Multimedia w Wikimedia Commons Kot pustynny[4], kot arabski[5] (Felis margarita) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Został po raz pierwszy opisany w 1858 roku przez uczestnika francuskiej wyprawy w głąb Sahary. Łacińska nazwa gatunkowa została nadana na cześć komendanta Margueritte'a, dowódcy ekspedycji.
Występuje na kilku odległych od siebie obszarach: na Saharze, Półwyspie Arabskim i w zachodnim Egipcie, a także na wschód od Morza Kaspijskiego oraz na granicy Pakistanu i Afganistanu[6][3]. Zamieszkuje głównie pustynie[7], spotykany również na równinach ubogich w roślinność i skalistych dolinach[8][9].
Kot pustynny jest wielkością zbliżony do kota domowego. Średniej długości futro o kolorze piaskowożółtym na piersi i spodzie zawsze białe. Na futrze słabe, szarobrązowe pręgowanie. Na nogach i ogonie pręgi wyraźniejsze. Kończyny krótkie, pomiędzy poduszeczkami stóp długie, ciemne włosy chroniące przed gorącym piaskiem[7][8]. Głowa bardziej płaska niż u kota domowego. Na bokach głowy bokobrody. Charakterystyczną cechą kota arabskiego są duże uszy. Jama bębenkowa i gruba pusta w środku kość w tylno-dolnej części czaszki, otaczającą ucho środkowe i ucho wewnętrzne są relatywnie większe niż u innych przedstawicieli kotowatych[10].
Kot pustynny prowadzi samotny i nocny tryb życia[11], chociaż podgatunek występujący w Pakistanie w okresie zimowym jest aktywny o zmierzchu i świcie[8]. Dzień spędza w wykopanej przez siebie norze gdzie chroni się przed słońcem[7]. Jest bardzo odporny na ekstremalne temperatury jakie występują na pustyniach[8][3]. Areał osobniczy samca jak i samicy wynosi około 16 km². Czasami wędrują na odległość 8–10 km[12]. Z powodu skrytego trybu życia zwyczaje tego kota słabo poznane. Okres rozrodczy zależny jest od rejonu występowania. Na Saharze trwa od stycznia do kwietnia, w Turkmenistanie w kwietniu natomiast w Pakistanie od września do października[8]. U okazów trzymanych w niewoli samce w tym okresie znakują teren moczem[13]. Ciąża u samic trwa 59–63 dni. Po tym okresie na świat przychodzi 1–8 kociąt (najczęściej 4–5)[8]. Chociaż dojrzałość płciową uzyskują pomiędzy 9 a 14 miesiącem życia, względnie niezależne są już po 6–8 miesiącach[8].
Kot pustynny jest głównie mięsożerny. Poluje głównie na myszoskoczki, nornikowate, zające, pająki, jaszczurki, ptaki, owady oraz żmije. Jeśli w otoczeniu nie są dostępne źródła wody, zadowala się wilgocią z ciał upolowanej zdobyczy.
Wyróżnia się kilka podgatunków kota pustynnego[6] jednak zachodzi potrzeba analizy genetycznej w celu ustalenia ich statusu[3][4]:
Do wrogów kota arabskiego zaliczają się węże, sowy i szakale. U kota arabskiego stwierdzono występowanie toksoplazmozy[14].
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody został zaliczony do kategorii NT (podwyższonego ryzyka)[3]. Głównym zagrożeniem dla tego gatunku jest degradacja siedlisk poprzez urbanizację oraz wypas zwierząt gospodarskich. Innymi zagrożeniami są konkurencja ze strony domowych psów i kotów. Są zabijane również w pułapkach zastawianych na lisy i szakale, jak również w odwecie za zabijanie kurcząt. Polowanie na ten gatunek jest zabronione w kilku krajach[3]. Kot ten jest również nielegalnie kupowany i hodowany jako zwierzę domowe[6].
Niektóre plemiona Beduinów uważają kota pustynnego za zwierzę święte, z tego gatunku wywodził się bowiem Muezza, towarzysz proroka Mahometa.
Kot pustynny, kot arabski (Felis margarita) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Został po raz pierwszy opisany w 1858 roku przez uczestnika francuskiej wyprawy w głąb Sahary. Łacińska nazwa gatunkowa została nadana na cześć komendanta Margueritte'a, dowódcy ekspedycji.
