Faseliya (lat. Phacelia)-sümürgənçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Faseliya cinsinə daxil olan növlər birillik olub, Şimali Amerikanın Kaliforniya ştatında, Cənubi Amerikada və Meksikada geniş yayılmışdır. Dəniz səviyyəsindən 500 m hündürlüyə qədər olan bölgələrdə, əksərən daşlıq və qayalıq zonalarda rast gəlmək olur. Avropaya introduksiya olunaraq gətirilmişdir. Avropa arıçıları faselya bitkisini “arının dostu”, “ballı çörək”, “arı otu” adlandırırlar.
Faseliya Azərbaycanın bütün torpaq-iqlim şəraitində becərilə bilər. Phacelia tanacetifolia növü dünyanın müxtəlif yerlərindən introduksiya olunaraq Azərbaycana gətirilmişdir. Ölkəmizin torpaq-iqlim şəraitindən və bitkinin becərilmə texnologiyasından asılı olaraq onun boyu 60-100 sm-ə qədər olub, dik durandır. Budaqlanması yer səthinə yaxın başlayır, budaqları əsas gövdənin ətrafında növbəli düzülmüşdür. Bir bitkinin 7-15 ədəd budağı olur. Gövdəsi yaşıl və ya qırmızımtıl-bənövşəyidir. Yabanı halda qayalıqlarda, daşlı ərazilərdə bitdiyinə görə zəif kök sisteminə malikdir və kökləri asanlıqla qopur. Yarpaqları lələkvari yayılmış formada olmaqla, gövdə üzərində növbə ilə düzülmüşdür. Hər gövdənin uc hissəsində başcıq çiçəkqrupu yerləşir. Bitki çıçəkləməyə başlayanda çiçək qrupu açılaraq alt hissəyə doğru qatlanır və 3-5 lələkvari çiçək salxımı əmələ gəlir, açıq bənövşəyi rəngli çiçəklər çiçək salxımında qarşı-qarşıya düzülür, çiçəkləmə salxımın alt hissəsindən başlayır. Bir bitkidə çiçəkləmə 1 ay, ümumi sahədə isə 1,5-2 ay çəkir. Çiçəklərin bu qədər müddətə tarlada qalması yem bitkiləri arasında tək faselya bitkisinə məxsusdur. Bir bitkidə erkəkciklərin sayı 5 ədəd olmaqla, onların sapı bənövşəyidir, erkəkcik və dişicik çiçək yatağından 5–6 mm kənara çıxır və erkəkciklər nisbətən yuxarıdadır. Dişiciyin üzəri ağ tükcüklərlə örtülmüşdür. Yumurtalıq üst vəziyyətdə olub, ikiyuvalıdır. Meyvəsi qəhvəyi, yumurtaşəkilli qutucuqdur. Yetişəndə hər qutucuqda 4 toxum olur. Toxumlar yetişdikdən sonra çiçək salxımları yenidən bükülür. Toxumları tünd qəhvəyi rəngdə olub, oval formadadır. Üzərində adi gözlə görünməyən qırışlar var. 1000 ədəd toxumun kütləsi 2 qramdır. Bitki may ayının əvvəlindən iyun ayının axırına qədər çiçəkləyir, toxumları iyun ayının üçüncü ongünlüyündən başlayaraq iyul ayının birinci ongünlüyünə qədər müxtəlif müddətlərdə yetişir.
Faseliya bitkisi torpaq-iqlim şəraitinə çox tələbkardır. Faselya bitkisinin toxumları çox kiçik olduğundan torpağın keyfiyyətli hazırlanmasına tələbkardır: torpağın üst səthi kombinə edilmiş torpaq becərən aqreqatlarla (KM-5,4, RVK – 3,0, AGCM – 9 və s.) tam hazırlanmalı və sahənin kəltənliyi 3 sm-dən çox olmamalıdır. Torpağın 0-10 sm dərinliyində ölçüləri 10 mm-dən böyük kəsiklərin miqdarı 65%, ölçüləri 10–20 mm hüdudunda olan kəsiklərin miqdarı 30%-dən artıq olmamalıdır. Qarşıya qoyulan bu tələbatın ödənilməsi üçün payız və yaz fəsillərində 25-27 sm dəriniyində MTZ-1221 markalı traktoruna aqreqatlaşdırılmış AGMP 14-5 markalı kotanı ilə əsas şum əməliyyatının aparılması məqsədəuyğun hesab edilir. Bu baxımdan şum əməliyyatından əvvəl faselya becərilən sahələrə torpağın fiziki-mexaniki xüsusiyyətlərini nəzərə almaqla təsiredici maddə hesabı ilə hər bir hektar torpaq sahəsinə 70-80 kq superfosfat gübrəsinin və bitkinin vegetasiya dövründə 60 kq kalium və 65 kq azot gübrəsinin verilməsi müəyyənləşdirilmişdir.
Respublikanın dağ, dağətəyi və aran regionlarında faselya bitkisi erkən yazda mart ayının ikinci ongünlüyündə, yay fəslinin iyun ayının 3-cü ongünlüyündə və payızda sentyabr ayının üçüncü ongünlüyündə torpaq qatının 2-4 sm dərinliyində SUPO-9, CO-4,2 markalı və s. səpən maşınlarla, 40+40+60*10 sm əkin sxemi üzrə səpin əməliyyatını aparmaq lazımdır. Hektara səpin norması əkin sxemlərindən asılı olaraq 4-6 kq/ha-dır. Qiymətli bal verən bu bitki iqlim şəraitindən asılı olaraq 5-7 gün səpindən sonra çıxışdan və kütləvi cücərtilərdən 40-45 gün sonra çiçəkləmə başlayır. Bitkinin çiçəkləmə dövrü 45-50 gün davam edir. Bu isə arıların həmin dövrdə yemlə təmin etməklə yanaşı yüksək nektarlı balın alınmasını təmin edir. Faselya su sevən bitkidir. Mövsüm ərzində hər bir hektar sahəyə 250-300 m3 su tələb edilir. Su normasının sayı çoxaldıqca çiçəkləmə müddəti getdikcə çoxalır. Bitki 350C istiyə və 10-130C şaxtaya davamlıdır. Faselya xəstəlik və zərərvericilərə qarşı çox dayanıqlı bitkidir.
Phacelia tanacetifolia Benth. birillik bitki olub, yaşıl hissəsi heyvan orqanizmi üçün lazım olan zülallarla, proteinlərlə və mineral maddələrlə zəngindir. Faselya bitkisinin tam çiçəkləmə fazası üzrə kimyəvi tərkibi: ümumi nəmlik – 75,98%, xam protein – 8,28%, xam kül – 7,5%, xam yağ – 2,43% və xam sellüloza – 13% təşkil edir.
Faseliya bitkisi əvəzedilməz balverən, dekorativ və yem bitkisi olmaqla xalq təsərrüfatınıda böyük əhəmiyyətə malikdir. Bu bitkidən bal arıları əsas etibarilə nektar və çiçək tozu toplayırlar. 1 ha faselya sahəsindən 200-300 kq yüksək keyfiyyətli bal götürmək mümkündür. Bu zaman istehsal olunan bal rəngsiz və şəffaf olmaqla yüngül ətirli və zərif dadlı olur. Faselya heyvandarlığın inkişafında, tam çiçəklədikdə silos, həmçinin yaşıl və quru ot kimi istifadə edilir. Faselya torpaq münbitliyini yaxşılaşdırmaqla yanaşı, torpaq eroziyasının qarşısını alan örtük və dekorativ bitki olaraq geniş istifadə olunur. Faselya bitkisi arıçılğın inkişafı ilə əlaqədar güclü nəsl artırma və beçəvermə qabiliyyətinə malik qidalı yem bitkisidir.
Faseliya (lat. Phacelia)-sümürgənçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Ar fakelienn (liester fakeliennoù) a zo ur blantenn a-orin eus Mec'hiko ha kreisteiz Kalifornia. Fakeliennoù a zo mat evit gwarezin an avalenned nevez plantet.
Facèlia (Phacelia) és un gènere de plantes amb flors amb unes 200 espècies de plantes herbàcies anuals o perennes. És natiu d'Amèrica del Nord i Amèrica del Sud.[1]
Tradicionalment aquest gènere s'ha ubicat dins la família Hydrophyllaceae dins l'ordre Boraginales. Com que alguns botànics han trobat que les famílies Boraginaceae i Hydrophyllaceae és un grup parafilètic es considera la família basal en el clade Euasterids I. Altres botànics[2] continuen reconeixent Hydrophyllaceae i Boraginales, però no essent monofilètic el gènere facèlia el posen en la família Boraginaceae.
Moltes espècies del gènere facèlia es cultiven com planta ornamental i planta mel·lífera.
El contacte amb algunes espècies de Phacelia pot causar irritació similar a la de l'heura verinosa i el roure verinós en individus sensibles.
Facèlia (Phacelia) és un gènere de plantes amb flors amb unes 200 espècies de plantes herbàcies anuals o perennes. És natiu d'Amèrica del Nord i Amèrica del Sud.
Tradicionalment aquest gènere s'ha ubicat dins la família Hydrophyllaceae dins l'ordre Boraginales. Com que alguns botànics han trobat que les famílies Boraginaceae i Hydrophyllaceae és un grup parafilètic es considera la família basal en el clade Euasterids I. Altres botànics continuen reconeixent Hydrophyllaceae i Boraginales, però no essent monofilètic el gènere facèlia el posen en la família Boraginaceae.
Moltes espècies del gènere facèlia es cultiven com planta ornamental i planta mel·lífera.
El contacte amb algunes espècies de Phacelia pot causar irritació similar a la de l'heura verinosa i el roure verinós en individus sensibles.
Honningurt (Phacelia) er en slægt med ca. 600 arter[1] De er udbredt i Nordamerika og Sydamerika, men med tyngdepunktet i det vestlige USA. Slægten betragtes som hørende til Rublad-familien (der nu også omfatter slægterne i den tidligere Vandblad-familie). Derimod er der tvivl om, hvorvidt familien skal henregnes direkte under Euasterider I, eller om den skal anbringes i en særlig Rublad-orden.
Arterne er enårige, toårige eller stauder med en opret vækst og mere eller mindre tydelig behåring. De skruestillede blade kan være både sammensatte og hele. Blomsterne er samlet i endestillede stande, der er ensidige og ofte indrullede. Blomsterne er regelmæssige og 5-tallige med klokkeformede, hvide, blå eller violette kronblade. Frugterne er behårede kapsler.
For personer med anlæg for overfølsomhed kan det være ubehageligt at røre ved en af slægtens arter. Planterne indeholder nemlig stoffet geranylhydrokinon, der kan give udslet og kløe.
Slægten omfatter mange dyrkede arter, der bruges både som prydplanter og som nektarkilder. Her beskrives dog kun de arter, som dyrkes i Danmark.
Beskrevne arterDie Gattung Phacelia gehört zur Unterfamilie der Wasserblattgewächse (Hydrophylloideae) in der Familie der Raublattgewächse (Boraginaceae). Auch die Trivialnamen Bienenweide, Bienenfreund, Büschelschön oder Büschelblume werden verwendet.
Phacelia-Arten wachsen als ein-, zwei- oder mehrjährige krautige Pflanzen. Die oberirdischen Pflanzenteile sind meist behaart. Die wechselständig und spiralig angeordneten Laubblätter sind einfach oder zusammengesetzt. Nebenblätter fehlen.
Die endständigen, zymösen Blütenstände sind einseitig und oft schneckenförmig eingerollt.
Die zwittrigen Blüten sind radiärsymmetrisch und fünfzählig mit doppelter Blütenhülle. Die fünf blau-violetten, hellblauen bis weißen Kronblätter stehen glockig bis radförmig zusammen. Es ist nur ein Kreis mit fünf freien, fertilen Staubblättern vorhanden. Meist sind die Staubbeutel behaart. Zwei Fruchtblätter sind zu einem oberständigen Fruchtknoten verwachsen. Es ist nur ein Griffel vorhanden.
Die Kapselfrüchte sind zweifächerig und behaart.
Die Bestäubung erfolgt durch Hautflügler (Hymenoptera) (Entomophilie).
Ursprüngliche Heimat der Gattung Phacelia ist hauptsächlich das westliche Nordamerika, die östlichen USA und Südamerika, also nur die Neue Welt. Verwildert kommen wenige Phacelia-Arten an Straßen- und Wegrändern, auf Äckern und Schuttplätzen vor. Die Arten der Gattung sind zwar anspruchslos und trockenheitsverträglich, aber nicht winterhart. Deshalb können sie sich in Mitteleuropa als Neophyten nicht großflächig durchsetzen.
In der Landwirtschaft am meisten angebaut werden Sorten der Art Rainfarn-Phazelie (Phacelia tanacetifolia).[1]
Phacelia wird in Mitteleuropa häufig als Bienenweide für Honigbienen angesät. Sie gilt als sehr ertragreiche Bienentrachtpflanze, deren Trachtwert etwa dem von Raps oder Buchweizen entspricht. Jede Blüte produziert in 24 Stunden Nektar mit einem Gesamtzuckergehalt zwischen 0,7 und einem Milligramm. Erträge von 500 kg Honig je Hektar und Blühsaison sind so durchaus möglich.[2] Für Wildbienen spielt die Pflanzenart dagegen keine Rolle.[3]
Phacelia eignet sich sehr gut als Gründüngungspflanze. Mit ihrem dichten Wurzelsystem nutzt sie die Nährstoffvorräte im Boden gut aus und übergibt sie nach Verrottung leicht an die Nachfolgefrucht. Sie hinterlässt eine dicht durchwurzelte, gare Krume. Die feingliedrigen Blätter führen zu einer sehr guten Bodenbeschattung und wirksamen Unkrautunterdrückung. Die hohen Mengen organischen Materials, die im Boden verbleiben, erhalten oder erhöhen den Humusgehalt und damit die Ertragfähigkeit der Böden. Dadurch wird die Bodenstruktur verbessert, und die Ertragsicherheit nimmt langfristig auch auf leichteren Böden zu.
Da die Bestände im Allgemeinen im Winter bei Temperaturen unter minus 5 °C erfrieren und zusammenbrechen, können erosionsgefährdete Folgekulturen wie Zuckerrüben ohne Umbruch in die Pflanzenreste hinein als Mulch- bzw. Direktsaat gesät werden.[4]
Die Phacelia wird gerne als Zwischenfrucht und Gründünger angebaut, weil sie die einzige Kulturpflanze in der Unterfamilie der Hydrophylloideae ist. Dadurch gibt es keine Probleme bei der Fruchtfolge, wie dies bei verwandten Sippen oft der Fall ist. Demgegenüber wird bei kreuzblütigen Kulturpflanzen wie beispielsweise Raps, Kohl, Rettich das Auftreten familienspezifischer Erkrankungen wie der Kohlhernie begünstigt, wenn die Fruchtfolge nicht eingehalten wird. In Fruchtfolgen mit Zuckerrüben ist der Anbau von Phacelia vorteilhaft, da sie eine hemmende Wirkung auf Nematoden (Rübenälchen) hat.
Zur Zwischenbegrünung im Weinbau werden im Frühjahr etwa 10 bis 12 kg Saatgut pro Hektar ausgesät. Da sie eine sehr hohe Masseleistung hat wird sie bevorzugt bei Erstbegrünungen eingesetzt.[5]
Vor Blühbeginn geerntete Phacelia kann, etwa bei der Sauenfütterung, auch als leichtverdauliches Futtermittel genutzt werden. Neben der Frischverfütterung kann sie auch durch Silierung konserviert werden.[6]
Am Beispiel der ebenfalls in Nordamerika vorkommenden Phacelia magellanica–Gruppe konnte nachgewiesen werden, dass Fortpflanzungsbarrieren zwischen einzelnen Arten im Pflanzenreich weit weniger gut funktionieren als im Tierreich, oder anders ausgedrückt, dass pflanzliche Genome sehr flexibel sein können.
So gehören der Phacelia magellanica-Gruppe Arten mit mehreren Ploidiestufen an, das heißt, es gibt jeweils Rassen, die diploid, tetraploid und hexaploid sind, und die sich nicht oder nur schlecht kreuzen. Die Tetraploiden der verschiedenen Arten dagegen kreuzen sich untereinander relativ leicht. Der Genaustausch zwischen den „Tetraploiden unterschiedlicher Arten“ ist also leichter als zwischen den Ploidierassen der jeweils gleichen Art.
Die Gattung Phacelia wurde durch Antoine Laurent de Jussieu aufgestellt. Der Gattungsname Phacelia leitet sich vom griechischen Wort phakelos für „Büschel“ ab.
Es gibt 150 bis 200 Phacelia-Arten (Auswahl):
Die Gattung Phacelia gehört zur Unterfamilie der Wasserblattgewächse (Hydrophylloideae) in der Familie der Raublattgewächse (Boraginaceae). Auch die Trivialnamen Bienenweide, Bienenfreund, Büschelschön oder Büschelblume werden verwendet.
Фацелијата е билка која е многу медоносна.Може во текот на мај-септември да се користи како пасиште за пчели.Тоа се постигнува во текот на 15-20 дена, постепено.
Фацелијата е билка која е многу медоносна.Може во текот на мај-септември да се користи како пасиште за пчели.Тоа се постигнува во текот на 15-20 дена, постепено.Приносот на мед и изнесува дури до 1000кг на хектар.Познати се неколку видови на фацелија.Најзастапена е Phacelia tanacetifolija која достигнува висина од 70-100цм.Таа е едногодишна зељеста билка.Целата билка е густо покриена со кратки гранчиња.Листовите се кратко засечени.Цветовите се виолетови и се наоѓаат на врвот од стеблото или напречните гранчиња. Phacelia campanularij е ниска билка со висина од 15-20цм.Листовите се во облик на срце, а цветот му е во облик на ѕвончиња, значително поголеми од претходните. Фацелијата припаѓа на семејството на hydrophyllaceaeи како таква е добродојдена за сите варијанти на плодоредот.
'Phacelia tanacetifolija ' се користи како медоносна билка а се користи и кај мешаните цеќиња.Може да се користи и за зелено ѓубрење. 'Phacelia campanularija'е исто така медонсона билка, но поради убавиот цвет се користи како цвет во градина.Двете врсти имаат предност да цвеетаат пред сите билки.Истовремено тие цветаат кон крајот на мај.Бидејќи ова е медоносна билка потребено е да се собери семето за потребите од пчеларите. Цвета после 45-50 дена по сеењето.Цветањето трае 30-40 дена.Ако сеењето се поднеси во временски периоди, на поединечни парцели, може периодот на пасиштето да се продолжи во текот на целото лето, односно од мај до септември .Цветовите даваат обемен нектар и цветен прав.Приносите од мед од 1 хектар се од 150-300кг.Под поволни услови може да се постигне и до 1000кг мед по 1 хектар.Бојата на медот е светложолта или бела со пријатен мирис и вкус и со оддличен квалитет.Покрај за пасиште се користи и за примес на сено за стока.
Земјиште:Најдобро успева на квалитетно земјиште како што се карбонатни црни,ливадски црни и алувијални, но успева и на други видови земјишта.Предсеењето припремата треба да е поквалитетна,да се обезбедат услови за сеење.Важно е да се пред дрљањето не се нправи кора на земјата туку нежно да се помини.
Ѓубрење:Ако фацелијата се произведува во големи количини минералните ѓубрива зависат од повеќе услови и тоа најважно плодноста на земјиштето итн.Просечна количина NPK која се внесува под основни обработливи услови изнесуваат околу 300 килограми на хектар ѓубриво.Во прихранувањето се додаваат и 50-100кг азот.На плодно земјиште ѓубрењето може целосно да се изостави посебно ако е наменето како пасиште за пчели.
Сеењето се обавува во втората половина на март.Сеидбата може да се изведе и со сеаалка за жито на растојаније меѓу редови од 25цм или 12,5 цм.Длабочината на сеењето треба да биде2-3цм.Количината на семе е 5-10килограми на хектар.Една од специфичните особини на фацелијата е што инхибира на светлина што не смее да остане на површина.
Употребата на хербициди е можна но треба да биде опрезен на времето на примена особено во растот на петиот лист.Кај производството фацелија за пасење на пчели пестицидите е пожелно да се изостават, а сеидбата да се обави на 12,5 см растојание меѓу редовите со употреба на семе 10-12кг.Во вакви услови корењата тешко би дошле до израз.Сеидбата на фацелија за пасење пчели е 15-20 дена.На овој начин се обезбедува континиутет на пасиштето во целиот вегетационен период пасиштето да се продолжи во текот на целото лето односно од мај до септембер.Ако посејот се гои за производсто на крма пожелно е да се почни со жнеење пред почетокот на цутење на светот.Кога во доењето делат врстите на некои семки посевот може да се теретира со десикантим.После неколку дена кога посевот е сув се жнее со комбањ за жито.Ако не изводливо да се користи десикантин може директно да се жнее но придобивката е значително помала.Посевот се суши 5-7 дена па се врши.Ако е потербно може да се досуши.
Фацелија на нива во Сирково, Македонија
Фацелија на нива во Сирково, Македонија
Фацелија на нива во Сирково, Македонија
Фацелија на нива во Сирково, Македонија
Фацелија на нива во Сирково, Македонија
Фацелијата е билка која е многу медоносна.Може во текот на мај-септември да се користи како пасиште за пчели.Тоа се постигнува во текот на 15-20 дена, постепено.
Phacelia (phacelia, scorpionweed, heliotrope) is a genus of about 200 species of annual or perennial herbaceous plants in the borage family, native to North and South America. California is particularly rich in species with over 90 recorded in the region. [1]
The genus is traditionally placed at family rank with the waterleafs (Hydrophyllaceae) in the order Boraginales. The Angiosperm Phylogeny Group, recognizing that the traditional Boraginaceae and Hydrophyllaceae are paraphyletic with respect to each other, merges the latter into the former and considers the family basal in the Euasterids I clade. Other botanists[2] continue to recognize the Hydrophyllaceae and Boraginales after analysing the secondary structure of the ITS1 genetic region rather than its sequence for these higher taxonomic levels. This placed Phacelia within the Hydrophyllaceae.[2] Further molecular taxonomic analysis of the Boraginales has divided the Boraginales in two and placed Phacelia among the monophyletic herbaceous Hydrophyllaceae in Boraginales II.[3]
The genus includes both annual and perennial species.[1] Many have been cultivated as garden and honey plants.
There are reports that glandular hairs of stems, flowers and leaves of some species of Phacelia secrete oil droplets that can cause an unpleasant skin rash (contact dermatitis) in some people, specifically from P. brachyloba,[4] P. campanularia,[5] P. crenulata,[4][6] P. gina-glenneae,[7] P. grandiflora,[4] P. ixodes,[5] P. minor,[8] and P. pedicellata.[4][5] The major contact allergen of P. crenulata has been identified as geranylhydroquinone and of P. minor as geranylgeranylhydroquinone.[8]
The mining bee Andrena phaceliae is a specialist pollinator of this genus in the Eastern United States
Phacelia (phacelia, scorpionweed, heliotrope) is a genus of about 200 species of annual or perennial herbaceous plants in the borage family, native to North and South America. California is particularly rich in species with over 90 recorded in the region.
The genus is traditionally placed at family rank with the waterleafs (Hydrophyllaceae) in the order Boraginales. The Angiosperm Phylogeny Group, recognizing that the traditional Boraginaceae and Hydrophyllaceae are paraphyletic with respect to each other, merges the latter into the former and considers the family basal in the Euasterids I clade. Other botanists continue to recognize the Hydrophyllaceae and Boraginales after analysing the secondary structure of the ITS1 genetic region rather than its sequence for these higher taxonomic levels. This placed Phacelia within the Hydrophyllaceae. Further molecular taxonomic analysis of the Boraginales has divided the Boraginales in two and placed Phacelia among the monophyletic herbaceous Hydrophyllaceae in Boraginales II.
The genus includes both annual and perennial species. Many have been cultivated as garden and honey plants.
There are reports that glandular hairs of stems, flowers and leaves of some species of Phacelia secrete oil droplets that can cause an unpleasant skin rash (contact dermatitis) in some people, specifically from P. brachyloba, P. campanularia, P. crenulata, P. gina-glenneae, P. grandiflora, P. ixodes, P. minor, and P. pedicellata. The major contact allergen of P. crenulata has been identified as geranylhydroquinone and of P. minor as geranylgeranylhydroquinone.
The mining bee Andrena phaceliae is a specialist pollinator of this genus in the Eastern United States
Phacelia es un género de plantas herbáceas, anuales o perennes, algunas de porte arbustivo perteneciente a la familia Boraginaceae. Comprende 57[2] especies todas nativas del continente americano. Generalmente tienen hojas foliadas y flores acampanadas azules o blancas que nacen en racimos.
Son plantas herbáceas, anuales o perennes, la raíz axonomorfa o los órganos subterráneos reptantes, erectas a decumbentes, generalmente pelosas y frecuentemente glandulosas. Hojas generalmente de 2 tipos; hojas basales frecuentemente arrosetadas; hojas caulinares generalmente alternas, enteras, lobadas, pinnatífidas o pinnatidisecadas. Inflorescencia generalmente en cimas helicoides, racemiformes, terminales, largamente pedunculadas a sésiles, con pocas a numerosas flores. Flores con el cáliz partido casi hasta la base, persistente, frecuentemente acrescente; corola azul, púrpura, lila pálido o blanca, campanulada; estambres generalmente exertos, todos adnatos a y equidistantes de la base del tubo de la corola, un par de escamas o glándulas adnatas al tubo algunas veces presentes en la base de cada filamento; ovario 1-locular con 2 placentas lineares adheridas a las paredes; estilo 1, 2-fido. Cápsulas ovoides a globosas, la dehiscencia loculicida; semillas 2-numerosas, diminutamente rugoso-areoladas.[3]
El género fue descrito por Antoine-Laurent de Jussieu y publicado en Genera Plantarum 129. 1789.[3] La especie tipo es: Phacelia secunda J.F. Gmel.
Phacelia es un género de plantas herbáceas, anuales o perennes, algunas de porte arbustivo perteneciente a la familia Boraginaceae. Comprende 57 especies todas nativas del continente americano. Generalmente tienen hojas foliadas y flores acampanadas azules o blancas que nacen en racimos.
Keerispea (Phacelia) on kareleheliste sugukonda arvatud taimeperekond.
Eestis kasvatatakse meetaimena harilikku keerispead (Phacelia tanacetifolia). Harva võib taim ka metsistuda.
Hunajakukat (Phacelia) on lemmikkikasvien heimoon kuuluva kasvisuku. Ennen tämän suvun ajateltiin kuuluvan sievikkikasvien heimoon. Ne ovat yksivuotisia.
Kasvin tavallinen korkeus vaihtelee 15–50 cm välillä. Joskus aitohunajakukka voi kasvaa 60–90 cm:n korkuiseksi. Kukkien värisävyjä ovat violetin, sinisen, keltaisen ja valkoisen sävyt.
Hunajakukat ovat lähtöisin Pohjois-Amerikasta ja niitä tavataan edelleen luonnonvaraisina maanosan länsiosissa.
Hunajakukat viihtyvät kuivassa tai hieman kosteassa maassa sekä aurinkoisella tai puolivarjoisella paikalla.
Aitohunajakukkaa kasvatetaan paitsi koristekasvina, myös pellolla mehiläisten houkuttelemiseksi. Aitohunajakukan lisäksi myös kellohunajakukkaa käytetään kesäkukkana kukkapenkeissä. Kellohunajakukka sopii maanpeittokasviksi. Aitohunajakukka soveltuu myös leikkokukaksi.[1][2] Siemenet kylvetään suoraan avomaalle aikaisin keväällä.
Hunajakukat (Phacelia) on lemmikkikasvien heimoon kuuluva kasvisuku. Ennen tämän suvun ajateltiin kuuluvan sievikkikasvien heimoon. Ne ovat yksivuotisia.
Phacelia est un genre botanique de la famille des Hydrophyllaceae selon la classification classique de Cronquist (1981), des Boraginaceae selon la classification phylogénétique APG IV (2016). Il comprend environ cent cinquante espèces de plantes annuelles, bisannuelles ou vivaces dont certaines sont arbustives, toutes originaires des Amériques.
Le nom Phacelia vient du grec fakelos qui désigne le faisceau, le fagot ou la fascine, faisant allusion aux crosses en faisceau de la floraison des espèces du genre. Couramment appelé piou piou au Portugal
Le contact avec certaines espèces de phacélies peut provoquer, chez des individus sensibles, une éruption cutanée très désagréable semblable à celle provoquée par les espèces du genre Toxicodendron ou par le sumac grimpant.
On plante souvent des phacélies en bordure de champ pour nourrir les syrphes, dont les larves dévorent les pucerons.
Les phacélies intéressent aussi d'autres insectes butineurs : ce sont des plantes mellifères.
Phacelia est un genre botanique de la famille des Hydrophyllaceae selon la classification classique de Cronquist (1981), des Boraginaceae selon la classification phylogénétique APG IV (2016). Il comprend environ cent cinquante espèces de plantes annuelles, bisannuelles ou vivaces dont certaines sont arbustives, toutes originaires des Amériques.
Le nom Phacelia vient du grec fakelos qui désigne le faisceau, le fagot ou la fascine, faisant allusion aux crosses en faisceau de la floraison des espèces du genre. Couramment appelé piou piou au Portugal
Le contact avec certaines espèces de phacélies peut provoquer, chez des individus sensibles, une éruption cutanée très désagréable semblable à celle provoquée par les espèces du genre Toxicodendron ou par le sumac grimpant.
On plante souvent des phacélies en bordure de champ pour nourrir les syrphes, dont les larves dévorent les pucerons.
Les phacélies intéressent aussi d'autres insectes butineurs : ce sont des plantes mellifères.
Pčólnička (Phacelia) je ród z podswójby pčólničkowych rostlinow (Hydrophylloideae) w swójbje wódrakowych rostlinow (Boraginaceae).
Wobsahuje sćěhowace družiny:
Jeli sy jedyn z mjenowanych njedostatkow skorigował(a), wotstroń prošu potrjecheny parameter předłohi {{Předźěłuj}}. Podrobnosće namakaš w dokumentaciji.
Pčólnička (Phacelia) je ród z podswójby pčólničkowych rostlinow (Hydrophylloideae) w swójbje wódrakowych rostlinow (Boraginaceae).
Wobsahuje sćěhowace družiny:
wróćicowa pčólnička (Phacelia tanacetifolia) wulkokwětkata pčólnička (Phacelia grandiflora) zwónčkata pčólnička (Phacelia campanularia)Phacelia is de botanische naam van een geslacht van planten uit de ruwbladigenfamilie (Boraginaceae). Het geslacht werd vroeger wel ondergebracht in de bosliefjesfamilie (Hydrophyllaceae), maar de Angiosperm Phylogeny Group heeft alle planten uit die familie ingevoegd in de ruwbladigenfamilie (Boraginaceae).
Het geslacht bevat ongeveer 150 soorten kruidachtige planten, die merendeels van nature voorkomen in Noord-Amerika en Zuid-Amerika. Veel soorten uit dit geslacht worden als tuinplanten geteeld. In de Benelux komt alleen de phacelia (Phacelia tanacetifolia) verwilderd voor.
Huidcontact met Phacelia-soorten kan de huid onaangenaam prikkelen, zoals dit ook bij gifsumak kan gebeuren.
Phacelia is de Nederlandstalige naam voor de enige soort in het geslacht die in Nederland verwilderd is. Deze soort wordt echter ook wel aangeduid met de term Bijenvoer[1] of Bijenvriend.
Bronnen, noten en/of referenties
Honningurt (Phacelia) er en stor planteslekt med ca. 200 arter. De er utbredt i Nord-Amerika og Sør-Amerika, men med tyngdepunktet i det vestlige USA. Siden mange av plantene brukes som prydplanter, finnes de også i andre verdensdeler. Slekten betraktes som hørende til rubladfamilien og underfamilien honningurtfamilien. Derimot er det tvil om hvorvidt familien skal plasseres direkte under Euasterider I, eller om den skal anbringes i en bestemt rublad-orden. Plantene trives i de fleste jordtyper, og er dermed kravsmå med tanke på jordas surhetsgrad og næringsinnhold.
Arterne er ettårige, toårige eller stauder med en opprettet vekst og mer eller mindre tydelig behåring. De skruestilte bladene kan være både sammensatte og hele. Blomstene er samlet i enden av stengelene, og de er ensidige og ofte innrullede. Blomstene er regelmessige og femtallige med klokkeformede, hvite, blå eller fiolette kronblader. Fruktene er behårede kapsler.
For personer med anlegg for overfølsomhet kan det være ubehagelig å røre ved en av slektens arter. Plantene inneholder nemlig stoffet geranylhydrokinon, som kan gi utslett og kløe.
Slekten omfatter mange dyrkede arter som brukes både som prydplanter og som nektarkilder.
Honningurt (Phacelia) er en stor planteslekt med ca. 200 arter. De er utbredt i Nord-Amerika og Sør-Amerika, men med tyngdepunktet i det vestlige USA. Siden mange av plantene brukes som prydplanter, finnes de også i andre verdensdeler. Slekten betraktes som hørende til rubladfamilien og underfamilien honningurtfamilien. Derimot er det tvil om hvorvidt familien skal plasseres direkte under Euasterider I, eller om den skal anbringes i en bestemt rublad-orden. Plantene trives i de fleste jordtyper, og er dermed kravsmå med tanke på jordas surhetsgrad og næringsinnhold.
Arterne er ettårige, toårige eller stauder med en opprettet vekst og mer eller mindre tydelig behåring. De skruestilte bladene kan være både sammensatte og hele. Blomstene er samlet i enden av stengelene, og de er ensidige og ofte innrullede. Blomstene er regelmessige og femtallige med klokkeformede, hvite, blå eller fiolette kronblader. Fruktene er behårede kapsler.
For personer med anlegg for overfølsomhet kan det være ubehagelig å røre ved en av slektens arter. Plantene inneholder nemlig stoffet geranylhydrokinon, som kan gi utslett og kløe.
Hasło w Wikisłowniku Facelia (Phacelia Juss.) – rodzaj roślin z z rodziny faceliowatych (Hydrophyllaceae). Obejmuje ok. 200 gatunków, rosnących dziko w Ameryce Północnej i Ameryce Południowej[3]. Obszarem, gdzie rodzaj jest najbardziej zróżnicowany jest zachodnia część kontynentu północnoamerykańskiego[4] – tylko w Kalifornii rośnie 90 gatunków[3]. Zasiedlają one tereny pustynne suche i wilgotne siedliska wśród zarośli i w widnych lasach[3]. Niektóre gatunki, zwłaszcza jednoroczne, uprawiane są jako rośliny ozdobne, popularne zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych[4]. Duże znaczenie użytkowe ma facelia błękitna uprawiana jako roślina miododajna, pastewna i na nawóz zielony[3]. Uprawiana i przejściowo dziczejąca jest ona także w Polsce[5].
Jeden z rodzajów rodziny faceliowatych Hydrophyllaceae, alternatywnie też rodzina ta włączana jest w randze podrodziny do ogórecznikowatych (Boraginaceae) w szerokim ujęciu[1][7].
Facelia (Phacelia Juss.) – rodzaj roślin z z rodziny faceliowatych (Hydrophyllaceae). Obejmuje ok. 200 gatunków, rosnących dziko w Ameryce Północnej i Ameryce Południowej. Obszarem, gdzie rodzaj jest najbardziej zróżnicowany jest zachodnia część kontynentu północnoamerykańskiego – tylko w Kalifornii rośnie 90 gatunków. Zasiedlają one tereny pustynne suche i wilgotne siedliska wśród zarośli i w widnych lasach. Niektóre gatunki, zwłaszcza jednoroczne, uprawiane są jako rośliny ozdobne, popularne zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych. Duże znaczenie użytkowe ma facelia błękitna uprawiana jako roślina miododajna, pastewna i na nawóz zielony. Uprawiana i przejściowo dziczejąca jest ona także w Polsce.
Phacelia é um gênero de plantas pertencente à família Boraginaceae. Também conhecida como Erva Escorpião.
Phacelia é um gênero de plantas pertencente à família Boraginaceae. Também conhecida como Erva Escorpião.
Phacelia (sinonim Eutoca) este un gen din familia Boraginaceae care cuprinde circa 150 de specii de plante originare din vestul Americii de Nord (majoritatea), estul Statelor Unite și sudul Americii.
Multe specii sunt cultivate ca plante de grădină. Plantele din genul Phacelia sunt plante melifere foarte productive, putându-se obține până la 600–1000 kg de miere la hectar în funcție de agrotehnica aplicată și de condițiile de mediu.
Phacelia (sinonim Eutoca) este un gen din familia Boraginaceae care cuprinde circa 150 de specii de plante originare din vestul Americii de Nord (majoritatea), estul Statelor Unite și sudul Americii.
Multe specii sunt cultivate ca plante de grădină. Plantele din genul Phacelia sunt plante melifere foarte productive, putându-se obține până la 600–1000 kg de miere la hectar în funcție de agrotehnica aplicată și de condițiile de mediu.
Faceliasläktet (Phacelia)[1][2] är ett växtsläkte i familjen strävbladiga växter med cirka 200 arter från Nord- och Sydamerika. Tidigare räknades släktet till familjen indiankålsväxter (Hydrophyllaceae). Flera arter odlas som ettåriga sommarblommor i Sverige. Honungsfacelian (P. tanacetifolia) används till gröngödsling.
Wikimedia Commons har media som rör Faceliasläktet.
Wikispecies har information om Faceliasläktet.
Faceliasläktet (Phacelia) är ett växtsläkte i familjen strävbladiga växter med cirka 200 arter från Nord- och Sydamerika. Tidigare räknades släktet till familjen indiankålsväxter (Hydrophyllaceae). Flera arter odlas som ettåriga sommarblommor i Sverige. Honungsfacelian (P. tanacetifolia) används till gröngödsling.
Стебло у фацелії прямостояче гіллясте із розсіченим непарно-перистим листям висотою 80 см і більше. На початку вегетації стебло соковите, потім грубшає починаючи із низу.
Кожне розгалуження закінчується багатоквітковим суцвіттям по 20-40 квітів у кожному, а на цілу рослину до кількох сотень, а при добрих умовах догляду і до тисячі. Розпускаються неодночасно, починаючи із низу. Період цвітіння 20-45 днів. Квіти синьо-фіолетового кольору, в кожній по п'ять тичинок з пиляками зовні квітки, і одна маточка на дні квітки із зеленою зав'яззю. Нектар виділяються нектарниками навколо зав'язі на дні квітки і накопичується там ще до її відкриття, тому він не висихає та добре відвідується бджолами.
В нектарі переважно прості цукри, бджоли із квітки збирають також пилок. Найкраща продуктивність нектару на території України в червні і першій половині липня: 0,6-0,7 мг цукру за добу. Нектаропродуктивність ранніх посівів фацелії сягає до 500 кг/га в південних регіонах, 250-350 кг/га північніше. В пізніших посівах нектаропродуктивність падає до 180 кг/га і нижче. Мед світлий із ніжним ароматом та приємним смаком, належить до вищих сортів.
Зацвітає фацелія через 6-7 тижнів після посіву, в холодну пору цей період може розтягнутися. Тому фацелію висівають в кілька термінів, цим забезпечують безперестанний медовий конвеєр для бджіл, і постійне постачання корму худобі. У свіжому вигляді на зелений корм та у вигляді силосу фацелія добре поїдається великою рогатою худобою, свинями та вівцями, краще у вигляді сумішей із кормовими багатими на цукор. Урожай зеленої маси близько 250 ц/га, на родючих, добре зволожених ґрунтах до 500 ц/га. У вигляді сіна не придатний на корм.
Пізні посіви фацелії після закінчення цвітіння переорюють на зелене добриво.
Норми висіву насіння фацелії 5-6 кг/га при звичайному способі висіву, і 8-10 кг/га при широкорядному. Глибина висіву 2-4 см. Урожай насіння 3-4 ц/га. Збирають роздільним способом при дозріванні нижніх сім'яниках.[1]
Бджола на квітці фацелії
Джміль на квітці фацелії
Суцвіття фацелії
Посіви фацелії
Плоди і насіння фацелії
Phacelia Juss. (1789)
Синонимы Типовой вид
Фаце́лия (лат. Phacelia) — род растений семейства Бурачниковые (Boraginaceae), насчитывающий 186[3] видов однолетних и многолетних травянистых растений, которые произрастают в Северной и Южной Америке.
В зависимости от вида фацелия может быть как однолетним, так и двухлетним растением. Она вырастает на высоту от 50 см до 1 метра и представляет из себя травянистый кустик с густо разветвленными отростками, прикрепленными к стеблю. Листья ярко-зеленые, плотные, с обратной стороны покрыты пушком. Цветки состоят из пяти лепестков, небольшие, с длинными тычинками. У тех видов, которые растут в дикой природе, они могут быть розовыми, фиолетовыми, голубоватыми и сиреневыми.
Многие виды фацелии выращивают в качестве декоративных растений, сидератов и медоносов.
Фаце́лия (лат. Phacelia) — род растений семейства Бурачниковые (Boraginaceae), насчитывающий 186 видов однолетних и многолетних травянистых растений, которые произрастают в Северной и Южной Америке.
;_Sheep_Hole_Pass_(12525792603).jpg)
.jpg)
_-_geograph.org.uk_-_1427167.jpg)
