dcsimg

Judaszowiec południowy ( Lehçe )

wikipedia POL tarafından sağlandı
Wikisłownik Hasło w Wikisłowniku
 src=
Kwiaty
 src=
Liście
 src=
Kora

Judaszowiec południowy, judaszowiec wschodni (Cercis siliquastrum L.) – gatunek drzewa z rodziny bobowatych. Rodzimy obszar występowania obejmuje tereny Azji Mniejszej (Iran, Irak, Izrael, Jordania, Liban, Syria, Turcja) i południowej Europy (Albania, Bułgaria, Jugosławia, Grecja, Włochy). Jest uprawiany w Afryce i Ameryce Północnej[3]. W Polsce jest uprawiany (bardzo rzadko) jako roślina ozdobna, znajduje się także w kolekcjach niektórych ogrodów botanicznych[4].

Morfologia

Pokrój
W swojej ojczyźnie jest drzewem o wysokości do 14 m i luźnym pokroju[5]. W naszym klimacie nie osiąga takiej wielkości, a często jest tylko krzewem[4].
Pień
Kora ciemnoszara, gładka, z widocznymi pionowymi fałdami, które u starszych drzew maja poszarpane brzegi[5].
Liście
Ulistnienie skrętoległe, liście pojedyncze, nerkowate, całobrzegie, o sercowatej nasadzie i zaokrąglonym wierzchołku. Mają długość i szerokość do 10 cm i są nagie[5]. Jesienią przebarwiają się na żółto[4].
Kwiaty
Purpurowo-różowe kwiaty motylkowe zebrane w kilkukwiatowe baldachogrona. Wyrastają nie tylko na cienkich pędach, ale także na starszych gałęziach i pniu. Jest to tzw. kaulifloria, rzadko spotykana wśród drzew w klimacie umiarkowanym[4].
Owoce
Suche, spłaszczone strąki o brunatnej barwie i długości do 10 cm[5].
Rośliny podobne
Grujecznik japoński (Cercidiphyllum japonicum), ma liście o podobnym kształcie, ale delikatnie karbowane i o zaostrzonym końcu, ułożone naprzeciwlegle[6].

Biologia i ekologia

Roślina wieloletnia, fanerofit. Kwitnie bardzo obficie w kwietniu-maju, przed rozwojem liści. Strąki utrzymują się na roślinie przez całą zimę. W naturalnym środowisku rośnie na kamienistych, suchych i słonecznych zboczach Utrzymują się na drzewie przez całą zimę[6][5].

Nazewnictwo

Nazwa tego drzewa wiąże się z podaniem, iż na drzewie tego właśnie gatunku powiesił się Judasz. Istnieje legenda, że kwiaty tej rośliny były białe, gdy powiesił się na niej Judasz zarumieniły się ze wstydu. W Biblii judaszowiec południowy nie jest wymieniony z nazwy ani razu, mimo to większość badaczy roślin biblijnych uważa, że jest on tym drzewem, na którym powiesił się Judasz. Gatunek ten jest też powszechnie uprawiany w ogrodach biblijnych[7].

Zastosowanie

  • Jest uprawiany jako roślina ozdobna[8].
  • Kwiaty są jadalne – mają delikatny zapach i słodko-kwaskowy smak. Można dodawać je do sałatek[9].
  • Pączków używa się jako namiastki kaparów[8].

Uprawa

W Polsce może być uprawiany tylko w rejonach o cieplejszym klimacie (południowo-zachodnia część kraju), przemarza bowiem podczas surowych zim. W chłodniejszych rejonach Polski należy go na zimę okrywać matami. Jest natomiast bardzo odporny na suszę[4].

Judaszowca południowego najłatwiej rozmnażać przez nasiona. Wysiewa się je wiosną w szklarni, pod folią lub w ciepłym inspekcie[4].

Preferuje miejsca słoneczne i zaciszne, zabezpieczone od zimnych wiatrów. Najlepiej rośnie na luźnej, piaszczystej glebie o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym. Źle znosi przesadzanie. Nie wymaga przycinania. Drzewo należy nawozić nawozami azotowymi, ale nie później, niż do końca czerwca, przedłużenie nawożenia czyni roślinę bardziej wrażliwą na mróz, gdyż pędy nie zdążą zdrewnieć przed zimą[4].

Przypisy

  1. Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-01-27].
  2. The International Plant Names Index. [dostęp 2014-08-26].
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-11-20].
  4. a b c d e f g Drzewa Polaki. [dostęp 2014-11-25].
  5. a b c d e Owen Johnson: Drzewa. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2009. ISBN 978-83-7073-643-9.
  6. a b Owen Johnson, David More: Przewodnik Collinsa. Drzewa. 1600 gatunków i odmian drzew rosnących w Europie. Multico Oficyna Wydawnicza, 2009. ISBN 978-83-7073-643-9.
  7. Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
  8. a b Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
  9. Paweł Romanowski: Judaszowiec południowy (pol.). 2013. [dostęp 2013-11-20].
lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia POL

Judaszowiec południowy: Brief Summary ( Lehçe )

wikipedia POL tarafından sağlandı
 src= Kwiaty  src= Liście  src= Kora

Judaszowiec południowy, judaszowiec wschodni (Cercis siliquastrum L.) – gatunek drzewa z rodziny bobowatych. Rodzimy obszar występowania obejmuje tereny Azji Mniejszej (Iran, Irak, Izrael, Jordania, Liban, Syria, Turcja) i południowej Europy (Albania, Bułgaria, Jugosławia, Grecja, Włochy). Jest uprawiany w Afryce i Ameryce Północnej. W Polsce jest uprawiany (bardzo rzadko) jako roślina ozdobna, znajduje się także w kolekcjach niektórych ogrodów botanicznych.

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia POL