Systematyka[1] Domena eukarionty Królestwo rośliny Podkrólestwo naczyniowe Klad monilofity Klasa psylotowe Rząd nasięźrzałowce Rodzina nasięźrzałowate
Rodzaj podejźrzon Gatunek podejźrzon lancetowaty
Nazwa systematyczna Botrychium lanceolatum (S. G. Gmel.) Ĺngstr.
Bot. Not. 1854: 68 1854[2] Synonimy Botrychium lanceolatum Ĺngstr.
Podejźrzon lancetowaty (Botrychium lanceolatum (S. G. Gmel.) Ĺngstr.) – gatunek psylota z rodziny nasięźrzałowatych.
Rozmieszczenie geograficzne
Występuje w Ameryce Północnej, Azji i w Europie, głównie w północnych regionach tych kontynentów, na oddzielonych od siebie obszarach zwartego zasięgu oraz na pojedynczych stanowiskach. W Europie występuje głównie na Półwyspie Skandynawskim, na Islandii oraz w Alpach. W Polsce znane jest tylko jedno stanowisko w Gorcach podane w 1950 r. Znajdowało się na Hali Turbacz na wysokości 1220 m n.p.m. Było to zresztą również jedyne stanowisko tej rośliny w całych Karpatach[3]. Populacja liczyła kilka-kilkanaście okazów i była obserwowana na tym stanowisku przez wiele lat. W 2002 r. jednak nie udało się już odszukać podejźrzona lancetowatego na tym stanowisku. Nie można jednak całkowicie wykluczyć jego występowania, gdyż jest to roślina niepozorna, trudna do odszukania[4].
Morfologia
- Pokrój
- Drobna roślina do 25 cm wysokości[5].
-
Liść
- Ogonek znacznie dłuższy od blaszki. Liść zróżnicowany na część płonną oraz zarodnionośną. Część płonna podwójnie pierzasta, oddzielona od zarodnionośnej powyżej połowy całego liścia; odcinki I i II rzędu lancetowate, ostre[4].
Biologia i ekologia
Rośnie na brzegach lasów, polanach i halach. W Polsce rósł na łące mieczykowo-mietlicowej Gladiolo-Agrostietum. Zarodnie dojrzewają w lipcu i sierpniu. Liczba chromosomów 2n=90[4].
Zagrożenia i ochrona
W Polsce gatunek był ściśle chroniony, od 2014 roku nie podlega ochronie. Kategorie zagrożenia gatunku:
Przypisy
-
↑ Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf: A classification for extant ferns (ang.). Taxon 55(3): 705–731, 2006. [dostęp 2009-11-11].
-
↑ The Plant List. [dostęp 2017-01-11].
-
↑ Zygmunt Denisiuk: Ochrona przyrody i krajobrazu, w: Jadwiga Warszyńska (red.) "Karpaty Polskie. Przyroda, człowiek i jego działalność", wyd. Uniwersytet Jagielloński, Kraków 1995, ISBN 83-233-0852-7
-
↑ a b c Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
-
↑ Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
-
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
-
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
-
↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
Systematyka[1] Domena eukarionty Królestwo rośliny Podkrólestwo naczyniowe Klad monilofity Klasa psylotowe Rząd nasięźrzałowce Rodzina nasięźrzałowate Rodzaj podejźrzon Gatunek podejźrzon lancetowaty Nazwa systematyczna Botrychium lanceolatum (S. G. Gmel.) Ĺngstr.
