nomes no trilho de navegação
Lavatera arborea, ye una especie de parrotal de la familia Malvaceae.
Planta biañal o perennizante, con tarmos d'hasta 2-3 m –de menor tamañu nos cantiles marinos–, robustos, ramosos, maderizos na base; partes nueves, fueyes y cáliz laxamente estrelláu-tomentosos. Fueyes col llimbu verde, membranaceu; el de les inferiores d'hasta 20(22) cm de diámetru, suborbicular, con 5-7-lóbulos, de base cordada; el de les medies y superiores, menor, angulosu, dacuando col lóbulu mediu más llargu, toos de marxe dentáu-crenáu; peciolu de les fueyes inferiores más llargu que'l llimbu, el de les fueyes medies y superiores más llargu o subigual; estípules de 3-5 mm, ováu-llanceolaes, agudes, caduques. Flores 2-7, en fascículos axilares; pedúnculos de 1-2,5 cm, delgaos, xeneralmente más curtios qu'el peciolu de la fueya axilante, delles vegaes los 2 superiores subigualándolo. Epicáliz fondamente estremáu en pieces de 8-10 mm, suborbiculares o ováu-oblongues, que devasen el cáliz cuando la flor ye nueva, arredondiaes nel ápiz, patentes y bien acrescentes na fructificación. Cáliz 5-8 mm; lóbulos 3-5 mm, triangulares, conniventes na fructificación. Corola 2-3 vegaes más llarga que'l cáliz; pétalos 1,5-2 cm, elípticu-obovaos, pocu emarxinaos, d'un violeta pálidu o purpúreos, cola base y los nervios más foscos, raramente blancos. Frutu en esquizocarpu con 6-8 mericarpos, gruesos, con envés planu y llisu o llixeramente ruguláu, cares llaterales rugulaes y ángulos dorsales agudos, glabros o tomentosos; carpóforu que nun devasa los mericarpos[5][6][7][8][9][10]
Orixinaria de la mariña del Mediterraneu -locus typicus ente Livorno y Pisa n'Italia ("Habitat inter Pises & Liburnum", según la diagnosis orixinal de Linneo, 1753), sur d'Arxelia y Libia, hasta Grecia.[6][11][7]Distribuyida pela mariña mediterranea y d'Europa occidental, hasta los 55º N n'Irlanda; naturalizada en Macaronesia (sacante nel archipiélagu de Cabu Verde), África del Sur y delles rexones de Norteamérica (Oregón[12] y California[13] na mariña oeste d'Estaos Xuníos[14]) y Suramérica. Frecuente na Península Ibérica: n'España, principalmente nes provincies costeres y les Baleares.[5]
Roques y sables de la mariña, suelos abonaos poles deyeiciones de les aves marines, turries, escombreres, cantos de caminos, dacuando adventicia en güertes; namái en rares ocasiones a cualquier distancia escontra l'interior. Crez dende 0 hasta 600 m d'altitú.[5]
Lavatera arborea tolera l'agua de mar en distintos graos, hasta nel 100% d'agua del mar nel so hábitat natural, cola escreción del sal al traviés de les glándules de les sos fueyes.[15][16] Esta tolerancia al sal puede ser una ventaya competitiva sobre les especies de plantes del interior de les zones costeres. El so nivel de tolerancia del salín créese qu'ameyora nos suelos con mayor conteníu de fosfatu, polo qu'el guanu ye un arriquecimientu particularmente beneficiosu.
Les semientes de planta podríen ser tresportaes ente zones costeres separtaes, pos el frutu esquizocárpicu ye flotante, y poles aves marines que son un mediu probable de diseminación. Diches granes tienen una testa impermeable, y pueden permanecer vidables mientres años, inclusive dempués de la inmersión n'agua salao.[15]
Les fueyes de les especies utilícense como planta melecinal pa tratar esguinces, por remueyu n'agua caliente y aplicando la cataplasma sobre la zona afeutada.[17] Esiste la teoría de que los guardianes de los faros pudieran tener llevao la planta hasta delles islles britániques pal so usu como una cataplasma pa tratar les quemadures mientres el so trabayu.[18][19]
La planta consideróse un alimentu nutritivu pa los animales en Gran Bretaña nel sieglu XIX, ya inda dacuando utilízase como forraxe pa los animales n'Europa.[15]
La especie foi cultivada nos xardinos ingleses, como se describe nel añu 1835 en que s'espublizó'l llibru British Phaenogamous Botany.[20]
Númberu de cromosomes: 2n=40.[22][23]
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Lavatera arborea, ye una especie de parrotal de la familia Malvaceae.
Nota: Lavatera arborea, al igual que munches otres especies del xéneru Lavatera, ta considera güei como perteneciente al xéneru Malva y ye entós un sinónimu de Malva arborea (L.) Webb & Berthel.
