dcsimg
<i>Sylvia communis</i> resmi
Çözülmemiş ad

Sylvia communis

Cierniówka ( Lehçe )

wikipedia POL tarafından sağlandı
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Odgłosy wydawane przez Sylvia communis
Problem z odtwarzaniem pliku? Zobacz Pomoc.

Cierniówka[4], pokrzewka cierniówka (Curruca communis) – gatunek małego ptaka wędrownego z rodziny pokrzewek (Sylviidae).

Systematyka

Wyróżniono kilka podgatunków S. communis[5][2]:

  • Curruca communis communisEuropa do północnej Turcji i północna Afryka.
  • Curruca communis volgensis – południowo-wschodnia część europejskiej części Rosji, zachodnia Syberia i północny Kazachstan.
  • Curruca communis icterops – środkowa Turcja do Turkmenistanu i Iran.
  • Curruca communis rubicola – góry środkowej Azji.

Występowanie

Zamieszkuje niemal całą Europę poza północną częścią Półwyspu Skandynawskiego, północne wybrzeże Afryki, Azję Mniejszą i środkową Azję. Przeloty w kwietniu - maju i sierpniu - wrześniu. Zimuje w środkowej Afryce, na Półwyspie Arabskim i na subkontynencie indyjskim, zatem pokonuje duże odległości, by tam dotrzeć. Wyróżnia się 3 podgatunki.

W Polsce liczny ptak lęgowy[6]. Spotykany na całym Niżu Polskim, zwłaszcza wschodnią część, a w górach do 1400 m n.p.m. Liczne populacje notuje się na przedmieściach miast, np. w Warszawie oszacowano 2000 par lęgowych, a w Gliwicach ponad 400 (2010)[7]. Zwłaszcza w czasie przelotów można być zaobserwowana w każdym miejscu kraju. Ostatnie osobniki widziano na przełomie września i października, jednak nie wykazano prób zimowania cierniówki w Polsce.

Charakterystyka

Cechy gatunku

 src=
Głowa cierniówki potrąconej przez samochód

Mały ptak o wysmukłej sylwetce. Ubarwienie dość jasne - u obu płci wierzch ciała rudoszary, skrzydła wyraźnie rdzawe na obrzeżeniach (na lotkach drugorzędowych i pokrywach skrzydłowych). Ogon ciemnobrązowy, długi z białymi brzegami. Spód ciała białawy z szarym lub różowym nalotem na piersi. U samca głowa i kark wyraźnie szare, a podgardle czysto białe, szarobrązowy grzbiet; u samicy głowa brązowawa, a podgardle nie tak jasne jak u samca. Nogi mogą mieć barwę od żółtawego do brązowego. Samica i samiec są tej samej wielkości. Lot nie jest charakterystyczny.

Cierniówkę od podobnej piegży można odróżnić po rdzawym odcieniu skrzydeł i jasnych, płowożółtych nogach, a nie ciemnych, jak u piegży[8].

Śpiew

 src=
Śpiew jest ważny w rozpoznawaniu tego gatunku

Łatwo rozróżnia się piegżę i cierniówkę na podstawie śpiewu. Na melodię składa się szereg krótkich, szybko powtarzanych fraz, a finał wieńczy głośniejszy, wyższy ton. Samiec wykonuje ją z różnych miejsc, które są dogodne do obserwacji otoczenia. W czasie śpiewania może na chwilę wznosić się w powietrze z drzewa, po czym opadać z powrotem w zarośla.

Wymiary średnie

Jest mniejsza i delikatniejsza od wróbla.

długość ciała
ok. 13-15 cm[8]
masa ciała
ok. 14–17 g[2]
rozpiętość skrzydeł
ok. 23 cm

Długość czaszki, w tym dzioba: 28–31 mm, długość dzioba: 12–14 mm[9].

Biotop

 src=
Cierniówki nie są tak wymagające w kwestii siedliska, jak inne pokrzewki

Wśród pokrzewek wykazuje najmniejsze wymagania co do siedlisk. Zamieszkuje śródpolne zarośla, nawet bardzo niskie gęste kępy krzewów lub bylin na nasłonecznionych stanowiskach. Sprawia to, że trudno zobaczyć tego ptaka. Jako jedyna z pokrzewek zasiedla tereny bezdrzewne w krajobrazie rolniczym i łąkowym. Częsta pojawia się na obrzeżach miast i terenach ruderalnych, skrajach lasów, zrębach, ogrodach, wrzosowiskach, sadach, parkach, kępach krzewów przy drogach i nad strumieniami, łąkach, miedzach, rowach i polach. Nie zamieszkuje zwartych zarośli i lasów. Może pojawiać się na terenach ruderalnych z wyższą roślinnością, w tym ludzkich przedmieściach. Widuje się ją też w piętrze kosodrzewiny.

Okres lęgowy

 src=
Samiec wykonuje charakterystyczne loty godowe

Toki

Gatunek monogamiczny. Z zimowisk wraca w kwietniu i maju. Lęgi przypadają zatem na okres od maja do lipca. Cierniówki wyprowadzają je dwa razy w ciągu roku - pierwszy przeważnie w maju i czerwcu, a drugi od czerwca do lipca. Samce wykonują krótkie loty tokowe, podobnie nieco do wykonania świergotków. Śpiewając, wznosi się z wierzchołku krzaku. Leci po skosie ku górze, po czym pod podobnym kątem powoli zlatuje wolno w dół. Ląduje na eksponowanych wierzchołkach roślin.

Gniazdo

Luźna konstrukcja z suchych źdźbeł trawy i liści, tuż nad ziemią, w środku gęstego krzewu. Często przerasta je roślinność zielna. Poza tym pokryte bywa kokonami owadów. Budują je oboje rodzice.

Jaja

W ciągu roku wyprowadza jeden lub dwa lęgi, składając w maju lub czerwcu od 4 do 6 zielonkawych jaj z gęstym brązowym lub szarym nakrapianiem na skorupce.

 src=
Curruca communis w Nederlandsche Vogelen (1789)

Wysiadywanie

Jaja wysiadywane są od zniesienia pierwszego jaja przez okres około 12-13 dni przez obydwoje rodziców. Często zdarza się im wysiadywać pisklę kukułki. Pisklęta, gniazdowniki, opuszczają gniazdo po około 14 dniach. Karmione są przez matkę i ojca. Wnętrza ich paszcz są brudnoczerwone z żółtymi brzegami. Na języku widać dwie owalne, ciemnoszare plamy o niewyraźnych granicach.

Na zimowiska odlatują we wrześniu (niektóre nawet w sierpniu), kiedy to kierują się do okołorównikowych obszarów Afryki. Inaczej jest jednak z populacjami azjatyckimi, które na zimę wędrują do Indii i na Półwysep Arabski.

Pożywienie

Owady i inne bezkręgowce, a późnym latem i jesienią w trakcie migracji również i owoce.

Ochrona

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[10].

Przypisy

  1. Sylvia communis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.) [dostęp 2016-03-18]
  2. a b c Aymí, R. & Gargallo, G.: Greater Whitethroat (Sylvia communis). W: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [dostęp 12 maja 2016].
  3. BirdLife International 2014, Sylvia communis [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2015-4 [dostęp 2016-03-18] (ang.).
  4. P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Sylviidae Leach, 1820 - pokrzewkowate - Sylvia warblers, parrotbills and allies (wersja: 2015-09-13). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2016-03-18].
  5. F. Gill, D. Donsker: Sylviid babblers, parrotbills & white-eyes (ang.). IOC World Bird List: Version 6.2, 2016-04-20. [dostęp 2016-05-12].
  6. Ludwik Tomiałojć, Tadeusz Stawarczyk: Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. Wrocław: PTPP „pro Natura”, 2003, s. 646. ISBN 83-919626-1-X. Według skali przyjętej przez autorów, dla okresu lęgowego liczny oznacza zagęszczenie 100–1000 par na 100 km²
  7. Marcin Karetta: Atlas ptaków. Pascal, 2010.
  8. a b John Gooders: Ptaki Polski i Europy. Wrocław: Larousse, 2003, s. 256. ISBN 83-89181-51-7.
  9. Roy Brown, John Ferguson, Michael Lawrence, David Lees: Tropy i ślady ptaków. MUZA SA, 2006, s. 279. ISBN 83-7319-860-1.
  10. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną Dz.U. z 2004 r. nr 220, poz. 2237

Bibliografia

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia POL

Cierniówka: Brief Summary ( Lehçe )

wikipedia POL tarafından sağlandı

Cierniówka, pokrzewka cierniówka (Curruca communis) – gatunek małego ptaka wędrownego z rodziny pokrzewek (Sylviidae).

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia POL