Stevia rebaudiana is an herbaceous perennial shrub in the family Asteraceae (the composite, or daisy, family) that is native to northeastern Paraguay and adjacent Brazil and Argentina--although it is now grown far more widely as a source of the extremely sweet glycoside compounds derived from its leaves as an alternative low-calorie sweetener that is several hundred times sweeter than sucrose. A range of claims have been made for health benefits from ingestion of stevia extracts, which also reportedly have antibacterial and anti-fungal activity.
The main producers of stevia are Japan, China, Taiwan, Thailand, Korea, Brazil, Malaysia, and Paraguay. Currently, stevia is consumed in Japan, Brazil, Korea, Israel, the United States, Argentina, China, Canada, Paraguay, and Indonesia. In its native state, Stevia rebaudiana grows on the edges of marshes or in grassland communities on soils with a shallow water table. The sweetening power of its leaves (and supposed medicinal properties) have long been known to the local Guaraní Indians and others (Lewis 1992). It is indigenous to the Rio Monday Valley of the Amambay moutain region at altitudes between 200 and 500 m. The climate in this area is semi-humid subtropical, with temperatures ranging from -6 to 43 C, with an average of 23 C, and annual rainfall ranging from 1500 to 1800 mm. In 1943, the first seeds were exported to the United Kingdom, but the plants were not successfully brought into cultivation. In 1968, Stevia rebaudiana was exported to Japan and from there awareness of and cultivation of the plant spread throughout the world. It has now been introduced to many countries, including Brazil, Korea, Mexico, the United States of America, Indonesia, Tanzania, Canada, and India. Individuals of this species are self-incompatible and probably insect-pollinated. This is a short-day plant that flowers from January to March in the southern hemisphere and from September to December in the northern hemisphere.
(Yadav et al. 2011 and references therein; Lemus-Mondaca et al. 2012 and references therein)
La stevia o ka'a he'ẽ (Stevia rebaudiana bertoni) ye una especie del xéneru Stevia de la familia de les Asterácees nativa de la rexón tropical de Suramérica; alcuéntrase entá n'estáu montés nel Paraguái, especialmente nel Departamentu d'Amambay, y na provincia arxentina de Misiones, pero dende va delles décades cultivar poles sos propiedaes edulcorantes y el so ínfimu conteníu calóricu.[1]
El nome en idioma guaraní trescribir al castellán como "ca-á je-é" o "caá jeé", ente que nel idioma guaraní escríbese ka'a he'ẽ, pallabra compuesta poles pallabres ka'a (yerba) y he'ẽ (duce).
Los parrotales d'esta especie son perennes y algamen los 0,9 m d'altor. Les sos fueyes, llanceolaes o elíptiques y dentaes, son alternes, simples, de color verde escuru brillante y superficie rugosa, dacuando daqué vellosas, d'hasta 5 cm de llongura por 2 cm d'anchu. Los sos tarmos, pubescentes y rectos, namái se ramifiquen dempués del primer ciclu vexetativu, con enclín a inclinase.[ensin referencies] Los raigaños son mayormente superficiales, anque una seición engrosada fundir a mayor fondura; fibroses, filiformes y perennes, son la única parte de la planta na que nun se presenten los esteviósidos.[ensin referencies]
Son plantes dioiques qu'a empiezos de primavera presenten flores pequeñes, tubulares y de color blancu, ensin arume perceptible, en panículas corimboides formaes por pequeñu capítulos axilares; tarden más d'un mes en producir toles flores. N'estáu montés son polinizaes por abeyes, de normal del xéneru Megachile. Los frutos son aquenios dotaos d'un miriguanu velloso que facilita'l so tresporte pol vientu.[ensin referencies]
La diferencia de rendimientu en esteviósidos y rebaudiósidos ye bien pronunciada ente los distintos cultivos, algamando inclusive proporciones de 5:1. Güei día la de meyor calidá y mayor rentabilidá ye la "estevia paraguaya", con hasta 4 a 5 colleches añales.[ensin referencies]
Mientres sieglos, los nativos guaraníes usaron el ka'a he'ẽ como edulcorante natural. La stevia debe'l so nome al botánicu y médicu español Pedro Jaime Esteve (1500–1556)> qu'investigó per primer vegada la stevia que s'utiliza como edulcorante natural,[2] ente otres plantes que llegaron d'América a Valencia, procedente del nordeste del territoriu que güei ye Paraguái. El naturalista suizu Moisés Santiago Bertoni foi'l primeru en describir la especie científicamente nel Alto Paraná. Darréu, el químicu paraguayu Ovidio Rebaudi publicó en 1900 el primer analís químicu que se fixera d'ella. Nesi analís, Rebaudi afayó un glucósido edulcorante capaz d'adulzar 200 vegaes más que l'azucre refinao, pero ensin los efeutos tan contraproducentes qu'ésti produz nel organismu humanu. La especie foi bautizada oficialmente por Bertoni nel so honor como Eupatorium rebaudiana, o Stevia rebaudiana.[3]
Usada dende la dómina precolombina polos guaraníes de la rexón, que la denominen ka'a he'ẽ o "yerba duce", como edulcorante pal mate y otres infusión, la especie nun llamó l'atención de los colonizadores; nun foi sinón dempués de que los nativos guaraníes presentar al científicu suizu Moisés Santiago Bertoni, en 1887, qu'empezó a ser envalorada pola ciencia occidental.[3]
A partir d'esi momentu, Moisés Bertoni empezó una fonda investigación científica de la planta. Yá nel añu 1900 solicita la collaboración del so amigu de nacionalidá paraguaya, el químicu Ovidio Rebaudi. Tres los primeros estudios sobre los sos principios y carauterístiques químiques, el científicu consiguió aisllar los dos principios activos, conocíos como'l "esteviósido" y el "rebaudiósido".[4] Sicasí, les dificultaes pa faer granar les granes fixeron qu'un intentu d'esportales a Gran Bretaña, pa cultivales comercialmente mientres la Segunda Guerra Mundial, resultara infructuosu.[ensin referencies]
Fueron la fía y el xenru de Bertoni, Vera y el so maríu Juan B. Aranda, quien empezaron con ésitu la doma del cultivu alredor de 1964; el botánicu xaponés Tetsuya Sumida introducir cuatro años más tarde en Xapón, que ye güei unu de los mercaos principales del productu. En Paraguái el cultivu a gran escala empezó nos años 1970, y dende entós introducióse n'Arxentina, Francia, España, Colombia, Bolivia, Perú, Corea, Chile, Brasil, Méxicu, Estaos Xuníos, Canadá y sobremanera en China, güei el principal productor.[ensin referencies]
N'estáu montés crez en terrenes arenosos, pocu fértiles y de bon drenaxe; ye llixeramente acidófila. Rique díes llargos, y enforma sol. Pa efeutos agrícoles prefier emplegase fraes, suelu de testura llixera y irrigar con frecuencia mientres el periodu secu. La collecha realízase xustu enantes del floriamientu, pa caltener la máxima concentración posible de edulcorante nes fueyes.[ensin referencies] Resáltase que nel 2014 el cultivo de la stevia en Paraguái algamó una superficie semada de 2.300 hectárees que producieron 3.680 tonelaes según estimaciones de la Direición Nacional de Censos y Estadístiques del Ministeriu d'Agricultura y Ganadería (citada por Acosta, 2015,p.3)[5]
Los compuestos edulcorantes de la planta tán conteníos en mayor porcentaxe nes fueyes; en 1931 los químicos d'orixe francés Marc Bridel y R. Lavieille llograron aisllar los glucósidos que provoquen el so sabor, a los que llamaron "esteviósidos" y "rebaudiósidos". Ye ente 250–300 vegaes más duces que la sacarosa,[6] los glucósidos d'esta especie nun afecten la concentración de glucosa en sangre, polo que resulten inocuos pa los diabéticos y preseos en dietes hipocalóricas.[7] Los glucósidos más concentraos son el esteviósido (5–10%), el rebaudiósido A (2–4%), el rebaudiósido C (1–2%) y el dulcósido A (0,5–1,0%).[ensin referencies]
Tanto les fueyes seques como'l so estractu y los esteviósidos aisllaos emplegar en Xapón anguaño como sustitutu del ciclamato y la sacarina, y ocupen un 40% del mercáu de edulcorantes. En distintes presentaciones emplégase tamién n'otros llugares d'Asia, na zona del Ríu de la Plata, en Suramérica, y n'Israel.[ensin referencies]
N'Estaos Xuníos un revesosu fallu de la FDA en 1991 prohibió'l so consumu, [ensin referencies] El fallu revertir en 1995 y dende entós comercialízase como suplementu alimentario. [ensin referencies]
N'avientu de 2008, la FDA d'EE. XX. autorizó'l so usu como edulcorante natural n'alimentos y bébores.[8][9]
N'Europa l'usu de plantes d'esta especie en productos alimentarios tuvo prohibíu preventivamente, por atopase toxicológicamente inaceptable.[10] Sicasí l'Asociación Europea de la Stevia (EUSTAS)[1], llucha pola so reconocencia llegal n'Europa. El 4 de xunetu de 2011 el Comité Permanente de la Cadena Alimentaria y de Sanidá Animal de la Comisión Europea emitió'l so votu favorable p'autorizar l'usu de la estevia como aromatizante,[11] Dende'l 2 d'avientu de 2011 los glucósidos de esteviol d'alta pureza estrayíos de la stevia tán autorizaos pol Reglamentu 1131/2011 de la XE como aditivu alimentario edulcorante col númberu Y-960. El so ingesta diaria almitible (IDA) ye de 4 mg/kg de masa corporal.[12][13]
El so consumu nos países onde ta autorizáu tien munches aguaes:[ensin referencies]
En Xapón, los sos estractos concentraos aplicar na cría d'animales de viveru (peces), en cultivos agrícoles (frutes más duces y grandes), siendo una caña de la horticultura bien prestigiada y con altos precios.[ensin referencies]
Les borrafes de la planta lleldaos son aplicaos en terrenes maneros pola sobresplotación con agroquímicos, o contaminaos con dioxines, siendo estos recuperaos en pocos años.[ensin referencies]
Pruebes animales y l'estensa esperiencia xaponesa cola especie suxuren qu'el so usu ye seguru.[ensin referencies] Basaos principalmente na aparente creencia incorrecta de que foi usada tradicionalmente pa prevenir l'embaranzu, dellos investigadores espresaron esmolición de que puede tener efeutos antifertilidad afrodisiaca n'homes o muyeres.[ensin referencies] Sicasí, la evidencia de la mayoría de los estudios suxure que nun tien d'esistir preocupación si tomar en dosis normales. Per otru llau, demostróse por aciu investigaciones posteriores que los resultaos d'estes investigaciones nun yeren correctos.[ensin referencies] Sicasí, la so seguridá pa neños pequeños, muyeres embarazaes o lactando, o naquellos con enfermedá hepática o renal severa nun foi establecida.[14]
En 2006, los datos d'investigación arrexuntaos na evaluación de seguridá publicáu pola Organización Mundial de la Salú nun atoparon efeutos adversos de los glucósidos de esteviol.[15] Nun hai prueba concluyente de riesgos potenciales de la stevia na salú humana.[16]
Stevia rebaudiana describióse por (Bertoni) Bertoni y espublizóse en Journal of Botany, British and Foreign 66: 141. 1928.[17]
Stevia: nome xenéricu que foi dau n'honor del botánicu y médicu español Pedro Jaime Esteve qu'afayó la planta.
rebaudiana: epítetu
Stevia o Estevia, Kaa Hee, Caaje, fueya duce de Paraguái, fueya de carambelu, yerba de miel, duce yerba, planta de los diabéticos.[19][20]
La stevia o ka'a he'ẽ (Stevia rebaudiana bertoni) ye una especie del xéneru Stevia de la familia de les Asterácees nativa de la rexón tropical de Suramérica; alcuéntrase entá n'estáu montés nel Paraguái, especialmente nel Departamentu d'Amambay, y na provincia arxentina de Misiones, pero dende va delles décades cultivar poles sos propiedaes edulcorantes y el so ínfimu conteníu calóricu.
L'estèvia[1] (Stevia rebaudiana) és una espècie pertanyent al gènere Stevia. Aquest gènere recull unes cent cinquanta espècies d'herbes i arbusts de la família dels girasols (Asteraceae), nativa a l'Amèrica del Sud i a l'Amèrica Central subtropical i tropical. La Stevia rebaudiana és anomenada comunament fulla dolça, fulla de sucre, o simplement estèvia i és àmpliament coneguda per les seves fulles dolces. Com a substitut del sucre, el gust de l'estèvia és més suau i dura menys; tot i així el seu extracte pot arribar a tenir un gust amarg o fins i tot deixar un regust de regalèssia en concentracions altes.
El seu nom científic complet és Stevia rebaudiana Bertoni.
La forma catalana del nom d'aquesta planta és l'adaptació del nom científic del gènere. Aquesta adaptació es veu reforçada pel fet que la forma llatinitzada Stevia prové del nom del botànic valencià del segle XVI P.J. Esteve.[2]
En guaraní s'anomena ka'a he'ẽ, "herba dolça".
La Stevia rebaudiana és un arbust arriba als 90 cm d'altura i es caracteritza per tenir les fulles de color verd brillant, simples, pubescents, el·líptiques, dentades i alternes, les quals mesuren entre 3 i 5 cm de llarg per 1,5 a 2 cm d'amplada. Les tiges són herbàcies, epigees, pubescents i rectes; tendeixen a ramificar-se després del primer cicle vegetatiu i tenen tendència a inclinar-se. Les arrels filiformes són essencialment superficials i tenen suficient força vital per facilitar el rebrot de la planta. Una secció engruixida de l'arrel s'enfonsa a més profunditat. Són fibroses i perennes, i és l'única part de la planta on no hi ha esteviòsids.
És una planta dioica que presenta inflorescència racemosa amb flors petites, tubulars i de color blanc, sense fragància perceptible. S'agrupen en panícules corimboides formades per petits capítols axil·lars que van creixent a poc a poc. Les seves flors les pol·linitzen les abelles. El periant està constituït per un calze dialisèpal i per una corol·la dialipètala. En les nostres latituds no és habitual que doni fruits fèrtils. Els fruits són aquenis dotats d'un vil·là que el vent transporta amb facilitat. La Stevia rebaudiana pertany a una espècie al·lògama (de fecundació creuada), una propietat molt important des de punt de vista comercial, ja que en la zona d'origen existeixen altres 150 espècies de Stevia que la poden fecundar.
Heteròsids diterpènics: esteviòsids (6%), dulcòsids, rebaudiòsids A, B, C, D i E. Els esteviòsids[3] fan que les fulles siguin de 10 a 30 vegades més dolces que el sucre. El gust dolç és degut als glicòsids d'esteviol, principalment a l'esteoviòsid i al rebaudiòsid A.
L'esteviòsid és una pols blanca cristal·lina, inodora, no higroscòpica, no fermentable, de gust dolç fins i tot en solucions molt diluïdes i molt soluble en aigua. L'esteviòsid és un edulcorant natural no nitrogenat extremadament dolç. En estat pur és 300 vegades més dolç que la sacarosa. Entre les propietats fisicoquímiques desitjables per a l'elaboració d'aliments podem destacar la resistència a la calor, l'alta solubilitat en aigua i en solucions hidroalcohòliques, la resistència a pH i el fet que no aporta calories.
La Stevia rebaudiana és una planta que regula el sucre de la sang, redueix la pressió arterial i regula l'aparell digestiu en general. També actua favorablement en moltes persones amb ansietat, redueix greix i és diürètica. En infusió, l'estèvia també s'aplica en gàrgares bucals. S'ha observat un efecte similar a altres antisèptics químics com la clorhexidina, que actua com a preventiu de les càries bucals.[4] Destaquen els efectes que té per a la qualitat de vida dels diabètics, els quals es poden beneficiar de les propietats reguladores dels nivells de sucre a la sang que aporta la ingestió de fulles tendres de la Stevia.
Els estudis mèdics constaten que el principi actiu de la planta indueix a les cèl·lules beta del pàncrees a produir per elles mateixes quantitats importants d'insulina,[5] el qual contribueix a reduir la glucosa en sang que és la causa de la diabetis mellitus 2.[6]
Intensament edulcorant (l'esteoviòsid és entre 200 i 300 vegades més dolç que la sacarosa). Laxant osmòtic d'acció suau. Lleugerament hipoglucemiant[7] i hipertensor, antibacterià. Indicat per al restrenyiment. Succedani del sucre pels diabètics.
No s'ha observat toxicitat.[8]
Un dels seus principis actius, l'esteviòsid, té com a principal obstacle per la comercialització el que s'anomena un retrogust que per ser eliminat requereix processos de laboratori costosos. Tot i això, la ingestió de fulles tendres és molt més econòmica i igual de saludable i amb més propietats medicinals que els extractes purificats.
Aquesta planta era usada en l'època precolombina pels guaranís de la regió, que l'anomenaven herba dolça, i era usada com a edulcorant per al mate i per a altres infusions. Aquest arbust no va cridar l'atenció dels colonitzadors i no va ser fins a la seva identificació pel naturalista paraguaià Moisés de Santiago Bertoni el 1887 que es van descobrir les seves propietats edulcorants. El 1905 es va registrar com a Stevia rebaudiana Bertoni en els llibres internacionals. Tres anys més tard, Juan B. Aranda Jiménez, marit de Vera Bertoni (filla del Dr. Bertoni), a Port Bertoni – Alt Panamà, realitza el primer cultiu extens. El 1921 l'esteviòsid es registra com una substància 300 vegades més dolça que el sucre davant la Unió Química Internacional. Més tard s'obtenen preparats per diabètics i també es realitzen investigacions sobre l'estructura química de l'estèvia als Estats Units. El 1959 es planta al Jardí Botànic de Rio de Janeiro, es porten altres espècies a São Paulo i allí comencen els estudis dels diversos laboratoris del Brasil i del món.
El 1966 comença al Paraguai la venda de "kaá-heé", en fulles, sota el nom de "Dulce té del Paraguai" del senyor De Gásperi. A partir d'aquests anys s'intensifica la investigació de l'estèvia a països d'arreu del món, però sobretot comença el gran avenç al Japó. Se n'estudien tots els principis actius, se'n comprova la innocuïtat i allí la indústria japonesa n'inicia el processament en massa, que continua favorablement fins a l'actualitat. El 1993 s'incorpora l'esteviòsid al Codi Alimentari Nacional. Al setembre de 1995 la Food and Drug Administration (FDA) dels EUA va aprovar l'estèvia, autoritzant-ne la venda només a les botigues naturistes, a fi de no interferir amb els interessos de les indústries productores d'edulcorants artificials. Aquest recorregut de la Stevia rebaudiana té com a objectiu demostrar-ne els usos tradicionals, tot i resultar desconeguda per infinitat de persones. Quan va morir Bertoni, les investigacions les va continuar l'agrònom Juan B. Aranda Jiménez (gendre del Dr. Bertoni). Per falta d'una producció massiva i organitzada no van convèncer els països industrialitzats d'importar la planta, per temor que no hi hagi prou matèria primera per satisfer les demandes que es creïn en el futur.
Stevia rebaudiana creix en terrenys arenosos i poc fèrtils, i és plurianual, de manera que cada primavera rebroten nous i nombrosos brots des de sota les arrels. És necessari reproduir aquesta planta per esqueixos, durant la primavera i mitjans d'agost. D'una planta que rebroti durant la primavera se'n poden obtenir de 200 a 500 plantes, esqueixant contínuament. La recol·lecció de fulles (droga de la planta) es fa justament abans de la floració, per tal de mantenir la màxima concentració possible de principis actius. Amb un bon adob orgànic és suficient una aplicació a l'any i a l'inici de la primavera, i si utilitzem adob mineral o químic s'haurà d'aplicar cada 30 dies i sempre dos mesos després del trasplantament. Aquest arbust és molt resistent als fongs i als insectes, per tant, l'ús d'insecticides serà mínim, cosa que ens permetrà extreure el màxim partit de la planta sense preocupar-nos de les possibles toxicitats produïdes per un suposat tractament amb insecticides o antifúngics.
L'estèvia (Stevia rebaudiana) és una espècie pertanyent al gènere Stevia. Aquest gènere recull unes cent cinquanta espècies d'herbes i arbusts de la família dels girasols (Asteraceae), nativa a l'Amèrica del Sud i a l'Amèrica Central subtropical i tropical. La Stevia rebaudiana és anomenada comunament fulla dolça, fulla de sucre, o simplement estèvia i és àmpliament coneguda per les seves fulles dolces. Com a substitut del sucre, el gust de l'estèvia és més suau i dura menys; tot i així el seu extracte pot arribar a tenir un gust amarg o fins i tot deixar un regust de regalèssia en concentracions altes.
Stévie sladká (Stevia rebaudiana, nazývána také stévie cukrová, sladká tráva, medové lístky) je bíle kvetoucí světlomilná tropická rostlina z čeledi hvězdnicovité. Původní oblast výskytu jsou tropické a subtropické oblasti Jižní a Střední Ameriky. Cení se jí kvůli jejím léčivým účinkům a hlavně kvůli vysoké sladivosti. Stévie se používá především jako náhražka cukru, ale ve vyšší koncentraci může mít poněkud lékořicovou příchuť. Rod Stevia obsahuje okolo 150 druhů bylin a keřů.
Stevie jako sladidlo je na rozdíl od cukru téměř nekalorická, nepřispívá k tvorbě zubního kazu a je vhodná i pro diabetiky. V listopadu 2011 byly látky extrahované ze stévie, známé jako steviol-glykosidy, v Evropské unii schváleny jako přídatná látka do potravin pod označením E 960. Očekávalo se, že toto rozhodnutí může mít výrazný dopad na trh s cukrem a sladidly.[1][2]
Dorůstá výšky 50 až 100 cm. Její drobné sytě zelené listy jsou vstřícné, kopinaté. Jemné úbory bílých květů vytvářejí koncové okolíky. Už na první pohled se jedná o zajímavou rostlinu. Stévie byla původně jednoletou rostlinou, ale různými šlechtitelskými postupy se zařadila mezi víceleté. Je propracována technologie pěstování v jednoletém i ve víceletém cyklu a technologie vegetativního množení pomocí zelených řízků, řízků kořenů, odnoží a dalších vegetativních částí rostlin včetně metody in vitro.
Jako první využívaly rostlinu kmeny známé jako Guaraní v Paraguayi a Brazílii. Sladili si s ním maté a používali ho také v přírodní medicíně (na pálení žáhy, cukrovku, jako ústní vodu).
V roce 1931 izolovali francouzští chemici glykosidy, které dávají rostlině sladkou chuť. Izolované složky byly pojmenovány podle rostlin: steviosid a rebaudiosid a jsou 250–300krát sladší než sacharóza. Látka je stálá i za tepla, nemění se její pH a nekvasí.
Ve 20. století se začala používat ve velké míře umělá sladidla, jako jsou cyklamáty a sacharin, které mohou mít karcinogenní účinky. Proto se na počátku 70. let začala japonská firma Morita Kagaku Kogyo Co., Ltd zabývat možností použít stévii jako náhražku cukrů v nápojích a dalším potravinářském průmyslu. Nyní má stévia 40 % podíl na japonském trhu s umělými sladidly. Zde se také používá v nealko nápojích např. Coca Cola.
Nyní se používá stévia ve východní Asii (Čína, Thajsko, Korea, Tchaj-wan, Malajsie) ve státech Jižní Ameriky a v Izraeli. Čína je největším producentem steviósy na světě. Dříve byla stévia velmi rozšířená i v USA.
Pokusně byla rostlina vysazena v Ontariu v Kanadě, aby se zjistilo, zda ji lze pěstovat pro komerční účely. V USA je legální tuto rostlinu prodávat v jakékoli formě, pokud není označena jako potravinový doplněk. Tatáž pravidla platí pro Austrálii, Nový Zéland, Kanadu a dříve platila i pro Evropskou unii (do 2011).
V Japonsku je stevie prodávána i jako sladidlo. Extrakt ze stévie byl zaregistrován pod jménem rebiana společnostmi Coca Cola a Cargill. Tento extrakt čeká na schválení patentu a označuje nekalorické sladidlo. Coca Cola plánovala prosadit toto sladidlo na americkém trhu v roce 2009.
V roce 1985 vyšla studie[3], která prokazovala, že steviol je mutagenem (steviol je látka získaná ze steviosidu a rebaudiosidu, dvou nejsladších steviolů z rostlinky). Tato studie byla ovšem později kritizována za způsob provedení.
Další studie[který?] ukázaly, že stévie zvýšila citlivost na insulin u pokusných krys a může dokonce zvýšit produkci insulinu. Tím napomáhá ke snížení projevů cukrovky a jejích metabolických projevů. Předběžné studie na lidech ukázaly, že může redukovat hypertenzi, ale jiná studie toto vyvrátila. Navzdory mnoha dalším studiím, které prokazují zdravotní nezávadnost se to vládním organizacím nezdá dosti průkazné a volají po dalším výzkumu, který by vyvrátil toxicitu výrobků.
V roce 2006 Světová zdravotnická organizace (WHO) připravila nové studie[který?] na zhodnocení nezávadnosti stévie. Ukázalo se, že steviosid může mít pozitivní vliv na některé osoby trpící hypertenzí nebo cukrovkou typu dva, a že neuvolňuje mutageny. Léčebné účinky přesto vyžadují ještě další zkoumání. Cukrovka byla léčena v Jižní Americe stévií již stovky let a také v Japonsku, kde je ve značné míře používaná již od 70. let se neprojevily žádné zdravotní komplikace.
V roce 1991 byla podána anonymní stížnost na používání stévie úřadu pro Kontrolu potravin a léčiv (FDA) v USA, který stévii označil za nebezpečný potravinový doplněk a zakázal její dovoz. FDA své rozhodnutí zdůvodnila tím, že toxikologické testy nejsou dost průkazné a látka není bezpečná. I přesto, že se látka používá od roku 1958 a nevyskytly se žádné zdravotní komplikace, nebyla látka schválena k dalšímu používání.
Arizonský kongresman Jon Kyl nařkl FDA za rozhodnutí na základě žádosti producentů umělých sladidel. FDA se brání tím, že nemůže zveřejnit jméno informátora.
Do roku 1994 byla stévie označována jako nebezpečná a její prodej byl zakázán. V roce 1995 byla revidována a mohla být prodávána na léčebné účely, ale nikoli jako potravinový doplněk. Nejasnosti ohledně vzniku mutagenů metabolickými pochody u zvířat a lidí tehdy přesvědčily Evropskou unii o prodloužení zákazu. Studie provedená v roce 2006 Světovou zdravotnickou organizací (WHO) doporučila opět látku prodávat jako potravinový doplněk.
Komplex sladivých látek obsažený téměř v celé rostlině mimo kořeny, zejména v listech, je tvořen několika diterpenickými glykosidy nazývanými souhrnně steviosid. Kromě samotného steviosidu jsou v rostlině obsaženy ještě tyto: rebaudiosid A, jenž je sladší než steviosid 1,3 – 1,5x, rebaudiosid C, D, E, dulkosid B a steviolbiosid. Steviosid se v mnoha zemích na světě používá ke slazení potravin, nápojů, v cukrářství, konzervárenském průmyslu, při výrobě zubních past a žvýkaček.
Po schválení použití v Evropské unii (2011) již lze sladidlo v tabletách na bázi stévie koupit běžně v lékárnách i obchodech s potravinami. Také je možné koupit stévii v sušené formě v obchodech se zdravou výživou nebo bylinkářstvích. Rostlina se dá koupit v jarních měsících také jako venkovní rostlina v květinářstvích.
Pěstování v českých podmínkách: v květináči, ideální je východní parapet, popř. u okna, ve skleníku či na na zahrádce. Sladké látky se tvoří více, když má rostlina dostatek světla a tepla. Z jedné rostliny lze získat až 0,5 kg sušených lístků. Na léto se doporučuje ji dávat ven a na zimu domů. Rostliny lze dobře tvarovat řezem, snadno obrážejí. Listy lze užívat jak v čerstvém stavu, tak zmrazené nebo sušené.
Stévie sladká (Stevia rebaudiana, nazývána také stévie cukrová, sladká tráva, medové lístky) je bíle kvetoucí světlomilná tropická rostlina z čeledi hvězdnicovité. Původní oblast výskytu jsou tropické a subtropické oblasti Jižní a Střední Ameriky. Cení se jí kvůli jejím léčivým účinkům a hlavně kvůli vysoké sladivosti. Stévie se používá především jako náhražka cukru, ale ve vyšší koncentraci může mít poněkud lékořicovou příchuť. Rod Stevia obsahuje okolo 150 druhů bylin a keřů.
Stevie jako sladidlo je na rozdíl od cukru téměř nekalorická, nepřispívá k tvorbě zubního kazu a je vhodná i pro diabetiky. V listopadu 2011 byly látky extrahované ze stévie, známé jako steviol-glykosidy, v Evropské unii schváleny jako přídatná látka do potravin pod označením E 960. Očekávalo se, že toto rozhodnutí může mít výrazný dopad na trh s cukrem a sladidly.
Sukkerplante (Stevia rebaudiana) er en opretvoksende, kompakt staude med modsatte, sødtsmagende og klæbrige blade. Bladenes søde smag skyldes steviolglykosider (hovedsageligt steviosid og rebaudiosid), der gør bladene 15 gange sødere end almindeligt sukker.
Både over- og undersiderne af bladene er græsgrønne til svagt grågrønne og rundtakkede. Blomstringen er meget rig og sker i sensommeren. Blomsterne sidder i fåtallige småskærme, der er samlet i endestillede stande. Hver enkelt blomst er firetallig, stjerneformet og hvid. Frøene modner dårligt i Danmark.
Planten udvikler et kraftigt, dybtgående rodnet.
Højde x bredde og årlig tilvækst: 0,75 x 0,30 m (75 x 5 cm/år). I Danmark dog noget mindre.
Sukkerplanten stammer fra Brasilien, Argentina og Paraguay. her vokser den vildt i kanten af sumpområder eller vedvarende fugtige græsenge, hvor plantesamfundet er domineret af fugtkrævende græsser som hjertegræs-arter, Saccharum angustifolium (en sukkerrørs-art), og arter af brandbæger og gyldenris.
Jorden er sandet, ufrugtbar og sur. Klimaet er subtropisk med temperaturer mellem 43 °C og -6 °C. Nedbøren er 1500-1800 mm med en evapotranspiration på 1000 mm.
Urbefolkningen, guaranierne, har brugt planten i århundreder som sødemiddel i deres afkog af paraguaykristtorn (Ilex paraguariensis), maté. I dag forskes der intenst i mulighederne for dyrkning og industriel anvendelse af plantens indhold.
EU-kommisionen besluttede 11. november 2011 at godkende steviol og steviaglycosider som fødevaretilsætningsstof. Steviaglycosider er desuden godkendt som fødevaretilsætningsstof og/eller kosttilskud i en lang række andre lande.
Ny dansk forskning indikerer, at Stevia rebaudiana måske kan bruges i behandling af type-2 diabetes, da det aktive stof steviosid menes at have færre bivirkninger end den nuværende behandling. Dog mangler stadig yderligere forskning.
Stevia kan formeres via frø eller stiklinger. Stiklingeformering kan ske ved at klippe mindre stiklinger af planten, sætte dem i vand i ca. 3 uger, og når stiklingerne har slået rødder, kan de så plantes over i potter med jord.[1]
Sukkerplante (Stevia rebaudiana) er en opretvoksende, kompakt staude med modsatte, sødtsmagende og klæbrige blade. Bladenes søde smag skyldes steviolglykosider (hovedsageligt steviosid og rebaudiosid), der gør bladene 15 gange sødere end almindeligt sukker.
Stevia rebaudiana, auch Süßkraut, Süßblatt, Honigkresse oder Honigkraut genannt, ist eine Pflanzenart aus der Gattung der Stevien (Stevia) innerhalb der Familie der Korbblütler (Asteraceae). Sie wird schon seit Jahrhunderten wegen ihrer starken Süßkraft als Süßstoff Stevia verwendet. Im November 2011 wurden die hauptsächlich aus Steviosid bestehenden Steviolglycoside durch die Europäische Kommission formell als Lebensmittelzusatzstoff zugelassen.[1] Zuvor wurde im April 2010 von der Europäischen Behörde für Lebensmittelsicherheit eine positive Bewertung zur Sicherheit von Steviolglycosiden veröffentlicht,[2] welcher ein gemeinsamer Antrag von Morita Kagaku Kogyo Co. (Japan), Cargill Incorporated (USA) und der European Stevia Association (EUSTAS, Spanien) vorausgegangen war.
Stevia rebaudiana ist eine mehrjährige, krautige Pflanze, die Wuchshöhen von 70 bis 100 Zentimetern erreicht. Die gegenständig am Stängel angeordneten Laubblätter sind in Blattstiel und -spreite gegliedert. Die einfache Blattspreite ist 2 bis 3 Zentimeter lang.[3]
In einem trugdoldigen Gesamtblütenstand befinden sich die körbchenförmigen Teilblütenstände. Die Blüten sind weiß.[3]
Die windbestäubte Stevia rebaudiana ist selbststeril. Die Keimquote der Samen liegt selbst bei frischen Samen nur bei etwa 13 bis 15 Prozent. Stevia rebaudiana keimt nur aus Saatgut, welches nicht älter als ein halbes Jahr ist.[3]
Die Erstbeschreibung erfolgte unter dem Namen (Basionym) Eupatorium rebaudianum.[3] Die Neukombination zu Stevia rebaudiana (Bertoni) Bertoni wurde 1905 durch Mosè Bertoni in Anales Ci. Parag. ser. 1, 5:3. veröffentlicht.
Stevia rebaudiana stammt ursprünglich aus Paraguay in Südamerika. Natürliche Vorkommen Stevia rebaudiana findet man im Hochland des Grenzgebietes zwischen Brasilien und Paraguay, zum Beispiel im Departamento Amambay.
Seit Jahrhunderten wird Stevia rebaudiana schon von der indigenen Bevölkerung Brasiliens und Paraguays als Süßstoff und Medizin verwendet. Die Guaraní-Indianer nennen es ka'a he'ẽ (Süßkraut) und nutzen es, um ihren Mate zu süßen.[4] Die Europäer lernten Stevia rebaudiana im 16. Jahrhundert kennen, als die spanischen Konquistadoren darüber berichteten, dass die südamerikanische Bevölkerung die Blätter einer Pflanze benutze, um Kräutertee zu süßen. Wissenschaftlich untersucht wurde die Pflanze erstmals um 1888 durch den aus dem Tessin nach Paraguay ausgewanderten Botaniker Moisés Santiago Bertoni, der 1899 auch die erste Beschreibung verfasste.[5]
Diese wärmeliebende Pflanzenart stammt aus den Subtropen, ist nicht frosthart[6] und wird deshalb meist als einjährige Pflanze kultiviert. Stevia ist eine Kurztagspflanze.[7]
Ohne Frosteinwirkung ist die Pflanze in Paraguay vier bis sechs Jahre lang nutzbar.[6] Anderswo müssen Stevia-Kulturen aufgrund der fehlenden Frosthärte jedes Jahr neu angelegt werden. Um die Vegetationszeit zu verlängern, werden die Pflanzen dabei aus Samen oder Stecklingen im Treibhaus vorgezogen.[8] Geerntet wird zwischen September und Oktober, jedoch spätestens vor dem ersten Frühfrost.[6] In Anbauversuchen mit Stevia wurden Erträge von 1000 kg/ha erreicht, aus denen 60 kg Steviosid extrahiert werden konnten.[3] Bei einer Bestandsdichte von 14 Pflanzen pro Quadratmeter im Folientunnel können bei mittlerem Wachstum Blatterträge über 5 t/ha und mit Düngung 7,6 t/ha erreicht werden.
In Deutschland wird seit 1998 an der Universität in Hohenheim an der Stevia-Pflanze geforscht,[9] und seit 2002 werden im Rheinland Feldversuche mit Stevia durchgeführt.[6]
Stevia ist eine seit Jahrhunderten bekannte Pflanzenart, die auch als ein natürlicher Süßstoff bezeichnet werden kann.[10] Ihre Inhaltsstoffe, häufig auch Stevioside genannt, werden vor allem in Asien als Zuckerersatz zum Süßen von Tees und Nahrungsmitteln verwendet. So produzierte Korea schon 1973 Stevia für den japanischen Markt, wo der Süßstoff der Stevia-Pflanze inzwischen 40 % des Zuckerersatzstoffmarktes ausmacht.[11]
Im Vergleich zum Rübenzucker sind Stevia-Blätter 30-mal, und der darin enthaltene süßende Stoff, Steviosid, ist in reiner Form sogar 150- bis 300-mal süßer. Dabei enthält das Blatt nur ein 300stel des physiologischen Brennwerts der süßkraftäquivalenten Menge von Haushaltszucker.[11] Der Vorteil von Stevia gegenüber dem Süßstoff Aspartam ist, dass er auch ausreichend temperaturstabil ist und daher auch zum Backen und Kochen verwendet werden kann.[6] In getrocknetem Zustand können die Blätter über Jahre aufbewahrt werden.[3]
Nachdem ein Expertengremium der UN im Juni 2008 Süßstoff aus Stevia gesundheitliche Unbedenklichkeit attestiert hat, wurden in der Schweiz erste Einzelanträge zur Verwendung von Süßstoff-Zusatz aus Stevia bewilligt.[9] So wurde Stevia in der Schweiz für einzelne Produkte wie Schokolade oder Eistee bewilligt.[12] Des Weiteren ist Stevia (flüssig, Tabs, Pulver) in der Schweiz mittlerweile auch in Apotheken und Drogerien, seit März 2010 selbst in einigen Supermärkten erhältlich.
In der EU ist der aus den Steviablättern gewonnene Süßstoff ab dem 2. Dezember 2011 als Lebensmittelzusatzstoff zugelassen.[1] Frankreich hatte bereits zuvor als erster EU-Staat per Dekret eine vorläufige Zulassung für Süßstoffe aus der Pflanze Stevia rebaudiana ausgesprochen.[13] Die EU-Zulassung sieht für die verschiedenen Lebensmittel und Getränke Höchstwerte an Steviosid vor. Vor der Zulassung bestand bereits ein reger Internethandel mit Steviapräparaten, wobei diese, um das Verbot bzw. die Strafbarkeit zu umgehen, z. B. (wegen ihrer gleichzeitigen Anti-Karies-Wirkung) als Zahnpflegemittel deklariert wurden.
Man stellte in den Blättern der Stevia rebaudiana über 100 pflanzliche Wirkstoffe fest. Diese gehören vor allem zu den Gruppen der Terpene und Flavonoide. Die Bestandteile, die für die Süße der Stevia verantwortlich sind, wurden 1931 dokumentiert. Dabei handelt es sich um acht bis dahin unbekannte Glycoside. Der Gehalt an Steviosid in der frischen Pflanze liegt zwischen 3,7 und 4,8 %.[6] In getrocknetem Zustand enthalten die Blätter durchschnittlich 9 % Steviosid[14], wobei die Werte je nach Jahr und Kulturmethode zwischen 2 und 22 % schwanken. Neben Steviosid ist in getrockneten Blättern auch das besser wasserlösliche und um etwa 30 % süßere Rebaudiosid A mit 3,8 % enthalten.[14] Des Weiteren sind noch 0,6 % Rebaudiosid C und 0,9 % Dulcosid enthalten.[14]
Von den Guaraní und aus brasilianischen und paraguayischen Traditionen wird überliefert, dass Stevia auch als Arznei verwendbar sei. Stevia soll herzstärkend wirken, außerdem gegen Übergewicht, Bluthochdruck und Sodbrennen wirksam sein. Untersuchungen zur Wirkung von Steviaextrakten auf die Sterilität bei der Ratte zeigten keine einheitlichen Ergebnisse.[15][16][17] Erste Hinweise stammen aus den 1960er Jahren.[18] Die Wirkung von Stevia auf die Fertilität (Fruchtbarkeit) gilt daher als wissenschaftlich nicht erwiesen und wird kontrovers diskutiert.[19]
In Studien konnten blutdrucksenkende, blutzuckersenkende, antimikrobielle und gefäßerweiternde Eigenschaften beobachtet werden. In Japan und Südamerika wurden keine negativen Wirkungen beobachtet. Stevia ist auch für Diabetiker geeignet und erhöht nicht den Blutzuckerspiegel.[11] Sie hat eine plaquehemmende Wirkung und ist darum vorbeugend gegen Karies und damit zahnfreundlich.[4] Es wurde keine Abhängigkeit beobachtet.
Dem eigentlichen Süßstoff, dem Steviosid, konnte keine mutagene oder genotoxische Wirkung nachgewiesen werden. Die Mutagenität des Abbauprodukts von Steviosid, Steviol, ist umstritten. In einigen Studien wurden fruchtschädigende und mutagene Wirkungen in Hamstern[20] und Ratten[21] beschrieben, außerdem eine Mutagenität in vitro. Die der WHO vorliegenden Studien bezüglich der Auswirkungen von Steviol in vivo haben keine Hinweise auf mutagene Wirkungen am Menschen ergeben. Im Tierversuch an Ratten, Hamstern und Mäusen wurde eine akute und subchronische Toxizität gezeigt,[22] die zwar niedrig war, aber Zweifel an der Anwendungssicherheit weckt. In weiteren Studien an Ratten zeigten sich signifikante Beeinträchtigungen der männlichen Fruchtbarkeit.[18] Kritiker dieser Studien führen an, dass die Einbußen der Fruchtbarkeit bei Ratten sich auf extrem hohe Dosen an frischen Stevia-Blättern von täglich mehr als der Hälfte des eigenen Körpergewichts beziehen.[23] Untersuchungen in Brasilien und Japan zeigten, dass bei einem Konsum von weniger als 38,5 mg Steviosid je kg Körpergewicht und Tag keine Toxizität zu erwarten ist.[3]
Stevia rebaudiana, auch Süßkraut, Süßblatt, Honigkresse oder Honigkraut genannt, ist eine Pflanzenart aus der Gattung der Stevien (Stevia) innerhalb der Familie der Korbblütler (Asteraceae). Sie wird schon seit Jahrhunderten wegen ihrer starken Süßkraft als Süßstoff Stevia verwendet. Im November 2011 wurden die hauptsächlich aus Steviosid bestehenden Steviolglycoside durch die Europäische Kommission formell als Lebensmittelzusatzstoff zugelassen. Zuvor wurde im April 2010 von der Europäischen Behörde für Lebensmittelsicherheit eine positive Bewertung zur Sicherheit von Steviolglycosiden veröffentlicht, welcher ein gemeinsamer Antrag von Morita Kagaku Kogyo Co. (Japan), Cargill Incorporated (USA) und der European Stevia Association (EUSTAS, Spanien) vorausgegangen war.
L'estevia (Stevia rebaudiana) es una espècia del genre Stevia. D'aquel genre venon unas cent cinquanta especias d'èrbas e arbrilhon de la familha dels virasolelhs (Asteraceae), nativa de l'America del Sud e de l'America Centrala subtropicala e tropicala. La Stevia rebaudiana es fòrça coneguda per sas fuèlhas de gost sucrat. Coma substitut del sucre, lo gost de l'estevia es mas suau e dura mens; pasmens l'extrach pòt arribar a aver un gost amar o pel mens daissar una savor de regalécia en concentracions grandas.
La Stevia rebaudiana es un arbrilhon que mesura fins a 90 cm de naut e se caracteriza per des fuèlhas de color verd brilhant, simplas, pubescentas, ellipticas, dentadas e altèrnas, que mesuran entre 3 e 5 cm de long per 1,5 a 2 cm de larg. Los pès son erbacèus, epigèus, pubescents e dreches; tendon a se ramificar aprèp lo primièr cicle vegetatiu e tendon a se clinar. Las racinas filifòrmas son subretot superficialas e an sufisentament de fòrça vitala per permetre lo rebrot de la planta. Una racina mai gròssa s'enfonsa mai prigond. Son fibrosas e perennas.
Es una planta dioïca que presenta d'inflorescéncias que creisson sus un axe amb de flors pichonas, tubularas e de color blanca, sens fragrància perceptibla. Las flors son pollinizadas per las abelhas. Jos las latitudas nòstras es pas abitual que done de fruches fèrtils. Los fruches son dotats d'una tufa que lo vent transpòrta aisidament.
Heterosids diterpenics: esteviosids (6%), dulcosids, rebaudiosids A, B, C, D i E. Los esteviosids[1] fan que las fuèlhas son de 10 a 30 còps mai doces que lo sucre. Lo gost doç es degut als glicosids d'esteviol, subretot a l'esteoviosid e al rebaudiosid A.
L'esteviosid es una polvera blanca cristalina, inodòra, non igroscopica, non fermentabla, de gost doç subretot dins de solucions fòrça diluidas e fòrça solubla dins l'aiga. L'esteviosid es un edulcorant natural non nitrogenat plan fòrça doç. En estat pur es 300 còps mai doç que la sacaròsa. D'entre las proprietats fisicoquimicas avantatjosas per la transformacion dels aliments podem notar la resisténcia a la calor, la nauta solubilitat dins l'aiga e en solucions idroalcolicas, la resisténcia al pH e el fach que conten pas de calorias.
La Stevia rebaudiana es una planta que regula lo sucre del sang, redusís la pression arteriala e regula l'aparelh digestiu en general. Tanben agís favorablament per fòrça personas ansiosas, redusís las graissas e es diüretic. Una autra aplicacion de l'estevia son los gargarismes bucals en infusar aquela. S'observèt un efècte similar a d'autres antiseptics quimics coma la clorexidina, qu'agís coma preventiu de las carias bucalas.[2]
Los estudis medicals mòstran que lo principi actiu de la planta indusís las cellulas beta del pancreàs de produsir per elas meteissas de quantitats importantas d'insulina[3], çò que contribuís a reduire la glucòsa dins lo sang qu'es la causa del diabèta de tipe 2.[4]
Intensament edulcorant (l'esteoviosid es entre 200 e 300 còps mai doç que la sacarosa). Leugièrament laxatiu osmotic e Leugièrament ipoglicemiant[5] e ipertensor, antibacterian. Indicat per l'estenòsi. Succedanèu del sucre pels diabetics.
Aprèp fòrça estudis, s'observèt pas de toxicitat.
Aquela planta foguèt utilizada a l'epòca precolombiana pels guaranis de la region, que la nomenavan èrba dolça, e s'utilizava coma edulcorant pel mate e autras infusions. Aquel arbrilhon atirèt pas l'atencion dels colonizadors, e solament foguèt identificada pel naturalista paraguaian Moisés de Santiago Bertoni que en 1887 descobriguèt sas proprietats edulcorantas. En 1905 la registrèt jol nom de Stevia rebaudiana Bertoni. Tres ans mai tard, Juan B. Aranda Jiménez, espós de Vera Bertoni (filha del Dr. Bertoni), a Pòrt Bertoni – Naut Panamà, faguèt la primièra cultura extensiva. En 1921 l'esteviosid foguèt reconeguda coma una substància 300 còps mai dolça que lo sucre davant l'Union Quimica Internacionala. Mai tard se realizèron de preparacions pels diabetics e tanben se faguèron d'estudis sus l'estructura quimica de l'estevia als Estats Units d'America. En 1959 se plantèt al Jardin Botanic de Rio de Janeiro, e d'autras espècias a São Paulo e alavetz comencèt los estudis dels divèrses laboratòris de Brasil e del monde.
En 1966 comencèt al Paraguai la venda del "kaá-heé", en fuèlhas, jol nom de "Dulce té del Paraguai" del senhor De Gásperi. A partir d'aqueles ans s'intensifiquèt los estudis de l'estevia dins maites païses del mond, mas subretot en Japon. S'estudièron totes sos principis actius, se pròvèt son innocuïtat e alavetz l'industria japonesa ne comenèt l'industrializacion. En 1993 s'incorporèt l'esteviosid dins lo Còde Alimentari Nacional. En setembre de 1995 la Food and Drug Administration (FDA) dels Estats Units d'America aprovèt l'estèvia, autorizant sa venda e mai qu'interfere amb los interèsses de las industrias productrises d'edulcorants artificials. Quand moriguèt Bertoni, los estudis contunhèron amb l'agronòm Juan B. Aranda Jiménez (gendre del Dr. Bertoni).
Stevia rebaudiana buta en terrens sablonoses e pauc fertils, e es plurianala, atal cada prima rebrotan de novèls e nombroses brots a partir de las racinas. Cal brocar a la prima e al mitan del mes d'agost. A partir d'una planta que rebrota pendent la prima se'n pòdon far de 200 a 500 plants. La culhida de las fuèlhas (principis actiu de la planta) se fa just abans de la florison, per tal que se mantengan la concentracion maximala possibla en principis actius. Un sol apond organic l'an es sufisent e al debut de la prima, e se s'utiliza un apond mineral o quimic se deu aplicar cada 30 jorns e totjorn dos meses aprèp la transplantacion. Aquel arbrilhon es fòrça resistent a la mosidura e als insèctes, alara, l'usatge d'insecticides es minium, atal es possible de traire lo maximum de la planta sens se preocupar de las possibles toxicitats produsidas per un tractament amb pesticids o antifongics.
L'estevia (Stevia rebaudiana) es una espècia del genre Stevia. D'aquel genre venon unas cent cinquanta especias d'èrbas e arbrilhon de la familha dels virasolelhs (Asteraceae), nativa de l'America del Sud e de l'America Centrala subtropicala e tropicala. La Stevia rebaudiana es fòrça coneguda per sas fuèlhas de gost sucrat. Coma substitut del sucre, lo gost de l'estevia es mas suau e dura mens; pasmens l'extrach pòt arribar a aver un gost amar o pel mens daissar una savor de regalécia en concentracions grandas.
Η Στέβια (βοτανικό όνομα Stevia rebaudiana) είναι είδος φυτού με προέλευση τη Βραζιλία και την Παραγουάη. Περιέχει μια ουσία η οποία ονομάζεται στεβιόζη ή στεβιόλη η οποία έχει μεγαλύτερη γλυκαντική δύναμη από την ζάχαρη. Χρησιμοποιείται σε αρκετές χώρες ως εναλλακτική γλυκαντική ουσία από τη ζάχαρη.
Η γλυκιά γεύση των φύλλων της είναι γνωστή εδώ και αιώνες στους αυτόχθονες της Ν. Αμερικής που τη χρησιμοποιούν ως φυσικό γλυκαντικό. Τα τελευταία χρόνια το φυτό στέβια και τα γλυκαντικά που προέρχονται από τα φύλλα του τράβηξαν την προσοχή εξαιτίας της αυξημένης ζήτησης σε τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη και θερμίδες. Τα φύλλα του φυτού και τα γλυκαντικά που προέρχονται από αυτό έχουν πολλαπλάσια γλυκύτητα από τη ζάχαρη, δεν αποδίδουν ενέργεια (θερμίδες) και δεν περιέχουν υδατάνθρακες.
Η στέβια (Stevia rebaudiana) είναι μέλος της οικογένειας των Αστεροειδών (Asteraceae) και συγγενεύει με διάφορα βότανα και άνθη, όπως το χαμομήλι, το εστραγκόν, το αντίδι, το μαρούλι, η μαργαρίτα, ο ηλίανθος και τα χρυσάνθεμα. Το γένος Στέβια αποτελείται από 240 είδη φυτών που ενδημούν στη Βόρεια και Κεντρική Αμερική και το Μεξικό μέχρι την Αριζόνα, το Νέο Μεξικό και το Τέξας.[1][2] Οι γλυκιές ιδιότητες των φύλλων της ήταν γνωστές για αιώνες στους αυτόχθονες της Ν. Αμερικής, όπως στη φυλή Γουαρανί της Παραγουάης, που φαίνεται να χρησιμοποίησε πρώτη τα φύλλα του φυτού για να γλυκάνει ροφήματα βοτάνων. Από το 1800 η κατανάλωση της στέβιας εδραιώθηκε σε όλη τη Νότια Αμερική, όπως τη Βραζιλία και την Αργεντινή. Τα φύλλα του φυτού στέβια είναι 30 με 45 φορές πιο γλυκά από τη ζάχαρη[3] και τρώγονται ωμά ή χρησιμοποιούνται ολόκληρα σε ροφήματα βοτάνων και τρόφιμα.
Το όνομα στέβια προέρχεται από τον Ισπανό βοτανολόγο και γιατρό Petrus Jacobus Stevus που την ανακάλυψε.[4]
Το 1899 ο Σουηδός βοτανολόγος Moises Santiago Bertoni που εργαζόταν στην ανατολική Παραγουάη περιέγραψε λεπτομερώς το φυτό και τις γλυκαντικές του ιδιότητες.[5] Εξαιτίας της γλυκιάς της γεύσης η στέβια έχει πολλά ονόματα όπως μελόφυλλο (honey leaf), γλυκό φύλλο της Παραγουάης, γλυκό φύλλο, γλυκό βότανο κλπ.
Το 1931 οι Γάλλοι χημικοί M. Bridel και R. Lavielle απομόνωσαν τα συστατικά στα οποία οφείλεται η γλυκιά γεύση των φύλλων της στέβιας και που ονομάστηκαν στεβιοσίδη και ρεμπαουδιοσίδη-Α. Τα τελευταία είναι 200 με 300 φορές γλυκύτερα από τη ζάχαρη, σταθερά στη θέρμανση και σε διαφορετικά pH και δεν αποικοδομούνται.[6]
Στην Ευρώπη και στην Ιαπωνία η στεβιόλη που παράγεται από τη στέβια χρησιμοποιείται γενικά ως γλυκαντική ουσία στη βιομηχανία τροφίμων και αναψυκτικών, ενώ έχει διαδοθεί και σε άλλες χώρες. Σε μικρό αριθμό χωρών η στέβια δεν έχει πάρει άδεια χρήσης.
Η αξία του φυτού αυτού είναι σημαντική καθώς μπορεί να γίνει και βιομηχανική εκμετάλλευσή του αλλά και οικιακή παραγωγή (π.χ. σε γλάστρες για τις καθημερινές ανάγκες του σπιτιού). Η στέβια μπορεί να χρησιμοποιηθεί φρέσκια αλλά και αποξηραμένη, στο φαγητό, σε σαλάτες, σε γλυκά, σε ποτά. Η ποσότητα που απαιτείται είναι ελάχιστη χάρις την μεγάλη γλυκαντική της δύναμη οπότε ουσιαστικά δεν προσθέτει θερμίδες στο σκεύασμα ή στο αφέψημα στο οποίο προστίθεται.
Η στέβια στην άγριά της κατάσταση στο ιθαγενές της περιβάλλον είναι πολυετές φυτό που φυτρώνει σε αμμώδη, μικρής γονιμότητας εδάφη στις άκρες ποταμών και ρεμάτων. Αυτό δείχνει ότι δεν είναι ένα ιδιαίτερα απαιτητικό φυτό όσον αφορά τις συνθήκες ανάπτυξης του. Χωρίς κλάδεμα γίνεται περίπου 60 εκ. ψηλό. Οι ανάγκες του σε έδαφος είναι αρκετά περιορισμένες οπότε οποιοδήποτε μείγμα για γλάστρες με ουδέτερο ή ελαφρά όξινο είναι κατάλληλο. Η στέβια είναι τρυφερό φυτό που δεν αντέχει το χειμερινό ψύχος. Σε βόρειες χώρες καλλιεργείται ως μονοετές αλλά σε χώρες όπως η Ελλάδα μπορεί να καλλιεργηθεί ως τρυφερό πολυετές και με μια μικρή προστασία κατά τις ημέρες του χειμώνα με τις χαμηλότερες θερμοκρασίες μπορεί να επιβιώσει για όλο το έτος.
Η βιολογία, ο χαρακτήρας αλλά και η χώρα από την οποία προέρχεται η στέβια την κάνουν ένα ιδανικό φυτό για καλλιέργεια καθώς οι χώρες από τις οποίες προέρχεται έχουν κλίμα όπως το Ελληνικό, ενώ οι εδαφικές της ανάγκες εύκολα μπορούν να καλυφθούν από μια πληθώρα κρητικών εδαφών. Αυτή την στιγμή μια από τις μεγαλύτερες δυσκολίες όσον αφορά την καλλιέργεια της στέβιας είναι η εξεύρεση σπόρων.
Για την εμπορική της εκμετάλλευση η καλλιέργεια του φυτού στέβια ξεκινάει σε θερμοκήπια όπου φυτεύεται μόσχευμα της ρίζας του φυτού. Την άνοιξη, μόλις τα νέα φυτά φθάσουν σε ύψος 7 με 10 εκατοστά, μεταφυτεύονται σε χωράφια. Μόλις ανθίσουν, τα φύλλα τους συλλέγονται με το χέρι, αποξηραίνονται και συσκευάζονται σε δεμάτια.
Τα φύλλα της στέβια ξηραίνονται και στη συνέχεια εμβαπτίζονται σε νερό (με μια διαδικασία που θυμίζει τη διαβροχή του τσαγιού) ώστε να απελευθερωθούν τα γλυκά συστατικά (γλυκοζίτες στεβιόλης), τα οποία απομονώνονται με τεχνικές (όπως η κρυσταλλοποίηση) και καθαρίζονται, μέχρι να προκύψει το επιθυμητό προϊόν. Μία περιγραφή του τρόπου εξαγωγής των γλυκών συστατικών από το φυτό στέβια αναφέρεται από το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας του Καναδά (National Research Council of Canada).
Για αιώνες, η φυλή Γκουαρανί της Παραγουάης χρησιμοποιούσε τη στέβια, την οποία καλούσε ka’a he’e («γλυκό βότανο») ως γλυκαντικό σε ροφήματα (verba mate) και φαρμακευτικά τσάγια ή για να θεραπεύσουν, όπως πίστευαν, την καούρα και άλλες ασθένειες.
Τα γλυκαντικά που προέρχονται από στέβια αποδίδουν ελάχιστες θερμίδες και μπορούν να αποτελέσουν επιλογή για τους ανθρώπους που θέλουν να μειώσουν ή να διατηρήσουν το βάρος τους. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα γλυκαντικά με λίγες ή μηδενικές θερμίδες μπορούν να συμβάλλουν στον έλεγχο του βάρους, αφού μειώνουν το θερμιδικό περιεχόμενο της δίαιτας και διατηρούν την ευχαρίστηση στο διαιτολόγιο βοηθώντας τους ανθρώπους να μείνουν πιστοί στη δίαιτά τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.[7]
Τα γλυκαντικά από στέβια δεν περιέχουν υδατάνθρακες και δεν επηρεάζουν τη γλυκόζη στο αίμα, επομένως μπορούν να καταναλωθούν από ανθρώπους με διαβήτη.[8] Επίσης δεν αποδίδουν ενέργεια (θερμίδες) και μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση ή τη διατήρηση φυσιολογικού βάρους, μια πολύ σημαντική παράμετρο για τον έλεγχο του διαβήτη και των επιπλοκών του.
Πρόσφατες έρευνες έχουν αξιολογήσει την επίδραση της στέβιας στην παχυσαρκία,[9] στο διαβήτη[10] και την υπέρταση.[11][12] H ημερήσια πρόσληψη rebaudioside-A δεν έχει καμία επίδραση σε ανθρώπους με φυσιολογική και χαμηλή συστολική πίεση ή ασθενείς με ήπια έως μέτρια υπέρταση. Κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι η καθημερινή κατανάλωση του γλυκαντικού στέβια (σε δόσεις που ισούνται ή υπερβαίνουν την Αποδεκτή Ημερήσια Πρόσληψη) δεν επηρεάζει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα και είναι καλά ανεκτό από άτομα με διαβήτη τύπου 2 [1].
Σε πολυκεντρική διπλή-τυφλή κλινική μελέτη ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο (placebo) αξιολογήθηκε η ημερήσια κατανάλωση 1.000 mg ρεμπιάνας (εκχύλισμα στέβια) για ένα διάστημα 16 εβδομάδων. Στη μελέτη συμμετείχαν 122 άντρες και γυναίκες με διαβήτη τύπου 2. Μετά από 16 εβδομάδες ημερήσιας κατανάλωσης εκχυλίσματος στέβια ή εικονικού φαρμάκου (κυτταρίνη), δεν παρατηρήθηκαν διαφορές στη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη. Το εκχύλισμα στέβια δεν είχε καμία επίδραση στη γλυκόζη νηστείας, στην ινσουλίνη, στα λιπίδια αίματος και το πεπτίδιο C.
Τα φύλλα της στέβια χρησιμοποιούνται εδώ και αιώνες από αυτόχθονες της Ν. Αμερικής. Η Ιαπωνία ήταν από τις πρώτες χώρες που από τις αρχές του 1970 αξιολόγησε την ασφάλεια της στέβιας και των γλυκαντικών της και που ενέκρινε τη χρήση τους σε τρόφιμα και ροφήματα [2], όπως σε αναψυκτικά. Από τότε ένας σημαντικός αριθμός μελετών διερεύνησε την ασφάλεια των γλυκοζιτών στεβιόλης και οι αρμόδιοι φορείς υγείας ανά τον κόσμο έχουν εγκρίνει τη χρήση τους:
Η στέβια (Stevia rebaudiana) είναι το θαμνώδες φυτό, μέλος της οικογένειας asteraceae, το οποίο ενδημεί κυρίως σε χώρες της Ν. Αμερικής και που καλλιεργείται, πλέον σε αρκετές χώρες παγκοσμίως για την εμπορική του εκμετάλλευση. Τα φύλλα του είναι γνωστά για τις γλυκαντικές τους ιδιότητες και είναι 30 με 45 φορές γλυκύτερα από τη ζάχαρη.
Η στέβια που σε πολλές χώρες πωλείται ως συμπλήρωμα ή στα εμπορικά καταστήματα είναι συνήθως ένα ακατέργαστο παρασκεύασμα (σε μορφή σκόνης ή υγρού) που παράγεται από τα φύλλα του φυτού στέβια. Μπορεί να περιέχει μείγμα πολλών ουσιών από τις οποίες λίγες μόνο διαθέτουν γλυκαντικές ιδιότητες.
Οι γλυκοζίτες στεβιόλης είναι τα γλυκά συστατικά των φύλλων του φυτού στέβια. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί γλυκοζίτες στεβιόλης με διαφορετικές γλυκαντικές ιδιότητες. Οι γλυκύτεροι και πιο άφθονοι στα φύλλα του φυτού είναι η στεβιοσίδη (stevioside) και η ρεμπαουδιοσίδη-Α (rebaudioside-A) και είναι 200 με 300 φορές γλυκύτεροι από τη ζάχαρη.
Οι αρμόδιοι φορείς, όπως η Κοινή Επιστημονική Επιτροπή για τα Πρόσθετα των Τροφίμων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Οργανισμού Γεωργίας (Joint Expert Committee on Food Additives, JECFA WHO/FAO) και η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (European Food Safety Authority, EFSA) διερεύνησαν την ασφάλεια των γλυκοζιτών στεβιόλης stevioside και rebaudioside-A και κατέληξαν ότι είναι ασφαλή για κατανάλωση από όλες τις ομάδες του πληθυσμού. Πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τους γλυκοζίτες στεβιόλης για χρήση ως γλυκαντικού σε τρόφιμα και ροφήματα.
Η Ρεμπιάνα (Rebiana) είναι ένα εκχύλισμα υψηλής καθαρότητας από τα φύλλα του φυτού στέβια, με κύριο συστατικό τη ρεμπαουδιοσίδη-Α. Η Ρεμπιάνα είναι το πρώτο εγκεκριμένο γλυκαντικό φυτικής προέλευσης με μηδενική θερμιδική αξία που έχει διατεθεί στο εμπόριο και είναι 200 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη.
Η Στέβια (βοτανικό όνομα Stevia rebaudiana) είναι είδος φυτού με προέλευση τη Βραζιλία και την Παραγουάη. Περιέχει μια ουσία η οποία ονομάζεται στεβιόζη ή στεβιόλη η οποία έχει μεγαλύτερη γλυκαντική δύναμη από την ζάχαρη. Χρησιμοποιείται σε αρκετές χώρες ως εναλλακτική γλυκαντική ουσία από τη ζάχαρη.
Η γλυκιά γεύση των φύλλων της είναι γνωστή εδώ και αιώνες στους αυτόχθονες της Ν. Αμερικής που τη χρησιμοποιούν ως φυσικό γλυκαντικό. Τα τελευταία χρόνια το φυτό στέβια και τα γλυκαντικά που προέρχονται από τα φύλλα του τράβηξαν την προσοχή εξαιτίας της αυξημένης ζήτησης σε τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη και θερμίδες. Τα φύλλα του φυτού και τα γλυκαντικά που προέρχονται από αυτό έχουν πολλαπλάσια γλυκύτητα από τη ζάχαρη, δεν αποδίδουν ενέργεια (θερμίδες) και δεν περιέχουν υδατάνθρακες.
ਸਟੀਵਿਆ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Stevia rebaudiana - ਸਟੀਵਿਆ ਰੇਬੋਦਿਆਨਾ) ਵਿੱਚ ਸਟੇਵਿਓਲ ਗਲਾਕੋਸਾਈਡਸ (ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਸਟੀਵਿਓਸਾਈਡ ਅਤੇ ਰੇਬੋਦਿਓਸਾਈਡ) ਨਾਮਕ ਮਿਠਾਸ ਵਾਲੇ ਤੱਤ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।[1] ਜੋ ਕਿ ਖੰਡ ਤੋਂ 30 ਤੋਂ 150 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿਠਾਸ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਤੇ ਪੀਐਚ 'ਚ ਸਥਿਰਤਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਅਪਣਾ ਸ਼ਰੀਰ ਸਟੀਵਿਆ ਦੇ ਗਲਾਕੋਸਾਈਡਸ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਚਾਉੰਦਾ।[2]
|url=
value (help). சீனித்துளசி அல்லது சர்க்கரைத் துளசி (Stevia rebaudiana) என்பது; சூரியகாந்தி குடும்ப அங்கத்தின் ஒரு பிரிவான சிடீவியா எனப்படும் தாவரவியல் குடும்பத்தின் ஒரு பேரினம் ஆகும். இனிப்புத் தன்மையைக்கொண்டுள்ள இத்தாவரத்தை, பொதுவாக மிட்டாய் இலை (candy leaf), இனிப்பு இலை (sweet leaf) மற்றும் சர்க்கரை இலை (sugar leaf) எனவும் பிராந்தியப் பெயரால் அழைக்கப்படுகிறது.[1]
தென் அமெரிக்கா நாடுகளான பிரேசில், மற்றும் பரகுவை போன்ற மென்மையான ஈரப்பதம் மிகுந்த பிராந்தியங்களில் செழித்து வளரக்கூடிய இந்த சீனித்துளசி, ஈரமான சூழ்நிலையில் வளர்ந்தாலும், இதன் வேர்ப் பகுதியில் நீர்த்தேக்கம் உகந்ததல்ல. சீனித்துளசி எனும் இத்தாவரத்தை, இனிப்பு இலைக்காக வளர்க்கப்படுகிறது. சுவையூட்டும் பொருட்களின் ஆதாரமாக உள்ள இந்த தாவரத்தை, பல்வேறு வர்த்தக பெயர்களில் விற்கப்படுகின்றன. சர்க்கரைப் பதிலீடு சரக்காக பயன்படுத்தப்படும் அவை, சிடீவியா (stevia) என பொதுவாக அறியப்படுகின்றன. பல்வேறு இனிப்பு பண்டங்கள் உற்பத்தி செய்ய உதவும் சிடீவியால் கிளைகோசைடு எனும் மூலப்பொருள் சீனித்துளசியின் இலையிலிருந்தே பெறப்படுகிறது. மேலும், முக்கியமாக சிடீவோசைடு (stevioside) மற்றும் ரெபாடியோசைடு (rebaudioside) போன்ற மூலப்பொருட்களும் இதிலிருந்தே கிடைக்கப்பெறுகிறது, இவை சர்க்கரையின் இனிப்பு சுவையைவிடவும் 250 - 300 மடங்கு கூடுதலாக உள்ளது குறிப்பிடத்தக்கது.[2]
தென் அமெரிக்காவை தாயகமாகக் கொண்ட இந்த சீனித்துளசி, பிரேசில் மற்றும் பரகுவைச் சேர்ந்த குவாரனி எனும் பூர்வீகக் குடிகளால் சுமார் 1500 ஆண்டுகளாக பயன்படுத்தப்பட்டு வந்ததாக கருதப்படுகிறது.[3]
1899 ஆம் ஆண்டில், தாவரவியலாளர் மோயெசு சாண்டியாகோ பெர்டோனி (Moisés Santiago Bertoni) என்பவரால் முதன்முதலாக கிழக்கு பராகுவேவில் வளர்ந்த இத்தாவரத்தை கண்டறிந்து, அதன் இனிப்பு சுவையை விவரிக்கப்பட்டுள்ளது.[4]
1931 ஆம் ஆண்டில், வேதியியல் வல்லுநர்களான எம். பிரீடெல் (M. Bridel) மற்றும் ஆர். லாவீல்ல் (R. Lavielle) ஆகியோர்களால், அத்தாவரத்தின் இலைகளிலிருந்து கிளைகோசைடுகள் (Glycosides), சிடீவிசைடுகள் (Steviosides), மற்றும் ரெபாடியோசைடுகளை (Rebaudioside) தனித்தனியாக இனிப்பு சுவைகளை தனிமைப்படுத்தினர்.[5] மேலும், அக்லிகோன் (Aglycone) மற்றும் கிளைகோசைட்டின் சரியான கட்டமைப்பு 1955 இல் வெளியிடப்பட்டது.[6]
பெரும்பகுதி விதைகள் முலைப்பத் திறன் அற்று ஒரு சிறிய சதவிகிதம் மட்டும் இனப்பெருக்கம் செய்யும் சீனித்துளசி தாவரத்தை, தாவர மரபியல் படியெடுப்பு மூலம் இனப்பெருக்கம் செய்வதே சிறந்த முறையாக கருதப்டுகிறது.[7] மேலும், பரந்த புல்வெளிகளிலும், மலைப்பகுதிகளிலும் நன்கு வளரக்கூடியது.[8]
2 அடி - 3 அடி உயரம் வரையில் வளரக்கூடிய இந்த இனிப்புத் துளசி, இயற்கை உரம், மற்றும் மக்கிய தொழு உரத்தில் மட்டுமே வளரும். சுயமாக மகரந்தச் சேர்க்கையில் விதைகளை உருவாக்கும் தன்மையைக் கொண்ட இத்தாவரத்தின் பூக்கள் வெள்ளை நிறத்திலும், விதைககள் கருமை நிறத்திலும் காணப்படுகிறது.[9]
சீனித்துளசி அல்லது சர்க்கரைத் துளசி (Stevia rebaudiana) என்பது; சூரியகாந்தி குடும்ப அங்கத்தின் ஒரு பிரிவான சிடீவியா எனப்படும் தாவரவியல் குடும்பத்தின் ஒரு பேரினம் ஆகும். இனிப்புத் தன்மையைக்கொண்டுள்ள இத்தாவரத்தை, பொதுவாக மிட்டாய் இலை (candy leaf), இனிப்பு இலை (sweet leaf) மற்றும் சர்க்கரை இலை (sugar leaf) எனவும் பிராந்தியப் பெயரால் அழைக்கப்படுகிறது.
ಸಕ್ಕರೆ ಗಿಡ ಸೂರ್ಯಕಾಂತಿ ಕುಟುಂಬದ ಅಸ್ಟೇಸೇಯ್ ಪ್ರಭೇದದ ಸಸ್ಯ. ಸ್ಟೆವಿಯಾ ರೆಬೌಡಿಯಾನಾ ಇದರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು. ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕ್ಯಾಂಡಿಲೈಫ್,ಸ್ವೀಟ್ಲೀಫ್ ಅಥವಾ ಸಿಹಿ ಎಲೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಕ್ಕರೆ ಗಿಡ ಬ್ರೆಜಿಲ್ ಮತ್ತು ಪೆರುಗ್ವೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ.[೧][೨]
ಸಕ್ಕರೆ ಗಿಡ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ತೇವವಾದ ಆರ್ದ್ರ ಪರಿಸರಗಳು ಅನುಕೂಲಕರ. ಇದನ್ನು ಬ್ರೆಜಿಲ್ ಮತ್ತು ಪೆರುಗ್ವೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಾಣಬಹುದು.[೩]
ಈ ಸಸ್ಯವನ್ನು ೧೫೦೦ ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಬ್ರೆಜಿಲ್ನ ಗುವಾರಾನಿ ಜನರು ಚಹಾ ಹಾಗೂ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಸಿಹಿಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು. ೧೮೯೯ರಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯವಿಜ್ಞಾನಿ ಮೊಯಿಸ್ ಸ್ಯಾಂಟಿಯಾಗೊ ಬರ್ಟೋನಿ ಮೊದಲಿಗೆ ಈ ಸಸ್ಯವು ಪೂರ್ವ ಪರಾಗ್ವೆದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದುದರ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅದರ ಸಿಹಿ ರುಚಿಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರು.[೪]
ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಪರ್ವತ ಭೂಪ್ರದೇಶದವರೆಗಿನ ಅರೆವಾಸಿತ ಆವಾಸಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಸಕ್ಕರೆ ಗಿಡ ಸಸ್ಯಗಳು ಬೀಜಗಳನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಬೀಜಗಳ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಶೇಕಡ ಮಾತ್ರ ಮೊಳಕೆಯೊಡೆಯುತ್ತವೆ. ಇಂದು ಚೀನಾ, ಕೊರಿಯಾ, ತೈವಾನ್, ಥೈಲೆಂಡ್, ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್, ಇಂಡೋನೇಶಿಯಾ ಮತ್ತು ಮಲೇಶಿಯಾ ಸೇರಿದಂತೆ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಆಹಾರವನ್ನು ಸಿಹಿಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಸಕ್ಕರೆ ಗಿಡವನ್ನು ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸೇಂಟ್ ಕಿಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ನೆವಿಸ್, ಬ್ರೆಜಿಲ್, ಕೊಲಂಬಿಯಾ, ಪೆರು, ಪರಾಗ್ವೆ, ಉರುಗ್ವೆ ಮತ್ತು ಇಸ್ರೇಲ್ನಲ್ಲಿಯು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.[೫][೬]
ಸಕ್ಕರೆ ಗಿಡವನ್ನು ಅದರ ಸಿಹಿ ಎಲೆಗಳಿಗಾಗಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವು ಸ್ಟೀವಿಯಾ ಎಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸಿಹಿಕಾರಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಮೂಲವಾಗಿದೆ. ವಿವಿಧ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಹೆಸರುಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಲೆಗಳನ್ನು ತಾಜಾ ತಿನ್ನಬಹುದು ಅಥವಾ ಚಹಾ ಮತ್ತು ಆಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದು.[೭]
ಸಕ್ಕರೆ ಗಿಡ ಸೂರ್ಯಕಾಂತಿ ಕುಟುಂಬದ ಅಸ್ಟೇಸೇಯ್ ಪ್ರಭೇದದ ಸಸ್ಯ. ಸ್ಟೆವಿಯಾ ರೆಬೌಡಿಯಾನಾ ಇದರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು. ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕ್ಯಾಂಡಿಲೈಫ್,ಸ್ವೀಟ್ಲೀಫ್ ಅಥವಾ ಸಿಹಿ ಎಲೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಕ್ಕರೆ ಗಿಡ ಬ್ರೆಜಿಲ್ ಮತ್ತು ಪೆರುಗ್ವೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ.
Stevia rebaudiana is a plant species in the genus Stevia of the family Asteraceae. It is commonly known as candyleaf, sweetleaf or sugarleaf.[1][2]
It is a small seasonal plant which grows to a height of 30–60 centimetres (1–2 feet).[2] It has elongated leaves that grow along the stems and are lined up against each other. The flowers are typically trimmed to improve the taste of the leaves.[3] Stevia is a tender perennial native to parts of Brazil and Paraguay having humid, wet environments.[2][3]
Stevia is widely grown for its leaves, from which extracts can be manufactured as sweetener products known generically as stevia and sold under various trade names.[4] The chemical compounds that produce its sweetness are various steviol glycosides (mainly stevioside and rebaudioside), which have 200–300 times the sweetness of sugar.[2][5] Stevia leaves contain 9.1% stevioside and 3.8% rebaudioside A.[6]
The flowers are white with light purple accents and no fragrance. Plants produce fruit which is ribbed spindle-shaped. Stevia prefers sandy-like soil.[2]
In 1931, chemists M. Bridel and R. Lavielle isolated the glycosides stevioside and rebaudioside that give the leaves their sweet taste.[7] The exact structures of the aglycone steviol and its glycoside were published in 1955.
Begun in the 1960s,[4] commercial cultivation has spread to Japan, Southeast Asia and the US, but also in mildly tropical climates in hilly areas of Nepal or India (Assam region). The plant prefers warm, moist and sunny conditions.[2] The plant cannot survive frost during the winter and therefore greenhouses are used to grow stevia in Europe.[8]
Stevia rebaudiana is found in the wild in semiarid habitats ranging from grassland to mountain terrain, do produce seeds, but only a small percentage of the seeds germinate.
Stevia rebaudiana has been grown on an experimental basis in Ontario, Canada, since 1987 to determine the feasibility of commercial cultivation.[9] Duke University researchers developed a strategic plan to assist farmers and exporters in Paraguay to compete in the global market for stevia.[10]
Stevia rebaudiana has been used over centuries by the Guaraní people of Brazil and Paraguay, who called it ka'a he'ẽ ("sweet herb"), to sweeten the local yerba mate tea, as medicine, and as a "sweet treat".[11]
In 1899, botanist Moisés Santiago Bertoni first described the plant as growing in eastern Paraguay, and observed its sweet taste.[12]
When extracts of its leaves are processed into a powder, stevia is used as a sugar substitute in most of the developed world.[6][13]
Based on the JECFA (Joint Expert Committee on Food Additives) declaration, safe consumption of steviol glycosides for humans is determined to be 4 mg/kg body weight per day. It was also agreed by the European Commission in 2011 for use in food in European countries. Steviol glycosides have also been accepted in the US as generally recognized as safe (GRAS).
Stevia leaf and raw extracts are not treated as GRAS and their import into the US is not allowed for usage as sweeteners.[14][15]
{{cite journal}}
: Missing or empty |title=
(help) Stevia rebaudiana is a plant species in the genus Stevia of the family Asteraceae. It is commonly known as candyleaf, sweetleaf or sugarleaf.
It is a small seasonal plant which grows to a height of 30–60 centimetres (1–2 feet). It has elongated leaves that grow along the stems and are lined up against each other. The flowers are typically trimmed to improve the taste of the leaves. Stevia is a tender perennial native to parts of Brazil and Paraguay having humid, wet environments.
Stevia is widely grown for its leaves, from which extracts can be manufactured as sweetener products known generically as stevia and sold under various trade names. The chemical compounds that produce its sweetness are various steviol glycosides (mainly stevioside and rebaudioside), which have 200–300 times the sweetness of sugar. Stevia leaves contain 9.1% stevioside and 3.8% rebaudioside A.
Stevia rebaudianaStevia rebaudiana aŭ mielherbo estas planto kiu originas el subtropika kaj tropika Sud- kaj Mezameriko. La planto ankoraŭ troviĝas nekultivata sur la altebenaĵo en la limregiono inter Brazilo kaj Paragvajo. Tie la planto jam dum jarcentoj estas uzata kiel dolĉigilo por trinkaĵoj kiel mateo kaj medicinaj trinkaĵoj kaj en herbekstraktoj.
Stevia rebaudiana estas plurjara planto el la familio de la asteracoj, kiu estas polenita per la vento. La planto plejofte estas kultivata kiel unujara rikoltaĵo. La planto povas kreski ĝis alto de unu metro kaj havas mallarĝajn foliojn kiuj longas tri centimetrojn. Kultivi el semoj estas malfacila ĉar la planto ne estas sinpolena kaj ĝenerale 13-15% de la semoj bone ĝermas, eĉ kiam la semoj estas freŝaj (ne pliaĝaj ol 6 monatoj).
La planto ŝatas varman kaj humidan lokon, sed ne kun "malsekaj piedoj". La grundspeco povas esti acideta, sabla lomo. Dum plilongiĝantaj tagoj la folioj disvolviĝas; dum plimallongiĝantaj tagoj la planto ekfloras. Ĝi estas ofertata en majo kaj junio en ĝardencentroj sub la nomo "mielherbo" aŭ la patentita nomo "Stepa".
La planto estas uzata ankaŭ por vizaĝokremoj, mankremoj, piedungventoj, lipbalzamoj, dentopastoj kaj kiel dolĉigilo.
Stevia rebaudiana aŭ mielherbo estas planto kiu originas el subtropika kaj tropika Sud- kaj Mezameriko. La planto ankoraŭ troviĝas nekultivata sur la altebenaĵo en la limregiono inter Brazilo kaj Paragvajo. Tie la planto jam dum jarcentoj estas uzata kiel dolĉigilo por trinkaĵoj kiel mateo kaj medicinaj trinkaĵoj kaj en herbekstraktoj.
La stevia, en guaraní ka'a he'ẽ (literalmente "hierba dulce", Stevia rebaudiana bertoni) es una especie del género Stevia de la familia de las Asteráceas nativa de la región tropical de Sudamérica; se encuentra aún en estado silvestre en el Paraguay, especialmente en el Departamento de Amambay, pero desde hace varias décadas se cultiva por sus propiedades edulcorantes y su ínfimo contenido calórico.[1]
El nombre en idioma guaraní se transcribe al castellano como "ca-á je-é" o "caá jeé", mientras que en el idioma guaraní se escribe ka'a he'ẽ, palabra compuesta por las palabras ka'a (hierba) y he'ẽ (dulce).
Los arbustos de esta especie son perennes y alcanzan los 0,9 m de altura. Sus hojas, lanceoladas o elípticas y dentadas, son alternas, simples, de color verde oscuro brillante y superficie rugosa, a veces algo vellosas, de hasta 5 cm de largo por 2 cm de ancho. Sus tallos, pubescentes y rectos, solo se ramifican después del primer ciclo vegetativo, con tendencia a inclinarse.[cita requerida] Las raíces son mayormente superficiales, aunque una sección engrosada se hunde a mayor profundidad; fibrosas, filiformes y perennes, son la única parte de la planta en la que no se presentan los esteviósidos.[cita requerida]
Son plantas dioicas que a comienzos de primavera presentan flores pequeñas, tubulares y de color blanco, sin fragancia perceptible, en panículas corimboides formadas por pequeños capítulos axilares; tardan más de un mes en producir todas las flores. En estado silvestre son polinizadas por abejas, normalmente del género Megachile. Los frutos son aquenios dotados de un vilano velloso que facilita su transporte por el viento.[cita requerida]
La diferencia de rendimiento en esteviósidos y rebaudiósidos es muy pronunciada entre los distintos cultivos, alcanzando incluso proporciones de 5:1. Hoy día la de mejor calidad y mayor rentabilidad es la "estevia paraguaya", con hasta 4 a 5 cosechas anuales.[cita requerida]
Durante siglos, los nativos guaraníes usaron el ka'a he'ẽ como edulcorante natural. La stevia debe su nombre al botánico y médico español Pedro Jaime Esteve (1500–1556) que investigó por primera vez la stevia que se utiliza como edulcorante natural,[2] entre otras plantas que llegaron de América a Valencia, procedente de la región guaraní. El naturalista suizo Moisés Santiago Bertoni fue el primero en describir la especie científicamente en el Alto Paraná. Posteriormente, el químico paraguayo Ovidio Rebaudi publicó en 1900 el primer análisis químico que se había hecho de ella. En ese análisis, Rebaudi descubrió un glucósido edulcorante capaz de endulzar 200 veces más que el azúcar refinado, pero sin los efectos tan contraproducentes que éste produce en el organismo humano. La especie fue bautizada oficialmente por Bertoni en su honor como Eupatorium rebaudiana, o Stevia rebaudiana.[3]
Usada desde la época precolombina por los guaraníes de la región, que la denominan ka'a he'ẽ o "hierba dulce", como edulcorante para el mate y otras infusiones, la especie no llamó la atención de los colonizadores; no fue sino después de que los nativos guaraníes la presentaran al científico suizo Moisés Santiago Bertoni, en 1887, que comenzó a ser estimada por la ciencia occidental.[3]
A partir de ese momento, Moisés Bertoni comenzó una profunda investigación científica de la planta. Ya en el año 1900 solicita la colaboración de su amigo de nacionalidad paraguaya, el químico Ovidio Rebaudi. Tras los primeros estudios sobre sus principios y características químicas, el científico consiguió aislar los dos principios activos, conocidos como el "esteviósido" y el "rebaudiósido".[4] Sin embargo, las dificultades para hacer germinar las semillas hicieron que un intento de exportarlas a Gran Bretaña, para cultivarlas comercialmente durante la Segunda Guerra Mundial, resultara infructuoso.[cita requerida]
Fueron la hija y el yerno de Bertoni, Vera y su esposo Juan B. Aranda, quienes comenzaron con éxito la domesticación del cultivo alrededor de 1964; el botánico japonés Tetsuya Sumida la introdujo cuatro años más tarde en Japón, que es hoy uno de los mercados principales del producto. En Paraguay el cultivo a gran escala comenzó en los años 1970, y desde entonces se ha introducido en Argentina, Francia, España, Colombia, Bolivia, Perú, Corea, Chile, Brasil, México, Estados Unidos, Canadá y sobre todo en China, hoy el principal productor.[cita requerida]
En estado silvestre crece en terrenos arenosos, poco fértiles y de buen drenaje; es ligeramente acidófila. Requiere días largos, y mucho sol. Para efectos agrícolas se prefiere emplear esquejes, suelo de textura ligera e irrigar con frecuencia durante el período seco. La cosecha se realiza justo antes de la floración, para mantener la máxima concentración posible de edulcorante en las hojas.[cita requerida] La planta es originaria de una zona semi-húmeda con una precipitación media anual de 1500 mm/año. Posee muy poca resistencia a la sequía. En zonas donde la precipitación anual es similar a 1500 / 1700 mm por año y con suelos de alta capacidad de retención de humedad. La planta es resistente a la humedad pero no a la sequía que perjudica la aparición de hojas. Esto significa que la inversión en riego artificial sea altamente rentable. Por lo tanto, es recomendable producir con riego para mayores beneficios. Se resalta que en el 2014 el cultivo de la stevia en Paraguay alcanzó una superficie sembrada de 2300 hectáreas que produjeron 3.680 toneladas según estimaciones de la Dirección Nacional de Censos y Estadísticas del Ministerio de Agricultura y Ganadería (citada por Acosta, 2015, p. 3).[5]
Los compuestos edulcorantes de la planta están contenidos en mayor porcentaje en las hojas; en 1931 los químicos de origen francés Marc Bridel y R. Lavieille lograron aislar los glucósidos que provocan su sabor, a los que llamaron "esteviósidos" y "rebaudiósidos". Es entre 250–300 veces más dulces que la sacarosa,[6] los glucósidos de esta especie no afectan la concentración de glucosa en sangre, por lo que resultan inocuos para los diabéticos y útiles en dietas hipocalóricas.[7] Los glucósidos más concentrados son el esteviósido (5–10%), el rebaudiósido A (2–4%), el rebaudiósido C (1–2%) y el dulcósido A (0,5–1,0%).[cita requerida]
Tanto las hojas secas como su extracto y los esteviósidos aislados se emplean en Japón actualmente como sustituto del ciclamato y la sacarina, y ocupan un 40% del mercado de edulcorantes. En distintas presentaciones se emplea también en otros lugares de Asia, en la zona del Río de la Plata, en Sudamérica, y en Israel.[cita requerida]
En Estados Unidos un controvertido fallo de la FDA en 1991 prohibió su consumo, aunque no se adujeron razones para ello y varios de los responsables de la decisión dejaron poco después su cargo en la FDA para trasladarse a la Nutrasweet Company, una fabricante de edulcorantes.[cita requerida] El fallo se revirtió en 1995 y desde entonces se comercializa como suplemento alimentario. En 2007 las empresas Coca Cola y Cargill obtuvieron 24 patentes de la "rebiana" para endulzar bebidas y diversos alimentos.[cita requerida]
En diciembre de 2008, la FDA de EE. UU. autorizó su uso como edulcorante natural en alimentos y bebidas.[8][9]
En Europa el uso de plantas de esta especie en productos alimentarios estuvo prohibido preventivamente, por encontrarse toxicológicamente inaceptable.[10] No obstante la Asociación Europea de la Stevia (EUSTAS)[1], lucha por su reconocimiento legal en Europa. El 4 de julio de 2011 el Comité Permanente de la Cadena Alimentaria y de Sanidad Animal de la Comisión Europea emitió su voto favorable para autorizar el uso de la estevia como endulzante,[11] Desde el 2 de diciembre de 2011 los glucósidos de esteviol de alta pureza extraídos de la stevia están autorizados por el Reglamento 1131/2011 de la UE como aditivo alimentario edulcorante con el número E-960. Su ingesta diaria admisible (IDA) es de 4 mg/kg de masa corporal.[12][13]
Su consumo en los países en donde está autorizado tiene muchas vertientes:[cita requerida]
En Japón, sus extractos concentrados se aplican en la cría de animales de vivero (peces), en cultivos agrícolas (frutas más dulces y grandes), siendo una rama de la horticultura muy prestigiada y con altos precios.[cita requerida]
Los residuos de la planta fermentados son aplicados en terrenos estériles por la sobreexplotación con agroquímicos, o contaminados con dioxinas, siendo estos recuperados en pocos años.[cita requerida]
Pruebas animales y la extensa experiencia japonesa con la especie sugieren que su uso es seguro.[cita requerida] Basados principalmente en la aparente creencia incorrecta de que ha sido usada tradicionalmente para prevenir el embarazo, algunos investigadores han expresado preocupación de que puede tener efectos antifertilidad afrodisíaca en hombres o mujeres.[cita requerida] Sin embargo, la evidencia de la mayoría de los estudios sugiere que no debe existir preocupación si se toma en dosis normales. Por otro lado, se ha demostrado mediante investigaciones posteriores que los resultados de estas investigaciones no eran correctos.[cita requerida] Sin embargo, su seguridad para niños pequeños, mujeres embarazadas o lactando, o en aquellos con enfermedad hepática o renal severa no ha sido establecida.[14]
En 2006, los datos de investigación recopilados en la evaluación de seguridad publicado por la Organización Mundial de la Salud no encontraron efectos adversos de los glucósidos de esteviol.[15] No hay prueba concluyente de riesgos potenciales de la stevia en la salud humana.[16]
Stevia rebaudiana fue descrita por (Bertoni) Bertoni y publicado en Journal of Botany, British and Foreign 66: 141. 1928.[17]
Stevia: nombre genérico que fue otorgado en honor del botánico y médico español Pedro Jaime Esteve que descubrió la planta.
rebaudiana: epíteto
Stevia o Estevia, Kaa Hee, Caaje, hoja dulce de Paraguay, hoja de caramelo, hierba de miel, dulce hierba, planta de los diabéticos.[19][20]
Barriocanal LA1, Palacios M, Benitez G, Benitez S, Jiménez JT, Jiménez N, Rojas V. Apparent lack of pharmacological effect of steviol glycosides used as sweeteners in humans. A pilot study of repeated exposures in some normotensive and hypotensive individuals and in Type 1 and Type 2 diabetics. Regul Toxicol Pharmacol. 2008 Jun;51(1):37-41. doi: 10.1016/j.yrtph.2008.02.006. Epub 2008 Mar 5.
As the Coca-Cola Life can use natural extract of the Stevia
Barriocanal LA1, Palacios M, Benitez G, Benitez S, Jiménez JT, Jiménez N, Rojas V. Apparent lack of pharmacological effect of steviol glycosides used as sweeteners in humans. A pilot study of repeated exposures in some normotensive and hypotensive individuals and in Type 1 and Type 2 diabetics. Regul Toxicol Pharmacol. 2008 Jun;51(1):37-41. doi: 10.1016/j.yrtph.2008.02.006. Epub 2008 Mar 5.
La stevia, en guaraní ka'a he'ẽ (literalmente "hierba dulce", Stevia rebaudiana bertoni) es una especie del género Stevia de la familia de las Asteráceas nativa de la región tropical de Sudamérica; se encuentra aún en estado silvestre en el Paraguay, especialmente en el Departamento de Amambay, pero desde hace varias décadas se cultiva por sus propiedades edulcorantes y su ínfimo contenido calórico.
Paraguai suhkruleht (Stevia rebaudiana) on korvõieliste sugukonna suhkrulehe perekonna taimeliik.
Paraguai suhkrulehe looduslikuks levilaks on Paraguay ja Brasiilia.
Paraguai suhkruleht on põõsas. Juurestik on pinnalähedane. Lainja servaga kuni 5 cm pikkused lehed asetsevad varrel vastakuti.
Paraguia suhkruleht on diploidne ja omab 11 paari kromosoome. Õied on valged, asetsevad kobarates. Väikesed, umbes 3 mm pikkused seemned lõpevad sulgja tutiga. Paraguai suhkruleht on putuktolmleja.
Guaraani indiaanlased on kaa-he-he`d (guaraani indiaanlaste nimetus suhkrulehe kohta) kasutanud juba sajandeid. Tavaliselt parendamaks mate (tee põhine jook) ja teiste ravimtaimedest valmistatud keeduste maitseomadusi aga ka lihtsalt suhkrulehti suus närides. 1800. aasta paiku laienes suhkrulehe kasutusala Brasiiliasse ja Argentinasse. Uues maailmas tutvustas suhkrulehte Asuncióni Maaviljeluskolledži direktor dr Moises Santiago Bertoni, kes hakkas 1887. aastal uurima Paraguai idaosa metsades kasvavat nn "imelikku taime", millele ta andis nime Eupatorium rebaudianum.
Suhkrulehe agrotehnikaga hakati tegelema 19. sajandi esimesel kümnendil, selleks võeti ette suuremahuline metsaalade muutmine põllumaaks ning tuhandete suhkrulehepõõsaste ümberistutamine nn "istandustesse". Aastal 1911 esitles George S. Brady Ameerika Kaubanduskojale "uut piiramatute majanduslike võimalustega suhkrutaime". Ta rõhutas taime mittetoksilisust ja naturaalsust ning märkis ära taime võime säästa suhkruhaigete organismi.
1931. aastal eraldasid kaks prantsuse keemikut Bridel ja Lavieille aine, mida peetakse suhkrulehepõõsa magusate maitseomaduste kandjaks – valge kristalne aine nimetusega steviin.
1960ndatel vaimustusid suhkrupõõsa naturaalsest magustamisvõimest jaapanlased. 20 aastat hiljem kuulus ca 44% Jaapani magusainete turust suhkrupõõsale ja/või selle tööstuslikult kontsentreeritud ekvivalentidele. 1995 keelati suhkrulehe kasutamine dieettoiduna aga mitte toidulisandina, mis tähendas eelkõige seda, et taime ei tohtinud enam lisada valmistoitudele ja jookidele, küll aga tohtis seda müüa eraldi artiklina ja tarbijad said ise otsustada, kui suures koguses ja kui tihti nad maitsetaime kasutasid.
Aastal 2006 otsustas WHO (Maailma Terviseorganisatsioon), et paraguai suhkruleht ei kujuta ohtu inimeste tervisele ning otsustati pigem tunnustada taime tervistavaid omadusi. 2008. aasta detsembris andis FDA loa paraguai suhkrulehe ekstraktile rebaudiin (Reb A) üldiselt ohutu toidulisandi (GRAS Generally regarded as safe) märgise.
Taimravis ja rahvameditsiinis on paraguai suhkrulehte kasutatud järgmiste seisundite ennetamiseks ja/või leevendamiseks: vererõhku alandamiseks, immuunsüsteemi tugevdamiseks, suuhügieeni parandamiseks, suuhaavandite ja haavade raviks, üldise antioksüdantiivse, diureetilise ning toniseeriva vahendina, maohaavade, kõrvetiste ja seedehäirete raviks, südant tugevdava vahendina, ülekaalu ja liigsöömise korral, diabeedi, hüperaktiivsuse, tähelepanuhäirete korral, pea- ja näonahaga seotud probleemide puhul.
Suhkrulehe ekstrakt sisaldab rohkelt antioksüdante, mis takistavad DNA kahjustumist. Ekstakt sisaldab apigeniini (leidub lisaks ka petersellis ja selleris), kamforooli leidub ka endiivias, porrulaugus, lillkapsas, greibis, tees) ja kvertsetiini (leidub ka sibulas, õuna koores, marjades, tumedates viinamarjades, tees, lillkapsas jne).
Paraguai suhkrupõõsa lehtede koostisosadel on võime takistada bakterite ja teiste mikroorganismide kasvu ja paljunemist, nii nahal kui ka seedesüsteemis[viide?]. Suhkrupõõsa kontsentraadi suukaudne manustamine alandab vererõhu näitajaid[viide?].
Kuna paraguai suhkrupõõsa lehed alandavad veresuhkrutaset, peaksid inimesed, kes tarvitavad insuliini ja/või teisi veresuhkrutaset alandavaid ravimeid, konsulteerima enne suhkrulehe tarvitamist oma perearstiga.
Paraguai suhkruleht aitab leevendada ja ära hoida igemepõletikku, kaariest, hammaste lagunemist ja haavandeid suus[viide?].
Kasutatakse kuiva peanaha, kõõma ning kuivade ja õhukeste juuste hooldamisel. Suhkrulehe antibakteriaalsete omaduste tõttu kasutatakse ekstrakti ka ekseemi, dermatiidi ja haavandite ning kortsudevastase vahendina[viide?].
Suhkrupõõsast eraldatud ekstraktide ja kontsentraatide võimalike toksikoloogiliste mõjude ja näitude väljaselgitamiseks on tehtud teadusuuringuid. Suhkrupõõsa kontsentraatide väga suurtes kogustes tarbimine alandab vererõhunäitajaid ning olenevalt indiviidist (ja muidugi tema poolt tarvitatavatest toiduainetest ja/või ravimitest) võib esile kutsuda hüpoglükeemilise seisundi. Steviosiidi inimese seedekulgla ensüümide poolt ei käidelda, vaid lagundatakse käärsooles bakterite poolt steviiniks ja glükoosiks. Asendamaks inimese poolt toiduainete ning jookidega tarbitud keskmise päevase suhkrukoguse (s.o ligikaudu 130 g) steviosiidiga, läheb vaja vähem kui 400 mg steviosiidi. 400 mg steviosiidi tarvitamisel eraldub käärsooles eelduste kohaselt ca 240 mg glükoosi: edasi 1/3 glükoosist tarvitavad käärsoole bakterid, 1/3 väljutatakse kehast sapieritistega ning 1/3 (± 80 mg) omastatakse. Kuna magusained steviosiid ja rebaudiin käituvad kehas erinevalt, on ka soovituslikud kogused erinevad. Rebaudiini (RebA) tõestatud ohutu päevakogus on 7,5 g/kehakilogrammi kohta ja steviosiidi tõestatud ohutu päevakogus on 15 g/kehakilogrammi kohta[viide?].
1968. aastal tehtud uuringud (Planas ja Kuc) suhkrulehe ekstraktide toime kohta rottide sigimisvõimele on hilisemad uuringud ümber lükanud [1]. Uuringu tulemused näitasid, et võrrelduna kontrollgrupi rottidega, ei põhjustanud ülisuurtes kogustes steviosiidide manustamine rottidel muutusi paaritumisel, tiinuses ja järglaste saamisel.
Veresuhkrualandajatega koosvõetuna võib alandada veresuhkru taseme (uuringute kohaselt kuni 30%) liiga madalale, põhjustades hüpoglükeemilise seisundi.
Paraguai suhkrulehe lehtede ning ekstraktide ja/või kontsentraatide mõju rasedatele ja veel sündimata lastele ei ole uuritud.
Rohelised kuivatatud lehed tuleb purustada, et aktiveerida nende maitset, 1 tassi tee või kohvi magustamiseks võib lisada 2–4 lehte. Lehti lisatakse mitmesugustele kuumadele jookidele (vesi, tee, kohv jpt), kuumadele kastmetele ja putrudele, küpsetistele jne. Purustatud lehtedest ehk nn rohelisest pulbrist on võimalik valmistada kontsentraati, seda nii vee kui ka alkoholi baasil, ning siirupit.
Suhkrulehe müügiks pakutavad tööstuslikult ekstraheeritud ekstraktid ja kontsentraadid on väga tugevasti kontsentreeritud. Tulemusena saadakse valge pulber, mida soovitatakse kasutada erinevates vedelikes lahustatuna ning lisada tilkadena. Kontsentreeritud valge pulber on saadaval ka tablettidena, mida kasutatakse vastavalt pakendil toodud juhenditele. Mõeldud enamasti lahustamiseks kuumades vedelikes. Kontsentreeritud pulbrid on ligi 300 korda magusamad kui suhkur. Seetõttu pakutakse esialgne asendussuhe 50 osa suhkrut : 1 osa suhkrulehe valget pulbrit.
Suhkrulehe kontsentraadid säilitavad oma maitseomadused kuni 180 °C kuumuse juures. Kui pole öeldud teisiti, tuleks valge pulber ja/või kontsentraat segada toidule lisatavate vedelikega.
Enamik suhkrupõõsa tööstuslikest kontsentraatidest valmistatakse Jaapanis. Jaapanile kuulub ka enamik steviinglükosiidide ekstraheerimise meetodite patente. Jaapanis valmistatud kontsentraadid on võrreldes mujal toodetud toodetega kallid ning seepärast neid väljaspool Jaapanit suurtes kogustes ei turustata.
Jaapanlased kasutavad juba peaaegu 30 aastat paraguai suhkrulehte jookide, jäätise, sojakastme, närimiskummi, riisiveini, jogurti, mahla, kommide, hoidiste, liha- ja kalasaaduste marinaadides.
Kui küpsetamisel asendada suhkur suhkrulehe valge pulbriga, tuleb lisada ka massi ja vedelikku. Iga asendatud tassitäie suhkru kohta tuleks lisada 1/3 tassi vedelikku. Harjumaks väga magusa maitsega võib proovida esialgu asendada osa suhkrust suhkrulehe pulbriga.
Vitamiinide ja mineraalainete sisaldus lehtedes ja õites: B-rühma vitamiinid (B1, B2, B3), C-vitamiin, β-karoteen, fosfor, kaalium, kaltsium, koobalt, kroom, mangaan, magneesium, naatrium, raud, räni, seleen, tsink ja nii edasi.
Eeterlik õli sisaldab borneooli, eugenooli, geraniooli, kadinooli, kamprit, limoneeni, α-ja β- pineeni, linalooli, 4- terpineooli jt.
Sisaldab järgnevaid flavonoide: apigeniini, kvertsetiin, −3-O-glükosiidi, kvertsitriini, kempferool-3-O-ramnosiidi, kosmosiini, luteoliin −7-O-glükosiidi jne ja steroide: kampesterooli, β-sitosterooli ja stigmasterooli. Lisaks sisaldab veel vett, giberelliini, sahharoosi, glükoosi, kiudaineid, niatsiini, palderjanhapet, tuhka ning muidugi steviosiidi ning A-, B- ja D-rebaudiini.
Kontsentreeritud pulbri maitseomadused stabiilsed nii madalate kui ka kõrgete temperatuuride juures. Ei lähe käärima. Lahustub nii vees kui ka alkoholis. Ei sisalda kaloreid, küllastatud rasvhappeid, suhkruid, kolesterooli ja süsivesikuid.
Paraguai suhkrulehe suurimad kasvatajariigid on Mehhiko, Ameerika Ühendriigid, Tai, Venemaa, Suurbritannia, Jaapan, Kanada ning Hiina. Erinevates geograafilistes piirkondades võib taimede magusainete kontsentratsioon olla väga erinev. Ka liigisiseselt on paraguai suhkrulehe taimed vägagi erineva magusainete sisaldusega ning võib olla 12–95%. Seetõttu kasvatatakse põllumajanduslikult just kõrgema magusainesisaldusega põõsaid.
Coca-Cola Company on investeerinud suured summad suhkrulehe istanduste rajamisse ning koos firmaga Cargill on ta patenteerinud tooted Truvia ja PureVia. PureVia ja Truvia valmistamisel kasutatakse mingil määral paraguai suhkrulehe ekstrakti, kuid lisatud on ka erütritooli jne.
Pepsi Co tootevalikusse kuuluvad paraguai suhkrulehe ekstrakti ja teisi magusaineid sisaldavad joogid SoBe Life Waters.
Euroopa Liidu regulatsioon lubas kuni 2010. aastani kasvatada, kuivatada, pakendada, tarbida ja müüa paraguai suhkrulehte toidulisandina kosmeetilistel eesmärkidel[viide?]. Euroopa Komisjoni Toiduohutusameti elektroonilises andmebaasis, 2010. aasta aprilli seisuga, on teaduslike uuringutele baseeruvalt, ära toodud steviosiidide heakskiit toidulisandina.
Soodsates oludes võib taimi seemnetest ette kasvatada aastaringselt. Selleks vajutatakse seemned kergelt mulda ja niisutatakse vastavalt vajadusele. Kuna seemnetega paljundamine on osutunud ka kogenud aednikele ja botaanikutele keeruliseks, soovitatakse pistikutega paljundamist. Taimelt võetakse suve esimesel poolel haljaspistikud ja lastakse juurduda.
Seemnetest tärganud seemikud vajaksid ettekasvatusperioodi kasvuhoone tingimustes 7–8 nädalat. Tegu on lühipäevataimega, mis vajab minimaalselt 16 tunnist päevavalgust. Ettekasvatatud taimed on väga külmakartlikud, neid võib meie ilmaoludes välja istutada siis, kui öökülmade oht on möödas ja mulla temperatuur on 10–15 °C ehk eeldatavasti mai keskpaiku. Meie kasvutingimustes tuleks paraguai suhkrulehte kasvatada kasvuhoones, päikesepoolsemas küljes. Taim istutatakse ca 7 cm sügavusele, vahedega 40 cm ja reavahe soovitatavalt 50–60 cm. Mulla pH võiks olla 4,5. Looduslikus kasvukeskkonnas kasvab põõsas 75 cm kõrguseks ja 50–60 cm laiuseks. Umbes 7 cm kõrguseks kasvanud taime tuleks pintseerida, et peavars hakkaks harunema ning taim omandaks põõsasja kuju. Kultiveeeritavatel suhkrupõõsastel soovitatakse õied eemaldada, et soodustada saagikust ja magusainete kõrget kontsentratsiooni lehtedes.
Taim armastab niiskust, kuid kuna juured ei talu seisvat vett, soovitatakse taime 2–3 päeva tagant vihmutada, kuid kasta mitte tihemini kui iga kahe nädala tagant. Liigne kastmine vähendab taime magusainete sisaldust, need uhutakse veega maapinda.
Võib kasvatada ka 25–30 cm läbimõõduga pottides, suuremad taimed vajavad 10-liitrise mahutavusega potti. Kasutage potte, mille põhjas on augud, tagamaks vee äravoolu ja vältimaks juurte mädanemist. Pealtväetamiseks võib iga paari nädala tagant pritsida lahja mereadru leotisega.
Ilmade jahenedes tuleks paraguai suhkruleht tuua koos potiga sisetingimustesse talvituma (min temperatuur ca 18 °C). Toatingimustes saab põõsalt aastaringselt saaki 3–4 aastat, sobilikes tingimustes ka kauem.
Lehti võib noppida aastaringselt, soovitavalt siiski enne õitsema hakkamist. Istandikes lõigatakse lehed koos okstega ning kuivatatakse vastavalt korjepäeva ilmastikutingimustele 40–50 °C juures 24–48 tundi. Lehed tuleks okstelt eemaldada, kuna arvatakse, et oksad sisaldavad bioloogiliselt aktiivseid aineid, mis muudavad lehe maitse kibedaks.
Lehti kuivatatakse õhukese kihina, otsese päiksevalguse eest kaitstuna, piisava õhuringlusega kohas. Võib kuivatada ka dehüdraatoris 60 °C juures vähemalt 20 minutit, kuni lehed on krõbedad. Suhkrulehtedest pulbri tegemiseks võib kasutada kohvimasinat.
Steviinglükosiide sünteesitakse taimes biosünteetiliselt. Seejärel kogutakse nad raku vakuooli. Nende molekulide funktsioneerimise täpset mehhanismi ei osata seletada, kuid arvatakse, et nad on tegevad taime kaitsmisel väliste sissetungijate – nii seente, bakterite kui ka teiste mikroorganismide ja putukate – eest. Paraguai suhkrulehe ülimagusas maitses on tunda ka kerget lagritsamaitset või ka kibedat järelmaitset. Kuumades roogades, jookides ja kontsentreerituna ei ole järelmaitset tunda, kuid doseerimisel tuleb olla ülitäpne.
Perekond on nime saanud Hispaania botaaniku dr Peter James Esteve (surn 1566) auks. Liiginime "rebaudiana" andis taimele dr Orido Bertoni Paraguay keemiku de Rebaudi auks, kes esimesena eraldas suhkrulehe magusaine.
Paraguai suhkruleht (Stevia rebaudiana) on korvõieliste sugukonna suhkrulehe perekonna taimeliik.
Makeastevia (Stevia rebaudiana) on asterikasvien heimoon kuuluva kasvi, josta saadaan makeutusaineena käytettyä Steviaa.
Makeastevia on monivuotinen pieni pensas, joka kasvaa vajaan metrin korkuiseksi. Lehtien pituus on 2-3 cm.[1] Pienet, valkoiset, kellomaiset kukat kasvavat lähelle verson latvaa.[2]
Makeasteviaa kasvaa luonnonvaraisena Paraguayssa, mutta sitä viljellään myös esimerkiksi Uruguayssa, Brasiliassa, Israelissa, Thaimaassa ja Kiinassa.[1]
Guaranit ovat käyttäneet steviaa juomissaan 1500 vuoden ajan. Japanilaiset kehittivät menetelmän erottaa kasvista makeutusainetta 1970-luvulla. Länsimaissa siitä tuli suosittu 2000-luvun alussa. Euroopan Unioni antoi myyntiluvan 2011.[2]
Makeastevia (Stevia rebaudiana) on asterikasvien heimoon kuuluva kasvi, josta saadaan makeutusaineena käytettyä Steviaa.
Makeastevia on monivuotinen pieni pensas, joka kasvaa vajaan metrin korkuiseksi. Lehtien pituus on 2-3 cm. Pienet, valkoiset, kellomaiset kukat kasvavat lähelle verson latvaa.
Makeasteviaa kasvaa luonnonvaraisena Paraguayssa, mutta sitä viljellään myös esimerkiksi Uruguayssa, Brasiliassa, Israelissa, Thaimaassa ja Kiinassa.
Guaranit ovat käyttäneet steviaa juomissaan 1500 vuoden ajan. Japanilaiset kehittivät menetelmän erottaa kasvista makeutusainetta 1970-luvulla. Länsimaissa siitä tuli suosittu 2000-luvun alussa. Euroopan Unioni antoi myyntiluvan 2011.
Stevia rebaudiana appelée aussi « Chanvre d'eau » ou simplement « Stévia » est une espèce de plantes de la famille des Asteraceae contenant des édulcorants intenses naturels. Originaire des régions tropicales d'Amérique du Sud (Paraguay), elle pousse à l'état sauvage dans des prairies ou des massifs montagneux, sous un climat semi-aride.
La Stévia est cultivée pour servir d'édulcorant dès l'époque précolombienne par les Guaranis. Elle est aujourd’hui cultivée et utilisée à grande échelle dans de nombreux pays d'Amérique du Sud et d'Extrême-Orient. Elle représente une part importante des édulcorants consommés au Japon et en Australie. Des extraits de la plante n’ont été autorisés qu’en août 2008 en Suisse et en décembre 2008 aux États-Unis. L'Autorité européenne de sécurité des aliments émet à son tour le 14 avril 2010 un avis favorable à l’utilisation de différents extraits purifiés de Stevia, les glycosides de stéviols (stévioside, dulcoside A, rubusoside, stéviolbioside, rébaudioside A, B, C, D, E et F), en tant qu’additifs alimentaires[1], reprenant la position de la France où l'utilisation du rébaudioside A (édulcorant purifié à 97 %) est autorisée provisoirement pour une durée maximale de 2 ans depuis janvier 2010[2].
Il convient de distinguer la plante, dont les feuilles peuvent être séchées et réduites en poudre grossière (généralement de couleur brune), et les édulcorants issus de la plante (stéviols, stéviosides et rébaudiosides principalement) qui sont extraits par macération dans des solutions hydroalcooliques, puis purifiés, séchés et présentés en poudre fine (généralement de couleur blanche).
Les édulcorants intenses laissent une sensation sucrée qui dure plus longtemps que celle du saccharose. Certains peuvent laisser une légère amertume ressemblant à la réglisse[3], surtout à forte concentration, mais cet arrière-goût réglissé n'est provoqué chez la stévia que par le composé rébaudioside A. Leur fort pouvoir sucrant (jusqu'à 300 fois celui du saccharose[3]) suscite l'intérêt comme alternative au sucre et à l'aspartame.
Les édulcorants intenses de la stevia sont surtout utilisés pour le thé et le café, où ils remplacent le sucre. Ils n'ont pas les mêmes propriétés que le sucre ou les autres édulcorants et ne peuvent pas le remplacer dans la plupart des recettes de gâteau.
Les Indiens guaranis ont utilisé pendant des siècles l'espèce Stevia rebaudiana comme édulcorant et comme plante médicinale. Ils l'appelaient ka'á-he'ê[4], ce qui signifie herbe sucrée, et l'utilisaient pour adoucir l'amertume du maté. La feuille de stévia a un pouvoir sucrant 30 à 45 fois supérieur à celui du sucre[5].
En 1931, des chimistes français ont isolé un hétéroside qui donne son goût sucré aux feuilles de cette plante. Ils le nomment stévioside et isolent comme aglycone son agent sucrant, le stéviol. Le pouvoir sucrant du stévioside fut évalué à environ 300 fois plus fort que le sucre de canne[4]. Depuis, d'autres molécules sucrantes minoritaires basées sur le même aglycone ont été isolées, leur pouvoir sucrant variant de 30 à 450 : les rébaudiosides (A-F), le rubusoside, le stéviolbioside et le dulcoside A. Le stévioside et le rébaudioside A sont les composés sucrés majoritaires[5].
Au début des années 1970, les Japonais ont commencé à cultiver la plante et à produire des extraits pour remplacer les édulcorants de synthèse, tels que le cyclamate ou la saccharine. Le liquide extrait des feuilles et le stévioside purifié sont utilisés comme édulcorants et commercialisés au Japon depuis 1971. Ils représentent 40 % du marché des édulcorants en 2005 dans ce pays qui en est le plus grand consommateur au monde.
La stévia est maintenant cultivée et consommée dans de nombreux pays d'Asie : Chine (depuis 1984), Corée, Taïwan, Thaïlande, Malaisie, Viêtnam. On la trouve aussi en Amérique du Sud (Brésil, Paraguay et Uruguay) et en Israël. Le Paraguay a autorisé la stévia en 2004. La Chine est le plus grand exportateur de stévia.
Au sein de l'Union européenne, la demande d'autorisation des feuilles a été faite en 1998 et en 2007 (par l'association Eustas - European Stevia Association). La plante est en effet un nouvel aliment au sens du règlement 258/97 relatif aux nouveaux aliments et nouveaux ingrédients alimentaires. Insuffisamment étayée, la demande datant de 1998 a abouti à un refus de commercialisation[8]. La demande d'autorisation d'extraits de stévia en tant qu'additifs alimentaires dans l'alimentation a été déposée par Morita Kagaku Kogyo (première firme japonaise à le commercialiser en 1971) en janvier 2007 et Cargill en novembre 2009. L'évaluation du dossier de demande d'autorisation déposé en 2007 a finalement été terminée le 14 avril 2010 par l'EFSA.
À la suite de l'avis de l'EFSA la Commission européenne et les États membres ont inscrit les extraits de stevia évalués en annexe du Règlement (CE) n° 1333/2008 du Parlement européen et du Conseil du 16 décembre 2008 sur les additifs alimentaires. La commercialisation de ces extraits de stevia, classés comme édulcorants, est possible.
Rebiana est la marque commerciale de l'édulcorant contenant principalement du rébaudioside A (appelé aussi Reb A), Truvia est celle développée conjointement par Cargill et la société Coca-Cola, PureVia par PepsiCo.
La plante atteint 40 à 60 cm, parfois jusqu'à 1 m de hauteur et fleurit en août-septembre. Elle est aujourd'hui cultivée en Argentine, au Brésil, en Uruguay, en Amérique centrale, aux États-Unis et au Canada dans le sud de l'Ontario, en Chine, en Corée, au Japon, en Thaïlande, au Viêtnam, en Israël, en Crimée (Ukraine)[9] et en Angleterre…
Ses tiges faibles semi-ligneuses portent des feuilles opposées, les petites fleurs blanches apparaissent sur des têtes indéfinies. Elle est autostérile et son pollen peut être allergène, les graines sont petites et sont dispersées par le vent grâce à leur pappus duveteux.
Elle prospère en plein soleil, dans des sols relativement pauvres, mais craint la sécheresse, les racines poussant près de la surface. Pratiquer un arrosage léger tous les 2 ou 3 jours et un paillis autour des plants.
La germination des graines étant faible (environ 25 %), il est plus efficace de replanter des boutures achetées chez un pépiniériste en demandant des plants à forte concentration en stévoïdes. Elle se bouture facilement en toute saison et se transplante en même temps que les tomates, étant sensible aux températures inférieures à 10 °C. Elle pousse aussi bien en terre qu'en pot. Les feuilles sont plutôt à récolter en automne car la concentration en stévioside (agent sucrant) est plus forte.
On fait sécher ses feuilles puis on les réduit en poudre (en prenant soin de retirer avec un tamis les nervures, qui ont un goût un peu amer). On peut aussi sucrer ses boissons en faisant infuser des feuilles fraîches (une feuille correspond à un sucre) ou séchées. Les feuilles sèches sont, à poids égal, entre 30 et 45 fois plus sucrées que le saccharose[5].
Les feuilles de stévia contiennent (en % de matière sèche) 6,2 % de protéines, 5,6 % de lipides, 52,8 % de glucides, 15 % de stévioside et environ 42 % de substance soluble dans l'eau[5].
Les extraits de stévia, étant intensément sucrés, peuvent remplacer le sucre, sans apporter de calorie, dans les produits « sans sucre » ou comme édulcorant de table.
La feuille de stévia est utilisée dans les infusions et pour remplacer le sucre.
L'utilisation alimentaire de la plante sous forme de feuille n'est pas autorisée dans l'Union européenne en application de la règlementation relative aux nouveaux aliments[10] (cf. paragraphe « Histoire » supra).
Depuis le 26 août 2010, l'emploi d'un extrait de stévia en tant qu'édulcorant (les édulcorants relèvent de la règlementation relative aux additifs alimentaires) est autorisé provisoirement en France par un arrêté pour une durée maximale de 2 ans. Seuls les extraits raffinés contenant plus de 97 % de rébaudioside A sont autorisés[11].
Son emploi dans les édulcorants de table est autorisé au titre du règlement (CE) n°1333/2008 sur les additfs alimentaires (annexe II)
Les extraits de stévia sont autorisés dans la plupart des pays asiatiques (Chine, Japon, Corée) et d'Amérique latine (Brésil, Paraguay...).
En Suisse, la stévia est uniquement autorisée comme ingrédient dans des tisanes, et ce en quantités minimes. La dose maximale de feuilles de stévia dans une tisane ne doit pas excéder 2 % des plantes entrant dans la composition du produit. Tout autre usage de la plante ou des feuilles est interdit dans les denrées alimentaires. Pour ce qui est de l'extrait de Stevia rebaudiana, son utilisation doit faire l'objet d'une autorisation de l'Office fédéral de la santé publique au cas par cas[12].
Une étude menée en 1985 sur le stéviol, produit de dégradation du stévioside et du rébaudioside (deux des glycosides présents dans sa feuille) conclut qu'il est mutagène en présence d'extraits de foie de rats prétraités avec de l'Aroclor 1254[13]. Mais ces résultats n'ont pu être reproduits et les données de cette première étude ne permettent même pas d'arriver à cette conclusion[14].
Des tests plus récents sur les animaux ont donné des résultats mitigés en ce qui concerne la toxicité et les effets secondaires de l'extrait de cette espèce. Certains de ces tests ont trouvé un faible effet mutagène[15], et d'autres aucun danger[16],[17]. Bien que les dernières études montrent que sa consommation est sans risque, les agences gouvernementales ne concluent pas à la sécurité de ce produit[5],[6],[18].
En 2006, l'OMS a conduit une évaluation approfondie sur les expériences concernant le stévioside et les stéviols menées sur les animaux et les hommes, et a conclu que « le stévioside et le rébaudioside A ne sont pas mutagènes (ni in vitro ni in vivo) et que les effets mutagènes du stéviol observés in vitro ne se sont pas manifestés in vivo »[19]. Aussi, le rapport n'a trouvé aucun effet cancérogène. Enfin, il a été montré que « le stévioside est un principe actif chez les patients souffrant d'hypertension ou de diabète de type 2 », mais que d'autres études étaient nécessaires pour déterminer le dosage approprié.
En 2008, la FAO, via le comité d'expert du JECFA, a établi une dose journalière admissible maximale pour le stéviol de 4 mg/kg de poids corporel[20].
Des millions de Japonais utilisent des extraits de stévia depuis trente ans sans aucun effet secondaire connu ou rapporté[21]. En médecine traditionnelle, ses feuilles sont utilisées depuis des siècles en Amérique du Sud et des recherches sont conduites depuis plusieurs années dans le cadre du traitement du diabète de type 2[22]. Au Viêtnam, l'infusion de feuilles séchées est recommandée pour les diabétiques.
En 2015, le Department of Biology and Environmental Science de l'université de New Haven publie son étude[23] faisant état des propriétés antibiotiques et antiparasitaires de l'extrait de Stevia Rebaudiana face à la bactérie Borrelia Burgdorferi.
Les tests ont été réalisés in vitro sur les différentes formes de cette bactérie pathogène (spirochète), notamment les formes kystiques (biofilms) si difficiles à combattre. L'efficacité a été comparée à celle d'autres antibiotiques comme la Doxycycline, le Cefoperazone, et la Daptomycine utilisés seuls ou en combinaison pour lutter contre cette bactérie responsable de la Borréliose de Lyme chez l'humain.
Stevia rebaudiana appelée aussi « Chanvre d'eau » ou simplement « Stévia » est une espèce de plantes de la famille des Asteraceae contenant des édulcorants intenses naturels. Originaire des régions tropicales d'Amérique du Sud (Paraguay), elle pousse à l'état sauvage dans des prairies ou des massifs montagneux, sous un climat semi-aride.
La Stévia est cultivée pour servir d'édulcorant dès l'époque précolombienne par les Guaranis. Elle est aujourd’hui cultivée et utilisée à grande échelle dans de nombreux pays d'Amérique du Sud et d'Extrême-Orient. Elle représente une part importante des édulcorants consommés au Japon et en Australie. Des extraits de la plante n’ont été autorisés qu’en août 2008 en Suisse et en décembre 2008 aux États-Unis. L'Autorité européenne de sécurité des aliments émet à son tour le 14 avril 2010 un avis favorable à l’utilisation de différents extraits purifiés de Stevia, les glycosides de stéviols (stévioside, dulcoside A, rubusoside, stéviolbioside, rébaudioside A, B, C, D, E et F), en tant qu’additifs alimentaires, reprenant la position de la France où l'utilisation du rébaudioside A (édulcorant purifié à 97 %) est autorisée provisoirement pour une durée maximale de 2 ans depuis janvier 2010.
Il convient de distinguer la plante, dont les feuilles peuvent être séchées et réduites en poudre grossière (généralement de couleur brune), et les édulcorants issus de la plante (stéviols, stéviosides et rébaudiosides principalement) qui sont extraits par macération dans des solutions hydroalcooliques, puis purifiés, séchés et présentés en poudre fine (généralement de couleur blanche).
Les édulcorants intenses laissent une sensation sucrée qui dure plus longtemps que celle du saccharose. Certains peuvent laisser une légère amertume ressemblant à la réglisse, surtout à forte concentration, mais cet arrière-goût réglissé n'est provoqué chez la stévia que par le composé rébaudioside A. Leur fort pouvoir sucrant (jusqu'à 300 fois celui du saccharose) suscite l'intérêt comme alternative au sucre et à l'aspartame.
Les édulcorants intenses de la stevia sont surtout utilisés pour le thé et le café, où ils remplacent le sucre. Ils n'ont pas les mêmes propriétés que le sucre ou les autres édulcorants et ne peuvent pas le remplacer dans la plupart des recettes de gâteau.
A estevia[1] (chamada na lingua orixinal ka'a he'ẽ) Stevia rebaudiana é unha especie do xénero Stevia, familia Asteraceae, orixinaria da América do Sur, na Serra de Amambai (Mato Grosso do Sul), rexión limítrofe entre o Brasil e o Paraguai. Planta de hábito arbustivo que forma, co tempo, múltiplos gomos e mide de 40 a 80 cm de altura. A raíz é perenne, fibrosa e filiforme.
A estevia tornouse bastante popular cando un poderoso adozante oriúndo das súas follas comezou a utilizarse en forma de extracto en po nos países da América do Sur. Xa era utilizada polos indios guaranís para adozar remedios.
O esteviósido é un diterpeno da clase dos cauranos, o cal posúe tres moléculas de glicosa ligadas á súa, sendo dúas á hidroxila do carbono-13 e unha á carboxila do carbono-19[4]. Ten a propiedade de adozar cerca de 300 veces máis ca o azucre común. Ten sabor agradábel e non presenta gusto residual, sendo agradábel ao padal. 1,0 g de esteviósido posúe aproximadamente 3,8 kcal e adoza o equivalente a dúas culleradas sopeiras de azucre común (sacarosa).
Na súa forma natural, o esteviósido é un po branco, presentándose no mercado nesta forma ou na forma líquida (diluída). Algunhas empresas xa presentan produtos como chocolates, condimentos e xelatinas adozados con estevia.
Desde 1970 o esteviosídeo utilízase no Xapón como axente edulcorante (adozante) en alimentos e bebidas. No Brasil, desde 1987 e nos Estados Unidos, a partir de 1995, como ingrediente para suplementos dietéticos.
Estudos científicos revelaron que algúns dos nutrientes que poden atoparse na herba estevia son o cinc, vitamina C, vitamina A, proteínas, potasio, fósforo, magnesio, ferro e calcio. A estevia é amplamente popular coma excelente fonte de fibra [5]
Hipoglicemiante, hipotensora, diurética, cardiotónica, tónica para o sistema vascular e antifloxística.
Glicosídeos, esteviosídeo (5 a 10%), rebaudiosídeo (2 a 4%), dulcosídeo, saponinas, aceite esencial e taninos.
Diabetes, hipertensión arterial, acía, baixada do ácido úrico, reumatismo, fatiga, depresión, insomnio e enmagrecemento.
Aínda que se afirme que a estevia non presenta efectos colaterais, cómpre alertar o feito dunha suposta acción anticonceptiva, xa que os indios guaranís utilizábana para esta finalidade, malia descoñeceren o uso da infusión dentro do ritual da contracepción.
Ao final dos anos 1960, a Universidade da República (Montevideo, Uruguai) e a Universidade de Purdue (Indiana, Estados Unidos) comprobaron que quince gramos da folla seca en trescentos milímetros cúbicos de auga comprende a dose diaria que impide a ovulación, porén, ao se suspender o uso da infusión por dez días, a muller poderá quedar embarazada normalmente.
A estevia (chamada na lingua orixinal ka'a he'ẽ) Stevia rebaudiana é unha especie do xénero Stevia, familia Asteraceae, orixinaria da América do Sur, na Serra de Amambai (Mato Grosso do Sul), rexión limítrofe entre o Brasil e o Paraguai. Planta de hábito arbustivo que forma, co tempo, múltiplos gomos e mide de 40 a 80 cm de altura. A raíz é perenne, fibrosa e filiforme.
A estevia tornouse bastante popular cando un poderoso adozante oriúndo das súas follas comezou a utilizarse en forma de extracto en po nos países da América do Sur. Xa era utilizada polos indios guaranís para adozar remedios.
Stevia rebaudiana biljna je vrsta je iz roda stevija (Stevia) iz obitelji glavočiki (Asteraceae). Biljka se stoljećima rabi kao zaslađivač, ali u EU je trenutno odobrena jedino u Francuskoj kao dodatak hrani.
Stevia rebaudiana je trajnica i zeljasta biljka koja dolazi iz subtropske klime. Nije otporna na mraz i stoga je najčešće uzgaja kao jednogodišnja biljka. Naraste od 70 do 100 cm visine i ima 2 do 3 cm dugo lišće.
Biljka dolazi iz Paragvaja. Stoljećima ju uzgajaju domorodci Brazila i Paragvaja kao ljekovito bilje i sredstvo za zaslađivanje. Narod Guarani ju naziva ka'a he'ẽ (slatka biljka) i rabi za zaslađivanje mate-čaja.[1]
U usporedbi s šećernom repom lišće je 30 puta, a tvar za zaslađivanje steviozid, u čistom obliku, čak 150 do 300 puta slađi. Ona sadrži 300 puta manje kalorija od odgovarajuće količine šećera.[2]
U studijama je promatrano djelovanje pri snižavanju krvnog tlaka, hipoglikemije i antimikrobnost. Kod istraga u Japanu i Južnoj Americi nisu uočeni štetni učinci. Stevia je također pogodna za dijabetičare jer ne povećava razinu šećera u krvi. [2] Nema štetnih učinaka na zube.[1]
Nedovršeni članak Stevia rebaudiana koji govori o biljkama treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.
Stevia rebaudiana biljna je vrsta je iz roda stevija (Stevia) iz obitelji glavočiki (Asteraceae). Biljka se stoljećima rabi kao zaslađivač, ali u EU je trenutno odobrena jedino u Francuskoj kao dodatak hrani.
La Stevia rebaudiana è una pianta angiosperma dicotiledone erbacea perenne, di piccole dimensioni, della famiglia delle Asteraceae (Compositae), nativa delle montagne fra Paraguay e Brasile. È nota per essere utilizzata come dolcificante ipocalorico naturale.
La Stevia rebaudiana è una pianta perenne poco resistente al gelo, nei climi più caldi è coltivata solitamente come semi-perenne.
Arriva a un'altezza di mezzo metro circa. Le foglie sono lanceolate o ellittiche, con margine dentellato, sono alterne, semplici, verde scuro brillante e hanno una superficie ruvida, a volte un po' pelosa.
Ha fiori ermafroditi molto piccoli, numerosi, di colore biancastro, riuniti in capolini. Sono impollinati dagli insetti. La fioritura è tardo-autunnale. I frutti sono acheni dotati di un pappo lanuginoso che facilita il loro trasporto dal vento.
La S. rebaudiana è stata usata nel corso dei secoli dal popolo guaraní del Brasile e del Paraguay, che la chiamavano kaʼa heʼẽ ("erba dolce"), per addolcire il mate, come medicina e come dolcificante[1].
Nel 1899, il botanico svizzero Mosè Giacomo Bertoni descrisse per la prima volta la pianta come spontanea nel Paraguay orientale e ne osservò il sapore dolce.
Il primo scienziato che le descrisse fu proprio il botanico paraguaiano Bertoni che nel 1887 attribuì alle foglie vari effetti: ipotensivizzante ma energizzante , ipoglicemizzante e regolatore dell’omeostasi glucidica, digestivo, riequilibratore di cute e mucose e dell’intero ambiente orale, dimostratore in seguito dalle ricerche scientifiche pubblicate di recente.
Nel 1931, i chimici M. Bridel e R. Lavielle isolarono i glicosidi stevioside e rebaudioside che conferiscono alle foglie il loro sapore dolce[2]. Le esatte strutture chimiche dell'aglicone steviolo e del suo glicoside furono pubblicate nel 1955.
Sulla base delle dichiarazioni della Organizzazione mondiale della sanità (Joint Expert Committee on Food Additives), il consumo di glicosidi steviolici considerato sicuro per l'uomo è di 4 mg per kg di peso corporeo al giorno.
La coltivazione commerciale della stevia è iniziata negli anni '60, si è diffusa in Giappone, nel sud-est asiatico e negli Stati Uniti, ma anche in climi leggermente tropicali nelle zone collinari del Nepal o dell'India (regione dell'Assam). La pianta preferisce condizioni calde, umide e soleggiate; non può sopravvivere al gelo durante l'inverno e quindi in Europa viene preferenzialmente coltivata in serra[3]. I ricercatori della Duke University hanno sviluppato un piano strategico per aiutare gli agricoltori e gli esportatori del Paraguay a competere nel mercato globale della stevia[4].
Non cresce bene nei terreni compatti, preferendo quelli sciolti; quindi è pianta di ambienti ruderali e di terreno smosso e lavorato più che pianta da prato; è abbastanza tollerante per l'acidità del suolo. Richiede un'esposizione soleggiata, ma vegeta bene anche in posizione semiombreggiata.[5]
In caso di clima freddo può essere protetta mediante pacciamature, permettendo la sopravvivenza della parte basale che rivegeterà a primavera. In caso di clima molto freddo può essere ovviamente ricoverata in serra, riportandola all'aperto dopo le ultime gelate primaverili.
La pianta si adatta anche alla coltivazione in vaso, con un contenitore di medio grande dimensioni.
Si riproduce solitamente per seme, e si moltiplica per talea con una buona percentuale di successo. I semi sono minuscoli, e prima della semina vengono solitamente mescolati con della sabbia per evitare una distribuzione troppo fitta. La percentuale di germinazione è modesta. Si consiglia di non far seccare il terriccio durante la germinazione. Le piantine vengono trapiantate individualmente quando hanno messo il secondo paio di vere foglie, mettendole a dimora all'esterno dopo le ultime gelate, e fornendo loro una certa protezione fin quando la pianta è ben avviata.
La stevia è conosciuta da molti popoli dell'area geografica sudamericana da diversi millenni, oltre che per il potere dolcificante delle sue foglie, anche per le proprietà medicinali, infatti è comunemente usata da secoli dai popoli indigeni del sud America per le sue doti antinfiammatorie e antiossidanti, ed è usata ancora oggi.
Viene usata come dolcificante, in quanto è molto più dolce del comune saccarosio. I principi attivi sono lo stevioside, e il rebaudioside A, che si trovano in tutte le parti della pianta ma sono più disponibili e concentrati nelle foglie, che quando sono seccate (disidratate), hanno un potere dolcificante (per effetto della miscela dei due componenti dolcificanti) da 150 a 250 volte il comune zucchero. Contrariamente allo zucchero i principi attivi non hanno alcun potere nutrizionale (zero calorie), e sono relativamente stabili nel tempo e alle alte temperature, per cui conservano perfettamente le loro caratteristiche anche in prodotti da forno o in bevande calde, diversamente da altri dolcificanti di sintesi come l'aspartame, che subisce degradazione.
Secondo alcuni studi le differenti concentrazioni di stevioside nei diversi organi della pianta fungono da protettori delle parti aeree rendendola così non appetibile ai predatori erbivori. È stata dunque presupposta la presenza nella pianta di sostanze antifungine e antimicrobiche e per questo motivo l’arbusto della Stevia e i suoi principi attivi sono attualmente studiati come sostitutivi degli antibiotici negli allevamenti di polli.
L’azione antimicrobica è stata dimostrata da una ricerca su Streptococcus mutans, Pseudomonas aeruginos, Proteus vulgaris e altri microrganismi, e, dopo successivi studi ed esperimenti sui topi, la Stevia viene aggiunta a dentifrici e collutori per prevenire la carie[6]
L'uso della stevia nei prodotti alimentari è stato in passato limitato in Europa[7] e USA dato che alcuni suoi componenti alle dosi testate, come lo steviolo e lo stevioside, erano considerati genotossici. In seguito a ciò la Food and Drug Administration (FDA) ne ammise l'uso solo come integratore dietetico, ma non come ingrediente o additivo alimentare. Infine la FDA in seguito a domanda di Cargill e di Whole Earth Sweetener Company LLC, approvò il rebaudioside come Food Additive nel 2008.[8] L'Unione Europea (EFSA) il 14 aprile 2010 ha approvato l'uso della stevia come Food Additive[9], così come è accettato in Svizzera, e storicamente in tutti Paesi latino-americani.
Il possibile uso della stevia, in paesi diversi da quelli di origine, ha prodotto notevoli controversie e contestazioni, facendo affermare l'esistenza di una cospirazione commerciale, interessata a contrastarne l'uso, e a favorire invece i dolcificanti artificiali.[10][11]
Esaminando tali dati provenienti dai Paesi che ne fanno uso corrente, anche da molto tempo, la FAO e l'OMS hanno stabilito una "dose massima giornaliera" di steviolo di 2 mg/kg peso corporeo.[12] Questo limite, nello studio della FAO, presenta un fattore di sicurezza 200, ossia è 200 volte inferiore alle quantità che possono essere considerate "eccessive", e quindi influenti negativamente sulla salute.
Secondo alcuni studi lo stevioside è tra 110 e 270 volte più dolce del saccarosio, il rebaudioside A tra 150 e 320 volte, e il rebaudioside C tra 40 e 60 volte.[13][14].
Considerando il contenuto medio degli estratti, risulterebbe che una foglia fresca, o un quarto di cucchiaino di foglie essiccate, corrispondono a un cucchiaio di zucchero (durante l'essiccazione il peso della pianta fresca si riduce dell'80%).
A luglio 2012 è stata autorizzata la produzione e la vendita di stevia nell'Unione Europea come dolcificante alimentare. La Direzione generale Salute e tutela dei consumatori della Commissione Europea ha approvato il regolamento degli estratti di stevia (glicosidi steviolici) da usare come dolcificante a livello europeo.
La Coca Cola in Giappone la usa come dolcificante per la Coca Cola Light (Diet Coke). Viene coltivata estesamente e consumata in Thailandia, Israele e Cina, e in genere in tutta l'America meridionale, dove è usata da secoli come dolcificante ma soprattutto come pianta medicinale. In Brasile è utilizzata come rimedio della medicina popolare per il diabete.[15]
Dal 14 aprile 2010 l'Unione Europea permette l'uso di questo dolcificante come additivo alimentare. Anche la Svizzera ne ha ammesso il commercio e l'uso.
Il 10 aprile del 2003 il Parlamento Europeo ha approvato una risoluzione che chiede di rivedere le norme di utilizzo di edulcoranti come l'aspartame e la stevia. Nello stesso provvedimento si limita pesantemente la quantità massima di edulcoranti nelle bibite gassate.[16]
Nell'agosto del 2013 la Coca Cola ha annunciato la produzione di un nuovo prodotto: la Coca-Cola Life che utilizza la stevia come dolcificante. Il prodotto è disponibile per ora solo in un numero limitato di stati.
La Stevia rebaudiana è una pianta angiosperma dicotiledone erbacea perenne, di piccole dimensioni, della famiglia delle Asteraceae (Compositae), nativa delle montagne fra Paraguay e Brasile. È nota per essere utilizzata come dolcificante ipocalorico naturale.
Saldžioji stevija (Stevia rebaudiana) – astrinių (Asteraceae) šeimos, stevijų (Stevia) genties augalų rūšis.
Dabartinio mokslinio lotyniško rūšies pavadinimo autorius šveicarų botanikas Moisés de Santiago Bertoni, 1884 emigravęs į Pietų Ameriką, gyvenęs 1857–1929 metais.
Natūraliai auga Pietų Amerikos žemyne – Paragvajaus plokščiakalniuose. Kaip cukraus pakaitalas introdukuota daugelyje šalių, įskaitant ir Lietuvą.
Šis augalas natūraliai auga pusiau drėgno klimato Paragvajaus regione. Ten metinis kritulių kiekis apie 1500–1700 mm. Tad augalas puikiai ištveria drėgmę, bet neatlaiko sausros, kuri tiesiogiai pakenkia saldžiosios stevijos lapeliams. Ganėtinai pakanti žemesnei temperatūrai, nors žiemos periodu jų augimas lėtesnis. Idealiausia temperatūra sėklų sudaiginimui + 20ºC.
Iš pirmo žvilgsnio labai panašiai atrodo į Lietuvoje gerai žinomas mėtų genties augalus, nors pagal mokslinę klasifikaciją priklauso skirtingoms augalų šeimoms. Užauga 70-100 cm aukščio su 2-3 cm ilgio lapeliais. Žydi baltais, smulkiais žiedeliais.
Pietų Amerikos indėnų gentis gvaraniai nuo seno šį augalą naudojo kaip saldiklį. O europiečiams tapo žinoma nuo XVI a., kada ten apie jos kaip saldiklio savybes pirmieji sužinojo ispanų konkistadorai. Vėliau ją apie 1888 metus tyrinėjo į Pietų Ameriką emigravęs šveicarų botanikas Moisés de Santiago Bertoni, kurią 1899 metais aprašė botaniškai.
Dėl lapų saldumo laikoma vienu saldžiausių pasaulyje augalu. Jos lapai 10-15 kartų saldesni už paprastą cukrų. O iš jos lapų išskiriamas natūralus, nemaistingas saldiklis neturintis kalorijų žinomas kaip steviozidas 250–300 kartų saldesnis už cukrų. Labai tinka vartoti sergantiems cukriniu diabetu. Saldžioji stevija dabar plačiai vartojama Japonijoje, Kinijoje ir kaip nuo seno – Pietų Amerikoje.
Saldžioji stevija ir jos plantacijos Paragvajaus pašto ženklelyje
Saldžioji stevija (Stevia rebaudiana) – astrinių (Asteraceae) šeimos, stevijų (Stevia) genties augalų rūšis.
Stevia rebaudiana adalah spesies tumbuhan dalam genus Stevia daripada keluarga bunga matahari (Asteraceae), amnya dikenali sebagai daun manis, daun gula atau herba manis.
Di Malaysia ia juga digelar sebagai "Pokok Gula" kerana dipercayai dapat mengurangkan kencing manis disebabkan pernanannya sebagai pengganti gula. Stevia yang digunakan secara meluas sebagai pemanis ialah stevia dari Spesis Rebaudiana. Ia juga dikenali sebagai sweetleaf, sugarleaf ataupun sweet herb.
Ia merupakan sejenis tumbuhan herba berbatang lembut. Untuk menanamnya, medium yang digunakan ialah dari jenis poros supaya tiada air yang akan bertakung selepas ia disiram. Tumbuhan ini memerlukan air yang mencukupi dan perlu disiram 2 kali sehari dalam cuaca panas. Ia akan cepat kering dan mati jika kekurangan air. Daunnya berbentuk bujur. Batangnya halus dan bergerutu. Dalam keadaan optimum, stevia boleh mencapai ketinggian sehingga 1 meter atau lebih. Ia mengeluarkan bunga kecil berwara putih. Bentuk bunganya menyerupai bunga-bunga aster yang lain, cuma saiznya kecil. Bunga ini akan menghasilkan biji benih apabila matang. Pembiakan selalunya menggunakan keratan batang. Keratan batangnya mudah mengeluarkan akar. Walaupun ia boleh juga membiak menggunakan biji benih, namun kadar percambahan biji benihnya amat rendah sehingga ia jarang dibiakkan dengan menggunakan biji benih.
Bahan aktif yang bertanggungjawab ke atas rasa manis pada daun stevia dikenali sebagai steviol glikosida yang mengandungi steviosida dan rebaudiosida. Bahan aktif ini stabil pada suhu tinggi, nilai pH yang stabil dan tidak merangsang tindak balas glisemik, menjadikan ia semakin digemari orang ramai terutamanya untuk yang ingin menghadkan pengambilan karbohidrat dan mengelakkan diabetes. Selain itu, stevia juga didapati boleh merawat tekanan darah tinggi, mengurangkan tahap asid urik dan obesiti.
Stevia telah digunakan sebagai pemanis semulajadi oleh masyarakat di Brazil dan Paraguay sejak beratus-ratus tahun dahulu lagi. Ia mula digunakan oleh kaum Red Indian Guarani di Paraguay sejak 1500 tahun yang silam yang memanggilnya ka'a he'ê ("herba manis"). Ia digunakan terutamanya untuk memaniskan teh herba mereka. Selain daripada itu ia juga digunakan untuk memaniskan makanan mereka. Mereka juga menggunakan Stevia sebagai penawar terutamanya untuk menurunkan tekanan darah tinggi, melawaskan kencing dan merawat luka terbakar.[1]
Pada tahun 1899, ahli botani Moisés Santiago Bertoni pertama kali menggambarkan tumbuhan sebagai tumbuh di timur Paraguay, dan diamati rasa manisnya.[2]
Kegunaan stevia sebagai pemanis mula disedari oleh orang Eropah pada kurun ke-16. Sejak itu ia mula digunakan dengan meluas di Eropah sehinggalah dibawa ke Asia. Walaubagaimanapun kajian terhadap Stevia hanya mula dilakukan pada awal kurun ke-19 apabila para pengkaji di Brazil mendengar cerita yang sehelai daun stevia boleh memaniskan sebiji buah peria dan juga secawan teh herba yang kelat.
Ciri paling unik mengenai Stevia ialah ia merupakan pemanis semula jadi yang tidak mengandungi kalori. Di percayai secara tradisional, stevia mengandungi sifar kalori, lemak, kolestrol, gula dan karbohidrat. Ekstrak stevia dikatakan 300 kali lebih manis dari gula biasa. Ciri ini telah menarik minat para pengkaji untuk menjalankan kajian terhadap Stevia. Kajian terhadap kandungan toksidnya, mendapati kandungan utama yang menyebabkan ia manis iaitu Steviosid tidak toksid. Ia juga didapati tidak menyebabkan mutasi sel, ia juga tidak memberi apa-apa kesan terhadap kesuburan. Walau bagaimanapun, terdapat konflik terhadap kajian kesuburan yang dikaitkan dengan Stevia. Satu kajian mendapati ia tidak memberi apa-apa kesan terhadap kesuburan, manakala satu kajian lain mendapati air yang diekstrak daripada daun stevia didapati menurunkan paras testostron dan bilangan sperma bila diuji pada tikus jantan.
|title=
(bantuan) Stevia rebaudiana adalah spesies tumbuhan dalam genus Stevia daripada keluarga bunga matahari (Asteraceae), amnya dikenali sebagai daun manis, daun gula atau herba manis.
Di Malaysia ia juga digelar sebagai "Pokok Gula" kerana dipercayai dapat mengurangkan kencing manis disebabkan pernanannya sebagai pengganti gula. Stevia yang digunakan secara meluas sebagai pemanis ialah stevia dari Spesis Rebaudiana. Ia juga dikenali sebagai sweetleaf, sugarleaf ataupun sweet herb.
Honingkruid of stevia (Stevia rebaudiana) is een door de wind bestoven, meerjarige plant uit de composietenfamilie, die van oorsprong uit subtropisch en tropisch Zuid- en Centraal-Amerika komt en nog in het wild voorkomt op de hoogvlakte in het grensgebied tussen Brazilië en Paraguay. De plant wordt daar door de oorspronkelijke bewoners al eeuwenlang gebruikt als zoetmiddel in dranken als maté, medicinale drankjes en in kruidenextracten.
De plant wordt veelal als eenjarig gewas gekweekt. De plant kan tot één meter hoog worden en heeft smalle bladeren die tot drie centimeter lang zijn. Kweken uit zaad gaat moeilijk omdat de plant niet zelfbestuivend is en doorgaans 13-15% van het zaad goed kiemt, zelfs wanneer het zaad vers is (niet ouder dan 6 maanden).
De plant staat graag warm en vochtig, maar niet met natte voeten. De grondsoort kan lichtzure, zanderige leemgrond zijn. Bij lengende dagen ontwikkelt zich het blad; bij korter wordende dagen gaat de plant bloeien.
Met name in Japan en Brazilië worden steviabladeren al eeuwen gebruikt om voedingsmiddelen te zoeten en industrieel wordt daar al decennialang gezoet met stevia-inhoudsstoffen.
De plant wordt in mei en juni aangeboden in tuincentra, soms onder de naam "honingkruid". Hobbykwekers malen soms het gedroogde blad om het poeder als zoetmiddel te gebruiken. Niettemin was toepassing van steviolglycosiden in voedingsmiddelen tot 2011 niet toegestaan in de Europese Unie. Dit omdat de veiligheid ervan volgens de Wetenschappelijke Voedingsmiddelencommissie van de Europese Unie niet vaststond.[1] In 2011 werden de steviolglycosiden stevioside en rebaudioside alsnog opgenomen in de Europese lijst van voedingsadditieven, met E-nummer E960.
In voedingsmiddelen is gebruik van steviabladeren als zoetstof niet toegestaan, aangezien alleen de geconcentreerde steviolglycosiden als voedingsadditief zijn toegelaten. De zoetstoffenwetgeving is ontworpen voor individuele zoetstoffen en sluiten in feite opneming van steviablad als "zoetstof" uit, aangezien alle individuele inhoudsstoffen van steviabladeren dan op veiligheid zouden moeten worden beoordeeld. Gebruik van steviabladeren in voedingsmiddelen is in Nederland overigens wél toegestaan zolang deze bladeren niet als zoetstof worden gedeclareerd.[2]
Stevia wordt ook verwerkt als ingrediënt van gezichtscrèmes, handcrèmes, voetenzalven, lippenbalsems en tandpasta's.
De zoete smaak van de stevia is sterker dan die van suiker. Vertaald naar suiker zou stevia ongeveer 200 keer zo zoet zijn als suiker. Toch zijn er weinig producten die alleen stevia gebruiken en geen suiker. De reden hiervoor is dat pure stevia een sterke dropachtige nasmaak heeft. Als stevia gemengd wordt met suiker, valt deze nasmaak weg. De verhouding tussen stevia en suiker is meestal rond de 45%, dit is het hoogste percentage stevia zonder de sterke nasmaak.
Honingkruid of stevia (Stevia rebaudiana) is een door de wind bestoven, meerjarige plant uit de composietenfamilie, die van oorsprong uit subtropisch en tropisch Zuid- en Centraal-Amerika komt en nog in het wild voorkomt op de hoogvlakte in het grensgebied tussen Brazilië en Paraguay. De plant wordt daar door de oorspronkelijke bewoners al eeuwenlang gebruikt als zoetmiddel in dranken als maté, medicinale drankjes en in kruidenextracten.
Stevia rebaudiana – gatunek roślin astrowatych. Pochodzi z Brazylii (Mato Grosso do Sul) i Paragwaju (Amambay, Concepción)[2]. Jest uprawiana w wielu rejonach świata[2].
Roślina o bardzo wysokiej zawartości związków słodzących i z tego względu używana do słodzenia napojów i potraw. Charakteryzuje się bardzo niską kalorycznością w porównaniu do tradycyjnego cukru. Ważnym efektem spożywania stewii jest jej zdolność do obniżania ciśnienia krwi[3]. Mechanizm obniżania ciśnienia krwi polega na zatrzymaniu napływu jonów Mg2+ z płynu międzykomórkowego[4].
Stewia posiada również właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. Glikozydy stewiolowe (związki słodzące zawarte w stewii) nie wykazały ujemnego wpływu na płodność, przebieg ciąży i zdrowotność młodych w badaniach nad szczurami, nie wykazały też większego wpływu na układ sercowo-naczyniowy w doświadczeniach na ludziach. Badania laboratoryjne przeprowadzone w krajach Ameryki Południowej wykazały, że stewiozydy mają pewną aktywność w niektórych procesach fizjologicznych[potrzebny przypis].
W grudniu 2008 dopuszczono ją do sprzedaży na terenie USA. W listopadzie 2011 glikozydy stewii zostały dopuszczone do stosowania w Unii Europejskiej jako środki słodzące oznaczane na liście dodatków do żywności symbolem E960[5]. Stewia jest szeroko stosowana w krajach Dalekiego Wschodu (w Japonii od ok. 40 lat).
Glikozydy stewiolowe zawarte w stevii są ok. 100 do 150 razy słodsze od normalnego białego cukru. Związki te są stabilne termicznie do 180°C (czyli nadają się do pieczenia) i chemicznie w szerokim zakresie pH (do kwaśnych potraw)[6].
Stevia rebaudiana – gatunek roślin astrowatych. Pochodzi z Brazylii (Mato Grosso do Sul) i Paragwaju (Amambay, Concepción). Jest uprawiana w wielu rejonach świata.
Espécie do gênero Stevia, família Asteraceae, originária da América do Sul, na Serra de Amambai (MS), região limítrofe entre o Brasil e o Paraguai. Planta de hábito arbustivo que forma, com o tempo, múltiplos brotos e mede de 40 a 80 cm de altura. A raiz é perene, fibrosa e filiforme.
A Stevia [denominada estévia] tornou-se bastante popular quando um poderoso adoçante oriundo de suas folhas passou a ser utilizado na forma de um extrato em pó nos países da América do Sul. Já era utilizada pelos índios guaranis para adoçar remédios.
O esteviosídeo é um diterpeno da classe dos cauranos, o qual possui três moléculas de glicose ligadas à sua, sendo duas à hidroxila do carbono-13 e uma à carboxila do carbono-19[3]. Tem a propriedade de adoçar cerca de 300 vezes mais que o açúcar comum. Tem sabor agradável e não apresenta gosto residual, sendo agradável ao paladar. 1,0 g de esteviosídeo possui aproximadamente 3,8 kcal e adoça o equivalente a duas colheres de sopa de açúcar comum (sacarose).
Na sua forma natural, o esteviosídeo é um pó branco, sendo apresentado nesta forma ou na forma líquida (diluída). Algumas empresas já estão disponibilizando produtos como achocolatados, condimentos e gelatinas.
Desde 1970 o esteviosídeo é utilizado no Japão como agente edulcorante (adoçante) em alimentos e bebidas. No Brasil, desde 1987 é utilizado como adoçante e, nos Estados Unidos, a partir de 1995 como ingrediente para suplemento dietético.[2]
Esta secção não apresenta dados científicos e é baseada apenas em dados da medicina popular.
Estudos científicos revelaram que alguns dos nutrientes que podem ser encontrados na erva stévia são o zinco, vitamina C, vitamina A, proteínas, potássio, fósforo, magnésio, ferro e cálcio. Stévia é amplamente conhecido como uma excelente fonte de fibra [4]
Hipoglicemiante, hipotensora, diurética, cardiotônica, tônica para o sistema vascular e antiflogística.
Glicosídeos, esteviosídeo (5 a 10%), rebaudiosídeo (2 a 4%), dulcosídeo, saponinas, óleo essencial e taninos.
Diabetes, hipertensão arterial, azia, baixar ácido úrico, reumatismo, fadiga, depressão, insônia e emagrecimento.
Embora se afirme que a estévia não apresenta efeitos colaterais, deve-se alertar para o fato de suposta ação anticoncepcional, já que os índios guaranis a utilizavam para esta finalidade, apesar de desconhecerem o uso do chá dentro no ritual da contracepção.[carece de fontes?]
No final dos anos 1960, a Universidade da República (Montevidéu, Uruguai) e a Universidade de Purdue (Indiana, Estados Unidos) comprovaram que quinze gramas da folha seca em trezentos mililitros de água compreende a dose diária que impede a ovulação, porém, ao se suspender o uso do chá por dez dias, a mulher poderá engravidar normalmente.[carece de fontes?]
Espécie do gênero Stevia, família Asteraceae, originária da América do Sul, na Serra de Amambai (MS), região limítrofe entre o Brasil e o Paraguai. Planta de hábito arbustivo que forma, com o tempo, múltiplos brotos e mede de 40 a 80 cm de altura. A raiz é perene, fibrosa e filiforme.
A Stevia [denominada estévia] tornou-se bastante popular quando um poderoso adoçante oriundo de suas folhas passou a ser utilizado na forma de um extrato em pó nos países da América do Sul. Já era utilizada pelos índios guaranis para adoçar remédios.
Stevia rebaudiana este o plantă din genul Stevia. Din frunzele de stevia dulce se obțin produse cu calitate de îndulcitori: frunze uscate, pudră și extract. Stevia rebaudiana este de 300 de ori mai dulce decât zahărul.[1] Este acalorică și nu conține carbohidrați.[2] Este de asemenea folosită ca îndulcitor principal în băutura carbogazoasă Coca-Cola Life.[3]
Stevia dulce este o plantă perenă, un tufiș care poate crește câțiva metri. Lungimea frunzei este de 2-3 cm. Florile mici, albe, cresc în partea de sus a frunzișului. Frunzele pot fi mâncate proaspete, folosite sub formă de ceai, sau pot fi puse în mâncare.
Stevia dulce crește ca plantă sălbatică în Paraguay, dar este cultivată și în Uruguay, Brazilia, Israel, Thailanda și China. Guaranii au folosit stevia dulce în băuturile lor timp de 1500 de ani. Japonezii au dezvoltat o metodă de separare a îndulcitorilor din plante în anii '70. În Occident, a devenit populară la începutul anilor 2000. Uniunea Europeană a aprobat introducerea ei pe piață în anul 2011.
Stevia rebaudiana este o plantă din genul Stevia. Din frunzele de stevia dulce se obțin produse cu calitate de îndulcitori: frunze uscate, pudră și extract. Stevia rebaudiana este de 300 de ori mai dulce decât zahărul. Este acalorică și nu conține carbohidrați. Este de asemenea folosită ca îndulcitor principal în băutura carbogazoasă Coca-Cola Life.
Stevia dulce este o plantă perenă, un tufiș care poate crește câțiva metri. Lungimea frunzei este de 2-3 cm. Florile mici, albe, cresc în partea de sus a frunzișului. Frunzele pot fi mâncate proaspete, folosite sub formă de ceai, sau pot fi puse în mâncare.
Stevia dulce crește ca plantă sălbatică în Paraguay, dar este cultivată și în Uruguay, Brazilia, Israel, Thailanda și China. Guaranii au folosit stevia dulce în băuturile lor timp de 1500 de ani. Japonezii au dezvoltat o metodă de separare a îndulcitorilor din plante în anii '70. În Occident, a devenit populară la începutul anilor 2000. Uniunea Europeană a aprobat introducerea ei pe piață în anul 2011.
Stévia cukrová (Stevia rebaudiana, nazývaná tiež stévia sladká, sladká tráva, medové lístky) je bielo kvitnúca svetlomilná tropická rastlina z čeľade astrovité (Asteraceae). Pôvodnou oblasťou výskytu sú tropické a subtropické oblasti Južnej a Strednej Ameriky. Cení sa nielen kvôli jej liečivým účinkom, ale najmä vysokej sladivosti. Stévia sa používa predovšetkým ako náhrada cukru, ale vo vyššej koncentrácii môže mať trochu horkejšiu príchuť. Rod Stévia obsahuje okolo 150 druhov bylín a kríkov.
Stévia ako sladidlo je na rozdiel od cukru takmer nekalorická, neprispieva k tvorbe zubného kazu a je vhodná aj pre diabetikov. V novembri 2011 bola stévia v Európskej únii schválená ako prídavná látka do potravín pod označením E960. Očakáva sa, že toto rozhodnutie bude mať výrazný vplyv na trh s cukrom a sladidlami.[1][2]
Dorastá do výšky 50 až 100 cm. Jej drobné sýtozelené listy sú protistojné, kopijovité. Jemné úbory bielych kvetov vytvárajú koncové okolíky. Stévia bola pôvodne jednoročnou rastlinou, ale rôznymi šľachtiteľskými postupmi sa zaradila medzi viacročné. Existujú prepracované technológie pestovania v jednoročnom aj vo viacročnom cykle a technológie vegetatívneho množenia pomocou zelených odrezkov, odrezkov koreňov, odnoží a ďalších vegetatívnych častí rastlín vrátane metódy in vitro.
Ako prví využívali rastlinu kmene známe ako Guarana v Paraguaji a Brazílii. Sladili si s ním maté a používali ho tiež v tradičných postupoch liečenia (na pálenie záhy, cukrovku, ako ústnu vodu).
V roku 1931 izolovali francúzski chemici glykozidy, ktoré dávajú rastline sladkú chuť. Izolované zložky boli pomenované podľa rastlín: steviocid a rebaudiozid, ktoré sú 250-300 krát sladšie ako sacharóza. Látka je stála aj za tepla, nemení sa jej pH a nekvasí.
V 20. storočí sa začali používať vo veľkej miere umelé sladidlá, ako sú cyklamát a sacharín, ktoré môžu mať karcinogénne účinky. Preto sa na začiatku 70. rokov začala japonská firma Morita Kagaku Kogyo Co., Ltd zaoberať možnosťou použiť stéviu ako náhradu cukrov v nápojoch a ďalšom potravinárskom priemysle. Teraz má stévia 40% podiel na japonskom trhu s umelými sladidlami. Tu sa tiež používa v nealko nápojoch napr Coca Cola.
Čína je najväčším producentom steviózy na svete. Predtým bola stévia veľmi rozšírená aj v USA.
Pokusne bola rastlina vysadená v Ontáriu v Kanade, aby sa zistilo či je možné ju pestovať na komerčné účely. V USA je legálne túto rastlinu predávať v akejkoľvek forme, ak nie je označená ako potravinový doplnok. Tie isté pravidlá platia pre Austráliu, Nový Zéland, Kanadu a predtým platili aj pre Európsku úniu.
V Japonsku sa stévia predáva aj ako sladidlo. Extrakt zo stévie bol zaregistrovaný pod menom rebiana spoločnosťami Coca Cola a Cargill. Tento extrakt čaká na schválenie patentu a označuje nekalorické sladidlo. Coca Cola plánovala presadiť toto sladidlo na americkom trhu v roku 2009.
V roku 1985 vyšla štúdia, ktorá dokazovala, že steviol je mutagénom (steviol je látka získaná zo steviozidu a rebaudiozidu, dvoch najsladších steviolov z rastliny). Táto štúdia bola však neskôr kritizovaná za spôsob vyhotovenia.
Ďalšie štúdie ukázali, že stévia zvýšila citlivosť na inzulín u pokusných krýs a môže dokonca zvýšiť produkciu inzulínu. Tým napomáha k zníženiu prejavov cukrovky a jej metabolických prejavov. Predbežné štúdie na ľuďoch ukázali, že môže redukovať hypertenziu, ale iná štúdia toto vyvrátila. Napriek mnohým ďalším štúdiám, ktoré preukazujú zdravotnú nezávadnosť sa to vládnym organizáciám nezdá dosť preukazné a volajú po ďalšom výskume, ktorý by vyvrátil toxicitu výrobkov.
V roku 2006 Svetová zdravotnícka organizácia (WHO) pripravila nové štúdie na zhodnotenie nezávadnosti stévie. Ukázalo sa, že steviocid môže mať pozitívny vplyv na niektoré osoby trpiace hypertenziou alebo cukrovkou typu dva, a že neuvoľňuje mutagény. Liečebné účinky napriek tomu vyžadujú ešte ďalšie skúmanie. Cukrovka bola stéviou liečená v Južnej Amerike už stovky rokov a tiež v Japonsku, kde je v značnej miere používaná už od 70. rokov sa neprejavili žiadne zdravotné komplikácie.
V roku 1991 bola podaná anonymná sťažnosť na používanie stévie na úrad pre Kontrolu potravín a liečiv (FDA) v USA, ktorý stéviu označil za nebezpečný potravinový doplnok a zakázal jej dovoz. FDA svoje rozhodnutie zdôvodnila tým, že toxikologické testy nie sú dosť presvedčivé a látka nie je bezpečná. Aj napriek tomu, že sa látka používa od roku 1958 a nevyskytli sa žiadne zdravotné komplikácie, nebola látka schválená na ďalšie používanie.
Arizonský kongresman Jon Kyl obvinil FDA za rozhodnutie na základe žiadosti výrobcov, umelých sladidiel. FDA sa bráni tým, že nemôže zverejniť meno informátora.
Do roku 1994 bola stévia označovaná ako nebezpečná a jej predaj bol zakázaný. V roku 1995 bola revidovaná a mohla sa predávať na liečebné účely, ale nie ako potravinový doplnok. Nejasnosti ohľadom vzniku mutagénov metabolickými pochodmi u zvierat a ľudí vtedy presvedčili Európsku úniu o predĺženie zákazu. Štúdia vykonaná v roku 2006 Svetovou zdravotníckou organizáciou (WHO) odporučila opäť látku predávať ako potravinový doplnok.
Komplex sladivých látok obsiahnutý takmer v celej rastline mimo koreňa, je tvorený niekoľkými diterpenickými glykozidmi nazývanými súhrnne steviozid. Okrem samotného steviozidu sú v rastline obsiahnuté ešte tieto: rebaudiozid A, ktorý je sladší ako steviozid 1,3 - 1,5 x, rebaudiozid C, D, E, dulkozid B a steviolbiozid. Steviozid sa v mnohých krajinách na svete používa na sladenie potravín, nápojov, v cukrárskom a konzervárenskom priemysle, pri výrobe zubných pást a žuvačiek.
Po schválení používania v Európskej únii už možno sladidlo v tabletách na báze stévie kúpiť bežne v lekárňach aj obchodoch s potravinami. Stéviu je tiež možné kúpiť v sušenej forme v obchodoch so zdravou výživou.
Rastlina sa dá kúpiť v jarných mesiacoch aj ako vonkajšia rastlina v kvetinárstvach. V obchodoch s kvetinami je známa pod názvom sladká tráva alebo stévia. Rastlina, pestovaná v domácom prostredí zvyčajne nedosahuje dostatočné množstvo steviózy. Pestovanie sa odporúča v kvetináči, ideálny je východne orientovaný parapet. Sladké látky sa viac tvoria, keď má rastlina dostatok svetla a tepla. Z jednej rastliny možno získať až 0,5 kg sušených lístkov. V letnom období dobre znáša podmienky našich zemepisných šírok. Rastliny možno dobre tvarovať rezaním a listy možno užívať ako v čerstvom stave, tak mrazené alebo sušené.
Stévia cukrová (Stevia rebaudiana, nazývaná tiež stévia sladká, sladká tráva, medové lístky) je bielo kvitnúca svetlomilná tropická rastlina z čeľade astrovité (Asteraceae). Pôvodnou oblasťou výskytu sú tropické a subtropické oblasti Južnej a Strednej Ameriky. Cení sa nielen kvôli jej liečivým účinkom, ale najmä vysokej sladivosti. Stévia sa používa predovšetkým ako náhrada cukru, ale vo vyššej koncentrácii môže mať trochu horkejšiu príchuť. Rod Stévia obsahuje okolo 150 druhov bylín a kríkov.
Stévia ako sladidlo je na rozdiel od cukru takmer nekalorická, neprispieva k tvorbe zubného kazu a je vhodná aj pre diabetikov. V novembri 2011 bola stévia v Európskej únii schválená ako prídavná látka do potravín pod označením E960. Očakáva sa, že toto rozhodnutie bude mať výrazný vplyv na trh s cukrom a sladidlami.
Cỏ ngọt hay cúc ngọt (danh pháp hai phần: Stevia rebaudiana) là một loài thực vật có hoa thuộc họ Asteraceae.
Cỏ ngọt có nguồn gốc từ châu Mỹ, hiện được trồng ở nhiều nơi trên thế giới để làm chất tạo ngọt và làm thuốc. Hoạt chất chính trong cỏ ngọt là một glycoside tên là steviol, có độ ngọt gấp 300 lần so với đường mía. Vì vậy cỏ ngọt được sử dụng trong các thực đơn ít năng lượng để điều trị các bệnh như đái tháo đường, cao huyết áp...
Người Ấn Độ đã sử dụng trong nhiều thế kỷ loài Stevia rebaudiana để làm chất tạo ngọt và thuốc.
Năm 1931, nhà hóa học người Pháp đã phân lập một glycoside có hương vị ngọt ngào từ lá của cây này. Chúng được gọi là Stevioside và cô lập như chất aglycone tạo ngọt. Vị ngọt của Stevioside được ước tính vào khoảng 300 lần mạnh hơn mía 4. Kể từ khi các phân tử khác dựa trên chất ngọt ít hơn được phân lập cùng aglycone, chúng có độ ngọt khác nhau từ 30-450 như các rebaudioside (AF), rubusoside, steviolbioside và dulcoside. Stevioside và rebaudioside là các hợp chất có độ ngọt lớn.
Trong đầu thập niên 1970, người Nhật bắt đầu trồng cây và sản xuất chiết xuất để thay thế các chất làm ngọt nhân tạo như cyclamate hay saccharin. Chiết xuất chất lỏng của lá và tinh khiết được sử dụng như chất làm ngọt Stevioside và tiếp thị tại Nhật Bản từ năm 1971. Chúng chiếm 40% thị trường chất làm ngọt trong năm 2005 tại đất nước này và là nước tiêu dùng lớn nhất thế giới.
Stevia hiện nay được trồng và tiêu thụ ở nhiều nước châu Á: Trung Quốc (từ năm 1984), Hàn Quốc, Đài Loan, Thái Lan và Malaysia. Nó cũng được tìm thấy ở Nam Mỹ (Brasil, Paraguay và Uruguay) và Israel. Paraguay đã phê duyệt stevia vào năm 2004. Trung Quốc là nước xuất khẩu lớn nhất stevia.
Lá Stevia chứa (% chất khô) 6,2% protein, 5,6% chất béo, 52,8% từ carbohydrate, 15% Stevioside và khoảng 42% chất hòa tan trong nước.[2]
|accessdate=
(trợ giúp) Phương tiện liên quan tới Stevia rebaudiana tại Wikimedia Commons
Cỏ ngọt hay cúc ngọt (danh pháp hai phần: Stevia rebaudiana) là một loài thực vật có hoa thuộc họ Asteraceae.
Hoa cỏ ngọt Cỏ ngọt khôCỏ ngọt có nguồn gốc từ châu Mỹ, hiện được trồng ở nhiều nơi trên thế giới để làm chất tạo ngọt và làm thuốc. Hoạt chất chính trong cỏ ngọt là một glycoside tên là steviol, có độ ngọt gấp 300 lần so với đường mía. Vì vậy cỏ ngọt được sử dụng trong các thực đơn ít năng lượng để điều trị các bệnh như đái tháo đường, cao huyết áp...
Стевия медовая[1] (также — Медо́вая трава́, Stevia rebaudiana Bertoni.) — многолетнее травянистое растение, вид рода Стевия семейства Сложноцветные (Compositae).
Произрастает в Южной и Центральной Америке, на север вплоть до Мексики.
Культивируется и широко используется в продуктах питания в восточной Азии, включая Китай (с 1984 г.), Корею, Тайвань, Таиланд и Малайзию; её также можно найти в Сент-Китс и Невис, в Южной Америке (Бразилия, Парагвай и Уругвай) и Израиле.
В диком виде встречается на полузасушливых территориях от равнин до горных районов.
Стевия это многолетнее травянистое растение, которое относится к отделу высших растений. Семья, к которой принадлежит стевия, достаточно многочисленна, насчитывает свыше 20 тысяч видов. Это относительно молодое растение, которое находится в филлогенетическом расцвете, в которой продолжаются процессы видопроизводства.
Стевия прорастает в виде кустов, имеющих следующие формы:
1. Овальная(яйцеобразная) форма - самая широкая часть куста находится ниже середины, постепенно сужаясь к низу и вытягиваясь к верху.
2. Шаровидная форма куста - куст имеет округлую форму.
3. Раскидистая форма - самая широкая часть растения находится посредине куста.
4. Обратно-конусообразная или пирамидальная форма - самая широкая часть растения находится в верхней его части.
5. Обратно-трапециевидная форма - самая широкая часть куста находится сверху, постепенно сужаясь книзу.
6. Цилиндрическая или удлиненная форма - одинаковая за шириной в верхней и нижней части куста.
7. Пирамидальная форма куста - когда куст постепенно расширяется книзу.
Встречаются также веретенообразная и коническая формы.
Высота кустов, в зависимости от климатических условий года и влажности почвы - составляет от 45,0 до 120 см.
Кусты стевии бывают прямостоячие или павшие. Хорошо опушены. Диаметр стебля при основе от 1,0 до 1,5 см. Растения первого года развития имеют один главный стебель с боковыми стеблями. На 2-3 год выращивание стеблей отрастает столько, сколько было заложено почек на корневище.[2]
Листья и стебли растения включают в себя стевиол (см. таблицу ниже), некоторые флавоноиды и сапонины.
Стевиолгликозиды Единицы условной сладости Стевиозид 150-300 Ребаудозид А(Rebaudioside A, Reb - A) 200-400 Ребаудозид В 300-350 Ребаудозид С 50-120 Ребаудозид D 200-300 Ребаудозид Е 250-300 Ребаудозид F данные отсутствуют Рубусозид 110 Ствиолмонозид данные отсутствуют Стевиолбиозид Н 100-125 Стевиолбиозид b - Glc 50-120Пищевая промышленность, медицина, косметика.
В 1931 году французские химики М. Бридель и Р. Лявей выделили из стевии гликозиды, которые и придают стевии сладкий вкус.[3] Экстракты получили название стевиозиды (англ. steviosides) и ребаудиозиды (англ. rebaudiosides).
Индейцы племени гуарани на территории современных Бразилии и Парагвая применяли Stevia rebaudiana в пищу под названием ka’a he'ê («сладкая трава») в качестве подсластителя к мате и другим медицинским чаям, для лечения изжоги и других болезней.
Уникальность стевии заключается в гармоничном сочетании ценных витаминов и микроэлементов с высокой сладостью и низкой калорийностью. Поэтому напитки со стевией могут применяться для больных сахарным диабетом, для контролирования массы тела.
Стевия медовая (также — Медо́вая трава́, Stevia rebaudiana Bertoni.) — многолетнее травянистое растение, вид рода Стевия семейства Сложноцветные (Compositae).
甜叶菊(学名:Stevia rebaudiana)[2]又名甜菊,是菊科甜菊属的一种,原生于南美洲[3]。是生产甜菊糖——一种重要的食用甜味剂及代糖的重要作物。
本种原生于巴拉圭及巴西等地,作为经济及药用作物而被引种到世界各地[3]。
ステビア(学名:Stevia rebaudiana)は、パラグアイをはじめとする南アメリカ原産のキク科ステビア属の多年草。草丈は50cmから1m前後、茎は白い細毛に覆われている。夏から秋にかけて、枝先に白い小花を咲かせる。別名はアマハステビア。
甘味成分として、ステビオシドやレバウディオサイドAといったテルペノイドの配糖体を含んでいるため、甘味料として用いられる。ステビオシドは「ステビオサイド」とも呼ばれる。
1971年に大阪の守田化学工業によって世界で初めて商品化された。ステビオシドはショ糖の300倍の甘味度を持ち[1]、ダイエット用食品や糖尿病患者用メニューなどに砂糖の代わりとして用いられている。1990年には大塚製薬の清涼飲料水である「ポカリスエット ステビア」が発売された。
甘い味の醤油が好まれる九州地区向けの醤油には各メーカーがステビアを用いることも多い。原産国のひとつであるパラグアイでは古くからマテ茶などに甘味を付与するためや薬草として用いられてきた。整腸剤として、また全身に塗って美容や防虫剤としても利用された。
2007年6月、アメリカの大手食品メーカーであるザ コカ・コーラ カンパニーとカーギルが、24の特許を申請し、ステビア甘味料の販売を行うことが発表された。
また、ザ コカ・コーラ カンパニー、および同じく飲料大手のペプシコ・インク、サントリー食品インターナショナル、アサヒ飲料などが、ステビアを使った一部の炭酸飲料を含む清涼飲料、および缶コーヒー(2015年9月現在の時点においてはアサヒ飲料の「WONDA」シリーズのごく一部の商品のみが該当)が現在発売されている。
現在では甘味料としてだけでなく、ステビアの茎の部分を主原料とし、発酵後に数年間熟成させた健康飲料や化粧品への応用もされている。
動物実験によれば、生体内に取り込まれたステビオシドは腸内では吸収されず、腸内細菌によってステビオールに分解される。このステビオールは最終生成物であり、構造を変えずに排出される[2]。
ステビアの抽出物が食品添加物として認可されている国は、2008年12月までは、日本、ロシア、台湾、マレーシア、ブラジル、韓国などである。
アメリカ、EU諸国、シンガポール、香港などでは既存の甘味料業界のロビー活動 (Sugar Lobby) により認められていなかった。ステビア抽出物を甘味料として使用した日本のインスタント食品や清涼飲料水、スナック菓子などが、それらの国で販売禁止になったり、撤去されたことがある。アメリカでは、1994年からサプリメントとしては認めていた。
2003年3月、日本が中心となり、厚生労働省を通じてJECFA(ジェクファ:FAO/WHO合同食品添加物専門家会議)へ申請し、2004年6月、ステビア甘味料の暫定ADI(一日摂取許容量)が設定された。2007年6月には正式なADIが定められた[3]。
アメリカ食品医薬品局 (FDA) は2008年12月18日までに、シカゴにある甘味料大手メリサントが承認の申請をしたステビア甘味料「ピュアビア」、およびミネソタ州の穀物商社カーギルが申請したステビア甘味料「トゥルビア」を承認した。
ペルーの先住民は避妊に使用したとされるが、その後の研究で避妊効果は否定された。ブラジル及びパラグアイの先住民グアラニー族が単に甘味料として用いるだけでなく、医療用として、心臓病、高血圧、胸焼け、尿酸値を低くするなどの目的で使用してきた[4]。グアラニー族にとっては、ステビアは神聖な植物であり、崇拝の対象であった[5]。
ハーブとして、糖尿病や高血圧の治療や健胃剤、二日酔い、精神的疲労に対する強壮剤として利用されている[6]。2006年5月25日から27日に行われた「第49回日本糖尿病学会年次学術集会」にて、千葉大学薬学部の研究グループにより、ステビアが2型糖尿病の原因の一つである「インスリン抵抗性」を細胞レベルで改善する可能性があるという、自然抽出物では世界初めての発表があった[7]。
マイワシ油を使った抗酸化力の実験では、ステビアの茎を熱水抽出したものは緑茶の5倍以上の抗酸化力が証明された[8]ほか、ヒスタミンの解毒作用も確認されている [9]。
消化器系研究に関して最高権威である米国消化器病学会週間(DDW2008)では、C型肝炎ウイルスの抑制について発表された。
HCVレプリコンシステム(C型肝炎ウイルス増殖複製システム)を用いての抗ウイルス効果についての解析では、
との結論が導き出された研究結果が米国肝臓学会で演題採択され、米国消化器病学会週間で公開された。
ステビア(学名:Stevia rebaudiana)は、パラグアイをはじめとする南アメリカ原産のキク科ステビア属の多年草。草丈は50cmから1m前後、茎は白い細毛に覆われている。夏から秋にかけて、枝先に白い小花を咲かせる。別名はアマハステビア。
스테비아(/stiːviə, stɛviə/)는 브라질과 파라과이가 원산지인 스티비아레바우디아나의 잎에서 추출한 천연 감미료 및 설탕 대용품이다.[1]
활성화합물은 스테비올 글리코사이드(주로 스테비오사이드와 레바우디오사이드)로 설탕의 30~150배의 단맛을 가지고 있으며, 열 안정성이 있고, pH 안정성이 있으며, 발효되지 않는다. 몸은 스테비아에서 글리코사이드 대사하지 않기 때문에 다른 인공 감미료처럼 칼로리가 0이다. 스테비아의 맛은 설탕에 비해 맛이 느껴지는 속도가 느리고 지속시간이 길며, 추출물 중 일부는 고농도에서 쓴맛이나 감초 같은 뒷맛이 날 수 있다.
스테비아의 식품 첨가제나 식이요법 보충제로서의 법적 허용 수준은 나라마다 다르다. 미국에서는 2008년 이후 고순도 스테비아 글리코사이드 추출물이 GRAS (generally recognized as safe, 일반적으로 안전하다고 인식된다)으로 인식되어 식품에서 허용되고 있으나 스테비아 잎과 원액 추출물은 식품에서의 사용에 대한 GRAS나 식품의약국(FDA) 승인을 받지 못하고 있다. 유럽 연합은 스테비아 첨가물을 2011년에 승인했고 일본에서는 스테비아가 수십 년 동안 감미료로 널리 사용되어 왔다.[2][3]
스테비아 레바우디아나 식물은 남아메리카의 과라니족에 의해 1,500년 이상 사용되어 왔으며, 과라니족은 이를 '카아헤'("sweet herb")라고 불렀다. 이 잎은 브라질과 파라과이에서 전통적으로 수백 년 동안 지역 차와 의약품을 달게 하기 위해 사용되어 왔다. 이 속은 스페인의 식물학자이자 의사인 페트루스 야코부스 스테버스의 이름을 따서 명명되었다.
스테비아의 활용 -김치볶음밥에는 넣는것이 좋지 않다고 밝혀진바가 있음 (2022 1 24)
스테비오사이드 같은 테르페노이드(Terpenoid) 배당체(글리코사이드)를 포함하고 있어 감미료로 사용된다. 1971년에 일본 오사카에 있는 모리타화학공업이 세계 최초로 상품화했다. 스테비오사이드의 단맛은 설탕의 300배에 이른다. 2007년 6월에는 미국의 코카콜라와 카길이 특허 24건을 신청, 스테비아감미료 판매를 발표했다.
남아메리카가 원산지인 국화과 다년생 식물로, 하천이나 습지대 주변에서 서식하는 높이 60~90cm 정도의 상록성 다년초이다. 특히 스테비아의 잎과 줄기에 들어있는 '스테비오사이드'라는 성분은 설탕의 당분보다 200~300배 높아, 설탕을 대체할 수 있는 천연 감미료로 사용된다. 우리나라에는 1973년 들어왔으며, 설탕 대체용 개발을 위해 시험 재배됐다.
또한 스테비아에 포함된 ‘테르펜’이라는 당은 인슐린 분비 세포를 자극해 식사 후 고혈당을 예방하는 데 도움을 준다. 다만 스테비아는 평소 신장이 좋지 않을 사람이 과다 섭취할 경우에는 설사나 복통 등의 부작용이 나타날 수 있어 주의해야 한다.[4]
스테비아(/stiːviə, stɛviə/)는 브라질과 파라과이가 원산지인 스티비아레바우디아나의 잎에서 추출한 천연 감미료 및 설탕 대용품이다.
활성화합물은 스테비올 글리코사이드(주로 스테비오사이드와 레바우디오사이드)로 설탕의 30~150배의 단맛을 가지고 있으며, 열 안정성이 있고, pH 안정성이 있으며, 발효되지 않는다. 몸은 스테비아에서 글리코사이드 대사하지 않기 때문에 다른 인공 감미료처럼 칼로리가 0이다. 스테비아의 맛은 설탕에 비해 맛이 느껴지는 속도가 느리고 지속시간이 길며, 추출물 중 일부는 고농도에서 쓴맛이나 감초 같은 뒷맛이 날 수 있다.
스테비아의 식품 첨가제나 식이요법 보충제로서의 법적 허용 수준은 나라마다 다르다. 미국에서는 2008년 이후 고순도 스테비아 글리코사이드 추출물이 GRAS (generally recognized as safe, 일반적으로 안전하다고 인식된다)으로 인식되어 식품에서 허용되고 있으나 스테비아 잎과 원액 추출물은 식품에서의 사용에 대한 GRAS나 식품의약국(FDA) 승인을 받지 못하고 있다. 유럽 연합은 스테비아 첨가물을 2011년에 승인했고 일본에서는 스테비아가 수십 년 동안 감미료로 널리 사용되어 왔다.
스테비아 레바우디아나 식물은 남아메리카의 과라니족에 의해 1,500년 이상 사용되어 왔으며, 과라니족은 이를 '카아헤'("sweet herb")라고 불렀다. 이 잎은 브라질과 파라과이에서 전통적으로 수백 년 동안 지역 차와 의약품을 달게 하기 위해 사용되어 왔다. 이 속은 스페인의 식물학자이자 의사인 페트루스 야코부스 스테버스의 이름을 따서 명명되었다.
스테비아의 활용 -김치볶음밥에는 넣는것이 좋지 않다고 밝혀진바가 있음 (2022 1 24)