Pelikanlar

Pelikanowe^[2], pełnopłetwe^[3], wiosłonogie^[4] (Pelecaniformes) – rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych (Neognathae).

Zasięg występowania

Obejmuje gatunki prowadzące wodny tryb życia, zamieszkujące cały świat (choć niektóre rodziny zamieszkują tylko regiony cieplejsze do strefy podzwrotnikowej)^[5][6].

Charakterystyka

Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:

• odżywiają się rybami
• doskonale pływają i nurkują do głębokości ok. 9 metrów (kormorany) dzięki specjalnej budowie łap, korzystając z ich napędu. Wszystkie palce, wraz z tylnym, są zwrócone ku przodowi i połączone błoną pławną na kształt wiosła. Ogon i skrzydła służą do sterowania pod wodą
• różne są metody polowania wiosłonogich: głuptaki i faetony nurkują za zdobyczną rzucając się na nią z powietrza, kormorany i wężówki nurkują z powierzchni wody, fregaty łapią zdobycz lecąc nad powierzchnią wody lub porywając ją innym ptakom, a pelikany celowo płoszą ryby. Wszystkie jednak potrafią łowić w mętnej wodzie posługując się, jak się przypuszcza, słuchem
• doskonale latają i szybują
• pelikany i kormorany nie tylko posiadają komory powietrzne w kościach, ale i pod skórą, co amortyzuje gwałtowne zetknięcie ciała z wodą
• dobrze rozwinięty gruczoł kuprowy szczególnie u głuptaków, co zapewnia suche pióra. Kormorany natomiast po nurkowaniu wachlowaniem suszą skrzydła.
• głuptaki i kormorany mogą całkowicie zamykać nozdrza by zapobiec wdarciu się wody do jamy nosowej
• gnieżdżą się kolonijnie
• jaja jednobarwne i pokryte kredową powłoką
• pisklęta wykluwają się nagie i ślepe. W czasie karmienia wkładają dzioby do gardzieli rodziców

Podział systematyczny

Do rzędu należą następujące podrzędy^[2]:

• Pelecani – pelikanowce
• Ardeae – czaplowce
• Threskiornithes – ibisowce

Przypisy