Ornithogalum ponticum Zahar.

Pont quş südü - (lat. Ornithogalum ponticum Zahar.) Hiasintkimilər— (Hyacinthaceae Batsch) fəsiləsinə aid bitki növü.

IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Nəsli kəsilməyə həssas olanlar” kateqoriyasına aiddir – VU B1 ab (iii) +2ab(iii). Azərbaycanın nadir növüdür.^[1]

Qısa morfoloji təsviri

Çoxillik ot bitkisidir. Soğanağı çox və az dərəcədə iri, yumurtavari, 1,5-3 sm enində, xaricdə çox vaxt ağ zarlı, şəffaf və ya qonur, ölmüş qınlarla örtülmüşdür. Gövdəsi düz, dəyirmi içi boş, 30-65 sm hündürlükdədir. Yarpaqları ensiz-xətvari, novşəkilli, 4-6 mm enində, gövdədən qısadır. Çiçək qrupu çox çiçəklidir. Çiçəkləri uzun çiçək saplağında, aşağı çiçək saplağı yuxaıdakılardan qısadır; çiçəkləmədən sonra çiçək saplağı çiçək qrupunun oxuna sıxılmışdır ^[2][1][3].

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

Çiçəkləmə və meyvə əmələgəlmə dövrü iyun-iyul aylarına təsadüf edir. Kriptofit (geofit) bitkidir. Orta dağ qurşağına kimi meşəkənarı, kolluqlararası, bağlar, əkinlər və otlu yamaclarda, paxlalı-taxıllı, müxtəlifotlu senozlarda komponent kimi iştrak edir. Dekorativ, qida və dərman bitkisidir ^[2][1][3][4].

Yayılması

Qobustan (Mərəzə qəsəbəsi); Böyük Qafqazın şərq hissəsi (Şamaxı rayonu, Damlamaca kəndi, Nağaraxana kəndi Pirqulu qəsəbəsi ətrafları), Naxçıvanın dağlıq hissəsi (Şahbuz rayonun Badamlı və Ayrınc, Culfa rayonunun Ləkətağ və Teyvaz kəndləri ətrafında). ^{[2][1][3][5][6][7]}

Sayı və tendensiyası

Fraqmentləşmiş sahələrin və təbii ehtiyatların azalması müşahidə olunur. ^[2][1][6][7]

Məhdudlaşdırıcı amillər

Antropogen amillər dekorativ bitki kimi yığılması, otların biçilməsi, həmçinin mal –qara tərəfindən tapdalanması.

Mühafizə tədbirləri

Yayılma yerlərində antropogen təsiri azaltmaq, bərpasının təmin edilməsi, yeni yayılma yerlərinin axtarılması.

Sinonimləri

Ornithogalum georgicum Agapova

Ornithogalum ponticum ssp. cyclogynum Zahar.

Ornithogalum pyrenaicum auct.

İstinadlar

Ornithogalum ponticum là một loài thực vật có hoa trong họ Măng tây. Loài này được Zahar. mô tả khoa học đầu tiên năm 1965.^[1]

Chú thích

Liên kết ngoài

• Phương tiện liên quan tới Ornithogalum ponticum tại Wikimedia Commons
• Dữ liệu liên quan tới Ornithogalum ponticum tại Wikispecies
• Vườn thực vật hoàng gia Kew; Đại học Harvard; Australian Plant Name Index (biên tập). “Ornithogalum ponticum”. International Plant Names Index. Truy cập ngày 16 tháng 7 năm 2013.

Bài viết liên quan phân họ thực vật Scilloideae này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

• x
• t
• s