Çobandüdüyü (lat. Asarum)[1] — zəravəndkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.[2]
Çobandüdüyü (lat. Asarum) — zəravəndkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Asarum és un gènere de plantes de la família Aristolochiaceae, Es coneix com a gingebre salvatge. L'espècie Asarum canadense és nativa dels boscos de l'est d'Amèrica del Nord. Es troba dels grans plans de l'est a la costa atlàntica, i de Canadà del sud-est del sud aproximadament a la línia de frontera dels Estats Units del sud-est.
Asarum és un gènere de plantes de la família Aristolochiaceae, Es coneix com a gingebre salvatge. L'espècie Asarum canadense és nativa dels boscos de l'est d'Amèrica del Nord. Es troba dels grans plans de l'est a la costa atlàntica, i de Canadà del sud-est del sud aproximadament a la línia de frontera dels Estats Units del sud-est.
Kopytník (Asarum) je rod nižších dvouděložných rostlin z čeledi podražcovité (Aristolochiaceae). Jsou to nízké byliny se srdčitými až střelovitými listy a bizarními květy, rozšířené v Eurasii a Severní Americe. V Česku roste jediný druh, kopytník evropský.
Kopytníky jsou vytrvalé byliny. Oddenky jsou krátké a vertikální nebo dlouhé a vodorovné. Listy vyrůstají po jednom nebo po 2 (a pak vypadají jako vstřícné) z každého článku oddenku. Oddenky jsou často nápadně aromatické. Listy jsou řapíkaté, většinou srdčité nebo střelovité, celokrajné.
Květy jsou vrcholové, většinou jednotlivé, pravidelné nebo výjimečně poněkud dvoustranně souměrné. Kalich je srostlý ze 3 lístků, do různé míry srostlý se semeníkem. Kališní trubka je nejčastěji zvonkovitého, nálevkovitého až válcovitého tvaru, se 3 laloky na vrcholu. U některých druhů jsou laloky protaženy v dlouhý přívěsek. Koruna chybí. Tyčinek je 12 ve 2 kruzích, zřídka jsou 3 z nich přeměněny ve staminodia. Nitky tyčinek mohou být dlouhé i velmi krátké. Semeník je polospodní až spodní, srostlý ze 6 plodolistů a se 6 komůrkami. Čnělky jsou volné nebo srostlé ve sloupek. Plodem je dužnatá nebo houbovitá, za zralosti nepravidelně pukající tobolka.[1][2]
Kopytník zahrnuje asi 90 druhů. Je rozšířen v Eurasii a Severní Americe. Nejvíce druhů roste ve východní Asii. Ze samotné Číny je udáváno 39 druhů.[2] V Evropě roste jediný druh, kopytník evropský (Asarum europaeum).[3] Je rozšířen i u nás v podrostu listnatých lesů.[1]
Rod kopytník je členěn na základě morfologie a molekulárních studií na 5 podrodů:
Druhy severoamerického podrodu Hexastylis byly v minulosti někdy řazeny do samostatného rodu Hexastylis.
Údaje o opylovačích se v různých zdrojích velmi různí. Bývají udáváni komáři, brouci, měkkýši apod. Semena kopytníků mají na povrchu dužnatou strukturu podobnou míšku a jsou roznášena mravenci.[5]
Kopytník evropský (Asarum europaeum) byl v minulosti používán jako léčivá rostlina.[1] Je také občas pěstován v zahradách jako stínomilná rostlina se sytě zelenými kulatými listy. V korejské medicíně je využíván druh Asarum sieboldii při léčení horečky, bolestí hlavy a kašle.[6] Druh Asarum maximum je ve vietnamské medicíně používán na poruchy trávení.[7]
Některé cizokrajné druhy s nápadně bizarními květy (zejména Asarum caudatum a A. canadense) bývají pěstovány v botanických zahradách.[8]
Kopytník (Asarum) je rod nižších dvouděložných rostlin z čeledi podražcovité (Aristolochiaceae). Jsou to nízké byliny se srdčitými až střelovitými listy a bizarními květy, rozšířené v Eurasii a Severní Americe. V Česku roste jediný druh, kopytník evropský.
Hasselurt (Asarum) er en slægt med hen ved 100 arter, der er udbredt i Østasien, Nordamerika og Europa. Det er flerårige, urteagtige planter, der ofte er behårede. De danner jordstængler. Bladene er toradede, spredtstillede og langstilkede. De er hele og runde til nyreformede eller hjerteformede med hel rand. Blomsterne sidder enkeltvis, og de er tvekønnede, 3-tallige og kun ganske lidt uregelmæssige. Frugterne er kapsler med mange frø, som bærer et fedtlegeme (se myrelegeme).
Her beskrives kun de to arter, ses jævnligt i Danmark.
Beskrevne arter
Die Pflanzengattung der Haselwurzen (Asarum) gehört in die Unterfamilie der Asaroideae innerhalb der Familie der Osterluzeigewächse (Aristolochiaceae). Die etwa 90 bis 100 Arten sind auf der Nordhalbkugel verbreitet.
Bei Asarum-Arten handelt es sich um ausdauernde, laubabwerfende bis immergrüne krautige Pflanzen. Sie bilden Rhizome. Die oberirdischen Pflanzenteile sind meist behaart. An der Sprossachse befinden sich dreieckige Niederblättern. Die wechselständig und zweizeilig angeordneten, lang gestielten Laubblätter sind einfach, rundlich bis nierenförmig oder herzförmig. Der Blattrand ist glatt.
Die Blüten stehen einzeln meist in Bodennähe; Hochblätter sind nicht vorhanden. Die zwittrigen Blüten sind meist radiärsymmetrisch, selten schwach zygomorph. Es sind nur drei mehr oder weniger stark verwachsene Blütenhüllblätter vorhanden. Sie besitzen zwölf, in zwei Kreisen gegliederte Staubblätter. Die Fruchtknoten sind unter- bis oberständig.
Es werden sechsklappige Kapselfrüchte gebildet. Die Samen tragen Elaiosomen und werden von Ameisen verbreitet (Myrmekochorie).
Das Rhizom enthält kampferartige, ätherische Substanzen, die schleimhautreizend, brech- und niesreizanregend wirken und innere Blutungen auslösen können (Gastroenteritis).
Alle Pflanzenteile enthalten ätherische Öle, deren Bestandteil Asaron giftig ist; die ganze Pflanze wird als schwach giftig eingestuft.
Die euroasiatisch-nordamerikanisch verbreitete Gattung umfasst weltweit etwa 90 bis 100 Arten. Der Schwerpunkt der Artenvielfalt ist Südostasien. Alleine 39 Arten kommen in China vor, von denen 34 nur dort heimisch sind. In Mitteleuropa kommt nur die Art Gewöhnliche Haselwurz (Asarum europaeum) vor.
Die Gattung Asarum wurde 1753 mit der Typusart Asarum europaeum durch Carl von Linné in Species Plantarum, 1, S. 442 aufgestellt.[1] Eine Deutung des Gattungsname Asarum leitet sich aus dem griechischen Wort asaron = zweiglos also unverzweigt her. Die andere Deutung ist, dass Asarum in der griechischen Sprache für eine Pflanzenart verwendet wurde, allerdings weiß man nicht, um welche Art es sich handelt.[2] Synonyme für Asarum L. sind: Asiasarum F.Maek., Geotaenium F.Maek., Heterotropa C.Morren & Decne., Japonasarum Nakai.[3]
Bei einigen Autoren sind etwa zehn nordamerikanische Arten (Asarum arifolium, Asarum contractum, Asarum lewisii, Asarum minus, Asarum naniflorum, Asarum rhombiforme, Asarum shuttleworthii, Asarum speciosum, Asarum virginicum) in eine eigene Gattung Hexastylis Raf. ausgegliedert[2].
Es gibt etwa 90 bis 100 Asarum-Arten:[3][4]
Die Tokugawa-Familie, die in der Edo-Zeit über 250 Jahre lang über Japan herrschte, führte in ihrem Familienwappen drei Haselwurzblätter im Kreis (jap. Maru-ni-mitsuba-aoi).
Die Pflanzengattung der Haselwurzen (Asarum) gehört in die Unterfamilie der Asaroideae innerhalb der Familie der Osterluzeigewächse (Aristolochiaceae). Die etwa 90 bis 100 Arten sind auf der Nordhalbkugel verbreitet.
Shiko lista
Asarum europaeum Ritet në pjesë të dryshme të Evropës me lartësi 10–15 cm mbi tokë.
Ky artikull në lidhje me biologjinë është i cunguar. Ndihmoni dhe ju në përmirsimin e tij.
Asarum is a genus of plants in the birthwort family Aristolochiaceae, commonly known as wild ginger.
Asarum is the genitive plural of the Latin āsa (an alternate form of āra) meaning altar or sanctuary.
Asarum is a genus of low-growing herbs distributed across the temperate zones of the Northern Hemisphere, with most species in East Asia (China, Japan, and Vietnam) and North America, and one species in Europe. Biogeographically, Asarum originated in Asia.
They have characteristic kidney-shaped leaves, growing from creeping rhizomes, and bear small, axillary, brown or reddish flowers.
The plant is called wild ginger because the rhizome tastes and smells similar to ginger root, but the two are not particularly related. The FDA warns against consuming Asarum, as it is nephrotoxic and contains the potent carcinogen aristolochic acid.[1][2] [3] The birthwort family also contains the genus Aristolochia, known for carcinogens.
Wild ginger favors moist, shaded sites with humus-rich soil. The deciduous, heart-shaped leaves are opposite, and borne from the rhizome which lies just under the soil surface. Two leaves emerge each year from the growing tip. The curious jug-shaped flowers, which give the plant an alternate name, little jug, are borne singly in spring between the leaf bases.
Wild ginger can easily be grown in a shade garden, and makes an attractive groundcover.
Traditionally, the genus Asarum was considered as a single genus with about 85 species. However, a trend exists among some botanists to segregate the genus into separate genera, based on considerations of chromosome number and floral morphology:
Study of the internal transcribed spacer region (ITS) of nuclear ribosomal DNA, combined with morphological data, has yielded a better-resolved phylogenetic hypothesis, supporting a recognition of two subgenera, Asarum and Heterotropa each containing two sections, rather than the segregated genera above.[4]
.
Wild ginger can be cooked in the same fashion as ginger root, and can also be candied or used to make medicine.[7]
Asarum is a genus of plants in the birthwort family Aristolochiaceae, commonly known as wild ginger.
Asarum is the genitive plural of the Latin āsa (an alternate form of āra) meaning altar or sanctuary.
Se conoce como jengibre salvaje a las plantas del género Asarum, de la familia Aristolochiaceae La especie Asarum canadense L.es nativa de los bosques del este de Norteamérica. Se encuentra de los grandes llanos del este a la costa atlántica, y de Canadá del sudeste del sur aproximadamente a la línea de frontera de los Estados Unidos del sudeste. El género Asarum comprende 201 especies descritas y de estas, solo 117 aceptadas.[2]
Tienen hojas reniformes características; las hojas caducas son opuestas, y recaen sobre el rizoma rastrero que se encuentra justo debajo de la superficie del suelo. Dos hojas surgen cada año a partir de la punta de crecimiento. Sus flores son pequeñas, axilares, de color marrón o rojizo. La curiosa forma de jarra de flores, que dan a la planta de un nombre alternativo, jarroncillo; se desarrollan por separado en la primavera entre las bases de las hojas.
Asarum es un género de hierbas distribuido en las zonas templadas del hemisferio norte, con la mayoría de las especies en el este de Asia (China, Japón y Vietnam) y América del Norte, y una especie en Europa (Asarum europaeum). Biogeográficamente, el género Asarum se originó en Asia. Las especies de Asarum prefieren los sitios húmedos, a la sombra, con suelos ricos en humus.
Las Asarum pueden ser cultivadas en jardinería de sombra. Las plantas se denominan "jengibre salvaje" porque los sabores y olores del rizoma son similares a la raíz de jengibre (Zingiber officinale), pero ambas especies no están relacionadas taxonómicamente. La raíz puede ser utilizada como especia, con el inconveniente de que tiene propiedades diuréticas potentes. Asarum canadense y otras especies contienen ácido aristolóquico, el cual es un nefrotóxico carcinógeno en roedores. La FDA advierte contra su consumo.[3][4] .[5] Asarum europaeum y Asarum canadense tienen usos medicinales y antimicrobiales.[6]
El género fue descrito por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 1: 442. 1753.[7] La especie tipo es: Asarum europaeum L.
Asarum: nombre genérico de Asaron, el nombre griego de este género utilizado por Dioscórides.[8]
Se conoce como jengibre salvaje a las plantas del género Asarum, de la familia Aristolochiaceae La especie Asarum canadense L.es nativa de los bosques del este de Norteamérica. Se encuentra de los grandes llanos del este a la costa atlántica, y de Canadá del sudeste del sur aproximadamente a la línea de frontera de los Estados Unidos del sudeste. El género Asarum comprende 201 especies descritas y de estas, solo 117 aceptadas.
Metspipar (Asarum) on pipralaadsete seltsi tobiväädiliste sugukonda kuuluv mitmeaastaste heitlehiste rohttaimede perekond.
Teaduslikult kirjeldas metspipraid esimesena Linnaeus 1753. Tänapäeval arvatakse perekonda sadakond liiki, aga viimasel ajal on hakatud rääkima, et metspiparde hulgast tuleks eraldada mitu väiksemat perekonda, millest üheski poleks enam kui kümmekond liiki, nii et ka pärast nende eraldamist jääks metspiparde perekonda üle poolesaja liigi.
Metspiprad on levinud peamiselt põhjapoolkeral. Enamik liike kasvab Hiinas, Jaapanis, Vietnamis ja Põhja-Ameerikas. Euroopas kasvab üksnes harilik metspipar, mis on levinud Eestiski ja mille Linnaeus valis perekonna kirjeldamisel tüüpliigiks.
Metspiprad kasvavad kõige meelsamini niisketel varjulistel huumuserikastel pinnastel.
Perekonnale on iseloomulikud neerja kujuga lehed, risoomidega paljunemine ning väikesed punakad või pruunid õied. Lehed paiknevad vastakalt ja kasvavad välja otse risoomist, mis ei asu kuigi sügaval mulla all. Igal aastal kasvavad kasvukuhikust välja kaks uut lehte.
Kevadel puhkevad lehevarte vahel kannukujulised õied. Õiekate on kroonikujuline, ülemisest otsast 3 sälguga. Tolmukaid on 12. Emakas on alumise sigimiku ja lühikese emakakaelaga. Õied on radiaalsümmeetrilised ja sügomorfsed, täpsemini 3 sümmeetrialteljega.
Vili on kupar. Viljal on elaiosoom. See meelitab ligi sipelglasi, kes vilju levitavad. Seda nimetatakse sipelgleviks ehk mürmekohooriaks.
Metspipraid saab kasvatada varjuaias, kus nad moodustavad pilkuköitva maapinnakatte.
Metspiprate risoomi saab kasutada maitseainena, aga see on tugevatoimeline diureetik. Kõik taime osad sisaldavad eeterlikke õlisid. Mõned metspiprad, näiteks kanada metspipar, sisaldavad neerudele mürgiseid kartsinogeene.
Metspipar (Asarum) on pipralaadsete seltsi tobiväädiliste sugukonda kuuluv mitmeaastaste heitlehiste rohttaimede perekond.
Teaduslikult kirjeldas metspipraid esimesena Linnaeus 1753. Tänapäeval arvatakse perekonda sadakond liiki, aga viimasel ajal on hakatud rääkima, et metspiparde hulgast tuleks eraldada mitu väiksemat perekonda, millest üheski poleks enam kui kümmekond liiki, nii et ka pärast nende eraldamist jääks metspiparde perekonda üle poolesaja liigi.
Metspiprad on levinud peamiselt põhjapoolkeral. Enamik liike kasvab Hiinas, Jaapanis, Vietnamis ja Põhja-Ameerikas. Euroopas kasvab üksnes harilik metspipar, mis on levinud Eestiski ja mille Linnaeus valis perekonna kirjeldamisel tüüpliigiks.
Metspiprad kasvavad kõige meelsamini niisketel varjulistel huumuserikastel pinnastel.
Perekonnale on iseloomulikud neerja kujuga lehed, risoomidega paljunemine ning väikesed punakad või pruunid õied. Lehed paiknevad vastakalt ja kasvavad välja otse risoomist, mis ei asu kuigi sügaval mulla all. Igal aastal kasvavad kasvukuhikust välja kaks uut lehte.
Kevadel puhkevad lehevarte vahel kannukujulised õied. Õiekate on kroonikujuline, ülemisest otsast 3 sälguga. Tolmukaid on 12. Emakas on alumise sigimiku ja lühikese emakakaelaga. Õied on radiaalsümmeetrilised ja sügomorfsed, täpsemini 3 sümmeetrialteljega.
Vili on kupar. Viljal on elaiosoom. See meelitab ligi sipelglasi, kes vilju levitavad. Seda nimetatakse sipelgleviks ehk mürmekohooriaks.
Metspipraid saab kasvatada varjuaias, kus nad moodustavad pilkuköitva maapinnakatte.
Metspiprate risoomi saab kasutada maitseainena, aga see on tugevatoimeline diureetik. Kõik taime osad sisaldavad eeterlikke õlisid. Mõned metspiprad, näiteks kanada metspipar, sisaldavad neerudele mürgiseid kartsinogeene.
Taponlehdet (Asarum) on piippuruohokasvisuku (heimo Aristolochiaceae), jonka lajit ovat myrkyllisiä. Niitä viljellään monivuotisina koristekasveina ja ne sopivat maanpeitekasveiksi. Sukuun kuuluu noin 90 lajia, joista suurin osa esiintyy vain Aasiassa.
Taponlehdet (Asarum) on piippuruohokasvisuku (heimo Aristolochiaceae), jonka lajit ovat myrkyllisiä. Niitä viljellään monivuotisina koristekasveina ja ne sopivat maanpeitekasveiksi. Sukuun kuuluu noin 90 lajia, joista suurin osa esiintyy vain Aasiassa.
Asarum
L’Asaret, Asarum, est un genre de plantes herbacées de la famille des Aristolochiacées.
Ce sont des plantes vivaces des sous-bois aux petites fleurs brunes et aux feuilles réniformes, situées au ras du sol.
L'asaret est mentionné à l'article 70 du Capitulaire De Villis édicté par Charlemagne, en tant que l'une des 94 plantes que les domaines royaux se doivent de cultiver.
Dans le calendrier républicain, l’asaret était le nom attribué au 6e jour du mois de ventôse[1] (généralement les 24 février grégoriens).
Asarum
L’Asaret, Asarum, est un genre de plantes herbacées de la famille des Aristolochiacées.
Ce sont des plantes vivaces des sous-bois aux petites fleurs brunes et aux feuilles réniformes, situées au ras du sol.
Kopitnjak (lat. Asarum), rod trajnica iz porodice Aristolochiaceae. Postoji oko 120 vrsta [1] raširenih po Euroaziji i Sjevernoj Americi. Jedna vrsta raste i u Hrvatskoj, to je šumski kopitnjak [2]
Kopitnjak (lat. Asarum), rod trajnica iz porodice Aristolochiaceae. Postoji oko 120 vrsta raširenih po Euroaziji i Sjevernoj Americi. Jedna vrsta raste i u Hrvatskoj, to je šumski kopitnjak
Smólnik[1][2] (Asarum) je ród ze swójby kokornakowych rostlinow (Aristolochiaceae).
Wobsahuje sćěhowace družiny:
Smólnik (Asarum) je ród ze swójby kokornakowych rostlinow (Aristolochiaceae).
Wobsahuje sćěhowace družiny:
europski smólnik (Asarum europaeum)Pipirlapė (lot. Asarum, angl. Wild ginger, vok. Haselwurz) – kartuolinių (Aristolochiaceae) šeimos augalų gentis, kurioje vienintelė Lietuvoje natūraliai auganti rūšis – europinė pipirlapė (Asarum europaeum). Retai mėgėjų kolekcijose auginama uodeguotoji pipirlapė (Asarum caudatum).
Daugiametis, 6-10 cm aukščio žolinis augalas. Stiebas trumpas, šiek tiek kylantis. Lapai auga po 2, rečiau po 3, žiemojantys, ilgakočiai, širdišku pamatu, apskriti, lygiakraščiai, odiški, plaukuoti. Žiedai pavieniai, metūglių viršūnėse; apyžiedis varpiškas, rausvas. Vaisius - šešializdė dėžutė. Sėklos pilkšvos, tribriaunės, apie 3 mm ilgio.
Žydi balandžio - gegužės mėn. Vaisiai pribręsta birželio mėn. Dauginasi sėklomis ir šakniastiebiais. auga lapuočių ir mišriuose miškuose, krūmuose.
Vaistams vartojami šakniastiebiai su šaknimis, kasami augalams peržydėjus, ir lapai, pjaunami liepos - rugpjūčio mėn.
Visose pipirlapės dalyse yra 1,2 % eterinio aliejaus, kaučiuko, krakmolo, obuolių, citrinos rūgščių, askorbino rūgšties, 1,13 % dervų, 9,6 % rauginių medžiagų, 6 % redukuotų cukrų, 14,4 % pentozanų, alkaloido azarino, glikozidų.
Augalas nuodingas
Asarum is een geslacht uit de pijpbloemfamilie (Aristolochiaceae).
The Plant List erkent 117 soorten. Volgens de Flora of China bestaat het geslacht uit circa negentig soorten die voornamelijk voorkomen in Zuidoost-Azië. Een paar soorten komen voor in Noord-Amerika. Een soort komt van nature in Europa voor: mansoor (Asarum europaeum).
Het zijn kruidachtige, overblijvende planten.
mansoor (Asarum europaeum)
Asarum is een geslacht uit de pijpbloemfamilie (Aristolochiaceae).
The Plant List erkent 117 soorten. Volgens de Flora of China bestaat het geslacht uit circa negentig soorten die voornamelijk voorkomen in Zuidoost-Azië. Een paar soorten komen voor in Noord-Amerika. Een soort komt van nature in Europa voor: mansoor (Asarum europaeum).
Het zijn kruidachtige, overblijvende planten.
mansoor (Asarum europaeum)
Kopytnik (Asarum L.) – rodzaj roślin z rodziny kokornakowatych. Obejmuje ok.70[1]-90 gatunków występujących głównie w Azji południowo-wschodniej, zasięg kilku gatunków obejmuje Amerykę Północną, jeden gatunek jest endemiczny dla Europy[3], w tym także rośnie w Polsce – kopytnik pospolity[4]. Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne. Wiele gatunków jest zagrożonych (np. Asarum speciosum znany jest w naturze z trzech stanowisk)[5].
Rodzaj siostrzany dla rodzaju Saruma, wraz z którym tworzy podrodzinę Asaroideae O. C. Schmidt, stanowiącą z kolei klad bazalny w obrębie rodziny kokornakowate Aristolochiaceae. Rodzina ta jest z kolei kladem bazalnym rzędu pieprzowce Piperales z kladu magnoliowych, będących jedną ze starszych linii rozwojowych okrytonasiennych[1].
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Piperopsida Bartl., podklasa pieprzowe (Piperidae Reveal), nadrząd Lactoridanae Tahkt. ex Reveal & Doweld, rząd kokornakowce (Aristolochiales), rodzina kokornakowate (Aristolochiaceae Juss.), podrodzina Asaroideae Liunk, plemię Asareae Rchb., rodzaj kopytnik (Asarum L.)[6].
Różne gatunki z tego rodzaju uprawiane są jako rośliny ozdobne w Europie, Ameryce Północnej i Azji, zwłaszcza w Japonii. W tym ostatnim kraju w ramach sztuki koten engei (uprawa „klasycznych roślin”) wyselekcjonowano liczne kultywary rodzimych tam gatunków. Pozyskiwanie roślin z natury jest jednym z powodów zagrożenia wymarciem wielu rzadko spotykanych gatunków (w Japonii krytycznie zagrożonych jest 10 gatunków)[5].
Kopytnik (Asarum L.) – rodzaj roślin z rodziny kokornakowatych. Obejmuje ok.70-90 gatunków występujących głównie w Azji południowo-wschodniej, zasięg kilku gatunków obejmuje Amerykę Północną, jeden gatunek jest endemiczny dla Europy, w tym także rośnie w Polsce – kopytnik pospolity. Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne. Wiele gatunków jest zagrożonych (np. Asarum speciosum znany jest w naturze z trzech stanowisk).
Asarum caudatum Asarum maximumAsarum L. é um género botânico pertencente à família Aristolochiaceae.[1]
Asarum L. é um género botânico pertencente à família Aristolochiaceae.
Hasselörtssläktet (Asarum) är ett släkte i familjen piprankeväxter med ett 90-tal arter. De flesta arterna förekommer i sydöstra Asien, men några arter är nordamerikanska och en art är vildväxande i Europa. Ett fåtal arter odlas som trädgårdsväxter i Sverige.
Hasselörtssläktet (Asarum) är ett släkte i familjen piprankeväxter med ett 90-tal arter. De flesta arterna förekommer i sydöstra Asien, men några arter är nordamerikanska och en art är vildväxande i Europa. Ett fåtal arter odlas som trädgårdsväxter i Sverige.
Стебло коротке, лежаче. Листки прикореневі. Квітки поодинокі, верхівкові. Оцвітина правильна, неопадна; тичинок 12.
Рід містить 85 видів. Інколи рід ділять на 5 родів:
Рослини родини Хвилівникові містять аристолохієву кислоту, що є сильним канцерогеном з відкладеним (до 10 років) терміном дії. Вживання фітопрепаратів на основі продуктів родини Хвилівникові, в тому числі, Копитняка, значно збільшує ризик захворювань на рак печінки або нирок.[1]
Chi Tế tân (danh pháp khoa học: Asarum, đồng nghĩa: Heterotropa, Hexastylis) là các loài cây thân thảo trong họ Mộc hương nam (Aristolochiaceae).
Tên gọi của các loài này trong tiếng Anh là wild ginger (gừng dại), do mùi và vị thân rễ của chúng rất giống với mùi vị của gừng, nhưng hai nhóm thực vật này trên thực tế không có quan hệ họ hàng gì. Rễ của các loài tế tân có thể dùng làm gia vị, nhưng nó chứa các chất lợi tiểu và gây đi đái nhiều. Các loài tế tân chứa hợp chất gọi là axít aristolochic, là một chất có khả năng gây ung thư ở chuột. Họ Mộc hương còn có chi Aristolochia. Các loài trong chi Aristolochia có chứa các chất gây ung thư ở người.
Tế tân nói chung ưa thích các khu vực ẩm ướt và nhiều bóng râm và đất giàu mùn. Các lá hình tim, sớm rụng, mọc đối, và mọc ra từ thân rễ nằm ngay dưới mặt đất. Mỗi năm hai lá mọc ra từ các đầu chồi tăng trưởng. Các hoa kì dị hình cái ấm, cho nên trong tiếng Anh người ta còn gọi chúng là little jug (ấm con), xuất hiện vào mùa xuân, mọc đơn giữa các gốc lá.
Các loại tế tân có thể dễ dàng trồng trong các vườn có nhiều bóng râm.
Theo truyền thống, chi Asarum được coi là chi duy nhất, với khoảng 85 loài. Tuy nhiên, một số nhà phân loại học có xu hướng chia tách chi này thành một vài chi, dựa trên sự xem xét số nhiễm sắc thể và hình thái học hoa:
Nghiên cứu khu vực phân cách sao chép nội bộ (ITS) của ADN ribosome nhân và kết hợp với dữ liệu hình thái đã tạo ra giả thiết phát sinh chủng loài được dung giải tốt hơn, xác nhận sự khác biệt của các chi đề cập trên đây.[1]
Tuy nhiên, nhiều nhà thực vật học vẫn coi các chi tách biệt này như là các tổ của Asarum sensu lato, đặc biệt là đối với Hexastylis.[3]
Nghiên cứu năm 2015 của Sinn et al. phân chia Asarum nghĩa rộng như sau:[4]
Chi này chứa khoảng 100 loài. Trong các tên gọi dưới đây, loài nào không có tên gọi trong tiếng Việt thì gọi là gừng dại thay vì gọi là tế tân.
Trong y học cổ truyền Trung Hoa người ta dùng Asarum sieboldi hoặc Asarum heterotropoides mandshuricum trong một số bài thuốc. Các cơ quan có tác dụng: tim, phổi, gan, thận. Vị hăng và ấm, độc hại đối với thận. Các công năng chính là chống dị ứng, kháng histamin, hạ sốt và giảm đau, gây tê cục bộ, kháng khuẩn. Có tác dụng tiêu đờm, tiêu lạnh, gây đổ mồ hôi, Các hoạt chất chính là mêtyl eugenol, alpha-pinen, camphen, abeta-pinen, myrcen, sabinen, limonen, 1, 8-cineol, p-cymen, gamma-terpinen, terpinolen, borneol, estragol, 3, 5-đimêthôxytôluen, safrol, mêtyl eugenol, asaron, myristicin, elemicin, eucarvon, 2-isopropyl-5-mêtylanisol, (+-)-car-3-en-2, 5-dion, 3, 4, 5-trimêthôxytôluen, 2, 3, 5 -trimêthyôxytôluen, kakual, saishinon, terpinen-4-ol, alpha-terpineol, naphthalen, n-pentadecan, croweacin, asarylketon, l-ararinin, bornyl axetat, trimêthôxyallylbenzen, I. II, III. Liều dùng: 0,4-4 g. Không dùng khi đổ mồ hôi do lạnh, đau đầu, ho.
Nó thuộc về họ Mộc hương nam. Loại thuốc có tế tân chứa một số chất độc hại cho thận. Nó có thể là bất hợp pháp khi sử dụng ở một số nước phương Tây.
Chi Tế tân (danh pháp khoa học: Asarum, đồng nghĩa: Heterotropa, Hexastylis) là các loài cây thân thảo trong họ Mộc hương nam (Aristolochiaceae).
Tên gọi của các loài này trong tiếng Anh là wild ginger (gừng dại), do mùi và vị thân rễ của chúng rất giống với mùi vị của gừng, nhưng hai nhóm thực vật này trên thực tế không có quan hệ họ hàng gì. Rễ của các loài tế tân có thể dùng làm gia vị, nhưng nó chứa các chất lợi tiểu và gây đi đái nhiều. Các loài tế tân chứa hợp chất gọi là axít aristolochic, là một chất có khả năng gây ung thư ở chuột. Họ Mộc hương còn có chi Aristolochia. Các loài trong chi Aristolochia có chứa các chất gây ung thư ở người.
Tế tân nói chung ưa thích các khu vực ẩm ướt và nhiều bóng râm và đất giàu mùn. Các lá hình tim, sớm rụng, mọc đối, và mọc ra từ thân rễ nằm ngay dưới mặt đất. Mỗi năm hai lá mọc ra từ các đầu chồi tăng trưởng. Các hoa kì dị hình cái ấm, cho nên trong tiếng Anh người ta còn gọi chúng là little jug (ấm con), xuất hiện vào mùa xuân, mọc đơn giữa các gốc lá.
Các loại tế tân có thể dễ dàng trồng trong các vườn có nhiều bóng râm.
Asarum L. (1753)
ВидыКопы́тень, также Копы́тник, Асарум, Азарум (лат. Ásarum) — род травянистых цветковых растений семейства Кирказоновые (Aristolochiaceae).
Видовое разнообразие наиболее высоко в Юго-Восточной Азии. В России обычен Копытень европейский (Asarum europaeum L.)
Представители рода — многолетние травы с ползучим корневищем и укороченными стеблями. Листья почковидные, сердцевидные или копьевидные; цельные; с длинными черешками.
Цветки одиночные, обоеполые, с венчиковидным трёхчленным простым околоцветником колокольчатой формы, который остаётся при плодах. Тычинок 12, пестик с нижней шестигнёздной завязью, с коротким столбиком.
Является одним из немногих растений, опыляемых муравьями.
Видоизменение побега - стеблекорень (каудекс).
По информации базы данных The Plant List (2013), род включает 121 вид[2]. Некоторые из них:
Копы́тень, также Копы́тник, Асарум, Азарум (лат. Ásarum) — род травянистых цветковых растений семейства Кирказоновые (Aristolochiaceae).
Видовое разнообразие наиболее высоко в Юго-Восточной Азии. В России обычен Копытень европейский (Asarum europaeum L.)
细辛属(学名:Asarum)是马兜铃科下的一个属,为多年生草本植物。该属共有约70种,分布于北温带。[1]
Asiasarum F.Maekawa、
Heterotropa Morr. et Dence
カンアオイ属(かんあおいぞく、寒葵属、学名:Asarum、英:wild ginger)とは、コショウ目ウマノスズクサ科に属する属である。研究者によっては5つの属に細分化されることもあり、その場合はAsarumにはフタバアオイ属という和名が与えられ、カンアオイ属はHeterotropaとされる(#分類を参照)。「寒葵」は、葉が葵に似ており、冬季でも枯れない常緑多年草であることからと名づけられたが、一部の種は冬に落葉する。
非常に背の低い多年草。茎は地表、あるいは浅く地中を横に這うが、伸びは非常に遅い。まれに匍匐枝を出す種もある。根は太くて真っ直ぐなものを少数もつ。
葉は各茎に数枚だけつける。長い葉柄を持ち、葉はハート型か三角に近い形で、基部の両側は耳状に突出する。常緑性の種では葉は革質で厚く、多くは表面に雲状の白っぽい斑紋がでる。
花は冬季に咲き、短い柄の先に一つずつ付き、地表か、やや土に埋もれて表面だけを地表に出す。花弁のように見えるが実は萼片(萼)であり、放射相称で、3枚の萼片が合着し、筒状やつぼ状、釣り鐘状などの形の萼筒を形成し、先端は三裂の萼裂片となる。またまれに花弁をつけるが、退化しておりごく小さく、棍棒状になる。雄蕊は12個ときに6個あり、内外2輪に6個ずつつく。花柱は6個ときに3個ある。
主に山地等の林床部に生育する。日陰で、肥沃のよい排水性のある土壌を好む。
耐寒性が強い。成長が遅いため生育範囲が広がりにくく、地方によってさまざまな種に分かれている(種分化)。植物学者の前川文夫は生育範囲の移動速度を「1万年で1km」と見積もっている。ただし、種子はアリ類によって運ばれることもあり、この説には異論がある。
カンアオイ属の花(萼片)は、いくつかの奇妙な特徴を持つ。地表すれすれで、大抵は葉の陰に、外からは見えないように花をつける。また、ほとんどの種の花期が冬季である。花の構造も、若干の差はあるが、壺状の花の奥に雄蘂と雌蘂がまとまっている。そのため、花粉媒介に一般的な訪花動物の誘引や風などの機械的な作用(風媒花)を用いているとは考えにくい。
カンアオイ属の花粉媒介に関する説の一つに、花粉媒介者がカタツムリやナメクジであるとの説があり、カタツムリ媒という用語も存在する。カンアオイについてはその他に、ワラジムシやヤスデが媒介しているとの説もあり、確定していないのが現状である。一部の種については、キノコバエが花粉媒介を行うことが報告されている。
カンアオイ属は約120種知られており、北アメリカ、ヨーロッパ、アジア(日本、中国大陸、台湾、ベトナム北部、朝鮮半島)に分布している。日本では、本属のうち、フタバアオイ亜属にフタバアオイ節、カンアオイ亜属にウスバサイシン節とカンアオイ節に分類される57-58種あり、そのほとんどが日本固有種である[2]。
花の構造などにより、カンアオイ属Asarumをフタバアオイ属Asarum、ウスバサイシン属Asiasarum、カンアオイ属Heterotropa、Hexastylis、Geotaeniumの5属に細分化する説もあるが[3][4]、最新の系統分類学的研究から、Asarum属にまとめることが多い[3][5]。環境省では、2000年版のレッドデータブックでAsiasarumやHeterotropaとされている種のほとんどが、2007年版のレッドリストではAsarumに変更されている。
Asarum属(カンアオイ属)にまとめる場合、日本に分布するAsiasarum及びHeterotropaは節の単位に分類されている[5]。カンアオイ属の種内分類は下記の通りである。なお、()内は日本産の確認されている種数である[2]。
日本国以外に分布する主な種を記す。
江戸時代から栽培されている。特に、通常は葉柄から葉の裏が紫になるが、その部分が緑色で濃い色がのらないものを選び、品種名をつけたものは「細辛」として古典園芸植物と認められる[要出典]。また、野生種も山野草として栽培の対象となる。特に各地の種を集めるマニアがおり、その為に分布域の狭い種には絶滅危惧に追い込まれたものがある。
カンアオイ属(かんあおいぞく、寒葵属、学名:Asarum、英:wild ginger)とは、コショウ目ウマノスズクサ科に属する属である。研究者によっては5つの属に細分化されることもあり、その場合はAsarumにはフタバアオイ属という和名が与えられ、カンアオイ属はHeterotropaとされる(を参照)。「寒葵」は、葉が葵に似ており、冬季でも枯れない常緑多年草であることからと名づけられたが、一部の種は冬に落葉する。
족도리풀속(Asarum)은 쥐방울덩굴과의 속이다. 서울과 경기도 일대의 숲속에서 자라는 여러해살이풀. 높이는 10~25cm이다.