Trypanosomen zijn eencellige organismen behorend tot het geslacht Trypanosoma. Er zijn verschillende soorten bekend die allemaal parasitair leven en bij mens en dier de oorzaak zijn van een aantal bijzonder gevaarlijke tropische ziektes, zoals in Afrika de slaapziekte en in Zuid-Amerika de ziekte van Chagas. Het merendeel van deze aandoeningen wordt door insecten overgebracht, die de trypanosomen van het ene levende wezen op het andere overbrengen. De belangrijkste overbrenger van de slaapziekte is de tseetseevlieg, die zich voedt met het bloed van gewervelde dieren, in het bijzonder dat van zoogdieren.
De trypanosomen brengen twee tot drie weken in het bloed van de tseetseevlieg door, voordat zij in de speekselklieren van deze insecten komen. Daar pas voltooien zij hun ontwikkeling en worden zij besmettelijk. Als de vlieg dan ook een zoogdier bijt, wordt deze besmet en als gevolg daarvan ziek. Als de trypanosomen op die manier op een nieuwe drager zijn overgegaan, komen zij eerst in het bloed terecht, waar zij tussen de bloedcellen leven. Na een poosje gaan zij over naar de lymfklieren om uiteindelijk hun leven te slijten in het centrale zenuwstelsel. De Gambia-trypanosoom is de veroorzaker van de slaapziekte bij de mens; de verwante Rhodesische trypanosoom, veroorzaakt de nagana, wat een ziekte is bij het vee en een groot aantal andere zoogdieren, waaronder de hond.
Het is in praktijk erg moeilijk om de trypanosomen te bestrijden. Daarvoor zou men alle in een bepaald gebied levende zoogdieren moeten doden, wat men in het verleden in Oost-Afrika weleens geprobeerd heeft.
Trypanosomen zijn eencellige organismen behorend tot het geslacht Trypanosoma. Er zijn verschillende soorten bekend die allemaal parasitair leven en bij mens en dier de oorzaak zijn van een aantal bijzonder gevaarlijke tropische ziektes, zoals in Afrika de slaapziekte en in Zuid-Amerika de ziekte van Chagas. Het merendeel van deze aandoeningen wordt door insecten overgebracht, die de trypanosomen van het ene levende wezen op het andere overbrengen. De belangrijkste overbrenger van de slaapziekte is de tseetseevlieg, die zich voedt met het bloed van gewervelde dieren, in het bijzonder dat van zoogdieren.
De trypanosomen brengen twee tot drie weken in het bloed van de tseetseevlieg door, voordat zij in de speekselklieren van deze insecten komen. Daar pas voltooien zij hun ontwikkeling en worden zij besmettelijk. Als de vlieg dan ook een zoogdier bijt, wordt deze besmet en als gevolg daarvan ziek. Als de trypanosomen op die manier op een nieuwe drager zijn overgegaan, komen zij eerst in het bloed terecht, waar zij tussen de bloedcellen leven. Na een poosje gaan zij over naar de lymfklieren om uiteindelijk hun leven te slijten in het centrale zenuwstelsel. De Gambia-trypanosoom is de veroorzaker van de slaapziekte bij de mens; de verwante Rhodesische trypanosoom, veroorzaakt de nagana, wat een ziekte is bij het vee en een groot aantal andere zoogdieren, waaronder de hond.
Het is in praktijk erg moeilijk om de trypanosomen te bestrijden. Daarvoor zou men alle in een bepaald gebied levende zoogdieren moeten doden, wat men in het verleden in Oost-Afrika weleens geprobeerd heeft.