Claviger is a genus of beetles in the family Staphylinidae, subfamily Pselaphinae. About 40 species and subspecies are described, divided into two subgenera, Claviger (Claviger) and Claviger (Clavifer).[1][2] Claviger displays unusual biological adaptations to myrmecophily. This pselaphid is of palearctic distribution.
Species list:[3]
Claviger is a genus of beetles in the family Staphylinidae, subfamily Pselaphinae. About 40 species and subspecies are described, divided into two subgenera, Claviger (Claviger) and Claviger (Clavifer). Claviger displays unusual biological adaptations to myrmecophily. This pselaphid is of palearctic distribution.
Claviger est un genre de coléoptères de la famille des Staphylinidae.
Selon BioLib (4 décembre 2016)[1], les espèces suivantes sont reconnues :
Claviger est un genre de coléoptères de la famille des Staphylinidae.
Claviger adolah kumbang dari famili Staphylinidae. Spesies ko juo marupokan bagian dari ordo Coleoptera, kelas Insecta, filum Arthropoda, dan kingdom Animalia.
Kumbang iko biasonyo punyo elitra nan pendek.
Claviger adolah kumbang dari famili Staphylinidae. Spesies ko juo marupokan bagian dari ordo Coleoptera, kelas Insecta, filum Arthropoda, dan kingdom Animalia.
Kumbang iko biasonyo punyo elitra nan pendek.
Rozrożek[1], pałecznik[2] (Claviger) – rodzaj chrząszcza z rodziny kusakowatych, podrodziny Pselaphinae. Gatunkiem typowym jest C. testaceus. Należy tu około 40 gatunków i podgatunków, zgrupowanych w dwóch podrodzajach, Claviger i Clavifer[3][4]. Chrząszcze te są wyspecjalizowanymi myrmekofilami, przystosowanymi do życia w mrowiskach i całkowicie zależnymi od swoich gospodarzy. Zasięg występowania rodzaju jest palearktyczny.
Chrząszcze z rodzaju Claviger występują w Afryce Północnej, zachodniej części Azji i niemal całej Europie włącznie z Wyspami Brytyjskimi. Na obszarze Polski wykazano występowanie dwóch gatunków, C. testaceus i C. longicornis[3]. Część gatunków jest endemitami: C. handmanni występuje endemicznie na Bałkanach[5][6], C. nebrodensis występuje wyłącznie na Sycylii, C. oertzeni na Krecie, C. revelierei na Korsyce[7].
Krótkie czułki składają się z 6 członów, ostatni człon czułka jest największy i tępo ścięty. Głowa długa, cylindryczna w kształcie. Całe ciało żółtobrązowe, lśniące. Tułów dłuższy niż szerszy. Pokrywy znacznie szersze od tułowia. Odnóża krótkie, golenie zwężone u podstawy.
Przedstawiciele rodzaju Claviger to małe chrząszcze. U C. testaceus samce mają 2,2 mm długości, samice 1,9 mm. C. longicornis osiąga 2,4 mm, C. nitidus – 2,2 mm długości[8]. Międzygatunkowe różnice o znaczeniu taksonomicznym obejmują m.in. proporcje długości segmentów czułków i wielkość dołków pierwszego tergitu[9].
Anatomiczne i morfologiczne adaptacje rozrożków do myrmekofilnego trybu życia obejmują redukcję oczu i skrzydeł oraz aparatu gębowego i wykształcenie złożonego aparatu gruczołowego powiązanego z włoskami (trychomami) skupionymi na pokrywach i odwłoku.
System komórek gruczołowych w oskórku C. testaceus został dokładnie zbadany[10][11]. Komórki gruczołowe tworzą jednostki, podzielone na dwa typy. Jednostki gruczołowe typu A mają do trzech komórek w szeregu i ogólną budowę zbliżoną do tej spotykanej u innych owadów. Pojedyncze jednostki są rozproszone na niemal całej powierzchni oskórka tych chrząszczy, największą gęstość mają u podstawy czułków i u podstawy trychomów. Poza tym komórki A tworzą większe gruczoły na głowie i na odwłoku. Na głowie rozrożka znajdują się parzyste gruczoły głaszczkowe, żuwaczkowe i gruczoł podgardzielowy. Na odwłoku położone są parzyste gruczoły mediotergalne, uchodzące do zagłębienia na przedniej połowie odwłoka, i trzy parzyste gruczoły, tzw. gruczoły Wasmanna, znajdujące się w pobliżu pęczków trychomów. Ich wydzielina ma prawdopodobnie największe znaczenie w przyciąganiu uwagi mrówek. W oskórku rozrożków obecne są również komórki gruczołowe typu B, tworzące jednokomórkowe jednostki gruczołowe. Znajdują się m.in. na stawach odnóży, bardzo licznie występują w pobliżu trychomów i czułków oraz w pobliżu ujść dużych gruczołów (głaszczkowych, mediotergalnych i Wasmanna). U samic rozrożka skupisko komórek typu B znajduje się na tergicie VIII. Być może ich wydzielina ma funkcję nawilżającą[11].
Chrząszcze z rodzaju Claviger są obligatoryjnymi myrmekofilami (symfilami według nomenklatury Wassmana, myrmekoksenami według Wheelera)[3]. Najlepiej poznano biologię C. testaceus; głównymi gospodarzami tego gatunku są mrówki Lasius flavus, niekiedy Lasius niger i Lasius alienus, ale bywał on znajdywany także w mrowiskach Myrmica rubra, Myrmica scabrinodis, Tetramorium caespitum, Lasius brunneus, Lasius umbratus, Lasius mixtus, Lasius fuliginosus[12]. W jednej kolonii mrówek może być ponad sto osobników tego chrząszcza[3]. Głównym gospodarzem gatunku C. longicornis jest Lasius umbratus, chrząszcz jest niekiedy spotykany w gniazdach Lasius mixtus, rzadko u Lasius niger i Lasius brunneus[3].
W warunkach laboratoryjnych w koloniach podziemnicy zwyczajnej (Lasius flavus) obserwowano interakcje robotnic i larw mrówek z C. testaceus. W pierwszym kontakcie z chrząszczem robotnice przejawiały zachowania agonistyczne (zgięcia odwłoka), gryzły owada i przenosiły do innych miejsc gniazda. Mrówki w połowie przypadków gryzą giętkie i wytrzymałe trychomy, nie czyniąc rozrożkowi krzywdy[13]. Po gryzieniu trychomów następuje ich oblizywanie i zwracanie treści pokarmowej z wola mrówki na chrząszcza. Mrówki w podobny sposób zwracają treść pokarmową w kontakcie z martwymi owadami, prawdopodobnie przygotowując je w ten sposób do spożycia przez larwy[14]. Regurgitację u mrówki prowokuje allomon rozrożka, wydzielany przez gruczoły odwłokowe (Wasmanna) i głaszczkowe[15][16]. Mrówki przenoszą chrząszcze, chwytając je żuwaczkami między przedtułowiem a pokrywami, lub ciągnąc za trychomy[17]. Robotnice zanoszą rozrożki w to samo miejsce, do którego zanoszą martwe owady: w pobliże larw bądź w miejsce składania odpadków. Zależy to od tego, w jakim stopniu mrówcza kolonia jest zaopatrywana w mięsny pokarm przez robotnice (larwy odżywiają się mięsem owadów przede wszystkim wiosną). Larwy mrówek w kontakcie z rozrożkami usiłują gryźć ich oskórek i trychomy. Gruby oskórek owada sprawia, że próby zjedzenia chrząszczy przez larwy mrówek są nieskuteczne[17].
Poza treścią pokarmową otrzymywaną w ten sposób od robotnic, rozrożki żywią się podkradanym pokarmem przekazywanym między gospodarzami na drodze trofalaksji, wydzielinami i odchodami larw, jajami mrówek i martwymi owadami przechowywanymi w mrowisku[3].
W sytuacji zagrożenia kolonii robotnice chwytają chrząszcze w żuwaczki i przenoszą w bezpieczne miejsce. Rozrożki również aktywnie poszukują mrówek, wdrapują się na nie i często przemieszczają się na ich grzbiecie. Wielokrotnie obserwowano, że mrówki przenoszą chrząszcze w pierwszej kolejności, a dopiero później larwy i jaja[2][10][17][3].
Rozwój rozrożka pozostaje niezbadany, nieznane są stadia młodociane. Imagines spotyka się w mrowiskach przez cały rok[3]. Możliwe, że część rozwoju odbywa się poza kolonią mrówek. Ponieważ chrząszcze są bezskrzydłe, sugerowano, że opuszczają kolonie razem z formami seksualnymi mrówek na drodze forezji[3].
Środkowoeuropejskie gatunki C. testaceus i C. longicornis figurują w Czerwonej księdze zagrożonych gatunków bezkręgowców w Czechach[18] i Niemczech[19] oraz na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce (z kategorią VU – narażony)[20].
Lista gatunków[7]:
Rozrożek, pałecznik (Claviger) – rodzaj chrząszcza z rodziny kusakowatych, podrodziny Pselaphinae. Gatunkiem typowym jest C. testaceus. Należy tu około 40 gatunków i podgatunków, zgrupowanych w dwóch podrodzajach, Claviger i Clavifer. Chrząszcze te są wyspecjalizowanymi myrmekofilami, przystosowanymi do życia w mrowiskach i całkowicie zależnymi od swoich gospodarzy. Zasięg występowania rodzaju jest palearktyczny.
Claviger é um gênero de insetos, pertencente a família Formicidae.[1]
Claviger é um gênero de insetos, pertencente a família Formicidae.
В бывшем СССР более 10 видов, в фауне России 4 вида[5][6]:
В бывшем СССР более 10 видов, в фауне России 4 вида:
Claviger antoniae Reitter, 1893 — Азербайджан, Армения Claviger araxidis Reitter, 1890 — Армения Claviger bimaculatus Motschulsky, 1844 Claviger caspicus Reitter, 1881 — Азербайджан Claviger ciscaucasicus Reitter, 1910 — Россия (Северный Кавказ) Claviger colchicus Motschulsky, 1837 — Россия (Северный Кавказ); Грузия, Азербайджан Claviger elysius Reitter, 1884 — ю.-в.Европа Claviger emgei Reitter, 1885 — ю.-в.Европа Claviger handmanni Wasmann, 1898 — ю.-в.Европа Claviger ibericus Motschulsky, 1844 — Армения Claviger justinae Reitter, 1887 — Азербайджан Claviger lederi Reitter, 1877 — Грузия Claviger longicornis P.W.Muller, 1818 — Россия (Нижняя Волга); Украина Claviger merkli Reitter, 1885 — ю.-в.Европа и Турция Claviger raffrayi Reitter, 1893 — Армения Claviger testaceus Preyssler, 1790 — Россия (Европейская часть); Прибалтика, Белоруссия, Украина... Турция Claviger ssp. testaceus testaceus Preyssler, 1790 — Россия (Европейская часть); Прибалтика, Белоруссия, Украина