dcsimg

Węgorzokształtne ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Węgorzokształtne[2] (Anguilliformes), dawniej niedopłetwe[3] (Apodes) – rząd ryb promieniopłetwych obejmujący ryby morskie i dwuśrodowiskowe, o silnie wydłużonym ciele, m.in. węgorze, kongery i mureny. Jest to najliczniejszy w gatunki rząd ryb z nadrzędu elopsopodobnych. W zapisie kopalnym są znane od środkowej kredy.

Występowanie

Morskie wody tropikalne i subtropikalne, tylko węgorzowate (Anguillidae) regularnie wpływają do wód śródlądowych (ryby katadromiczne). W Polsce występuje węgorz europejski.

Cechy morfologiczne

Ciało bardzo długie, obłe, wężowatego kształtu, w części ogonowej bocznie spłaszczone, przystosowane do przebywania w otworach, norach i szczelinach. U większości gatunków jest nagie, u pozostałych pokryte drobną łuską cykloidalną osadzoną głęboko w skórze. Nieduża głowa zakończona jest rozciągliwą paszczą z drobnymi, ostrymi zębami. Płetwa grzbietowa i odbytowa są połączone z płetwą ogonową, u form współcześnie żyjących brak płetw brzusznych (u kopalnych występowały bardzo małe[2]), a u niektórych również piersiowych (Heterenchelyidae[4]). W płetwach nie występują promienie cierniste. Szczeliny skrzelowe są wąskie. Brak skrzelowych wyrostków filtracyjnych. Pęcherz pławny otwarty do przełyku. Liczba kręgów dochodzi do 260[2]. Brak wielu kości występujących u innych doskonałokostnych[5]. Skóra jest gruba, obficie wydziela śluz.

Biologia i ekologia

Większość gatunków prowadzi drapieżny, głównie nocny tryb życia, niektóre murenowate są jadowite. Żywią się praktycznie wszystkimi zwierzętami, które zdołają połknąć. Główny ich pokarm stanowią mniejsze ryby i skorupiaki[2][6][4].

Na okres rozrodu węgorzokształtne oddalają się od brzegów. Tarło większości gatunków odbywa się nad głębiami morskimi. Larwa typu leptocefal, u większości gatunków osiąga do 20 cm, a u nielicznych – do 50 cm długości[4]. Unoszona jest w toni. Większość młodych wraca w stronę brzegów[2].

Klasyfikacja

 src=
Murena z pancerzowcem czyszczącym jej zęby
 src=
Konger wschodni (Conger cinereus)

Do węgorzokształtnych zaliczane są następujące rodziny[7] (kolejność filogenetyczna):

Analizy morfologiczne i molekularne przeprowadzone na przełomie XX i XXI wieku sugerują zaliczenie do węgorzokształtnych rodzin zaliczanych do gardzielcokształtnych[12][13].

Zobacz też

Przypisy

  1. Anguilliformes, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e f G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970, s. 323–325.
  3. Antoni Wałecki: Systematyczny przegląd ryb krajowych. Warszawa: Drukarnia Gazety Polskiej, 1864, s. 76.
  4. a b c Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006, s. 114–115. ISBN 0-471-25031-7.
  5. Ryby kopalne. red. Michał Ginter. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012, s. 227. ISBN 978-83-235-0973-8.
  6. a b c d e Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982, s. 56. ISBN 83-215-2103-7.
  7. Eschmeyer, W. N. (ed).: Catalog of Fishes electronic version (4 January 2013) (ang.). California Academy of Sciences. [dostęp 6 lutego 2013].
  8. Feliks Jarocki: Zoologia czyli zwierzętopismo ogólne podług naynowszego systemu ułożone. Warszawa: 1822.
  9. Stanislav Frank: Wielki atlas ryb. Przekład: Henryk Szelęgiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1974.
  10. a b Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
  11. Jerzy Gronau: Słownik nazw ryb. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1994. ISBN 83-901154-9-2.
  12. Wiley & Johnson: A teleost classification based on monophyletic groups. W: Nelson, Schultze & Wilson (red.): Origin and Phylogenetic Interrelationships of Teleosts. Monachium: Verlag Dr. Friedrich Pfeil, 2010, s. 123-182. ISBN 978-3-89937-107-9.
  13. K. L. Tang, C. Fielitz. Phylogeny of moray eels (Anguilliformes: Muraenidae), with a revised classification of true eels (Teleostei: Elopomorpha: Anguilliformes). „Mitochondrial DNA”. 24 (1), s. 55-66, 2013. DOI: 10.3109/19401736.2012.710226 (ang.).
p d e
Systematyka ryb doskonałokostnych (Teleostei) Królestwo: zwierzęta • Typ: strunowce • Podtyp: kręgowce
Nadgromada: kostnoszkieletowe • Gromada: promieniopłetwe • Podgromada: nowopłetwe
ryby doskonałokostne (Teleostei)elopsopodobne
(Elopomorpha)
elopsokształtne (Elopiformes) • albulokształtne (Albuliformes) • łuskaczokształtne (Notacanthiformes) • węgorzokształtne (Anguilliformes)
kostnojęzykopodobne
(Osteoglossomorpha) Otocephala
(Otomorpha)
śledziopodobne
(Clupeomorpha)
otwartopęcherzowe
(Ostariophysi)
piaskolcokształtne (Gonorynchiformes) • karpiokształtne (Cypriniformes) • kąsaczokształtne (Characiformes) • sumokształtne (Siluriformes) • Gymnotiformes
Lepidogalaxii przedkolcopłetwe
(Protacanthopterygii)
łososiokształtne (Salmoniformes) • szczupakokształtne (Esociformes)
Osmeromorpha
srebrzykokształtne (Argentiniformes) • Galaxiiformesstynkokształtne (Osmeriformes) • wężorokształtne (Stomiiformes)
Ateleopodomorpha krągłołuskie
(Cyclosquamata)
skrzelokształtne (Aulopiformes)
świetlikopodobne
(Scopelomorpha)
świetlikokształtne (Myctophiformes) • †Ctenothrissiformes
Acanthomorpha
strojnikopodobne
(Lampridiomorpha)
strojnikokształtne (Lampridiformes)
pseudokolcopłetwe
(Paracanthopterygii)
wąsatkokształtne (Polymixiiformes) • †Sphenocephaliformesokonkokształtne (Percopsiformes) • piotroszokształtne (Zeiformes) • Stylephoriformesdorszokształtne (Gadiformes)
kolcopłetwe
(Acanthopterygii)
HolocentriformesTrachichthyiformesberyksokształtne (Beryciformes) • wyślizgokształtne (Ophidiiformes) • batrachokształtne (Batrachoidiformes) • KurtiformesGobiiformesmugilokształtne (Mugiliformes) • CichliformesBlenniiformesGobiesociformesaterynokształtne (Atheriniformes) • belonokształtne (Beloniformes) • karpieńcokształtne (Cyprinodontiformes) • szczelinokształtne (Synbranchiformes) • CarangiformesIstiophoriformesAnabantiformesflądrokształtne (Pleuronectiformes) • igliczniokształtne (Syngnathiformes) • IcosteiformesCallionymiformesScombrolabraciformesScombriformesTrachiniformesLabriformesskorpenokształtne (Scorpaeniformes) • CentrarchiformesAcropomatiformesokoniokształtne (Perciformes) • AcanthuriformesSpariformesCaproiformesrozdymkokształtne (Tetraodontiformes)
Gwiazdką (*) oznaczono taksony incertae sedis.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Węgorzokształtne: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Węgorzokształtne (Anguilliformes), dawniej niedopłetwe (Apodes) – rząd ryb promieniopłetwych obejmujący ryby morskie i dwuśrodowiskowe, o silnie wydłużonym ciele, m.in. węgorze, kongery i mureny. Jest to najliczniejszy w gatunki rząd ryb z nadrzędu elopsopodobnych. W zapisie kopalnym są znane od środkowej kredy.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL