El xéneru Geranium, comúnmente llamáu xeraniu, arrexunta 422 especies de plantes añales, biañales y perennes frecuentemente utilizaes en xardinería poles sos curioses flores y el so arume carauterístico. El so hábitat entiende toles rexones templaes del mundu incluyíes les zones montascoses de los trópicos, anque s'atopen mayoritariamente na rexón oriental del Mediterraneu. Entiende 1216 especies descrites y de estes, solo 411 aceptaes.[1]
Por coincidencia, xeraniu ye tamién el nome vulgar, con que se refier, sobremanera nes rexones subtropicales a delles especies del xéneru Pelargonium (P. hortorum, P. domesticum y P. peltatum) qu'inclúi a los malvones y que tamién deriva de la familia Geraniaceas; lo cual anicia tracamundiu. D'antiguo el xéneru Geranium incluyía a les especies del Xéneru Pelargonium.
Polo xeneral, les especies arrexuntaes nel Xéneru Geranium, son más resistentes al fríu que les del Xéneru Pelargonium, salvo delles esceiciones como'l de Geranium maderense.
Según el so usu paisaxísticu clasificanse como herbales, respectu de arbustives y arbóreas. Munches especies equí arrexuntaes, tienen fitotoxinas, lo cual fai qu'otres herbales atopen dificultaes n'enfusar plantíos yá establecíos d'una especie determinada d'esti xéneru. Por ello reconocense como confiables tapizantes.
Les sos fueyes son simples, de normal palmatidivididas, dacuando cuasi enteres y dentaes, axustaes -estípules llibres o soldaes, papiráceas-, peciolaes. Les fueyes basales dispónense xeneralmente formando una roseta; les fueyes caulinares, alternes o opuestes.
Les sos flores formen una inflorescencia llamada Pleiocasio o visu umbeliforme.
Atendiendo la forma de les flores, va dexanos resolver el tracamundiu de los xéneros mentaos. Les flores correspondientes al xéneru Geranium presenten cinco pétalo bien similares y radialmente simétricos, ente que les que se correspuenden col xéneru Pelargonium, presenten los dos pétalos cimeros distintos de los trés inferiores.
Les especies arrexuntaes nésti xéneru, Geranium, tienen un mecanismu diferencial de dispersión de granes, pol cual, éstes resulten eyectadas al ensugase'l frutu, que ye un esquizocarpo, cápsula subdividida en cinco mericarpos, conteniendo una grana caúna.
Estes plantes presenten una cierta plasticidad tocantes a los sos requerimientos de suelos, sacantes que estos sían descomanadamente húmedos. Ye'l casu del xeraniu búlgaru, Geranium macrorrhyzum, ó la yerba de San Roberto, Geranium robertianum. Sicasí, el xeraniu espanol, Geranium endressii, el de golor, Geranium platypetalum y el del Himalaya, Geranium himalayense, prefieren los suelos magrizos orgánicos. De la mesma el xeraniu de roca, Geranium cinereum, va preferir suelos arenosos.
Respectu de requerimientos de lluz, va variar según les especies. De los nomaos, por ej, G. macrorrhyzum y G. robertianum van preferir la solombra, mientres los restantes, plenu sol.
Arrobinense por: - fraes semi-maderizos llograos de #llantar madres, mientres la estación templada. El guañáu suel tardar 20 díes, - División de matos en primavera, - grana, anque ello nun va asegurar llograr un material idéntico al orixinal.
L'abonáu con humus esleíu n'agua, aguiya'l desenvolvimientu de la planta. Puede amestase un tapón d'urea per planta (procurando echalo alloñáu del tarmu) cada 20 díes.
Pa llograr un floriamientu más continuu y llimpia, pueden esaniciase les flores seques.
Les fueyes suelen ser atacaes por distintos tipos d'fungos causando llurdios de diversos colores que pueden ser combatíes con fungicidas. Tamién pueden sufrir l'ataque de llimiagos, cochinillas, ácaros o "araña colorada" y áfidos o, como comúnmente son llamaos, "pulgones". Na rexón mediterránea los xeranios sufren la plaga del la camparina del xeraniu dende los años 1980, cuando fueron introducíes dende Sudáfrica.
El xéneru foi descritu por Carlos Linneo y publicáu en Species Plantarum 2: 676. 1753.[2] La especie tipu ye: Geranium sylvaticum L.
Geranium: nome xenéricu que deriva del griegu: geranion, que significa "grulla", aludiendo a l'apariencia del frutu, que recuerda al picu d'esta ave.[3]
El xéneru Geranium, comúnmente llamáu xeraniu, arrexunta 422 especies de plantes añales, biañales y perennes frecuentemente utilizaes en xardinería poles sos curioses flores y el so arume carauterístico. El so hábitat entiende toles rexones templaes del mundu incluyíes les zones montascoses de los trópicos, anque s'atopen mayoritariamente na rexón oriental del Mediterraneu. Entiende 1216 especies descrites y de estes, solo 411 aceptaes.
Por coincidencia, xeraniu ye tamién el nome vulgar, con que se refier, sobremanera nes rexones subtropicales a delles especies del xéneru Pelargonium (P. hortorum, P. domesticum y P. peltatum) qu'inclúi a los malvones y que tamién deriva de la familia Geraniaceas; lo cual anicia tracamundiu. D'antiguo el xéneru Geranium incluyía a les especies del Xéneru Pelargonium.
Polo xeneral, les especies arrexuntaes nel Xéneru Geranium, son más resistentes al fríu que les del Xéneru Pelargonium, salvo delles esceiciones como'l de Geranium maderense.
