dcsimg

Trąbik zwyczajny ( Polonês )

fornecido por wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Trąbik zwyczajny (Buccinum undatum) – gatunek dużego, morskiego ślimaka z rodziny Buccinidae, występujący w Atlantyku Północnym. Gatunek pospolity, ma znaczenie gospodarcze – jest poławiany w celach konsumpcyjnych.

Systematyka

Gatunek opisany przez Linneusza w 1758 roku[2]. Przypisywany do rodziny Buccinidae. W polskim piśmiennictwie znany pod nazwą: trąbik zwyczajny[3].

Cechy morfologiczne

 src=
Muszla trąbika zwyczajnego.

Muszla jest prawoskrętna (rzadko lewoskrętna), stosunkowo duża, grubościenna, jajowato-stożkowata. Skrętka wysoka, ostatni skręt jest rozdęty. Szew wgłębiony, wyraźnie zaznaczony. Kształt i ukształtowanie powierzchni muszli wykazuje polimorfizm: występują regularnie rozmieszczone, spiralne żebra, które krzyżują się z poprzecznymi liniami przyrostów muszli. Periostrakum ma barwę zielonkawą. Wrzeciono jest gładkie, o porcelanowej barwie i połysku. Rynna syfonalna jest krótka. Dolna połowa wargi jest cieńsza od górnej. Muszla ma pod periostrakum jest kremowa, szarawa. Przy szwie lub na środku ostatniego skrętu czasami występuje brązowawy pas. Zdarzają się słabo widoczne, ukośne fałdy[3]. Muszla z 7-8 skrętami, z których ostatni stanowi ok. 70% wysokości całej muszli[4]. Ślimaki zaopatrzone w wieczko.

Wysokość muszli: do 75[3]-100 mm[5].

Występowanie

Gatunek borealny, występuje pospolicie w Morzu Północnym, po obydwu stronach Atlantyku Północnego, w Morzu Waddena, także w Bałtyku, jego zasięg sięga od 76°N do 36.8°N i od 83°W do 0°W[5]. W Ameryce Północnej sięga od Labradoru do New Jerseyna południu, w Europie – od Norwegii do Półwyspu Iberyjskiego, także w wodach wokół Wysp Brytyjskich, jak również Islandii, Grenlandii i wysp Arktyki[5][3].

Biologia i ekologia

Zajmowane siedliska

Osobniki tego gatunku zamieszkują dolną część strefy pływów i głębsze siedliska litoralne do 1200 m, ponadto także estuaria[5][4]. Preferują siedliska piaszczyste w strefie przybrzeżnej i głębszej[3], muliste, także kamieniste[4]. Nie tolerują temperatury wyższej niż 29 °C, spadków zasolenia, są wrażliwe na wysychanie[6]

Odżywianie

Wszystkożercy, drapieżniki, padlinożercy[5]. Polują na mięczaki, żerują na padlinie i pozostałościach po ofiarach innych drapieżników[7].

Rozmnażanie

 src=
Kapsuły jajowe trąbika zwyczajnego.

Samica składa jaja otoczone stożkowatymi kapsułkami, formując z nich kopulaste grupy przyczepione do podłoża.

Interakcje międzygatunkowe

 src=
Puste muszle trąbika zwyczajnego bywają wykorzystywane przez kraby pustelniki, takie jak ten Pagurus bernhardus (Juist, Morze Północne, Niemcy).

Na trąbikach zwyczajnych żerują różne gatunki ryb (np. wątłusz Gadus morhua, koleń (Squalus acanthias), skorupiaki[8]

Trąbiki te są gospodarzami larw Stephanostomum baccatum Nicoll, 1907[9], są także zasiedlane przez ektopasożytnicze Anthessius leptostylis (Sars G.O., 1916) i Anthessius teissieri Bocquet & Stock, 1958[5].

Wykorzystanie

 src=
Ugotowane trąbiki po wyjęciu z muszli.

Osobniki tego gatunku są od czasów prehistorycznych poławiane w celach konsumpcyjnych[3] – w języku francuskim określane są jako bulot. Poławiane są za pomocą klatek, w których umieszczane jest jako przynęta mięso ryb lub krabów[8]. Bardzo podobny gatunek to Neptunea antiqua, która jest niejadalna, a może być trująca[4].

Zagrożenia i ochrona

Eksploatacja populacji trąbika zwyczajnego przez człowieka przyczyniła się do zmniejszenia, ich liczebności, a miejscami całkowitego ich zaniku. Zanieczyszczenie środowiska przez związki organiczne z udziałem cyny (TBT – ang. tributyltin), stosowane jako dodatek do farb, mający zapobiegać osiedlaniu organizmów morskich na poszyciu statków, powoduje zaburzenia rozwojowe u samic trąbika zwyczajnego – powstawanie męskich narządów płciowych (imposex)[10][6].

Przypisy

  1. Buccinum undatum, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Linnaeus C. 1758. Systema Naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Editio decima, reformata - Vermes. Testacea: str.740. Holmiae. (Salvius).
  3. a b c d e f Peter S. Dance: Muszle. Warszawa: Wiedza i Życie S.A., 1998, s. 128. ISBN 83-7184-921-4.
  4. a b c d Common whelk - Buccinum undatum (ang.). MarLIN: The Marine Life Information Network for Britain & Ireland. [dostęp 1 grudnia 2015].
  5. a b c d e f Fraussen, K.; Gofas, S. 2015. Buccinum undatum Linnaeus, 1758. World Register of Marine Species: MolluscaBase (2015), dostęp:2015-11-28
  6. a b Hallers-Tjabbes C.C., Everarts J.M. Mensink B.P., & Boon J.P. (1996) The decline of the North Sea Whelk (Buccinum undatum L.) between 1970 and 1990: A natural or human-induced event? Marine Ecology 17: 333-43.
  7. Himmelman J.H. & Hamel J.-R. 1993. Diet, behaviour and reproduction of the whelk Buccinum undatum in the northern Gulf of St. Lawrence, eastern Canada. Marine Biology 116: 423-430.
  8. a b Fahy E. 2001. Conflict between two inshore fisheries: for whelk (Buccinum undatum) and brown crab (Cancer pagurus), in the southwest Irish Sea. 465: 73-83. Hydrobiologia.
  9. Sommerville C. 1978. The histopathology of Stephanochasmus baccatus Nicoll, 1907 in the digestive gland of Buccinum undatum (L.). Journal of Fish Diseases 1(3): 219-232; doi|10.1111/j.1365-2761.1978.tb00024.x
  10. Mensink B.P., Everaarts J.M., Kralt H., ten Hallers-Tjabbes C.C. & Boon J.P. 1996. Tributyltin exposure in early life stages induces the development of male sexual characteristics in the common whelk, Buccinum undatum. Marine Environmental Research 42: 151-154.

Linki zewnętrzne

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia POL

Trąbik zwyczajny: Brief Summary ( Polonês )

fornecido por wikipedia POL

Trąbik zwyczajny (Buccinum undatum) – gatunek dużego, morskiego ślimaka z rodziny Buccinidae, występujący w Atlantyku Północnym. Gatunek pospolity, ma znaczenie gospodarcze – jest poławiany w celach konsumpcyjnych.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia POL