Alpine Aster

Aster alpejski na skale Piec na Hali Upłaz w Tatrach

Aster alpejski (Aster alpinus L.) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Występuje w stanie dzikim w górach Europy, Azji i Ameryki Północnej^[2]. W Polsce w Tatrach i Pieninach. Jest rośliną rzadką.

Morfologia

Pokrój

Roślina wieloletnia, półróżyczkowa, miękko owłosiona. Zwykle rośnie małymi kępkami.

Łodyga

Wzniesiona lub podnosząca się, wysokości 15-40 cm. Dość gruba i przylegająco owłosiona.

Liście

Odziomkowe łopatkowe lub klinowate, krótkoogonkowe. Wyrastające skrętolegle liście łodygowe są lancetowate, siedzące. Wszystkie liście są całobrzegie i silnie owłosione.

Kwiaty

Kwiaty języczkowe fioletowe, rurkowate żółte, zebrane w koszyczki umieszczone pojedynczo na szczytach łodyg. Koszyczki te mają zieloną okrywę z wąskich, lancetowatych listeczków. Zewnętrzne, języczkowe kwiaty w koszyczku to kwiaty żeńskie, wewnętrzne, żółte, to kwiaty męskie. Kwiaty żeńskie mają jeden słupek, ich języczki wycięte są w 2-3 ząbki.

Owoc

Drobne niełupki z puchem kielichowym. Roślina wiatrosiewna.

Kłącze

Silne, ukośnie rosnące.

Biologia i ekologia

Bylina. Przedprątne kwiaty zapylane przez błonkówki kwitną od maja do czerwca. Siedlisko: w górach rośnie na skalnych półkach, w szczelinach skał i u ich podnóża, na żwirku wapiennym lub niskich murawach, na stanowiskach słonecznych lub półcienistych. Roślina wapieniolubna i ciepłolubna, w związku z tym dużo częściej występuje na południowej stronie skał. Jej pionowy zasięg wynosi w polskich Tatrach do 2000 m n.p.m. W Alpach ta górska roślina rośnie aż do wysokości 3195 m n.p.m. (spotkać go można na szczycie Mont Blanc).

Zastosowanie i uprawa

Zastosowanie

Jest uprawiany jako roślina ozdobna do ogródków skalnych. Jest w pełni mrozoodporny (strefy mrozoodporności 3-9)^[3]. Wyhodowano wiele odmian ozdobnych o różnych barwach, m.in.: 'Albus', 'Dunkle Schőne', 'Pinkie'. Odmiana 'Trimix' ma wysokość do 20 cm i trójkolorowe kwiat: białe, rózowe i niebieskie^[3]

Uprawa

Wymaga gleby przepuszczalnej i przeciętnie wilgotnej, najlepiej o obojętnym odczynie.Stanowisko powinno być słoneczne. Mrozoodporność wystarczająca. Rozmnaża się go najczęściej z nasion, które wysiewa się w kwietniu lub lipcu w inspektach, roślinę do gruntu wysadza się we wrześniu. Można też pozyskiwać sadzonki ze starszych, dobrze rozrośniętych kęp.

Przypisy

Bibliografia

1. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd.. ISBN 83-7073-385-9.
2. Zofia Radwańska-Paryska: Rośliny tatrzańskie. WSiP, 1988. ISBN 83-02-00872-9.
3. Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
4. Eugeniusz Radziul: Skalniaki. Warszawa: PWRiL, 2007. ISBN 978-83-09-01013-5.