Portulakowate (Portulacaceae Juss.) – rodzina roślin z rzędu goździkowców (Caryophyllales). W dawniejszych systemach klasyfikacyjnych (np. Cronquista z 1981, Reveala z 1993–1999) zaliczano tu wiele rodzajów czyniących z rodziny takson parafiletyczny. W nowych ujęciach (Angiosperm Phylogeny Website, system APG III z 2009 i APG IV z 2016) pozostawiono tu tylko rodzaj portulaka (Portulaca), resztę przenosząc do zdrojkowatych (Montiaceae) i innych rodzin goździkowców[1].
Rodzina siostrzana dla kladu obejmującego kaktusowate (Cactaceae) wraz z Anacampserotaceae. Portulakowate wchodzą w skład rzędu goździkowców (Caryophyllales) w obrębie dwuliściennych właściwych:
caryophylloidsSimmondsiaceae – simondsjowate
Caryophyllaceae – goździkowate
Amaranthaceae – szarłatowate
Limeaceae – libawowate
Aizoaceae – pryszczyrnicowate
Phytolaccaceae – szkarłatkowate
Nyctaginaceae – nocnicowate
Molluginaceae – ugłastowate
Montiaceae – zdrojkowate
Basellaceae – wyćwiklinkowate
Talinaceae – porwinkowate
Portulacaceae – portulakowate
Cactaceae – kaktusowate
Do rodziny zaliczany jest tylko jeden rodzaj – portulaka (Portulaca) liczący 40–100 gatunków w zależności od ujęcia systematycznego[1].
We wcześniejszych systemach zaliczane tu były rodzaje klasyfikowane współcześnie do rodzin: porwinkowate (Talinaceae), zdrojkowate (Montiaceae), Anacampserotaceae, Didiereaceae[2].
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa Caryophyllidae Takht., nadrząd Caryophyllanae Takht., rząd goździkowce (Caryophyllales Perleb), podrząd Portulacineae Engl., rodzina portulakowate (Portulacaceae Juss.)[3].
W ujęciu Reveala do rodziny należało 25 rodzajów[3]:
Portulakowate (Portulacaceae Juss.) – rodzina roślin z rzędu goździkowców (Caryophyllales). W dawniejszych systemach klasyfikacyjnych (np. Cronquista z 1981, Reveala z 1993–1999) zaliczano tu wiele rodzajów czyniących z rodziny takson parafiletyczny. W nowych ujęciach (Angiosperm Phylogeny Website, system APG III z 2009 i APG IV z 2016) pozostawiono tu tylko rodzaj portulaka (Portulaca), resztę przenosząc do zdrojkowatych (Montiaceae) i innych rodzin goździkowców.