dcsimg

Klejówka różowa ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src=
Młody owocnik
 src=
Klejówka różowa i maślak sitarz, w pobliżu którego zawsze występuje

Klejówka różowa (Gomphidius roseus (Fr.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny klejówkowatych (Gomphidiaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Gomphidius, Gomphidiaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozowany został w 1821 r. przez Eliasa Magnusa Friesa jako Agaricus glutinosus, ten sam autor w 1838 r. przeniósł go do rodzaju Gomphidius[1]. Synonimy nazwy naukowej[2]:

  • Agaricus glutinosus ß roseus Fr. 1821
  • Gomphus glutinosus var. roseus (Fr.) P. Kumm. 1871
  • Leucogomphidius roseus (Fr.) Kotl. & Pouzar 1972

Nazwę polską nadała Alina Skirgiełło w 1960[3].

Morfologia

Kapelusz

O średnicy 3–6 cm, u młodych okazów półkulisty, później poduchowaty, u starszych płaski i wgłębiony na środku. Brzegi kapelusza długo podwinięte.. W czasie suchej pogody jest suchy w czasie wilgotnej śliski. Koloru różowego poprzez siworóżowy do żywoczerwonego[4].

Blaszki

U młodych okazów są zakryte śluzowatą osłoną. Są rzadkie i grube o prostych ostrzach, zbiegające na trzon, Początkowo są białe, później od zarodników zmieniają kolor na czarnosiwy[4].

Trzon

Wysokość 2–5 cm, grubość do 3 cm. Jest walcowaty i pełny, posiada dość szybko zanikający i niezbyt wyraźny pierścień. Powyżej pierścienia jest biały, w dolnej części żółty, cały jest śliski[4].

Miąższ

W kapeluszu białawy, w trzonie żółtawy. Smak i zapach niewyraźny[4].

Wysyp zarodników

Ciemnobrązowy lub czarny. Zarodniki 15-20 x 4-5,5 µm, brązowooliwkowe, wrzecionowate, gładkie, zawierające kilka kropel olejowych[5].

Występowanie

Występuje w Ameryce Północnej[6], Europie i Azji. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony, w Azji podano jego występowanie tylko w Korei i Japonii[7]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[8]. Znajduje się na czerwonych listach gatunków zagrożonych także w Belgii, Czechach, Niemczech, Holandii i Słowacji[3].

W Polsce występuje głównie w górach, na nizinach dużo rzadziej[4]. Rośnie w lasach iglastych, wyłącznie pod sosną zwyczajną i kosodrzewiną, zawsze razem z maślakiem sitarzem, nawet jeśli nie widać jego owocników, związana jest z jego grzybnią. Owocniki wytwarza od lipca do października[5].

Znaczenie

Grzyb mikoryzowy[3], Grzyb jadalny[5], przed przygotowaniem należy zdjąć skórkę z kapelusza i usunąć śluz. Ze względu na rzadkość występowania, klejówka różowa warta jest jednak oszczędzania[9].

Gatunki podobne

Gatunek tak charakterystyczny, że jest łatwy do odróżnienia od innych gatunków[4].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum (ang.). [dostęp 2013-03-05].
  2. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2013-04-15].
  3. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. a b c Atlas Grzybów, atlas.grzybiarze.eu [dostęp 2018-11-08] .
  6. Roger Phillips (2006). Mushrooms. Pan MacMillan. pp. 270–71. ​ISBN 0-330-44237-6
  7. Discover Life Maps. [dostęp 2014-09-01].
  8. Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  9. Joanna, grzybland – Klejówka różowa, www.grzybland.pl [dostęp 2018-11-08] .
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Klejówka różowa: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Młody owocnik  src= Klejówka różowa i maślak sitarz, w pobliżu którego zawsze występuje

Klejówka różowa (Gomphidius roseus (Fr.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny klejówkowatych (Gomphidiaceae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL