nomes no trilho de navegação
The caterpillar of the Mourning Cloak feeds in groups on the leaves of deciduous trees, including the willow, elm, hackberry, cottonwood, poplar, rose, birch, and mulberry trees. The adult butterfly feeds on tree sap by landing above the flow of sap on a tree and bending its head downward to siphon it. It also feeds on rotting fruit. It very rarely feeds on flowers, but, in the summer, the butterfly may feed on the nectar of scabious and knapweed (Klots, 1951; Pyle, 1981; Tveten and Tveten, 1996).
While the Mourning Cloak's function as a pollinator is minimal because the Mourning Cloak does not usually feed on flowers, it is still existent.
Canada has designated the caterpillar of the Mourning Cloak as a pest that attacks deciduous trees (Moucha, 1963).
The Mourning Cloak occupies an area in North America defined by the tundra line in Canada and Alaska in the north and the region of central Mexico in the south. Its range may extend further southward to northern South America, but it is not native to subtropical locales. Thus, it is usually not found in the southern regions of the states of Texas, Florida, and Louisiana. The Mourning Cloak also inhabits northern Eurasia, where some individuals may wander to England, and the temperate zones of Asia, even as far as Japan (Moucha, 1963; Pyle, 1981; Tveten and Tveten, 1996).
The Mourning Cloak occupies "watercourses, sunny glades, forest borders, parks, gardens, open woodlands, and groves" (Pyle, 1981). During hibernation, it may be found "under the eaves of houses, in cellars, crevices and hollows" (Moucha, 1963).
The Mourning Cloak has a wing span of 2.875 to 3.375 in. Its dark maroon wings are characterized by a ragged creamy yellow margin that is lined on the interior by bright blue iridescent spots. When viewed closely, the wings appear to be iridescent as they reflect purple highlights. A rare variation in the appearance of the dorsal side of the wings, in which the margin is wider than normal and the blue spots may be absent, sometimes occurs. This aberration is a result of the pupa's being exposed to unusually cold temperatures. The ventral surface of the Mourning Cloak is a striated pattern of gray-black outlined by a yellow wing margin similar to that found on its dorsal surface (Holland, 1910; Pyle, 1981; Tveten and Tveten, 1996).
Other Physical Features: ectothermic ; bilateral symmetry
The Mourning Cloak enjoys legislative protection in Austria and Switzerland (Feltwell, 1986).
US Federal List: no special status
CITES: no special status
State of Michigan List: no special status
Upon the approach of a predator, the Mourning Cloak makes a "click" sound when flying away from rest (Pyle, 1981).
The first specimens of Nymphalis antiopa ever recorded in England were taken in 1748 in Cool Arbour Lane near Camberwell, giving the butterfly one of its two common names, the "Camberwell Beauty" (Moucha, 1963).
Its scientific name, Nymphalis antiopa, is derived from Greek mythology. Antiope was the leader of the Amazons (Tveten and Tveten, 1996).
The Mourning Cloak enjoys a long life span of ten to eleven months (Tveten and Tveten, 1996).
Butterflies undergo complete metamorphosis. The first stage of this process is represented by the egg. The Mourning Cloak lays its eggs in clusters of rings around twigs. The pale colored egg is 0.9 x 0.7 mm and becomes black prior to hatching; this event reveals the second stage of the process, the caterpillar. The caterpillar can grow up to 2 in long and is velvety black with raised white dots and a row of red spots on its mid-dorsal region. The caterpillar's legs are the color of rust, and several long black spines line its body. It associates in groups. The caterpillar undergoes four ecdyses, instances in which the caterpillar sheds its skin. Each ecdysis is called an instar. A fully grown caterpillar has gone through five instars. The latitude and altitude of the population's geographic location determines the number of broods, usually two or three. The next stage is the chrysalis. The chrysalis of the Mourning Cloak hangs upside down from grass stems; the tip of its abdomen is adjoined to the leaf by a silk pad produced by the caterpillar. It may grow up to 28 mm long and its color ranges from tan to gray. It has two head horns, a "beak," and tubercles that run the length of its body. The final stage is the adult butterfly (Feltwell, 1986; Klots, 1951; Moucha, 1963; Pyle, 1981; Tveten and Tveten, 1996).
Nymphalis antiopa ye una especie de lepidópteru ditrisiu de la familia Nymphalidae, llargamente distribuyida per Eurasia y Norteamérica.[1] Vuela n'Asturies.
Les sos nales granate escuru carauterícense por un cantu mariellu, que tien al pie d'él una banda de puntos azules iridiscentes. Vistes de cerca, les nales son iridiscentes. Tien un valumbu de 73 a 86 mm. Dacuando apaez una variación, cuando la pupa tuvo espuesta a temperatures inusualmente baxes, en que la banda mariella ye más amplia que lo normal, y nun presenta los llurdios azules.[2]
♂
♂ △
Vive nel Norte América, ente la llinia de la tundra de Canadá y Alaska pel norte, hasta la rexón central de Méxicu pel sur. Tamién ye posible atopala en bien rares ocasiones nel norte dAmérica del Sur. Tamién habita'l norte d'Eurasia, dende Inglaterra hasta Xapón. Vive en cursos de ríos, cantos de monte o zones montiegues abiertes y parques.[2]
Los sos canesbes aliméntense de les fueyes d'árboles caducos, ente los que s'atopen les llameres y blimal blanca. Los adultos de la cazumbre de los árboles, y de fruta en descomposición, de manera bien infrecuente aliméntense del néctar de les de flores. Pasen l'iviernu nel estadiu adultu y por eso son de les primeres caparines que vuelen na primavera.[2]
Nymphalis antiopa ye una especie de lepidópteru ditrisiu de la familia Nymphalidae, llargamente distribuyida per Eurasia y Norteamérica. Vuela n'Asturies.
La vellutada del salze (Nymphalis antiopa)[2] és una espècie de lepidòpter ditrisi de la família Nymphalidae, àmpliament distribuïda per Euràsia i Amèrica del Nord.[3]
Viu a Nord Amèrica, entre la línia de la tundra de Canadà i Alaska pel nord, fins a la regió central de Mèxic pel sud. També és possible trobar-la en molt rares ocasions en el nord d'Amèrica del Sud. També habita el nord d'Euràsia, des d'Anglaterra fins al Japó.
Envergadura alar d'entre 62 i 70 mm.[4] Les seves ales granada fosc es caracteritzen per una vora blanca groguenca, que té al costat d'ell una banda de punts blaus iridescents. Vistes de prop, les ales són iridescents.
♂
♂ △
Divers: boscos, barrancs, parcs i jardins... L'eruga s'alimenta de diferents espècies de Salix i Populus.[3]
La vellutada del salze (Nymphalis antiopa) és una espècie de lepidòpter ditrisi de la família Nymphalidae, àmpliament distribuïda per Euràsia i Amèrica del Nord.
Glöyn byw sy'n perthyn i urdd y Lepidoptera yw mantell alarus, sy'n enw benywaidd; yr enw lluosog ydy mentyll galarus; yr enw Saesneg yw Camberwell Beauty (neu Mourning Cloak yn America), a'r enw gwyddonol yw Nymphalis antiopa neu Aglais antiopa.[1][2] Mae'n löyn sydd i'w weld drwy Ewrop - yn enwedig y gwledydd Sgandinafaidd - ac yn ymwelydd prin â dwyrain Lloegr. Ar adegau (1846, 1872, 1947, 1976, 1995 a 2006) gwelwyd myrdd ohonynt. Eu cyfnod yn Lloegr ydy Awst a Medi.
Yr hen enwau arni yn Saesneg ydy: Grand Surprise a White Petticoat. Daw'r enw Saesneg o'r lleoliad (Coldharbour Lane, Camberwell ger Llundain) lle canfyddwyd dau esiampl ohoni yn Awst 1745.
62–75 mm ydy lled ei hadenydd ar ei anterth.
Prif fwy y siani flewog ydy coed llwyfen, poplys a helyg. Oherwydd hyn, mae i'w gweld fel arfer mewn coedlannau.
Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnwys mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd.
Wedi deor o'i ŵy mae'r fantell alarus yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.
Ddiwedd mis Awst 2010 ymddangosodd yr hanesyn yma yn y newyddion:
Ond yn ôl Tywyddiadur Llên Natur, nid dyma’r fantell alarus gyntaf i gyrraedd gogledd Cymru:
Glöyn byw sy'n perthyn i urdd y Lepidoptera yw mantell alarus, sy'n enw benywaidd; yr enw lluosog ydy mentyll galarus; yr enw Saesneg yw Camberwell Beauty (neu Mourning Cloak yn America), a'r enw gwyddonol yw Nymphalis antiopa neu Aglais antiopa. Mae'n löyn sydd i'w weld drwy Ewrop - yn enwedig y gwledydd Sgandinafaidd - ac yn ymwelydd prin â dwyrain Lloegr. Ar adegau (1846, 1872, 1947, 1976, 1995 a 2006) gwelwyd myrdd ohonynt. Eu cyfnod yn Lloegr ydy Awst a Medi.
Yr hen enwau arni yn Saesneg ydy: Grand Surprise a White Petticoat. Daw'r enw Saesneg o'r lleoliad (Coldharbour Lane, Camberwell ger Llundain) lle canfyddwyd dau esiampl ohoni yn Awst 1745.
62–75 mm ydy lled ei hadenydd ar ei anterth.
Babočka osiková (Nymphalis antiopa, tzv. „Černopláštník“) je denní motýl z čeledi babočkovitých s délkou předního křídla až 4 cm. Obývá mírnou zónu Evropy, Asie a Severní Ameriky. Jejím domovem jsou listnaté lesy, světliny a lesní cesty, ve kterých samci zakládají svá teritoria; zalétá i do sadů a zahrad. Žije solitérně, setkání s více dospělci na jednom místě je spíše vzácností. Jako většina baboček patří k našim prvním jarním motýlům, přezimuje jako imágo. Housenka se živí listy břízy, osiky, jívy, jilmu, vrby nebo topolu. Zhruba do poloviny 20. století patřila babočka osiková mezi hojné motýly. Dnes se drží na poměrně konstantní úrovni, ačkoliv její početnost prodělává určité meziroční výkyvy. Motýl není legislativně chráněn.
Housenka babočky osikové
♂
♂ △
Velká, nápadná, tmavě vínová babočka s nezaměnitelným krémovým lemem křídel. Rub křídel je stejně jako u mnoha jiných baboček černý. V rámci českých motýlů je b. osiková nezaměnitelným druhem.
Galerie babočka osiková ve Wikimedia Commons Obrázky, zvuky či videa k tématu babočka osiková ve Wikimedia Commons
Babočka osiková (Nymphalis antiopa, tzv. „Černopláštník“) je denní motýl z čeledi babočkovitých s délkou předního křídla až 4 cm. Obývá mírnou zónu Evropy, Asie a Severní Ameriky. Jejím domovem jsou listnaté lesy, světliny a lesní cesty, ve kterých samci zakládají svá teritoria; zalétá i do sadů a zahrad. Žije solitérně, setkání s více dospělci na jednom místě je spíše vzácností. Jako většina baboček patří k našim prvním jarním motýlům, přezimuje jako imágo. Housenka se živí listy břízy, osiky, jívy, jilmu, vrby nebo topolu. Zhruba do poloviny 20. století patřila babočka osiková mezi hojné motýly. Dnes se drží na poměrně konstantní úrovni, ačkoliv její početnost prodělává určité meziroční výkyvy. Motýl není legislativně chráněn.
Housenka babočky osikové
♂
♂ △
Sørgekåben (Nymphalis antiopa) er en sommerfugl i takvingefamilien. Den kan primært ses i fugtige, lyse skove og enge, hvor dens foderplanter pil og birk er udbredte. Den kan leve i op til 2.000 meters højde. Sørgekåben er en af de sommerfugle, som ikke suger nektar fra blomster, men derimod får sin næring fra moden frugt og træsaft.
I Danmark er arten som regel en sjælden sommergæst, men nogle år optræder den i stort tal, som f.eks. den 26. august 1983 på Bornholm, hvor der på et lille område fandtes op mod 50.000 individer. Om de var indvandret eller om de alle var opvokset på stedet vides ikke.
I Sverige og Finland er sørgekåben almindelig, men i Norge, Danmark og England er den kun sjældent på visit. Længere sydpå i Europa er den ret almindelig. Den findes desuden overalt i den tempererede zone i Asien og Nordamerika.
Sørgekåben kan ikke forveksles med nogen andre sommerfugle i verden. Den mørke sortviolette farve på forsiden af vingerne, brudt af en meget tydelig gul (eller hos ældre eksemplarer hvid) bort langs vingekanterne gør sørgekåben helt unik. Langs borten er en række blå pletter. Vingefanget er 62–77 mm.
♂
♂ △
Æggene klækkes efter 2-3 uger. Efter 6 – 7 uger som larve forpuppes den. Larven er sort med fine, hvide pletter og rustrøde rygpletter. Den har endvidere lange grenede torne på begger sider af hvert led. Larverne lever sammen i et fælles spind. Puppen klækkes igen efter 2-3 uger. Puppen er en brungrå hængepuppe, som er fæstnet til foderplanten. De voksne sommerfugle overvintrer og bliver først kønsmodne næste forår. Der er derfor kun en enkelt generation af sørgekåber pr. år. Den voksne sommerfugl ses derfor i to perioder hver sommer: fra april – maj og fra juli til september.
Seljepil, birk, elm og bævreasp.
Sørgekåben (Nymphalis antiopa) er en sommerfugl i takvingefamilien. Den kan primært ses i fugtige, lyse skove og enge, hvor dens foderplanter pil og birk er udbredte. Den kan leve i op til 2.000 meters højde. Sørgekåben er en af de sommerfugle, som ikke suger nektar fra blomster, men derimod får sin næring fra moden frugt og træsaft.
Der Trauermantel (Nymphalis antiopa) ist ein Schmetterling (Tagfalter) aus der Familie der Edelfalter (Nymphalidae). Das Artepitheton leitet sich von einem griechischen Frauennamen ab.[1]
Die Falter erreichen eine Flügelspannweite von 55 bis 75 Millimetern. Die Oberseite ihrer Flügel ist überwiegend dunkelbraunviolett gefärbt. Der Rand ist cremefarbig bis hellgelb und leicht gezackt. Nach der Überwinterung verblasst der gelbe Rand und ist dann weiß. Hinter dem gelben Rand schließt ein schwarzer Rand der zahlreiche aneinandergereihte, blaue Flecken einschließt, an. Am Flügelvorderrand kann man an diesem dunklen Rand einen hellen Fleck und einen weiteren etwas weiter innen erkennen. Die Unterseite der Flügel ist überwiegend schwarz gefärbt, darüber hinaus findet sich nur der gelbe Rand, dessen Farbe deutlich blasser als auf der Oberseite ist. Die Flügelunterseiten sind ähnlich, wie die Oberseiten, jedoch unregelmäßig schmutzig gefärbt. Der dunkle Bereich weist helle Flecken auf, der helle Rand dunkle.
Die Raupen werden 50 bis 55 Millimeter lang. Sie sind schwarz gefärbt und weisen eine sehr feine, weiße Punktierung auf. Am Rücken tragen sie charakteristische rotorange Flecken. Darüber hinaus haben sie lange, schwarze Dornen und sind weiß behaart.[2]
♂
♂ △
Die Falter kommen in ganz Europa – außer im Nordwesten Skandinaviens und dem äußersten Norden – und in Asien, östlich bis nach Japan vor. Auch in weiten Teilen Nordamerikas sind sie heimisch, kommen aber, wie auch sonst, nur in Bereichen mit Kontinentalklima vor. Sie leben vor allem in lichten, offenen und feuchten Laubwäldern, man findet sie aber auch in Obstgärten und an Alleen. Sie fliegen dabei bis in Höhen von ca. 2000 Meter.[2][3]
Die Imagines saugen nur selten an Blüten, sondern überwiegend an Baumsäften und Fallobst. Nur im Frühjahr findet man sie oft an Weidenblüten. Sie sind Wanderfalter und breiten sich bereits direkt nach dem Schlupf aus. Die Überwinterung der Falter findet beispielsweise in Astlöchern und Mauerspalten statt.[2]
Der Trauermantel fliegt in einer Generation ab Ende Juli und nach der Überwinterung bis Juni. Sie fliegen also, abgesehen von den Wintermonaten, das ganze Jahr über, bis auf eine Sommerpause zwischen Juni und Juli. Die Raupen findet man dabei im Juni und Juli.[4]
Die Raupen ernähren sich vor allem von Birken wie z. B. Hänge-Birke (Betula pendula) und breitblättrigen Weiden wie z. B. Sal-Weide (Salix caprea) und auch von Ulmen (Ulmus).[2]
Die Weibchen legen ihre Eier in Gruppen von 100 bis 200 Stück in dicken Ringen, die nicht geschlossen sind, an dünnen Zweigen der Futterpflanzen ab. Die daraus schlüpfenden Raupen leben gemeinschaftlich und fressen systematisch einen Zweig nach dem anderen ab. Nach der letzten Häutung leben sie dann in kleinen Gruppen jeweils auf verschiedenen Zweigen. Sind sie ausgewachsen, machen sie sich auf die Suche nach einem geeigneten Platz zur Verpuppung. Dabei legen sie mitunter große Wegstrecken zurück. Die Verpuppung findet an Felsen, Mauern und an Sträuchern in einer hellbraunen bis gräulichen Stürzpuppe statt. Viele Raupen werden durch Parasitoiden wie Schlupfwespen befallen und gehen dadurch zugrunde. Die Häufigkeitsschwankungen, in denen die Falter auftreten, begründen sich wahrscheinlich in der Stärke des Parasitenbefalls.[2][5] Der Trauermantel gehörte zu den bekannten Arten, mit denen man Temperaturversuche anstellte (etwa die Standfuss'sche Versuchsreihe oder die Frings'schen Temperaturversuche).[6]
Der Trauermantel wird heute in vielen Teilen Europas als mehr oder weniger stark gefährdet eingestuft und ist in seinen Populationen insbesondere in Mitteleuropa stark rückläufig. Ausnahmen bilden feuchte und kühle Regionen. So sind sie unter anderem im Bergland zu finden.
Der deutsche Name „Trauermantel“ spiegelt sein Aussehen wider. Im 17. und 18. Jahrhundert waren an der männlichen, schwarzen Trauertracht helle Stoffbinden, sogenannte Pleureusen, an den Ärmeln befestigt. Der Trauermantel erinnerte die Menschen an ebendiese Kleidung durch seine hellen Ränder der ansonsten dunklen Flügel.
Der wissenschaftliche Name erinnert an Antiope, die in der griechischen Mythologie zwei Söhne mit Zeus zeugte, Amphion und Zethos. Sie musste die beiden weggeben und im Exil bei König Lykos leben. Dessen Gemahlin Dirke war sehr eifersüchtig, sodass Antiope in die Einöde fliehen musste. Dort traf sie bei einem Fest ihre beiden Söhne und Dirke wieder. Dirke befahl ihnen, Antiope von einem Stier zu Tode schleifen zu lassen. Nur durch einen Zufall erkannten die Zwillinge Antiope und so banden sie Dirke an den Stier. Da Antiopie wegen trauriger Begebenheiten bekannt wurde, ist der Trauermantel nach ihr benannt.[8]
Der Trauermantel (Nymphalis antiopa) ist ein Schmetterling (Tagfalter) aus der Familie der Edelfalter (Nymphalidae). Das Artepitheton leitet sich von einem griechischen Frauennamen ab.
.jpg)
Der Nymphalis antiopa (düütsch: Trauermantel, plattdüütsch sovöl as Truermantel) is en Bottervagel (Dagfalter) ut de Familie vun de Nymphalidae (Eddelfalter).
De Falter recken en Flögelspannwiet vun 55 bis 75 Millimeter. De Böversiet vun hör Flögels is överwegend dunkelbruunviolett farvt. De Rand is cremefarvig bit hellgeel un licht gezackt. Nah dat Överwintern wurrd de geel Rand blass un is denn witt. Achter de geele Rand slutt en swaart Rand de tallriek annannerreeht, blau Flecken inslutt. An’ Flögelvörderrand kann man an dissen dunklen Rand en hellen Fleck un en wiederen wat wieder binnen erkennen. De Flögelünnersiet is överwegend swaart farvt, doröver herut find sück blots de geel Rand, de sien Farv düütlich blasser is as up de Böversiet. De Ünnersieden vun de Flögel sünd ähnlich, as de Böversieden, aber unregelmatig schidderch farvt. De dunkle Beriek wiest hell Flecken up, de helle Rand dunkel Flecken.
De Ruupen wurrd 50 bit 55 Millimeter lang. Se sünd swaart farvt un wiesen en bannig fien, witt Punkteeren up. An de Rügg dragen se charakteristisch rootorange Flecken. Doröver herut hebbt se lang, swaart Doorns un sünd witt behoort.[1]
De Falter kummt in ganz Europa – mit Utnahm vun den Nordwesten vun Skandinavien un den butersten Norden - un in Asien, östlich bit nah Japan vör. Ok in wiet Deelen vun Noordamerika sünd se to Huus, kummt aber, as ok sonst, blots in Berieken mit Kontinentalklima vör. Se leevt vör allen in lichten, apen un fuchtig Loofwäldern, man kann hör aber ok in Aaftgordens un an Alleen finnen. Se fleegt dorbi in Hööchten vun ca. 2.000 Meter.[2][1]
De Imagines suugen blot selten an Blüten sonnern överwegen an Boomsaften un Fallaaft. Blots in’t Fröhjohr kann man se faken an Wilgenboomblüten finnen. Se sünd Wannerfalter un breeden sück direkt nah den Slupp ut. Överwintern doht se to’n Bispeel in Astlöcker un in Müerspalten.[1]
De Truermantel flüggt in een Generatschoon af Enn’ Juli un nah dat Överwintern bit Juni. Se fleegen also, afsehn vun de Wintermaanden, dat ganze Johr över, bit up en Sömmerpaus in’ Juni un Juli. De Ruupen kann man in disse beid Maanden finnen.[3]
De Ruupen nehren sück vör allen vun Barkenbööm as to’n Bispeel Hänge-Barken (Betula pendula) un smallblöötigen Wilgen as to’n Bispeel Sal-Wilgen (Salix caprea) un ok bun Ulmen (Ulmus).[1]
De Weibchen leggen hör Eier in Gruppen vun 100 bit 200 Stück in dick Ringen, de nich slooten sünd, an dünn Twieg vun de Futterplanten af. De dorut sluppen Ruupen leven gemeenschaplich un freeten systematisch een Twieg nah den annern af. Nah dat letzt Huuten leven se denn in lütt Gruppen jeweils up verscheeden Twieg. Sünd se utwussen, maakt se sück up de Söök nah en passen Platz, wo se sück verpuppen könnt. Dorbi leggen se mitünner groot Wegstrecken torüch. De Verpuppung findt an Felsen, Müern un an Strüüker in en hellbruun bit gräulich Stürzpupp statt. Völ Ruupen wurrd dör Parasitoiden as Sluppwispels befallen un gaht dordör to Grunnen. De Schwankungen in de Antall vun uptreden Falter begrünnen sück wohrschienlich ut de Stärke vun den Parasitenbefall.[4][1] De Truermantel hörr to de bekannt Oorten, mit de man Temperaturversöök anstellt hett (etwa de Standfuss'sche Versööksreeg oder de Frings'schen Temperaturversöök).[5]
De Truermantel wurrd hüüd in völ Deelen vun Europa as mehr oder minner stark gefährdet instuuft un is in sien Populatschonen besünners in Middeleuropa stark rücklöpig. Utnahmen billen fuchtig un köhl Regionen. So sünd se ünner anner in’t Bargland to finnen.
. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons. Der Nymphalis antiopa (düütsch: Trauermantel, plattdüütsch sovöl as Truermantel) is en Bottervagel (Dagfalter) ut de Familie vun de Nymphalidae (Eddelfalter).
De Roumantel (Nymphalis Antiopa) is in soarte yn it skaai fan de Roumantels (Nymphalis).
De Roumantel stiet op de reade list oanjûn as ferdwûn. It is dan ek in beskerme soart. Dat nimt net wei dat der alle jierren wol in pear swerfflinters sjoen wurde. Soms oerwinterje se ek yn Nederlân. Yn 1995 wie der sels sprake fan in ynvaazje. Ek yn 2006 binne der in soad roumantels sjoen. It is noch ôfwachtsjen oft se har fêstige hawwe. Faak binne se te finen by boskrânen, iepen plakken en brede paden yn'e bosk. It is in swermlustige soarte.
De flinter is maklik wer te kennen. De wjuklingte is likernôch 30 oant 35 mm. Flinters dy't oerwintere hawwe, hawwe in wite râne om de wjukken. De flinter oerwinteret op plakken der't er drûch sitte kin, lykas holle beammen en grotten.
Fleantiid: Fan ein maart oant mids septimber. De Roumantel fleant altyd yn ien generaasje.
De rûp kin 55 mm lang wurde. It liif is swart mei fine wite stipkes. Op de rêch hat er brune plakken. De toarns binne lang en swart. De rûpen libje in grutte groepen byelkoar yn rûpenêsten. Folwoeksen rûpen libje allinnich. De groeiperioade fan de rûp is yn de foarsimmer.
De rûp fret: wylch, popelier, bjirk en prunus.
De Roumantel
♂
♂ △
De Roumantel (Nymphalis Antiopa) is in soarte yn it skaai fan de Roumantels (Nymphalis).
De Truurmantel (Nymphalis antiopa) isch e groosse Summervogel.
De Truurmantel chunnt i fast ganz Europa vor, feelt aber i Südspanie und Südgriecheland. Hüüffig flüüget Truurmäntel vom Mittelmeer in nördlicheri Piet. De Truurmantel lebt vor alem am Waldrand vo Bilche- und Mischwälder, eener i de Hööchi. I de Alpe chunnt er bis 2000 müM vor. Er lebt vom Saft, wo us Bömm usesickeret und vo Frücht und werd vo scharfe Grüch und vo öberriiffe Frücht aglockt.
De Truurmantel werd 45 mm lang und het e Spannwiiti vo 60 bis 70 mm. Er het bruuni Flügel, de Hinderrand vo de Flügel het e schwarzes Band mit Blaue Tupfe und am Rand e geels Band. Sin Körper isch dunkelbruu.
Im Früelig chunnt de Truurmantel us de Winterstarri und paart sich. S Wiibli lait d Aier ringförmig um dünni Ästli. D Raupe schlüüffet noch zwoo bis drai Wuche. Im Juli tüend si sich verpuppe. D Puppe hanged a de Fuetterpflanze und de Falter schlüfft noch drai Wuche. Im Herbscht fallt er i d Winterstarri und öberwinteret i Bommhööline und loose Muure.
Di gseligi Raupe werd 55 mm lang und het langi Dorne und isch schwarz und het oraaschi Tupfe ufem Rugge. Si isch uf Bömm spezialisiert, am maiste isch si uf Bilche (Betula sp.) und uf Sale (Salix caprea) z finde, aber au uf de Ilme (Ulmus) und uf de Aspe (Populus tremula).
De Truurmantel (Nymphalis antiopa) isch e groosse Summervogel.
Мртовечки плашт (Nymphalis antiopa) е голема пеперуга која е застапена во Евроазија и Северна Америка. Овие пеперуги имаат животен век од 11 до 12 месеци, еден од најдолгите животни векови од која било пеперуга.[1]
Мртовечкиот плашт е распространет широко околу северната хемисфера.[2] Најчесто се наоѓаат низ цела Северна Америка и северна Евроазија.[3] Три подвидови на мртовечкиот плашт се наоѓаат во цела Северна Америка: северна „Nymphalis antiopa hyperborea“; источна „Nymphalis antiopa lintnerii“ и југозападна „N. a. thomsoni“. Обично може да се најдат во шуми, иако се пронајдени во речиси сите живеалишта.[4] Може да се најдат дури и во северниот дел на Јужна Америка, иако тие обично не се гледаат толку често. Тие повремено се наоѓаат во поумерените места во Азија, а неколку дури биле видени во Јапонија.[5] Сепак, мртовечкиот плашт тежнее да живее во ладни и планински области.[5]
Јајцата на мртовечкиот плашт се килибарно-жолти или бледо маслиново-зелени кога првпат се снесени.[6] По понатамошниот развој, бојата на јајцата се менува, станувајќи розова и потемнува до скоро црна, бидејќи созреваат пред да се изведат.[1] Јајцата обично се со големина од 0,7 до 0,9 мм.[5]
Боцкавите гасеници се впечатливи по изглед, со црни тела и линија од осум црвеникаво-портокалови точки што минуваат по задниот дел. Пролегите се темноцрвени. Телото е покриено со кратки влакна и црни боцки и бели точки.[7]
Куклата на пеперугата е во просек 2,0 см во должина, иако можат да достигнат над 2,8 см во должина. Тие имаат тенденција да бидат кафеави по боја, со два реда остри, црвеникави шила што се испакнати од вентро-латералната страна на куклата.[5][8]
Пеперутката е голема и уникатна, со посебни ознаки кои не одговараат на оние на која било друга пеперутка, што го прави лесно да се разликува. Може да има распон на крилја до четири инчи. Дорзалната страна на крилјата е темна каринка, или понекогаш кафеава, со парталави бледо-жолти рабови. Светли, нејасни сини дамки ја насочуваат црната демаркација.[1] Вентралната страна на крилјата има сиви стрии, со исти бледо-жолти рабови.[5]
Мажјак, дорзална страна
Мажјак, вентрална страна
Мртовечки плашт (Nymphalis antiopa) е голема пеперуга која е застапена во Евроазија и Северна Америка. Овие пеперуги имаат животен век од 11 до 12 месеци, еден од најдолгите животни векови од која било пеперуга.
Тра́урница (лат: Nymphalis antiopa) — дийнахьа лелача кIормаций кеп я нимфалидий (Nymphalidae) дезала чура.
Укх кIормаций ткъамаш 70-90 мм хул. Ткъамий бос хул: баьде-бура е боала-бура.
Ер даха моттигаш: хьунаш, баьш, ведолгаш, хий йисташ, лоамаш.
Ҡара күбәләк [1][2] (лат. Nymphalis antiopa) — күбәләктәр отрядының күп төҫлө күбәләктәр ғаиләһенә ҡараған бөжәк.
Төньяҡ ярымшарҙың уртаса киңлектәрендә таралған.
Ҡанатының ҡоласы 70—90 мм, ата күбәләктеке ҡарағусҡыл көрән, инә күбәләктеке асыҡ көрән төҫтә, киң асыҡ һары (ҡышлаған күбәләктәрҙә — аҡ) ҡаймалы, күк һәм ике эре һарғылт аҡ төҫтәге таплы. Йомортҡалары ҡыҙғылт һары, һуңыраҡ ҡыҙғылт көрән төҫтә, мал аҙығы үҫемлектәренең ботаҡтарына һала. Ҡарышлауыҡтары ҡара төҫтә, арҡаһында ваҡ һары төрткөләр һәм ҡыҙыл таптар бар, тармаҡлы энә һымаҡ үҫентеләр менән ҡапланған.
Үҫемлектәрҙә(йәки улар янында), ҡаяларҙа һәм ҡаралтыларҙа ҡурсаҡлана. Ҡурсаҡтары 3 см тиклем оҙонлоҡта, һорғолт йәки ҡыҙғылт һары төҫтә, башында һәм ҡорһағында оҙон һәм осло теш һымаҡ үҫентеләр бар. Башҡортостан Республикаһы шарттарында 1 йыл эсендә 1 быуын үҫә. Күбәләктәр ҡышлай, иртә яҙҙан йәй башына тиклем оса. Имагоның яңы быуынының осоуы июль—сентябрҙә күҙәтелә.
Көндөҙ әүҙем. Оло бөжәктәр — сәскәле үҫемлектәрҙең нектары һәм ағас олондарынан ағып сыҡҡан һут, ҡарышлауыҡтар ҡайын, тал һ.б. япраҡтары менән туҡлана.
Аҡланда, болонда, урман ситендә, йылға ярында, юл ситендә һ.б. тереклек итә. Ҡара күбәләктәр — сәскәле үҫемлектәрҙе һеркәләндереүсе, урман культуралары ҡоротҡосо.
Ҡара күбәләк // Башҡорт энциклопедияһы — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9.
Ҡара күбәләк (лат. Nymphalis antiopa) — күбәләктәр отрядының күп төҫлө күбәләктәр ғаиләһенә ҡараған бөжәк.
Төньяҡ ярымшарҙың уртаса киңлектәрендә таралған.
Nymphalis antiopa, known as the mourning cloak in North America and the Camberwell beauty in Britain, is a large butterfly native to Eurasia and North America.
The immature form of this species is sometimes known as the spiny elm caterpillar.[2] Other older names for this species include grand surprise and white petticoat. A powerful flier, this species is sometimes found in areas far from its usual range during migration.
These butterflies have a lifespan of 11 to 12 months, one of the longest lifespans for any butterfly.[3]
It is also the state insect of the U.S. state of Montana, adopted in 2001.[4]
The specific epithet antiopa is thought to be derived from Antiope, a common name in Greek mythology.[5]
In several European countries with Germanic languages, other than Britain, the name for this butterfly literally translates to "mourning cloak", such as German "Trauermantel", Dutch "rouwmantel", Swedish "sorgmantel", Finnish "suruvaippa" and Norwegian "sørgekåpe". This suggests it is a name which came with Scandinavian or German rather than with British settlers, for whom this species would be considerably less familiar.[6][7] Other common names include: Czech "Černopláštník" . "Babočka osiková". Polish "Rusałka żałobnik". Russian "Траурница" . Japanese "キベリタテハ" . Chinese "黄縁立羽". L. Hugh Newman likened the butterfly's pattern to a girl who, disliking having to be in mourning, defiantly let a few inches of a bright dress show below her mourning dress.
The name originated from the discovery of two individuals at Coldharbour Lane in Camberwell in August 1748.[8] Camberwell is in South London, about three miles south of London Bridge—in reporting this, the author Moses Harris named the species grand surprise or Camberwell beauty (Bretherton & Emmet, 1990).
The mourning cloak butterflies are distributed broadly around the northern hemisphere.[9] They are commonly found throughout all of North America and northern Eurasia.[10] Three subspecies of mourning cloak butterflies are found throughout North America: northern Nymphalis antiopa hyperborea Seitz, 1913; eastern N. a. lintnerii Fitch, 1857; southwestern N. a. thomsoni Butler, 1887. They can usually be found in hardwood forests, though they have been found in virtually all habitats.[11] They may also be found as far as the northern part of South America, though they are typically not seen as frequently in southern states such as Florida, Louisiana, or Texas. They are occasionally seen in the more temperate places in Asia, and a few have even been seen in Japan.[8] However, the mourning cloaks tend to be found predominantly in cold, mountainous areas.[8]
Migrants arrive in Great Britain most years during summer and autumn, but numbers are usually very low. There is no evidence that the species breeds in Britain; it is thought that mild, wet winters prevent them from surviving there for very long. The 'Butterfly Farmer' L. Hugh Newman raised thousands for release at his 'farm' in Bexley, but none were seen the following spring. Specimens stored in his refrigerator for the winter, however, survived. In a book he said that Camberwell Beauty catches in England were suspiciously concentrated around London, Hull and Harwich, all these being ports in the timber trade with Scandinavia, and theorized that they had hibernated in stacks of timber which was then shipped to England, and had not traveled naturally.
Mourning cloak eggs are amber-yellow or pale olive-green when first laid.[12] Upon further development, the coloration of the eggs will change, becoming lilac-pink, and darkening to almost black, as they mature prior to hatching.[3] The eggs are generally 0.7 by 0.9 mm in size.[8] Laid on terminal shoots of the larval food-plant, encircling the stem. Later in season, when the leaves appear, females also lay the eggs on the upper surface.
The spiny caterpillars are striking in appearance, with black bodies and a line of eight reddish-orange dots running down the back (aposematic, warning coloration). The prolegs are dark red. The body is covered with short hairs and black spines and white dots.[2] The fully grown mourning cloak caterpillars attain two inches in length.[3]
Mourning cloak pupae are on average 0.8 inches (2.0 cm) in length, though they can reach over 1.1 inches (2.8 cm) in length. They tend to be a tan or brown gray, with two rows of sharp, red-tipped spikes protruding from the ventro-lateral side of the pupae. The chrysalis has a "beak", tubercles, and two head horns.[8][13]
The mourning cloak butterfly is a large, unique butterfly, with special markings that do not match those of any other butterfly, making it easily distinguishable. It can have a wingspan up to four inches. The dorsal side of its wings are a dark maroon, or occasionally brown, with ragged pale-yellow edges. Bright, iridescent blue spots line the black demarcation between the maroon and the yellow.[3] The ventral side of the wings has gray striations, with the same pale-yellow edges.[8] They are a part of the family Nymphalidae, called the brush-footed butterflies due to their hairy front legs. The species does not display any obvious sexual dimorphism.[3]
Male, dorsal side
Male, ventral side
_Nymphalis_antiopa_(aberrant_form_Ex_larva)_-_Pologne_-_dorsal.jpg)
Aberrant form Ex larva ♂
_Nymphalis_antiopa_(aberrant_form_Ex_larva)_-_Pologne_-_ventral.jpg)
Aberrant form Ex larva ♂ △
Mourning cloak butterflies display polygynous mating behavior, where an individual male will mate with multiple females throughout one breeding season. He will either use a display site to attract females or fly around searching for females that are more widely dispersed in a process called scramble competition polygyny.[14] This means that male mourning cloak butterflies primarily lek, or display territorial behavior, in which they settle and defend desirable areas, such as those that either offer increased probability of females or those that provide ample amounts of good resources.[15] The more desirable territories will be able to increase the males' chances of reproductive success. Thus, lekking maximizes the males' ability to attract the most female butterflies, either by being in a prime location to view them or to have a location that females would want to visit.[16] Locations of choice typically include sunny perches near ravines,[15] wood margins, parks, gardens, lakes, ponds, around stream edges,[17] or canyons in which males can perch and defend for multiple days.[16] These locations can be more than an area of 300 square meters.[8] Given the male-male competition for mating, this strategy offers males an ideal location in order to maximize success in territorial protection, and thus mating.[16] Despite the fact that butterflies, particularly the mourning cloak butterflies, have an affinity for perches on high objects, they are not known to display any hilltopping behavior, where male butterflies fly up to perch on hill summits.[17][18]
Spring marks the beginning of their mating season, when female mourning cloaks will find a host plant and begin to lay their eggs. Adult mourning cloak butterflies can first be seen in late spring through early summer. They then aestivate for the summer, where they will enter into a "dormant" state similar to that of hibernation. In concordance with this is the mourning cloak butterflies' exhibition of diapause,[19] which is a suspension in development in response to certain conditions, such as environmental stimuli. They will break diapause once some, though not all, of the butterflies start to migrate through September and October. They then overwinter, and then restart their mating cycle throughout the spring, from April through June.[10]
Mourning cloaks, like all other butterflies, undergo complete metamorphosis.[8] Egg →Larva (L1 ... L5) → Pupa → Adult. Before the leaves bud-out, Mourning cloaks are known to lay their eggs as ring clusters around the terminal twigs on host plants. The host plant selection is vital because it provides the food source for the young caterpillars. Females are known to have multiple broods,[17] typically up to two to three.[8] The newly hatched caterpillars will group together until they shed their skin—termed an instar for each shedding. This shedding event occurs four times throughout development in a process called ecdysis. The larvae experience a fifth skin shed to produce a fully grown caterpillar.[8] The next stage in the mourning cloak's life cycle is to morph into a pupa and then cocoon in a process that encases the creature in a tan or gray chrysalis, which will hang from the stems of grass. This pupa stage allows for resting and further maturation.[3] This metamorphosis takes approximately fifteen days.[20] Following development as the chrysalis is the emergence of an adult mourning cloak butterfly.[8]
Studies show that the mourning cloaks use endocrine mechanisms similar to other lepidopterans to regulate female specific protein synthesis, oogenesis, and male and female reproductive gland development. Juvenile hormone (JH) is involved in the regulation of oogenesis and development of the male and female reproductive glands in the mourning cloak butterfly.[21]
The adult butterflies hibernate during the winter months. Typical locations of overwintering include tree cavities and on the ground underneath loose tree bark (covered by snow).[3] They often emerge from hibernation before the snow has completely melted, making it one of the first butterflies to take wing in the spring.[8]
The mourning cloak is a non-migratory species but some sources suggest that a portion of the North American population migrates southward.[5] Experiments carried out in Germany by Hubert Roer in 1962-68, documented a long-distance (one way) migration from Bonn to Greece (Chalkiditi).[22]
Upon hatching, the caterpillars will begin to eat the leaves of the larval food-plant. A large number of food-plant plants was recorded, such as willow (Salix nigra, Salix pentandra, Salix caprea, Salix aurita, Salix cinerea, Salix phylicifolia), American elm, hackberry, hawthorn, wild rose, Betula species (Betula verrucosa, Betula chinensis), Alnus incana and poplar.[9] The caterpillars live gregariously in communal silken nest on the host-plant, until they disperse prior to pupation.[3]
Adult mourning cloaks primarily feed on sap, ripe and fallen fruits and sugary exudate from aphids, very rarely seen nectaring on flowers.[23]
The mourning cloak butterfly faces many predators throughout its development. The mourning cloak's eggs can be eaten by predators such as beetles, true bugs, ants, beetle larvae, wasps, assassin bugs, and mites.[20] Some of the butterflies' major predators include praying mantises, assassin bugs, dragon flies, and vertebrate predators such as birds, reptiles, amphibians, and mammals.
An anti-predation mechanism the mourning cloaks have employed as adult butterflies is camouflage. To do this, the butterflies fold their wings back when attached to trees as their folded wings will provide camouflage against the dark backdrop of the trees.[3][8]
An additional anti-predation tactic used by the mourning cloaks is to join together with other butterflies in a perch and fly menacingly towards their attackers—most often birds or other butterflies.
Mourning cloaks also play dead by closing their wings tightly together and tucking their legs up against their body for protection and holding completely still. They’ll maintain this for a few minutes before returning to their natural healthy and lively behavior.
Further defense mechanisms include loud clicks when the mourning cloak flies away from a predator.[24]
To protect themselves from the cold weather of their habitats, mourning cloaks will find areas under direct sunlight. This behavior, in conjunction with their darkly-colored wings, allow for maximum heat absorption.[8]
Newly hatched mourning cloak caterpillars can display selfish behavior, such as siblicide, by eating non-hatched eggs.[20] The larvae also group together for the duration of their development, preventing some predation by numbers.[14] The larvae and pupae can also respond to disturbances by twitching simultaneously – this may be performed as a defense mechanism.[8]
Mourning cloak butterflies are not known to be significant pollinators, since their primary food source is sap of deciduous trees rather than flowering plants. However, they still can occasionally act as pollinators.[8][25]
On occasions, the gregarious mourning cloak larvae will completely defoliate ornamental trees, in nurseries, plantations, and parks. Some areas that this damage has been documented has been Oregon and Canada.[26][27] The young willows and poplars could be completely defoliated due to the caterpillars, though mature trees tend not to be affected.[26]
Mourning cloak butterflies have been a part of some epigenetics experiments testing to determine if the environment affects certain butterfly phenotypic characteristics. Scientists hypothesized that traumatic heat or cold shocks "during a critical period of its development can cause profound changes". The first experiments occurred in the 1890s. The mourning cloaks were temperature shocked at specific times in their development, which led to differences in pupae color. It was later learned that the color change was due to hormonal changes in response to varying temperatures.[28]
Mourning cloak butterflies are protected by law in Switzerland and Austria,[29] though they generally have an increasing trend regarding population density in Finland.[30] They also assume "safe" status in the Czech Republic.[31] In general, the mourning cloak butterflies find areas that have experienced fire breaks to be more inviting,[32] presumably because the fire breaks increase the amount of open space and clearings available to the butterflies, which is a more ideal habitat for these butterflies to live in.[30]
Subspecies include:[9][12]
_male_(35510927695).jpg)
.JPG)
_d1_1.jpg)
_(21127015050).jpg)
.jpg)
_mating_(14210273171).jpg)
.jpg)
.jpg)
,_Ostbelgien_(3945441446).jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_-_Silberfleck-Perlmuttfalter_(1).jpg)
.jpg)
_Bulgaria.jpg)
_mit_Beute_(Brauner_Waldvogel)_(3).jpg)
.jpg)
_(35600472081).jpg)
.jpg)
.jpg)
_(14781760254).jpg)
_.jpg)
{{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help) Nymphalis antiopa, known as the mourning cloak in North America and the Camberwell beauty in Britain, is a large butterfly native to Eurasia and North America.
The immature form of this species is sometimes known as the spiny elm caterpillar. Other older names for this species include grand surprise and white petticoat. A powerful flier, this species is sometimes found in areas far from its usual range during migration.
These butterflies have a lifespan of 11 to 12 months, one of the longest lifespans for any butterfly.
It is also the state insect of the U.S. state of Montana, adopted in 2001.
Nymphalis antiopa es una especie de lepidóptero ditrisio de la familia Nymphalidae, ampliamente distribuida por Eurasia y Norteamérica.[1]
Sus alas granate oscuro se caracterizan por un borde amarillo, que tiene junto a él una banda de puntos azules iridiscentes. Vistas de cerca, las alas son iridiscentes. Tiene una envergadura de 73 a 86 mm. A veces aparece una variación, cuando la pupa estuvo expuesta a temperaturas inusualmente bajas, en que la banda amarilla es más amplia que lo normal, y no presenta las manchas azules. Envergadura 57-101 mm.[2]
La larva llega a medir 50 mm. Tiene pelos irritantes.
Vive en Norteamérica, entre la línea de la tundra de Canadá y Alaska por el norte, hasta la región central de México por el sur. También es posible encontrarla en muy raras ocasiones en el norte de América del Sur. También habita el norte de Eurasia, desde Inglaterra hasta Japón. Vive en cursos de ríos, bordes de bosque o zonas boscosas abiertas y parques.[2]
Sus larvas se alimentan de las hojas de árboles deciduos, entre los que se encuentran los olmos y sauces. Los adultos se alimentan de la savia de los árboles, y de fruta en descomposición, de manera muy infrecuente se alimentan del néctar de las de flores. Pasan el invierno en el estadio adulto y por eso son de las primeras mariposas que vuelan en la primavera.[2]
♂
♂ △
Nymphalis antiopa es una especie de lepidóptero ditrisio de la familia Nymphalidae, ampliamente distribuida por Eurasia y Norteamérica.
Leinaliblikas (Nymphalis antiopa) on koerlibliklaste sugukonda kuuluv päevaliblikas. Ta on mustade tiibadega, millel on kollased servad.
Leinaliblikas on levinud Euraasias ja Põhja-Ameerikas. Eestis on ta tavaline.[1]
Leinaliblika ladinakeelne nimetus Nymphalis antiopa tuleneb vanakreeka mütoloogiast ja viitab nümfidele.[2] Antiopa oli amatsoon.[3]
Leinaliblika munad on kahvatukollased, kuid enne rööviku koorumist muutuvad nad tumedamaks.[4] Munad munetakse kobaratena okste ümber ning enamasti eelistavad leinaliblikad muneda mitut liiki pajudele.[5][6] Tavaliselt munetakse 30–250 muna, mis on 0,91 mm pikad ja pikliku kujuga. Mikroskoobist vaadatuna paistab munade pealispind krokodillinahasarnane.[3]
Leinaliblika röövikud on musta värvi valgete karvade ja täppidega ning mööda selja keskosa jooksevad punased laigud. Rööviku keha on kaetud mustade ogadega, mis teeb temast eemaletõukava söögipala lindude jaoks. Leinaliblika röövik võib kasvada kuni 5 cm pikkuseks. Kui röövikud munadest kooruvad, toituvad nad kohe selle taime lehtedest, millel nad asuvad. Röövikud elavad gruppides harva üksteisest eemaldudes ning seega juhul, kui toit otsa saab, liiguvad nad kolonnis edasi järgmisele taimele toituma. Tundes ohtu vaenlase poolt hakkavad nad koos vibreerima, et vaenlast eemale peletada.[3][5][2]
Leinaliblika nukud on halli värvi ja mööda nende külgesid jookseb kaks rida teravaid ogasid. Liblika nukud kasvavad kuni 2 cm pikkuseks.[4] Nukud kinnituvad lehtedele ja okstele siidist padjanditega, mille valmistab röövik. Liblikaid on leitud nukkumast ka majade lähistelt.[3][2]
Leinaliblika valmik on musta värvi kollaste tiivaservadega. Kollase ja musta tiivaosa vahel on rida siniseid täppe. Liblikate tiivad tunduvad lähedalt vaadatuna sillerdavana, sest nad peegeldavad violetset tooni. Emas- ja isasliblikad on ühesugused ehk neil ei esine sugulist dimorfismi. Leinaliblikad on suhteliselt suured – nende tiivaulatus on kuni 8,5 cm. Puudel on leinaliblikad tavaliselt suletud tiibadega, sest tiivaalustel on pruunikas kaitsevärvus, mis jätab nad vaenlastele märkamatuks.[2][5][3][7]
Leinaliblika valmikutel esineb variatsioon, mille puhul tiibade selgmisel poolel on kollane äär laiem ja sinised täpid võivad puududa. Selline variatsioon on tingitud liiga külmadest temperatuuridest nukkumise ajal.[3]
Leinaliblikad on ühed kõige pikema elueaga liblikad – nende elutsükkel kestab kuni 10 kuud. Leinaliblikad on ühed esimesed liblikad, kes kevadel talveunest ärkavad ja lendu alustavad. Enne lendamist liblikad soojendavad end Päikese käes, et koguda jõudu. Pärast talveunest ärkamist isased kaitsevad oma territooriumi ja otsivad sobivad emaseid paaritumiseks. Emastele tehakse lühike paaritumistants lennates. Munad munetakse kevadel. Pärast paaritumist täiskasvanud leinaliblikad surevad.
Röövikud kooruvad munadest 10 päeva pärast. Röövikud toituvad sageli ja vahetavad kesta 4 korda. Röövikud nukkuvad varasuvel. Koht nukkumiseks valitakse kaugemal oma toitumispaigast röövikuna, mõnikord liigutakse isegi 50 meetri kaugusele. Nukkumine kestab 10–15 päeva, olenevalt temperatuurist. Mida soojem on temperatuur, seda vähem aega kestab nukkumine. Liblikad läbivad nukkudes täismoonde. Pärast nukust koorumist püsivad leinaliblika valmikud paar tundi paigal, et lasta tiibadel kuivada enne lendu.
Täiskasvanud liblikad on suve alguses aktiivsed ja lendavad tihti kõrgemates rinnetes nagu puude ladvad. Liblikad läbivad lühikese suveune. Sügisel liblikate lend jälle elavneb, et toituda talveune eel. Leinaliblikad talvituvad rohupuhmastes ja langenud puulehtede vahel. Sageli valivad talveuneks päikeseküllaseid paiku, et talletada maksimaalselt soojust. Soojuse kogumisele aitab kaasa ka tiibade selgmise osa tume värvus. Selline käitumisviis on eriti oluline külmemates piirkondades elavatele liblikatele.
On täheldatud, et täiskasvanud leinaliblikad teevad plõksuvat heli kiskja lähenedes.[2][4][6][3][8]
Täiskasvanud leinaliblikad toituvad enamasti puumahlast. Nad toituvad pea alaspidi. Puumahlast toitumine annab leinaliblikatele eelise, sest saavad tänu sellele nii vara talveunest ärgata, kuna puumahla eritus algab varakevadel. Mõnikord toituvad liblikad ka roiskunud puuviljadest. Harvemini kasutavad söögiks taimede nektarit, mis ei tee neist olulist tolmeldajat. Isendid püsivad ühes toitumispaigas mitu päeva.
Röövikud toituvad enamasti nendest liikidest:
Leinaliblikad on rändavad liblikad ning seega võib neid leida nii metsast, niitudelt kui ka parkidest.[6] Leinaliblikad on Ameerikas levinud Alaskast Venezuelani ja Euraasias.[4] Leinaliblikaid on leitud ka Aasiast ja koguni Jaapanist.[3]
Leinaliblikad on eksikülalised Inglismaal, kus neid nimetatakse Grand Surprize’iks või Camberwell Beauty’ks. On olnud aastaid, kus nende migratsioon Inglismaale on eriti suur: 1846, 1872, 1947, 1995 ja 2006. Liblikad ei ole Inglismaal asunud püsivalt, sest vähesed isendid suudavad üle elada talvitumise ja kuna sigimine toimub pärast talvitumist, ei õnnestu paljudel isenditel kaaslast leida. Inglismaalt ei ole leitud ühtegi varases arengujärgus leinaliblikat.[7]
Kuna leinaliblika röövikud toituvad lehtedest, millel nad kooruvad, ning toituvad gruppidena, siis peetakse neid sageli enamasti taimekahjuriteks.[4]
Leinaliblika tumedate tiibade tõttu on teda peetud rahvakultuuris surmakuulutajaks.[8]
Leinaliblikas (Nymphalis antiopa) on koerlibliklaste sugukonda kuuluv päevaliblikas. Ta on mustade tiibadega, millel on kollased servad.
Leinaliblikas on levinud Euraasias ja Põhja-Ameerikas. Eestis on ta tavaline.
Leinaliblika ladinakeelne nimetus Nymphalis antiopa tuleneb vanakreeka mütoloogiast ja viitab nümfidele. Antiopa oli amatsoon.
Suruvaippa (Nymphalis antiopa) on suurikokoinen täpläperhosten heimoon kuuluva päiväperhonen.
Suruvaippa on suhteellisen kookas ja vaivatta tunnistettava perhonen. Yläpuolelta siivet ovat tumman sametinruskeat tai lähes mustat ja siipien ulkoreunoja kiertää nuorilla yksilöillä kermankeltainen, vanhemmilla yksilöillä valkoiseksi haalistunut nauha. Etusiiven etureunassa on lisäksi kaksi kermanvaaleaa läiskää. Siipien yläpinnalla on myös sininen pisterivi. Alapuolelta perhonen on siipien vaaleaa ulkoreunusta lukuun ottamatta tasaisen tumma, lähes musta. Siipiväli on noin 61–76 mm.[1][2][3]
Yksilökohtaista vaihtelua ulkonäössä suruvaipalla ei käytännössä ole.[3] Poikkeavista värimuodoista luonnosta on tavattu silti ainakin f. hygiaea, jonka siipien vaalea reunus on leventynyt ja sulautuu ilman terävää rajaa siiven tummaan osaan.[4]
Suruvaippa esiintyy laajasti Euraasiassa ja Pohjois-Amerikassa. Se ei selvästikään kestä Pohjois-Atlantin talvia, minkä vuoksi lajia tavataan esimerkiksi Britteinsaarilla, Tanskassa ja Norjan rannikolla vain satunnaisesti. Euraasiassa levinneisyys ulottuu Etelä- ja Keski-Euroopan rannikoilta Himalajalle, Kamtsatkalle ja Japaniin. Pohjois-Amerikassa suruvaippa elää Alaskasta Labradorin niemimaalle ja etelässä Venezuelaan. Suomessa se on jokseenkin yleinen maan etelä- ja keskiosissa. Siitä pohjoiseen laji harvinaistuu, mutta sitä tavataan aivan pohjoisinta Lappia myöten.[5]
Satunnaisena vaeltajana suruvaippa voi eksyä myös Färsaarille ja Islantiin.[3]
Suruvaippa talvehtii aikuisena. Talvehtineet perhoset aloittavat Suomessa lentonsa keväällä, ensimmäisten päiväperhosten joukossa jo maaliskuussa ja huonokuntoisia yksilöitä tavataan vielä jopa kesäkuussa. Talvehtineiden perhosten jälkeläisistä koostuva sukupolvi lentää puolestaan heinäkuun lopulta jopa lokakuulle, kunnes ne hakeutuvat talvehtimaan suojaisiin paikkoihin.[5]
Suruvaippa elää kulttuuriympäristöissä, pihapiireissä, puutarhoissa sekä luonnonympäristöissä kuten metsien reunoilla ja avoimissa metsissä. Elinpaikalla kasvaa usein toukkien ravinnoksi sopivia puita ja pensaita aurinkoisilla mutta tuulelta suojaisissa paikoissa. Perhoset eivät käy kovin usein kukilla, mutta imevät mielellään nestettä puiden mahlavuodoista tai käyneistä hedelmistä. Parittelu tapahtuu varhain keväällä, yleensä maanpinnall ja pariskunta luottaa paljolti siipiensä alapintojen suojavärin tarjoamaan suojaan.[3]
Lajilla esiintyy huomattavia kannanvaihteluita. Esimerkiksi 1960-luvulla perhonen oli Ruotsista miltei hävinnyt.[3]
Keväällä ensimmäisen sukupolven naaraat munivat munat, jotka kesän aikana kehittyvät toukiksi, koteloituvat ja kuoriutuvat syksyllä seuraavan sukupolven aikuisina. Naaras munii jopa 250 munaa ryhmiksi ravintokasvien oksille, yleensä vähintään puolentoista metrin korkeuteen maanpinnasta. Munat kuoriutuvat noin kolmen viikon kuluttua ja toukat elävät viimeistä toukkavaihetta lukuun ottamatta ryhmissä. Toukkakehitys kestää kuudesta seitsemään viikkoa. Koteloituminen tapahtuu matalaan kasvillisuuteen, oksille tai kiville lähelle maanpintaa ja kotelovaihe kestää kahdesta kolmeen viikkoa.[3]
Aikuinen yksilö talvehtii, usein vajoissa, autotalleissa tai muissa ulkorakennuksissa. Luonnossa myös ontoissa puunrungoissa.[3][6]
Suruvaipan toukat ovat oligofageja ja syövät esimerkiksi haapaa ja pajuja. Aikuinen yksilö käyttää ravinnokseen kukkien mettä, esimerkiksi pietaryrtin ja ohdakkeiden kukat vetävät niitä puoleensa.
Koiraan yläpuoli
Koiraan alapuoli
Suruvaippa (Nymphalis antiopa) on suurikokoinen täpläperhosten heimoon kuuluva päiväperhonen.
Nymphalis antiopa
Le Morio (Nymphalis antiopa) est une espèce holarctique de lépidoptères appartenant à la famille des Nymphalidae.
C'est un grand papillon au vol puissant, avec une envergure variable allant de 45 à plus de 90 mm selon les zones géographiques et les individus, mais le plus fréquemment de l'ordre de 65 à 75 mm. Le dimorphisme sexuel est faible, la femelle est plus grande que le mâle.
Son dessus est violet foncé avec une bande marginale jaune devenue blanche après hibernation, doublée d'une série complète de taches marginales bleues.
Son dessous noirâtre comporte aussi une bande marginale jaune, blanche après hibernation.
La chenille vit en colonies dans un cocon de mai à juillet.
Munie d'épines, elle se caractérise par des taches rouges médianes.
Il vole à partir de février après avoir hiverné.
Il est univoltin : une génération annuelle apparaît entre juin et août. Sa longévité de 10 à 11 mois est exceptionnelle pour un papillon[1].
Les plantes-hôtes de sa chenille sont des arbres : des saules dont le saule marsault (Salix caprea), des bouleaux dont le bouleau verruqueux (Betula pendula), des ormes (Ulmus) et le peuplier tremble (Populus tremula)[2].
Répartition : de l’ouest de l’Europe à l’Asie et l’Amérique du Nord, Madagascar, Australie, Birmanie, Inde, Ceylan, Arabie saoudite.
Il est migrateur dans toute la zone nord de son aire de répartition mais la limite entre les zones de sédentarité et les zones de migration n'est pas déterminée. Il est sûrement migrateur en Suède et rarement migrateur en Grande-Bretagne[3].
En France métropolitaine, il a disparu de plusieurs départements ; dans 27 départements, il n'a pas été inventorié de façon certaine depuis 1980[4].
Son habitat est composé de landes sèches et humides et de forêts de bouleaux et saules.
L'espèce Nymphalis antiopa a été décrite par le naturaliste suédois Carl von Linné en 1758, sous le nom initial de Papilio antiopa[5].
Il est appelé Morio sous sa forme Imago (papillon) et chenille épineuse de l'orme sous sa forme larvaire.
Il se nomme Mourning Cloak en Amérique du Nord, Camberwell Beauty en Grande-Bretagne, Trauermantel en Allemagne et Rusałka żałobnik en Pologne.
Il appartient à de la famille des Nymphalidae, à la sous-famille des Nymphalinae, au genre Nymphalis et au sous-genre Euvanessa (Scudder, 1889). Sous-espèces :
En France, il est en très forte régression, avec le statut assez rare.
Il bénéficie d'un statut de protection en Île-de-France[4]. Il est protégé en Autriche et en Suisse[6].
Ce papillon figure sur un timbre hongrois, un timbre allemand et deux timbres d'une émission de Nouvelle-Calédonie de 1969 (valeurs faciales : 13 F et 15 F).
Timbre allemand
Illustration de Jakob Hübner
Le Morio a été dessiné par Jakob Hübner.
Nymphalis antiopa
Le Morio (Nymphalis antiopa) est une espèce holarctique de lépidoptères appartenant à la famille des Nymphalidae.
Féileacán ildaite, na sciatháin síodúil donn le himeall buí is líne spotaí gorma. An chruimh dubh den chuid is mó le spíce dubh. Faightear í ar shaileach, beith is crainn eile. Crochann sí an chrisilid lena heireaball.
Is síol ainmhí é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Sorgarskikkja (fræðiheiti: Nymphalis antiopa) er dagfiðrildi af ætt dröfnufiðrilda. Sorgarskikkjan er með svarbláa vængi, sem eru gulleitir á jöðrunum. Hún lifir í Evrópu, Asíu og Norður-Ameríku. Vænghaf hennar er um 7 cm.
♂
♂ △
La vanessa antiopa (Nymphalis antiopa (Linnaeus, 1758)), è un lepidottero appartenente alla famiglia delle Nymphalidae.[1]
L'adulto ha un'apertura alare di circa 6 cm e assume una colorazione scura color amaranto molto particolare con evidenti ocelli azzurri ed una fascia gialla esterna la rendono facilmente distinguibile dalle altre vanesse.[2]
♂
♂ △
Bruco di Nymphalis antiopa
I bruchi di questa specie sono neri con delle appariscenti chiazze rosse sul dorso. Sono molto evidenti anche delle rigide estroflessioni nere simili a spine che utilizzano come protezione nei confronti dei predatori. Colonizzano pioppi, betulle e salici, ai quali arrecano spesso gravi danni defogliandoli completamente.[3]
Sono molto diffusi in Europa, Asia fino al Giappone, Nord America e Messico. È una specie sciafila, vive perciò in ambienti per lo più ombrosi come radure boschive, margini dei fiumi, boscaglie umide. Rifugge in genere gli ambienti aperti, trattenendosi più volentieri dove la vegetazione è fitta.[4]
Sono state descritte tre sottospecie[5]
Sono stati riportati quattro sinonimi:[5]
_.jpg)
_.jpg)
accesso richiede url (aiuto) La vanessa antiopa (Nymphalis antiopa (Linnaeus, 1758)), è un lepidottero appartenente alla famiglia delle Nymphalidae.
Šeirys (lot. Nymphalis antiopa, angl. Mourning cloak, vok. Trauermantel) – pleštekių (Nymphalidae) šeimos drugys.
Gyvena miškų pakraščiuose, miškų aikštelėse. Vikšrai juodi, baltais taškais. Jie gyvena ant beržų, gluosnių, drebulių, guobų. Lėliukė pilka, nugarinėje pusėje su dviem eilėmis gumburėlių.
Drugiai skraido nuo liepos mėn. Sparnų plotis 62-75 mm. Suaugėliai peržiemoja ir pasirodo, kai dar būna sniego.
Lietuvoje rūšis paplitusi negausiai.
Šeirys (lot. Nymphalis antiopa, angl. Mourning cloak, vok. Trauermantel) – pleštekių (Nymphalidae) šeimos drugys.
Gyvena miškų pakraščiuose, miškų aikštelėse. Vikšrai juodi, baltais taškais. Jie gyvena ant beržų, gluosnių, drebulių, guobų. Lėliukė pilka, nugarinėje pusėje su dviem eilėmis gumburėlių.
Drugiai skraido nuo liepos mėn. Sparnų plotis 62-75 mm. Suaugėliai peržiemoja ir pasirodo, kai dar būna sniego.
Lietuvoje rūšis paplitusi negausiai.
Bērzu raibenis jeb sērapmetnis[1] (Nymphalis antiopa) ir raibeņu dzimtas (Nymphalidae) tauriņu suga, kas mājo ziemeļu puslodē: Eirāzijā un Ziemeļamerikā. Bērzu raibenis ir spēcīgs lidotājs un mēdz klejot tālu prom no savas dzimšanas vietas. Tā dzīves ilgums ir 11—12 mēneši, tādējādi bērzu raibenis ir viens no ilgāk dzīvojošiem tauriņiem pasaulē.[2] 2001. gadā tas tika pasludināts par Montānas štata kukaini.
Latvijā bērzu raibenis ir samērā bieži novērojams tauriņš, taču parasti tas ir redzams pa vienam. Tas ir arī viens no pirmajiem tauriņiem pirmajās siltajās pavasara dienās.[1]
Bērzu raibenis ir lielākais no visiem raibeņiem. Tā spārnu plētums ir 65—80 mm.[3] Bērzu raibeni ir viegli atpazīt, gan no virspuses, gan no apakšpuses. Tas praktiski ir nesajaucams tauriņš.[3] No virspuses tā spārni ir tumši sarkanbrūni ar platām, gaiši dzeltenām apmalēm un tai blakus melnu joslu ar gaiši ziliem raibumiem. Šāda ārmalas josla ir tikai šai tauriņu sugai. No apakšpuses tas ir vienmērīgi tumši pelēks vai melns ar gaiši dzeltenu ārmalas joslu.[3]
Bērzu raibeņa kāpuri ir melni ar dzelkšņveidīgām pūkām. Centrā pa muguras līniju tiem ir sarkanu raibumu virkne, kā arī tiem ir tumši sarkanas kājas.[2]
Jaunie tauriņi izšķiļas vasaras otrajā pusē (augustā un rudens sākumā). Tie dodas pārziemot vēsās, tumšās vietās. Pavasara pirmajās siltajās dienās tauriņi mostas un izlido, sākot ar aprīļa vidu un lido līdz maijam, jūnijam. Kāpuri uz augiem parādās jūnijā vai jūlijā un iekūņoties sāk jūlija beigās.
Bērzu raibeņus Latvijā var novērot dažādos biotopos, biežāk mežmalās, ceļmalās un klajākās vietās, kur aug bērzi, pūpolvītoli, parastās apses. Tos bieži var novērot barojamies ar rūgstošu koku sulām un agros pavasaros ar vītolu pūpolu nektāru. Kāpuri barojas ar dažādu kārklu un vītolu, bērzu, apšu un citu koku lapām.[3]
Kāpurs
Bērzu raibenis jeb sērapmetnis (Nymphalis antiopa) ir raibeņu dzimtas (Nymphalidae) tauriņu suga, kas mājo ziemeļu puslodē: Eirāzijā un Ziemeļamerikā. Bērzu raibenis ir spēcīgs lidotājs un mēdz klejot tālu prom no savas dzimšanas vietas. Tā dzīves ilgums ir 11—12 mēneši, tādējādi bērzu raibenis ir viens no ilgāk dzīvojošiem tauriņiem pasaulē. 2001. gadā tas tika pasludināts par Montānas štata kukaini.
Latvijā bērzu raibenis ir samērā bieži novērojams tauriņš, taču parasti tas ir redzams pa vienam. Tas ir arī viens no pirmajiem tauriņiem pirmajās siltajās pavasara dienās.
De rouwmantel of koningsmantel (Nymphalis antiopa) is een vlinder uit de familie Nymphalidae, de vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders.
Vleugellengte varieert tussen de 30 en 35 millimeter. Bij het mannetje is de rand van de vleugel heldergeel en bij het vrouwtje lichtgeel. De naam van de rouwmantel is ontleend aan het uiterlijk van de imago. Het is alsof de vlinder uit rouw een zwarte mantel over gele vleugels draagt. Naast de gele rand bevinden zich over de gehele breedte een rij blauwe vlekken. De voorvleugelrand bevat lichte vlekken.
De rouwmantel kent een Palearctische en Nearctische verspreiding, waar hij leeft in graslanden. De vlinder komt in Europa vrij algemeen voor, en verschijnt als dwaalgast in Nederland en België (in 2006 vond een behoorlijke influx van rouwmantels plaats). In Nederland was de rouwmantel een standvlinder tot 1964. De rouwmantel heeft gemengde en naaldbossen als leefgebied.
De vliegtijd is van maart tot en met september.
De rouwmantel of koningsmantel (Nymphalis antiopa) is een vlinder uit de familie Nymphalidae, de vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders.
Sørgekåpe (Nymphalis antiopa) er en dagsommerfugl i familien flikvinger.
Sørgekåpen har et vingespenn på 62–75 mm. Oversiden på vingene er farget med en veldig mørk rød farge, med en lys gul kant rundt vingene, og et mørkere bånd med blå flekker mellom kanten og den mørke røde innersider. Kjønnene er like, men hunnen er litt større.
♂
♂ △
De fullvoksne individene lever hovedsakelig av sevje og frukt, men tar en sjelden gang nektar.
Sørgekåpene legger egg i klynger rundt grener og kvister som selje, alm, poppel og bjørk, hvor larvene vil spise av trærnes blad.
Larven har svart farge og er piggete med ørsmå hvite flekker, og en rekke av røde flekker langs ryggen. De sprer seg over et større område for å forpuppe seg. Puppen klekker til en fullvoksen sommerfugl, etter 3 uker.
Sørgekåpe overvintrer som fullvoksen og kan derfor ses både om høsten og tidlig om våren. Den er kjent for å vandre mye og dukker relativt ofte opp utenfor sitt normale utbredelsesområde, blant annet er den funnet flere hundre ganger i Storbritannia selv om det ikke er noe som tyder på at den noen gang har hatt bestander der. Den blir også relativt ofte sett på Vestlandet i Norge selv om det heller ikke her er noe som tyder på at den har stabile bestander.
Sørgekåpen er utbredt i Nord-Amerika, Europa, Sibir og Japan. I Norge er den ganske vanlig på Sør- og Østlandet, og kun sporadiske funn i resten av Norge. De lever i skogsområder.
Sørgekåpe (Nymphalis antiopa) er en dagsommerfugl i familien flikvinger.
La ruva
♂
♂ △
La ruva a viv an dzora a sàles e albre. Na generassion a l'ann, la farfala a vola da giugn a luj.
A viv an tuta Italia, an gavand ëd j'ìsole.
Rusałka żałobnik (Nymphalis antiopa) jest jednym z 75 występujących w Polsce przedstawicieli rodziny rusałkowatych. Jest zaliczany do najładniejszych polskich motyli dziennych. W Polsce jest rozpowszechniony, spotyka się go zwykle pojedynczo.
Rozpiętość przednich skrzydeł, u niektórych osobników osiąga nawet 90 mm. Skrzydła na wierzchu mają aksamitny wygląd o czarno-wiśniowej barwie z żółtą obwódką i rzędem błękitnych plamek wzdłuż obwódki od wewnętrznej strony. Nietrudno go zauważyć, gdyż szybuje majestatycznym lotem lub siedzi na wilgotnej ziemi. Z reguły są to motyle bardzo płochliwe i trudno je oglądać z bliska.
Występują zarówno na terenach nizinnych, podgórskich jak i w górach. Typowym środowiskiem życia rusałek żałobników są nasłonecznione skraje lasów liściastych, leśne drogi i polany sąsiadujące z lasem liściastym lub mieszanym. Motyle większą część czasu spędzają na terenie nie osłoniętym koronami drzew, ponieważ są owadami słońcolubnymi.
Zasięg występowania gatunku obejmuje prawie całą Europę i Amerykę Północną. Żałobnik rzadko jest obserwowany na kwiatach, gdyż podstawę jego diety stanowią fermentujące owoce i soki wyciekające z uszkodzonych drzew. Osobniki spotykane wiosną po przezimowaniu (sen zimowy) są zazwyczaj nieco mniej efektowne ze względu na wyblakłe barwy. Gatunek ten pojawia się w ciągu roku tylko w jednym pokoleniu. Wiosną samice składają jajeczka w dużych skupieniach. Przy składaniu jajeczek spiralnie otaczają jajeczkami gałązki roślin pokarmowych: wierzb, osik, wiązów i brzóz.
Postać gąsienicy i poczwarki: gąsienice rusałek żałobników pokryte są rozgałęzionymi kolcami, a ich ciało zdobią rdzawoczerwone plamy. Przez większą część życia gąsienice żerują gromadnie, rozpraszają się dopiero w ostatnim stadium i przepoczwarzają się osobno, zawsze w pobliżu drzew, na których żerują. Przepoczwarzanie ma miejsce na niskich krzewach, kamieniach czy płotach. Szaro ubarwione poczwarki wiszą głową w dół, posiadają kolczaste wyrostki oraz rząd metalicznych plam na grzbiecie.
Postać dorosła – imago: Dorosłe motyle wylęgają się w połowie lipca i mogą żyć aż do początku czerwca następnego roku, wyżej w górach wylęg przeciąga się do początków sierpnia. Po hibernacji widywane są czasem daleko od miejsc rozrodu, także w niezbyt typowych dla siebie miejscach, na przykład w większych miastach. Wiele osobników ginie w okresie zimy, gdyż na przezimowanie wybierają miejsca, które stają się dla nich niepozwalającą się wydostać pułapką. Osobniki spotykane wiosną po przezimowaniu są zazwyczaj nieco mniej efektowne ze względu na wyblakłe barwy. Długość okresu lotów zależy od warunków pogodowych. Przy upalnej pogodzie może ulec skróceniu do kilkunastu dni. W pierwszej fazie w populacji przeważają samce, a dopiero później proporcje się wyrównują. Samce dokonują lotów patrolowych w poszukiwaniu przesiadujących nisko na roślinach samic.
Gąsienica
rysunek na spodniej stronie skrzydeł
Poczta Polska wyemitowała 14 października 1967 r. znaczek pocztowy przedstawiający rusałkę żałobnika o nominale 60 gr, w serii Motyle. Autorem projektu znaczka był Jerzy Desselberger. Znaczek pozostawał w obiegu do 31 grudnia 1994 r.[1].
Rusałka żałobnik (Nymphalis antiopa) jest jednym z 75 występujących w Polsce przedstawicieli rodziny rusałkowatych. Jest zaliczany do najładniejszych polskich motyli dziennych. W Polsce jest rozpowszechniony, spotyka się go zwykle pojedynczo.
Nymphalis antiopa é uma espécie de insetos lepidópteros, mais especificamente de borboletas pertencente à família Nymphalidae.[1]
A autoridade científica da espécie é Linnaeus, tendo sido descrita no ano de 1758.
Trata-se de uma espécie presente no território português.
Nymphalis antiopa é uma espécie de insetos lepidópteros, mais especificamente de borboletas pertencente à família Nymphalidae.
A autoridade científica da espécie é Linnaeus, tendo sido descrita no ano de 1758.
Trata-se de uma espécie presente no território português.
♂ MHNT
♂ △ MHNT
Sorgmantel (Nymphalis antiopa Linné 1758) tillhör familjen praktfjärilar och förekommer i Europa, Asien och Nordamerika. Fjärilen har sammetsbruna vingar med en ljusgul ytterkant och ett band av blå fläckar innanför ytterkanten. Den flyger i juli till september och efter övervintring som fullbildad fjäril också i april till maj.
Sorgmantelns vingspann är mellan 61 och 76 millimeter. Honan och hanen är mycket lika varandra. Ovansidan är mörkbrun. Både bakvingen och framvingen har en bred ljusgul ytterkant och vid framvingens framkant finns ett par ljusgula fläckar. Innanför de ljusgula kanterna finns ett band av himmelsblå fläckar. Den ljusgula färgen bleknar efter övervintring, så på våren är både ytterkanterna och fläckarna vid framkanten vita eller mycket ljust gula. Den bruna färgen kan också efter övervintring se nästan svart ut. Undersidan är mörkbrun och har vita ytterkanter och hela undersidan är något spräcklig.[2] Larven är gråsvart med långa taggar och en rad med röda prickar på ryggen. Den blir upp till 50 millimeter lång.[2]
Undersidan på sorgmantel
En sorgmantellarv
♂
Sorgmanteln förekommer i hela Sverige och övriga Norden men är tillfällig på Island, i Danmark och i västra Norge. Det globala utbredningsområdet innefattar tempererade delar av Europa, Asien och Nordamerika. I Portugal, Spanien och Frankrike är fjärilen mindre vanlig och mer lokal än i centrala och östra Europa.[3][4][5]
Sorgmantelns habitat är skogsmarker med öppna ytor men den förekommer även längs kusten.[2][4] Värdväxter är olika arter i videsläktet, björksläktet och poppelsläktet[3], vanligen björk och sälg[4].
Flygtiden infaller från juli till september och, efter övervintring, i april och maj. Under våren parar sig fjärilarna och honan lägger äggen på trädkvistar ett par meter från marken. Larverna är som hos flera andra praktfjärilar, t.ex. Nässelfjäril och Påfågelöga, sociala och bildar kolonier. Larven förpuppas efter knappt två månader. Puppstadiet varar två till tre veckor och därefter kläcks den fullbildade fjärilen och en ny flygtid börjar. Fjärilarna äter framför allt sav från träd. Övervintringen sker på bland annat rotvältor och trädstammar.[4]
Sorgmanteln uppvisar generellt mycket liten geografisk variation i utseende, trots sitt stora utbredningsområde. I modernare litteratur har man därför ofta ansett att en indelning i underarter är obefogad[6]. Layberry[7] har emellertid argumenterat för att avskilja hyperborea och lintnerii som separata underarter från den nordamerikanska delen av utbredningsområdet. En del ytterligare underarter omnämns i den äldre litteraturen (t.ex. borealis Wnukovsky 1927, hygiaea Heydenreich 1851, yedanula Frühstorfer 1909)[8], men eftersom deras taxonomiska status är svårbedömd har de inte medtagits nedan.
Wikimedia Commons har media som rör Sorgmantel.
Sorgmantel (Nymphalis antiopa Linné 1758) tillhör familjen praktfjärilar och förekommer i Europa, Asien och Nordamerika. Fjärilen har sammetsbruna vingar med en ljusgul ytterkant och ett band av blå fläckar innanför ytterkanten. Den flyger i juli till september och efter övervintring som fullbildad fjäril också i april till maj.
Yas pelerini kelebeği (Nymphalis antiopa), Nymphalidae familyasına ait, yaklaşık 5 cm boyunda bir tırtıl ve başkalaşımı sonucu çıkan kelebeğe verilen isimdir.
Tırtıl, dikenli siyah bedeni ve sırtında başından kuyruğuna kadar yer alan kırmızı lekeleriyle kolayca tanınır. Çok iştahlı olan bu tırtıllar ağaçlara büyük zararlar verebilirler.
Besin kaynaklarını, karaağaç, kavak ve söğüt oluşturur.
♂
♂ △
Wikimedia Commons'ta Yas pelerini kelebeği ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. 
Wikispecies'te Yas pelerini kelebeği ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur. 
Kelebek ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Yas pelerini kelebeği (Nymphalis antiopa), Nymphalidae familyasına ait, yaklaşık 5 cm boyunda bir tırtıl ve başkalaşımı sonucu çıkan kelebeğe verilen isimdir.
Tırtıl, dikenli siyah bedeni ve sırtında başından kuyruğuna kadar yer alan kırmızı lekeleriyle kolayca tanınır. Çok iştahlı olan bu tırtıllar ağaçlara büyük zararlar verebilirler.
Besin kaynaklarını, karaağaç, kavak ve söğüt oluşturur.
♂
♂ △
Розмах крил 70-90 мм. Фарбування крил самця темно-коричнева, вишнево-коричнева, самиці — ясно-коричнева. Крила із широкою ясно-жовтою облямівкою й рядом синіх плям перед нею. На передньому краї крил по 2 великих жовтувато-білих плями. Нижня сторона крил темна. Більше світла облямівка крил у зимуючих особин пов'язана з вицвітанням за час зимівлі, і не пов'язана з весняними й осінніми формами й абераціями. На Далекому Сході у перезимованих метеликів облямівка не біла, а жовта.
У Східній Європі представлений номінативним підвидом. Відома безліч абберацій («температурних» форм).
Раніше була широко поширена по всій території Європи. Після Другої світової війни чисельність раптово сильно зменшилася за невідомих причин. Зараз зберігається на низькому, але постійному рівні. Позатропічна Євразія до Японії включно, на північ до 68 градуса північної широти. Завезений у Північну Америку. Широко розповсюджений у Східній Європі вид. Відсутній на крайньому півдні Іспанії, Греції й островах Середземного моря. До Англії, півночі Німеччини й Норвегії в сприятливі роки долітають окремі мігруючі особини. На півночі живе аж до узбережжя морів Північного Льодовитого океану, але в зоні тундр, видимо, зустрічаються тільки залітні особини. На півдні регіону в зоні лісостепів і степів зустрічається рідко й тільки по лісових долинах великих річок. Звичайний у горах Кавказа (окрім чорноморського узбережжя) і Карпат. На думку ряду авторів вид відсутній у Криму, де можуть зустрічатися мігруючи особини. В 1969 році масовой літ жалібниці відзначений у Московській області, в 1985 році — у Тульській області.
Лісові узлісся, галявини, узбіччя доріг, лугу, берега річок, антропогенні біотопи. Піднімається в гори до 2000 м над рівнем моря.
Березень- перша декада травня, липень- вересень.
Розвивається в одному поколінні. Імаго виходять із лялечок на початку липня й літають до кінця серпня — вересня. Самиці зимують і продовжують літати із весни до середини травня. Метелика часто відвідують екскременти різних тварин, а також вологі береги різних водойм, де можуть збиратися в значних кількостях. Неодноразово різними авторами відзначалися масові скупчення на березовому соку, що бродить навесні, й на ушкоджених червицями (або іншими причинами) березах улітку. Метелики приваблюються на запах кислого бродіння.
Самка відкладає до 100 яєць щільними кладками у вигляді кіл на листя кормових рослин. Гусениці розвиваються із червня по липень. Кормові рослини- клен,вільха, береза, ясен, хміль звичайний, троянда, шипшина, малина, верба, липа, кропива дводомна. Метелик віддає перевагу невеликим та середнім деревам. Лялечка вільна й прикріплюється головою донизу. Стадія лялечки — близько 11 днів.
Включена в Червону книгу Смоленської області (1997) (ІІІ категорія).
Длина переднего крыла имаго 30 — 40,5 мм. Размах крыльев 70—90 мм. Внешний край крыльев волнистый, передние крылья с зубцом за верхушкой, задние крылья — с зубчиками в последней трети. Окраска крыльев тёмно-коричневая, вишнёво-коричневая. Крылья с широкой светло-жёлтой каймой и рядом синих или голубых пятен перед ней. На переднем крае крыльев по 2 крупных желтовато-белых пятна. Нижняя сторона крыльев тёмная. Более светлая кайма крыльев у зимующих особей связана с выцветанием за время зимовки, и не связана с весенними и осенними формами и аберрациями. На Дальнем Востоке у перезимовавших бабочек кайма не белая, а жёлтая. Половой диморфизм отсутствует.
В Восточной Европе представлен номинативным подвидом. Известно множество аберраций («температурных» форм) — так, при воздействии низких температур на куколку, темнеет общий фон, и уменьшаются голубые пятна на крыльях имаго.
Широко распространенный в Палеарктике вид. Внетропическая Евразия до Японии включительно, на север до 68 градуса северной широты. Отсутствует на крайнем юге Испании, Греции и островах Средиземного моря. До Англии, севера Германии и Норвегии в благоприятствующие годы долетают отдельные мигрирующие особи. На севере обитает вплоть до побережья морей Северного Ледовитого океана, но в зоне тундр, видимо, встречаются только залетные особи. На юге региона в зоне лесостепей и степей встречается редко и только по лесным долинам крупных рек. Обычен в горах Кавказа (кроме черноморского побережья) и Карпат[3]. По мнению ряда авторов вид по видимому отсутствует в Крыму, однако возможен залёт мигрирующих особей. Вид был завезён в Северную Америку, где распространился от Мексики до Канады.
Раньше была широко распространена по всей территории Европы. После Второй мировой войны численность внезапно сильно уменьшилась по неизвестным причинам. Сейчас сохраняется на низком, но постоянном уровне.
В 1969 году массовый лет траурницы отмечен в Московской области, в 1985 году — в Тульской области, в 2008 году — в Челябинской области[4].
Включена в Красную книгу Смоленской области (1997) (III категория).
Лесные опушки, поляны, обочины дорог, луга, берега рек, антропогенные биотопы. Поднимается в горы до 2000 м над уровнем моря.
Март—первая декада мая, июль—сентябрь.
Развивается в одном поколении. Имаго выходят из куколок во второй-третьей декаде июля и откармливаются в течение нескольких дней, затем впадают в диапаузу до конца августа, когда снова вылетают и часто питаются на перезрелых сливах и яблоках. Зимуют, и продолжают летать с ранней весны до середины мая.
Бабочки часто посещают экскременты различных животных, перезрелые фрукты, а также влажные берега различных водоемов, где могут скапливаться в значительных количествах. Неоднократно разными авторами отмечались массовые скопления на бродящем берёзовом соке весной и на поврежденных древоточцами (или иными причинами) берёзах летом. Бабочки привлекаются на запах кислого и сладкого брожения.
Самка откладывает до 100 яиц плотными кладками в виде кругов на ветви кормовых растений. Гусеницы развиваются с июня по июль. Гусеница чёрная, с белыми точками, на спинной стороне заднегруди и 1—7 брюшных сегментов имеются красные пятна. Шипы чёрные[5]. Кормовые растения — клен, ольха, береза, ясень, хмель обыкновенный, роза, шиповник, малина, ива, липа, крапива двудомная. Держатся группами («выводками»), которые распадаются перед окукливанием[6]. Бабочки предпочитают небольшие и средние деревья. Куколка свободная и прикрепляется головой вниз. Стадия куколки — около 11 дней.
Длина переднего крыла имаго 30 — 40,5 мм. Размах крыльев 70—90 мм. Внешний край крыльев волнистый, передние крылья с зубцом за верхушкой, задние крылья — с зубчиками в последней трети. Окраска крыльев тёмно-коричневая, вишнёво-коричневая. Крылья с широкой светло-жёлтой каймой и рядом синих или голубых пятен перед ней. На переднем крае крыльев по 2 крупных желтовато-белых пятна. Нижняя сторона крыльев тёмная. Более светлая кайма крыльев у зимующих особей связана с выцветанием за время зимовки, и не связана с весенними и осенними формами и аберрациями. На Дальнем Востоке у перезимовавших бабочек кайма не белая, а жёлтая. Половой диморфизм отсутствует.
分類 界 : 動物界 Animalia 門 : 節足動物門 Arthropoda 綱 : 昆虫綱 Insecta 目 : チョウ目（鱗翅目） Lepidoptera 上科 : アゲハチョウ上科 Papilionoidea 科 : タテハチョウ科 Nymphalidae 亜科 : タテハチョウ亜科 Nymphalinae 族 : タテハチョウ族 Nymphalini 属 : ヒオドシチョウ属 Nymphalis 亜属 : Euvanessa 種 : キベリタテハ N. antiopa 学名 Nymphalis antiopaキベリタテハ（黄縁立羽）Nymphalis antiopa は、チョウ目（鱗翅目）・タテハチョウ科に属するチョウの一種。北半球の温帯から寒帯に広く分布するタテハチョウで、和名通り翅の外縁が黄色になる。
成虫の前翅長は35-40mmほど。翅表外縁には黄色の太い縁取りがあり、そのすぐ内側に水色の斑紋が一列に並ぶ。つけ根に近い部分は小豆色で、ベルベットのような光沢がある。また、前翅の前縁にはヒオドシチョウに似た白斑がある。翅の表側に限ると類似種はおらず、他種との区別がつき易い。一方、翅の裏は灰黒色で同心円状の細かいしま模様があり、クジャクチョウやルリタテハなどに似る。ただし本種は裏側外縁にも黄白色の太い縁取りがある。
ヨーロッパから中央アジア、シベリア、北アメリカ、メキシコまで、北半球の温帯-寒帯に広く分布する。日本では中部地方の高山から福島県以北にかけての冷涼な地域に分布し、北方系の種類として位置づけられる。なお、日本産は亜種 N. a. asopos (Fruhstorfer, 1909) として分類されている。
年1回発生、成虫越冬という生態は近縁のヒオドシチョウの仲間に共通する。ただし、本種の新成虫は8-9月頃に発生し、ヒオドシチョウやクジャクチョウよりやや遅い。成虫は林道や湿地などに現れ、小刻みに羽ばたいて機敏に飛ぶ。花に来ることはなく、もっぱら樹液や腐った果実、獣糞などに訪れて汁を吸う。吸水時などは翅を広げて止まることが多い。
幼虫はカバノキ科のダケカンバ、ヤナギ科のドロノキ、オオバヤナギなどの葉を食べる。
翅の裏側
幼虫
キベリタテハ（黄縁立羽）Nymphalis antiopa は、チョウ目（鱗翅目）・タテハチョウ科に属するチョウの一種。北半球の温帯から寒帯に広く分布するタテハチョウで、和名通り翅の外縁が黄色になる。
