Die Taigagaai (Perisoreus infaustus) is ’n klein gaai met ’n groot verspreidingsgebied in die naaldboomwoude van Noord-Eurasië.
Taigagaaie word sowat 30 cm lank[3] en hul vlerkspan is sowat 40 cm. Hulle weeg tussen 75 en 90 g.[4] Mannetjies en wyfies lyk dieselfde. Die volwasse voëls is grysbruin, met ’n donkerbruin kop, bleker voorkop en dowwe geel bors. Die lyf is gelerig en die ken en keel grys. Die snawel en pote is swart.[5] Oor die geheel is hulle baie vaal en dit beskerm hulle teen hul vyande in die woudomgewing.[6] Die vere is baie sag en donserig om hulle in die winter teen uiterse koue te beskerm.[5] Hulle verveer een keer per jaar, van middel Junie tot middel September.[5] ’n Voël kan tot 20 jaar oud word,[7] hoewel die gemiddelde ouderdom 7,1 jaar is.[8]
Soos hul naam aandui, kom die voëls in die taiga voor. Hulle is inheems aan Noorweë, Swede, Finland, Rusland, Mongolië, Kazachstan en China.[8] Hulle is hoofsaaklik standvoëls wat dus heeljaar in een gebied bly.
Die spesie het agt subspesies:
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
Die Taigagaai (Perisoreus infaustus) is ’n klein gaai met ’n groot verspreidingsgebied in die naaldboomwoude van Noord-Eurasië.
Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu o de la SEO.
El Perisoreus infaustus[1] ye un miembru de la familia Corvidae llargamente distribuyíu polos montes fríos del Vieyu Mundu.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Aves, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu o de la SEO. El Perisoreus infaustus ye un miembru de la familia Corvidae llargamente distribuyíu polos montes fríos del Vieyu Mundu.
Perisoreus infaustus infaustus Kegin an taiga[1] a zo ur golvaneg, Perisoreus infaustus an anv skiantel anezhañ.
Bevañ a ra al labous e taiga hanternoz Eurazia[2].
Perisoreus infaustus infaustus Kegin an taiga a zo ur golvaneg, Perisoreus infaustus an anv skiantel anezhañ.
El gaig siberià[1] (Perisoreus infaustus) és un ocell de la família dels còrvids (Corvidae) que habita els boscos de coníferes, criant des de nord i centre d'Escandinàvia, cap a l'est, a través del nord i centre de Rússia europea i asiàtica fins al Mar d'Okhotsk i Sakhalín i des del Massís de l'Altai cap a l'est fins al Territori de Primórie, nord de Mongòlia i Manxúria.
El gaig siberià (Perisoreus infaustus) és un ocell de la família dels còrvids (Corvidae) que habita els boscos de coníferes, criant des de nord i centre d'Escandinàvia, cap a l'est, a través del nord i centre de Rússia europea i asiàtica fins al Mar d'Okhotsk i Sakhalín i des del Massís de l'Altai cap a l'est fins al Territori de Primórie, nord de Mongòlia i Manxúria.
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Sgrech Siberia (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: sgrechod Siberia) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Perisoreus infaustus; yr enw Saesneg arno yw Siberian jay. Mae'n perthyn i deulu'r Brain (Lladin: Corvidae) sydd yn urdd y Passeriformes.[1]
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn P. infaustus, sef enw'r rhywogaeth.[2] Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn Ewrop.
Mae'r sgrech Siberia yn perthyn i deulu'r Brain (Lladin: Corvidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
Rhestr Wicidata:
rhywogaeth enw tacson delwedd Aderyn rhisgl Falcunculus frontatus Aradrbig Eulacestoma nigropectus
.JPG)
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Sgrech Siberia (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: sgrechod Siberia) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Perisoreus infaustus; yr enw Saesneg arno yw Siberian jay. Mae'n perthyn i deulu'r Brain (Lladin: Corvidae) sydd yn urdd y Passeriformes.
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn P. infaustus, sef enw'r rhywogaeth. Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn Ewrop.
Sojka zlověstná (Perisoreus infaustus) je středně velký druh pěvce z čeledi krkavcovitých. Menší než sojka obecná, zhruba velikosti brávníka (délka těla 26–29 cm). Zbarvení je převážně šedohnědé a hnědorůžové, s tmavohnědým temenem a o něco světlejším hnědobílým hrdlem. V letu jsou dobře patrná rezavohnědá pole u ohbí křídel, kořene ocasu a na jeho stranách. Pohlaví jsou zbarvena stejně. Hnízdí v severských jehličnatých lesích, zvláště ve starších, hustých porostech s lišejníky. Stálá.[2] V lednu 1968 byla poprvé zaznamenána také na území České republiky, jednalo se však o jedince uprchlého ze zajetí.[3]
Obrázky, zvuky či videa k tématu sojka zlověstná ve Wikimedia Commons
Galerie sojka zlověstná ve Wikimedia Commons
Sojka zlověstná (Perisoreus infaustus) je středně velký druh pěvce z čeledi krkavcovitých. Menší než sojka obecná, zhruba velikosti brávníka (délka těla 26–29 cm). Zbarvení je převážně šedohnědé a hnědorůžové, s tmavohnědým temenem a o něco světlejším hnědobílým hrdlem. V letu jsou dobře patrná rezavohnědá pole u ohbí křídel, kořene ocasu a na jeho stranách. Pohlaví jsou zbarvena stejně. Hnízdí v severských jehličnatých lesích, zvláště ve starších, hustých porostech s lišejníky. Stálá. V lednu 1968 byla poprvé zaznamenána také na území České republiky, jednalo se však o jedince uprchlého ze zajetí.
Der Unglückshäher (Perisoreus infaustus) ist eine Vogelart aus der Familie der Rabenvögel (Corvidae). Er ist ein Brutvogel der borealen Zone der Paläarktis.
Unglückshäher werden 25 bis 31 cm groß, haben eine Flügelspannweite von 40 bis 46 Zentimeter und werden 80 bis 95 Gramm schwer. Die Geschlechter sehen gleich aus, die Grundfarbe ist ein Beigebraun. Der Rücken ist mittelgrau, Kopf und Nacken sind mittelbraun. Bürzel und Schwanz sind rotbraun; auch die Flügel erscheinen im Flug rötlich. Unglückshäher sind eher stumm, können aber wie Eichelhäher krächzen, wenn sie erschreckt werden. Sie leben unauffällig und zurückgezogen, sind aber trotzdem nicht scheu, sondern verhalten sich eher neugierig, wenn Wanderer vorbeikommen.[1]
Das Verbreitungsgebiet des Unglückshähers umfasst etwa 10.000.000 km².[2] Er lebt in Mittel- und Nordskandinavien (Norwegen, Schweden, Finnland und Teile Russlands) sowie in der sibirischen Taiga.[3] Seine Brutgebiete waren Kasachstan, Norwegen und große Teile der russischen Landmasse mit dem Schwerpunkt auf dem asiatischen Teil. In Weißrussland, Estland, Lettland, Polen, Slowakei und der Ukraine ist er vorhanden aber kein Brutvogel.[4] Seinen deutschen Namen soll er jedoch aus dem Mittelalter haben, wo er in harten Wintern doch nach Süden wanderte und, wenn auch nur sehr selten, in Mitteleuropa anzutreffen war. Sein Auftauchen wurde abergläubisch als Vorzeichen drohenden Unglücks angesehen.[5]
Für das Verbreitungsgebiet in Europa wurde ein Bestand von 430.000 bis 761.000 Brutpaaren ausgewiesen die sich aus einer Gesamtanzahl von 859.000 bis 1.520.000 erwachsenen Vögeln ergab (BirdLife International 2015). Der weltweite Gesamtbestand von Perisoreus infaustus umfasst laut IUCN rund 4.295.000 bis 7.600.000 ausgewachsene Vögel, somit wurde der Bestand in Europa auf 20 % des Gesamtbestandes im Oktober 2016 taxiert. Es bestanden Anzeichen für einen leichten Rückgang des Bestandes, dennoch war laut IUCN nicht von einer akuten Gefährdung der Art auszugehen. Für die europäische Population wurde ein stabiler Bestand aufgezeichnet und für den Gesamtbestand wurde der Unglückshäher auf der Roten Liste der gefährdeten Arten als nicht gefährdet eingestuft.[4]
Unglückshäher leben in Mittel- und Nordskandinavien sowie in der sibirischen Taiga. Ihr Lebensraum sind die dortigen Nadel- und Mischwälder, sie brüten in dichten flechtenbehangenen Beständen. Sie sind lebhaft und fliegen wendig zwischen Bäumen und dichtem Bewuchs hin und her oder turnen durch die Zweige. Sie sind ausgesprochene Standvögel.[1]
Unglückshäher sind Allesfresser. Ihre Hauptnahrung besteht aus Samen von Nadelbäumen, Nüssen und Beeren, Kleintieren, Eiern, Pilze, Aas, Larven, andere Wirbellose und Insekten. Sie legen wie die Tannenhäher für den Winter Vorräte in Bäumen in der Borke an, die sie auch im Schnee wiederfinden.[1]
Die Nester werden ab Ende März bis April in Nadelbäumen im Dickicht mehrere Meter über dem Boden gebaut. Die Reisignester sind mit Daunen, Federn und Haaren weich ausgepolstert, weil zu der Jahreszeit teilweise noch sehr tiefe Temperaturen in der Taiga herrschen. Bei einem Gelegeverlust ist es möglich das ein Ersatzgelege bis Mai oder Juni angelegt wird, hierfür wurden regional unterschiedlich Aufzeichnungen gemacht. Es wird eine Jahresbrut mit einem Gelege aus drei bis fünf Eiern angelegt aus denen nach einer Brutdauer von 19 bis 20 Tagen die Nestlinge schlüpfen. Es werden drei bis vier Junge großgezogen die nach 21 bis 24 Tagen flügge werden. Die Familie bleibt bis zu einem Jahr im Revier der Eltern in einem kleinen Trupp zusammen und die Jungvögel werden mindestens einen Monat von den Altvögeln betreut. Die Paare bleiben ihr Leben lang in einer monogamen Bindung zusammen; wie bei den Rabenvögeln üblich brüten nur die Weibchen.[1]
Unglückshäher verfügen über ein komplexes System zur Abwehr von Fressfeinden. Entdeckt ein Vogel einen potentiellen Feind, ruft er über spezifische Warnrufe Artgenossen herbei, um den Räuber in die Flucht zu schlagen. Die Laute umfassen dabei über 25 verschiedene Rufe, die je nach Art der Bedrohung unterschiedlich ausfallen; so unterscheidet der Unglückshäher beispielsweise zwischen Eulen und Habichten. Die Häher rufen dabei umso häufiger, je enger die Verwandtschaft innerhalb ihrer Kolonie ist. Auch greifen die Vögel nur dann auf das Warnsystem zurück, wenn der Feind offensichtlich ruht. Ist er hingegen aktiv auf Beutesuche, flüchtet der Unglückshäher eher.[6]
Der Unglückshäher (Perisoreus infaustus) ist eine Vogelart aus der Familie der Rabenvögel (Corvidae). Er ist ein Brutvogel der borealen Zone der Paläarktis.
Guovssat (lat. Perisoreus infaustus) gullá vuoražasloddiide ja dihtto davimus vuovdeguovlluin.
Кукаакы (лат. Perisoreus infaustus, нууч. кукша) - тайҕа көтөрө. Атыыра уонна тыһыта өҥнөрө майгыннаһар. Өҥө бороҥ, кыната, кутугруга кугас, баһа күрэҥ. Атыырын кынатын уһуна 132-152 мм, ыйааһына - 81-97 г. Тыһыта: 133-150, 73-89.
Саха сиригэр кыстыыр. Үрдүк мастардаах ойуурга олохсуйар. Соҕотох, пааранан, эбэтэр 3-5 буолан сылдьаллар. Араас аһылыктаах, аһын хаһаанар. Уйатын маска 2-3 м үрдүккэ синньигэс лабаалартан, оттон, кыыл түүтүттэн, куорсуннартан туттар. Кулун тутар бүтэһигэр, муус устар саҥатыгар сымыыттыыр, 2-5 бороҥ эбирдээх сырдык от күөҕэ сымыыттаах буолар[1].
Кукаакы (лат. Perisoreus infaustus, нууч. кукша) - тайҕа көтөрө. Атыыра уонна тыһыта өҥнөрө майгыннаһар. Өҥө бороҥ, кыната, кутугруга кугас, баһа күрэҥ. Атыырын кынатын уһуна 132-152 мм, ыйааһына - 81-97 г. Тыһыта: 133-150, 73-89.
Саха сиригэр кыстыыр. Үрдүк мастардаах ойуурга олохсуйар. Соҕотох, пааранан, эбэтэр 3-5 буолан сылдьаллар. Араас аһылыктаах, аһын хаһаанар. Уйатын маска 2-3 м үрдүккэ синньигэс лабаалартан, оттон, кыыл түүтүттэн, куорсуннартан туттар. Кулун тутар бүтэһигэр, муус устар саҥатыгар сымыыттыыр, 2-5 бороҥ эбирдээх сырдык от күөҕэ сымыыттаах буолар.
Күкшә (лат. Perisoreus infaustus) — карга кошлар семьялыгыннан күкшәләр ыругының бер төре. Гәүдә озынлыгы 30 см, койрыгы — 14 см. Күксел-коңгырт төстә, башы — куе көрән, канатлары һәм койрыгы — җирән. Күкшә — чын урман кошы. Татарстанда сирәк очрый.
Күкшә (лат. Perisoreus infaustus) — карга кошлар семьялыгыннан күкшәләр ыругының бер төре. Гәүдә озынлыгы 30 см, койрыгы — 14 см. Күксел-коңгырт төстә, башы — куе көрән, канатлары һәм койрыгы — җирән. Күкшә — чын урман кошы. Татарстанда сирәк очрый.
↑ Integrated Taxonomic Information System — 1996. ↑ таксономическая база данных Национального центра биотехнологической информации США / National Center for Biotechnology InformationЧер үрпөк тааны (лат. Cractes infaustus, syn. Perisoreus infaustus) — үрпөк таандар уруусундагы, токой чытырмандарында жашоочу бир түрү.
Ҡыжҡылдаҡ ( Ҡалып:Урыҫ.Ку́кша, лат. Perisoreus infaustus) — ҡоҙғондар ғаиләһендәге, турғай һымаҡтар отрядындағы ҡош .
Күгәрсендән бәләкәйеәк. Һирәк хәрәкәтсән ҡош. Ағас ботаҡтарында һәи ерҙә йөрөй. Һирәк оса. Дөйөм төҫө ҡара көрән, һарғылт һипкелдәре бар. Яурыны, ҡанат остары ҡара. Ҡанаттарының сите, ҡойроҡ төбө һәм уның ҡырҙары ерән таплы.Башында ҡара көрән бүрке бар. Барабанан бәләкәйерәк булуы менән айырыла. Тауышы яңғырауыҡлы:"кжәәәә-кжәәәә", өҙөк-өҙөк һыҙғыра ла ала:«күүк-күүк».
Ылыҫлы урмандарҙа йәшәй.
Ҡарағас, ҡарағай, шыршы орлоҡтары, бөжәктәр менән туҡлана. Шулай уҡ ваҡ кимереүселәр, ваҡ ҡоштар улар һыү йомортҡалары менән дә туҡлана.
Выделяют 11 подвидов:
Ҡыжҡылдаҡ ( Ҡалып:Урыҫ.Ку́кша, лат. Perisoreus infaustus) — ҡоҙғондар ғаиләһендәге, турғай һымаҡтар отрядындағы ҡош .
The Siberian jay (Perisoreus infaustus) is a small jay with a widespread distribution within the coniferous forests in North Eurasia. It has grey-brown plumage with a darker brown crown and a paler throat. It is rusty-red in a panel near the wing-bend, on the undertail coverts and on the sides of the tail. The sexes are similar. Although its habitat is being fragmented, it is a common bird with a very wide range so the International Union for Conservation of Nature has assessed its conservation status as being of "least concern".
The Siberian jay was formally described by the Swedish naturalist Carl Linnaeus in 1758 in the tenth edition of his Systema Naturae under the binomial name Corvus infaustus.[3] Linnaeus specified the location as "Europae alpinis sylvis" but the type location was restricted to Sweden by Ernst Hartert in 1903.[4][5] The specific epithet infaustus is Latin meaning "unlucky" or "unfortunate" as Siberian jays were formerly considered a bad omen.[6] The Siberian jay is now placed together with the Canada jay and the Sichuan jay in the genus Perisoreus that was introduced in 1831 by Charles Lucien Bonaparte.[7][8]
Five subspecies are recognised:[8]
The Siberian jay differs from the other two species in its group-living behaviours. Unlike the other two species, where group individuals unrelated to breeding parents may help provision the young,[9] the group individuals accompanying a breeding pair of Siberian jays do not help raise the offspring.[10] The lack of extra-parental care within the groups may be due to historic selection against cooperative breeding in the Siberian jay;[11] probably as an anti-predator strategy to avoid predator attention.[9]
With the colonisation of coniferous forests in Scandinavia just after the last ice age, the Siberian jay probably expanded its range from east to west in response to the newly formed suitable habitat resulting from climatic warming.[12]
_02.jpg)
The Siberian jay is the smallest of the western Palearctic corvids, weighing 75 to 90 g (2.6 to 3.2 oz)[13] and measuring about 30 centimetres (12 inches) in length.[14] The adult plumage is greyish brown, with a dark brown head, paler forehead and buff breast. The rump is yellowish and the chin and throat are grey. There is also rufous streaking on the outer feathers, and the bill and legs are black.[15] Their overall colouration is fairly inconspicuous to visually conceal them from predators within their forest habitat.[16] The plumage is also very soft and downy for insulation against extreme cold in winter.[15] There is one moult per year, which lasts from mid-June to mid-September.[15] The longest recorded lifetime is 13 years 4 months for a bird ringed in Finland,[17] although the average lifespan has been reported as 7.1 years.[1]
Siberian jays appear to be specially adapted to navigate in flight through dense forest despite being rather cumbersome flyers across open terrain. This may explain their vulnerability to predation by raptors outside forests.[18]
The Siberian jay is mostly silent but can utter a loud screech resembling that of a buzzard (Buteo spp.). The song, which is performed by both sexes, mainly during the breeding season and heard only from a short distance, comprises a wide repertoire of sounds. These range from sequences of separate soft and harsh notes to bouts of whistling, creaking and trilling, sometimes incorporating mimicked song of other birds.[16][15] Siberian jays also engage in nepotistic alarming calling, which may serve to warn conspecifics of an approaching predator.[19] Warning calls have been shown experimentally to decrease reaction time in response in an approaching predator and improve survival within non-breeding individuals.[19] However, females seem more able than males to differentiate between kin and non-kin.[20] Alongside direct warning to family group members, nepotistic alarm calling by a breeding female may also function to divert predator attention away from her offspring.[20]
The Siberian jay is resident in the northern boreal spruce, pine, cedar and larch forests stretching from Scandinavia to northern Russia and Siberia.[16] The species has an extensive range estimated at 19,300,000 square kilometres (7,500,000 square miles)[1] and is native to Norway, Sweden, Finland, Russia, Mongolia, Kazakhstan and China.[1] It is vagrant in Belarus, Estonia, Latvia, Poland, Slovakia and Ukraine.[1] Despite being largely sedentary, some southward movement may occur in winter by individuals in the east part of the range.[21]
This jay prefers dense, mature forest habitat with closed canopy within lowlands and foothills.[21] Spruce forest is the preferred foraging and nesting habitat because the denser foliage of spruce than other local conifers better conceals the bird from the watchful eyes of predators.[22] Indeed, high breeding success has been linked to high foliage density, since eggs and nestlings are better hidden from view and so less likely to attract predators.[13] Additionally, the benefit of increased predator evasion through more hiding space would probably outweigh the cost of making predators more difficult to see by the jays within the dense foliage.[23] The Siberian jay is notably selective in its choice of territory, with a typical territory comprising old dense spruce swamp with ample vegetation cover.[22] Territories also tend to be structurally diverse, comprising variably aged scrub, groves and flood meadows; so that active territories may be regarded as an indicator of high ecological diversity within the forest.[18]
The species has a complex and unusual social structure.[10] Siberian jays live in small flocks of 2–7 individuals, with the dominant breeding pair at the centre of the group;[24][25] alongside retained multigenerational offspring and unrelated immigrants.[10][25] Within a group, there is a dominance hierarchy; whereby males are dominant over females and breeders are dominant over non-breeders; with some male non-breeders being dominant over female breeders.[10] Flock composition varies, with some comprising only family members, families associated with nonrelated immigrants, and others containing only nonrelated individuals.[24] Immigrated unrelated individuals can be tolerated within the territory outside nesting areas.[15]
Siberian jays are aggressive to non-related intruders on their territory. Two different aggressive responses from territory holders within feeding grounds have been observed: (1) the intruder is approached and forced away, (2) or is chased in flight; although the latter behaviour is more costly to the aggressor.[10] Although breeders are considerably more aggressive toward immigrants than retained offspring,[10] aggressive responses appear to be modified by social dominance within groups.[25] For example, females have been found to receive significantly more aggression than males because males show more resistance on account of their higher social ranking, therefore resulting in a higher energy cost on the part of the aggressor.[25] Siberian jays also appear to recognise their own young through associative learning as opposed to genetic cues, as shown by experiments in which Siberian jays did not differentiate between own and fostered offspring.[25]
Siberian Jays are strictly monogamous, with an established pair staying together and holding the same territory for life.[16] Mate guarding in both sexes has been observed, whereby males and females become increasingly aggressive toward same-sex conspecifics.[26] This may prevent extra-pair mating opportunities for the partner and thereby preserve inclusive fitness for both pair members.[26] The size of the territory is 1 to 4 km2 (0.39 to 1.54 sq mi), which is slightly enlarged in autumn and winter.[16][27] Although territories are firmly established, the jays can move to a neighbouring site if this is a better quality habitat where breeding success will be higher.[28][13] Widowed individuals have been observed to establish new pair bonds.[27]
The nest is situated in a pine or spruce tree 4–6 m (13–20 ft) above ground[16] within dense foliage for optimal concealment from nest predators.[29] The nest comprises a loose cup of dry twigs broken off trees by the jays[16] and is thickly lined with beard lichen moss, down feathers, cobwebs, reindeer fur and wasp nest fragments; which serves as necessary insulation against the extreme winter cold.[15] Nest material is hoarded in winter long before building takes place.[16] Nest building proper begins in late March and lasts for about three weeks.[15] Both partners collect nest material; but only the female builds the nest.[16]
The eggs are pale green, blue or grey and spotted with grey and brown. The average size is 31.6 mm × 22.9 mm (1.24 in × 0.90 in).[30] They are laid 31 March – 22 April, with a variable clutch size of 1–5 and an incubation period of about 19 days.[15][29] The eggs are incubated entirely by the female,[29] whilst the male provides all the food for the brooding female and the chicks.[31] The Siberian jay is single brooded and does not relay in a breeding season even after nest failure, but will wait until next year.[29] A new nest is also built for every breeding attempt.[29] Newly hatched young are almost bare and are closely covered by the female. Juveniles look similar to adults, but have paler heads.[15]
A high proportion of the diet of the young comprises insect larvae, which is collected by the male and stored in his oesophagus until he returns to the nest to regurgitate it to feed to the young.[15] In the first week of brooding, the male provides the female and young with all their food, and the female takes an increasing share of the work thereafter.[16]
The young fledge in mid-May to early June and leave the nest around this time, 18–24 days after the first chick has hatched;[15][27][31] although they usually hide within tree branches on the territory until they are able to properly fly.[18] Parents continue to feed the young for about three weeks after fledging, with all of them remaining in a family group throughout summer, autumn and winter.[16] Most mature young disperse from the natal territory in their first summer 4–8 weeks after fledging to join new groups which are usually situated more than four territories away from the natal one.[32] These early dispersers are generally subordinates which have been out-competed and displaced by one or a few socially dominant offspring that are retained.[10][13] If offspring have not yet dispersed by the time they are eight weeks old, they usually remain in the natal territory at least through the first winter.[13] The retained, socially dominant offspring remaining on the natal territory may wait for up to five years before dispersing, whenever a suitable breeding opportunity arises.[26] Retained offspring can also claim their natal territory, but this happens only in the rare event that both parents disappear from the territory within a relatively short time.[13] Offspring may inherit the new territory to which they disperse and at which they breed.[13] However, if there are no vacant territories to occupy, juveniles can join a different family group to gain feeding advantages and may even attempt to establish their own territory at the age of 2–3 years.[18]
Retention of some offspring in the natal territory after fledging is probably best explained by the nepotism (favoritism granted by individuals to related individuals of the same species) which parents show towards them.[33] Parents provide retained offspring with reliable access to resources and antipredator protection,[23] thereby imparting to them a survival advantage[24][13] (in turn with an inclusive fitness advantage to the parents). Although delayed dispersal of offspring may be explained by “queueing” for available high-quality territories for the offspring to occupy,[28] the influence of nepotism has been shown experimentally. In removal experiments in which a father alpha male in a group was replaced with a new male unrelated to the offspring, the offspring were more likely to disperse prematurely; probably because the new male did not impart the same nepotistic advantages to the now unrelated young.[33] Although retained offspring may incur an initial cost of postponing breeding, this may be offset by enhanced breeding success later in life as a result of resource advantages gained from nepotistic parents;[13] and late dispersers have been found to have higher lifetime reproductive success than early dispersers.[34]
At least one offspring usually remains with the parents after successful reproduction and regularly accompanies the pair for at least a year before dispersing;[35] although some retained offspring may delay their dispersal for up to five years.[28][32] These are the dominant offspring which out-compete and expel their subordinate siblings.[24] The dispersed subordinate individuals (which disperse in their first summer) settle as non-breeding immigrants in other existing flocks[33][32][36] and tend to disperse much further than their dominant siblings, which more often move straight into a breeding position in a new territory.[36] Unusually for a gregarious corvid species, members in a group of Siberian jays do not help the parents raise younger siblings in future cohorts (i.e., there is no cooperative breeding) and so offspring retention is not explained by cooperative breeding.[10] Groups also stay together outside the breeding season, which is another unusual phenomenon.[28][27]
The Siberian Jay is omnivorous, feeding mainly on berries, seeds, insects and spiders.[37] Flocks will also feed on large carcasses killed by mammalian predators such as wolves and wolverines.[13] Other occasional food items include eggs of small birds, tit nestlings, snails, slugs, small mammals and lizards.[16][18] In autumn and winter, berries (especially bilberries and cowberries) are typically collected and stored behind loose bark or in hanging beard lichen and between forked twigs.[16][15] Siberian jays distribute many different hidden food caches over a large area and are therefore known as scatter hoarders.[35] However, unlike in other corvids, this hidden food stash is not purposefully shared with siblings to increase inclusive fitness but is consumed by the hoarder or a pilferer for selfish use.[35] These food caches are critical to this species’ winter survival since foraging time is greatly restricted by the few hours of daylight.[14] To securely store food, Siberian jays have developed special saliva glands which they use to form sticky food clumps which they can adhere to beard moss or holes in tree bark where they are readily accessible throughout the winter.[18] Because of their reliance on food stores during winter, these birds are territorial and hold food reserves scattered around the territory, especially near to the nest.[18]
When foraging, Siberian jays often stay within the closed-canopy forest to avoid visual detection by predators,[14] although they may occasionally forage for insects in wet, tussock-strewn open areas.[16] They forage in flocks comprising 3–5 individuals within their large territory.[35] Especially in winter, Siberian jays will also venture into increasingly open areas to take and store small rodents for food when the latter are abundant.[14]
Birds of prey, especially hawks such the goshawk and sparrowhawk, are the main predators of Siberian jays.[24][14] Most Siberian jay predators detect prey visually, so that the combination of ample forest foliage cover with the jays’ cryptic colouration and secretive nesting helps render the jays inconspicuous to potential predators.[38] Predators of this species’ eggs and young include squirrels, ravens, hooded crows, magpies and Eurasian jays. The nest is constructed within the dense foliage to avoid attracting the attention of predators. Females also appear to lay smaller clutches under higher predation pressure, which may help to avoid attracting predator attention to the nest since fewer visits to the nest by the parent are necessary.[29] Further, in higher cover nests, chicks are fed by the parent more evenly than in exposed nests more detectable by predators; so that chicks raised in well-concealed nests are expected to have better growth.[29]
The European expanse of the population is threatened by habitat degradation through the encroachments of forestry, road building, settlements and agriculture.[39] Modern European forestry practices in particular may be lessening the quality of breeding habitats for the Siberian jay by depriving the birds of sufficient foliage cover.[29] This may occur through forest thinning, whereby lower-quality trees are regularly removed from forest stands. Excessive clearcutting has been linked with increased territory abandonment by Siberian jays, leading to strong decreases in the species’ breeding success in affected areas.[40] Another practice which may threaten the Siberian jay has been the large-scale removal of stands of native spruce to be replaced with pine, potentially leading to loss of sufficient visual cover of nesting activity from predators with removal of spruce.[22] In Finland, spruce has also been declining faster than other forest types and loss and fragmentation of spruce forests through forestry has been linked with population declines here.[41] Anthropogenic habitat loss may be interacting with natural threats from predators. The Siberian jay population has declined more than can be explained by anthropogenic forest clearance alone,[42] which may be attributable to increased nest exposure to avian predators and other human activities favouring these predatory species.[38] Human activity may also favour nest predators such as Eurasian jays through supplemental feeding and refuse dumpling, thereby compounding the predation pressure on Siberian jays through visual exposure to predators.[38] Finally, destruction by felling of winter food storages in trees near territories during winter may also destroy winter food caches.[18]
Alongside increased predator attention, the open land exposed as a result of forest habitat fragmentation also presents an apparently large dispersal barrier which the jays may find difficult to cross given their apparent cumbersomeness at traversing open land.[18] Siberian jays also appear unable to evolve fast enough to adapt to these anthropogenic habitat and predator population changes.[38] Because of this species' sedentary habit, there appear to be several genetically isolated subpopulations.[12] Given this jay's high site fidelity, gene flow between subpopulations may have been low even before onset of modern forestry practices which have created the strong dispersal barriers.[12]
Siberian jays are reported to be fearless in human company, and, with repeated provision of food by humans in the same place, may become tame enough to take food from the hand.[16] This was especially the case when forestry workers used to regularly leave patches of food scraps in the forest or around campfires for the jays to take.[16] The Siberian jay has now gained flagship status as a conservation concern both because of threats from modern forestry and because active territories are considered a sign of high-quality biodiverse forest.[18]
The Siberian jay is evaluated as Least Concern by the IUCN because of the species’ exceptionally large range.[1] Although the world population is declining, the magnitude of this drop is not deemed to be sufficiently large to render the species Vulnerable.[1] The world population is very large and estimated at 4–8 million mature individuals.[1] Population declines have been reported to be strongest in the southernmost part of the range.[1]
The Siberian jay (Perisoreus infaustus) is a small jay with a widespread distribution within the coniferous forests in North Eurasia. It has grey-brown plumage with a darker brown crown and a paler throat. It is rusty-red in a panel near the wing-bend, on the undertail coverts and on the sides of the tail. The sexes are similar. Although its habitat is being fragmented, it is a common bird with a very wide range so the International Union for Conservation of Nature has assessed its conservation status as being of "least concern".
Muta garolo aŭ Siberia garolo, Perisoreus infaustus, estas birdo, kiu apartenas al familio de korvedoj. La Muta garolo vivas en nordaj Eŭropo kaj Azio.
Temas pri mezgranda birdo 30 aŭ 31 cm longa kaj 90 al 150 g peza. Ĝi havas grandan kapon malhelgrizan kaj distingiĝas de la parenco Eŭrazia garolo pro sia pli longa vosto, sia rekta kaj pli maldika beko kaj neesto de bluaj plumoj en flugiloj. Ĝi estas ĝenerale grizbruna, pli malhele en kapo, dorso kaj vosto, kaj markita de plumoj brunruĝecaj en flugiloj, pugo kaj vosto, kie nur la centraj plumoj estas grizaj . Tiu ruĝecaj partoj estas la plej klaraj distingiloj de la specio.
Pri ties kanto oni povas diri, ke temas pri kutime silentema specio se ĝi estas proksima de homo (kaj de tie devenas la nmo de la specio) kaj pli kantema se ne estas ĝenata. Ties krioj enhavas garolajn “kok-kok-kok” kaj akran “ĉii”, krom altatonan “ŭiskiii” kaj miaŭon kvazaŭ de buteo. La kutima pepado kun grincaj notoj estas aŭdebla nur de proksime; krome tiu specio ankaŭ imitemas.
Ĝi loĝas en tajgo de epiceoj, de pinoj kaj de larikoj. Esta specio ekskluzive arbara kaj ĝi ne venas al la arbarbordoj kaj restas inter grandaj arboj. Ĝi loĝas en nordo kaj oriento de Eŭropo, ĉefe en Skandinavio, Finnlando, Siberio (Rusio), ktp. Tiu specio havas ampleksan teritorion (ĉirkaŭkalkulita je 10,000,000 km²) kaj grandan tutmondan populacion (ĉirkaŭkalkulita je 680,000-1,400,000 en Eŭropo).
Estas agnoskataj la jenaj subspecioj:
Spite ties vivo en tiom nordaj latitudoj temas pri specio preskaŭ ne migranta. Tiuj malmultaj birdoj kiuj migras trovas poste malfacilaĵojn por retrovi siajn habitatojn kaj oni ne scias kial. Vintre la birdo aktivas nur dum 3 aŭ 4 horojn kiujn ĝi dediĉas nur al nutrado. Ili dormas en arboj kaj uzas la saman lokon dum kelkaj sinsekvaj noktoj.
La reproduktado okazas tre frue, kiam neĝo ankoraŭ kovras la grundon. La nesto lokiĝas nur je ĉirkaŭ 2 m supergrunde en arbo. Ĝi estas fortika kaj konsistas el elementoj tiom diversaj kiom bastonetoj, putrintaj ligneroj, musko, likenoj, kokonoj de araneoj kaj arboŝeleroj. Ĉio estas kovrata de multaj plumoj. La ino demetas jam aprile spite malvarmon 2 al 4 ovojn kiuj estas kovataj dum ĉirkaŭ 19 tagoj. Elnestiĝo okazas 3 semajnojn post eloviĝo.
Ties nutrado tute ne similas al tiu de Eŭrazia garolo, ĉar tiu manĝas ĉefe grenon kaj diversajn tiojn de vegetala materialo (beroj, fungoj) sed ĉefe la semojn de la pino de Siberio kiujn ili manĝas akrobate sur la pinfruktoj de la branĉopintoj. La animala parto de la dieto estas insektoj (koleopteroj, lepidopteroj) sed ankaŭ aliajn senvertebruloj, etaj ronĝuloj kaj eĉ etaj fiŝoj. Ili foje rabas la nestojn de aliaj birdoj.
Muta garolo aŭ Siberia garolo, Perisoreus infaustus, estas birdo, kiu apartenas al familio de korvedoj. La Muta garolo vivas en nordaj Eŭropo kaj Azio.
El arrendajo siberiano o arrendajo funesto (Perisoreus infaustus)[2] es una especie de ave paseriforme de la familia Corvidae ampliamente distribuido por los bosques boreales de Eurasia.
El arrendajo siberiano o arrendajo funesto (Perisoreus infaustus) es una especie de ave paseriforme de la familia Corvidae ampliamente distribuido por los bosques boreales de Eurasia.
See artikkel räägib liigist; perekonna kohta vaata artiklit Laanenäär (perekond) Laanenäär (Perisoreus infaustus) on linnuliik vareslaste sugukonnast laanenääri perekonnast.
Laanenäär on levinud Euraasia taigavööndis Skandinaavia poolsaarest kuni Anadõri piirkonna, Sahhalini ja Primorjeni. Ta on paigalind. Eestis on ta haruldane juhukülaline, keda igal aastal ei kohata.
Linnu üldpikkus on 25–31 cm. Tal on põhiliselt hallpruunides toonides kohev sulestik ja üsna pikk saba. Sugupooled ja noorlind on sarnased. Laanenäär on elava loomuga uudishimulik ja liikuv lind. Ta lendab kergelt ja hääletult, ajades seejuures saba lehvikuna laiali. Häälitsusi on mitmesuguseid, sealhulgas matkimishäälitsusi. Laul on vaikne ning kostab vaid mõnekümne meetri kaugusele.
Laanenääri alamliikide täpne arv pole teada. Näiteks Vaurie[1] järgi eristatakse laanenääril kümme alamliiki.
Laanenäär elab tihedates okasmetsades. Eelistab metsamassiivi siseosasid. Põhja-Euroopa samblikurohketes kuusikutes on ta iseloomulik lind.
Laanenäär on küllaltki varane pesitseja. Kesk-Soomes on kurn täis märtsis.[2] Laanenäär moodustab paari ilmselt kogu eluks. Pesaterritoorium on suur. Pesa on tugev ja koosneb oksaraagudest, samblikust, sulgedest ja samblast. Sügav pesalohk on paksult vooderdatud sulgede, karvade ja pehme taimse materjaliga. Pesa asetseb vastu okaspuu tüve 2–6 meetri kõrgusel. Kurnas on kolm kuni viis, keskmiselt neli muna. Munad on sinakasrohelised või rohekashallid, pruunide ja hallide tähnide ning laikudega. Haudumine algab esimese muna munemisest ja kestab umbes kaks ja pool nädalat. Noored saavad lennuvõimelisteks juunis, juuli algul. Nad jäävad oma sünnikohta mõnikord kuni aastaks, enne kui edasi liiguvad. Mittepesitsevad laanenäärid moodustavad väikseid salkasid.
Laanenäär on segatoiduline. Tema menüüsse kuuluvad mitmesugused marjad, puuviljad, putukad ja putukavastsed, nälkjad, teod, hiired, väikeste lindude munad, lisaks raiped ja inimeste toidujäätmed. Viimast tulevad nad sageli laagripaikadest otsima. Kogub talvevarudeks putukaid, seemneid ja marju, peamiselt mustikaid, mida peidab koorepragude ja samblikutortide vahele. Toitu otsib nii puude otsas kui maas. Sarnaselt tihastega võib rippuda oksal, selg allapoole.
Laanenääri peetakse soodsas seisundis olevaks liigiks. Kuigi tema levila on ulatuslik, pole ta igal pool tavaline.
Soomes on laanenääri arvukus järjekindlalt vähenenud, põhjusteks on ilmselt vanade okasmetsade raie, ja võimalik konkurents ning röövlus pasknääri poolt, kes levib järjest põhja poole. 2007. aastal oli laanenäär Soomes aasta lind.
Laanenäär (Perisoreus infaustus) on linnuliik vareslaste sugukonnast laanenääri perekonnast.
Perisoreus infaustus Perisoreus generoko animalia da. Hegaztien barruko Corvidae familian sailkatua dago.
Perisoreus infaustus Perisoreus generoko animalia da. Hegaztien barruko Corvidae familian sailkatua dago.
Kuukkeli (Perisoreus infaustus) on varisten heimoon kuuluva lintulaji. Se on pienin Suomessa elävä varislintu.
Kuukkelin pituus on noin 27–30 cm, siipien kärkiväli on runsaat 40 cm ja sen paino on 74–98 grammaa. Koiras on naarasta kookkaampi. Suomessa esiintyvistä varislinnuista kuukkeli on pienin. Nokka ja koivet ovat mustat. Selkäpuoli on ruskeanharmaa, pyrstö kirkkaan oranssi ja rintapuoli hieman vaalempaa oranssia. Pää on ruskea. Nuoret linnut eivät poikkea emoistaan kokonsa tai värityksensä suhteen. Rengastusta varten kiinni otetuista linnuista erottelu nuoriin ja vanhoihin onnistuu ulomman pyrstösulan muodon perusteella.
Kuukkelia esiintyy Euroopan ja Aasian pohjoisella havumetsävyöhykkeellä Skandinaviasta Venäjälle, Mongoliaan ja Kiinaan saakka. Suomessa kuukkelia tavataan erityisesti Metsä-Lapissa ja Peräpohjolassa, mutta sitä esiintyy itärajalla eteläistä Suomea myöten. Torniosta Kajaanin eteläpuolitse Lieksaan kulkevan linjan eteläpuolella esiintyminen on osittain eristynyttä, pohjoispuolella vielä yhtenäistä. Suomen pesimäkanta oli 1990-luvun lopulla 30 000–50 000 paria. Ruotsin kanta on 50 000–200 000 paria. Lajin kannat ovat edelleen taantuneet 2000-luvulla, parimäärän arvio vuonna 2017 on 30 000 paria.
Kuukkeli viihtyy soisessa ja hidaskasvuisessa korpikuusikossa, jossa puiden oksat ovat naavojen ja luppojen peitossa. Pesimäajan ulkopuolella kuukkeli liikkuu kaikenlaisissa metsissä, myös nuorissa männiköissä. Isoja aukeita laji välttelee. Useimmat asuinpaikat ovat kaukana ihmisasutuksesta. Kuukkeli on paikkalintu. Kuukkeliperheen reviiri on 1–2 neliökilometrin kokoinen. Nuori yksilö päätyy synnyinpesästään yleisimmin 2–3 kilometrin päähän. Yli 10 kilometrin siirtymä on jo hyvin harvinaista. Pariuduttuaan se pysyy yleensä samalla reviirillä loppuun asti. Lapissa kevättalvisin vanhatkin linnut saattavat kerääntyä hyville ruokintapaikoille useiden kilometrien päästä.
Kuukkelit ovat soitimella maaliskuussa. Naaras rakentaa samaan aikaan parissa viikossa pesän yleensä kuuseen noin viiden metrin korkeudella maasta olevalle oksalle aivan rungon viereen. Pesä on halkaisijaltaan noin 25 cm ja koostuu kuusenoksista, jotka on punottu yhteen naavajäkälällä. Sisällä on pehmusteena naavaa, heinää, riekon ja metson höyheniä sekä poronkarvoja. Höyheniä kuukkeli keräilee pitkin vuotta ja kätkee niitä samoihin puunlatvoihin kuin ruokaansakin, jotta pesään on keväällä tarpeeksi rakennusainetta.
Kuukkeli munii 3–4 munaa yhden kerrallaan noin vuorokauden välein huhtikuun puolessavälissä tai viimeistään toukokuun alussa. Naaraan hautoessa koiras tuo sille kerran vuorokaudessa ruokaa. Haudonta kestää kolme viikkoa ja poikaset syntyvät kaljuina ilman höyhenpeitettä. Alussa ruokinnasta vastaa yksin koiras, mutta noin viikon päästä myös naaras poistuu pesästä ravinnonhakuun tyhjentämään ruokakätköjään. Poikaset jättävät pesän pariviikkoisina, mutta pysyvät vanhempiensa seurassa kesä-heinäkuulle saakka. Sen jälkeen vain yksi tai kaksi poikasta saa luvan seurata ryhmää, loput häädetään pois. Mukaan hyväksytyt poikaset voivat kulkea ryhmässä jopa lähes kaksi vuotta, 1- tai 2-vuotiaana tapahtuvaan pariutumiseensa asti. Joskus kuukkelit adoptoivat "ylijäämäpoikasia". Vanhan linnun kuollessa jäljelle jäänyt emolintu pariutuu usein adoptiopoikasen kanssa. Tämä auttaa torjumaan sisäsiittoisuutta.
Kuukkeli voi elää yli 15-vuotiaaksi. Vanhin suomalainen rengastettu yksilö on ollut 15 vuotta ja neljä kuukautta vanha. Tämän iän saavutti Kristiinankaupungin Tiukassa elänyt koiraslintu vuonna 1988. Se on samalla vanhin eurooppalainen kuukkeli.
Kuukkelin ravinnoksi kelpaavat kaikenlaiset marjat, siemenet, sienet, hyönteiset ja niiden toukat, riistaeläinten haaskat, muiden lintulajien poikaset ja retkeilijöiden tarjoamat makupalat. Kuukkeli kerää koko lumettoman ajan talvivarastoja ja kätkee ruokapaloja kaarnankoloihin ja oksien naavatuppoihin.
Kuukkelia pidetään yleisesti metsämiehen ”kaverina”. Se onkin tunnettu siitä, että se ilmaantuu varsin nopeasti nuotiopaikoille kerjäämään ruoantähteitä. Yleinen uskomus on, että kuukkeli on onnenlintu ja sen tappaneen ihmisen metsästysonni katoaa lopullisesti. Suomalaisessa muinaisuskossa kuukkelia kutsuttiin myös ”sielunlinnuksi” ja uskottiin, että metsämiehen henki siirtyy kuukkeliin hänen kuoltuaan.
Kuukkeli on Kainuun ja Koillismaan maakuntalintu. Kuukkeli oli BirdLife Suomen Vuoden laji 2007. Lajin esiintyminen Suomessa pyrittiin kartoittamaan mahdollisimman tarkasti.[2]
Kuukkeli (Perisoreus infaustus) on varisten heimoon kuuluva lintulaji. Se on pienin Suomessa elävä varislintu.
Perisoreus infaustus
Le Mésangeai imitateur (Perisoreus infaustus) est une espèce d'oiseaux de l'ordre des Passeriformes et de la famille des Corvidae. Plus petit qu'un Geai des chênes, il est gris, avec le dessus de la tête brun et la queue rousse. Il peuple la taïga de la Norvège à l'Extrême-Orient russe.
C'est un corvidé de petite taille, mesurant 25 à 32 cm pour un poids de 70 à 100 g[1]. Le bec est très court, avec la mandibule supérieure légèrement incurvée vers le haut et le culmen droit[2]. Les ailes sont courtes, tandis que la queue est relativement longue et légèrement arrondie[2]. L'iris est brun sombre. Le bec et les pattes sont gris foncé à noir.
Chez la sous-espèce nominale, le plumage est dans l'ensemble gris-brun, avec la calotte et les joues d'un brun qui devient plus sombre sur les lores et autour des yeux, contrastant avec le front chamois. Le manteau, le dos et les scapulaires sont d'un gris cendré, lavé de roux sur les parties postérieures. La gorge et la poitrine sont gris pâle, à nuances rousses sur l'abdomen et sur les flancs. Le croupion et les suscaudales externes sont d'un roux prononcé, tandis que les plumes centrales de la queue sont grises. Les ailes sont grises, avec la base des rémiges et les petites couvertures formant des poignets orange, bien visibles en vol.
Omnivore et opportuniste, il se nourrit de baies, de graines, d'insectes et de leurs larves (notamment des coléoptères et des papillons), de petits mammifères, de jeunes oiseaux au nid et d'œufs[1]. Il tire parti des cadavres et cherche volontiers sa nourriture auprès des humains, se montrant familier au point de venir picorer dans la main[1].
En hiver, il constitue des garde-manger de baies, essentiellement des myrtilles, dissimulées derrière des morceaux d'écorce décollés ou parmi des touffes de lichen[2].
Le Mésangeai imitateur est socialement monogame et forme un couple à vie. Sédentaire, il occupe un territoire permanent de 50 à 150 hectares, suivant la densité de population[2].
La période de reproduction s'étend de mars à mai[1], avec une période de ponte de fin mars à avril en Scandinavie et de fin avril à mai en Sibérie centrale[2]. Le mâle initie la construction du nid, à laquelle participe ensuite la femelle[1]. Le nid est implanté à une hauteur de 2 à 6 mètres dans les conifères, à la base d'une branche, contre le tronc. Il est formé d'un assemblage assez lâche de brindilles, avec une coupe interne constituée de lichen, de plumes et de poils de renne[1].
La femelle pond 3 à 5 œufs, qu'elle couve seule pendant 19 jours. À leur éclosion, les jeunes sont couverts par la mère et nourris d'abord par le père seul, puis par le couple. Les jeunes quittent le nid 21 à 24 jours après l'éclosion, mais continuent à être nourris par leurs parents pendant au moins un mois. Ils sont tolérés sur le territoire parental pendant toute leur première année, voire au-delà[2].
Durant la période hivernale, sa période d'activité est réduite à 3 ou 4 heures par jour. Cette période est essentiellement consacrée à la recherche de nourriture.
Le Mésangeai imitateur se trouve dans le nord du Paléarctique, de la Norvège jusqu'au Pacifique, à Sakhaline, mais à l'exclusion du Japon. La frontière nord de sa zone de répartition est la limite des arbres : il est absent de la toundra. Des individus égarés ont été signalés en Estonie, où il était autrefois nicheur, en Lituanie, en Pologne, en Biélorussie, en Slovaquie et en Ukraine[1].
Cette espèce est exclusivement forestière. Elle fréquente les vieilles forêts de conifères, notamment d'épicéas, de pins et de mélèzes, dans les plaines et les piémonts, jusqu'à 2 200 m d'altitude dans les monts Altaï[1].
L'espèce a été décrite par Carl von Linné en 1758 sous le nom de Corvus infaustus. Il forme probablement une super-espèce avec le Geai du Canada et le Mésangeai du Sichuan[3]. Des recherches génétiques récentes montrent que le genre Perisoreus, ainsi que Cyanopica, constituent des clades distincts du reste des corvidés[3].
D'après Alan P. Peterson, cette espèce est constituée des cinq sous-espèces suivantes :
Selon l'IUCN, Le Mésangeai imitateur est classé en préoccupation mineure. L'Europe regroupe entre 25 et 49% de la population globale de cette espèce , soit 340000 à 710000 couples nicheurs selon le BirdLife International (2004). La population mondiale a été estimée entre 2080000 et 8520000 d'individus.
Perisoreus infaustus
Le Mésangeai imitateur (Perisoreus infaustus) est une espèce d'oiseaux de l'ordre des Passeriformes et de la famille des Corvidae. Plus petit qu'un Geai des chênes, il est gris, avec le dessus de la tête brun et la queue rousse. Il peuple la taïga de la Norvège à l'Extrême-Orient russe.
La ghiandaia siberiana (Perisoreus infaustus (Linnaeus, 1758)) è un uccello passeriforme della famiglia dei corvidi[2].
Il nome scientifico della specie, infaustus, significa "infausto" in latino ed è legato all'antica credenza svedese che questi uccelli portassero sfortuna.
Misura 25-31 cm di lunghezza, per 72-101 g di peso[3].
Si tratta di uccelli dall'aspetto robusto e massiccio, muniti di grossa testa squadrata con becco conico e di media lunghezza, ali appuntite, coda piuttosto lunga e dall'estremità arrotondata e zampe forti.
Il piumaggio, folto e ricoperto da soffice piumino isolante, si presenta identico nei due sessi: la base del becco è circondata da un anello di piume di colore beige, mentre fronte, calotta ed area perioculare sono di colore bruno scuro. Nuca, collo, gola, petto, dorso ed area scapolare sono di color grigio-cenere, mentre fianchi, ventre, sottocoda e superficie inferiore della coda sono di color isabella: coda, codione e copritrici sono di color caramello, con le remiganti grigio-nerastre.
Sussiste una certa variazione geografica nella tonalità e nell'estensione dei colori, con gli esemplari della porzione centrale dell'areale quasi completamente grigi e quelli delle aree periferiche con maggiore quantità di bruno nel piumaggio, seguendo un gradiente S-N[3].
Il becco e le zampe sono di colore nerastro, mentre gli occhi sono di colore bruno scuro.
Si tratta di uccelli dalle abitudini di vita diurne, che passano la maggior parte della giornata alla ricerca di cibo al suolo o fra i rami nelle aree ricche di alberi, fra i quali essi sono molto ben adattati a volare, rivelandosi per contro mediocri volatori nelle aree aperte.
Il comportamento sociale di questi uccelli è complesso e piuttosto inusuale: in un territorio vivono 2-8 esemplari, ossia la coppia riproduttiva, i giovani immaturi dell'ultima stagione riproduttiva, uno o due giovani per ciascuna delle stagioni riproduttive ancora precedenti ed uno o più individui non imparentati provenienti da altri territori. Soprattutto nei gruppi di nuova costituzione può succedere che durante la prima stagione nessuno dei membri di un gruppo sia imparentato con gli altri[4].
La gerarchia interna al gruppo vede i maschi dominanti sulle femmine e gli individui riproduttivi dominanti su quelli non riproduttivi[5] (sebbene i maschi non riproduttivi possano mostrare dominanza sulle femmine riproduttive)[6].
Ciascun gruppo occupa e difende un territorio di 1-4 km², talvolta lievemente più esteso durante i mesi freddi[7]: raramente capita che un gruppo si sposti in un nuovo territorio, qualora le risorse nel proprio vengano compromesse in qualche maniera oppure se le risorse del nuovo territorio sono particolarmente abbondanti[8].
Gli intrusi che violano un territorio (in particolar modo le femmine, per via della gerarchia precedentemente descritta[6]) vengono accolti aggressivamente, soprattutto qualora si avvicinino a delle fonti di cibo o al nido: se la sola presenza dei legittimi occupanti del territorio ed i loro aspri richiami d'allarme non bastano, l'intruso viene attaccato e inseguito fino a quando non esce dai confini[9].
La ghiandaia siberiana è un uccello piuttosto silente, che può emettere richiami simili a miagolii per tenersi in contatto con gli altri membri del proprio gruppo o un aspro urlo simile al verso delle poiane per comunicare pericolo immediato: durante il periodo degli amori, le coppie riproduttive di tanto in tanto cantano, emettendo una varietà di suoni sommessi che vanno dalle note flautate ai gracchi, alle imitazioni dei suoni dell'ambiente circostante.
La dieta di questi uccelli è onnivora: essi, infatti, si nutrono indifferentemente di materiale di origine animale (insetti ed altri piccoli invertebrati come ragni e lumache, uova, piccoli vertebrati come nidiacei, topolini e lucertole) che vegetale (bacche, granaglie, pinoli, frutta). I gruppi si avvicinano anche alle carcasse di animali investiti o ammazzati da altri predatori, per nutrirsi della carne e delle larve di mosca.
Durante la stagione fredda, le ghiandaie siberiane sono solite conservare gli eccessi di cibo meno deperibile (soprattutto le bacche) in piccole riserve ricavate col becco fra i licheni o sotto la corteccia, disseminate in numerosi punti in giro per il territorio, con maggiore densità nei pressi dei nidi: il cibo viene attaccato al substrato in piccoli agglomerati, ottenuti mediante la saliva appiccicosa.
Si tratta di uccelli rigidamente monogami, le cui coppie rimangono unite per tutta la vita (o fino alla morte di uno dei coniugi, caso in cui l'altro generalmente si trova un nuovo partner[7])[3]. La stagione riproduttiva va da marzo a maggio: durante questo periodo, le coppie portano avanti una singola covata, ed entrambi i sessi divengono più territoriali del solito, mostrando aggressività in particolare verso gli estranei conspecifici dello stesso sesso e non permettendo l'accesso alle immediate prossimità del nido neanche agli altri membri del gruppo (in particolar modo a quelli che non sono imparentati con loro)[10].
Il nido viene situato nel folto dei rami di una conifera a 4-6 m dal suolo: esso viene costruito intrecciando grossolanamente a forma di coppa rametti, ragnatela e licheni, foderando l'interno con piumino, pelo e anche pezzetti di nidi di vespa. Il materiale da costruzione viene accumulato già durante l'inverno, mesi prima della costruzione effettiva: ambedue i partner si occupano di reperire il materiale da costruzione, ma è la sola femmina a costruire materialmente il nido.
Le uova, in numero di 1-5 (generalmente 2-3)[11], sono di un pallido colore verde acqua: esse vengono covate dalla sola femmina per circa 19 giorni, mentre il maschio rimane di guardia nei dintorni e si occupa di reperire il cibo per sé e per la compagna intenta a covare[12].
I pulli, ciechi ed implumi, vengono nutriti dalla femmina col cibo (soprattutto bruchi) che il maschio le rigurgita: essi cominciano a tentare l'involo a 18-24 giorni dalla schiusa, ma continuano ad essere nutriti dai genitori ancora per tre settimane prima di riuscire a procacciarsi il cibo da soli. Acquisita l'indipendenza, i giovani continuano a rimanere coi genitori fino alla primavera successiva, allontanandosi l'anno successivo solo se gerarchicamente sottomessi da uno o più dei nuovi nati[13]: in questo caso, il giovane si allontana di una decina di chilometri (equivalenti a 3-4 territori di altri gruppi) dal territorio natale, aggregandosi a un nuovo gruppo o (nel caso in cui trovino un partner nel frattempo) stabilendosi in un proprio territorio[14].
La speranza di vita di questi uccelli si aggira attorno ai 7 anni, sebbene alcuni esemplari sfiorino i vent'anni d'età[7].
A dispetto del nome comune, la ghiandaia siberiana non vive sono in Siberia, ma occupa un vasto areale paleartico che va dalla Fennoscandia alle sponde settentrionali del mare di Ochotsk, abbracciando Norvegia, Svezia, Finlandia, paesi baltici, Russia, Kazakistan, nord della Mongolia e Manciuria; sebbene si tratti di uccelli residenti, i giovani in dispersione possono giungere fino all'Europa centrale e orientale.
L'habitat di questi uccelli è rappresentato dalla taiga, con predilezione per le foreste primarie di conifere (in particolar modo peccio, dal denso fogliame ottimo per nascondersi dai predatori[15]) a canopia chiusa[3].
Se ne riconoscono cinque sottospecie[2]:
La tassonomia della specie è piuttosto incerta, complicata dall'elevata variazione cromatica su base geografica: in passato si è giunti a classificare fino a 17 sottospecie, fra cui manteufeli dell'alto corso della Dvina Settentrionale, ruthenus della Russia europea (sinonimizzate con la nominale), monjerensis dell'Enisej, ostjakorum (sinonimizzate con rogosowi), bungei dell'area fra Lena e Kolyma, sokolnikowi della Siberia nord-orientale, uschkini della Transbaikalia, yakutensis dell'area fra Enisej e Anadyr', tkatchenkoi dell'area di Žigansk, varnak dell'Amur (sinonimizzati con sibericus), sakhalinensis di Sakhalin (sinonimizzata con maritimus). La specie ha avuto origine nella taiga siberiana, spingendosi ad ovest degli Urali solo in seguito all'ultima era glaciale[16].
La ghiandaia siberiana (Perisoreus infaustus (Linnaeus, 1758)) è un uccello passeriforme della famiglia dei corvidi.
Sibirinis kėkštas (lot. Perisoreus infaustus) – varninių šeimos paukštis. Mažesnis ir lieknesnis bei lieknesne uodega už Lietuvoje dažną kėkštą. Mažiausias ir smulkiausias vakarų Palearktikos varninis paukštis. Kūno ilgis 26-30 cm, išskėstų sparnų tarpugalių atstumas 40-46 cm, svoris 74-98 g.
Apdaras pilkšvai rudas, su kaštoninėmis dėmėmis ant sparno sulenkimo.
Gyvena aukštesnėse platumose ir visais metų laikais dažniausiai būna spygliuočių miškuose. Dažniausiai renkasi tankias miškų vietas nepaliestas žmonių, retai įsikuria atviresniuose miškuose. Gali kaboti žemyn galva kaip zylės.
Lietuvoje neperi, atsitiktinai užklysta rugpjūčio, rugsėjo mėnesiais.
Sibirinis kėkštas (lot. Perisoreus infaustus) – varninių šeimos paukštis. Mažesnis ir lieknesnis bei lieknesne uodega už Lietuvoje dažną kėkštą. Mažiausias ir smulkiausias vakarų Palearktikos varninis paukštis. Kūno ilgis 26-30 cm, išskėstų sparnų tarpugalių atstumas 40-46 cm, svoris 74-98 g.
Apdaras pilkšvai rudas, su kaštoninėmis dėmėmis ant sparno sulenkimo.
Gyvena aukštesnėse platumose ir visais metų laikais dažniausiai būna spygliuočių miškuose. Dažniausiai renkasi tankias miškų vietas nepaliestas žmonių, retai įsikuria atviresniuose miškuose. Gali kaboti žemyn galva kaip zylės.
Lietuvoje neperi, atsitiktinai užklysta rugpjūčio, rugsėjo mėnesiais.
Bēdrozis jeb Sibīrijas bēdrozis,[1] arī Sibīrijas sīlis (Perisoreus infaustus) ir neliela auguma vārnu dzimtas (Corvidae) putns, kas plaši izplatīts Eirāzijas ziemeļu reģionu mežu zonā. Izdala 5 pasugas.[2]
Lai gan bēdrozis ir plaši izplatīts, tā populācija līdz ar lauksaimniecības un rūpniecības attīstību sadrumstalota.[3]
Bēdroža izplatības areāls plešas, sākot ar Norvēģiju, Zviedriju un Somiju rietumos līdz Tālajiem Austrumiem austrumos. Areāla dienvidu robeža sasniedz Mongoliju un Ķīnas ziemeļus.[4] Ziemo ligzdošanas areālā, reizēm veicot nelielus klejojumus.[5]
Bēdrozis Latvijā ir rets ieceļotājs.[5] 20. gadsimtā bijuši tikai trīs novērojumi (Zeltiņos, Rīgā un Ogres apkārtnē).[6]
Bēdrozis ir pamanāmi mazāks, slaidāks un ar proporcionāli garāku asti kā sīlis. Tas ir viens no vismazākajiem un smalkākajiem putniem vārnu dzimtā. Tā ķermeņa garums 25—32 cm, spārnu plētums 40—46 cm, svars 72—101 g.[7][8][9] Bēdrozim no pārējiem vārnu dzimtas putniem īpaši atšķiras knābis, kas ir daudz īsāks un smailāks.
Tā apspalvojums ir brūni pelēks, spārnu pamatne un pleci kastaņbrūni, bet spārni un aste koši rudi. Lidspalvas spārniem ir pelēkas vai pelēkbrūnas. Galvas virsa tumši pelēka vai brūna.
Bēdrozis ir visēdājs. Tas medī mazus dzīvniekus un putnus, apmēram tik lielus kā zīlīte, izēd citiem putniem olas un putnēnus. Barojas ar jebkura veida maitas gaļu un ar jebkuriem pieejamiem bezmugurkaulniekiem, lielākā daļa no tiem ir kukaiņi. No augu barības bēdrozis ir iemīļojis dažādas ogas un augļus. Ja barības ir daudz, tas veido barības krājumus, kurus pamatā izmanto putnēnu barošanas laikā. Barība tiek slēpta aiz koku mizām vai starp skujukoku skujām. Krājumi ir nelieli un grūti pamanāmi.[7]
Bēdroži ligzdo vienreiz gadā, aprīļa sākumā. Inkubācijas periods ilgst 18—19 dienas. Olas perē tikai mātīte. Tēviņš baro mātīti ne tikai perēšanas laikā, bet arī 7 dienas pēc putnēnu izšķilšanās, jo pirmo nedēļu tie netiek atstāti vieni. Pēc tam putnēnus baro abi vecāki. Dējumā ir 2—4 olas. Apspalvojums putnēniem izaug pēc 21—22 dienām.[7]
Liela daļa jauno putnu paliek ilgstoši kopā ar vecākiem vienā teritorijā, tādējādi tie apmācās aizsargāt savu kopienu pret saviem galvenajiem ienaidniekiem: vanagiem un pūcēm.[10] Jaunie bēdroži nākamajā vasarā neveido pārus, neligzdo un, kamēr jaunie putnēni nav pametuši ligzdu, arī nepalīdz vecākiem barot jaunākos brāļus un māsas.[11] Pat, ja kāds mēģina piedalīties barošanā, vecāki jaunos bēdrožus padzen. Tikai tad, kad putnēni ir apspalvojušies un sākuši lidot, vecāki ļauj iepriekšējā gada bērniem barot jaunākos putnus. To skaidro ar faktu, ka bēdrozis ļoti rūpējas, lai tā ligzda būtu labi noslēpta. Vairāku barotāju regulāra ligzdas apmeklēšana norādītu plēsējiem ligzdas vietu, kā arī visi iespējamie plēsēji tiek aizmānīti un vesti projām, izmantojot visu ģimenes resursu. Kad jaunais perējums ir jau sācis lidot un vairs nav tik nevarīgs, iepriekšējā gada putniem ir ļauts piedalīties barošanā, un vecāki retāk apmeklē jauno perējumu.[12] Lai gan ne visi jaunie putni paliek pie vecākiem, tie pamet vecāku teritoriju apmēram pēc 8 nedēļām.[7]
Bēdrozim ir 5 pasugas:[2]
Bēdrozis jeb Sibīrijas bēdrozis, arī Sibīrijas sīlis (Perisoreus infaustus) ir neliela auguma vārnu dzimtas (Corvidae) putns, kas plaši izplatīts Eirāzijas ziemeļu reģionu mežu zonā. Izdala 5 pasugas.
Lai gan bēdrozis ir plaši izplatīts, tā populācija līdz ar lauksaimniecības un rūpniecības attīstību sadrumstalota.
De taigagaai (Perisoreus infaustus) is een vogel die behoort tot de kraaiachtigen.
De taigagaai wordt 26-29 cm in de lengte, de spanwijdte is ruim 40 cm lang. De taigagaai weegt ongeveer 75 tot 90 gram. Mannetje en vrouwtje zien er hetzelfde uit. De grondkleur is beigebruin, het verenkleed is grijzig met een donkere kopkap; de stuit, staart en delen van de vleugels zijn roestrood. Als de taigagaai vliegt, is met name op de borst duidelijk een rode vlek te zien. De taigagaai kan niet zingen; hooguit kan hij, net als de Vlaamse gaai, een krassend geluid produceren bij schrik of gevaar. Juveniele vogels hebben meer bruinachtige bovendelen.
Taigagaaien zijn alleseters: ze eten onder andere zaden, noten, bessen, insecten, maar ook aas. Net als de Vlaamse gaai en de notenkraker verstopt hij zaden en noten in de grond als wintervoorraad. De taigagaai is bijna altijd in staat om zijn voorraad terug te vinden, ook als er sneeuw ligt.
Zoals het woord al aangeeft, komt de taigagaai voor in de taiga, oftewel in Noord-Europa en de noordelijke delen van Canada en Rusland. Alleen al in Europa wordt de populatie op enkele honderdduizenden geschat. Het is een uitgesproken standvogel. De taigagaai leeft al met al tamelijk teruggetrokken, maar is bij ontmoeting met mensen echter niet overdreven schuw; in de winter komt hij vaak in de buurt van dorpen.
De soort telt 8 ondersoorten:
Taigagaaien zijn meestal zwijgzaam, soms wordt een miauwend gie-ah (ook beschreven als hieèh) of een rauw tsjèr geuit. Verder een koek, koek, wiskie geluid en miauwende, buizerdachtige geluiden.
Het nest wordt gebouwd tegen de stam van naaldbomen op een hoogte van 3 tot 5 meter. Het nest wordt goed geïsoleerd met dennentakken, mossen en haren. Het vrouwtje legt in april of mei gemiddeld drie tot vier groen of grijsachtige eieren die bedekt zijn met bruine vlekken. De eieren komen na 16-17 dagen uit. Kuikens kunnen al snel zelf vliegen, maar blijven desondanks toch nog geruime tijd bij hun ouders. Een paar blijft het hele leven samen.
In Finland, met name Lapland, heeft de taigagaai een bijzondere status. De taigagaai wordt in een aantal (kinder)liederen bezongen; volgens de Finse volkscultuur brengt het zien van de taigagaai geluk. Voor bosarbeiders is hij daar een soort 'maatje'. Opvallend genoeg brengt de taigagaai volgens de Duitse volkscultuur juist ongeluk (in het Duits heet de taigagaai dan ook Unglückshäher). Een (weliswaar zeer speculatieve) verklaring zou kunnen zijn dat zelfs de taigagaai het in Scandinavië gedurende bepaalde winters van de kleine ijstijd niet uithield, derhalve zuidelijker overwinterde, en in Duitsland werd gezien als een teken van een zeer strenge winter.
Bronnen, noten en/of referenties
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Perisoreus infaustus op Wikimedia Commons. De taigagaai (Perisoreus infaustus) is een vogel die behoort tot de kraaiachtigen.
Lavskrikje (Perisoreus infaustus) er ein kråkefugl som førekjem i lavkledd barskog frå Noreg til austre Sibir, og er ein utprega standfugl innanfor utbreiingsområdet. Lavskrikja kjennast igjen på den gråbrune livlege fjørdrakta, og ho har ei klår rustraud farge på vengteikningane, stjerten, og overgumpen. Lavskrikja er kjent for å vere mykje uredd, og nærmar seg ofte til menneske i skogen for søk etter føde. Ho har òg spelt ei viktig rolle i folklore.
Lavskrikja er mindre enn dei fleste kråkefuglar, har ein gjennomsnittleg lengd på 26-29 centimeter, eit vengespenn på 40-46 centimeter og ei vekt på 80-95 gram. Ho er moneleg mindre enn slektningen nøtteskrikje (Garrulus glandiarius) og litt større enn gråtrast. Den mykje iaugefallande fjørdrakta er gråbrun med ein brunsvart krone og rustraud overgump, liksom stjertsidene. Mellomste pennparet på stjerten er oskegrå. Også vengknokane er klårt rustraude på oversida, tydlegast synleg i flukta. Strupen er gråaktig, det svarte nebbet er lite og rettpeikande og fjørene på naseopningane dannar ein liten beige fjørdusk over nebbet. Augo og tarsen er svarte. Kjønna og er like, men hoene er litt mindre og unge lavskrikjer skil seg med eit noko brunare ryggparti og meir einsfarga fjørdrakt.
Flukta er smidig og roleg, med glidande innslag og dei brukar å røre seg frå tre til tre. Dei kan ofte minne om ei stor meis når ho klatrar opp og ned greinene.[1]
Lavskrikja er stort sett taus, men trass det har ho eit mykje breitt register og mange lyder liknande på nøtteskrikjer.[2] I blant kan det høyrast eit kort, jamrande gee, eit stigande kui samt eit noko tynnare kiij. Når fuglen er opphissa kan han gje eit skrikande, høgt kreeh eller mjauande ”geeeh”; begge lydar har mange likskapar med nøtteskrikja, men lyder frå lavskrikja er spedare. Songen er sjeldan høyrt, jamring, kvitrande og kvislande fuglesong som berre kan høyrast innanfor cirka 20 meters avstand. Begge kjønna syng.[2]
Lavskrikja er ein standfugl som lever over store delar av den nordre barskogsregionen frå Fennoskandia, gjennom Russland austover til Stillehavet.
Lavskrikja var ein av artene som Linné opphavleg skildra i sin Systema Naturae frå 1700-talet. Han plasserte ho i gruppa saman med kråkefuglar under namnet Cractes infaustus.[3]
Storparten av dei ti underartane som arten delast opp i vart skildra i byrjinga av 1900-talet av Peter Petrovic Sushkin, Boris Stegmann og Sergei Alexandrovich Buturlin, aktive ved den ornitologiske avdelinga på Zoologisk institutt ved Det russiske vitskapsakademiet.[4]
Følgjande listing av underartar med utbreiing er etter Larsson 2001:
Lavskrikja lever i barskog på Austlandet nordover til Tana og Stabbursdalen, og i Aust-Finnmark. Ho finst berre sporadisk i Nordland og Troms fylke. Storleiken på populasjonen i Noreg er ikkje kjent, men grovt estimert til 10 000 til 50 000 par.[5]
Lavskrikja trivst i gammal granskog rik på lav, arten kan dessutan observerast i andre typar av barskog. Dei føretrekkjer gamle, lukka skogar, oftast eldre enn 60 år. Tett skog gjev effektivt vern mot predatorar som eksempelvis hønsehauk.[6]
Dei vaksne fuglane nyttar meir tid på marka og til søk etter føde i skogar dominert av gran enn i skog som er dominert av furu med høge stammar. Dei nyttar den mest tette skogen mykje sparsamt, likevel kan slik skog brukast av ungfuglar nyleg komne ut frå reiret.[6]
Hekkinga tar til frå slutten av mars til byrjinga av april. Reiret vert bygd av begge kjønna, og består av ein base av pinnar, kvistar, lav og bark. Det er nøye konstruert, plassert lågt og tett mot ein trestamme av gran, bjørk eller furu. Reiret fôrast med never og fjør frå ulike artar hønsefuglar som storfugl, orrfugl og ryper. Iblant har ein observert lavskrikje plukke opp fjører som først blir plassert i borksprekkjer i tre, for seinare bruk som reirmateiale.[7]
Hoa legg 3-5 egg som er skittenkvite med grønaktig skjær, teikna med grå og grønbrune flekker. Rugetida er ca. 20 dagar. Begge kjønna matar ungane i rundt 20-24 døgn, i denne perioden er fuglane veldig varsame for å unngå at reiret blir oppdaga. Kråke, ramn og nøtteskrikje er dei fremste årsakene til ei mislukka hekking, og jamvel ekorn angrip reirplassen. Hekkesuksessen har vist seg å vere mindre i revir med bland anna avfallsplassar der andre kråkefuglar finst. Lavskrikja har større framgang i område med relativt tett eldre skog en i fragmentert skog. Storleiken på reviret varierer mellom 50 og 150 hektar.
Lavskrikja er altetar og dietten deira er stort sett bær, særleg blåbær, samt mindre pattedyr, insekt, fugleungar, og sopp, etter kva det er tilgang på.[6]
Frå og med juli til den første snøen fell, hamstrar lavskrikjene mat til vinteropplag.[7] Føda samlast inn individuelt og mest alle lavskrikjer tar av sina eigne forråd. Lavskrika finn att ca. 90 % av hamstra matbitar, noko som krev ein mykje høg minnekapasitet.[7]
Under høgvinteren senker lavskrikja kroppstemperaturen for å spare energi, og er mykje inaktiv.[7]
Dette er ingen sky fugl og turgåarar i skog får ofte sjå fuglen som kan oppføre seg nysgjerrig nær menneske. Etter berre kort tid kan ville lavskrikjer mykje vel late seg handmata likt ein tam gråsporv gjer.
Fleire stader har lavskrikja ord på seg for å bringe uflaks. I Noreg har namnet ulykkesfugl vore brukt lokalt.[8] Det vitskaplege namnet er Perisorenus infaustus, som ordrett omsett tyder "Ulykkesbringande pratmakar".[9] På tysk heiter arten Unglücksheher (lit. Ulykkesskrikje). Folkesegn seier att ho høyrte huldra og det underjordiske, og att ho ikkje lèt skogsfuglfellene vere i fred. Om ein skaut lavskrikje vart ikkje våpenet brukbart etterpå.[9] Lavskrikja fekk det vitskaplege namnet i 1819,[9] og namnet er nemnt første gongen rundt 1730.[10] Linné sin elev, doktor Johan Otto Hagstrøm, skreiv dette frå reisa si i Jemtland 1749:
«Om en skytt möter fågeln rökiuxan uti skogen, så skal han omöjligen få skiuta något djur den dagen. Om en resande råkar få se samma olyksfågel rökiuxan, så händer honom något ledsamt om dagen.»
I Noreg er andre lokale namn på arten mellom anna raudskjor, raudskrike, tellkjuksa og lavkjosa.[8]
_(13667796705).jpg)
_(13667845783).jpg)
.jpg)
.jpg)
_(13667858173).jpg)
_-_Corvidae_-_bird_skin_specimen.jpeg)
|coauthors= (hjelp)
Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Lavskrikje Lavskrikje (Perisoreus infaustus) er ein kråkefugl som førekjem i lavkledd barskog frå Noreg til austre Sibir, og er ein utprega standfugl innanfor utbreiingsområdet. Lavskrikja kjennast igjen på den gråbrune livlege fjørdrakta, og ho har ei klår rustraud farge på vengteikningane, stjerten, og overgumpen. Lavskrikja er kjent for å vere mykje uredd, og nærmar seg ofte til menneske i skogen for søk etter føde. Ho har òg spelt ei viktig rolle i folklore.
Lavskrike (Perisoreus infaustus) er en kråkefugl i slekten Perisoreus, som ellers består av kun to andre arter. Lavskrike er utbredt i lavkledd barskog, fra Norge til Øst-Sibir, og den er en utprega standfugl innenfor utbredelsesområdet.
I Norge kan lavskrika kjennes igjen på den gråbrune livlige fjærdrakta. Den har klar rustrød farge på vingetegningene, stjerten, og overgumpen. Arten hamstrer mat og er kjent for å være uredd folk, og den nærmer seg ofte mennesker i skogen, i sin søken etter en lettvint matbit. Den har også spilt ei viktig rolle i skandinavisk folklore, og den regnes som opphavet til betegnelsen «ulykkesfugl».
Lavskrika måler cirka 25–31 cm og veier omkring 72–101 g.[1] Den er altså noe mindre enn nøtteskrike (Garrulus glandiarius) og litt større enn gråtrost (Turdus pilaris).
Arten varierer i farge geografisk, og er mest grå i det sentrale Sibir (ssp. yakutensis), mens den blir gradvis mer rustrød i fargen vestover og østover for denne underarten.[1] Kjønnene har tilnærmet lik fjærdrakt, men hunnene skiller seg med et noe brunere ryggparti og ellers noe dusere farger. Hannene blir noe større enn hunnene.[1] Underartene skiller seg mest gjennom fargene.[1]
Den iøynefallende fjærdrakta hos nominatformen er gråbrun med en brunsvart krone og rustrød overgump og stjertsider. De midtre halefjærene er askegrå. Også vingeknokene er klart rustrøde på oversida, godt synlige i flukt. Strupen er gråaktig, det svarte nebbet er lite og rettpekende, og fjærene på neseåpningene danner en liten beige fjærdusk over nebbet. Øyne og tarsen er svarte.
Flukta er smidig og rolig, med glidende innslag, og de bruker å røre seg fra tre til tre. De kan ofte minne om ei stor meis når den klatrer opp og ned greinene.[2]
Lavskrika er stort sett taus, men trass det har den et brett register, og mange av lydene likner på nøtteskrikas.[3] I blant høres et kort, jamrende gee, et stigende kui samt et noe tynnere kiij. Når fuglen er opphissa kan han gi et skrikende, høgt kreeh eller mjauende ”geeeh”; begge lyder har mange likskaper med nøtteskrika, men lyder fra lavskrika er spedere. Sangen er sjeldent hørt, jamring, kvitrende og kvislende fuglesang som bare kan høres innenfor cirka 20 meters avstand. Begge kjønna synger.[3]
Lavskrika er en standfugl som forekommer over store deler av den nordre barskogsregionen fra Fennoskandia, gjennom Russland østover til Stillehavet. I Norge forekommer arten på Østlandet og nordover til Tana og Stabbursdalen, og i Øst-Finnmark. Den forekommer bare sporadisk i Nordland og Troms fylke. Størrelsen på populasjonen i Norge er ikke kjent, men grovt estimert til 10 000 til 50 000 par.[4]
Lavskrika var en av artene som Linné opphavlig beskrev i Systema Naturae fra 1700-tallet. Han plasserte den i gruppa sammen med kråkefugler under navnet Cractes infaustus.[5]
Storparten av de ti underartene som arten opprinnelig ble inndelit i ble beskrevet i begynnelsen av 1900-tallet av Peter Petrovic Sushkin, Boris Stegmann og Sergei Alexandrovich Buturlin, aktive ved den ornitologiske avdelinga på Zoologisk institutt ved Det russiske vitenskapsakademiet.[6] Det har imidlertid hersket stor forvirring om antallet underarter gjennom år. Noen mener de kan være så mange som 17, andre så få som 4–5.[7] I øyeblikket regner man ni underarter, der flere tidligere beskrevne nå inngår som synonymer. I så måte er manteufeli inkludert i nominatformen; monjerensis er inkludert i rogosowi; bungei og sokolnikowi er inkludert i yakutensis; suschkini er inkludert i sibericus; varnak er inkludert i tkachenkoi, og sakhalinensis er inkludert i maritimus. Videre har rasen ostjakorum blitt inkludert som et juniorsynonym til rogosowi.[1]
Inndelingen under følger HBW Alive og er i henhold til dos Anjos & Bonan (2017)[8]. Oppdelingen av underfamilier følger Jønsson et al. (2016).[9] Alle norske navn følger Norsk navnekomité for fugl (NNKF) og er i henhold til Syvertsen et al. (2008),[10] med unntak for navn gitt i parentes. Disse har fortsatt ikke fått avklart sitt norske navn og må derfor kun betraktes som beskrivende uttrykk.
Lavskrika trives i gammel boreal barskog rik på lav og opptrer typisk i granskog (Picea), furuskog (Pinus) og lerkeskog (Larix) med enkelte innslag av bjørk (Betula).[1] Habitatet befinner seg i lavlandet og ved foten av fjellformasjoner, i Altajfjellene opp mot 2 200 moh.[1] i Norge er den mest tallrik i høyereliggende eldre barskoger østafjells. Arten foretrekker gammel skog med tette kroner, gjerne eldre en 60 år. Tett skog gir effektivt vern mot predatorer, som eksempelvis hønsehauk.[11]
De voksne fuglene bruker mer tid på marka og til søk etter føde i skoger dominert av gran enn i skog som er dominert av furu og har høye greinløse stammer. De bruker tettere skog mer sparsomt, likevel brukes slik skog av ungfugler og unger som nettopp har forlatt reiret.[11]
Hekkinga tar til fra slutten av mars til mai, litt avhengig av utbredelsen. Arten er monogam og danner livslange parforhold. Den bygger reirene solitært, men i noen tilfeller kan andre fugler hjelpe til med inkubasjonen av eggene og matingen av ungene. Man antar at dette er unge fugler, trolig avkom fra tidligere hekkinger. Størrelsen på reviret varierer mellom 50 og 150 hektar.[1]
Redet bygges typisk med en avstand på 500–1 000 m til andre reder.[1] Begge kjønn bidrar med byggingen, og reiret består av en base av pinner, kvister, lav og bark. Hele byggeprosessen tar gjerne 11–26 dager.[1] Det er nøye konstruert, plassert lavt og tett mot en trestamme av gran, furu, lerk eller bjørk. Reiret fôres med never og fjær fra ulike arter hønsefugler som storfugl, orrfugl og ryper. Iblant har en observert lavskrike plukke opp fjærer som først blir plassert i barksprekker i tre, for senere bruk som reirmateriale.[12]
Hunnen legger 3–5 egg som er skittenkvite med grønaktig skjær, tegna med grå og grønnbrune flekker. Rugingen tar cirka 19 døgn og utføres av hunnen alene. Hannen mater avkommet alene de første dagene, deretter bidrar begge med føden. ungene blir i reiret i cirka 21–24 dager, men de mates av foreldrene i opp mot en måned etter at reiret er forlatt.[1] I denne perioden er fuglene veldig varsomme med å avsløre reirplassen. Kråke, ravn og nøtteskrike er de fremste årsakene til ei mislykka hekking, og til og med ekorn kan angripe reiret. Hekkesuksessen er lavere rundt avfallsplasser og lignende, der andre kråkefugler fins. Arten har dessuten større suksess i områder med tett eldre skog enn i mer fragmentert skog.
Lavskrika er alteter og dietten består bær, særlig blåbær, frø, ulike insekter og deres larver, spesielt biller (Coleoptera) og sommerfugler (Lepidoptera), samt virvelløse dyr, mindre pattedyr (som smågnagere), åtsler, fugleunger, sopper, etter hva det er tilgang på.[1][11]
Fra og med juli til den første snøen faller, hamstrer lavskrikene mat til vinteropplag.[12] Føda samles inn individuelt og mest alle lavskriker tar av sina eigne forråd. Lavskrika finner att ca. 90 % av hamstra matbiter, noe som krever en stor minnekapasitet.[12]
Under høyvinteren senker lavskrika kroppstemperaturen for å spare energi, og er mye inaktiv.[12]
Dette er ingen sky fugl og turgåere i skogen får ofte se fuglen som kan oppføre seg nysgjerrig nær menneske. Etter bare kort tid kan ville lavskriker mye vel late seg handmata likt en tam gråspurv gjør.
Flere steder har lavskrika ord på seg for å bringe uflaks, og både i Norge og Sverige har begrepet ulykkesfugl vært knyttet til arten fra gammelt av.[13][14] Det vitenskapelige navnet er Perisoreus infaustus, som ordrett oversatt betyr «ulykkesbringende pratmaker».[15] På tysk heter arten Unglücksheher (bokstavelig ulykkesskrike). Folkesagn sier at den hørte huldra og det underjordiske, og at den ikke lar skogsfuglfellene være i fred. Om en skjøt lavskrike ble ikke våpenet brukbart etterpå.[15]
Lavskrika fikk det vitenskapelige navnet i 1819,[15] og navnet er nevnt første gangen rundt 1730.[16] Linnés elev, doktor Johan Otto Hagström, skrev dette fra reisen i Jämtland 1749:
Om en skytt möter fågeln rökiuxan uti skogen, så skal han omöjligen få skiuta något djur den dagen. Om en resande råkar få se samma olyksfågel rökiuxan, så händer honom något ledsamt om dagen.
I Norge er andre lokale navn på arten blant annet raudskjor, raudskrike, tellkjuksa og lavkjosa.[13]
Lavskrike (Perisoreus infaustus) er en kråkefugl i slekten Perisoreus, som ellers består av kun to andre arter. Lavskrike er utbredt i lavkledd barskog, fra Norge til Øst-Sibir, og den er en utprega standfugl innenfor utbredelsesområdet.
I Norge kan lavskrika kjennes igjen på den gråbrune livlige fjærdrakta. Den har klar rustrød farge på vingetegningene, stjerten, og overgumpen. Arten hamstrer mat og er kjent for å være uredd folk, og den nærmer seg ofte mennesker i skogen, i sin søken etter en lettvint matbit. Den har også spilt ei viktig rolle i skandinavisk folklore, og den regnes som opphavet til betegnelsen «ulykkesfugl».
Scientìfich: Perisoreus infaustus
Piemontèis : ...
Italian : Ghiandaia siberiana
Multimedia w Wikimedia Commons Sójka syberyjska, sójka złowroga (Perisoreus infaustus) – gatunek średniego ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae).
Zamieszkuje pas w północnej Eurazji od Władywostoku i Sachalina po północną część Półwyspu Skandynawskiego. Ptak osiadły.
Obecnie rozróżnia się 8 podgatunków[5][2]:
To mała, ciemna sójka północnych lasów. Brak dymorfizmu płciowego. Upierzenie beżowoszare, na skrzydłach i kuprze jaskrawordzawe plamy. Na głowie brązowa czapeczka, nogi i dziób ciemne. Ma szary wierzch ciała, szyja i pierś. Ogon dłuższy niż u sójki, dziób krótszy i ostrzej zakończony. Pokrywy skrzydłowe duże, rdzawe skraje ogona i brzuch. Tryb życia przypomina trochę zachowania większej sójki zwyczajnej. Można ją od niej odróżnić po dłuższym schodkowatym ogonie, delikatniejszej budowie, prostym dziobie i braku niebieskiej barwy w upierzeniu. Jest nieco większa od kosa. W porównaniu ze sroką ma inne ubarwienie – dominuje czarnobrązowa tonacja z dodatkiem rdzawej barwy. W leśnym gąszczu wyróżnia się rdzawobrązowymi plamami po obu stronach skrzydeł, kupra i ogona. W trakcie obserwacji w terenie można określić wiek ptaka. Stare sójki złowrogie mają bardziej zaokrąglone i mniej wytarte sterówki niż młode.
Ptak towarzyski i ciekawski, toteż często zbliża się blisko do ludzi. Czasem spotyka się ją w pobliżu leśnych obozowisk. W czasie lęgów staje się ruchliwa. W locie rozchyla wachlarzowato ogon. Zwinnie i żwawo porusza się pomiędzy drzewami. Gdy siedzi zachowuje wyprostowaną postawę i nastrojone pióra ma tułowiu.
Sójka syberyjska jest ptakiem dość milczącym w odniesieniu do sójki zwyczajnej, która wydaje całą gamę własnych i zasłyszanych dźwięków. Gdy się jednak odzywa to znacznie ciszej niż jej bliska kuzynka. Typowe skrzeczenie słychać przeważnie w stadach. W trakcie godów odgłosy przypominają "kuk kuk".
ok. 180 g
To ptak typowo północny – zamieszkuje tajgę. Typowy ptak starych i gęstych lasów i borów sosnowych, świerkowych i modrzewiowych. Życie spędza w głębi drzewostanów i rzadko je opuszcza. Swoim terenom lęgowym jest wierna cały rok, nawet w niesprzyjających warunkach. Jednak czasem zdarza się jej zapuszczać bardziej na południe lub na niżej położone tereny. Niektóre osobniki z północno-wschodniej Europy lub Skandynawii kierują się na północny zachód lub południe Starego Kontynentu. W nowym środowisku często giną nim uda im się spotkać z przedstawicielami swojego rodzaju. Duże trudności sprawia im znalezienie drogi powrotnej, choć nieznany jest tego powód. Najczęściej swoją wędrówkę kończą w wyniku postrzelenia. Jest to efekt dużego zaufania wobec ludzi i sporej atrakcji dla myśliwych.
Rozpoczyna się już wczesną wiosną gdy leży jeszcze śnieg.
Na drzewach iglastych i budynkach. Przypomina gniazdo sójki. To mocno zbudowana platforma umieszczona przy pniu zbudowana z gałązek z wyścieleniem złożonym z mchu.
Jeden lęg w roku na przełomie marca i kwietnia. Składa 3 do 5 niebieskawych lub szarozielonych jaj z szarym nakrapianiem. Okres w którym to robi zależy od szerokości geograficznej. Później gnieżdżą się północne populacje.
Wysiadywanie trwa od 19 do 20 dni i tylko samica zajmuje się wygrzewaniem jaj. Pisklęta opuszczają gniazdo po około 40 dniach. Tak długi okres przebywania młodych w lęgowisku spowodowany jest warunkami klimatycznymi.
Jest wszystkożerna. Owady, drobne ptaki i drobne gryzonie leśne, uzupełnione pokarmem roślinnym – głównie nasiona roślin iglastych, różne części roślin i jagody. Najchętniej zjada nasiona sosny syberyjskiej, które w akrobatycznych pozach z gracją wybiera bezpośrednio z szyszek wiszących na końcach gałązek. Zdarza się, że opróżnia ptasie gniazda.
Jest objęta ochroną gatunkową ścisłą.
Sójka syberyjska, sójka złowroga (Perisoreus infaustus) – gatunek średniego ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae).
O gaio-siberiano (Perisoreus infaustus) é uma ave da família Corvidae, que habita principalmente as florestas coníferas no norte da Eurásia. Apesar do seu habitat estar sendo fragmentado, é uma ave muito comum. Por isso, a União Internacional para a Conservação da Natureza o classificou como "pouco preocupante".
O Gaio-siberiano compartilha do mesmo gênero, Perisoreus, com o Perisoreus internigrans, nativo da China, e o Perisoreus canadensis, da América do Norte. Entretanto, seu comportamento difere de ambos. Os indivíduos de sua espécie que acompanham os pais não ajudam a criar seus filhotes, diferentemente das outras duas espécies. A absência de cuidados extra-paternais pode ter se dado por haver pressão contra a seleção natural da reprodução cooperativa, provavelmente devido a uma estratégia para evitar a atenção dos predadores.
Há três subespécies de Gaio-siberiano ao oeste de Ural, onde P.i.infaustus localiza-se na Fino-Escandinávia e na Península de Kola e P.i.ostjakorum e ruthenus ao leste. Mais ao leste, foram classificadas mais 13 subespécies. Os Gaio-siberianos migraram do leste ao oeste graças à expansão das florestas coníferas na Escandinávia logo após a era do gelo, que gerou novos habitats adequados graças ao aquecimento global.
O Gaio-siberiano é a menor dos corvídeos paleárticos, pesando de 75 a 90 gramas e com 30 cm de comprimento, em média. A plumagem do adulto é marrom-acinzentada, com a parte superior da cabeça marrom-escura e a inferior clara, além de possuir peitoral ainda mais claro. Sua garupa é amarelada e seu pescoço acinzentado. Há padrões listrados em suas penas exteriores e seus pés são negros. Sua aparência é deveras imperceptível para o camuflar de predadores que habitam em seu habitat. Além disso, sua pluma é macia para o aquecer no inverno. Troca suas penas uma vez por ano, que vai do meio de junho até o meio de setembro. Um indivíduo pode viver até 20 anos, porém sua expectativa de vida é de 7,1 anos.
Recém-nascidos praticamente não possuem penas e precisam serem cobertos pelas fêmeas. Gaio-siberianos jovens são similares aos adultos, porém sua plumagem da cabeça é mais clara.
O Gaio-siberiano é bem adaptado em voos dentro de florestas, porém é atrapalhado quando voa em terrenos abertos, o que explica sua vulnerabilidade à predadores de rapina.
Em geral, o Gaio-siberiano é silencioso, mas pode emitir um grito que é semelhante ao de um urubu. O canto, que é emitido por ambos sexos, ocorre principalmente durante o acasalamento e pode ser ouvido apenas em distâncias curtas. Ele é composto de diversos sons, que variam entre notas estridentes, assobios, rangidos, sons oscilantes e sons copiados de outros pássaros.
O Gaio-siberiano reside nas florestas boreais nortenhas de abeto, pinho, cedro e larício, que circundam desde a Escandinávia até o norte da Rússia e Sibéria. Seu terreno é extenso, estimado em 19.300.000 km², e é nativo da Noruega, Suécia, Finlândia, Rússia, Mongólia, Cazaquistão e China, porém também pode ser encontrado na Bielorrússia, Estónia, Letónia, Polónia, Eslováquia e Ucrânia. Apesar da espécie ser no geral estacionária, alguns indivíduos migram para o sul durante o inverno.
Ele gosta de florestas densas e fechadas, presentes em planícies. Florestas de abeto são seu habitat predileto para forrageamento e nidificação, pois a folhagem densa das árvores coníferas locais oferecem maior proteção contra predadores. Nota-se que o sucesso de reprodução está ligado com densidade da folhagem, pois os ninhos e ovos não atrairão tanta atenção dos predadores. Assim, o benefício de ter mais espaço para fuga é sobreposto pelo benefício da camuflagem. Seus territórios tendem a serem diversificados, compreendendo matagais envelhecidos, bosques e encharques. Por isso, territórios ativos são considerados um indicador de alta diversidade ecológica em uma floresta.
O Gaio siberiano é onívoro e se alimenta principalmente de frutas, sementes, insetos e aranhas. Bandos dele também se alimentam de carcaças de animais que foram mortos por predadores mamíferos, como lobos e glutões. Entre as comidas ocasionais, se encontram ovos, pássaros pequenos, filhotes de pássaros, lesmas, caracóis, pequenos mamíferos e lagartos. No outono e inverno, é comum bagas (especialmente amoras e acerolas) serem coletadas e guardadas atrás de um tronco caído, penduradas em líquen ou entre galhos forcados. Gaio-siberianos possuem muitos esconderijos de comida em uma área enorme, por isso são conhecidos como coletadores dispersivos. Mas, diferente de outros corvídeos, seu estoque de comida não é compartilhado com os irmãos para aumentar a sobrevivência em grupo. Ao invés disso, o indivíduo consome seu estoque sozinho. Esses estoques são importantes para a sobrevivência no inverno, já que o forrageamento é restrito pelas poucas horas de sol. Para estocar comida de forma segura, os gaio-siberianos desenvolveram glândulas salivares especiais que são usadas para criar agregados de comida grudentos, que se aderem ao líquen ou em buracos em árvores, onde podem ser acessados durante o inverno. Por causa destes esconderijos, o gaio siberiano é uma ave territorial. Normalmente, os esconderijos estão próximos ao ninho.
Gaio-siberianos normalmente ficam nos arredores da floresta enquanto buscam comida para evitarem serem notados pelos predadores. Apesar disso, podem ocasionalmente procurar por insetos em áreas abertas e úmidas, com abundância em touceiras. Nessas ocasiões, eles andam em grupos de 3 a 5 indivíduos. E, especialmente no inverno, os gaio-siberianos se aventuram em áreas ainda mais abertas em busca de pequenos roedores.
Os mais jovens são alimentados principalmente com larvas de insetos. Elas são coletadas pelo macho e armazenadas em seu esôfago, até que volte para o ninho e regurgite na boca dos filhotes. Na primeira semana após o nascimento, o macho provê comida tanto para a fêmea quanto para seus filhos, sendo a fêmea a que consome a maior parte do alimento.
Gaio-siberianos são principalmente monogâmicos, e um casal permanecerá junto no mesmo território até a morte. Foram observadas atitudes onde a ave, depois de se estabelecer como casal, impede que seu parceiro procure outros parceiros sexuais. Nesses casos, os espécimes se tornam mais agressivos com gaio-siberianos do mesmo sexo. Este ato previne que um indivíduo encontre outros parceiros durante sua vida, portanto, a preservação dos genes recai sobre ambos. O tamanho do território de um gaio-siberiano varia de 1 a 4 km, e aumenta durante o outono e inverno. Apesar de serem respeitados, alguns espécimes vão para os territórios vizinhos, caso haja um habitat com chances de reprodução maiores. Foi observado a quebra da monogamia em espécimes em cárcere.
Os ninhos estão situados em pinheiros ou abetos, de quatro a seis metros acima do chão, dentro da folhagem densa, para minimizar a detecção por parte dos predadores. Ele possui o formato de um copo e é feito com galhos que os gaio-siberianos arrancam de árvores, e são unidos com líquen, penas, teias de aranha, pelo de rena e fragmentos de ninhos de vespa. Isto é feito para isolar o ninho termicamente durante o inverno. O material para a construção é coletado durante o inverno. A construção se dá em março, e demora cerca de três meses para completá-la. Gaio-siberianos de ambos os sexos coletam o material, mas apenas as fêmeas constroem o ninho.
Os ovos são verde-claros, azuis ou cinzas, e possuem pintas verdes ou marrons. A dimensão média dos ovos são de 31,6 x 22,9 mm. Eles são postos entre 31 de março e 22 de abril. A ninhada varia de 1 a 5 ovos, e a incubação demora cerca de 19 dias. A fêmea é a responsável por chocar os ovos, enquanto o macho provê comida para sua parceira e para os filhotes. Os gaio-siberianos se reproduzem apenas uma vez ao ano, e não coabitam novamente, mesmo se a ninhada falhar. Um ninho é construído para cada nova ninhada.
As penas dos filhotes nascem de 18 a 24 dias depois do nascimento da primeira cria, entre maio e junho. Eles também abandonam o ninho durante esse período, apesar de ainda se esconderem dentro de troncos de árvores dentro do território até que consigam voar. Os pais continuam a alimentá-los até cerca de três semanas até a plumagem aparecer, e permanecem como uma família durante o verão, outono e inverno. A maior parte das aves jovens abandonam seus territórios de nascimento depois de 3 a 4 semanas após as penas aparecerem, e entram em novos grupos, que normalmente estão ao menos quatro territórios de distância da área de seus pais.
O gaio-siberiano (Perisoreus infaustus) é uma ave da família Corvidae, que habita principalmente as florestas coníferas no norte da Eurásia. Apesar do seu habitat estar sendo fragmentado, é uma ave muito comum. Por isso, a União Internacional para a Conservação da Natureza o classificou como "pouco preocupante".
Škriekavec zlovestný alebo sojka zlovestná[2] (lat. Perisoreus infaustus) je spevavec z čeľade krkavcovitých. Obýva boreálne ihličnatý les palearktídy od Nórska na východ v Sibíri. Južná hranica jeho areálu rozšírenia sa posúva na sever.[3]
Do strednej Európy sa zatúla veľmi vzácne. Zo Slovenska poznáme údaj z 19. storočia a dve pozorovania z 20. storočia.[3] Pozorovanie 6. januára 1990 v pohorí Veľká Fatra bola uznané Faunistickou komisiou.[4] V zozname vzácnych ornitologických pozorovaní podliehajúcich hláseniu Faunistickej komisii[5] ani v zozname vzácnych a zriedkavých druhov vtákov databázového systému Birding Slovakia nie sú žiadne novšie záznamy[6]
Ekosozologický status v roku 1995 Im - nezaradený migrant, resp. nehniezdič. V roku 1998 žiadny.[3] V roku 2001 žiadny.[7] V roku 2014 žiadny.[8][9][10] Európsky ochranársky status SPEC3 - druhy, ktorých globálne populácie nie sú koncentrované v Európe, ale majú tam nevhodný ochranársky status. Stupeň ohrozenia D - ustupujúci druh.[3]
Commons ponúka multimediálne súbory na tému Škriekavec zlovestný
Wikidruhy ponúkajú informácie na tému Škriekavec zlovestný
Škriekavec zlovestný alebo sojka zlovestná (lat. Perisoreus infaustus) je spevavec z čeľade krkavcovitých. Obýva boreálne ihličnatý les palearktídy od Nórska na východ v Sibíri. Južná hranica jeho areálu rozšírenia sa posúva na sever.
Lavskrika (Perisoreus infaustus) är en kråkfågel som förekommer i lavklädd barrskog från Norge till östra Sibirien, och är en utpräglad stannfågel inom sitt utbredningsområde. Lavskrikan är en liten kråkfågel, den minsta i västra palearktis. Den känns igen på sin gråbruna yviga fjäderdräkt, och på sin klart roströda färg på vingteckningarna, stjärten, och övergumpen. Lavskrikan är känd för att vara mycket orädd, och söker sig ofta till människor i skogen för födosök. Den har också spelat en viktig roll i folklore. Lavskrikan är Norrbottens landskapsdjur.
Lavskrikan är mindre än de flesta kråkfåglarna, och den minsta i västra palearktis.[2] Den har en genomsnittlig längd på 26-29 centimeter,[2] ett vingspann på 40-46 centimeter,en ålder på 8-10 år och vikt på 80-95 gram. Den är betydligt mindre än sin släkting nötskrika och något större än björktrast. Dess mycket yviga fjäderdräkt är gråbrun med en brunsvart hjässa och roströd övergump, liksom stjärtsidorna. Mellersta pennparet på stjärten är askgrått. Även vingknogarna är klart roströda på ovansidan vilket tydligast syns i flykten. Strupen är gråaktig, den svarta näbben är liten och rätt kort och dess befjädring på näsborrarna bildar en liten beige tuss vid pannan. Ögon och tars är svarta. Könen och åldrarna är lika men honan är något mindre och juvenila lavskrikor skiljer sig med ett något brunare ryggparti och mer enfärgad fjäderdräkt.
Flykten är smidig och tystlåten, med glidande inslag och de brukar röra sig från träd till träd. Den kan ofta påminna om en stor mes då den klänger upp och ned i grenarna.[3]
Lavskrikan är mestadels tystlåten men den har trots det ett mycket brett register och många läten liknar nötskrikans.[2] Ibland hörs ett kort, jamande geä, ett uppåtböjt kui samt ett något tunnare kiij. När fågeln är upprörd kan den låta sig höras ett skränande, ljudligt läte; krääh eller ”gäääh”; båda lätena har många likheter med nötskrika men lavskrikans läten är spädare. Lavskrikans sång utgörs av en sällan hörd, jamande, kvittrande och visslande skuggsång som endast kan höras inom cirka 20 meters avstånd. Båda könen sjunger.[2]
Lavskrikan är en stannfågel som förekommer över större delen av den norra barrskogsregionen från Skandinavien, genom Ryssland österut till Stilla havet.
Lavskrikan var en av de arter som Linné ursprungligen beskrev i sin Systema Naturae från 1700-talet. Han placerade den i gruppen med kråkfåglar under namnet Cractes infaustus.[4]
Merparten av de tio underarter som arten brukar delas upp i beskrevs i början av 1900-talet av Pjotr Petrovitj Susjkin, Boris Stegmann och Sergej Aleksandrovitj Buturlin verksamma vid ornitologiska avdelningen på Zoologiska institutionen vid Rysslands Vetenskapsakademi.[5]
Följande listning av underarternas utbredning följer Handbook of the Birds of the World 2017:[6]
Underarten ruthenus inkluderas ibland i infaustus samt yakutensis och caudatus i sibericus.[7][8]
Lavskrikan förekommer i Sverige i inlandet från norra Värmland, i mitten av Dalarna och nordvästra Gästrikland och norrut,[9] men saknas i ett 20 - 50 kilometer brett bälte längs Norrlandskusten.[9] Norrut (och upp i fjällkedjan) går den lika långt som granskogen.
Lavskrikan trivs i gammal granskog rik på trädlavar, arten kan dock ses i andra typer av barrskog. Gamla, slutna skogar, oftast äldre än 60 år, brukar föredras av lavskrikan, eftersom den täta skogen utgör ett gott skydd mot predatorer som exempelvis duvhök.[9]
De adulta fåglarna tillbringar mer tid på marken och till födosök i grandominerade skogar än i skog som till större delen utgörs av högstammig tallskog. De mycket täta skogarna används mycket sparsamt, dock brukar denna delen av skog användas av nyligen utflugna fåglar.[9]
Häckningen inleds från slutet av mars - början av april. Boet byggs av båda könen, och består av en grund bale av pinnar, kvistar, lavar och bark. Det är omsorgsfullt byggt, placeras ganska nära marken, tätt intill en gran, björk- eller tallstam och fodras med näver och fjädrar från olika sorters hönsfåglar som tjäder, orre och ripa. Den ses ibland plocka upp fjädrar som först placeras i barkspringor i träden, för att senare användas till bobalen.[10]
Honan lägger 3-5 ägg som är smutsvita med grönaktig anstrykning, tecknade med grå- och grönbruna fläckar. Ruvningen pågår i cirka 20 dagar. Båda könen matar ungarna i runt 20-24 dygn, under denna tid är fåglarna väldigt diskreta för att undgå upptäckt av boet. Kråka, korp och nötskrika är de främsta orsakerna till en misslyckad häckning, men även ekorre. Häckningsframgångarna har visat sig vara mindre i revir vid bland annat soptippar och samhällen, där andra kråkfåglar finns. Lavskrikan hade större framgång i områden med relativt tät äldre skog än i fragmenterad skog. Storleken på reviret varierar mellan 50 och 150 ha.
Lavskrikan är allätare och dess diet består till större delen av bär (mest blåbär), samt mindre däggdjur, insekter, fågelungar, och svamp, beroende på tillfälle och tillgång.[9]
Från och med juli tills den första snön faller, hamstrar lavskrikorna mat som den placerar på många olika ställen inför vintern.[10][11] En lavskrika kan hålla reda på ca 5.000 olika förråd.[11] Födan samlas in individuellt och så gott som alla lavskrikor använder sig av sina egna förråd. Av samtliga matbitar som har samlats in av en lavskrika äts cirka 90%, vilket kräver en otrolig minneskapacitet.[10]
Under högvintern sänker lavskrikan sin kroppstemperatur för att spara energi, och är mycket inaktiv.[10]
Den är allt annat än en skygg fågel och skogsvandrare får ofta se fågeln som kan bete sig nyfiket i människors närhet. Efter bara en liten stunds bekantskap kan den vilda lavskrikan mycket väl låta sig handmatas likt en tam gråsparv.
Lavskrikan har på flera platser ansetts bringa otur. Fågelns vetenskapliga namn är Perisoreus infaustus, som ordagrant betyder "Olycksbringande pratmakare".[12] På tyska heter arten Unglückshäher (lit. Olycksskrika). Folksägen säger att den hörde vittran och det underjordiska, och att den inte lät skogsfågelfällorna vara ifred. Ifall en lavskrika sköts blev vapnet inte skjutbart.[12] Lavskrikan fick sitt vetenskapliga namn 1819.[12] Namnet nämns för första gången runt 1730.[13] Linnés lärjunge, doktor Johan Otto Hagström, skrev detta från sin resa i Jämtland 1749:
” Om en skytt möter fågeln rökiuxan uti skogen, så skal han omöjligen få skiuta något djur den dagen. Om en resande råkar få se samma olyksfågel rökiuxan, så händer honom något ledsamt om dagen. „ – Jemtlands Oeconomiska Beskriftning eller Känning, I akt tagen på en resa om sommaren 1749 af Joh.Otto Hagström. M.D., StockholmI Sveriges nordligare delar kallas fågeln i vardagligt tal ofta fläskolle på grund av att fågeln söker sig till människor i skogen (vid lägerelden) och gärna låter sig utspisas med det fläsk som människorna eventuellt ger den. Även lokala namn förekommer och på pitemål kallas den röoll ("rödolle") och på arjeplogsmål guaxick. I Jämtland kallas den röutjöx vilket fick Linné att benämna den rökiuxan. I Härjedalen kallas den "tâlgtjykkse". Andra dialektala namn är enskrika, lappskata, köxiken eller koxiken och olycksfågel.[13]
I vissa trakter sågs lavskrikan tvärtom som lyckofågel. Jägaren som stötte på "koxiken" kunde vara säker på att få byte under sin jakt. Det finns nedtecknat i Västernorrlands län.[14]
Wikimedia Commons har media som rör lavskrika.
Lavskrika (Perisoreus infaustus) är en kråkfågel som förekommer i lavklädd barrskog från Norge till östra Sibirien, och är en utpräglad stannfågel inom sitt utbredningsområde. Lavskrikan är en liten kråkfågel, den minsta i västra palearktis. Den känns igen på sin gråbruna yviga fjäderdräkt, och på sin klart roströda färg på vingteckningarna, stjärten, och övergumpen. Lavskrikan är känd för att vara mycket orädd, och söker sig ofta till människor i skogen för födosök. Den har också spelat en viktig roll i folklore. Lavskrikan är Norrbottens landskapsdjur.
Ку́кша тайѓова[3][4], ку́кша[5], со́йка сибі́рська[6] або ро́нжа[7][8] (Perisoreus infaustus) — птах роду кукша. В Україні рідкісний залітний птах[9].
Слово «кукша» запозичене через російську з фіно-угорських мов: пор. карел. kuukšо, комі: kukša (останнє вважається також запозиченням з російської). Інша версія припускає питомо російське походження — пор. рос. кукушка («зозуля»)[10]. В обох випадках очевидний звуконаслідувальний характер слова: птах видає крик, схожий на глухий звук «куук».
Українська назва «ронжа» також запозичена з російської мови[джерело?]. Слово загальноприйнятого пояснення не має, припускається, що походить з балтійських (пор. лит. rą́šis < *ranžis і латис. ruoze, ruozis — всі мають значення «кедрівка») або фінських мов[8].
У науковій літературі для позначення цього птаха українською використовується «кукша тайгова», раніше вживалась просто «кукша»[11]. У Словнику української мови присутня назва «ронжа»[7][8], а в Маркевича, Татарка — «кукша тайгова»[4], як і у Фесенко, 2018.
Цей птах схожий на велику горихвістку або малу сойку. У дорослого птаха верх голови темно-бурий; низ голови, спина, плечі, шия, воло і груди сірувато-бурі; боки тулуба і черево рудуваті; поперек, надхвістя і підхвістя насичено руді; зверху на сірих крилах насичено руді плями; центральні стернові пера сірі, інші — насичено руді; дзьоб і ноги чорні. У молодого птаха верх голови світліший; низ темніший.[9] Відрізнити кукшу тайгову від сойки можна за кольором хвоста, відсутність білих плям та за розміром.
Лісовий птах, любить селитися серед ялицево-ялинової і кедрово-модринової тайги. Дуже любить тихі, важкодоступні місця. У післягніздовий період галасливий та добре помітний. Тримається парами і зграйками. У польоті розкриває хвіст віялом. Живиться насінням хвойних дерев, горіхами, ягодами, комахами. Також живиться дрібними гризунами, дрібними птахами, яйцями і падлом. На зиму їжу ховає в дерева.
Будують гнізда на висоті від 2 до 6 метрів, яйця відкладають у квітні — травні. В гнізді може бути від 3 до 5 яєць сіруватого забарвлення в крапочку. Висиджування триває 16–17 днів. У червні — на початку липня з гнізда вилітають молоді птахи.
Кукша тайгова проживає в тайгових лісах Євразії від Скандинавії до Анадиру, Сахаліну і Примор'я, переважно в ялиново-ялицевих і кедрово-модринових лісах.
Чисельність цього птаха щороку зменшується, тому необхідні заходи охорони. В Європі цей вид птахів перебуває під охороною Бернської конвенції.
Це незавершена стаття з орнітології.Ку́кша тайѓова, ку́кша, со́йка сибі́рська або ро́нжа (Perisoreus infaustus) — птах роду кукша. В Україні рідкісний залітний птах.
Perisoreus infaustus là một loài chim trong họ Corvidae.[2]
Perisoreus infaustus (Linnaeus, 1758)
Подвиды
Ку́кша[1] (лат. Perisoreus infaustus) — птица семейства врановых (лат. Corvidae) отряда воробьинообразных.
Название кукша происходит от издаваемого птицей крика, похожего на глухой звук «куук», за который, по всей видимости, и получила своё название, сравните, напр. кукушка — от «ку-ку», филин в немецком (Uhu) от издаваемого звука «угу».
Существует версия, что название кукша заимствовано из финских языков (ср. карельское слово kuukšo — 'кукша'), но это мало убедительно, так в финском языке птица именуется как kuukkeli, а карельское kuukšo — явное заимствование из русского языка. В русских диалектах есть другое название этой птицы — ронжа, которое считается заимствованием из балтийских языков (ср. литовское rąšis — 'ореховка'), однако это мало вероятно, так как в Латвии эта птица не гнездится, является редким залетным видом: за весь XX век птица была замечена только 3 раза[2]. В более южной Литве птица была замечена первый и единственный раз только 20 августа 2010 года [3]. Название ронжа в научной сфере не утвердилось, так как название многозначимое: ронжей называют не только кукшу, но и сойку, кедровку и свиристель. Борис Пастернак в романе «Доктор Живаго» ронжей именует сизоворонку:
Вася, подостлав кожух, лежал на опушке рощи. Когда рассвет стал заметнее, с горы слетела вниз большая, тяжелокрылая птица, плавным кругом облетела рощу и села на вершину пихты возле места, где лежал Вася. Он поднял голову, посмотрел на синее горло и серо-голубую грудь сизоворонки и зачарованно прошептал вслух: «Роньжа», — её уральское имя.
— Борис Пастернак. Доктор Живаго: Роман. - М.: ОЛМА ПРЕСС, 2005. — С. 203. ISBN 5-224-05224-6
В литературе встречается старое латинское название — Cractes infaustus. Изначально, при составлении систематики Карл Линней кукше дал латинское название Lanius infaustus то есть неправильно причислил к сорокопутовым.
Внешне похожа на сойку, только немного меньшего размера: длина тела достигает 26—30 см, размах крыльев — 40—46 см, масса — 70—100 г. Окраска серовато-бурая, верх головы и крылья темные, хвост рыжий, посередине хвоста продольная темная полоса, подхвостье рыжеватое. Отличить от сойки можно по цвету хвоста и отсутствию белых пятен.
Крик — громкое «кжээ-кжээ» и низкий свист «куук-куук». Песня состоит из свистов и глухих звуков. Ведёт себя в лесу очень тихо.
Обитает в таежных лесах Евразии от Скандинавии до Анадыря, Сахалина и Приморья, преимущественно в елово-пихтовой и кедрово-лиственничной тайге. Оседлая птица, в северной части ареала зимой откочевывает на юг.
В послегнездовой период птица шумлива и хорошо заметна. Держится парами и стайками. В полёте раскрывает хвост веером. Всеядна. Основу питания составляют семена хвойных деревьев, орехи, ягоды, насекомые, мелкие грызуны, мелкие птицы, яйца и падаль. На зиму птицы делают запасы в деревьях.
Гнездо сооружает на дереве, на высоте от 2 до 6 м, откладывает яйца в апреле — мае. В кладке 3-5 зеленовато-серых с темными крапинками яиц. Насиживание длится 16 — 17 дней. В июне — начале июля происходит выход молодых птиц. В гнездовое время скрытна, иногда не слетает с гнезда даже после того, как дерево срубят.
Ку́кша (лат. Perisoreus infaustus) — птица семейства врановых (лат. Corvidae) отряда воробьинообразных.
当前北噪鸦活动的大致范围
北噪鸦（英语：Siberian Jay）（学名：Perisoreus infaustus），是鸦科噪鸦属的一种，分布于乌克兰、拉脱维亚、挪威、波兰、哈萨克斯坦、爱沙尼亚、中国大陆、瑞典、白俄罗斯、芬兰、俄罗斯、斯洛伐克和蒙古国。该物种的保护状况被评为无危。[3]
的平均体长30-31厘米，体重90-150克体重约为85.0克。栖息地包括温带森林和寒带森林，一般栖息于山坡稀疏松林间。该物种的模式产地在瑞典。[2]
北噪鸦是一种体羽松软的灰色和棕色的噪鸦。尾甚短，后枕具短冠羽。头深褐，两翼、腰及尾缘棕色，前额羽簇皮黄。栖于森林。单独、成对或成小群活动。分布于斯堪的那维亚半岛、古北界北部及中国东北和西北。不常见于北方针叶林[4]。
北噪鸦雄性成鸟：鼻须淡白沾黄。额基乌白色，额至后颈暗褐色；背、肩、腰橄榄棕褐色；尾上覆羽棕红沾橄榄褐色。小翼羽灰褐色；初级飞羽内翈褐色，第1-5枚初级飞羽外翈灰色沾棕，自第6枚始外翈基部栗色、羽端灰褐稍沾棕色；次级飞羽外翈灰褐色、近羽轴处染棕栗色；翅覆羽栗色，内翈端部具褐色近三角形块斑。中央尾羽基部栗色，余部灰褐色；外侧尾羽栗色。眼先、耳羽淡褐色。颏、喉烟灰色；胸、腹橄榄褐色沾棕；胁棕褐色；尾下覆羽棕红色沾褐；腋羽和翅下覆羽棕黄色。
北噪鸦多活动于山坡稀疏松林间，单独、成对或成小群活动。该物种栖息于有云杉，松树和落叶松的森林，或有大树冠的森林边缘。绝大部分定居，有少部分的鸟类迁移，在冬天活动时间缩短为3或4个小时，完全用于觅食。连续数天在树上使用相同的位置睡眠。
北噪鸦是杂食性动物，吃各种植物，包括浆果和蘑菇，但主要食西伯利亚松树的种子，也吃昆虫，如甲虫、蛾类，小型无脊椎动物，居住在森林中的小型啮齿类动物，甚至小型鱼类。还掠夺其他鸟类巢中的卵。
北噪鸦繁殖季节开始的很早，此时降雪仍然覆盖着地面。巢置于树上距地面约2米处。相当大，用多种材质筑成，包括树枝，烂木头，苔藓，地衣，蜘蛛茧和树皮组成，内部充满了许多羽毛。4月产卵，每巢产2至4枚，孵化19天，雏鸟孵化后约三个星期离巢。
北噪鸦（英语：Siberian Jay）（学名：Perisoreus infaustus），是鸦科噪鸦属的一种，分布于乌克兰、拉脱维亚、挪威、波兰、哈萨克斯坦、爱沙尼亚、中国大陆、瑞典、白俄罗斯、芬兰、俄罗斯、斯洛伐克和蒙古国。该物种的保护状况被评为无危。
的平均体长30-31厘米，体重90-150克体重约为85.0克。栖息地包括温带森林和寒带森林，一般栖息于山坡稀疏松林间。该物种的模式产地在瑞典。
北噪鸦是一种体羽松软的灰色和棕色的噪鸦。尾甚短，后枕具短冠羽。头深褐，两翼、腰及尾缘棕色，前额羽簇皮黄。栖于森林。单独、成对或成小群活动。分布于斯堪的那维亚半岛、古北界北部及中国东北和西北。不常见于北方针叶林。
分類 界 : 動物界 Animalia 門 : 脊索動物門 Chordata 亜門 : 脊椎動物亜門 Vertebrata 綱 : 鳥綱 Aves 目 : スズメ目 Passeriformes 科 : カラス科 Corvidae 属 : アカオカケス属 Perisoreus 種 : アカオカケス P. infaustus 学名 Perisoreus infaustus 和名 アカオカケス 英名 Siberian Jay アカオカケス（学名Perisoreus infaustus）は、スズメ目カラス科に分類される鳥類の一種。
この項目は、鳥類に関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めています（ポータル鳥類 - PJ鳥類）。 アカオカケス（学名Perisoreus infaustus）は、スズメ目カラス科に分類される鳥類の一種。
