dcsimg

Satureja montana ( Spanish; Castilian )

provided by wikipedia ES

Satureja montana (una de las ajedreas) es una especie de planta fanerógama en la familia Lamiaceae, nativa de regiones templadas y cálidas del sur de Europa.

 src=
Flores
 src=
Vista de la planta en flor

Descripción

Es una planta perenne siempreverde, semileñosa, subarbustiva, que alcanza 50 cm de altura. Con hojas opuestas, oval-lanceoladas, de 1-2 cm. de largo y 5 mm. de ancho. Flores blancas.

Cultivo y usos

Fácil de cultivar, hace un atractivo bordura en cualquier jardín de hierbas culinarias. Requiere suelo bien drenado y un mínimo de seis horas de sol por día.

Antiguamente se sembraba indistintamente con la más usada y conocida Satureja hortensis. Ambas tienen fuerte sabor picante.

En cocina tiene reputación de acompañar muy bien legumbres y carnes, así como platos ligeros de pollo o pavo. Tiene un sabor fuerte en crudo, pero pierde mucho sabor en la cocción. Tiene uso medicinal como estimulante y afrodisíaco.

Uso medicinal

 src=
Flores y yemas de ajedrea.
  • Antiséptico; aromático; carminativo; digestivo; expectorante; escozores; estomacal.

"Se usa con frecuencia como hierba especia culinaria, pero tiene beneficios medicinales, especialmente para el aparato digestivo. Esta especie tiene una acción más fuerte que Satureja hortensis. Toda la planta, y especialmente los brotes florales, son medianamente antisépticos, aromáticos, carminativos, digestivos, expectorantes y estomacales. Bebido es remedio contra cólicos y flatulencias, también par tratar gastroenteritis, cistitis, náusea, diarrea, congestión bronquial, desórdenes menstruales. No es conveniente su uso en mujeres embarazadas.

La planta se cosecha en verano, cuando está en flor y se usa fresca o seca. El aceite esencial se usa en lociones para el cuero cabelludo en casos de calvicie incipiente. En ungüento se usa externamente contra la artritis." (Tomado de Plantas para un Futuro, pfaf.org.)

Componentes químicos

Taxonomía

Satureja montana fue descrita por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 2: 567. 1753.[1]

Etimología

Satureja: nombre genérico que deriva del nombre en latín de la sabrosa hierba que era bien conocido por los antiguos, y que fue recomendado por Virgilio como un árbol mielífero excelente para plantar alrededor de las colmenas.[2]

montana: epíteto latíno que significa "de las montañas"[3]

Vriedades aceptadas
Sinonimia
  • Clinopodium montanum (L.) Kuntze
  • Micromeria montana (L.) Rchb.
  • Micromeria pygmaea Rchb.
  • Micromeria variegata Rchb.
  • Satureja brevis Jord. & Fourr.
  • Satureja ciliata Avé-Lall.
  • Satureja flexuosa Jord. & Fourr.
  • Satureja hyssopifolia Bertol.
  • Satureja karstiana Justin
  • Satureja mucronifolia Stokes
  • Satureja ovalifolia Huter, Porta & Rigo
  • Satureja petraea Jord. & Fourr.
  • Satureja pollinonis Huter, Porta & Rigo
  • Satureja provincialis Jord. & Fourr.
  • Satureja pyrenaica Jord. & Fourr.
  • Satureja rigidula Jord. & Fourr.
  • Satureja trifida Moench
  • Saturiastrum montanum (L.) Fourr.
  • Saturiastrum petraeum Fourr.
  • Thymus montanus (L.) Dum.Cours.[4]

Nombres comunes

  • Ajedrea común, ajedrea de montaña, ajedrea montesina, ajedrea salvaje, ajedrea silvestre, axedrea, axedrea de montaña, axedrea montana, axedrea salvaje, boja, hisopillo, isopillo, isopo montano, isopo montesino, jedrea, morquera, saborea, tomillo real,saldorecha en Fabara y sedulicha en Nonaspe ambos pueblos de la provincia de Zaragoza.[5]

Referencias

  1. «Satureja montana». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultado el 29 de enero de 2015.
  2. En Nombres Botánicos
  3. En Epítetos Botánicos
  4. «Satureja montana». The Plant List. Consultado el 30 de enero de 2015.
  5. Nombres en Real Jardín Botánico

Bibliografía

  1. Idárraga-Piedrahíta, A., R. D. C. Ortiz, R. Callejas Posada & M. Merello. (eds.) 2011. Fl. Antioquia: Cat. 2: 9–939. Universidad de Antioquia, Medellín.

 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores y editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia ES

Satureja montana: Brief Summary ( Spanish; Castilian )

provided by wikipedia ES

Satureja montana (una de las ajedreas) es una especie de planta fanerógama en la familia Lamiaceae, nativa de regiones templadas y cálidas del sur de Europa.

 src= Flores  src= Vista de la planta en flor
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores y editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia ES

Kraški šetraj ( Spanish; Castilian )

provided by wikipedia SL

Kraški šetraj, tudi kraški žepek (znanstveno ime Satureja montana) je zdravilna in začimbna trajnica iz družine ustnatic.

Opis

Kraški šetraj je polgrmiček, katerega listi so ovalni in dosežejo v dolžino med 1 in 2 cm ter v širino do 5 mm. Na steblo, ki je okroglo in rahlo dlakavo, so nameščeni nasprotno. Cvetovi so beli in dvoustnati. Zgornja venčna ustna je rožnatordeča, ravna, cvetna čaša pa ni izrazito dvoustnata. Le-ta ima pet zobcev in deset žil. Cvet ima štiri eden proti drugemu nagnjene prašnike, ki štrlijo iz venčne cevi. Spodnja ustna je škrlatno pikasta[1].

Razširjenost in uporabnost

Kraški šetraj izvira iz južne Evrope, Turčije in severne Afrike. V preteklosti se je veliko uporabljal, danes pa ga po večini nadomešča vrtni šetraj. Za kraško različico velja, da ima močnejši vonj, zaradi česar se kot začimba bolj uporablja za pripravo jedi iz posušenih stročnic ter za pripravo različnih mesnih jedi. Priporoča se dodajanje pri začetku kuhanja, da razvije polno aromo.

Kraški šetraj vsebuje karvakrol (30 - 75%), timol (1 - 5%), p-cimen (10 - 20%), gama-terpinol (2 - 10%), 1,8-cineol (3,8%), borneol (12,5%), a-terpinol (2,5%)

V ljudskem zdravilstvu se, podobno kot sorodni vrtni šetraj uporablja proti napihnjenosti in driski. Čaj se uporablja tudi proti glistam, obolenju jeter in žolča. Pripravki pomagajo pri vetrovih in spodbujajo prebavo, odpravljajo napetost v trebuhu in kolike. Šetraj ogreva, zato se pripravki iz njega uporabljajo tudi pri okužbah dihal in bronhitisu. Eterično olje je močan antimikotik. Z njim zdravijo kandidiazo in druge glivične okužbe[2]..

Reference

  1. Pepelnjak, Ivan. "Kraški šetraj (Satureja montana)". Pridobljeno dne 24. novembra 2010.
  2. Bergant, Boris. "Gorenjski glas - Šetraj". Pridobljeno dne 24. novembra 2010.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Avtorji in uredniki Wikipedije
original
visit source
partner site
wikipedia SL

Kraški šetraj: Brief Summary ( Spanish; Castilian )

provided by wikipedia SL

Kraški šetraj, tudi kraški žepek (znanstveno ime Satureja montana) je zdravilna in začimbna trajnica iz družine ustnatic.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Avtorji in uredniki Wikipedije
original
visit source
partner site
wikipedia SL