Multimedia w Wikimedia Commons Zyfiowate[5], wale dziobogłowe[6] (Ziphiidae) – rodzina ssaków morskich z kladu zębowców (Odontoceti) w obrębie kladu waleni (Cetacea).
Jest ona wśród waleni drugą co do liczby gatunków, zarazem jednak najsłabiej poznaną wśród dużych ssaków (np. w 2016 r. odkryto nowy gatunek dziobogłowca, co wśród ssaków jest wyjątkowym zdarzeniem). Zwłaszcza przedstawiciele wali dwuzębnych (rodzaj Mesoplodon) są rozróżniani przede wszystkim na podstawie kształtu zębów.
Charakterystyczne dla wali dziobogłowych jest posiadanie dzioba podobnego jak u delfinów, czym odróżniają się od pozostałych większych waleni. Dziób wyposażony jest w małą ilość zębów; wśród wielu gatunków jedynie samce mają jedną parę dużych zębów w dolnej szczęce. Te kły wystające z dzioba są używane jako broń w walkach między samcami, czego dowodem są blizny na ich ciałach. Kły niektórych dziobowali (Mesoplodon) mają dziwaczne kształty, np. u Mesoplodon layardii są zagięte ku środkowi nad dziobem, ograniczając jego otwieranie.
Wale dziobogłowe to walenie o średnich rozmiarach (do 13 m), żyjące w głębokich wodach wszystkich oceanów. Odżywiają się przeważnie głowonogami. Podczas polowania objawiają zdolność do nadzwyczajnie długiego nurkowania - udowodnione zostały pobyty pod wodą przez 80 min oraz osiąganie głębokości 1000 m.
Zwierzęta te żyją w małych grupach z dala od lądu, co sprawia, że są rzadko obserwowane w morzu. Wiele szczegółów ich życia pozostaje niewyjaśnionych. Głównym źródłem informacji o wielu gatunkach są martwe ciała wyrzucone na brzeg. Najlepiej poznane są dziobogłowce (Berardius) oraz butlogłowy (Hyperoodon), prześladowane przez wielorybników.
z wyjątkiem tych gatunków bezpośredni wpływ człowieka na populacje wali dziobogłowych jest znikomy. Coraz większe zagrożenie stanowi jednak zatruwanie morza chemikaliami oraz zaśmiecanie, zwłaszcza odpadami plastikowymi.
Do rodziny zyfiowatych należą następujące rodzaje[4][5]:
Zyfiowate, wale dziobogłowe (Ziphiidae) – rodzina ssaków morskich z kladu zębowców (Odontoceti) w obrębie kladu waleni (Cetacea).
Jest ona wśród waleni drugą co do liczby gatunków, zarazem jednak najsłabiej poznaną wśród dużych ssaków (np. w 2016 r. odkryto nowy gatunek dziobogłowca, co wśród ssaków jest wyjątkowym zdarzeniem). Zwłaszcza przedstawiciele wali dwuzębnych (rodzaj Mesoplodon) są rozróżniani przede wszystkim na podstawie kształtu zębów.
