nomes no trilho de navegação
A closely related species is I. sanguinea Donn, occurring in Siberia, the Primorskiy region of the Far East, Mongolia, Japan and northeastern China. It differs in its more coriaceous leaves and broad perianth lobes.
Iris sibirica ye una especie de la familia de les iridacees. ye orixinaria d'Eurasia.
Planta de flores azul violeta, raramente blanques, de normal 1-3 que broten en tarmos buecos d'hasta 120 cm, de normal con 3 fueyes caulinares pequeñes. Flores de cabillo llargu procedentes d'espates marrones. Pétalos esternos obovaos a arrondaos, d'hasta 5 cm; pétalos internos estrechamente elípticos, d'hasta 4,5 cm. Floria en primavera.[1]
Esti y centru d'Europa, Francia ya Italia. Introducida en Suecia. Vegeta en praderíes húmedes y llugares baldíos.
Iris sibirica, describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 1: 39. 1753. [2]
Iris: nome xenéricu llamáu asina por Iris la diosa griega del arcu iris.[3]
sibirica: epítetu xeográficu qu'alude al so localización en Siberia.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Iris sibirica ye una especie de la familia de les iridacees. ye orixinaria d'Eurasia.
Iris sibirica (lat. Iris sibirica) - süsənkimilər fəsiləsinin süsən cinsinə aid bitki növü.
Planhigyn blodeuol lluosflwydd ag iddo bỳlb ydy Gellesgen feinddail sy'n enw benywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Iridaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Iris sibirica a'r enw Saesneg yw Siberian iris.[1]
Perthnasau agos iddo yw'r Iris, ffrisia, Blodyn-y-cleddyf a saffrm. Mae ei ddail yn debyg i laswellt, gyda phlyg fertig drwy'r canol. Oherwydd y bỳlb, mae'n medru goddef tân a thymheredd isel.
Planhigyn blodeuol lluosflwydd ag iddo bỳlb ydy Gellesgen feinddail sy'n enw benywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Iridaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Iris sibirica a'r enw Saesneg yw Siberian iris.
Perthnasau agos iddo yw'r Iris, ffrisia, Blodyn-y-cleddyf a saffrm. Mae ei ddail yn debyg i laswellt, gyda phlyg fertig drwy'r canol. Oherwydd y bỳlb, mae'n medru goddef tân a thymheredd isel.
Kosatec sibiřský (Iris sibirica) je vytrvalá bylina z čeledi kosatcovitých (Iridaceae)[1][2], která roste v Evropě, mírných oblastech Asie a roztroušeně i v České republice.[1] Na území České republiky je chráněná; patří do kategorie silně ohrožený druh. Kosatec sibiřský může dosahovat až výšky 100 cm, je to bylina, která roste v trsech. Listy jsou úzké a dlouhé, stonek dutý a okrouhlého tvaru. Květy jsou světle až tmavě modrofialové, ale jejich vnitřní část je světlejší s tmavším žilkováním. Kvetou v květnu a v červnu typicky na vlhkých až mokřadních loukách, které jsou v jarním období zaplaveny a nejsou koseny, proto roste na neudržovaných loukách.[3] Celá rostlina je jedovatá.[4][5]
Kosatec sibiřský je charakteristickým zástupcem bezkolencových luk patřící v Česku mezi ohrožené druhy - v červeném seznamu zařazen do kategorie C3.[6] Tato rostlina se dá použít a využívá se pro kořenové čističky odpadních vod. Nicméně v Česku se jedná o chráněný druh a na jeho použití by mělo být vydáno patřičné povolení.[7] V roce 2010 se stal německou Rostlinou roku.
Lidově se kosatci přezdívá mečík.[8] Samotný latinský název, Iris sibirica, odkazuje k starořeckému bohu duhy a k místu, kde kosatec přirozeně divoce roste, Sibiři.[5] Pro kosatec sibiřský (Iris sibirica) se využívají další latinská označení:[1]
či v české literatuře je možné se setkat s alternativními názvy:[1]
Kosatec sibiřský je vytrvalá bylina rostoucí v trsech, která může dosahuje výšky 50 až 120 cm.[1] Této výšky rostlina dosahuje po 2 až 5 letech růstu.[9] Má přímou, oblou lodyhu, která je stejně dlouhá či delší než listy.[1] Stonek je dutý a okrouhlého tvaru.[3] Podzemní oddenek je silný a krátce plazivý.[8]
Listy jsou zelené a 2 až 10 mm široké, jsou kratší (o délce 25 až 80 cm)[5] než stonek, který nese květ, a mají trávovitý vzhled.[3][1][8]
Květy vyrůstají většinou v počtu jednoho až třech (ojediněle až pěti[5]) v paždí listenů, jsou světle až tmavě modrofialové, ale jejich vnitřní část je světlejší s tmavším žilkováním.[3] Občas může být některý z květů i bílý.[5] Květy jsou pravidelné, trojčetné a dorůstají velikosti 5 až 7 centimetrů.[5][8] Okvětní lístky srůstají ve spodní části v trubku,[8] která je 4 až 7 mm velká. Vnější modré až modrofialové okvětní lístky plátky jsou ohnuté nazpět a na jejich bázi je bílá či žlutá skvrna s fialovou žilnatinou.[8] Svrchní strana vnějších okvětních lístků je lysá.[8] Kvetou v květnu a v červnu[1] typicky na vlhkých až mokřadních loukách, které jsou v jarním období zaplaveny a nejsou koseny, proto roste na neudržovaných loukách.[3] Samotné květy jsou nevonné či vonné jen velmi slabě.[1][8]
Květy jsou hermafroditi, to znamená, že mají jak samčí tak i samičí orgány, na opylování se podílí hmyz.[5] Nicméně rostlina je schopna taktéž samovolného opylení.[5] Tři tyčinky se nacházejí uvnitř květu, jejich prašníky jsou ukryty pod lalokem čnělky.[8]
Semena dozrávají mezi srpnem a zářím.[5] Semínka kosatce jsou po dozrání sploštělá a hnědé barvy, o velikosti několika milimetrů. Jsou obsaženy v několik centimetrů velké tobolce, která je rozdělena na trojpouzdrá.[8] Tobolka se pak od vrcholové části otvírá, čímž dochází k uvolňování semen. Tyto uschlé tobolky jsou od podzimu až do jara dobře viditelnou částí rostliny umožňující její snadné objevení v terénu.
Kosatec sibiřský roste na území Evropy, včetně České republiky, a v oblastech mírné Asie až po Japonsko[3]. Za původní areál výskytu je považována severní Asie, východní a střední Evropa, konkrétně území Turecka, Arménie, Ázerbájdžánu, Ruska, v Evropě pak v Rakousku, Česku, Německu, Slovensku, Polsku, Maďarsku, Švýcarsku, Běloruska, Estonska, Litvy, Lotyšska, Moldavy, Ukrajiny, Bulharska, na území států bývalé Jugoslávie, Itálie, Rumunska a Francie.[10] Oproti jeho výskyt v severní Americe, konkrétně v Kanadě v provincii Ontario, a v USA ve státech Connecticut, Maine, Massachusetts, New York, Pensylvánie, Virginie a Kalifornie, a na Britských ostrovech je až druhotný.[10][5] V tomto areálu se vyskytuje v pásmu od nížin až po podhůří.[1] Obývá vlhké slatinné a rašelinné louky, dále v mokřiny,[1] břehy a další místa, která jsou alespoň v předjaří zaplavena vodou.[3] Většinou preferuje oblasti, kde je půda bahnitá, hlinitá,[8] výživná a vápnitá.[3]
Naopak je náchylný na vysoké koncentrace solí v půdě[8] a taktéž špatně snáší kosení luk.[3] Z toho důvodu roste převážně na nekultivovaných areálech.[3]
V České republice je kosatec sibiřský vzácný, jelikož ve druhé polovině 20. století byla jeho stanoviště systematicky rekultivována a odvodňovány meliorizací, což mělo za následek ústup druhu z těchto lokalit. Aktuálně se zdá, že jeho ústup se zastavil, jak se změnilo využívání krajiny pro zemědělské účely.[3][8] V současnosti kosatec sibiřský kvete v řadě chráněných územích[2] jako například v přírodní památce Novoveská draha, Mastnice, v přírodní rezervaci Březina a dalších lokalitách.
Kosatec sibiřský je v České republice zanesen v Červeném seznamu jako ohrožený druh zařazený do skupiny C3; zákon (podle vyhlášky MŽP ČR č. 395/1992 Sb) ho hodnotí jako silně ohrožený druh. Na území Slovenska je řazen mezi zranitelné druhy (VU) a je zde taktéž chráněn. Podobně je tomu i v Maďarsku, Srbsku, Polsku, Bělorusku, Litvě, Lotyšsku, Francii a ve Švýcarsku.[1]
Rostlina může být napadnuta zástupci slimáků, hlemýžďovitých či třásnokřídlých (Thysanoptera).[9] Taktéž se může stát obětí plísně šedé (Botrytis cinerea).[9]
Kosatec sibiřský je oblíbený jako zahradní květina, která snese i poměrně suché stanoviště, nicméně vhodnější je výsadba do oblasti s vlhkou až mokrou půdou.[1] Pro okrasné účely byla vyšlechtěna celá řada kultivarů a hybridů,[5] včetně varianty s bílými květy,[1] růžovými či různě modře a fialově zbarvenými.[3] Květina se tak využívá ve květinářství pro aranžování, využívány jsou taktéž uschlé tobolky semen. Nicméně samotné květy velice rychle vadnou.[8]
Tato rostlina se dá použít a využívá se pro kořenové čističky odpadních vod. Nicméně v Česku se jedná o chráněný druh a na jeho použití by mělo být vydáno patřičné povolení.[7]
Listy kosatce sibiřského obsahují zejména organické kyseliny, glykosid iridin, škrob, třísloviny a silice. Rostlina je podezřelá z jedovatosti, na Ukrajině však byly oddenky používány v lidové medicíně jako expektorans, při nemocech trávicí soustavy a proti zánětům.[11]
Galerie kosatec sibiřský ve Wikimedia Commons Obrázky, zvuky či videa k tématu kosatec sibiřský ve Wikimedia Commons
Kosatec sibiřský (Iris sibirica) je vytrvalá bylina z čeledi kosatcovitých (Iridaceae), která roste v Evropě, mírných oblastech Asie a roztroušeně i v České republice. Na území České republiky je chráněná; patří do kategorie silně ohrožený druh. Kosatec sibiřský může dosahovat až výšky 100 cm, je to bylina, která roste v trsech. Listy jsou úzké a dlouhé, stonek dutý a okrouhlého tvaru. Květy jsou světle až tmavě modrofialové, ale jejich vnitřní část je světlejší s tmavším žilkováním. Kvetou v květnu a v červnu typicky na vlhkých až mokřadních loukách, které jsou v jarním období zaplaveny a nejsou koseny, proto roste na neudržovaných loukách. Celá rostlina je jedovatá.
Kosatec sibiřský je charakteristickým zástupcem bezkolencových luk patřící v Česku mezi ohrožené druhy - v červeném seznamu zařazen do kategorie C3. Tato rostlina se dá použít a využívá se pro kořenové čističky odpadních vod. Nicméně v Česku se jedná o chráněný druh a na jeho použití by mělo být vydáno patřičné povolení. V roce 2010 se stal německou Rostlinou roku.
Die Sibirische Schwertlilie (Iris sibirica), auch Wiesen-Schwertlilie und Blaue Schwertlilie genannt, ist eine Pflanzenart aus der Familie der Schwertliliengewächse (Iridaceae). Sie wird als Zierpflanze genutzt.
Die Sibirische Schwertlilie ist eine ausdauernde, krautige Pflanze, die Wuchshöhen von 50 bis 120 Zentimeter erreicht. Sie bildet kompakte, von Überresten alter Blätter bedeckte Rhizome mit einem Durchmesser von 0,9 bis 1,2 cm als Überdauerungsorgane aus, die sich verzweigen und dadurch oft große Horste ausbilden. Die aufrechten, einfachen oder bis zu dreifach verzweigten Stängel sind rund und hohl. Die zweizeilig angeordneten, reitenden, auf beiden Seiten dunkelgrünen, an ihrer Basis etwas rosafarbenen Laubblätter sind kürzer als der Stängel, 25 bis 80 cm lang und 0,4 bis 0,9 cm breit.[1]
Die Blütenstände enthalten zwei bis fünf Blüten. Zur Blütezeit sind die schmalen bis zu 4 cm breiten Hochblätter braun und papierartig. Die Blütenstiele sind unterschiedlich lang, die am frühesten nur bis 1 cm und die am spätesten aufblühenden bis zu 15 cm lang. Die dreizähligen, zwittrigen Blüten duften nicht und weisen einen Durchmesser von 6 bis 7 cm auf. Die „Hängeblätter“ sind blau bis blauviolett gefärbt und 3 bis 6 cm lang. Ihre Platte weist einen weißen, stark geaderten Fleck auf. Sie verschmälert sich plötzlich in den Nagel. Dieser ist heller und dunkelgeadert. Die „Domblätter“ sind dunkler und violett geadert.[2] Es ist nur ein Kreis mit drei Staubblättern vorhanden. Die Bestäubung erfolgt durch größere Insekten.[3]
Die Blütezeit reicht von Mai bis Juni.[2]
Die dreikantigen, glatten Kapselfrüchte sind 3 bis 4,5 × 1 bis 1,3 cm groß und öffnen sich nur im oberen Viertel bis Drittel. Die Samen stehen in jeder der drei Fruchtfächer in zwei Reihen. Die dunkelbraunen Samen sind D-förmig, abgeflacht, 5 × 3 mm groß.[1]
Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 28.[4]
Die Sibirische Schwertlilie kommt im warmgemäßigten bis gemäßigten Europa und West-Sibirien bis zum Altai vor. Sie wächst in sumpfigen Au- und Waldwiesen, in Mitteleuropa besonders in Gesellschaften der Verbände Molinion[5] oder Cnidion.[4]
Die ökologischen Zeigerwerte nach Landolt & al. 2010 sind in der Schweiz: Feuchtezahl F = 4w+ (sehr feucht aber stark wechselnd), Lichtzahl L = 4 (hell), Reaktionszahl R = 4 (neutral bis basisch), Temperaturzahl T = 4 (kollin), Nährstoffzahl N = 2 (nährstoffarm), Kontinentalitätszahl K = 3 (subozeanisch bis subkontinental).[5]
Im Osten der USA und in Südost-Kanada ist Iris sibirica eingebürgert.[2]
Der botanische Artname Iris sibirica wurde 1753 von Carl von Linné in Species Plantarum, 1, 39 erstveröffentlicht.
Iris sibirica L. gehört zur Sektion: Limniris in der Untergattung Limniris innerhalb der Gattung Iris.[6]
Die Sibirische Schwertlilie wird verbreitet als Zierpflanze für Gewässerufer, Rabatten und Naturgärten genutzt. Sie ist seit spätestens 1594 in Kultur. Es gibt zahlreiche Sorten (Auswahl):
Tetraploide Formen mit waagerechten Hängeblättern und größeren Blüten gibt es seit 1960.[2]
Am 22. Oktober 2009 wurde die Sibirische Schwertlilie zur Blume des Jahres 2010 gewählt.[7]
Die Sibirische Schwertlilie (Iris sibirica), auch Wiesen-Schwertlilie und Blaue Schwertlilie genannt, ist eine Pflanzenart aus der Familie der Schwertliliengewächse (Iridaceae). Sie wird als Zierpflanze genutzt.
Iris sibirica (commonly known as Siberian iris or Siberian flag), is a species in the genus Iris. It is a rhizomatous herbaceous perennial, from Europe (including France, Italy, Switzerland, Austria, Czech Republic, Slovakia, Germany, Hungary, Poland, Romania, Bulgaria, Former Yugoslavia, Belarus, Estonia, Latvia, Lithuania, Moldova, Ukraine and northern Turkey) and Central Asia (including Armenia, Azerbaijan and Siberia). It has long green grass-like leaves, tall stem, 2–5 violet-blue, to blue, and occasionally white flowers. It is cultivated as an ornamental plant in temperate regions.
Iris sibirica was often confused with Iris sanguinea, another blue flowering Asian iris,[2] but Iris sanguinea has unbranched stems, while Iris sibirica has branched stems.[3]
It has creeping rhizome (approximately 0.9–1.2 cm (0.35–0.47 in) diameter), forming a dense clumping plant.[4][5][6] The rhizomes are covered with the brown remnants of old leaves, from previous seasons.[6][7]
It has green grass-like leaves,[2][8][9] which are ribbed and can sometimes have a pink tinge at the base of the leaf.[7][4] They can grow to between 25–80 cm (10–31 in) long and 0.4–0.6 cm (0.16–0.24 in) wide, normally shorter than the flowering stems.[3][7][10] In Autumn, the foliage turns yellow and then dies back (in winter), to re-emerge in the spring.[10][7][11]
It has a hollow,[5] slender, 1–3 branched stem, that grows up to between 50–120 cm (20–47 in) long.[9][12][13] The stems bear 2–5 (normally three) flowers, at the terminal ends between late spring and early summer, between May and June.[6][8]
It has 3 brown paper-like spathes (leaves of the flower bud), that are reddish at the base, measuring between 3–5 cm (1–2 in) long.[2][6]
The flowers come in a range of blue shades.[2] From violet-blue,[9][8][4] to blue,[10][14] and occasionally white.[2][3][10] The flowers are 6–7 cm (2–3 in) in diameter.[3][10]
It has 2 pairs of petals, 3 large sepals (outer petals), known as the 'falls' and 3 inner, smaller petals (or tepals), known as the 'standards'.[15][16] The drooping obovate falls, measuring 5–7 cm (2.0–2.8 in) long and 2–2.5 cm wide, have a wide (or flaring) white blade or signal (central part of the petal) with dark-blue to violet veining.[8][14][17] The white forms of the iris have a tinge of lavender and dark veining.[2]
The smaller narrow upright standards are between 4.5–5 cm (1.8–2.0 in) long and 1.5–1.8 cm wide.[6][15]
It has a light to dark blue-violet, circular perianth tube, about 1 cm long, pale blue style (about 4–5 cm (1.6–2.0 in) long), a pedicel between 1–15 cm long and a 1.5–2 cm roundly triangular, ovary.[2][7][6]
After the iris has flowered, it produces a short stubby seed capsule,[3][17] which is roundly triangular with low ridges at angles, measuring 3–4.5 cm by 1–1.3 cm.[2][7][6] Inside the capsule, are 2 rows of seeds, which are thin, flat, shaped like a capital 'D' and dark brown seeds, measuring about 5 mm by 3 mm.[2][7]
It has been studied various times.[18][19][20][21]
As most irises are diploid, having two sets of chromosomes. This can be used to identify hybrids and classification of groupings.[15] It has been count various times; 2n=28, Sim. 1928; 2n=28, Skalinska, 1961; 2n=28, Wcislo, 1964; 2n=28 Baerji, 1970; 2n=28, Sharma, 1970; 2n=28; Lovka & Sus. 1971;[22] 2n=28, Love in November 71,[23] 2n=28, Pop.& Cesch. 1975,1976; 2n=28, Wetschnig, 1988; 2n=28, Malakhova & Markova, 1994.[22] 2n=28 is the most common listed count.[24][25] This means it is genetically similar to Iris sanguinea and Iris typhifolia.[15]
Iris sibirica is pronounced as EYE-ris sy-BEER-ah-kuh.[26]
It has the common names of Siberian Iris,[24][27][28] or Siberian Flag (mainly in the UK).[8][29]
It is known as iris de Sibérie (in French), sibirische Schwertlilie or Wiesen-Schwertlilie (in German) and strandiris (in Swedish).[28][30]
It has been around before the 1500s and was first called Iris augustifolia media by Carolus Clusius.[3] It was first collected in Siberia by monks in the Middle Ages and grown in monasteries, later it was distributed around Europe, where there are now many cultivars.[31] It has been cultivated in Britain since 1596.[32]
It was then first described and published by Carl Linnaeus in his book, Species Plantarum 1 39 on 1 May 1753.[33][34] Who renamed the iris, Iris sibirica.[3]
It was verified by United States Department of Agriculture Agricultural Research Service on 20 April 1998.[28]
Iris sibirica is native to temperate areas between Europe and Central Asia.[7][8][16] It has the widest distribution range of all the Siberian iris series.[3]
Within Europe,[17][15][35] it is found in west France,[4] Italy,[11][24][36] Switzerland,[4][6] Austria, Czech Republic and Slovakia,[27] Germany, Hungary,[27] Poland, Romania, Bulgaria,[4] Former Yugoslavia,[4] Belarus, Estonia, Latvia, Lithuania, Moldova, Ukraine[27] and northern Turkey.[4][35]
It is found in the Caucasus regions of Armenia, Azerbaijan and Siberia (of the Russia Federation).[28] East to Lake Baikal (in Siberia).[10][6][35]
It is listed with Iris bloudowii, Iris glaucescens, Iris humilis, Iris ruthenica, Iris tenuifolia and Iris tigridia as being found in the Altai-Sayan region (where Russia, China, Mongolia and Kazakhstan come together).[37]
It has been also naturalized in various states of North America. Including Ontario (in Canada), Connecticut, Maine, Massachusetts, New York, Pennsylvania, Virginia and California.[7][28]
It is found growing in damp woodland,[27][38] wet meadows, grasslands or pastures,[16][27][38] reed swamps by lakes, and beside streams.[4][35] They generally gain a lot of moisture from snow-melt of mountains, flooding streams and soaking areas beside them.[16]
Within North America, it is found in the damp ditches beside roadsides.[7]
According to IUCN Red List criteria, it is 'Vulnerable' (VU) (in the Czech Republic,[39] Hungary, Ukraine) and it has become 'Extinct' in the Wild (EW) in Slovakia. In 2014, it was 'Vulnerable' in the Carpathian part of Slovakia.[40] It is considered to be rare and endangered in Poland and not considered threatened in Romania.[27]
The UK national collection of Siberian Iris is kept by Alun and Jill Whitehead at Aulden Farm, 3 miles (4.8 km) south of Leominster in Herefordshire.[41]
Generally the 28 chromosome hybrids are easier to grow than the Sino-Siberians.[13][15][42]
The iris will tolerate temperatures down to −20 °C (−4 °F).[4][9][26] It is hardy to USDA Zone 2–8,[7][26] and Zone H1 (which means hardy to −20 °C (−4 °F) and below (−40 °C (−40 °F)),[43]), in Europe.[14] It is hardy in the UK.[8][13] If the plants are mulched in winter they can withstand colder temperatures.[14]
The iris should be grown in well-drained,[4][13] fertile,[10] neutral to slightly acidic soils (the pH level should be more than 5.6).[16][38]
If the soil has a high sand or clay content, large amounts of organic material (such as compost or well rotted manure) should be incorporated at planting time.[38]
It prefers positions in full sun,[13][26] but can tolerate part shade (with some hours of sunlight).[42] In very hot, arid regions, they will need some shade, as well as watering and mulching.[16][38]
The plant needs moisture during the growing season (in spring and early summer) to create the best blooms.[13][26] Although it will tolerate occasional flooding, it does not grow in standing water.[10][38][42]
As Vita Sackville-West noted ‘…it will do well by the waterside in a fairly damp bed, although it does not like being drowned underwater all year round.’[42]
They can be used in various positions within gardens, at waterside locations beside pools, ponds or streams.[13][42] Also known as ideal bog garden plants.[13][42] They can also be used within a Herbaceous border.[13] The iris can also be used in mixed plantings with grasses and other perennials to create naturalised gardens and meadows.[38]
They are sturdy plants and do not need to be staked.[10]
The National Collection (of Siberian Irises in UK) is held at Lingen Nursery, on the Welsh border.[35]
Aphid Aphis newtoni and can be found on the plant.[44]
They are best propagated by division.[11][26] The best time to divide plants is mid-summer to early autumn.[13] They do not like root disturbance and should only be divided when the center of the clump dies out.[10] When preparing divisions for transplanting, store them in a bucket of water to stop them drying out.[38]
The new plants are easy to grow but are slow to form flower producing plants, they can take up to 2 years to get big enough to produce flowering stems.[10]
The iris can also be grown from seed, allow the mature pods to dry on the plant. Then break open to collect seeds and the direct sow outdoors in fall or autumn.[11][26]
The new plants are planted with the top of the rhizome, 3–5 cm (1–2 in)below the soil surface.[10] The plant position must be prepared before hand with plenty of compost (or manure) added to the soil to improve the fertility. After planting, the iris must be well watered.[45] Seedlings are also susceptible to transplant shock, this can be lessened if a small plastic pot is placed over the newly planted plant. This protects the plant for the next 3–5 days.[38] In some regions (especially warm areas), the transplants should be kept moist for the following 6–8 weeks.[16]
In spring, a handful of fertilizer can be added to the plant to improve flowering or an organic mulch can be added.[38][45]
It can also be propagated by somatic embryogenesis.[46]
Since the 1970s, hybridizers and plant breeders have been cross-pollinating the various species in the Siberian group with Iris sibirica to create many hybrids.[9][47] Their parentage is now so complicated that the cultivars, are no longer listed with a species name. Several hundred Siberian iris cultivars are registered with the American Iris Society. The flowers of the cultivars vary in colour from white to shades of blue or deep violet-blue.[14][45] Pale blue forms were originally obtained by crossing the white and the blue varieties of Iris sibirica; it also combines readily with Iris sanguinea to produce hybrids with taller stems.[2] The flowers of hybrids can have arched, semi-flaring, flaring or overlapped falls; some of them even have ruffled or extra falls. The newer Japanese hybrids, have six pendant falls, which make them similar in appearance to the Japanese Iris or Iris ensata.[38]
Known Iris sibirica cultivars include; 'Acuta' ; 'Alba Grandiflora' ; 'Band of Angels';[9] 'Butter and Sugar' (white petals on top with yellow falls);[9][42][45] 'Caesar's Brother';[9] 'Caesar's Ghost' ; 'Cambridge' (created in 1964);[4] 'Coronation Anthem';[9] 'Dancing Nanou';[9] 'Dewful';[9] 'Dreaming Spires' (created in 1964);[9] 'Ego' (a rich blue);[4][9] 'Elmeney' ; 'Enid Burgoyne' ; 'Ewen';[4][9] 'Flight Of Butterflies';[4][9][42] 'Forward And Back' ; 'Grandis' ; 'Heavenly Blue';[11] ‘King of Kings’ (white blossoms);[45] 'Lactea' ; 'Leucantha'; 'Little Blue Sparkler' ; 'Mongolius' ; ‘Mysterious Monique’;[42] 'Navy Blue';[11] 'Nigrescens'; 'Niklasse'; 'Papillon' (pale blue);[35] 'Perry's Blue' (pale blue);[4] ‘Placid Waters’ (with lavender blue flowers);[42] 'Prairie In Bloom' ; 'Pritiazheniye' ; 'Royal Blue';[4] 'Ruffled Violet';[4] 'Ruffles Plus';[48]‘Savoir Faire’ (many deep blue flowers held above the dense narrow foliage);[4][31] 'Shaker's Prayer' ; 'Sibirica Alba'; 'Sibirica Albescens'; 'Sibirica Angustifolia' ; 'Sibirica Atropurpurea' ; 'Sibirica Baxteri' ; 'Sibirica Blue Bird' ; 'Sibirica 'Compacta' ; 'Sibirica Cristata' ; 'Sibirica Flore Pleno' ; 'Sibirica Gracilis' ; 'Sibirica Mrs. Perry' ; 'Sibirica Nana' ; 'Sibirica Nana Alba' ; 'Sibirica Papillon' ; 'Sibirica Snowdrift' ; 'Silver Edge';[4] 'Sky Wings';[4] 'Snow Prince'; 'Snow Queen' ;[49] ‘Southcombe White’;[42] ‘Sultan’s Ruby’ (deep magenta blooms);[45] 'Summer Sky';[50] ‘Super Ego’;[20] 'Swank';[38] 'U.S.O.'; ‘Violet Flare’;[20] ‘Wing on Wing’ (white);[45] and 'Wisley White'.[22]
The following cultivars of I. sibirica have gained the Royal Horticultural Society's Award of Garden Merit (in the UK):-
Known Iris sibirica crosses; 'Abitibi' ; 'Aindling Goldauge' ; 'Aindling Libelle' ; 'Aindling Morgenstimmung' ; 'Aindling Rohrsaenger' ; 'Banish Misfortune' ; 'Butterfly Fountain' ; 'Chaudiere' ; 'Chrysobirica' ; 'Chrysobirica Gloriosa' ; 'Chrysobirica Purpurea' ; 'Common Denominator' ; 'Cookley Blue' ; 'Foretell' ; 'Gatineau' ; 'Helicon' ; 'Hohe Warte' ; 'Kootenay' ; 'Lichterfeldius' ; 'Madawaska' ; 'Matane' ; 'Mauve Snowtop' ; 'Moonscape' ; 'Neidenstein' ; 'Ottawa' ; 'Rideau' ; 'Rimouski' ; 'Royal Californian' ; 'Pausback Sibtosa' ; 'Pembina' ; 'Pennywhistle' ; 'Pickanock' ; 'Salamander Crossing' ; 'Sarah Tiffney' ; 'Sibulleyanna' ; 'Soothsayer' ; 'Sporting Chance' ; 'Starsteps' ; 'Stilles Wasser' ; 'True Blue'; 'Vidtinky Nochi' ; 'Violet Wave' ; 'Weber's Spring Blues' and 'Zeta'.[22]
Like many other irises, most parts of the plant are poisonous (rhizome and leaves), if mistakenly ingested can cause stomach pains and vomiting. Also handling the plant may cause a skin irritation or an allergic reaction.[26][27] However an edible starch has been extracted from the plant in China, similar to Iris ensata.[55] The root has also been used to create an insecticide and an expectorant.[12]
Johan Peter Falk noted that the Tara Tartars of Russia (West Siberia) coloured cloth yellow with Iris sibirica flowers and the Votyaks, Mordvins and Kalmyks derived red dye from Galium species.[56]
It has also been used to create a drug to be used as an emetic and laxative.[17]
An old traditional usage before the wedding night, Polish girls eat the cooked fruit (seeds) of Iris sibirica to help improve contraception.[57][58]
An illustration of Iris sibirica has been used as a Postage stamp in Poland.[59]
.JPG)
Iris sibirica Cultivars
An unopened flower
Flower
Flower closeup
Flower in visible light, UV (showing nectar guides), and IR
Siberian Iris. Eastern Siberia
Iris sibirica (commonly known as Siberian iris or Siberian flag), is a species in the genus Iris. It is a rhizomatous herbaceous perennial, from Europe (including France, Italy, Switzerland, Austria, Czech Republic, Slovakia, Germany, Hungary, Poland, Romania, Bulgaria, Former Yugoslavia, Belarus, Estonia, Latvia, Lithuania, Moldova, Ukraine and northern Turkey) and Central Asia (including Armenia, Azerbaijan and Siberia). It has long green grass-like leaves, tall stem, 2–5 violet-blue, to blue, and occasionally white flowers. It is cultivated as an ornamental plant in temperate regions.
El lirio de Siberia[1] (Iris sibirica) es una especie de la familia de las iridáceas. es originaria de Eurasia.
Planta de flores azul violeta, raramente blancas, normalmente 1-3 que brotan en tallos huecos de hasta 120 cm, normalmente con 3 hojas caulinares pequeñas. Flores de cabillo largo procedentes de espatas marrones. Pétalos externos obovados a redondeados, de hasta 5 cm; pétalos internos estrechamente elípticos, de hasta 4,5 cm. Florece en primavera.[2]
Este y centro de Europa, Francia e Italia. Introducida en Suecia. Vegeta en praderas húmedas y lugares baldíos.
Iris sibirica, fue descrita por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 1: 39. 1753.[3]
Iris: nombre genérico llamado así por Iris la diosa griega del arco iris.[4]
sibirica: epíteto geográfico que alude a su localización en Siberia.
El lirio de Siberia (Iris sibirica) es una especie de la familia de las iridáceas. es originaria de Eurasia.
Siberi võhumõõk (Iris sibirica) on võhumõõgaliste sugukonda kuuluv taimeliik.
Ta on Eestis arvatud III kaitsekategooriasse (seisuga 2012).
Siberi võhumõõk (Iris sibirica) on võhumõõgaliste sugukonda kuuluv taimeliik.
Ta on Eestis arvatud III kaitsekategooriasse (seisuga 2012).
Siperiankurjenmiekka (Iris sibirica) on Keski- ja Itä-Euroopassa alkuperäisenä kasvava koristekasvina viljelty kurjenmiekkalaji.
Siperiankurjenmiekka kasvaa 40–120 senttimetriä korkeaksi. Sen maavarsi on lyhyt ja suikertava. Lehdet ovat väriltään vihreän sinivihreät, 2–10 millimetriä leveät. Siperiankurjenmiekalla on 1–3 pitkäperäistä kukkaa. Ne ovat 6–7 cm leveät ja väriltään sinivioletit. Kukan ulkokehälehdet ovat kärjestään pyöreät. Sisäkehälehdet ovat pystyt ja leveän suikeat. Siperiankurjenmiekan kotahedelmä on kolmisärmäinen ja 3–4 cm pitkä. [1]
Siperiankurjenmiekka (Iris sibirica) on Keski- ja Itä-Euroopassa alkuperäisenä kasvava koristekasvina viljelty kurjenmiekkalaji.
L'Iris de Sibérie (Iris sibirica) est une plante herbacée appartenant au genre Iris et à la famille des Iridacées. On la trouve en Europe centrale, orientale, en Asie du Nord ainsi que dans le Caucase comme en Arménie aux alentours du lac Arpi.
En France, c'est une plante rare et protégée, qu'on rencontre en Alsace, et çà et là ailleurs notamment dans le Jura et en Charente-Maritime.
Nom russe : Ирис сибирский
Il s'agit d'un iris rhizomateux.
Cette espèce compte 28 chromosomes[1].
Cette espèce a été déplacée plusieurs fois dans d'autres genres :
Actuellement, elle est classée dans le sous-genre Limniris section Limniris[2].
Elle compte de nombreuses variétés, sous-espèces et formes, ainsi que leurs synonymes :
Iris sibirica en Sibérie orientale.
Poches de graines d'Iris sibirica.
Iris sibirica - Muséum de Toulouse.
Iris sibirica dans un jardin à Bamberg, Allemagne.
L'Iris de Sibérie (Iris sibirica) est une plante herbacée appartenant au genre Iris et à la famille des Iridacées. On la trouve en Europe centrale, orientale, en Asie du Nord ainsi que dans le Caucase comme en Arménie aux alentours du lac Arpi.
En France, c'est une plante rare et protégée, qu'on rencontre en Alsace, et çà et là ailleurs notamment dans le Jura et en Charente-Maritime.
Nom russe : Ирис сибирский
Sibirska perunika (lat. Iris sibirica), vrsta perunike raširene po Euroaziji. Raste na nizinskim vlažnim i močvarnim livadama srednje i istočne Europe, zapadnog i srednjeg Sibira, te Balkanskog poluotoka, Kavkaza, Male Azije.[1]
Svi dijelovi su joj otrovni, posebno rhizom.
Nije priznata nijedna podvrsta sibirske perunike, pa tako ni kojnička perunika Iris sibirica L. subsp. errirhiza , koja je svojevremeno bila priznata kao posebna vrsta Iris erirrhiza Posp.[2], a javlja se na nekoliko izoliranih lokaliteta Hrvatske, Slovenije i Bosne i Hercegovine, a ime je dobila po slovenskoj planini Kojnik.
I. sibirica
I. sibirica
I. sibirica
Sibirska perunika (lat. Iris sibirica), vrsta perunike raširene po Euroaziji. Raste na nizinskim vlažnim i močvarnim livadama srednje i istočne Europe, zapadnog i srednjeg Sibira, te Balkanskog poluotoka, Kavkaza, Male Azije.
Svi dijelovi su joj otrovni, posebno rhizom.
Nije priznata nijedna podvrsta sibirske perunike, pa tako ni kojnička perunika Iris sibirica L. subsp. errirhiza , koja je svojevremeno bila priznata kao posebna vrsta Iris erirrhiza Posp., a javlja se na nekoliko izoliranih lokaliteta Hrvatske, Slovenije i Bosne i Hercegovine, a ime je dobila po slovenskoj planini Kojnik.
I. sibirica
I. sibirica
I. sibirica
Łučna škleńčica (Iris sibirica) je rostlina ze swójby škleńčicowych rostlinow (Iridaceae). Rostlina je škitana.
Łučna škleńčica docpěje wysokosć wot 1 m (30-90 cm). Steji w hustych kerkach. Rostlina zwjetša njese 2 kćeni.
Stołpik je kulojty a njese 1 hač 3 kćenjow w pažach jeho hornje łopjenow.
Łopjena wupadaja trawojće, docpěja šěrokosć wot 2 hač do 5 cm (10 cm). Na pódźe stejace su krótše hač stołpik. Hornje łopjena su brune.
Kćěja wot meje hač julija. Kćenja su swětłomódrofijałkojte abo ćěmnomódrofijałkojte. Wonkowne kćenjowe łopjena su dele měrjene. Znutřkowne kćenjowe łopjena steja zrunanje a su tróšku swětliše hač wonkowne.
Płód je kapsla, kotraž docpěje dołhosć wot 5 cm.
Rosće na słanjowych łukach, bahnowych łukach, w na suchi kraj so přeměnjacych teritorijach a přirowach.
Łučna škleńčica je rozšěrjena wot Europy hač Japanskeje, ale je z městnami jara rědka abo faluje.
Łučna škleńčica (Iris sibirica) je rostlina ze swójby škleńčicowych rostlinow (Iridaceae). Rostlina je škitana.
Il giaggiolo siberiano (Iris sibirica L.) è una pianta della famiglia delle Iridacee[1].
La pianta ha le foglie lanceolate, mentre i fiori possono essere bianchi, viola e blu.
.jpg)
_Flowers.JPG)
I semi
Iris siberiano. Siberia orientale
Sibirinis vilkdalgis (lot. Iris sibirica, angl. Siberian iris, vok. Sibirische Schwertlilie) – vilkdalginių (Iridaceae) šeimos sparčiai nykstanti rūšis. Daugiametis, šakniastiebinis, 30-80 cm aukščio, dekoratyviais žiedais augalas. Dauginasi šliaužiančiu šakniastiebiu; plitimas sėklomis netirtas.
Lietuvoje paplitęs difuziškai, po visą teritoriją – Ignalinos, Kauno, Kaišiadorių, Kėdainių, Klaipėdos, Kretingos, Raseinių, Skuodo, Švenčionių, Šilutės, Šilalės, Šiaulių, Jurbarko, Varėnos, Vilkaviškio raj. Kiek dažnesnis Kretingos ir Skuodo rajonuose.
Auga užliejamose, pelkėtose ir šlapiose pievose, krūmynuose, drėgnuose miškuose, pamiškėse ir miško aikštelėse. Lietuvoje žinomose radavietėse auga grupėmis. Nyksta naikinant augavietes – melioruojant žemes, transformuojant plotus. Populiacijos gali nukentėti persodinant augalus į gėlynus. Įrašyta į saugomų augalų rūšių sąrašą 1962 m. Kai kurios radavietės yra Čepkelių rezervate, Aukštaitijos nacionaliniame parke, Mituvos botaniniame draustinyje. Užtikrinti augaviečių apsaugą nuo melioracijos, žemių kultūrinimo poveikio, neleisti kasti augalų.
Rūšis įrašyta į Latvijos, Estijos, Lenkijos, Vokietijos, Baltarusijos raudonąsias knygas.
Sibīrijas skalbe jeb Sibīrijas īriss (latīņu: Iris sibirica), ir daudzgadīgs skalbju dzimtas lakstaugs, kas izplatīts Eiropā un Centrālāzijā. Tas ir ziemcietīgs augs.[1]
Sibīrijas skalbei raksturīgi stingri ziedkāti, kuri parasti nevienāda garuma, zobenveida lapas, stāvs, vienkāršs un kails stublājs un krāšņi ziedi. Tie parasti izaug no 40 cm līdz 150 cm garumā. Lapas ir šauras, platumā aptuveni no 2 mm līdz 8 mm, lineāras un piestiprinās pie stublāja pamata. Stublāja galā veidojas 1—3 tumši zili, violeti ziedi (retos gadījumos var būt arī gaiši, teju balti).[2] Pie zieda pamata veidojas arī īsas, plēvjveida pieziedlapas. Tā apziednis ir divkāršs, sastāvot no 3 iekšējā un 3 ārējā apziedņa lapām. Iekšējās apziedņa lapas ir stāvas un šauras, bet ārējās — platākas, atliekušās. Ziedu drīksnas, līdzīgi kā iekšējās apziedņa lapas, ir ar šķeltu galu. Auglis ir trīšķautņaina pogaļa bez knābja.[2] Sakneņi ir resni, ložņājoši. Ļoti bieži sakneņa augšējā daļa brūna, klāta ar iepriekšējā gada lapu maksts atliekām.[3][4]
Kontinentālās izplatības suga centrālajā un austrumu Eiropā un Rietumsibīrijā.
Latvijā sastopama gandrīz visā teritorijā. Nelielas grupas mitrās mežmalās un meža pļavās, purvainās pļavās, zāļu purvos ezeru ieplakās un grāvjos. Nosusināšanas un pļavu kultivēšanas dēļ izzūdošs augs. Dekoratīvo īpašību dēļ šis augs daudzviet tiek audzēts dārzos kā krāšņumaugs.[5]
Vislabākie apstākļi Sibīrijas skalbju augšanai ir vieta ar pilnīgu saules apgaismojumu. Attiecībā uz augsni, tā var būt dažāda, tomēr vēlams lai būtu irdena, caurlaidīga, ielabota augsne. Vēlams lai tā būtu neitrāla vai vāji sārmaina. Laistīšana nav nepieciešama, jo skalbēm patīk sausums (izņemot jaunos stādus augšanas periodā). Zied maijā, jūnijā.[6]
Ierakstīta Baltijas jūras reģiona Sarkanajā grāmatā un Latvijas Sarkanajā grāmatā 2. kategorijā.[7]
Sibīrijas skalbe jeb Sibīrijas īriss (latīņu: Iris sibirica), ir daudzgadīgs skalbju dzimtas lakstaugs, kas izplatīts Eiropā un Centrālāzijā. Tas ir ziemcietīgs augs.
Multimedia w Wikimedia Commons Kosaciec syberyjski[3] (Iris sibirica L.) – gatunek roślin cebulowych i kłączowych należący do rodziny kosaćcowatych.
Rodzimy obszar występowania obejmuje południową, środkową i zachodnią Europę, Turcję, Kaukaz i Syberię. Jest uprawiany w Ameryce Północnej[4]. W Polsce występuje w rozproszeniu na większości obszaru, ale najliczniej na Dolnym Śląsku, Wyżynie Lubelskiej, i na Roztoczu. W Karpatach występuje w Bieszczadach, Beskidzie Niskim, Beskidzie Wyspowym, Dołach Jasielsko-Sanockich i na Pogórzu Wiśnickim. Nie występuje w województwie łódzkim, południowej i północnej części województwa mazowieckiego i na Pomorzu Zachodnim[5].
Bylina, geofit. Kwitnie w maju i czerwcu, zapylany jest przez trzmiele. Występuje na torfowiskach niskich m.in. na wilgotnych łąkach trzęślicowych[6], niekiedy na ich obrzeżach[9] np. w ziołoroślach czy nawet w mokrej psiarze[6]. Niewielkie kępy z osobnikami kosaćca można spotkać też w rowach melioracyjnych oraz w pobliżu zbiorowisk roślinnych: rokicin z wierzbą rokitą oraz łozowisk z wierzbą szarą[7][8]na łąkach. Podłożem są żyzne gleby bagienne zawierające wapń, wyłącznie w nieuprawianych siedliskach. W górzystych terenach tylko w dolinach. Gatunek charakterystyczny związku Molinion caeruleae[10]. Liczba chromosomów 2n = 28[5].
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.
Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006, 2016)[11][12] pośród gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia VU).
Zagrożony jest przez zrywanie kwiatów oraz wykopywanie i przesadzanie do ogródków przydomowych. Głównym zagrożeniem jest jednak zmiana warunków siedliskowych[6]. Np. stanowisku w miejscowości Mordarka w Beskidzie Wyspowym zagraża obniżenie poziomu wód gruntowych, w Bochni postępująca zabudowa miasta[5].
Jest często uprawiany jako roślina ozdobna, w tym celu jednak uprawia się nie typową, dziko rosnącą formę, lecz bardziej ozdobne odmiany uprawne (kultywary). Nadaje się do wilgotnych ogrodów skalnych oraz na rabaty i na obrzeża oczek wodnych. Preferuje pełne nasłonecznienie i żyzną glebę. W czasie upałów wymaga podlewania. Rozmnaża się przez podział późnym latem, po przekwitnięciu[13].
Poczta Polska wyemitowała 14 czerwca 1967 r. znaczek pocztowy przedstawiający kosaćca syberyjskiego o nominale 5 zł, w serii Rośliny chronione. Autorem projektu znaczka był Andrzej Heidrich. Znaczek pozostawał w obiegu do 31 grudnia 1994 r.[14].
Kosaciec syberyjski (Iris sibirica L.) – gatunek roślin cebulowych i kłączowych należący do rodziny kosaćcowatych.
Strandiris (Iris sibirica) är en växt inom irissläktet och familjen irisväxter.
Wikimedia Commons har media som rör Strandiris.
Трав'яниста рослина, 40-100 см заввишки, утворює дернини. Кореневище коротке, завширшки 0,9-1,2 см, повзуче. Стебло заввишки до 80 см, прямостояче, округле в перерізі, пустотіле, при основі вкрите бурими залишками листкових піхов, у верхній частині слабко розгалужене. Прикореневі листки вузьколінійні, мечоподібні, 2-6 см завширшки, 50-60 см завдовжки. Стеблові листки (2-3 штуки) дрібні, при основі стеблеосяжні.
Суцвіття складається з 2-3 квіток завширшки 4-7 см. Квітки синьо-фіолетові, зрідка білі, запашні, сидячі, виростають в пазухах зверху коричневих плівчастих приквітків. Зовнішні долі оцвітини обернено-яйцеподібні, блакитні, з коричневим або фіолетовим жилкуванням, внутрішні долі оцвітини прямостоячі, еліптичні, яйцеподібні, темно-сині, звужені в блідо-синій «нігтик». Тичинок три.
Плід — видовжено-овальна, тупотригранна коробочка, довжина якої вдвічі перевищує ширину. Насіння численне, сплюснуте, коричневе або світло-сіре.
Число хромосом 2n = 28.
Морозостійка, волого- та світлолюбна рослина, здатна витримувати невелике затінення. Вид загалом невибагливий до типу ґрунтів, але віддає перевагу достатньо зволоженим та перезволоженим, добре гумусованим, нейтральним чи слабокислим. Зростає по берегах річок, на заплавних луках, по краям боліт, у заболочених заростях чагарників, на узліссях листяних і мішаних лісів. Утворює густі скупчення (куртини), які складаються з 50-300 пагонів (з них близько 10 % утворюють квітки).
Розмножується насінням та вегетативно (поділом великих куртин). Квітне в травні-липні, запилюється великими комахами. Плодоносить в липні-серпні. Рослини, що виросли з насіння, починають квітнути у віці 3-5 років.
Бореальний вид, ареал якого охоплює помірні області Євразії — від Франції на заході до Сибіру на сході. Окремі популяції знаходяться за південною межею основного ареалу: в Монголії, Малій Азії, на Кавказі. Вид натуралізований на сході США і в південно-східній Канаді.[2]
В Україні найбільші популяції знайдені на Прикарпатті, Закарпатті, в Поліссі, Розточчі, на заході Подільської височини. Зрідка цей вид трапляється в лісостеповій і степовій зонах, а також в Криму (Долгоруківська яйла).
В Україні півники сибірські знаходяться на південній межі ареалу, тому є рідкісними і вразливими. Їх знищенню сприяють збирання квітів для букетів, викошування та осушення боліт і заплавних луків. Вид охороняють в наступних заповідниках і національних парках: Карпатському, Канівському, Дніпровсько-Орільському, Поліському, Шацькому та «Деснянсько-Старогутському». Півники сибірські вирощують у Національному ботанічному саду ім. М. М. Гришка НАН України.
Півники сибірські добре відомі як декоративна рослина. Хоча вони й поступаються у популярності бородатим півникам, проте широко розповсюджені в північних регіонах, де більшість теплолюбних сортів ушкоджується морозами. Крім того, вони невибагливі у культурі і довговічні. Більшість сучасних сортів сибірських півників американської або німецької селекції отримано шляхом міжвидової гібридизації з іншими видами цього ж роду. Квітникарі відносять їх до секції Limniris, серії Sibiricae[3]. Порівняно з дикими рослинами сортові сибірські півники більш високі (60-120 см) та мають різноманітне забарвлення квіток, нерідко — двокольорове. Втім серед них є і карликові сорти.[4]
№ Назва Висота, см Строк цвітіння Основні кольори квітки Сорти сибірських півників 1 'Adolf Svoboda' 122 середній блакитний, фіолетовий 2 'Another Pretty Face' 70 середній синьо-фіолетовий, жовтий 3 'Blaues Finale' 70 пізній блакитний 4 'Butter And Sugar' 68-70 середній жовтий, білий 5 'Cambridge' 90 середній синій 6 'Coronation Anthem' 80 середній синій 7 'Dance Ballerina Dance' 70 — бузково-рожевий 8 'Dancing Nanou' 84 — фіолетово-синій 9 'Dotted Line' 60-76 фіолетово-синій 10 'Ego' 80 середній синій 11 'Eric The Red' — — червоно-фіолетовий 12 'Hoehenflug' 150-160 — синій 13 'Jewelled Crown' 60 середній винно-червоний 14 'Lady Of Quality' 86 — фіолетово-блакитний 15 'Lady Vanessa' 90 середній червоно-фіолетовий 16 'Lake Keuka' 80 середній фіолетово-синій 17 'Over In Gloryland' 86 середній темно-пурпурово-синій 18 'Plum Frolic' 70 середній червоно-фіолетовий 19 'Ray Jeffs' 80-90 — фіолетово-синій 20 'Sailor's Fancy' 84 середній фіолетово-блакитний 21 'Silberkante' 75 — темно-синій 22 'Strawberry Fair' 74 піздній фіолетово-рожевий 23 'Swank' 80 — темно-синій 24 'Temper Tantrum' 97 середній бузковийДикоросла квітка
Півники сибірські криваві
Плоди
Насіння
Сортова квітка
Iris sibirica là một loài thực vật có hoa trong họ Diên vĩ. Loài này được L. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1753.[1]
Iris sibirica là một loài thực vật có hoa trong họ Diên vĩ. Loài này được L. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1753.
И́рис сиби́рский, или Каса́тик сибирский[2] (лат. Íris sibírica) — многолетнее корневищное растение; вид рода Ирис (Iris), подрода Limniris, секции Limniris, серии Sibiricae, подсерии Sibiricae; произрастающий в Восточной и Центральной Европе и Северной Азии.
Ирис сибирский — травянистое многолетнее растение, достигающее высоты 70—110 см.
Листья обычно значительно короче стебля, линейные, зелёные, не жёсткие, до 50—80 см длиной и 4 см шириной[3].
Цветки характерные для ирисов, каждый цветок 4—7 см в диаметре, фиолетово-синие, часто с бледно-молочным или желтоватым центром, с наружными долями характерной удлинённой формы без резкого перехода пластинки в ноготок.
Современные сибирские ирисы — это результат внутривидового отбора или, значительно чаще, гибриды примерно одиннадцати видов (точное число под вопросом), которые составляют серию Сибирские ирисы (лат. Sibiricae)[4].
Обычно высота сортовых сибирских ирисов от 60 см до 120 см. Существуют и карликовые сорта. Цветки могут быть голубыми, пурпурными, красно-фиолетовыми и жёлтыми, в окраске могут присутствовать коричневые и оранжевые оттенки. Помимо привлекательных цветков сибирские ирисы популярны из-за высокой декоративности листьев на протяжении всего срока вегетации[5].
Организацией, регистрирующей новые сорта, является Американское общество ирисоводов (American Iris Society - AIS).
Сибирские ирисы требуют минимального ухода и являются одними из самых выносливых многолетних растений.
Зоны морозостойкости: 3—9.
Сроки цветения примерно совпадают со сроками цветения бородатых ирисов.
Выбор местоположения определяется тем, что сибирским ирисам требуется полдня и более прямого солнечного света и умеренно влажная почва.
Оптимальная кислотность почвы pH=5,5—6,5. Посадку осуществляют таким образом, чтобы от верхней части корневища до поверхности почвы было около 2 см. В районах с холодным климатом рекомендуется осеннее мульчирование почвы.
Старые растения могут быть разделены и пересажены, когда ухудшается их цветение, как правило, в возрасте 4—10 лет. В зонах 3—5 пересадку лучше проводить весной, в зонах 6—9 — в начале осени. Осенью, после отмирания листвы, её рекомендуется срезать и удалить из сада[6].
Ирис сибирский включён в Красную книгу Республики Беларусь 1-го, 2-го и ещё одного 2-го изданий (1981, 1993, 2006). Охраняется в Латвии, Литве[7][8], Эстонии, России и на Украине[9].
И́рис сиби́рский, или Каса́тик сибирский (лат. Íris sibírica) — многолетнее корневищное растение; вид рода Ирис (Iris), подрода Limniris, секции Limniris, серии Sibiricae, подсерии Sibiricae; произрастающий в Восточной и Центральной Европе и Северной Азии.
西伯利亚鸢尾（学名：Iris sibirica）是鸢尾科鸢尾属的植物。分布于欧洲以及中国大陆的江苏、湖北、江西等地，目前已由人工引种栽培。
这是一篇與植物相關的小作品。你可以通过编辑或修订扩充其内容。
시베리아붓꽃 (Iris sibirica)은 여름꽃으로, 붓꽃과 여러해살이풀이다.[1][2][3]
시베리아붓꽃의 높이는 31~51cm까지 자라며 꽃은 5~6월에 핀다. 2~4개의 지름 3.3~6cm의 자색 꽃이 피고 자주색 그물 무늬가 있다.[2][1]
시베리아붓꽃의 원산지는 유럽과 시베리아이며, 한국에서도 난다.[1][3]
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
_01.jpg)
-20200603-RM-100257.jpg)
.JPG)
.JPG)
