Louzaouenn-al-laezh, pe Sonchus e latin, zo ur blantenn.
Louzaouenn-al-laezh, pe Sonchus e latin, zo ur blantenn.
Sonchus és un gènere de plantes amb flor de la família de les asteràcies. Aquestes plantes es coneixen amb els noms populars de lletsons, llitsons/llicsons[1] o herbes lleteres (lletissó o lletrissó al Rosselló). El llicsó o lletsó d'hort, de fulla comestible i rica en vitamina A, és l'espècie més coneguda. Són plantes dures, sovint considerades males herbes i que poden créixer de forma ruderal.
Sonchus és un gènere de plantes amb flor de la família de les asteràcies. Aquestes plantes es coneixen amb els noms populars de lletsons, llitsons/llicsons o herbes lleteres (lletissó o lletrissó al Rosselló). El llicsó o lletsó d'hort, de fulla comestible i rica en vitamina A, és l'espècie més coneguda. Són plantes dures, sovint considerades males herbes i que poden créixer de forma ruderal.
Mléč (Sonchus) je rod s 50 až 100 druhy jednoletých nebo vytrvalých rostlin z čeledě hvězdnicovitých kde je řazen do podčeledě čekankové (Cichorioideae). Rostliny tohoto rodu mají speciální pletivo které obsahuje bílou lepkavou šťávu latex jež po zevním poranění z rostliny vytéká, tuhne a uzavírá poškozené cévy rostliny.[1][2]
Tento rod je prakticky rozšířen, vyjma oblastí přilehlých k pólům, po celé zeměkouli. Jeho druhy jsou dobře uzpůsobené prostředí ve kterém vyrůstají a dokáži se v konkurenci jiných rostlin dobře prosadit. V České republice vyrůstají čtyři druhy z nichž dva jsou vytrvalé mléč rolní a mléč bahenní a dva jednoleté, resp. ozimé mléč zelinný a mléč drsný. Z nich mléč bahenní je řazen k ohroženým druhům (C 2b).[3]
Mléče jsou rostliny s přímými jednoduchými či větvenými lodyhami nebo polokeře, lodyhy jsou většinou různě chlupaté. Mají kořeny kůlovité, výběžkaté nebo oddenky a v závislosti na druhu a úrodnosti stanoviště dorůstají do výše od 20 do 300 cm. Mívají listy bazální a lodyžní nebo jen lodyžní. Bazální jsou obvykle řapíkaté, lodyžní přisedlé. Čepele jsou tvaru podlouhlého, kopinatého nebo obkopinatého, bývají laločnatě zpeřené či zubaté a ostnité, někdy i celistvé. U některých druhů mohou být lodyhy i listy načervenalé.
Květní úbory rostoucí na stopkách vytvářejí vrcholičnatá nebo hroznovitá květenství. Úbory jsou veliké až 5 cm a obsahují 80 až 300 oboupohlavných jazykovitých kvítků, jejich koruny jsou žluté až oranžové, prašníky žluté až nahnědlé. Zákrovy jsou zvonkovitého nebo pohárovitého tvaru s 25 až 50 zelenými listeny uspořádanými ve 3 až 5 řadách. Listeny bývají obvykle čárkovité, kopinaté nebo trojúhelníkovité s ostrými vrcholy, okraje mají někdy blanité, často jsou chlupaté. Jednoleté druhy se rozmnožují pouze semeny která se snadno šíří anemochorně, některé víceleté i kořenovými oddělky.
Plody jsou jednosemenné, oválné až elipsoidní nažky bez zobáčku, na každé straně se 2 až 5 žebry a na vrcholku s bílým chmýřím.[1][4][5]
Rostliny rodu mléč byly globálně rozšířeny až v novodobé historii . Ve volné přírodě se šíří samovolně a mnohé s velkou konkurenceschopností jsou považovány za úporný plevel který ubírá užitkovým rostlinám vláhu a živiny, z pohledu ČR je za nejnepříjemnější považován vytrvalý druh mléč rolní.[6]
Obrázky, zvuky či videa k tématu mléč ve Wikimedia Commons
Mléč (Sonchus) je rod s 50 až 100 druhy jednoletých nebo vytrvalých rostlin z čeledě hvězdnicovitých kde je řazen do podčeledě čekankové (Cichorioideae). Rostliny tohoto rodu mají speciální pletivo které obsahuje bílou lepkavou šťávu latex jež po zevním poranění z rostliny vytéká, tuhne a uzavírá poškozené cévy rostliny.
Svinemælk (Sonchus) er en slægt, der er udbredt i Europa, Nordafrika og Lilleasien. Det er grove planter med fligede og tornet-tandede blade. De gule blomster bliver ved modning til frø med snehvide fnok. Her omtales kun de arter, som er vildtvoksende i Danmark.
ArterDie Gänsedisteln (Sonchus) bilden eine Pflanzengattung in der Unterfamilie der Cichorioideae innerhalb der Familie der Korbblütler (Asteraceae). Weitere Trivialnamen sind Milchdisteln oder Saudisteln.
Gänsedistel-Arten sind ein-, zweijährige oder ausdauernde krautige Pflanzen, selten verholzen sie an ihrer Basis. Die Stängel stehen meist einzeln, sind verzweigt und hohl. Alle Pflanzenteile enthalten Milchsaft.
Die Laubblätter sind grundständig und wechselständig verteilt am Stängel angeordnet. Die Blattspreiten sind am Rand borstig-stachlig gezähnt bis fiederteilig. Die Stängelblätter sind stängelumfassend.
In einem Gesamtblütenstand befinden sich wenige bis zahlreiche körbchenförmige Teilblütenstände. Die Hülle ist am Grund bauchig erweitert. Die Hüllblätter stehen in drei Reihen in dachziegelartiger Anordnung. Am Körbchenboden gibt es keine Spreublätter. Die Blütenkörbe enthalten nur Zungenblüten. Die Zungenblüten sind gelb.
Die Achänen sind zusammengedrückt, dabei an beiden Enden verschmälert, jedoch ohne Schnabel. Der Pappus besitzt einfache, raue Borsten in mehreren Reihen.
Die Gattung Sonchus wurde 1753 durch Carl von Linné in Species Plantarum, Band 2, Seite 793[1] aufgestellt. Als Lectotypusart wurde Sonchus oleraceus L. 1913 durch Nathaniel Lord Britton und Addison Brown festgelegt.[2][3]
Die Gattung Sonchus gehört zur Subtribus Hyoseridinae aus der Tribus Cichorieae in der Unterfamilie Cichorioideae innerhalb der Familie Korbblütler (Asteraceae) Asteraceae.[4]
Die Gattung Sonchus ist in Eurasien und im tropischen Afrika heimisch, allerdings weltweit unter gemäßigtem Klima zu finden.
In Nord- und Mitteleuropa sind folgende weit verbreitete Arten heimisch:
In Südeuropa, Nordafrika und Vorderasien kommen darüber hinaus noch folgende Arten vor:
Besonders auf den Kanarischen Inseln, aber auch auf Madeira gibt es viele endemische Sonchus-Arten, die meist sogar Sträucher sind. Dazu gehören folgende Arten, die jeweils nur auf den genannten Inseln vorkommen:
Die Gänsedisteln (Sonchus) bilden eine Pflanzengattung in der Unterfamilie der Cichorioideae innerhalb der Familie der Korbblütler (Asteraceae). Weitere Trivialnamen sind Milchdisteln oder Saudisteln.
BOʻZTIKAN (Sonchus) — murakkabguldoshlarga mansub koʻp va bir yillik begona oʻtlar turkumi. Poyasi tik, bargi tikanli, gullari tilsimon, savatcha toʻpgulga yigʻilgan. Urugʻida patsimon tuklar bor. 45 turi maʼlum, Oʻzbekistonda 5 turi tarqalgan. Sabzavot boʻztikani (S. oleraceus), dagʻal B. (S. asper), dala B. (S. arvensis) turlari gʻoʻza, sabzavotpoliz, sugʻoriladigan ekinlar orasida, dalalar va boshqa yerlarda uchraydi. Dala B. aprel—may oylarida gullab, iyunda meva tugadi, bir tupi 53 ming donadan ortiq urugʻ beradi.
Kurash choralari: kuzgi shudgor; simazin va paxta maydonlarida kotoran, kotofor yoki prometrin gerbitsidlari purkaladi.
BOʻZTIKAN (Sonchus) — murakkabguldoshlarga mansub koʻp va bir yillik begona oʻtlar turkumi. Poyasi tik, bargi tikanli, gullari tilsimon, savatcha toʻpgulga yigʻilgan. Urugʻida patsimon tuklar bor. 45 turi maʼlum, Oʻzbekistonda 5 turi tarqalgan. Sabzavot boʻztikani (S. oleraceus), dagʻal B. (S. asper), dala B. (S. arvensis) turlari gʻoʻza, sabzavotpoliz, sugʻoriladigan ekinlar orasida, dalalar va boshqa yerlarda uchraydi. Dala B. aprel—may oylarida gullab, iyunda meva tugadi, bir tupi 53 ming donadan ortiq urugʻ beradi.
Kurash choralari: kuzgi shudgor; simazin va paxta maydonlarida kotoran, kotofor yoki prometrin gerbitsidlari purkaladi.
Khana icha Kanachu (genus Sonchus) nisqakunaqa huk kichkasapa, lichi hillisapa yurakunam, rikch'aqsapa rikch'anam, ch'antasqa tuktuyuq rikch'aq ayllu (Compositae) nisqaman kapuq.
Lichi hillinrayku lichi-lichi nisqapas ninchik.
Kaymi Antikunapi wiñaq huk rikch'aqninkuna:
Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Khana
Khana icha Kanachu (genus Sonchus) nisqakunaqa huk kichkasapa, lichi hillisapa yurakunam, rikch'aqsapa rikch'anam, ch'antasqa tuktuyuq rikch'aq ayllu (Compositae) nisqaman kapuq.
Lichi hillinrayku lichi-lichi nisqapas ninchik.
Ping (latin.: Sonchus) om Puzuänikoižed-sugukundan heinäsižiden kazmusiden heim. Üks'voččed, kaks'voččed vai äivoččed heinäd.
Mülütadas heimho läz 130 erikod, kazdas Afroevrazijadme. Erazvuiččed erikod, ozutesikš, linmaping (Sonchus oleraceus) i pöudping (Sonchus arvensis), oma travijad rujoheinäd.
Änikod oma pakuižed, semned oma hahlakahad. Jurišt om tihed, se om keskutadud mahusen üläšoidus. Äikerdoičese semnil i juril. Üks' kazmuz andab 6,5 tuhazesai semnid, tullei kandab niid kebnas. Navedib rohlad i ümbriratud maižandsel mahust.
Ping (latin.: Sonchus) om Puzuänikoižed-sugukundan heinäsižiden kazmusiden heim. Üks'voččed, kaks'voččed vai äivoččed heinäd.
Mülütadas heimho läz 130 erikod, kazdas Afroevrazijadme. Erazvuiččed erikod, ozutesikš, linmaping (Sonchus oleraceus) i pöudping (Sonchus arvensis), oma travijad rujoheinäd.
Änikod oma pakuižed, semned oma hahlakahad. Jurišt om tihed, se om keskutadud mahusen üläšoidus. Äikerdoičese semnil i juril. Üks' kazmuz andab 6,5 tuhazesai semnid, tullei kandab niid kebnas. Navedib rohlad i ümbriratud maižandsel mahust.
Пиçен (лат. Sónchus) — кăткăс чечеклисен çемьине кĕрекен ӳсентăрансен ăрачĕ. Ăратра 70 яхăн тĕс.
Пиçен (лат. Sónchus) — кăткăс чечеклисен çемьине кĕрекен ӳсентăрансен ăрачĕ. Ăратра 70 яхăн тĕс.
Sonchus is a genus of flowering plants in the tribe Cichorieae within the family Asteraceae[2][4] and are commonly known as sow thistles (less commonly hare thistles or hare lettuces). Sowthistles are annual, biennial or perennial herbs, with or without rhizomes and a few are even woody (subgenus Dendrosonchus, restricted to the Canary Islands and Madeira).[5][6][7][8][9]
The genus is named after the Ancient Greek for such plants. All are characterized by soft, somewhat irregularly lobed leaves that clasp the stem and, at least initially, form a basal rosette. The stem contains a milky latex. Flower heads are yellow and range in size from half to one inch in diameter; the florets are all of ray type. Sonchus fruits are single-seeded, dry and indehiscent.[10] Sow thistles are common roadside plants, and while native to Eurasia and tropical Africa, they are found almost worldwide in temperate regions.[11]
Mature sow thistle stems can range from 30 cm to 2 m (1 to 6 ft) tall, depending upon species and growing conditions. Coloration ranges from green to purple in older plants. Sow thistles exude a milky latex when any part of the plant is cut or damaged, and it is from this fact that the plants obtained the common name, "sow thistle", as they were fed to lactating sows in the belief that milk production would increase. Sow thistles are known as "milk thistles" in some regions, although milk thistle more commonly refers to the genus Silybum.
The following 106 species are accepted by Plants of the World Online as of March 2023.[12]
In many areas sow thistles are considered noxious weeds,[13] as they grow quickly in a wide range of conditions and their wind-borne seeds allow them to spread rapidly. Sonchus arvensis, the perennial sow thistle, is considered the most economically detrimental, as it can crowd commercial crops, is a heavy consumer of nitrogen in soils, may deplete soil water of land left to fallow, and can regrow and sprout additional plants from its creeping roots. However, sow thistles are easily uprooted by hand, and their soft stems present little resistance to slashing or mowing.
Most livestock will readily devour sow thistle in preference to grass, and this lettuce-relative is edible and nutritious to humans—in fact this is the meaning of the second part of the Latin name of the common sow thistle, oleraceus.[14] Attempts at weed control by herbicidal use, to the neglect of other methods, may have led to a proliferation of these species in some environments.[15]
Sow thistles are common host plants for aphids. Gardeners may consider this a benefit or a curse; aphids may spread from sow thistle to other plants, but alternatively the sow thistle can encourage the growth of beneficial predators such as hoverflies. In this regard sow thistles make excellent sacrificial plants. Sonchus species are used as food plants by the larvae of some Lepidoptera including Celypha rufana and the broad-barred white, grey chi, nutmeg, and shark moths. The fly Tephritis formosa is known to attack the capitula of this plant.[16]
Sow thistles have been used as fodder, particularly for rabbits, hence the other common names of "hare thistle" or "hare lettuce". They are also edible to humans as a leaf vegetable; old leaves and stalks can be bitter but young leaves have a flavour similar to lettuce. Going by the name puha or rareke (raraki) it is a traditional food eaten in New Zealand by Māori. When cooked the flavour is reminiscent of chard
The greens were eaten by the indigenous people of North America. Edible raw when young, the older greens can also be eaten after cooking briefly.[17]
Sonchus is a genus of flowering plants in the tribe Cichorieae within the family Asteraceae and are commonly known as sow thistles (less commonly hare thistles or hare lettuces). Sowthistles are annual, biennial or perennial herbs, with or without rhizomes and a few are even woody (subgenus Dendrosonchus, restricted to the Canary Islands and Madeira).
Sonko [1] aŭ laktokardo (Sonchus) estas genro de la familio de asteracoj (kun enkapitulaj floroj). "Lakto" atentigas pri la fakto, ke la tigo eligas laktaspektan sukon, kiam ĝi estas rompita (laktosuko); "kardo" al ilia aspekto simila al la kardoj, sed ne tiel rigidaj, nek pikaj (escepte Sonchus asper).
La junaj folioj de la planto antaŭ florado estas bongustaj kiel legomo, krude aŭ kuirite, komparebla kun endivio. Iuj plantoj povas esti piketaj - tiuokaze vi povas simple fortondi la randojn. Bongusta en terpomkaĉo. Ankaŭ la tigoj estas manĝataj kiel asparago aŭ rabarbo, sed necesas forigi la eksteran ŝelon. La florburĝonoj kuireblas kiel artiŝoko.
La folioj kaj la radiko uzeblas por teo. Per la rostita radiko eblas fari kafo-alternativon.
Sonko estas bona por la hepato (forigus toksaĵojn) kaj por purigi la sangon. La semoj estis uzataj por flegi ikteron. Teo de la folioj havas trankviligan efikon. Teo de la radikoj flegas astmon, tusadon kaj aliajn spirproblemojn.
Sonko aŭ laktokardo (Sonchus) estas genro de la familio de asteracoj (kun enkapitulaj floroj). "Lakto" atentigas pri la fakto, ke la tigo eligas laktaspektan sukon, kiam ĝi estas rompita (laktosuko); "kardo" al ilia aspekto simila al la kardoj, sed ne tiel rigidaj, nek pikaj (escepte Sonchus asper).
La cerraja o lechuga de las liebres es el nombre común de un número de plantas herbáceas —aunque existen también, a nivel subgenérico, unos cuantos endemismos isleños arbustivos e incluso arborescentes— del género Sonchus. Dicho género, muy complejo y en continua revisión taxonómica,[1] comprende unas 130 especies aceptadas de las más de 400 descritas.[2][3][4][5]
Son usualmente hierbas anuales, bienales o perennes, y más raramente matas o arbustos. Tienen tallos erectos, más o menos ramificados y las hojas pueden organizarse en una roseta basal (donde están generalmente pecioladas -con peciolo alado o no) y también caulinares -habitualmente sésiles y auriculadas-, desde enteras hasta pinnadas con márgenes dentados. Las inflorescencias, de pocos o muchos capítulos, son paniculadas o corimbiformes. El involucro lo constituan 3-5 filas de 25-50 brácteas desiguales, herbáceas, glabras o no, lanceoladas hasta lineales, con el margen eventualmente escarioso y ciliado, de ápice agudo. Rodean un receptáculo, plano hasta convexo, desnudo y más o menos alveolado. Este último soporta 70-300 lígulas de color amarillo hasta anaranjado, hermafroditas. Las cipselas, de color parduzco, son ovales a oblongas, comprimidas, estrechadas en los 2 extremos, más o menos rugosas y/o tuberculadas, glabras, sin pico, con 4-5 costillas principales usualmente acompañadas de un par de costillas secundarias transversalmente arrugadas. El vilano, caduco o persistente, está formado por 80-100 cerdas blancas lisas o barbeladas, las externas usualmente más finas en una sola fila y las internas, más macizas y basalmente conadas, en 2 o más filas.[1][4][5]
Son naturales de Europa, Asia, Australia, Nueva Zelanda y África tropical y se extienden por todas las regiones templadas del mundo.
El género fue descrito por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum, vol. 2, p. 793 en 1753[1], y ampliada su descripción en Genera Plantarum, nº 813, p. 347 el año siguiente (1754)[2].[6] La especie tipo es: Sonchus oleraceus L.
La cerraja o lechuga de las liebres es el nombre común de un número de plantas herbáceas —aunque existen también, a nivel subgenérico, unos cuantos endemismos isleños arbustivos e incluso arborescentes— del género Sonchus. Dicho género, muy complejo y en continua revisión taxonómica, comprende unas 130 especies aceptadas de las más de 400 descritas.
Piimohakas (Sonchus L.) on taimede perekond korvõieliste sugukonnast.
Enamik liike on üheaastased, mõned mitmeaastased ja mõned (Kanaari saartel kasvavad liigid, alamperekond Dendrosonchus) mitmeaastased puittaimed.
Kõiki rohtseid liike iseloomustavad juurmisest lehekodarikust alguse saavad pehmed, varrele liibuvad lehed. Vars sisaldab piimmahla, millest ka taime nimetus. Liigiti küünib varre kõrgus 30 cm kuni kahe meetrini. Vars on roheline, vanemas eas punakas. Kiirjad õisikud on kollased.
Kõige enam piimohaka liike kasvab Euraasias ja Aafrika troopilises osas, kuid neid leidub pea kõikjal maailma parasvöötmes.
Piimohakas (Sonchus L.) on taimede perekond korvõieliste sugukonnast.
Enamik liike on üheaastased, mõned mitmeaastased ja mõned (Kanaari saartel kasvavad liigid, alamperekond Dendrosonchus) mitmeaastased puittaimed.
Kõiki rohtseid liike iseloomustavad juurmisest lehekodarikust alguse saavad pehmed, varrele liibuvad lehed. Vars sisaldab piimmahla, millest ka taime nimetus. Liigiti küünib varre kõrgus 30 cm kuni kahe meetrini. Vars on roheline, vanemas eas punakas. Kiirjad õisikud on kollased.
Kõige enam piimohaka liike kasvab Euraasias ja Aafrika troopilises osas, kuid neid leidub pea kõikjal maailma parasvöötmes.
Kardabera (Sonchus) Asteraceae familiako landare generoa da. Landare belarkarak dira, zurtoinean latexa izaten dutenak. Hosto bigunak dituzte, nahiko irregularki gingilduak, zurtoina besarkatzen dutenak. Lore-kapitulu horiak. Baratzetan, erreka ondoetan eta leku hezeetan oso ugariak dira.[1]
Kardabera (Sonchus) Asteraceae familiako landare generoa da. Landare belarkarak dira, zurtoinean latexa izaten dutenak. Hosto bigunak dituzte, nahiko irregularki gingilduak, zurtoina besarkatzen dutenak. Lore-kapitulu horiak. Baratzetan, erreka ondoetan eta leku hezeetan oso ugariak dira.
Valvatit (Sonchus) on asterikasvisuku, johon kuuluu noin 70 eri lajia vanhassa maailmassa, varsinkin Välimeren alueella.[1] Yleisin Suomessa kasvava valvatti on monivuotinen peltovalvatti (Sonchus arvensis). Myös yksivuotiset otavalvatti (Sonchus asper) ja kaalivalvatti (Sonchus oleraceus) ovat verraten yleisiä.
Valvatit (Sonchus) on asterikasvisuku, johon kuuluu noin 70 eri lajia vanhassa maailmassa, varsinkin Välimeren alueella. Yleisin Suomessa kasvava valvatti on monivuotinen peltovalvatti (Sonchus arvensis). Myös yksivuotiset otavalvatti (Sonchus asper) ja kaalivalvatti (Sonchus oleraceus) ovat verraten yleisiä.
Sonchus (les laiterons) est un genre de plantes à fleurs de la famille des Asteraceae qui poussent souvent dans les zones humides.
Leur nom botanique Sonchus les désignait chez les Romains (également sonchos) et Grecs (sogchos ou sogkos)[1]. Le nom vernaculaire de laiteron, comme celui de laitue, fait référence au latex, lait poisseux lorsqu’on casse les tiges de la plante.
D'une hauteur de 20 cm à 4 mètres, ils ont une tige creuse. Les feuilles les plus basses sont vert clair et disposées en rosette. Les suivantes, en forme de lance, sont rigides. Leurs inflorescences sont des capitules jaunes. Ils produisent une quantité importante de graines (jusqu’à 100 000 par plante) qui sont transportées par l’eau (hydrochorie) et le vent (anémochorie).
Plantes nitrophiles, elles aiment les sols riches en azote et supportent mal la tonte.
Les laiterons étaient souvent consommés jeunes (rosettes) en salade en région méditerranéenne, en particulier le laiteron maraîcher (Sonchus oleraceus) qui, comme son nom l'indique, était cultivé.
Sonchus (les laiterons) est un genre de plantes à fleurs de la famille des Asteraceae qui poussent souvent dans les zones humides.
Cuimsíonn sé cineálacha éagsúla den phlanda Sonchus, cuid acu bliantúil, cuid eile ilbhliantúil. Dúchasach don Eoraip, an Áise is an Afraic. Úscann an gas laitéis bhán nuair a bhristear é. Na duilleoga go minic le himill spíonacha, na gasduilleoga ag fáisceadh an ghais le dhá liopa chruinne, cosúil le cluasa, ag a mbun. An bláthcheann mór buí, cosúil le caisearbhán. Ní fíorfheochadán é, mar bíonn spíonta an fheochadáin níos righne géire.
Ostak (svinjak, lat. Sonchus), rod jednogodišnjeg raslinja, trajnica i grmova iz porodice Compositae. Oko 100 vrsta rašireno je po Starom svijetu (Euroazija i Afrika) i Australiji, dok su na područje Amerike neke vrste naknadno uvezene.[1]
U Hrvatskoj raste nekoliko vrsta: poljski ostak, oštri ostak, primorski ostak, zeljasti ostak, močvarni ostak i nježni ostak. [2]
Ostak (svinjak, lat. Sonchus), rod jednogodišnjeg raslinja, trajnica i grmova iz porodice Compositae. Oko 100 vrsta rašireno je po Starom svijetu (Euroazija i Afrika) i Australiji, dok su na područje Amerike neke vrste naknadno uvezene.
U Hrvatskoj raste nekoliko vrsta: poljski ostak, oštri ostak, primorski ostak, zeljasti ostak, močvarni ostak i nježni ostak.
Sonchus L., 1753 è un genere di piante angiosperme dicotiledoni della famiglia delle Asteraceae.[1][2]
Il nome del genere (Sonchus) ha probabilmente origine nel periodo classico antico, infatti era usato già ai tempi di Teofrasto e di Plinio.[3]
Il nome scientifico della pianta di questa voce è stato proposto da Carl von Linné (1707 – 1778) biologo e scrittore svedese, considerato il padre della moderna classificazione scientifica degli organismi viventi, nella pubblicazione "Species Plantarum" del 1753.[4]
Habitus. La forma biologica prevalente del genere è emicriptofita scaposa (H scap), ossia sono piante a ciclo biologico perenne, con gemme svernanti al livello del suolo e protette dalla lettiera o dalla neve, spesso sono dotate di un asse fiorale eretto e privo di foglie. Sono presenti anche forme emicriptofite bienni (H bienn) e terofite scapose (T scap). Queste piante sono considerate più o meno succulente, suffruticose e a volte anche frutescenti. In genere sono glabre ma a volte sono ricoperte da ghiandole stipitate.[5][6][3][7][8][9][10][11][12][13]
Fusto.
Foglie. La disposizione delle foglie è alternata e si dividono in inferiori e cauline. Quelle inferiori hanno una lamina a contorno più o meno da oblungo a lanceolato inciso da 2 - 3 copie di grossolani lobi e un lobo terminale acuto; in alcuni casi (ma raramente) le foglie possono avere una doppia dentatura grossolana senza evidenti lobi (a bordo continuo); la consistenza della lamina è coriacea (quasi succulenta); la superficie può presentarsi glaucescente, mentre i bordi possono essere spinulosi; in genere queste foglie sono picciolate. Il picciolo può essere alato. Le foglie cauline superiori sono progressivamente minori (meno lobate e con lamina quasi lineare) con base amplessicaule; possiedono inoltre delle orecchiette basali semiamplessicauli. In alcuni casi le foglie cauline si presentano simili ad una rosetta.
Infiorescenza. Le infiorescenze sono composte da capolini in formazione più o meno corimbosa con peduncoli ghiandolosi (le ghiandole sono nere o gialle) oppure privi di ghiandole. I capolini sono formati da un involucro a forma cilindrica o piriforme o conica composto da brattee (o squame) disposte in modo embricato su 2 - 4 (o anche 5) serie all'interno delle quali un ricettacolo fa da base ai fiori tutti ligulati. I capolini spesso sono pauciflori. Le squame, da 27 a 50, in genere sono ineguali e quelle esterne hanno una forma lanceolata, deltata o lineare con apici acuti; i margini possono essere scariosi (ma non traslucidi); con il tempo in alcune specie si inspessiscono e si induriscono. Il ricettacolo è nudo, senza pagliette a protezione della base dei fiori; può essere da piatto a convesso ed è glabro. Diametro dell'involucro: 5 – 15 mm.
Fiori. I fiori sono tutti del tipo ligulato[14] (il tipo tubuloso, i fiori del disco, presente nella maggioranza delle Asteraceae, qui è assente), sono tetra-ciclici (ossia sono presenti 4 verticilli: calice – corolla – androceo – gineceo) e pentameri (ogni verticillo ha 5 elementi). I fiori, da 80 a 250, sono ermafroditi e zigomorfi.
, [C (5), A (5)], G 2 (infero), achenio[15]
Frutti. I frutti sono degli acheni con pappo. Gli acheni hanno una forma compressa con 3 - 5 coste rugose longitudinali per lato, sono ristretti alla base ma non all'apice (sono troncati e senza becco); il colore varia da giallo paglierino o rossiccio al bruno scuro. Il pappo è formato da 80 - 100 setole semplici e fragili distribuite su una 2 - 3 serie; la colorazione è sul biancastro.
In Italia questo genere è relativamente comune su tutto il territorio. In Europa la maggioranza delle specie sono native delle Isole Canarie. Come habitat i "grespini" prediligono le rupi, i muri, i tetti, i ruderi, ma anche i luoghi coltivati; altre specie preferiscono i bordi dei corsi d'acqua o i prati paludosi. Fuori dall'Europa queste specie si trovano in Asia, Africa e Australia.[2]
La famiglia di appartenenza di questa voce (Asteraceae o Compositae, nomen conservandum) probabilmente originaria del Sud America, è la più numerosa del mondo vegetale, comprende oltre 23.000 specie distribuite su 1.535 generi[19], oppure 22.750 specie e 1.530 generi secondo altre fonti[20] (una delle checklist più aggiornata elenca fino a 1.679 generi)[21]. La famiglia attualmente (2021) è divisa in 16 sottofamiglie.[1][11][10]
Il genere di questa voce appartiene alla sottotribù Hyoseridinae della tribù Cichorieae (unica tribù della sottofamiglia Cichorioideae). In base ai dati filogenetici la sottofamiglia Cichorioideae è il terz'ultimo gruppo che si è separato dal nucleo delle Asteraceae (gli ultimi due sono Corymbioideae e Asteroideae).[1] La sottotribù Hyoseridinae fa parte del "quarto" clade della tribù; in questo clade è in posizione "basale" vicina alla sottotribù Lactucinae.[11]
I caratteri più distintivi per questa sottotribù (e quindi per i suoi generi) sono:[10]
Il genere Sonchus insieme ai generi Launaea, Hyoseris, Reichardia e Aposeris formano un gruppo fortemente monofiletico (e formano la sottotribù Hyoseridinae). In questo gruppo Sonchus, da un punto di vista filogenetico, si trova nel "core" della sottotribù e risulta “fratello” del genere Launaea. Il cladogramma a lato dimostra graficamente i vari rapporti filogenetici tra i generi della sottotribù e tra le sottotribù “vicine”.[11]
La circoscrizione di questo genere è ancora in via di definizione. Il genere come è composto attualmente si presenta molto polifiletico (ma anche parafiletico) e sono necessari ulteriori studi per ri-circoscrivere il genere.[22] Secondo lo studio citato il gruppo Sonchus s.l. si suddivide in 6 cladi:[12]
Ultimamente è stato aggiunto un quarto sottogenere Dendroseris per le specie del Pacifico sud-orientale e tutte le specie della flora spontanea italiana sono migrate nel subgen. Origosonchus.[12]
I caratteri distintivi per le specie di questo genere sono:[10]
Il numero cromosomico delle specie di questo genere varia: 2n = 10, 14, 16, 18. Sono presenti specie diploidi, triploidi, tetraploidi, hexaploidi e octoploidi fino a 2n = 90 e 2n = 126.[10]
Il genere attualmente ha 97 specie.[2]
Lo stesso argomento in dettaglio: Specie di Sonchus. Nella flora spontanea italiana sono presenti le seguenti 6 specie:[13]
Per questo genere, quasi tutte le specie spontanee della flora italiana vivono sull'arco alpino. La tabella seguente mette in evidenza alcuni dati relativi all'habitat, al substrato e alla distribuzione delle specie alpine.[26]
In Europa) e nell'areale del Mediterraneo) sono presenti le seguenti specie (a parte quelle della flora spontanea italiana):[27]
L'entità di questa voce ha avuto nel tempo diverse nomenclature. L'elenco seguente indica alcuni tra i sinonimi più frequenti:[2]
L'interesse da parte dell'uomo per queste specie è minimo. Sonchus arvensis, Sonchus asper e Sonchus oleraceus a volte sono usate nella medicina popolare[28], mentre qualche utilizzo alimentare ha la specie Sonchus oleraceus.[3] Sono piantine molto importanti per le api, che ne raccolgono polline e nettare, perché fioriscono d'estate, quando le loro fonti di approvvigionamento spesso scarseggiano.
Sonchus L., 1753 è un genere di piante angiosperme dicotiledoni della famiglia delle Asteraceae.
Šis straipsnis apie Sonchus genties augalą. Apie augalą, šnekamojoje kalboje vadinama piene, skaitykite straipsnyje kiaulpienė.
Pienė (lot. Sonchus, angl. Sow thistle) – astrinių (Asteraceae) šeimos augalų gentis, kuriai priklauso įvairiametės žolės su pieniškomis sultimis. Graižai vidutinio dydžio arba stambūs, pavieniai arba dažniau po keletą susitelkę į skėtiškas šluoteles. Žiedai geltoni ar šviesiai geltoni.
Gentyje apie 70 rūšių, paplitusių Eurazijoje ir Afrikoje. Yra sunkiai išnaikinamų piktžolių. Lietuvoje auga 4 rūšys:
Pienė (lot. Sonchus, angl. Sow thistle) – astrinių (Asteraceae) šeimos augalų gentis, kuriai priklauso įvairiametės žolės su pieniškomis sultimis. Graižai vidutinio dydžio arba stambūs, pavieniai arba dažniau po keletą susitelkę į skėtiškas šluoteles. Žiedai geltoni ar šviesiai geltoni.
Gentyje apie 70 rūšių, paplitusių Eurazijoje ir Afrikoje. Yra sunkiai išnaikinamų piktžolių. Lietuvoje auga 4 rūšys:
Dirvinė pienė (Sonchus arvensis). Pav. Šiurkščioji pienė (Sonchus asper) Daržinė pienė (Sonchus oleraceus) Pelkinė pienė (Sonchus palusris)
Melkdistel (Sonchus) is een geslacht van kruidachtige planten uit de familie Asteraceae.
De botanische naam Sonchus is de Oud-Griekse naam voor deze planten: σόγχος. De Nederlandse naam heeft de plant te danken aan het witte, zure sap dat het bij een breuk afscheidt.
De planten zijn gebruikt als veevoer, vooral als voer voor konijnen. De bladeren zijn ook eetbaar voor mensen. Oude bladen zijn bitter, maar jonge bladeren smaken als sla. In Nieuw-Zeeland eten de Maori's de planten. De planten zijn er bekend onder de naam 'puha'.
Sonchus arvensis, de akkermelkdistel, kan commercieel verbouwd worden.
Volgens een oud volksgeloof heeft de plant de eigenschap om bij zogende vrouwen de melkproductie te verhogen, dit is echter onjuist gebleken.[1] Waarschijnlijk is dit bijgeloof ontstaan door het feit dat de plant melksap afscheidt.
In veel gebieden worden de planten als onkruid gezien. Ze groeien snel in een grote verscheidenheid aan omgevingen. Hun door de wind verspreide zaden ontkiemen gemakkelijk.
Hoewel ze als onkruid bekendstaan, kunnen de planten gemakkelijk met de hand verwijderd worden. Vee eet de plant gemakkelijk, en soms zelfs liever dan planten uit de grassenfamilie.
Merk op dat het Engelse Milkthistle op het geslacht Silybum slaat.
Soorten in België en Nederland zijn:
Kenmerken zijn onder meer zachte, iets onregelmatig gelobde bladeren die stengelomvattend zijn. Bij jonge planten vormen de bladeren eerst een bladrozet.
De stengels bevatten een melkachtig sap. De afmeting van de bloemhoofdjes varieert van 1-3 cm. Het zijn alle straalbloemen. Melkdistels zijn algemeen voorkomende, ruderale planten die men in wegbermen en op verwilderde grond aantreft. Ze komen van nature voor op het Euraziatische continent en in Afrika. Wereldwijd komen zij in gematigde klimaatzones voor. Ondanks hun naam zijn het geen echte distels.
Volwassen exemplaren variëren in hoogte van 30-200 cm, afhankelijk van soort en omstandigheid. De bladkleuren variëren van groen tot paars in oudere planten. Melkdistels scheiden een melkachtige latex af wanneer een deel van de plant beschadigd wordt, en hieraan ontleent de plant zijn naam.
De in België en Nederland voorkomende melkdistels kunnen onderscheiden worden aan de hand van bloemafmeting, bladvorm, wortelvorm en vorm en kleur van de bladeren.
Soort Diameter
Moerasmelkdistel 2-4 cm Zwarte klierharen Penwortel Stengelbladen hebben spitsen aan bladvoet _IMG_4335.jpg)
Melkdistel (Sonchus) is een geslacht van kruidachtige planten uit de familie Asteraceae.
De botanische naam Sonchus is de Oud-Griekse naam voor deze planten: σόγχος. De Nederlandse naam heeft de plant te danken aan het witte, zure sap dat het bij een breuk afscheidt.
Dylle er ei planteslekt i korgplantefamilien. Dyllene er store plantar med kvit mjølkesaft. Dei har innhol stengel som inneheld ei mjølkeaktig plantesaf, blanke kålgrøne blad som går kring stengelen, og gule korger i halvskjerm. Fruktene har kvit fnokk.
Plantane i slekta kan etast. Unge blad kan etast råe har ein smak som kan minna om salat, medan andre blad kan brukast som spinatvekst. Dylle er mellom anna ein tradisjonell matplante på New Zealand, der han er kjend som puha, rareke eller raraki. Mange stader er likevel dylle rekna som ugras.
I Noreg veks fem artar av dylle.
Dylle er ei planteslekt i korgplantefamilien. Dyllene er store plantar med kvit mjølkesaft. Dei har innhol stengel som inneheld ei mjølkeaktig plantesaf, blanke kålgrøne blad som går kring stengelen, og gule korger i halvskjerm. Fruktene har kvit fnokk.
Plantane i slekta kan etast. Unge blad kan etast råe har ein smak som kan minna om salat, medan andre blad kan brukast som spinatvekst. Dylle er mellom anna ein tradisjonell matplante på New Zealand, der han er kjend som puha, rareke eller raraki. Mange stader er likevel dylle rekna som ugras.
I Noreg veks fem artar av dylle.
Norske artar i dylleslekta Åkerdylle (Sonchus arvensis) Snaudylle (Sonchus uliginosus) Sumpdylle (Sonchus palustris) Haredylle (Sonchus oleraceus) Stivdylle (Sonchus asper)
Hasło w Wikisłowniku Mlecz, łyczoga (Sonchus L.) – rodzaj roślin należących do rodziny astrowatych. Rodzaj liczy około 60 gatunków występujących na terenie Europy, Azji i Afryki. Niektóre gatunki stały się chwastami ruderalnymi i znacznie powiększyły zasięg występowania. Gatunkiem typowym jest mlecz zwyczajny (Sonchus oleraceus L.)[2].
Nazwa „mlecz” jest w polskim nazewnictwie botanicznym zastrzeżona dla roślin z rodzaju Sonchus. W języku potocznym używana jest często w odniesieniu do mniszka[3], który tworzy charakterystyczne owocostany zwane dmuchawcami oraz różyczkę liściową przy ziemi.
Rośliny jednoroczne, dwuletnie lub byliny zawierające sok mleczny.
Angiosperm Phylogeny Website adoptuje podział na podrodziny astrowatych (Asteraceae) opracowany przez Panero i Funk w 2002[4], z późniejszymi uzupełnieniami[5]. Zgodnie z tym ujęciem rodzaj Sonchus należy do plemienia Cichorieae Lam. & DC., podrodziny Cichorioideae (Juss.) Chev. W systemie APG III astrowate są jedną z kilkunastu rodzin rzędu astrowców (Asterales), wchodzącego w skład kladu astrowych w obrębie dwuliściennych właściwych[1].
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa astrowe (Asteridae Takht.), nadrząd astropodobne (Asteranae Takht.), rząd astrowce (Asterales Lindl), rodzina astrowate (Asteraceae Dumort.), rodzaj mlecz (Sonchus L.)[6].
Mlecz, łyczoga (Sonchus L.) – rodzaj roślin należących do rodziny astrowatych. Rodzaj liczy około 60 gatunków występujących na terenie Europy, Azji i Afryki. Niektóre gatunki stały się chwastami ruderalnymi i znacznie powiększyły zasięg występowania. Gatunkiem typowym jest mlecz zwyczajny (Sonchus oleraceus L.).
Nazwa „mlecz” jest w polskim nazewnictwie botanicznym zastrzeżona dla roślin z rodzaju Sonchus. W języku potocznym używana jest często w odniesieniu do mniszka, który tworzy charakterystyczne owocostany zwane dmuchawcami oraz różyczkę liściową przy ziemi.
Sonchus conhecida como Cardo de Porca, é um género botânico pertencente à família Asteraceae.
Sonchus conhecida como Cardo de Porca, é um género botânico pertencente à família Asteraceae.
Molkesläktet (Sonchus)[1][2] är ett släkte i familjen korgblommiga växter[1] med 50-60 arter från Europa, västra Asien, Nordafrika och de atlantiska öarna.
Flera arter har i äldre tider kallats för tistlar, men de är inte närmare besläktade med de egentliga tistlarna. 1894 bestämdes att ändelsen -tistel skulle ändras till -molke.[3]
,_La_Gomera,_Espa%C3%B1a,_2012-12-14,_DD_01.jpg)
Wikimedia Commons har media som rör Molkesläktet.
Wikispecies har information om Molkesläktet.
Molkesläktet (Sonchus) är ett släkte i familjen korgblommiga växter med 50-60 arter från Europa, västra Asien, Nordafrika och de atlantiska öarna.
Flera arter har i äldre tider kallats för tistlar, men de är inte närmare besläktade med de egentliga tistlarna. 1894 bestämdes att ändelsen -tistel skulle ändras till -molke.
Наукова назва походить від грецького слова somos - пухкий, м'який, трубчастий (за будовою стебла).[2]
Назва роду, ймовірно, виникла в античному класичному періоді, вона використовувалася ще в часи Теофраста й Плінія (насправді слово було дещо іншим: sogchos).
Трави однорічні, дворічні чи багаторічні. Деякі рослини іноді деревні при основі. Стебла прямі, не або злегка розгалужені під суцвіттям, з листям. Листки від пір'ястих до неподілених. Комплексне суцвіття складається з кількох квіткових голів, які містять, зазвичай, 70–300 квіток. Квіточки жовті. Сім'янки коричнюваті, від яйцеподібних до еліпсоїдних, стиснуті, звужений до обох кінців, ребристі, гладкі або поперечно зморщені. Папус білий.
Злісний і найпоширеніший бур'ян. Зростає на полях, городах, у садках, по уздоріжжях, вибалках, ярах, на узліссях.[2]
Близько 90 видів поширені в: Африка, Азія, Австралія, Європа, тихоокеанські острови (Нова Зеландія), деякі види розповсюджені по всьому світі.
В Україні (по всій, або майже по всій території) зростають:
Молоде листя й стебла осоту, доки вони ще крихкі й ніжні, їстівні для людини як листовий овоч: для салатів, овочевого пюре та як присмаку для юшок, рису, плову, м'ясних солянок. Старі листи й стебла можуть бути гіркими, але молоді листки мають смак, схожий на салат. Листя має 30-35 хв помокнути в солоній воді, щоб пом'якшився гіркуватий присмак. Очищені від шкірки та розтерті молоді стебла осоту — відомі ласощі для дітей і дорослих. Відварені в солоній воді молоді стебла та пагони готують як цвітну капусту або спаржу — з сухарями в олії.[2]
Посівні рослини використовуються як корм, особливо для кролів.
Це незавершена стаття про Айстрові.Sonchus là một chi thực vật có hoa trong họ Cúc (Asteraceae).[4] Phần lớn các loài trong chi này là cây thân thảo hàng năm, một vài loài là cây lâu năm và một số thậm chí là cây thân mộc (phân chi Dendrosonchus, giới hạn ở quần đảo Canaria)[5][6][7][8][9]
Chi Sonchus gồm các loài
Sonchus là một chi thực vật có hoa trong họ Cúc (Asteraceae). Phần lớn các loài trong chi này là cây thân thảo hàng năm, một vài loài là cây lâu năm và một số thậm chí là cây thân mộc (phân chi Dendrosonchus, giới hạn ở quần đảo Canaria)
Sonchus L., 1753
Синонимы
Осо́т (лат. Sónchus) — род травянистых растений семейства Астровые или Сложноцветные (Asteraceae). Однолетние, двулетние или многолетние травы, иногда древеснеющие у основания. Род включает около 130[2] видов. Некоторые виды, например Осот огородный (Sonchus oleraceus) и Осот полевой (Sonchus arvensis) являются злостными сорными растениями.
Иногда осотом называют некоторые виды бодяка (Cirsium).
Образует густую сеть корней в поверхностных слоях почвы.
Цветки язычковые, жёлтые, в корзинках (у некоторых видов корзинки закрываются вечером и в пасмурную погоду), собранные в общее соцветие.
Произрастает в Евразии и Африке.
Растёт преимущественно в садах, по мусорным местам, сельскохозяйственным угодьям (особенно невозделываемым полям).
На одном растении образуется до 6 500 семянок, которые разносятся ветром. Семена прорастают без периода покоя.
При обработке почвы корни с придаточными почками ломаются и дают начало новым побегам.
Осо́т (лат. Sónchus) — род травянистых растений семейства Астровые или Сложноцветные (Asteraceae). Однолетние, двулетние или многолетние травы, иногда древеснеющие у основания. Род включает около 130 видов. Некоторые виды, например Осот огородный (Sonchus oleraceus) и Осот полевой (Sonchus arvensis) являются злостными сорными растениями.
Иногда осотом называют некоторые виды бодяка (Cirsium).
苦苣菜属（学名：Sonchus）是菊科下的一个属，为一年生或多年生草本植物。该属共有约50-60种，分布于北温带。[1]范围：欧洲，西亚，北非洲，大西洋的岛。[2]
这是一篇與植物相關的小作品。你可以通过编辑或修订扩充其内容。 
本文参照
ノゲシ属（ノゲシぞく Sonchus L.）はキク科のタンポポ亜科に属する分類群の1つで多年草。ハチジョウナ属と呼ばれることもある。
種の大部分は一年生草本で、茎は中空で、手折ると乳白色の液を出す。葉は茎を抱き、種によって葉のつき方が異なるため、これによって見分けることが出来る。例えば、代表種のハルノノゲシは左下の写真のように、葉の先端方向に向かって切れ込みが入った比較的やわらかい葉がつく。一方、オニノゲシには右のような刺々しい葉がつく。
また、カナリア諸島のDendrosonchus亜属の種には、木質化するものがある。
この項目は、植物に関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めています（プロジェクト:植物／Portal:植物）。 ノゲシ属（ノゲシぞく Sonchus L.）はキク科のタンポポ亜科に属する分類群の1つで多年草。ハチジョウナ属と呼ばれることもある。
種の大部分は一年生草本で、茎は中空で、手折ると乳白色の液を出す。葉は茎を抱き、種によって葉のつき方が異なるため、これによって見分けることが出来る。例えば、代表種のハルノノゲシは左下の写真のように、葉の先端方向に向かって切れ込みが入った比較的やわらかい葉がつく。一方、オニノゲシには右のような刺々しい葉がつく。
また、カナリア諸島のDendrosonchus亜属の種には、木質化するものがある。
_01.jpg)
,_La_Gomera,_Espa%C3%B1a,_2012-12-14,_DD_01.jpg)
_01.jpg)
