dcsimg

Behavior

provided by Animal Diversity Web

Perception channels in houseflies include olfactory, tactile, vision, and chemical signals such as pheromones. Olfactory senses are used extensively to find food. Chemical sensations from their olfactory system create an electrophysiological response on the antennae. Researchers observe the electrical spikes in the stimulation of olfactory cells on their antennae to determine if the housefly under study is attracted or repelled by an odor. Humans have taken advantage of this trait, developing commercial repellents with odors they find unpleasant.

Houseflies taste food through taste hairs, many of which are located on their feet. Other hairs used to sense air flow are located all over their body. This sense allows them to avoid obstacles while flying. Compound eyes also give them a keen sense of sight and the ability to recognize lights and motions. In mating, houseflies communicate through pheromones.

Adult houseflies are attracted to soil or animal feces that has chemicals called metabolites in it from other larvae. This signifies a high concentration of nutrients, so larvae in those locations are likely to survive. In this way, females are capable of perception of larval density.

Communication Channels: acoustic ; chemical

Other Communication Modes: pheromones

Perception Channels: visual ; tactile ; acoustic ; chemical

license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
The Regents of the University of Michigan and its licensors
bibliographic citation
Doctor, J. 2013. "Musca domestica" (On-line), Animal Diversity Web. Accessed April 27, 2013 at http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Musca_domestica.html
author
Jonelle Doctor, University of Michigan-Ann Arbor
editor
Catherine Kent, Special Projects
original
visit source
partner site
Animal Diversity Web

Conservation Status

provided by Animal Diversity Web

Houseflies are highly abundant and not threatened or endangered.

license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
The Regents of the University of Michigan and its licensors
bibliographic citation
Doctor, J. 2013. "Musca domestica" (On-line), Animal Diversity Web. Accessed April 27, 2013 at http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Musca_domestica.html
author
Jonelle Doctor, University of Michigan-Ann Arbor
editor
Catherine Kent, Special Projects
original
visit source
partner site
Animal Diversity Web

Life Cycle

provided by Animal Diversity Web

Houseflies undergo complete metamorphosis consisting of an egg, larva or maggot, pupal, and adult stage. Houseflies can complete their life cycle in as little as 7 to 10 days, so as many as 10 to 12 generations may occur in one summer. In North America and Europe, houseflies are common from July through September. In South America and Australia, they are most common from October to February or March.

In warm weather, housefly larvae hatch within 8 to 12 hours. In cooler weather, hatching takes up to 24 hours. Once the larvae hatch, they burrow into feces with their two mouth hooks and take up nutrients from the material. It takes 5 days for the larvae to completely develop. Larvae survive best in compost mixtures of decaying vegetables enriched with dung or animal material. This is why larvae are commonly found in garbage. Larvae prefer pig, horse, and human feces as opposed to cow feces, which is preferred by face flies (Musca autumnalis). Prior to pupation, larvae migrate for up to 3 to 4 days to a dry area. Once the larva fully develops, it is a pupa for 4 days.

Egg and larva densities are important factors in determining where females lay their eggs. Females tend to lay their eggs in locations with many other larvae are present, because this signals that the medium is rich in nutrients. The more nutrients larvae are exposed to, the larger adults they will become. Areas with low larvae density signal low levels of nutrients, whereas too high of a density means that nutrients are depleted. Intermediate density is the most favorable growing condition for larvae.

Several mechanisms exist for sex determination in houseflies: male heterogamy (the presence of a Y chromosome makes an individual male), a dominant autosomal male determining factor, a dominant autosomal female determining factor, a maternal effect factor "Ag" (where Ag/+ females produce only sons, +/+ females produce only daughters, and Ag/Ag means the female will die), and also an epigenetic male determiner (the interaction between another gene and female genes of the egg can result in a male offspring). Sex determination also depends on the mother's age and temperature. Because houseflies exhibit many mechanisms for sex determination, geneticists and other scientists study houseflies to understand sex determination. The sex ratio of male to female houseflies is always roughly 1:1.

Development - Life Cycle: metamorphosis

license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
The Regents of the University of Michigan and its licensors
bibliographic citation
Doctor, J. 2013. "Musca domestica" (On-line), Animal Diversity Web. Accessed April 27, 2013 at http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Musca_domestica.html
author
Jonelle Doctor, University of Michigan-Ann Arbor
editor
Catherine Kent, Special Projects
original
visit source
partner site
Animal Diversity Web

Benefits

provided by Animal Diversity Web

Houseflies are perhaps the most widespread insect pest and are especially pervasive pests to humans. They may lay their eggs in human feces, where the maggots can filter feed on nutrient rich waste material. The feces of houseflies can spread typhoid fever, amoebic and bacillary dysentery, diarrhea, cholera, pinworm, tapeworm, hookworms (Necator americanus and Ncylostoma duodenal, yaws, anthrax, Cryptosporidium parvum, and some forms of conjunctivitis. Houseflies do not bite.

Negative Impacts: injures humans (carries human disease); crop pest; household pest

license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
The Regents of the University of Michigan and its licensors
bibliographic citation
Doctor, J. 2013. "Musca domestica" (On-line), Animal Diversity Web. Accessed April 27, 2013 at http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Musca_domestica.html
author
Jonelle Doctor, University of Michigan-Ann Arbor
editor
Catherine Kent, Special Projects
original
visit source
partner site
Animal Diversity Web

Benefits

provided by Animal Diversity Web

Houseflies decompose decaying matter.

license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
The Regents of the University of Michigan and its licensors
bibliographic citation
Doctor, J. 2013. "Musca domestica" (On-line), Animal Diversity Web. Accessed April 27, 2013 at http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Musca_domestica.html
author
Jonelle Doctor, University of Michigan-Ann Arbor
editor
Catherine Kent, Special Projects
original
visit source
partner site
Animal Diversity Web

Associations

provided by Animal Diversity Web

The primary ecosystem role of houseflies is decomposition and recycling of organic material. Houseflies are closely associated with humans, drawn to urban areas and high densities of human waste and garbage that is their food. They do not associate with many other species. They avoid competition with other species of Muscidae by feeding on feces from different types of animals. Houseflies are loosely associated with dung beetles (xxxx xxxx). Dung beetles disturb dung and disturb housefly larvae living in the dung, limiting reproduction.

Housefly larvae compete with fungi for nutrients because both grow in manure. A particular strain of bacteria, Klebsiella oxytoca, is known to reduce fungi growth in manure. This bacteria competes with the fungus for other nutrients in the manure and also releases antifungal chemicals that inhibit the growth of fungi. Thus, K. oxytoca makes more nutrients available to the houseflies. Studies have found K. oxytoca on the surface of housefly eggs.

Several species of beetles and mites feed on houseflies. Humans may use housefly larvae or pupae to feed domesticated animals. In China, the larvae and pupae of houseflies can be used as food for fish, poultry, pigs, and farm-grown mink. The use of insects as food for domestic animals is a cost-effective alternative to other conventional fish diets.

Ecosystem Impact: pollinates; biodegradation

Mutualist Species:

  • bacteria (Klebsiella oxytoca)
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
The Regents of the University of Michigan and its licensors
bibliographic citation
Doctor, J. 2013. "Musca domestica" (On-line), Animal Diversity Web. Accessed April 27, 2013 at http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Musca_domestica.html
author
Jonelle Doctor, University of Michigan-Ann Arbor
editor
Catherine Kent, Special Projects
original
visit source
partner site
Animal Diversity Web

Trophic Strategy

provided by Animal Diversity Web

The main food sources of houseflies are milk, sugar, blood, feces, and decaying organic matter such as fruits and vegetables. Houseflies also require a source of water. Larvae also eat paper and textile materials such as wool, cotton, and sacking if it is kept moist and at suitable temperatures.

Animal Foods: blood; body fluids; carrion

Plant Foods: fruit

Other Foods: dung

Primary Diet: carnivore (Scavenger ); coprophage

license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
The Regents of the University of Michigan and its licensors
bibliographic citation
Doctor, J. 2013. "Musca domestica" (On-line), Animal Diversity Web. Accessed April 27, 2013 at http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Musca_domestica.html
author
Jonelle Doctor, University of Michigan-Ann Arbor
editor
Catherine Kent, Special Projects
original
visit source
partner site
Animal Diversity Web

Distribution

provided by Animal Diversity Web

Houseflies are found almost anywhere, especially in areas that humans also inhabit. They are believed to have originated in temperate regions of the Eastern Hemisphere.

Biogeographic Regions: nearctic (Introduced ); palearctic (Native ); oriental (Introduced ); ethiopian (Introduced ); neotropical (Introduced ); australian (Introduced ); oceanic islands (Introduced )

Other Geographic Terms: cosmopolitan

license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
The Regents of the University of Michigan and its licensors
bibliographic citation
Doctor, J. 2013. "Musca domestica" (On-line), Animal Diversity Web. Accessed April 27, 2013 at http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Musca_domestica.html
author
Jonelle Doctor, University of Michigan-Ann Arbor
editor
Catherine Kent, Special Projects
original
visit source
partner site
Animal Diversity Web

Habitat

provided by Animal Diversity Web

Houseflies live in both urban and rural areas, especially where humans are present. Because human garbage and feces are the most preferred source for larvae development, houseflies are most associated with urban areas. Specifically, dung heaps, garbage cans, and mammalian road kill are the best environments for larvae to develop. Other breeding mediums include rotten fruit and vegetables, old broth, boiled eggs, and even rubber.

Houseflies are primarily found in temperate regions. They are most abundant during the warm seasons, but some adults may survive through the winter season in temperate areas. They are most active and live longest in temperatures between 10 and 26.6 degrees Celsius. Adult houseflies are inactive at temperatures below 7.2 degrees Celsius and die when temperatures go below 0 degrees Celsius or above 44.4 degrees Celsius. Extreme temperatures are most dangerous to the life of houseflies when the humidity is high. Feeding larvae prefer temperatures between 30 and 35 degrees Celsius.

Habitat Regions: temperate ; tropical ; terrestrial

Other Habitat Features: urban ; suburban ; agricultural

license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
The Regents of the University of Michigan and its licensors
bibliographic citation
Doctor, J. 2013. "Musca domestica" (On-line), Animal Diversity Web. Accessed April 27, 2013 at http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Musca_domestica.html
author
Jonelle Doctor, University of Michigan-Ann Arbor
editor
Catherine Kent, Special Projects
original
visit source
partner site
Animal Diversity Web

Life Expectancy

provided by Animal Diversity Web

Range lifespan
Status: wild:
60 (high) days.

Typical lifespan
Status: wild:
15 to 25 days.

license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
The Regents of the University of Michigan and its licensors
bibliographic citation
Doctor, J. 2013. "Musca domestica" (On-line), Animal Diversity Web. Accessed April 27, 2013 at http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Musca_domestica.html
author
Jonelle Doctor, University of Michigan-Ann Arbor
editor
Catherine Kent, Special Projects
original
visit source
partner site
Animal Diversity Web

Morphology

provided by Animal Diversity Web

Adult houseflies have short antennae, a gray thorax with four darker longitudinal stripes, and a gray or yellow abdomen with a darker median line and irregular pale yellowish spot at the anterior lateral margins. The abdomen consists of 8 segments in males and 9 segments in females. In females, the first 5 segments are visible externally. The last 4 segments are normally retracted but they extend to make the ovipositor when the female lays her eggs. This allows females to bury the eggs several mm below the surface. Females are slightly larger than males. Like all flies (Diptera), houseflies have only one pair of wings. The second pair is reduced to halteres, which are used for balance. Their wings are translucent and fold back straight at rest. Houseflies are 4 to 8 mm long, and 6.35 mm long on average.

Like many flies (Diptera), mouthparts of adults are sponge-like. Mouthparts are comprised of two fleshy, grooved lobes called the labella, which are attached to the lower lip, known as the labium. The lower surface of these lobes contains numerous transverse grooves that serve as liquid food channels. Houseflies can only intake food in liquid form. The mouthparts are suspended from the rostrum, which is a membranous projection of the lower part of the head. The larvae have mouth hooks used to filter-feed on masses of bacteria.

Fully-grown larvae are 12 to 13 mm long and are a yellowish, white color. Their bodies are smooth and shiny. They have a pointed anterior end, a blunt posterior end, and two spiracles. A small patch of small spines lies ventrally between abdomen 1 and 7 but is absent on the thoracic segments.

Average mass: .012 g.

Range length: 4 to 8 mm.

Average length: 6.35 mm.

Range wingspan: 13 to 15 mm.

Other Physical Features: ectothermic ; heterothermic ; bilateral symmetry

Sexual Dimorphism: female larger

license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
The Regents of the University of Michigan and its licensors
bibliographic citation
Doctor, J. 2013. "Musca domestica" (On-line), Animal Diversity Web. Accessed April 27, 2013 at http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Musca_domestica.html
author
Jonelle Doctor, University of Michigan-Ann Arbor
editor
Catherine Kent, Special Projects
original
visit source
partner site
Animal Diversity Web

Associations

provided by Animal Diversity Web

Several species of beetles and mites are predators of houseflies, including histerid beetles Carcinops pumilio and Dendrophilus xavieria, muscid flies, and the macrochelid mites Glyptholapsis confusa and Macrocheles muscaedomesticae. Macrocheles muscaedomesticae is attracted to the odor of manure found on houseflies.

Known Predators:

  • histerid beetles (Carcinops pumilio)
  • histerid beetles (Dendrophilus xavieria)
  • musid flies (Ophyra aenescens)
  • macrochelid mites (Glyptholapsis confusa)
  • macrochelid mites (Macrocheles muscaedomesticae)
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
The Regents of the University of Michigan and its licensors
bibliographic citation
Doctor, J. 2013. "Musca domestica" (On-line), Animal Diversity Web. Accessed April 27, 2013 at http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Musca_domestica.html
author
Jonelle Doctor, University of Michigan-Ann Arbor
editor
Catherine Kent, Special Projects
original
visit source
partner site
Animal Diversity Web

Reproduction

provided by Animal Diversity Web

Houseflies exhibit a polygynous mating system. Males seek to mate with many females. The females generally seek to only mate with one male since this is sufficient to lay all the eggs in her life. In rare instances, females mate with more than one male.

Mating System: polygynous

Male and female adult flies are able to mate by the time they are 16 and 24 hours old, respectively. The mating process is mainly the responsibility of the male. The courtship ritual includes orientation, landing, wing-out, leg-up, head lapping, head touching, boxing, backing, genital orientation, genital contact, and copulation. The female may avoid the male at any time, specifically if she has mated before. The female’s main role is to decide whether to accept or decline the male’s mating request by extending her ovipositor to the male or not.

The process of mating begins when the male strikes the female. One strike takes 1 to 9 seconds to occur. Striking may occur while both flies are in flight or while resting on the ground. A strike occurring on the ground involves the male jumping on the female. If the strike occurs in the air, both flies immediately fall to a surface. As the strike is occurring, the male forces the female’s wings open so they are horizontal, and her wings vibrate. This vibration is often accompanied by a loud buzzing sound. As the female’s wings come out, the male then strokes or caresses the head of the female. Females may avoid the strike by darting and flying away, and she can avoid the caress by shaking violently.

Females may then accept or reject copulation. A virgin female readily copulates and thrusts her ovipositor into the male genital opening. A female that has mated before will more likely be passive towards copulation or resist it. In both of these cases, the male leaves. Mating lasts 30 minutes to 2 hours.

Striking may also occur between two males because some male houseflies have incomplete sex recognition, and also because females exhibit low levels of sex pheromones. Males may also strike inanimate objects. This is possibly because dark toned objects trigger housefly courtship. The amount of sex pheromones in males does not affect how successful they are at mating.

Houseflies reproduce at an extremely high rate relative to other species of flies. Females lay oval, white eggs on moist animal feces, excrement, and garbage, preferably that is exposed to light. A female lays approximately 500 eggs throughout her life. The female will deposit these eggs in 5 to 6 batches of 75 to 150 eggs over the course of 3 to 4 days. Females can lay all of their eggs after fertilization by just one male. At birth, larvae weigh .008 to .02 g.

Breeding interval: Females lay 5 to 6 batches of eggs over the course of 3 to 4 days.

Breeding season: Houseflies can breed year-round, but most often in the summer from June through October. The peak breeding months are July, August, and September.

Range eggs per season: 75 to 150.

Average gestation period: 24 hours.

Range age at sexual or reproductive maturity (female): 24 (low) hours.

Range age at sexual or reproductive maturity (male): 16 (low) hours.

Key Reproductive Features: year-round breeding ; gonochoric/gonochoristic/dioecious (sexes separate); sexual ; fertilization (Internal ); oviparous

Female houseflies exhibit minimal parental investment by choosing a moist, nutritious material to deposit her eggs in. After depositing her eggs, the female does not care for or interact with her eggs or larva again. Males do not exhibit any parental investment.

Parental Investment: female parental care ; pre-fertilization (Provisioning, Protecting: Female)

license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
The Regents of the University of Michigan and its licensors
bibliographic citation
Doctor, J. 2013. "Musca domestica" (On-line), Animal Diversity Web. Accessed April 27, 2013 at http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Musca_domestica.html
author
Jonelle Doctor, University of Michigan-Ann Arbor
editor
Catherine Kent, Special Projects
original
visit source
partner site
Animal Diversity Web

Biology

provided by Arkive
House flies contaminate food, and in developing countries are responsible for millions of infant deaths per year as a result of dehydration caused by diarrhoea (5). House flies undergo 'complete metamorphosis'; the larvae (maggots) progress through three stages known as 'instars' before a pupal stage develops in which complex changes take place as the body of the maggot re-organises into the adult fly (4). Adults feed on rotting plant and animal matter and sugary liquids. They repeatedly salivate on food, ingest it and regurgitate it in order to pre-digest the food (4).
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
Wildscreen
original
visit source
partner site
Arkive

Conservation

provided by Arkive
Not relevant.
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
Wildscreen
original
visit source
partner site
Arkive

Description

provided by Arkive
The house fly is, perhaps, the most common and widespread animal in the world (3). It is a serious pest, which spreads many disease-causing pathogens including Salmonella, anthrax and polio (4). It is greyish in colour with four dark stripes along the back (4). Like all flies it has one pair of membranous 'true' wings; the second pair of wings are modified into drumstick-like appendages known as 'halteres', which are used in balance. The sponge-like mouthparts are adapted for feeding on liquids, and the reddish compound eyes are large (5).
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
Wildscreen
original
visit source
partner site
Arkive

Habitat

provided by Arkive
Occurs in a wide range of habitats, and is often associated with human activities (1); tends to breed in manure and decomposing material (3).
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
Wildscreen
original
visit source
partner site
Arkive

Range

provided by Arkive
This species is ubiquitous throughout Britain and is found in many parts of the world (3).
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
Wildscreen
original
visit source
partner site
Arkive

Status

provided by Arkive
Very common and widespread (1).
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
Wildscreen
original
visit source
partner site
Arkive

Threats

provided by Arkive
This species is not threatened. It is subject to control measures in some areas as it can be a serious pest (6).
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
Wildscreen
original
visit source
partner site
Arkive

Associations

provided by BioImages, the virtual fieldguide, UK
Animal / dung associate
larva of Musca domestica inhabits dung of Mammalia

Foodplant / debris feeder
larva of Musca domestica feeds on decaying debris of Magnoliopsida

license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
BioImages
project
BioImages

Brief Summary

provided by EOL authors
The housefly Musca domestica, is the most common of domestic flies. Originally from central Asia, they are now one of the most widely distributed insects, found associated with humans all over the world. Houseflies feed and breed in animal feces and garbage, and also commonly visit human foods. Their legless maggots feed directly on the material in which the eggs were laid. Adult flies have sponge-sucking mouthparts that allow them to eat only liquid foods; they eject saliva to break down solid foods. Although they do not bite, this species is a problematic pest as a vector for more than 100 serious pathogens (viruses, bacteria, fungi, protozoa, and nematodes), including those causing typhoid, cholera, salmonellosis, dysentery, tuberculosis, anthrax, and parasitic worms, carried to human food on the fly’s body parts or in its regurgitations or defecations. Control of houseflies especially in poor countries with inadequate sewage facilities and sanitation is an important public health concern. Houseflies breed readily, a female can lay up to 500 eggs, and in tropical areas this species undergoes up to 20 generations/year. Two other fly species are similar and often confused with the housefly: Fannia canicularis, the lesser housefly and the stable fly, Stomoxys calcitrans. (Sanchez-Arroyo and Capinera 2008; Wikipedia 2011)

license
cc-by-sa-3.0
original
visit source
partner site
EOL authors

Brief Summary

provided by EOL authors
The housefly, Musca domestica, is the most common of domestic flies. Originally from central Asia, they are now one of the most widely distributed insects, found associated with humans all over the world. Houseflies feed and breed in animal feces and garbage, and also commonly visit human foods. Their legless maggots feed directly on the material in which the eggs were laid. Adult flies have sponge-sucking mouthparts that allow them to eat only liquid foods; they eject saliva to break down solid foods. Although they do not bite, this species is a problematic pest as a vector for more than 100 serious pathogens (viruses, bacteria, fungi, protozoa, and nematodes), including those causing typhoid, cholera, salmonellosis, dysentery, tuberculosis, anthrax, and parasitic worms, carried to human food on the fly’s body parts or in its regurgitations or defecations. Control of houseflies especially in poor countries with inadequate sewage facilities and sanitation is an important public health concern. Houseflies breed readily, a female can lay up to 500 eggs, and in tropical areas this species undergoes up to 20 generations/year. Two other fly species are similar and often confused with the housefly: Fannia canicularis, the lesser housefly and the stable fly, Stomoxys calcitrans. (Sanchez-Arroyo and Capinera 2008; Wikipedia 2011)

license
cc-by-sa-3.0
original
visit source
partner site
EOL authors

Huisvlieg ( Afrikaans )

provided by wikipedia AF

Die huisvlieg (Musca domestica) is 'n swartgrys, harige en redelik lomp geboude insek. Die larwe of maaier ontwikkel in onder meer huishoudelike afval en ondergaan drie vervellings voordat dit in 'n papie verander. Die volwasse insek het ’n paar goed ontwikkelde vlerke, waarvan die tweede, agterste paar verklein is tot kolfvormige ewewigsorgaantjies. Die insek suig sy voedsel op met behulp van 'n slurpie met 'n sponsagtige punt. Met die speeksel wat dit dan afskei, kan die huisvlieg verskillende siektes oordra.

Bou

 src=
'n Huisvlieg (Musca domestica)
 src=
Met behulp van die slurp wat uit die onderlip ontstaan, neem die huisvlieg (Musca domestica) vloeibare voedsel.
 src=
'n Wyfiehuisvlieg besig om haar eiers te lê. Die eiers ontwikkel in allerlei verrottende materiaal wat as voedsel moet dien, tot pootlose larwes, bekend as maaiers.

Soos alle tweevlerkige insekte (orde Diptera) het die huisvlieg (Musca domestica) twee kolfvormige orgaantjies (halters). Dit het ontstaan deur die verkleining van die agterste paar vlerke; deur voortdurend hul posisie te verander, sorg die halters dat die huisvlieg sy ewewig gedurende vlug behou. By die langpootvlieg (familie Tipulidae) is die halters duidelik sigbaar maar by die huisvlieg word dit deur ’n skildjie (calyptra) verberg. Die paar voorvlerke, wat gebruik word om mee te vlieg, het slegs ’n paar aartjies wat in die lengte loop en nog minder dwarsaartjies.

Die vlerke is vas aan 'n paar segmente van die stewige borsstuk (toraks). Hierdie segmente is by alle tweevlerkige insekte bale vergroot ten koste van die res. Daar is ook ses gelede pote aan die borsstuk vas. Die borsstuk is grys van kleur met vier swart strepe wat van voor na agter op die rug kant loop. Die agterlyf (abdomen) bestaan uit vier segmente wat met haartjies bedek is. Die agterlyf is ook grys maar gelerig aan die kante. Die kop is van twee groot, saamgestelde oë voorsien wat by die huisvlieg uit 4 000 fasette bestaan. Drie enkelvoudige oë (ocelli) lê bo-op die kop tussen die fasetoë. Die mannetjie se oë is nader aan mekaar as die van die wyfie. Net onder hierdie oë is daar twee kort, drieledige antennes met 'n borselhaartjie aan die laaste segment. Op die antennes kom die reuksintuie voor met groepies geurgevoelige selle. Die monddele is aansienlik aangepas en vergroei, sodat die onderlip (labium) die vorm van ’n slurpie (proboscis) gekry het.

Die slurpie hang onder die rostrum aan die onderkant van die kop en kan teruggevou word as die huisvlieg nie eet nie. Aan die boonste deel van die slurp is daar twee voelers (palpi) en aan die voorkant loop daar oor die hele lengte 'n sogenaamde labiale groef, waarin twee sprietvormige monddele, die labrum-epifarinks en die hipofarinks, lê en die voedselkanaal vorm. Die labrum-epifarinks is in ’n kanaal gebuig wat afgesluit word met die nou aansluitende hipofarinks, waardeur 'n kanaaltjie ontstaan waarlangs voedselbry na die slukderm opgetrek word. Die eindpunt van hierdie slurp het twee groot, sagte, ovaalvormige suigkussinkies (Iabella). Aan die onderkant van die labella is daar talle dwarsgroefies wat as klein voedsel-filtreerders funksioneer en bo in suigkussinkies uitmond. Wanneer die huisvlieg nie eet nie, is die suig kussinkies afwaarts gevou sodat die voedselkanaaltjies teenmekaar lê.

Die suigkussinkies kan deur bepaalde spiere vanmekaar getrek word sodat daar 'n min of meer plat labellaplaat ontstaan waardeur die voedselbry opgesuig word. Regstreekse voedselopname is ook moontlik deur die labella op te vou. Die labiale groef is nou oop na buite en met klein tandjies om die bek van die groef kan harde voedseldeeltjies soos suikerkorrels afgekrap word. Omdat daar tydens die eetproses speeksel afgeskei word om die voedingstowwe op te los en die vlieg daarbenewens nog met allerlei afval en vullis in aanraking kom, is die huisvlieg 'n groot bron van besmetting. Hy het die gewoonte om op ekskrement en afvat te loop en dan weer op die mens en sy voedsel te kom sit. Die huisvlieg is dus 'n ideale agent vir die oordrag van siektes soos cholera, tifoïde (maagkoors), appelkoossiekte, polio, tragoom (bindvliesontsteking) en basil- en amebedisenterie. Die huisvlieg is ook nadelig vir diere en is dikwels tussengashere van lintwurms wat pluimvee besmet en rondewurms wat hulle oordra op sere of die oë en lippe van perde. Die huisvlieg kan ook intern kieme ronddra wat hy dan uitwerp of deur op te bring (regurgitasie), of saam met vlieëmis (feses) op sodanige plekke dat hulle die mens kan binnedring deur die mond of deur 'n seerplek. Die huisvlieg se harige liggaam is ook geskik vir die ronddra van bakterieë. Hy kan die kieme afvryf of afwas wanneer hy op drank, voedsel, wonde, oë of tippe gaan sit. Die gevaar van besmetting deur huisvlieë kan bekamp word deur sindelikheid en higiëne, deur afval onmiddellik op lê ruim en mis- en komposhope met 'n oplossing van 1% natriumtetraboraat of ’n aftreksel van nieskruidpoeier te besprinkel.

Daarteenoor is al gevind dat vlieglarwes ewe voedsaam as vismeel is. Hulle kan gebruik word om afval te verwerk tot kos vir visse en plaasdiere. Die potensiaal is enorm vir sulke vlieg-tot-voer-verwerkingsaanlegte om nog 'n baie beduidende rol in veeteelt te speel.

Voortplanting

Die huisvlieg het een van die kortste lewensiklusse onder insekte. Die wyfie lê gewoonlik twee tot sewe broeisels van 90 tot 150 eiers op 'n slag in haar lewensiklus. Die wyfie het 'n teleskopies uitskuifbare agterlyf. Die laaste segmente van die agterlyf vorm ’n lêvoor (ovipositor) waarmee die eiers op 'n gunstige voedingsbron (byvoorbeeld mis) gelê word. Die wit, langwerpige eiers dra aan die buitekant mikroskopies klein uitsteeksels en is bedek met struktuurtjies wat soos heuningkoeke lyk. Hierdie onreëlmatige oppervlak voorkom dat daar tydens reën water in die eier kom.

Rondom die eier word 'n luglagie gevorm wat as ’n lugbel funksioneer en waarin die suurstofvoorraad deur middel van diffusie aangevul word. Afhangende van die temperatuur broei die eiers baie vinnig uit, gewoonlik binne 30 uur. Die wurmvormige larwe (maaier) het geen pote nie en is kleurloos. Aan die stomp agterlyf kan twee asemhalingsopeninge (spiracula) waargeneem word. Die baie klein kop is volledig in die borsstuk ingestulp. Die mond is nog intern en word via 'n sekondêre kanaaltjie met die buitewêreld verbind. Twee skerp mondhake beweeg in 'n vertikale vlak en artikuleer met 'n paar harde dele in die kop. Net soos die volwasse vlieg leef die larwe van rottende materiaal en by voorkeur van mis.

Die larvale stadium, veral die deel na die tweede vervelling, is die eintlike vreetstadium van die vlieg. Die vervelling voor die papiestadium maak alleen vir die toename in grootte voorsiening en die huisvlieg verander nie van vorm nie. Daar word wei na die tweede vervelling 'n bykomende paar asemhalingsopeninge op die agterlyf gevorm. Na die derde vervelling ondergaan die larwe egter ’n ingrypende verandering.

Metamorfose

Die tweevlerkige insekte (Diptera) maak deet uit van die afdeling Endopterygota (orde Holometabola). By hierdie groep insekte vind daar tydens 'n russtadium (papie) 'n volledige gedaantewisseling plaas. Die taai chitienagtige huid verhard tot ’n donkerkleurige, eiervormige puparium, wat die sagte papie beskerm. Die papiestadium word gewoonlik in die grond, in afval of splete deurgebring. Die papie het al die kenmerke van die volwasse huisvlieg maar die huid is nog dun en kleurloos en die papie is dus baie kwesbaar.

As die ontwikkeling voltooi is, bevry die huisvlieg hom uit die puparium deur 'n huidsakkie op sy kop (ptilinum) vol bloed te pomp. As gevolg van die druk skeur die puparium en die volwasse huisvlieg (imago) is vry. Die ptilinum word in die kop geabsorbeer en net 'n porie (Iunula) tussen die antennes bly oor. Die hele ontwikkeling van die eier tot die imago duur ongeveer agt dae tot 3 weke, afhangende van die temperatuur. Die lewensduur van 'n gewone huisvlieg is ongeveer 20 tot 30 dae. Volgens berekening sou die afstammelinge van 'n huisvliegpaar in een somer, indien almal sou bly leef, 'n oppervlakte so groot soos Duitsland met 'n 15 cm dikke laag kon bedek.

Baie larwes vrek egter vanweë ongunstige temperature of word deur ander diere opgevreet. Die aantal volwasse huisvlieë word uitgedun deur 'n siekte wat deur die skimmel Empusa muscae veroorsaak word. Huisvlieë wat aan hierdie skimmelsiekte ly, lyk of hulle met meel bestuif is.

Bron

Eksterne skakels

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia skrywers en redakteurs
original
visit source
partner site
wikipedia AF

Huisvlieg: Brief Summary ( Afrikaans )

provided by wikipedia AF

Die huisvlieg (Musca domestica) is 'n swartgrys, harige en redelik lomp geboude insek. Die larwe of maaier ontwikkel in onder meer huishoudelike afval en ondergaan drie vervellings voordat dit in 'n papie verander. Die volwasse insek het ’n paar goed ontwikkelde vlerke, waarvan die tweede, agterste paar verklein is tot kolfvormige ewewigsorgaantjies. Die insek suig sy voedsel op met behulp van 'n slurpie met 'n sponsagtige punt. Met die speeksel wat dit dan afskei, kan die huisvlieg verskillende siektes oordra.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia skrywers en redakteurs
original
visit source
partner site
wikipedia AF

Musca domestica ( Asturian )

provided by wikipedia AST

.


La mosca doméstica o común (Musca domestica) ye una especie de dípteru braquícero de la familia Muscidae. Ye la mosca más común y habitual na mayoría de los climes de la Tierra.

Descripción

Los adultos pueden llegar a midir cerca de 5-8 mm de llargor y 13 a 15 mm d'envergadura alar. El so tórax ye de color gris, con cuatro llinies llonxitudinales escures nel envés, la parte inferior del abdome ye mariella o anaranxada, dacuando tresparente a los llaos y con una banda central escura que s'enancha y cubre los últimos segmentos abdominales. El so cuerpu atópase cubiertu de vellos. Los güeyos compuestos son de color coloráu. Les femes son un pocu más grandes que los machos y tienen un espaciu mayor ente los sos güeyos. Tienen dos ales funcionales, convirtiéndose l'otru par en balancinos o halterios qu'estabilicen el vuelu.

Ciclu vital

Cada fema puede poner cerca de 8000 güevos blancos, d'unos 1,2 mm de llargor. Nes siguientes 24 hores los bárabos eclosionan y empiecen a taramiar restos orgánicos ricos en nutrientes. Tienen un color pálidu y un tamañu de 3 a 9 mm de llargor, en forma de fusu cola boca terminal, y ensin pates. Tres l'alimentación tresformar en pupa, coloriaes de colloráu o marrón y de 8 mm de llargor. Al concluyir la metamorfosis, l'adultu ruempe un estremu de la pupa con una corte circular y vuela en busca de conxéneres p'apariase y concluyir el so ciclu vital. Los adultos pueden vivir mediu mes n'estáu selvaxe, pudiéndose enllargar esti tiempu nel llaboratoriu.

Mosques y humanos

Conviven col home, con enclín a amestase anque son bien pocu sociables. Pueden ser portadores d'enfermedaes infecto-contaxoses que pueden tresmitir al consumir alimentos humanos, los que contaminen cuando depués son inxeríos por humanos. La vía de contaminación d'alimentos ye doble: por contautu de les pates y almadines suctoras; polos fluyíos gástricos y restos de les comíes anteriores que suelen regurgitar antes d'alimentase. Dalgunes de les enfermedaes susceptibles de tresporte vectorial por M. domestica son fiebres tifoidees, roxura, salmonelosis, disentería de bacilos, tuberculosis, anthrax, y tamién viermes parásitos. Escepcionalmente tamién pueden causar miasis.

Delles variedaes pueden ser inmunes a insecticides. Estos inseutos son consideraos una de les peores plagues doméstiques, superando a los mosquitos, formigues y cucaraches.

Subespecies

Reconócense les siguientes subespecies:[1]

Referencies

  1. ITIS, Integrated Taxonomic Information System (ed.): «Musca domestica Linnaeus, 1758». Consultáu'l 1 de xunetu de 2011.

Bibliografía

  • Chinery, Michael (1980). Guía de campu de los inseutos d'España y Europa. Omega, 402. ISBN 84-282-0469-1.

Enllaces esternos


license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia AST

Musca domestica: Brief Summary ( Asturian )

provided by wikipedia AST

.


La mosca doméstica o común (Musca domestica) ye una especie de dípteru braquícero de la familia Muscidae. Ye la mosca más común y habitual na mayoría de los climes de la Tierra.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia AST

Otaq milçəyi ( Azerbaijani )

provided by wikipedia AZ


Otaq milçəyi (lat. Musca domestica) — əsl milçəklər fəsiləsinə aid cücü növü. Geniş yayılmış sinantrop orqanizm olan bu növə təbiətdə vəhşi halda demək olar ki, rast gəlinmir. Əsasən gündüz həyatı keçirir.


 src=
Otaq milçəyinin fasetli gözü

Otaq milçəyinin vətəni Mərkəzi Asiya çölləri olsa da, hazırda bütün qitə və təbii zonalarda insanların məskunlaşdığı kənd və şəhərlərində yayılıb.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
original
visit source
partner site
wikipedia AZ

Musca domestica ( Catalan; Valencian )

provided by wikipedia CA
 src= Per a altres significats, vegeu «Musca».

La mosca (Musca domestica) és una espècie de dípter braquícer de la família dels múscids. Està estesa per tot el món, ja que acompanya l'home allí on va. Es considera un flagell per a la humanitat, ja que contamina els aliments propagant malalties infeccioses.

Morfologia

Els adults fan de 5 a 8 mm de llarg, cap negrós, tòrax gris amb quatre bandes negres per sobre i groguenc per sota, tot el cos cobert de pèls. Ulls compostos i vermellosos. Amb un sol parell d'ales de tons grisos.

Cicle vital

Cada femella pot pondre uns 500 ous que fan 1,2 mm de llarg cadascun. Les larves, que són àpodes, viuen i s'alimenten de matèria orgànica, com ara escombraries i femtes. Si en aquest estadi larval la seva alimentació resulta insuficient les mosques adultes seran més petites. Després d'algunes mudes es transformen en pupa.

Les femelles s'aparellen una sola vegada i conserva l'esperma del mascle per a fertilitzar els ous que va ponent. Els mascles són territorials i polígams. Els adults viuen de 15 a 30 dies i només es poden alimentar de líquids o sòlids prèviament ensalivats.

Vegeu també

Enllaços externs

En altres projectes de Wikimedia:
Commons
Commons (Galeria)
Commons
Commons (Categoria) Modifica l'enllaç a Wikidata
Viquiespècies
Viquiespècies
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autors i editors de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia CA

Musca domestica: Brief Summary ( Catalan; Valencian )

provided by wikipedia CA

La mosca (Musca domestica) és una espècie de dípter braquícer de la família dels múscids. Està estesa per tot el món, ja que acompanya l'home allí on va. Es considera un flagell per a la humanitat, ja que contamina els aliments propagant malalties infeccioses.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autors i editors de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia CA

Moucha domácí ( Czech )

provided by wikipedia CZ

Moucha domácí (Musca domestica) je nejčastější druh dvoukřídlých vyskytující se v domovech. Často je považován za škůdce, který může přenášet vážné nemoci.[2] Hlavní predátoři jsou pavouci, ropuchy a žáby. V letu dosahuje rychlosti kolem 8 km/h.[3][4]

Vzhled

Má 1 pár blanitých křídel. Dospělí jedinci mají délku 6-12 mm.[1] Jejich hrudník je šedivý se čtyřmi podélnými tmavými čarami na zádech. Spodní části břicha jsou žluté a celé tělo mají pokryté chlupy. Samice jsou o něco větší než samci a mají větší prostor mezi červenýma složenýma očima. Mají pouze jeden pár křídel, druhý je přeměněn v kyvadélko. Lidé ji velmi často považují za škůdce, hlavně v letních měsících. Sedají na jídlo a svými výkaly přenášejí nemoci.

Rozmnožování

Vajíčka klade především na hnojiště a na rozkládající se části rostlin. Mívá až pět generací za rok.

Odkazy

Reference

V tomto článku byl použit překlad textu z článku Housefly na anglické Wikipedii.

  1. a b Musca domestica (moucha domácí) [online]. BioLib.cz [cit. 2008-11-02]. Dostupné online.
  2. TISCALI.CZ. Mouchy přenášejí víc chorob, než se dosud předpokládalo - Tiscali.cz. Tiscali.cz. Dostupné online [cit. 2017-11-27]. (česky)
  3. Moucha? Inspirace pro tryskáč? Možná i pro raketu! ; http://www.21stoleti.cz/view.php?cisloclanku=2008071818
  4. http://jgp.rupress.org/cgi/content/full/122/2/191

Externí odkazy

Pahýl
Tento článek je příliš stručný nebo postrádá důležité informace.
Pomozte Wikipedii tím, že jej vhodně rozšíříte. Nevkládejte však bez oprávnění cizí texty.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia autoři a editory
original
visit source
partner site
wikipedia CZ

Moucha domácí: Brief Summary ( Czech )

provided by wikipedia CZ

Moucha domácí (Musca domestica) je nejčastější druh dvoukřídlých vyskytující se v domovech. Často je považován za škůdce, který může přenášet vážné nemoci. Hlavní predátoři jsou pavouci, ropuchy a žáby. V letu dosahuje rychlosti kolem 8 km/h.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia autoři a editory
original
visit source
partner site
wikipedia CZ

Stubenfliege ( German )

provided by wikipedia DE

Die Stubenfliege (Musca domestica; lat. musca „Fliege“, domesticus „häuslich“), auch Gemeine Stubenfliege oder Große Stubenfliege (zur Unterscheidung von der Kleinen Stubenfliege), ist eine Fliege aus der Familie der Echten Fliegen (Muscidae).

Merkmale

 src=
Anatomie der Stubenfliege:
A Kopf:
1 Facettenauge
2 Fühlerborste (Arista)
3 Fühler (Antenne)
4 Unterkiefertaster (Palpus maxillaris)
5 Oberlippe (Labrum)
6 Lippe (Labium)
7 Löffelchen (Labellum)
8 Stempel
B Thorax:
9 Präscutum
10 Vorderes Atemloch (Stigma)
11 Halsschild (Scutum)
12 Basicosta
13 Calypter
14 Schildchen (Scutellum)
15 Flügel
16 Flügelader
17 Propleuron
18 Prosternum
19 Mesopleuron
20 Mesosternum
21 Metapleuron
22 Metasternum
C Abdomen:
23 Hüfte (Coxa)
24 Oberschenkel (Femur)
25 Unterschenkel (Tibia)
26 Seta
27 Fuß (Tarsus)
28 Haltere
29 Hinteres Atemloch (Stigma)
30 Hinteres Abdomensegment

Der Körperaufbau entspricht im Allgemeinen jenem der Echten Fliegen. Als morphologische Unterscheidungsmerkmale zu anderen Arten dienen Größe, Färbung und Flügeladerung. Sie besitzen leckend-saugende Mundwerkzeuge. Erwachsene Stubenfliegen sind sechs bis sieben Millimeter lang, ihr Körper ist grau und hat vier Längsstreifen auf dem Thorax. Die Unterseite des Rumpfes ist gelblich, ihre Extremitäten sind schwarz, der Körper ist komplett mit Haaren bedeckt. Sie haben rote Facettenaugen. Die Körper der weiblichen Fliegen sind etwas größer und ihr Augenabstand ist meist etwas größer als bei männlichen Exemplaren. In Ruhestellung sind die Flügel in engem Winkel gespreizt. Aufgrund des ähnlichen Aussehens können sie leicht mit Gemeinen Stechfliegen verwechselt werden.

Vorkommen

Musca domestica kommt fast überall auf der Welt vor (Kosmopolit), lediglich in Wüsten sowie polaren und hochalpinen Landschaften ist sie nicht zu finden. Ihre Verbreitung ist meist mit dem Menschen assoziiert, da in dessen Nähe das größte Nahrungsangebot vorherrscht.

Stubenfliegen werden unter anderem für Forschungszwecke und als Tierfutter[1] gezüchtet.

Lebensweise

Die Stubenfliege lebt nach ihrem Schlupf aus der Tönnchenpuppe 6 bis 70 Tage, je nach Umgebungstemperatur und Nahrungsangebot, wobei Weibchen meistens etwas länger leben als Männchen. Die Fluggeschwindigkeit beträgt ungefähr 2,9 Meter pro Sekunde (rund 10 km/h), die Fliege schlägt dabei etwa 180–330-mal pro Sekunde mit ihren Flügeln.[2] Fliegen können Buttersäure als Indiz für Fäulnis und Darmausscheidungen riechen. An den Fußendgliedern (Tarsen) besitzen sie Chemorezeptoren, mit deren Hilfe sie Zucker schmecken können. Ihre Eier legen sie in faulenden Stoffen und Exkrementen (Koprophagie) ab, von denen sich die Larven ernähren. Die Imagines saugen an sämtlichen nahrhaften Flüssigkeiten und auch an festen, wasserlöslichen Stoffen, die sie mit Hilfe ihres Speichels auflösen können, wie beispielsweise Zucker.

Nach Landung auf senkrechten Flächen richten sich Stubenfliegen immer rasch mit dem Kopf nach abwärts aus. In Stuben können sie „nach einem halben Salto an der Decke landen.“[3]

Ihr Verhalten und ihre Lebensdauer sind sehr stark von den Umgebungsbedingungen wie Temperatur und Feuchtigkeit abhängig, wobei die Optimaltemperatur zwischen 20 und 25 °C liegt und ab einer Minimaltemperatur von 15 °C eine Immobilisierung stattfindet. Dies erklärt auch die Entwicklung zu einem tagaktiven temporalen Spezialisten mit der höchsten Populationsgröße in den Sommermonaten.

Fortpflanzung und Entwicklung

 src=
Larve einer Stubenfliege

Als holometabole Insekten durchleben die Stubenfliegen eine vollständige Metamorphose, die eingeteilt wird in Ei, drei Larvenstadien, Puppe und Imago. Ihre Eier legen die Weibchen in sich zersetzendes organisches Material ab, beispielsweise Dung, Müll, Kompost und Nahrungsmittel. Dort entwickeln sich anschließend die Larven. In den Sommermonaten legen Weibchen mehrmals zwischen 150 und 400 Eier pro Eiablage mit einem Intervall von drei bis vier Tagen.[4] Durch gute Umgebungsbedingungen, beispielsweise in Ställen, sind bis zu 15 Generationen pro Jahr möglich (plurivoltin).[5] Die Umgebungstemperatur beeinflusst die Zeit, die die Eier brauchen, um zur Schlüpfreife heranzuwachsen. Bei 16 °C schlüpfen die Larven in 46 Stunden, bei 19 °C in 19 Stunden und bei 30 °C in nur 10 Stunden.[6] Die kopf- und beinlosen Fliegenmaden können sich auf glatten Flächen nur unbeholfen mit Körperkrümmen fortbewegen. Sie ernähren sich vom organischen Material (Substrat), auf dem sie geschlüpft sind, und erreichen eine Länge von 12 mm. Die Ernährung wird durch Mundwerkzeuge mit zangenartigen Mundhaken ermöglicht. Die Atmung erfolgt über Hautatmung und Stigmen, die sich am Körperende befinden.

Nach zweimaliger Häutung im Laufe des Wachstums wird am Ende des dritten Larvenstadiums der Inhalt des Verdauungstrakts entleert. Es beginnt eine durch genetische Veränderungen hervorgerufene Immobilisierung der Maden. Ihre Haut verhärtet sich, und die Larven entwickeln sich zu Tönnchenpuppen, die deutlich kleiner und dunkler sind als die Larven. Innerhalb einer solchen Puppe beginnt eine Verwandlung, die je nach Temperatur 3 bis 8 Tage dauert. Nach vollendeter Entwicklung wird durch Pressen aus der sogenannten Bogennaht am Kopf eine Blase für das Schlüpfen ausgebildet, die es der Imago ermöglicht, die Puppe durch eine Öffnung am Kopfende zu verlassen (Deckelschlüpfer). Schon 3 Tage nach diesem Schlüpfakt paaren sich die Stubenfliegen, und anschließend sind die Weibchen zur ersten Eiablage bereit. Die Metamorphose vom Ei zur Fliege kann bei guten Umweltbedingungen in 7 Tagen abgeschlossen sein, in gemäßigten Breitengraden dauert sie 2 bis 3 Wochen.[7] Abgesehen von überwinternden Tieren beträgt die Lebensdauer einige Wochen. Mit ihrem Tupfrüssel immer wieder einmal Flüssigkeit und Nährstoffe aufnehmend, kann eine weibliche Stubenfliege im Winterhalbjahr in einer nicht zu warm temperierten Küche gut 10 Wochen überleben.

Nutzen und Schaden

Die Stubenfliege als Krankheitsüberträger

Stubenfliegen gelten gemeinhin als Schädlinge, da sie trotz Putzens als Vektor für Krankheitserreger dienen. Beispielsweise sind sie Überträger diverser Infektionskrankheiten wie Ruhr, Typhus, Cholera, Salmonellosen, Kinderlähmung und Maul- und Klauenseuche. Die Übertragung der Erreger erfolgt insbesondere über die Ausscheidungen der Fliegen.

Ihre Funktion als Krankheitsüberträger ist auf ihre Nahrungsquellen zurückzuführen, da sie eine Vorliebe für menschliche und tierische Körperausscheidungen wie Schweiß und Kot sowie eiternde Wunden haben. Des Weiteren dient Aas (Nekrophagie) als proteinreiche Nahrungsquelle für die Eiablage und Larvenentwicklung.[8]

Eine großräumige Bekämpfung (→ Insektenschutz) wäre aber nicht unbedingt zielführend, da einerseits eine sehr schnelle Resistenzausbildung gegen Insektizide stattfindet und die Populationsgröße ohnehin durch natürliche Fressfeinde eingedämmt wird. Um die Verbreitungsorte und Übertragung von Krankheiten einzuschränken, empfiehlt sich also bloß ein ausreichender Standard von Hygiene und sauberer Umgang mit Abfall- und Zersetzungsprodukten.

In der Abfallwirtschaft

Die Fähigkeit von Stubenfliegenlarven, sich in einer Vielzahl von verrottenden organischen Stoffen zu ernähren und zu entwickeln, ist wichtig für das Recycling von Nährstoffen in der Natur. Dies könnte genutzt werden, um immer mehr Abfallmengen zu bekämpfen.[9] Stubenfliegenlarven können in Tiermist auf kontrollierte Weise in Massen aufgezogen werden, wodurch die Abfallmenge reduziert und die Umweltrisiken bei der Entsorgung minimiert werden.[10][11]

Fliegenmaden als Futtermittel

Die Stubenfliege wird als Futterinsekt genutzt. In der EU ist sie für den Einsatz in der Aquakultur zugelassen.[12] Dort gibt es Ansätze, die Larven der Stubenfliege als Proteinquelle einzusetzen und damit das konventionelle Fischmehl zu ersetzen. Basis dazu ist Blut aus Schlachtereien.[13] AgriProtein erhielt für diese Idee den Innovationspreis für Afrika 2013.[14]

Verwechslungsmöglichkeiten

Der Wadenstecher (Stomoxys calcitrans) sieht der Stubenfliege zum Verwechseln ähnlich und ist in der Lage, menschliche Haut zu durchstechen, um Blut zu saugen. Der Stich ist schmerzhaft und kann auch Krankheiten übertragen.

Siehe auch

Literatur

  • Jason H. Byrd, James L. Castner: Forensic Entomology. The Utility of Arthropods in Legal Investigations. Taylor & Francis Group, LLC 2010, ISBN 978-0-8493-9215-3.
  • Wilfried Westheide, Reinhard Rieger (Hrsg.): Spezielle Zoologie. Teil 1. Gustav Fischer Verlag, Jena 1996, ISBN 3-437-20515-3.

Einzelnachweise

  1. J. Hwangbo u. a.: Utilization of house fly-maggots, a feed supplement in the production of broiler chickens. In: Journal of Environmental Biology. 30, Nr. 4, 2009, S. 609–614. PMID 20120505.
  2. Wilfried Westheide, Reinhard Rieger (Hrsg.): Spezielle Zoologie. Teil 1. Gustav Fischer Verlag, Jena 1996, S. 629.
  3. Frieder Sauer, Fliegen und Mücken nach Farbfotos erkannt, S. 132
  4. Johannes Keiding: The housefly – biology and control. Training and information guide. World Health Organization, Vector Biology and Control Division, 1986.
  5. Wilfried Westheide, Reinhard Rieger (Hrsg.): Spezielle Zoologie. Teil 1. Gustav Fischer Verlag Jena, Jena 1996, S. 680.
  6. Fliegen. Abgerufen am 31. Juli 2019.
  7. Heiko Joachim Koch: Forensische Entomologie:Prä- und postmortale Leichenbesiedlung durch Insekten. 2002 (benecke.com [PDF; 4,5 MB] Diplomarbeit).
  8. Katharina Schmitt: Forensische Entomologie – Die Entwicklung nekrophager Insekten zur Bestimmung der Leichenliegezeit. 2010 (benecke.com [PDF; 2,8 MB] Facharbeit).
  9. B. F. Miller, J. S. Teotia, T. O. Thatcher: Digestion of poultry manure by Musca domestica. In: British Poultry Science. 15, Nr. 2, März 1974, S. 231. doi:10.1080/00071667408416100. PMID 4447887.
  10. H. Čičková, B. Pastor, M. Kozánek, A. Martínez-Sánchez, S. Rojo, P. Takáč: Biodegradation of pig manure by the housefly, Musca domestica: a viable ecological strategy for pig manure management. In: PLOS ONE. 7, Nr. 3, 2012, S. e32798. bibcode:2012PLoSO...732798C. doi:10.1371/journal.pone.0032798. PMID 22431982. PMC 3303781 (freier Volltext).
  11. F. X. Zhu, W. P. Wang, C. L. Hong, M. G. Feng, Z. Y. Xue, X. Y. Chen, Y. L. Yao, M. Yu: Rapid production of maggots as feed supplement and organic fertilizer by the two-stage composting of pig manure. In: Bioresource Technology. 116, Juli 2012, S. 485–491. doi:10.1016/j.biortech.2012.04.008. PMID 22541952.
  12. , auf eur-lex.europa.eu, abgerufen am 18. Februar 2019
  13. AgriProtein's managing director sees maggots as next protein alternative
  14. Innovation Prize for Africa Winner Uses Flies and Waste to Make Food (Memento vom 16. September 2013 im Internet Archive)
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia DE

Stubenfliege: Brief Summary ( German )

provided by wikipedia DE

Die Stubenfliege (Musca domestica; lat. musca „Fliege“, domesticus „häuslich“), auch Gemeine Stubenfliege oder Große Stubenfliege (zur Unterscheidung von der Kleinen Stubenfliege), ist eine Fliege aus der Familie der Echten Fliegen (Muscidae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia DE

Doumiesse moxhe ( Walloon )

provided by wikipedia emerging languages
The fly.jpg

Ene doumiesse moxhe (moxhe doumiesse) u ene moxhe di måjhon, c' est ene moxhe ki vike avou les djins, dins les måjhones.

No d' l' indje e sincieus latén : Musca domestica

Rapoirt avou les djins

A cåze di s' soyant soyant zûnaedje et des schites k' ele lait so les meurs et les cwåreas, on l' sipotche voltî.[1]

Sourdant

  1. Joëlle Spierkel; live del plake "A tot spiyî", p. 25.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Doumiesse moxhe: Brief Summary ( Walloon )

provided by wikipedia emerging languages
The fly.jpg

Ene doumiesse moxhe (moxhe doumiesse) u ene moxhe di måjhon, c' est ene moxhe ki vike avou les djins, dins les måjhones.

No d' l' indje e sincieus latén : Musca domestica

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Hausméck ( Luxembourgish; Letzeburgesch )

provided by wikipedia emerging languages

D'Hausméck (Musca domestica) ass eng Méckenaart aus der Gattung Musca bannent der Famill vun den echte Mécken (Muscidae). Ass eng kosmopolitesch Aart[1]. Se gëtt 2 Ënneraarten: M. d. domestica a M. d. vicina[2].

D'Insekt ass 6–8 mm oder bis 13 mm laang. D'Weibche leet am Duerchschnëtt 120 Eeër[2].

Um Spaweck

Commons: Hausméck – Biller, Videoen oder Audiodateien

Referenzen

  1. http://www.catalogueoflife.org/col/details/species/id/aaf65da4ad0b7c133372c12952125e0f
  2. 2,0 2,1 http://bse.sci-lib.com/article063477.html
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia Autoren an Editeuren

Hausméck: Brief Summary ( Luxembourgish; Letzeburgesch )

provided by wikipedia emerging languages

D'Hausméck (Musca domestica) ass eng Méckenaart aus der Gattung Musca bannent der Famill vun den echte Mécken (Muscidae). Ass eng kosmopolitesch Aart. Se gëtt 2 Ënneraarten: M. d. domestica a M. d. vicina.

D'Insekt ass 6–8 mm oder bis 13 mm laang. D'Weibche leet am Duerchschnëtt 120 Eeër.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia Autoren an Editeuren

Huusflege ( Low Saxon )

provided by wikipedia emerging languages

De Huusflege oder Huusfleeg (Musca domestica; lat. musca „Flege“, domesticus „vun’t Huus“) is en Flege ut de Familie vun de Echten Flegen (Muscidae).

Kennteken

Dat Lief lett just na de annern Echten Flegen. As Mundwarktüüch hett de Huusflege en Suugrüssel un kann door mit lecken un sugen. Adulte Huusflegen weert sess bit seven Millimeters lang. Dat Lief is grau mit veer Striepen langs de Bost. An’e Unnersieten is se wat geel, Arms un Föhlsprieten sünd swatt, un dat Lief sitt vull mit Haare. Se hett rode Facettenogen. Bi de Seken is dat Lief en beten grötter un de Ogen staht en beten wieter vun’nanner af as bi de Heken. In’e Roh sünd de Flunken in en engen Winkel afspreet. Vun’t Utsehn könnt se mit de Stallflegen dör’annersmeten weern.

Wo se vorkamen deit

Musca domestica is meist up de ganze Welt tohuse. Bloß in’e Wöösten, um den Pol umto un in’e hogen Barge is se nich antodrepen. Meist leevt se nich wietaf vun’n Minschen, vunwegen, datt dat dor an’n meisten to freten gifft. For de Forschung un as Foder for de Deerter weert Huusflegen ok tücht‘.

Wie se leven deit

De Huusflege leevt 6 bit hen to 42 Dage. Dat hangt vun de Temperatur un vun dat Freten af. Meist leevt de Seken en beten länger, as de Heken. De beste Temperatur liggt twuschen 20 un 25 °C. Wenn se unner 15 °C liggt, geiht dat los, un de Deerter könnt sik minner rögen. Vundeswegen sünd de meisten Huusflegen ok in’n Sommer togange. Flegen könnt se mit en Snelligkeit vun bi 2,9 Meters in’e Sekunne (bi 10 km/h). De Flunken slaht se dor in’e Sekunne bi 180-330 mol.[1] Flegen könnt Bottersüer röken as en Henwies up Rottels, un ok for Schiete hefft se en Neese. An de Endle’e vun de Fööt sitt Chemorezepters an, dor könnt se Zucker mit smecken. Ehre Eier leggt se af in Rottels un in Schiete, wo de Budden in freten doot. De adulten Flegen suugt an all Fleetstoffe, wo se sik vun nehren könnt. Ok dröge Stoffe nehmt se sik vor, wenn de in Water uptolösen sünd, un gaht dor mit ehr Spee bi, as an Zucker.

Wie se wassen un riepen doot

De Huusflegen maakt en kumplette Metamorphose dör. Dor höört veer Phasen to: Ei, dree Stopen as Budde, Poppe un adulte Flege. In’n Sommer leggt de Flege en poormol twuschen 150 un 400 Eier in’n Afstand vun dree bit veer Dage. Wenn allens goot steiht, könnt se so bit hen to 15 Generatschonen in’t Johr tostanne bringen. De Budden bruukt 12 bit 25 Stunnen, ehr dat se ut de Eier utkruupt. Se hefft keen Kopp un keen Been un weert bit hen to 12 mms groot. Nadem se ut de Poppen utkrapen sünd, paart se sik al dree Dage later un sünd praat to’n Eierleggen. Wenn dat sunnerlich goot steiht, kann dat in man bloß 7 Dage passeern, datt ut dat Ei en Flege wurrn is. In’n Döörsnitt duert dat avers 3 bit 4 Weken.

De Huusflege driggt Krankheiten over

 src=
De Huusflege – Numms will ehr in siene Stuve hebben

Huusflegen weert allgemeen as Untüüch ankeken. Ofschoonst se sik putzen doot, deent se doch as Vekters for de Utlösers vun Krankheiten. So dreegt se allerhand Infektschoonskrankheiten over, as Roden Loop, Typhus, Cholera, Salmonellosen, Kinnerlahmte, Klauenrott u. a. Datt se Süken over dreegt, hangt tosamen mit ehr Freten, sunnerlich, datt se sik up Schiete vun Minschen un Deerter störten doot, un ok Sweet un Mateerje versmaht se nich. Fudderhen laat se ehre Budden Aas freten un leggt dor ehre Eier an af.[2]

Flegenbudden as Proteinbringer

Hen un wenn weert de Budden vun Huusflegen tücht, um Deerter to fodern. De Budden treedt denn an de Stell vun Fischmehl un sünd en eiwittrieke Kost for de Deerter. Grundlaag for de Buddentucht is Blood ut Slachthüser.[3] AgriProtein hett for düsse Idee 2013 den Innovatschoonspries for Afrika kregen.[4]

Literatur

  • Jason H. Byrd, James L. Castner: Forensic Entomology. The Utility of Arthropods in Legal Investigations. Taylor & Francis Group, LLC 2010, ISBN 978-0-8493-9215-3.
  • Wilfried Westheide, Reinhard Rieger (Rutg.): Spezielle Zoologie, Teil 1. Gustav Fischer Verlag, Jena 1996, ISBN 3-437-20515-3.

Belege

  1. Wilfried Westheide, Reinhard Rieger (Rutg.), Spezielle Zoologie, Teil 1, Gustav Fischer Verlag, Jena, 1996, Siete 629
  2. Katharina Schmitt, Forensische Entomologie – Die Entwicklung nekrophager Insekten zur Bestimmung der Leichenliegezeit, 2010, Online=benecke.com
  3. AgriProtein's managing director sees maggots as next protein alternative
  4. Innovation Prize for Africa Winner Uses Flies and Waste to Make Food

Weblenken

Commons-logo.svg . Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Huusflege: Brief Summary ( Low Saxon )

provided by wikipedia emerging languages

De Huusflege oder Huusfleeg (Musca domestica; lat. musca „Flege“, domesticus „vun’t Huus“) is en Flege ut de Familie vun de Echten Flegen (Muscidae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Izi n wexxam ( Kabyle )

provided by wikipedia emerging languages
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Izi n wexxam: Brief Summary ( Kabyle )

provided by wikipedia emerging languages

izi (Asget: izan), (assaɣ usnan: Musca domestica) d talmest n iburɣas yeṭṭafaren tawsit n yizan deg twacult tizaniyt

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Kućna muha ( Bosnian )

provided by wikipedia emerging languages

Kućna muha ili domaća muha (lat. Musca domestica) je insekt podreda Cyclorrhapha, red Diptera, razred Insecta. Vjeruje se da se prvi puta pojavila u kenozojskoj eri, mguće na Bliskom Istoku, a vjerovatno je rasprostranjena širom svijeta, kao čovjekov komensal. To je najčešća vrsta muka koja se nalazi u naseljenim mjestima. Odrasli su sivi do crni, s četiri tamne, uzdužne linije na toraksu, blago dlakavim tijelima i jednim parom membranskih krila. Imaju crvene oči, malo ispupčene kod nešto većih ženki.

Ženka se obično pari samo jednom i spremu čuva za kasniju upotrebu. Odlaže serije od oko 100 jaja na raspadajuće organske materije, poput otpada iz hrane, truhleži ili izmeta. Ubrzo izlegu kao bijele larve bez nogu, poznate i pod nazivom magoti. Nakon 2 do 5 dana razvoja, ove se preobraze u crvenkasto-smeđe lutke, duge oko 8 mm.

Odrasle muhe obično žive 2 do 4 sedmice, ali mogu prezimiti. Odrasli se hrane raznim tekućim ili polutečnim supstancama, kao i čvrstim materijama koji su omekšane njihovim pljuvačkom. Ove muhe mogu, na tijelima i fekalijama, prenositi patogene, kontaminirati hranu i doprinijeti prenošenju bolesti prenosive hranom, dok, po brojnosti, mogu biti fizički neugodne. Iz tih razloga smatraju se štetočinama.

Kućne muhe su korištene u laboratoriji u istraživanju starenja i mehanizama određivanje spola. Muhe se u literaturi pojavljuju od drevnog grčkog mita i ove basne "Nesretni insekt“ pa nadalje.[1]

Opis

 src=
Glava ženke kućne mušice sa dva velika složena oka i tri ocele.

Odrasle kućne muhe obično su duge 6 do 7 mm, s rasponom krila od 13 do 15 mm. Ženke imaju veću krila od mužjaka, dok mužjaci imaju relativno duže noge. Ženke više variraju u veličini, a postoji i geografska varijacija s većim jedinkama na večim geografskim širinama. Glava je snažno konveksna sprijeda, a ravna je i blago konusna. Par velikih složenih očiju, kod mužjaka, gotovo se dotiču, ali je kod ženki međočni prostor mnogo širi. Imaju tri jednostavna oka (ocele) i par kratkih antena. Muhe obrađuju vizuelne informacije oko sedam puta brže od ljudi što im omogućuje prepoznavanje i izbjegavanje pokušaja ulova ili gmječenja, s obzirom na to da efektivno vide usporene kretnje čovjeka s višom brzinom fuzije treperenja.[2][3][4][5]

 src=
Anatomija kućne muhe :
A – Glava:
1 – Facetovane oči
2 – Čule čekinje (arista)
3 – Čulne antene
4 – Kornjevilični palpus (Palpus maxillaris)
5 – Gornja usna (labrum)
6 – Donja usna (labium)
7 – Labellum
8 – Traheja
B – Toraks:
9 – Prescutum
10 – Stigma
11 – Scutum
12 – Bazna vena (basicosta)
13 – Kalipter
14 – Skutelum
15 – Krilo
16 – Hrilna vena
17 – Propleuron
18 – Prosternum
19 – Mezopleuron
20 – Mezosternum
21 – Metapleuron
22 – Metasternum
C – Abdomen:
23 – Koksa
24 – Femur
25 – Tibija
26 – Seta
27 – Stopalo (tarsus)
28 – Haltere
29 – Otvor traheje (stigma)
30 – Zadnji segment
 src=
Dijelovi usnog aparata, sa pseudotrahejama, polucjevastim žljebovima (tamne paralelne trake) koji se koriste za usisavanje tečne hrane

Dijelovi usnog aparata posebno su prilagođeni za tečnu hranu; mandibula i maksile su smanjene i nisu funkcionalne, a ostali udovi formiraju uvlačivi, fleksibilni proboscis sa povećanim, mesnatim vrhom, labelumom. Ovo je spužvasta struktura koju karakteriziraju mnogi žljebovi, zvani pseudotraheje, koji usisavaju tekućinu kapilarnim djelovanjem.[6][7] It is also used to distribute saliva to soften solid foods or collect loose particles.[8] Kućne muhe imaju hemoreceptorne organe okusa na na nožnim tarzusima, tako da mogu prepoznati hranu poput šećera, hodajući po njemu.[9] Muhe su često viđene kako čiste noge trljajući ih zajedno, omogućavajući hemoreceptorima da ponovo kušaju po čemu hodaju.[10] Na kraju svake noge je par kandži, a ispod njih su dva ljepljiva jastučića, pulvile, koji omogućuju muhi da se uspinje po glatkim zidovima i stropovima po modelu Van der Waalsove sile. Kandže pomažu muhi da odstrani stopalo za sljedeći korak. Hodaju uobičajenim hodom po vodoravnim i okomitim površinama s tri noge u dodiru sa površinom i tri u pokretu. Na obrnutim površinama mijenjaju pokret da bi se četiri noge držale na površini.[11] Muhe slijetaju na strop leteći ravno prema njemu; neposredno prije slijetanja, naprave pola vijka i usmjere svih šest nogu prema površini, smanjujući šok prednjim nogama i zalijepe se trenutak kasnije s ostale četiri.

 src=
Krilo, uvećanno 250x

Toraks je sivih nijansi, ponekad čak i crne boje, s četiri tamne uzdužne trake ravnomjerne širine na dorzalnoj površini. Cijelo tijelo prekriveno je kratkim dlačicama. Poput ostalih Diptera, kućne muhe imaju samo jedan par krila, jer se nekadašnji stražnji par svodi se na male haltere ili njihalice koje pomažu održavanju stabilnosti pri letu. Krila su prozirna sa žućkastim nijansama u osnovi. Karakteristično je da medijalna vena (duga M1 + 2 ili četvrta duga vena) ima oštricu prema gore. Svako krilo ima režanj na stražnjoj strani, kalipter, koji pokriva haltere. Zadak je siv ili žućkast, s tamnom prugom i nepravilnim tamnim mrljama sa strane. Sadrži 10 segmenata koji nose spirale za disanje. U mužjaka deveti segment ima par kopči za kopulaciju, a deseti nose analne cerke u oba spola.[12][13]

 src=
Mikrografija tarzusa sa kandžama i čekinjama, uključujući i centralne između dva pulvila poznata kao empodije

Razne vrste širom svijeta izgledaju poput kućnih muha, kao što su mal kućna muha, Fannia canicularis, stabilna muha, "Stomoxys calcitrans" i ostali pripadnici roda Musca.[14]:161–167 Sistemtska identifikacija vrsta može zahtijevati upotrebu taksonomskih ključeva specifičnih za regiju i može zahtijevati razlikovanje muških reproduktivnih dijelova za potvrdu.[15][16]

Životni ciklus

 src=
Parenje kućnih muha

Svaka ženka može tokom života snijeti do 500 jaja u nekoliko serija od oko 75 do 150. Jaja su bijela i otprilike duga 1,2 mm, a muha ih polaže pogodnom mestu, obično na mrtvim i raspadajućim organskim materijama, poput otpadaka hrane, trupala ili fekalija. U roku od jednog dana iz jaja se izlegu larve (magoti); oni žive i hrane se tamo gde su jaja položena. Blijedo su bjelkasti, {{pretvaraju duge 3 mm, tanji na kraju usta i bez nogu. Razvoj larve traje od dvije sedmice, u optimalnim uslovima, do 30 dana ili više u hladnijim područjima. Larve izbegavaju svetlo; interijeri gomila životinjskog stajskog gnojiva su mjesta bogata hranjivim tvarima i idealnim uvjetima rajvoja, gdje je toplo, vlažno i tamno.

 src=
Larva i odrasli, autor Amedeo John Engel Terzi (1872–1956)

Na kraju svog trećeg instara, larve puze do suhog i hladnog mjesta i pretvaraju se u lutke. Kućište lutke je cilindrično sa zaobljenim krajevima, dugačkim oko 1,2 mm, formirano je od posljednje svučene kože larve. U početku je žućkasto, ša potamni preko crveno-smeđe do gotovo crne boje. Razvoj lutke traje dva do šest dana na 35 °C, ali može potrajati 20 dana ili više na 14 °C.

Kad je metamorfoza gotova, odrasla muha izranja iz lutke. Da bi to postigla, pomoću ptilinuma, trajne vrećice na glavi, otvara kraj omotača. Odrasla kućna muha živi od dvije sedmice do mjesec, u divljini, ili duže u benignim laboratorijskim uvjetima. Po izlasku iz lutke, prestaje rasti; mala muha nije nužno mlada muva, već je rezultat nedovoljne količine hrane tokom larvene faze. Mužjaci kućne muhe su spolno zreli nakon 16 sati, a ženke nakon 24. Ženke proizvode feromon, (Z) -9-trikozen (muskularin). Ovaj kutikulskii ugljikovodik se ne oslobađa u zrak i mužjaci ga osjećaju samo u kontaktu sa ženkama;[17] ima upotrebu u suzbijanju štetočina, za mamanje mužjaka da ulete u zamke.[18][19] Mužjak inicira parenje tako da naleti na ženku, u zraku ili ma tlu, poznato kao "udar". Prilazi joj na toraks, a ako je prijemčiva, slijedi period udvaranja u kojem ženka vibrira krilima, a mužjak glavom po glavi. Mužjak se zatim prevrće na trbuhu, a ženka podmeće ovipositor u njegov genitalni otvor; kopulacija, uz prijenos sperme, traje nekoliko minuta. Ženke se obično pare samo jednom, a zatim odbijaju daljnje napredovanje mužjaka, dok se mužjaci odvajaju više puta.[20] A volatile semiochemical that is deposited by females on their eggs attracts other gravid females and leads to clustered egg deposition.[21]

Razvoj larve zavisi o toplini i dovoljno vlage; što je toplija temperatura, brže rastu. Općenito, svježe svinjsko i pileće stajsko đubre, predstavljaju najbolje uvjete za larve u razvoju, smanjujući period larve i povećavajući veličinu lutki. Goveđi, kozji i konjski stajski gnoji daju manje, sitnije larve, dok im potpuno komponirano svinjsko stajsko gnojivo, sa sadržajem vode ispod 40%, uopće ne pogoduje.[22] Težina larvi, u različitim uvjetima, može varirati od oko 8,0 do 20 mg.[23] U optimalnim uvjetima, životni ciklus se može završiti za sedam do 10 dana, ali u nepovoljnim okolnostima može potrajati i do dva mjeseca. U umjerenim regijama može se pojaviti 12 generacija godišnje, a u tropima i suptropima više od 20.

Evolucija i taksonomija

Iako je red muha (Diptera) mnogo stariji, vjeruje se da su prave kućne muhe razvile početkom kenozojske ere.[24] Natorodica kućnih muha, Muscoidea, najsličnija je muhama Oestroidea (muhe, mesne muhe i srodnici), a udaljenija je od Hippoboscoidea (mušice, muhe šišmiša i srodnici). Smatra se da potiču iz južnog palearrktičkog područja, posebno sa Bliskog Istoka. Zbog bliske komensalske veze s ljudima, vjerovatno su, u komigracijama s ljudima, rasprostranjene šitom svijeta.[25]

Kućna muha je prvi put opisana kao Musca domestica 1758. godine, zasnovano na uobičajenim evropskim primjercima švedskog botaničara i zoologa Carla Linnaeusa u "Systema naturae" i dalje se klasificira pod tim imenom.[26]> Detaljniji opis dao je (1776.) danski entomolog Johan Christian Fabricius u svom djelu Genera Insectorum.[12]

Kladogram prikazuje klasifikaciju više razine [27][28][29] i položaj roda Musca u porodici Muscidae, prema Couri i Carvalho 2003.[30]

Nematocera

Other Nematocera (crane flies, mosquitoes, etc.) Culex taeniorhynchus.jpg

    Brachycera

Tabanomorpha (horse flies, etc.) Tabanus lineola female.jpg

Muscomorpha

Other Muscomorpha (robber flies, etc.) Promachus vertebratus 1908.jpg

     

Syrphoidea (hoverflies) Tubifera tenax f.jpg

Schizophora

Acalyptratae (marsh flies, etc.) Pipunculus fuscus.jpg

Calyptratae

Hippoboscoidea (louse flies, bat flies, etc.) Mastoptera guimaraesi.jpg

     

Oestroidea (blow flies, flesh flies, etc.) Gasterophilus intestinalis f.jpg

Muscoidea

Fanniidae, Scathophagidae, Anthomyiidae

Muscidae

Azeliinae and allies

Muscinae

Stomoxyini

     

Polietina

     

Morellia

   

Musca Musca domestica female.jpg

                            Cladogram showing higher level classification[27][31][32] and position of Musca within the family Muscidae based on Couri and Carvalho 2003.[33]

Također pogledajte

Reference

  1. ^ "Appendix C: The State Emblem of India (Prohibition of Improper Use) Act, 2005", Righteous Republic, Harvard University Press, ISBN 978-0-674-06728-8, pristupljeno 6. 3. 2020
  2. ^ Bryant EH (septembar 1977). "Morphometric adaptation of the housefly, Musca domestica L., in the United States". Evolution; International Journal of Organic Evolution. 31 (3): 580–596. doi:10.1111/j.1558-5646.1977.tb01046.x. PMID 28563484.
  3. ^ Alves SM, Bélo M (august 2002). "Morphometric variations in the housefly, Musca domestica (L.) with latitude". Genetica. 115 (3): 243–51. doi:10.1023/a:1020685727460. PMID 12440563.
  4. ^ Johnston I (15. 9. 2013). "Q. Why is it so hard to swat a housefly? A. It sees you coming in slow motion". The Independent. Pristupljeno 4. 12. 2017.
  5. ^ Healy K, McNally L, Ruxton GD, Cooper N, Jackson AL (oktobar 2013). "Metabolic rate and body size are linked with perception of temporal information". Animal Behaviour. 86 (4): 685–696. doi:10.1016/j.anbehav.2013.06.018. PMC 3791410. PMID 24109147.
  6. ^ Gullan PJ, Cranston PS (2010). The Insects: An Outline of Entomology (4th izd.). Wiley. str. 41, 519. ISBN 978-1-118-84615-5.
  7. ^ Mehlhorn H (2001). Encyclopedic Reference of Parasitology: Biology, Structure, Function. Springer Science & Business Media. str. 310. ISBN 978-3-540-66819-0.
  8. ^ Dessì G (8. 1. 2017). "Morphology and anatomy of adults: Mouthparts". Flies. Pristupljeno 27. 9. 2017.
  9. ^ Deonier CC, Richardson CH (1935). "The Tarsal Chemoreceptor Response of the Housefly, Musca Domestica L., to Sucrose and Levulose". Annals of the Entomological Society of America. 28 (4): 467–474. doi:10.1093/aesa/28.4.467.
  10. ^ Ray CC (17. 12. 2002). "Q&A; Gleeful Flies?". The New York Times. Pristupljeno 4. 12. 2017.
  11. ^ Gorb SN (2005). "Uncovering Insect Stickiness: Structure and Properties of Hairy Attachment Devices". American Entomologist. 51 (1): 31–35. doi:10.1093/ae/51.1.31.
  12. ^ a b Hewitt CG (2011). The House-Fly: Musca Domestica Linn: Its Structure, Habits, Development, Relation to Disease and Control. Cambridge University Press. str. 5–6. ISBN 978-0-521-23299-9.
  13. ^ Sanchez-Arroyo H, Capinera JL (20. 4. 2017). "House fly: Musca domestica". Featured Creatures. Pristupljeno 20. 9. 2017.
  14. ^ West LS (1951). The Housefly. Its natural history, medical importance, and control (PDF). New York: Comstock Publishing Company.
  15. ^ Paterson HE (2009). "The Musca domestica complex in Sri Lanka". Journal of Entomology Series B, Taxonomy. 43 (2): 247–259. doi:10.1111/j.1365-3113.1975.tb00134.x.
  16. ^ Tumrasvin W, Shinonaga S (1977). "Report of Species Belonging to the Genus Musca Linné, Including the Taxonomic Key (Diptera: Muscidae)" (PDF). Bull. Tokyo Med. Dent. Univ. 24: 209–218.
  17. ^ Dahlem GA (2009). "House Fly (Musca domestica)". u Resh VH, Carde RT (ured.). Encyclopedia of Insects (2 izd.). Elsevier. str. 469–470.
  18. ^ Thom C, Gilley DC, Hooper J, Esch HE (septembar 2007). "The scent of the waggle dance". PLoS Biology. 5 (9): e228. doi:10.1371/journal.pbio.0050228. PMC 1994260. PMID 17713987.
  19. ^ "(Z)-9-Tricosene (103201) Fact Sheet" (PDF). United States Environmental Protection Agency. Pristupljeno 8. 12. 2017.
  20. ^ Murvosh CM, Fye RL, LaBrecque GC (1964). "Studies on the mating behavior of the house fly, Musca domestica L.". Ohio Journal of Science. 64 (4): 264–271. hdl:1811/5017.
  21. ^ Jiang Y, Lei C, Niu C, Fang Y, Xiao C, Zhang Z (oktobar 2002). "Semiochemicals from ovaries of gravid females attract ovipositing female houseflies, Musca domestica" (PDF). Journal of Insect Physiology. 48 (10): 945–950. doi:10.1016/s0022-1910(02)00162-2. PMID 12770041.
  22. ^ Breitwart; et al. (2008). "Favorability of conditions in the reproduction and development of the common housefly: a controlled study". International Journal of Entomology. 21 (11): 157–181.
  23. ^ Larraín P, Salas C, Salas F (2008). "House fly (Musca domestica L.) (Diptera: Muscidae) development in different types of manure [Desarrollo de la Mosca Doméstica (Musca domestica L.) (Díptera: Muscidae) en Distintos Tipos de Estiércol]". Chilean Journal of Agricultural Research. 68 (2): 192–197. doi:10.4067/S0718-58392008000200009. ISSN 0718-5839.
  24. ^ Wiegmann BM, Yeates DK, Thorne JL, Kishino H (decembar 2003). "Time flies, a new molecular time-scale for brachyceran fly evolution without a clock". Systematic Biology. 52 (6): 745–56. doi:10.1093/sysbio/52.6.745. PMID 14668115.
  25. ^ Marquez JG, Krafsur ES (juli 2002). "Gene flow among geographically diverse housefly populations (Musca domestica L.): a worldwide survey of mitochondrial diversity". The Journal of Heredity. 93 (4): 254–9. doi:10.1093/jhered/93.4.254. PMID 12407211.
  26. ^ Pont AC (1981). "The Linnaean species of the families Fanniidae, Anthomyiidae and Muscidae (Insecta: Diptera)". Biological Journal of the Linnean Society. 15 (2): 165–175. doi:10.1111/j.1095-8312.1981.tb00756.x.
  27. ^ a b Wiegmann BM, Trautwein MD, Winkler IS, Barr NB, Kim JW, Lambkin C, et al. (april 2011). "Episodic radiations in the fly tree of life". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 108 (14): 5690–5. Bibcode:2011PNAS..108.5690W. doi:10.1073/pnas.1012675108. PMC 3078341. PMID 21402926.
  28. ^ Yeates DK, Meier R, Wiegmann B. "Phylogeny of True Flies (Diptera): A 250 Million Year Old Success Story in Terrestrial Diversification". Flytree. Pristupljeno 24. 5. 2016.
  29. ^ "FLYTREE". Illinois Natural History Survey. Pristupljeno 22. 7. 2016.
  30. ^ Couri MS, Carvalho CJ (maj 2003). "Systematic relations among Philornis Meinert, Passeromyia Rodhain & Villeneuve and allied genera (Diptera, Muscidae)". Brazilian Journal of Biology = Revista Brasleira de Biologia. 63 (2): 223–32. doi:10.1590/S1519-69842003000200007. PMID 14509844.
  31. ^ Yeates DK, Meier R, Wiegmann B. "Phylogeny of True Flies (Diptera): A 250 Million Year Old Success Story in Terrestrial Diversification". Flytree. Pristupljeno 24 May 2016.
  32. ^ "FLYTREE". Illinois Natural History Survey. Pristupljeno 22 July 2016.
  33. ^ Couri MS, Carvalho CJ (May 2003). "Systematic relations among Philornis Meinert, Passeromyia Rodhain & Villeneuve and allied genera (Diptera, Muscidae)". Brazilian Journal of Biology = Revista Brasleira de Biologia. 63 (2): 223–32. doi:10.1590/S1519-69842003000200007. PMID 14509844.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori i urednici Wikipedije

Kućna muha: Brief Summary ( Bosnian )

provided by wikipedia emerging languages

Kućna muha ili domaća muha (lat. Musca domestica) je insekt podreda Cyclorrhapha, red Diptera, razred Insecta. Vjeruje se da se prvi puta pojavila u kenozojskoj eri, mguće na Bliskom Istoku, a vjerovatno je rasprostranjena širom svijeta, kao čovjekov komensal. To je najčešća vrsta muka koja se nalazi u naseljenim mjestima. Odrasli su sivi do crni, s četiri tamne, uzdužne linije na toraksu, blago dlakavim tijelima i jednim parom membranskih krila. Imaju crvene oči, malo ispupčene kod nešto većih ženki.

Ženka se obično pari samo jednom i spremu čuva za kasniju upotrebu. Odlaže serije od oko 100 jaja na raspadajuće organske materije, poput otpada iz hrane, truhleži ili izmeta. Ubrzo izlegu kao bijele larve bez nogu, poznate i pod nazivom magoti. Nakon 2 do 5 dana razvoja, ove se preobraze u crvenkasto-smeđe lutke, duge oko 8 mm.

Odrasle muhe obično žive 2 do 4 sedmice, ali mogu prezimiti. Odrasli se hrane raznim tekućim ili polutečnim supstancama, kao i čvrstim materijama koji su omekšane njihovim pljuvačkom. Ove muhe mogu, na tijelima i fekalijama, prenositi patogene, kontaminirati hranu i doprinijeti prenošenju bolesti prenosive hranom, dok, po brojnosti, mogu biti fizički neugodne. Iz tih razloga smatraju se štetočinama.

Kućne muhe su korištene u laboratoriji u istraživanju starenja i mehanizama određivanje spola. Muhe se u literaturi pojavljuju od drevnog grčkog mita i ove basne "Nesretni insekt“ pa nadalje.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori i urednici Wikipedije

Kwari ( Hausa )

provided by wikipedia emerging languages

Ƙwari - kwari na daga cikin iyali Muscidae. Mafi tattalin arziki da muhimmanci jinsunan: ubiquitous Synanthropic housefly (Musca domestica Linnaeus, 1758), wanda aka samu a cikin ta Kudu Caucasus da kuma Asiya ta tsakiya kasuwa tashi (Musca sorbens bayyanar cuta na Wiedemann), wanda watsa kwalara, dysentery, typhoid zazzabi.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Masu marubutan Wikipedia da masu gyara

Langaw ( Tagalog )

provided by wikipedia emerging languages

Ang langaw (Ingles: housefly) ay isang uri ng kulisap.[1]

Tingnan din

Mga talasanggunian

  1. English, Leo James. Diksyunaryong Tagalog-Ingles, Kongregasyon ng Kabanalbanalang Tagapag-ligtas, Maynila, ipinamamahagi ng National Book Store, may 1583 na mga dahon, ISBN 971910550X


Kulisap Ang lathalaing ito na tungkol sa Kulisap ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa nito.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Mga may-akda at editor ng Wikipedia

Langaw: Brief Summary ( Tagalog )

provided by wikipedia emerging languages

Ang langaw (Ingles: housefly) ay isang uri ng kulisap.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Mga may-akda at editor ng Wikipedia

Mosca domestica ( Occitan (post 1500) )

provided by wikipedia emerging languages

Las moscas (var. moschas) son maites insèctes, generalament de diptèrs, que se sarran a la mosca comuna (Musca domestica).

Mosca comuna

Los adultes mesuran entre 5 a 8 mm de long, de cap negrós, de torax gris vestit de quatre bendas negras e jaunenc enjós, amb un còs plan pelut. Sos uèlhs se compausan de mai d'un milierat de lentilhas e son rogencs. An pas qu'un parelh d'alas de tons grises.

Biologia

Pòt pondre cada femèla a l'entorn de 500 uòus que fan cadun 1,2 mm de long. Las larvas, que son apòdas, s'alimentan amb de matèria organica, coma per exemple d'escobilhas e d'excrements. A mai d'èsser un element essencial de la cadena alimentària, qualques espècias de moscas escampilhan lo pollèn o facilitan la descomposicion de las remasilhas organicas.

Provèrbis

  • Ai volgut me far mèl, las moscas m'an manjat.
  • Mai l'ase es magre, mai las moscas lo fissan.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Mosca domestica: Brief Summary ( Occitan (post 1500) )

provided by wikipedia emerging languages

Las moscas (var. moschas) son maites insèctes, generalament de diptèrs, que se sarran a la mosca comuna (Musca domestica).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Mouque donméstique ( Picard )

provided by wikipedia emerging languages

Mouque donméstique (= Mouke donméstike) (Musca domestica) (in frinsé: mouche domestique)

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Musca domestica ( Interlingua (International Auxiliary Language Association) )

provided by wikipedia emerging languages

Musca domestica es un specie de Musca.

Nota
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Uy pashshasi ( Uzbek )

provided by wikipedia emerging languages
 src=
uy pashasi

Uy pashshasi, uy chivini (Musca domestica) — ikki qanotlilar turkumi haqiqiy pashshalar oilasiga mansub hasharot turi. Kattaligi 5–9 mm, keng tarqalgan sinantrop tur. Faqat odam yashaydigan joylarda uchraydi. Bir yilda 9 tagacha, jan.da 15 tagacha nayeli rivojlanadi. Urgʻochisi 2 oy yashab, 600 dan 2000 tagacha tuxum qoʻyadi. Hayot sikli (tuxumdan voyaga yetgan davrigacha) harorat va boshqa omillarga qarab 10 sutkadan 45 sutkagacha davom etadi. Qurtlari organik chirindilarda 10—45 kun davomida rivojlanadi. Uy pashshasi har xil oʻtkir ichak kasalliklari (ich terlama, ichburugʻ, vabo va gelmintlar tuxumlari)ni tarqatadi (yana q. Pashshalar).

manbalar

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipediya mualliflari va muharrirlari

Uy pashshasi: Brief Summary ( Uzbek )

provided by wikipedia emerging languages
 src= uy pashasi

Uy pashshasi, uy chivini (Musca domestica) — ikki qanotlilar turkumi haqiqiy pashshalar oilasiga mansub hasharot turi. Kattaligi 5–9 mm, keng tarqalgan sinantrop tur. Faqat odam yashaydigan joylarda uchraydi. Bir yilda 9 tagacha, jan.da 15 tagacha nayeli rivojlanadi. Urgʻochisi 2 oy yashab, 600 dan 2000 tagacha tuxum qoʻyadi. Hayot sikli (tuxumdan voyaga yetgan davrigacha) harorat va boshqa omillarga qarab 10 sutkadan 45 sutkagacha davom etadi. Qurtlari organik chirindilarda 10—45 kun davomida rivojlanadi. Uy pashshasi har xil oʻtkir ichak kasalliklari (ich terlama, ichburugʻ, vabo va gelmintlar tuxumlari)ni tarqatadi (yana q. Pashshalar).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipediya mualliflari va muharrirlari

Zayolin ( Nahuatl )

provided by wikipedia emerging languages
 src=
Zāyōlin

Zāyōlin (Caxtillāntlahtōlli: Mosca doméstica; Inglatlahtōlli: Housefly).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Οικιακή μύγα ( Greek, Modern (1453-) )

provided by wikipedia emerging languages

Η οικιακή μύγα (Musca domestica Linnaeus, 1758) είναι ένα ενοχλητικό έντομο της τάξης των δίπτερων και κατατάσσετα στην οικογένεια Muscidae.[1] Στην Ευρώπη το γένος Musca εκπροσωπείται από δώδεκα είδη.[2] Στην Ελλάδα συναντούμε εκτός την οικιακή μύγα τα είδη Musca autumnalis,[3] Musca larvipara,[4] Musca osiris,[5] Musca tempestiva.[6] Στις Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα και στην Κύπρο συναντούμε Musca crassirostris [7] και στην Κύπρο Musca sorbens, όχι όμως ενδημικά.[8] Το είδος Musca domestica εκπροσωπείται στην Ευρώπη σε δύο υποείδη,[1] στην Ελλάδα η οικιακή μύγα είναι η Musca domestica domestica.[9]

Το επίθετον domestica του επιστημονικού ονόματος είναι οικιακή στα λατινικά.

Ενήλικα

Μπορεί να αναπαράγεται με εξαιρετική ευκολία τόσο εξαιτίας της ικανότητάς της να εναποθέτει αυγά στο εσωτερικό οποιουδήποτε υλικού βιολογικής φύσης το οποίο αποσυντίθεται, τόσο όσο και χάρη στην ταχύτητα με την οποία αναπτύσσονται οι προ νύμφες και γίνονται ενήλικες, με τη σειρά τους ικανές να αναπαραχθούν: περίπου 10 μέρες. Η διάρκεια ζωής της υπό άριστες διατροφικές και περιβαλλοντικές συνθήκες είναι 8-10 μέρες κατά τη διάρκεια των οποίων μπορεί να εναποθέσει έως και 1000 αυγά (150-200 τη φορά κάθε 3-4 μέρες).

Το ενήλικο έντομο χρησιμοποιεί για να τραφεί την προβοσκίδα. Οι στερεές τροφές ραντίζονται με σάλιο για να διαλυθούν και κατόπιν ρουφιούνται από την προβοσκίδα. Παρότι πρόκεινται για οικιακές μύγες, συνήθως περιορισμένες σε κατοικημένο από ανθρώπους περιβάλλον, αυτά τα έντομα μπορούν να πετάξουν μερικά χιλιόμετρα από τον τόπο που γεννήθηκαν. Δραστηριοποιούνται μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας και το βράδυ αναπαύονται στις γωνίες των δωματίων ή "κολλημένες" στις οροφές.

Προνύμφες

Οι προνύμφες της οικιακής μύγας έχουν μήκος από 9,5 έως 19,1 χιλιοστά. Ο προσδιορισμός των προνυμφών ταξινομείται σε στάδια: Κατά το πρώτο στάδιο η προνύμφη έχει μήκος 2-5 χιλιοστά, κατά το δεύτερο στάδιο 6-14 και κατά το τρίτο 15-20. Τα στάδια αυτά επιτυγχάνονται σε περίπου 2-3 μέρες για το πρώτο, 3-4 μέρες για το δεύτερο και 4-6 μέρες για το τρίτο (μέχρι την ενήλικη μύγα) αντίστοιχα, από την εναπόθεση των αυγών.

Εξέλιξη

Αν και η τάξη στην οποία ανήκει η οικιακή μύγα έχει ρίζες πολύ πιο αρχαίες, η οικιακή μύγα εξελίχθηκε στην αρχή της Καινοζωϊκής Περιόδου, περίπου 65 εκατομμύρια χρόνια πριν. Υπολογίζεται ότι αυτό το είδος προέρχεται από την Παλαιαρκτική Ζώνη, ιδιαίτερα από τη Μέση Ανατολή. Λόγω της άμεσης συνδαιτυμονικής σχέσης τους με το ανθρώπινο είδος, οι μύγες οφείλουν πιθανώς τη διασπορά τους σε παγκόσμιο επίπεδο στη συμ-μετανάστευση με τους ανθρώπους.

 src=
Οικιακή μύγα

Σχέση με τον άνθρωπο

Στα πιο ψυχρά κλίματα, οι μύγες επιβιώνουν μόνο αν συμβιώνουν με τον άνθρωπο. Έχουν την τάση να συνενώνονται και καθίσταται δύσκολο να τις πιάσει κανείς. Είναι ικανές να μεταφέρουν πάνω από 100 παθογόνους παράγοντες οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τον τύφο, τη χολέρα, τη σαλμονέλα, τη σιγκέλωση, τον άνθρακα, μολύνσεις των ματιών και ενδοπαρασιτικούς σκώληκες. Στις φτωχότερες χώρες κάτω από ανεπαρκείς υγειονομικές συνθήκες, οι μύγες βρίσκονται ανάμεσα στους κυριότερους μεταφορείς ασθενειών. Ορισμένα στελέχη έχουν αναπτύξει αντίσταση σε κοινά εντομοκτόνα.

Η οικιακή μύγα τρέφεται με υγρά ή ημι-υγρά πέρα από τα στερεά οργανικά υλικά που προεπεξεργάζεται με το σάλιο ή τον εμετό της. Λόγω της μεγάλης ποσότητας τροφής την οποία προσλαμβάνει ημερησίως, αφήνει περιττώματα σχεδόν συνεχόμενα και αυτός είναι ένας από τους παράγοντες που καθιστά αυτό το έντομο φορέα επιβλαβών παθογόνων μικροοργανισμών και πολύ επικίνδυνο.

Αναφορές

  1. 1,0 1,1 Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Musca domestica
  2. «Fauna Europaea, ευρωπαϊκά είδη του γένους Musca». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2012.
  3. Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Musca autumnalis
  4. Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Musca larvipara
  5. Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Musca osiris
  6. Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Musca tempestiva
  7. Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Musca crassirostris
  8. Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Musca sorbens
  9. Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υποείδους Musca domestica domestica


license
cc-by-sa-3.0
copyright
Συγγραφείς και συντάκτες της Wikipedia

Οικιακή μύγα: Brief Summary ( Greek, Modern (1453-) )

provided by wikipedia emerging languages

Η οικιακή μύγα (Musca domestica Linnaeus, 1758) είναι ένα ενοχλητικό έντομο της τάξης των δίπτερων και κατατάσσετα στην οικογένεια Muscidae. Στην Ευρώπη το γένος Musca εκπροσωπείται από δώδεκα είδη. Στην Ελλάδα συναντούμε εκτός την οικιακή μύγα τα είδη Musca autumnalis, Musca larvipara, Musca osiris, Musca tempestiva. Στις Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα και στην Κύπρο συναντούμε Musca crassirostris και στην Κύπρο Musca sorbens, όχι όμως ενδημικά. Το είδος Musca domestica εκπροσωπείται στην Ευρώπη σε δύο υποείδη, στην Ελλάδα η οικιακή μύγα είναι η Musca domestica domestica.

Το επίθετον domestica του επιστημονικού ονόματος είναι οικιακή στα λατινικά.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Συγγραφείς και συντάκτες της Wikipedia

Бүлмә себене ( Bashkir )

provided by wikipedia emerging languages

Бүлмә себене (Musca domestica) — себендәр ғаиләһенә кереүсе бөжәк.

Синантроп төр, космополит. Кәүҙәһе 7—8 мм оҙонлоҡта, һоро төҫтә, күкрәгендә 4 буйы бар, түше өҫтән тоноҡ ҡара, аҫтан һарғылт рәсемле. Уртаса киңлектәрҙә бүлмә себене йылына яҡынса 9 быуын бирә. Йәшәү циклының дауамлылығы, тышҡы мөхиттәге температура һ.б. факторҙарға бәйле рәүештә, 10 -дан алып 45 тәүлеккә ҡәҙәр. Инә себен үҙ ғүмеренең 2,5 айы эсендә 600 -ҙән алып 2 меңгә ҡәҙәр йомортҡа һала. Бер һалғанда уртаса 120 йомортҡа (оҙонлоғо 1—1,2 мм) була; улар 8-50 сәғәт үҫә. Бүлмә себененең личинкалары (оҙонлоғо 13 мм-ға ҡәҙәр) аҡ төҫтә, эсәктән тыш аш ҡайнатыу үҙлегенә эйә. Улар аҙыҡҡа аш ҡайнатыу шайыҡсаһы бүлеп сығаралар һәм ярым эшкәртелгән аҙыҡты һуралар. 3—25 тәүлек үҫәләр, унан һуң ҡурсаҡҡа әйләнәләр. Ҡурсаҡ дәүере 3 тәүлектән бер нисә айға ҡәҙәр (ҡышлағанда) һуҙыла.

Бүлмә себене личинка, ҡурсаҡ йәки олы бөжәк (аталандырылған инә себен) фазаларында ҡышлай.

Бүлмә себене күп кенә эсәк ауырыуҙарын (ҡорһаҡ тифы, дизентерия, холера) тыуҙырыусыларҙы, гельминт күкәйҙәрен күсереүсе булып тора.

Иҫкәрмәләр

Сығанаҡ

Әҙәбиәт

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Бүлмә себене: Brief Summary ( Bashkir )

provided by wikipedia emerging languages

Бүлмә себене (Musca domestica) — себендәр ғаиләһенә кереүсе бөжәк.

Синантроп төр, космополит. Кәүҙәһе 7—8 мм оҙонлоҡта, һоро төҫтә, күкрәгендә 4 буйы бар, түше өҫтән тоноҡ ҡара, аҫтан һарғылт рәсемле. Уртаса киңлектәрҙә бүлмә себене йылына яҡынса 9 быуын бирә. Йәшәү циклының дауамлылығы, тышҡы мөхиттәге температура һ.б. факторҙарға бәйле рәүештә, 10 -дан алып 45 тәүлеккә ҡәҙәр. Инә себен үҙ ғүмеренең 2,5 айы эсендә 600 -ҙән алып 2 меңгә ҡәҙәр йомортҡа һала. Бер һалғанда уртаса 120 йомортҡа (оҙонлоғо 1—1,2 мм) була; улар 8-50 сәғәт үҫә. Бүлмә себененең личинкалары (оҙонлоғо 13 мм-ға ҡәҙәр) аҡ төҫтә, эсәктән тыш аш ҡайнатыу үҙлегенә эйә. Улар аҙыҡҡа аш ҡайнатыу шайыҡсаһы бүлеп сығаралар һәм ярым эшкәртелгән аҙыҡты һуралар. 3—25 тәүлек үҫәләр, унан һуң ҡурсаҡҡа әйләнәләр. Ҡурсаҡ дәүере 3 тәүлектән бер нисә айға ҡәҙәр (ҡышлағанда) һуҙыла.

Бүлмә себене личинка, ҡурсаҡ йәки олы бөжәк (аталандырылған инә себен) фазаларында ҡышлай.

Бүлмә себене күп кенә эсәк ауырыуҙарын (ҡорһаҡ тифы, дизентерия, холера) тыуҙырыусыларҙы, гельминт күкәйҙәрен күсереүсе булып тора.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Бүлмә чебене ( Tatar )

provided by wikipedia emerging languages
Musca.domestica.female.jpg

Бүлмә́ чебене́ (Musca domestica) - чын чебеннәр семьялыгына керүче бөҗәк. Синантроп төр, космополит. Гәүдәсе 7-8 мм озынлыкта, соры төстә, күкрәгендә 4 буй полосасы бар, түше өстән тонык кара, астан саргылт рәсемле. Уртача киңлекләрдә бүлмә чебене елына якынча 9 буын бирә. Яшәү циклының дәвамлылыгы, тышкы мохиттәге температура һ.б. факторларга бәйле рәвештә, 10 нан алып 45 тәүлеккә кадәр. Ана чебен үз гомеренең 2,5 ае эчендә 600 дән алып 2 меңгә кадәр йомырка сала. Бер салганда уртача 120 йомырка (озынлыгы 1-1,2 мм) була; алар 8-50 сәгать үсә. Бүлмә чебененең личинкалары (озынлыгы 13 мм га кадәр) ак төстә, эчәктән тыш аш кайнату үзлегенә ия. Алар азыкка аш кайнату сыекчасы бүлеп чыгаралар һәм ярым эшкәртелгән азыкны суыралар. 3-25 тәүлек үсәләр, аннан соң курчакка әйләнәләр. Курчак дәвере 3 тәүлектән берничә айга кадәр (кышлаганда) сузыла. Бүлмә чебене личинка, курчак яки олы бөҗәк (аталандырылган ана чебеннәр) фазаларында кышлый.

Бүлмә чебене күп кенә эчәк авыруларын (корсак тифы, дизентерия, холера) тудыручыларны, гельминт йомыркаларын күчерергә мөмкин.

Чыганаклар

  • 1,0 1,1 1,2 Integrated Taxonomic Information System — 1996.
  • Wildscreen ARKive — 2003.
  • Finnish Biodiversity Information Facility
  • license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Википедия авторлары һәм редакторлары

    Бүлмә чебене: Brief Summary ( Tatar )

    provided by wikipedia emerging languages
    Musca.domestica.female.jpg

    Бүлмә́ чебене́ (Musca domestica) - чын чебеннәр семьялыгына керүче бөҗәк. Синантроп төр, космополит. Гәүдәсе 7-8 мм озынлыкта, соры төстә, күкрәгендә 4 буй полосасы бар, түше өстән тонык кара, астан саргылт рәсемле. Уртача киңлекләрдә бүлмә чебене елына якынча 9 буын бирә. Яшәү циклының дәвамлылыгы, тышкы мохиттәге температура һ.б. факторларга бәйле рәвештә, 10 нан алып 45 тәүлеккә кадәр. Ана чебен үз гомеренең 2,5 ае эчендә 600 дән алып 2 меңгә кадәр йомырка сала. Бер салганда уртача 120 йомырка (озынлыгы 1-1,2 мм) була; алар 8-50 сәгать үсә. Бүлмә чебененең личинкалары (озынлыгы 13 мм га кадәр) ак төстә, эчәктән тыш аш кайнату үзлегенә ия. Алар азыкка аш кайнату сыекчасы бүлеп чыгаралар һәм ярым эшкәртелгән азыкны суыралар. 3-25 тәүлек үсәләр, аннан соң курчакка әйләнәләр. Курчак дәвере 3 тәүлектән берничә айга кадәр (кышлаганда) сузыла. Бүлмә чебене личинка, курчак яки олы бөҗәк (аталандырылган ана чебеннәр) фазаларында кышлый.

    Бүлмә чебене күп кенә эчәк авыруларын (корсак тифы, дизентерия, холера) тудыручыларны, гельминт йомыркаларын күчерергә мөмкин.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Википедия авторлары һәм редакторлары

    Үй чымыны ( Kirghiz; Kyrgyz )

    provided by wikipedia emerging languages

    Үй чымыны - (лат. Musca domestica) — Чыныгы чымындар уруусуна кирген курт-кумурскалар, көпчүлүк жерде тараган синантроптук организм. Жапайы жаратылышта учурда аз кездешет. Күндүзгү жашоо менен жашаган организм.

    Сырткы түзүлүшү

     src=
    Үй чымынын торчо көздөрү

    Орто жаштагы чымындын денесинин узундугу 6-8 мм. Түсү көпчүлүк учурда боз-кара, төшүнүн үстүнкү бөлүгүндө - узунунан кеткен төрт кара сызык, алдыңкы курсак бөлүгү саргыч түстө. Денесинин бардык бөлүгү үзүк-үзүк кара сызыктардан турат. Көздөрү - чоң, торчо, кара-кызыл түстө. Ургаачы особдордун көздөрүнүн аралыгы алысыраак болот да, эркек особдорго караганда көлөмү чоң келет.

    Бардык эле кош канаттуулар сыяктуу эле, учуу үчүн үй чымыны алдыңкы канаттарын пайдаланат. Арткылары болсо - редуциялынып кетишкен, аларды ызылдагычтар деп аташат. Алардын максаты абада тең салмактуулукту кармап туруу болуп саналат.

    Азыктанышы

    Ооз аппараты жалоочу-соруучу болот, терини тиштеп жана кан сорууга үй чымындарынын мүмкүнчүлүктөрү жок. Чымындар суюк тамак аштарды соруп ичүү гана мүмкүнчүлүктөрүнө ээ. Ал эми катуу азык заттарды алар алдын ала шилекейи менен жумшартып, ээритип анан гана тамактанышат.

    Таралышы

    Үй чымындарынын мекени болуп Борбор Азиянын талаалары, бирок учурда алар адамдардын артынан баардык континеттерге, жаратылыш чөлкөмдөрүнө, айыл, шаарларга тарашкан.

    Көбөйүшү жана өөрчү цикли

     src=
    Үй чымынын личинкасы

    Ургаачысы узундугу 1,2 мм болгон 70-120 чейин жумурткаларды таштайт. Өзүнүн жашоосунда чымындар болжол менен 600 дөн 2000 чейин, кээде табийгый климат жакшы болсо 9000 чейин жумуртка ташташат. Жумурканын өнүгүшү 8 -50 саатты талап кылат. Үй чымындарынын личинкаларынын узундугу 13 мм, ак түстө, бутсуз, ооз жылчыгы жагы узун, ичке келет, арткы бөлүгү тескерисинче томпок болот. Чириндилерде, жаныбарлардын кыктарында, тамак аш калдыктарында жашашат.

    3-25 күн өткөндө, төрт жолку түлөгөндөн кийин личинка кургак, салкын жайга соймолоп, акырында куурчакчага айланат. Куурчакча фазасынын узундугу 3 күндү ээлейт. Андан соң чымын пайда болот. Чымындардын жашоосы эки жумадан бир айга чейин созулат, кээ бирлери эки ай жашашат. Куурчакчадан чыккандан кийин 36 сааттын ичинде, үй чымындары көбөйүү мүмкунчүлүгүнө ээ.

    Жыл ичинде үй чымындарынын 9дан 20 чейин тукуму алмашышат. Личинкалары да, куурсакчалары жана чоң чымындар дагы кышташат.

    Үй чымыны, адамдын жашоосунда

    Үй чымындары ооруларды, негизинен, ичеги карын ооруларын жана аларды козгогучтарды алып жүрүүчүлөр. Алардан коргонуу үчүн көптөгөн профилактикалык иш чараларды жасоо керек.

    Шилтемелер

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia жазуучу жана редактор

    माशी ( Marathi )

    provided by wikipedia emerging languages
    माशी
    species of insect
    Musca domestica housefly.jpgमाध्यमे अपभारण करा
    Wikispecies-logo.svg Wikispeciesप्रकार टॅक्सॉन Taxonomyसाम्राज्यAnimaliaSubkingdomBilateriaInfrakingdomProtostomiaSuperphylumEcdysozoaPhylumArthropodaSubphylumHexapodaClassInsectaSubclassDicondyliaSubclassPterygotaInfraclassNeopteraOrderDipteraSuborderBrachyceraSectionSchizophoraSubsectionCalyptrataeSuperfamilyMuscoideaFamilyMuscidaeSubfamilyMuscinaeTribeMusciniGenusMuscaSpeciesMusca domesticaTaxon author कार्ल लिनेयस, इ.स. १७५८ Edit this on Wikidata अधिकार नियंत्रण Blue pencil.svg

    माशी हा घरांमध्ये आढळला जाणारा उडणारा कीटक आहे. हा किटक मोठ्या प्रमाणावर रोगराई पसरवणारा आहे. हा किटकप्रकार "डिप्टेरा' गटात आहे. डाय म्हणजे दोन आणि टेरा म्हणजे पंख, या दोन शब्दांच्या एकत्रीकरणातून डिप्टेरा हा शब्द बनला आहे. अर्थातच माश्‍यांच्या शरीरावर पंखांच्या दोन जोड्या असतात. माशी आपले पंख दर सेकंदाला दोनशे वेळा हलवते. माशीचा उडण्याचा वेग ताशी सात किलोमीटर्स इतका असतो. सगळ्यात लहान आकाराच्या माशी एका इंचाच्या विसाव्या भागाइतकी छोटी असते. सगळ्यात मोठी माशी साधारण तीन इंच लांबीची असते. माशी फक्त द्रवपदार्थ खाते. नांगी नसल्यामुळं माशी दंश करू शकत नाही. पावसाळ्यातील वातावरण हे तापमान, दमटपणा, जमिनीतील ओलावा हे माशीसाठी पोषक असते. एका वेळी मादी १०० ते १५० अंडी घालते. त्यातून २४ ते ४८ तासात माश्या जन्माला येतात. माश्‍यांच्या प्रादुर्भावाने पशूंच्या आरोग्यावर तसेच उत्पादनावरही परिणाम होतो.

    प्रकार

    • घरमाशी (मस्का) - ही माशी आकाराने मध्यम, सहा-सात मि.मी. लांब असते. तिचा रंग राखाडी असतो. पाठीवर चार काळे उभे पट्टे असतात, तर पोटाचा भाग पिवळसर असतो. माशी कुजलेले, सडलेले पदार्थ, मानवी विष्ठा इत्यादी ठिकाणी अंडी घालते.
    • तबेला माशी (स्टोमॉक्‌सीस) - ही माशी आकाराने पाच ते सहा मि.मी. असते. पाठीवर तीन काळे, उभे पट्टे, पोटावर दोन ते तीन काळे ठिपके असतात.
    • गोमाशी (हिप्पोबॉस्का) - ही माशी रंगाने लालसर किंवा पिंगट विटकरी असते. साधारणपणे 10 मि.मी. (१ सें.मि.) एवढ्या आकाराची असते.
    • घोडामाशी (टेबॅनस) - या माशीला सोंडे किंवा आंधळी माशी असेही म्हणतात. मोठ्या आकाराची, मोठे डोळे, गर्द रंग आणि काही वेळा पोटावर विविध रंगांचे चट्टे किंवा पट्टे असतात. पाणथळ जागेवर झाडाच्या फांद्यांवर, पानांच्या खालच्या पृष्ठभागावर एका वेळी शेकड्यांनी अंडी चिकटवतात. यातल्या अळ्या खाली पडून चिखलातून मोठ्या होतात. ही माशी चावते.
    • शिंग माशी(हिमॅटोबिया) - या माशीला म्हैस माशी असेही म्हणतात. ही आकाराने तीन ते चार मि.मी. असते. रंगाने राखाडी छातीवर अनेक गर्द पट्ट्या असतात. या चावऱ्या माशा आहेत.
     src=
    चतुर माशी

    हे सुद्धा पहा

    बाह्यदुवे

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    विकिपीडियाचे लेखक आणि संपादक

    माशी: Brief Summary ( Marathi )

    provided by wikipedia emerging languages

    माशी हा घरांमध्ये आढळला जाणारा उडणारा कीटक आहे. हा किटक मोठ्या प्रमाणावर रोगराई पसरवणारा आहे. हा किटकप्रकार "डिप्टेरा' गटात आहे. डाय म्हणजे दोन आणि टेरा म्हणजे पंख, या दोन शब्दांच्या एकत्रीकरणातून डिप्टेरा हा शब्द बनला आहे. अर्थातच माश्‍यांच्या शरीरावर पंखांच्या दोन जोड्या असतात. माशी आपले पंख दर सेकंदाला दोनशे वेळा हलवते. माशीचा उडण्याचा वेग ताशी सात किलोमीटर्स इतका असतो. सगळ्यात लहान आकाराच्या माशी एका इंचाच्या विसाव्या भागाइतकी छोटी असते. सगळ्यात मोठी माशी साधारण तीन इंच लांबीची असते. माशी फक्त द्रवपदार्थ खाते. नांगी नसल्यामुळं माशी दंश करू शकत नाही. पावसाळ्यातील वातावरण हे तापमान, दमटपणा, जमिनीतील ओलावा हे माशीसाठी पोषक असते. एका वेळी मादी १०० ते १५० अंडी घालते. त्यातून २४ ते ४८ तासात माश्या जन्माला येतात. माश्‍यांच्या प्रादुर्भावाने पशूंच्या आरोग्यावर तसेच उत्पादनावरही परिणाम होतो.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    विकिपीडियाचे लेखक आणि संपादक

    የቤት ዝንብ ( Amharic )

    provided by wikipedia emerging languages

    የቤት ዝንብ ወይም በሳይሳዊ ስሙ "Musca domestica" ሲነበብ ሙስካ ዶሞስቲካ በንዑስ-ክፍለመደብ "Cyclorrhapha" ዉስጥ የሚገኝ በራሪ ነፍሳት ነው። ምናልባትም ከመካከለኛው ምስራቅዝግመተ ለውጥ ወደ መላው አለም እንደተስፋፋ ይገመታል። በጣም የተለመደ የበራሪ ነፍሳት አይነት ነው። ጎልማሳ ዝንብ ጠቆር ያለ ግራጫ ሆኖ አራት ቀጥተኛ ጥቁር መስመር በደረቱ ያለው ፀጉራም ሰውነት ኖሮት አንድ ጥንድ ክንፍ አለው። ቀይ አይኖች አሏቸው። ሴቶቹ ግን ትንሽ ተልቀው አይኖቻቸውም መሃከል የበለጠ ክፍተት አለ።

    ገለጻ

     src=
    የዝንብ የፊት ምስል
     src=
    ዝንብ በ scanning electron microscope ስካን ሲደረግ

    ጎልማሳ ዝንቦች ከ 8 - 12 ሚ.ሜ (0.3–0.5 ኢንች) ድረስ ያድጋሉ። ደረታቸው ግራጫ ወይም አንዳንዴ ጥቁር ሆኖ አራት ጥቁር ቀጥተኛ መስመር ከጀርባው አለው። ሙሉ ሰውነታቸው ፀጉር በመሰለ ነገር የተሽፈነ ነው። ሴት ዝንብ ከወንድ ዝንብ ትንሽ ትተልቃለች እንዲሁም በአይኖቿ መካከል የበለጠ ክፍተት አላት። [1]

    እጩ እንደሁኔታው ከ 8 - 20 ሚ.ግ ይመዝናል። [2]

    ዝንቦች አንድ ጥንድ ክንፍ ብቻ አላቸው።

    References

    list-style-type: decimal;">
    1. ^ Mandal, Fatik Baran (2015) (in en). Human Parasitology. PHI Learning Pvt. Ltd.. pp. 235. ISBN 9788120351158. https://books.google.com/books?id=ue_iCQAAQBAJ&lpg=PA235&dq=The%20females%20are%20slightly%20larger%20than%20the%20males,%20and%20have%20a%20much%20larger%20space%20between%20their%20red%20compound%20eyes.&pg=PA235#v=onepage&q=The%20females%20are%20slightly%20larger%20than%20the%20males,%20and%20have%20a%20much%20larger%20space%20between%20their%20red%20compound%20eyes.&f=false.
    2. ^ Larraín, Patricia; Salas, Claudio; Salas F (2008). "House fly (Musca domestica L.) (Diptera: Muscidae) development in different types of manure [Desarrollo de la Mosca Doméstica (Musca domestica L.) (Díptera: Muscidae) en Distintos Tipos de Estiércol]". Chilean Journal of Agricultural Research 68 (2): 192–197. doi:10.4067/S0718-58392008000200009. ISSN 0718-5839.
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    ዊኪፔዲያ ደራሲያን እና አርታኢዎች

    Eṣinṣin ilé ( Yoruba )

    provided by wikipedia emerging_languages

    Eṣinṣin Ilé tí wọ́n ń dà pè ní (Musca domestica) jẹ́ ohun tí ó ń fò, tí ó sì jẹ́ ọ̀ksn lára ẹbí Cyclorrhapha. Wọ́n fìdí rẹ̀ múlẹ̀ wípé eṣinṣin yí wá láti ayé Cenozoic, kí ó tó na fọ́n ká sí orílẹ̀ àgbáyé. Ó jẹ́ ọ̀kan lára kòkòrò tí ó wọ́pọ̀ nínú Ilé. [1]

    Ìrísí rẹ̀

    Eṣinṣin ilé tí ó bá ti dàgbà ma ń ní àwọn olómi eérú sí àwọ̀ dúdú, tí ó sì ní ìlà olóòró ní ẹ̀yìn, ó nírun wẹ́rẹ́ wẹ́rẹ́ lára, pẹ̀lú ìyẹ́ méjì. Wọ́n ní ojú pupa tí yọ kòngbà síta. [2][3]

    Ìbálòpọ̀ ìyẹ́yin àti ìpamọ rẹ̀

    Eṣinṣin ilé tí ó jẹ́ abo ma ń sábà ní àṣepọ̀ ní ẹ̀ẹ̀kan, tí ó sì ma ń gbé àtọ̀ akọ kiri láti lòó nígbà tí àsìkò àti yẹ́yin bá tó. Ó ma ń yé ẹyin tí ó tó ọgọ́rùn ún nípa sísàba lé ohun kan tí ó ti ń jẹrà bí ónjẹ bíbàjẹ́ tàbí ìgbẹ́. Àwọn ẹyin yí ni wọ́n ma ń yíra padà sí ohun abẹ̀mí tí kò lẹ́sẹ̀ tí a mọ̀ sí [[[ìdin]].[4]

    Àwọn Ìtọ́kasí

    1. "House Fly". KwaZulu-Natal Department of Health. Retrieved 2020-02-28.
    2. "house fly - Musca domestica Linnaeus". Entomology and Nematology Department - University of Florida, Institute of Food and Agricultural Sciences - UF/IFAS. Retrieved 2020-02-28.
    3. "House Fly Control & Facts: Get Rid of House Flies". Orkin.com. 2012-02-23. Retrieved 2020-02-28.
    4. "Housefly - insect". Encyclopedia Britannica. Retrieved 2020-02-28.
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Awọn onkọwe Wikipedia ati awọn olootu

    Eṣinṣin ilé: Brief Summary ( Yoruba )

    provided by wikipedia emerging_languages

    Eṣinṣin Ilé tí wọ́n ń dà pè ní (Musca domestica) jẹ́ ohun tí ó ń fò, tí ó sì jẹ́ ọ̀ksn lára ẹbí Cyclorrhapha. Wọ́n fìdí rẹ̀ múlẹ̀ wípé eṣinṣin yí wá láti ayé Cenozoic, kí ó tó na fọ́n ká sí orílẹ̀ àgbáyé. Ó jẹ́ ọ̀kan lára kòkòrò tí ó wọ́pọ̀ nínú Ilé.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Awọn onkọwe Wikipedia ati awọn olootu

    Måsca ( Eml )

    provided by wikipedia emerging_languages
    måssca

    La måssca (Musca domestica), l'è un insèt vulènt dimòndi cinén. Tignimod al grópp dali måsc l'è dimóndi grand e al cunprand 'na mòccia d'insètt, tott divérs l'on da cl' èter. Pr esänpi: Tsè-Tsè, Stomoxys calcitrans,Hylemia securis, etc. kurwa mać.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia authors and editors

    Nhunzi ( Shona )

    provided by wikipedia emerging_languages
    Musca domestica September 2007-1.jpg

    Nhunzi kapembenene kanowanikwa Pasirose kanowanikwa mudzimba uye munzvimbo dzinogara vanhu. Nhunzi inotakura zvirwere.mwana wacho anonzi nhunzana

    Nhunzi inokura kuita 8-12mm, uye nzvari dzakakura pane mikono yacho.

    Kurerutsa Mutauro

    • Nhunzi dzinomhumha pamurwi worukweza - apa kureva kumomotera ronda.
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia vanyori nevagadziri

    Nhunzi: Brief Summary ( Shona )

    provided by wikipedia emerging_languages
    Musca domestica September 2007-1.jpg

    Nhunzi kapembenene kanowanikwa Pasirose kanowanikwa mudzimba uye munzvimbo dzinogara vanhu. Nhunzi inotakura zvirwere.mwana wacho anonzi nhunzana

    Nhunzi inokura kuita 8-12mm, uye nzvari dzakakura pane mikono yacho.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia vanyori nevagadziri

    Housefly

    provided by wikipedia EN

    The housefly (Musca domestica) is a fly of the suborder Cyclorrhapha. It is believed to have evolved in the Cenozoic Era, possibly in the Middle East, and has spread all over the world as a commensal of humans. It is the most common fly species found in houses. Adults are gray to black, with four dark, longitudinal lines on the thorax, slightly hairy bodies, and a single pair of membranous wings. They have red eyes, set farther apart in the slightly larger female.

    The female housefly usually mates only once and stores the sperm for later use. She lays batches of about 100 eggs on decaying organic matter such as food waste, carrion, or feces. These soon hatch into legless white larvae, known as maggots. After two to five days of development, these metamorphose into reddish-brown pupae, about 8 millimetres (38 inch) long. Adult flies normally live for two to four weeks, but can hibernate during the winter. The adults feed on a variety of liquid or semi-liquid substances, as well as solid materials which have been softened by their saliva. They can carry pathogens on their bodies and in their feces, contaminate food, and contribute to the transfer of food-borne illnesses, while, in numbers, they can be physically annoying. For these reasons, they are considered pests.

    Houseflies have been used in the laboratory in research into aging and sex determination. Houseflies appear in literature from Ancient Greek myth and Aesop's The Impertinent Insect onwards. Authors sometimes choose the housefly to speak of the brevity of life, as in William Blake's 1794 poem "The Fly", which deals with mortality subject to uncontrollable circumstances.[1]

    Description

    Head of a female housefly with two large compound eyes and three ocelli

    Adult houseflies are usually 6 to 7 mm (14 to 932 in) long with a wingspan of 13 to 15 mm (12 to 1932 in). The females tend to be larger winged than males, while males have relatively longer legs. Females tend to vary more in size[2] and there is geographic variation with larger individuals in higher latitudes.[3] The head is strongly convex in front and flat and slightly conical behind. The pair of large compound eyes almost touch in the male, but are more widely separated in the female. They have three simple eyes (ocelli) and a pair of short antennae.[4] Houseflies process visual information around seven times more quickly than humans, enabling them to identify and avoid attempts to catch or swat them, since they effectively see the human's movements in slow motion with their higher flicker fusion rate.[5][6]

    Housefly mouthparts, showing the pseudotracheae, semitubular grooves (dark parallel bands) used for sucking up liquid food

    The mouthparts are specially adapted for a liquid diet; the mandibles and maxillae are reduced and not functional, and the other mouthparts form a retractable, flexible proboscis with an enlarged, fleshy tip, the labellum. This is a sponge-like structure that is characterized by many grooves, called pseudotracheae, which suck up fluids by capillary action.[7][8] It is also used to distribute saliva to soften solid foods or collect loose particles.[9] Houseflies have chemoreceptors, organs of taste, on the tarsi of their legs, so they can identify foods such as sugars by walking over them.[10] Houseflies are often seen cleaning their legs by rubbing them together, enabling the chemoreceptors to taste afresh whatever they walk on next.[11] At the end of each leg is a pair of claws, and below them are two adhesive pads, pulvilli, enabling the housefly to walk up smooth walls and ceilings using Van der Waals forces. The claws help the housefly to unstick the foot for the next step. Houseflies walk with a common gait on horizontal and vertical surfaces with three legs in contact with the surface and three in movement. On inverted surfaces, they alter the gait to keep four feet stuck to the surface.[12] Houseflies land on a ceiling by flying straight towards it; just before landing, they make a half roll and point all six legs at the surface, absorbing the shock with the front legs and sticking a moment later with the other four.[13]

    A housefly wing under 250x magnification

    The thorax is a shade of gray, sometimes even black, with four dark, longitudinal bands of even width on the dorsal surface. The whole body is covered with short hairs. Like other Diptera, houseflies have only one pair of wings; what would be the hind pair is reduced to small halteres that aid in flight stability. The wings are translucent with a yellowish tinge at their base. Characteristically, the medial vein (M1+2 or fourth long vein) shows a sharp upward bend. Each wing has a lobe at the back, the calypter, covering the haltere. The abdomen is gray or yellowish with a dark stripe and irregular dark markings at the side. It has 10 segments which bear spiracles for respiration. In males, the ninth segment bears a pair of claspers for copulation, and the 10th bears anal cerci in both sexes.[4][14]

    Micrograph of the tarsus of the leg showing claws and bristles, including the central one between the two pulvilli known as the empodium

    A variety of species around the world appear similar to the housefly, such as the lesser house fly, Fannia canicularis; the stable fly, Stomoxys calcitrans;[14] and other members of the genus Musca such as M. vetustissima, the Australian bush fly and several closely related taxa that include M. primitiva, M. shanghaiensis, M. violacea, and M. varensis.[15]: 161–167  The systematic identification of species may require the use of region-specific taxonomic keys and can require dissections of the male reproductive parts for confirmation.[16][17]

    Distribution

    The housefly is probably the insect with the widest distribution in the world; it is largely associated with humans and has accompanied them around the globe. It is present in the Arctic, as well as in the tropics, where it is abundant. It is present in all populated parts of Europe, Asia, Africa, Australasia, and the Americas.[4]

    Evolution and taxonomy

    Though the order of flies (Diptera) is much older, true houseflies are believed to have evolved in the beginning of the Cenozoic Era.[18] The housefly's superfamily, Muscoidea, is most closely related to the Oestroidea (blow flies, flesh flies and allies), and more distantly to the Hippoboscoidea (louse flies, bat flies and allies). They are thought to have originated in the southern Palearctic region, particularly the Middle East. Because of their close, commensal relationship with humans, they probably owe their worldwide dispersal to co-migration with humans.[19]

    The housefly was first described as Musca domestica in 1758 based on the common European specimens by the Swedish botanist and zoologist Carl Linnaeus in his Systema naturae and continues to be classified under that name.[20] A more detailed description was given in 1776 by the Danish entomologist Johan Christian Fabricius in his Genera Insectorum.[4]

    Life cycle

    Houseflies mating

    Each female housefly can lay up to 500 eggs in her lifetime, in several batches of about 75 to 150. The eggs are white and are about 1.2 mm (116 in) in length, and they are deposited by the fly in a suitable place, usually dead and decaying organic matter, such as food waste, carrion, or feces. Within a day, larvae (maggots) hatch from the eggs; they live and feed where they were laid. They are pale-whitish, 3 to 9 mm (18 to 1132 in) long, thinner at the mouth end, and legless.[14] Larval development takes from two weeks, under optimal conditions, to 30 days or more in cooler conditions. The larvae avoid light; the interiors of heaps of animal manure provide nutrient-rich sites and ideal growing conditions, warm, moist, and dark.[14]

    Housefly larva and adult, by Amedeo John Engel Terzi (1872–1956)

    At the end of their third instar, the larvae crawl to a dry, cool place and transform into pupae. The pupal case is cylindrical with rounded ends, about 1.2 mm (116 in) long, and formed from the last shed larval skin. It is yellowish at first, darkening through red and brown to nearly black as it ages. Pupae complete their development in two to six days at 35 °C (95 °F), but may take 20 days or more at 14 °C (57 °F).[14]

    When metamorphosis is complete, the adult housefly emerges from the pupa. To do this, it uses the ptilinum, an eversible pouch on its head, to tear open the end of the pupal case. The adult housefly lives from two weeks to one month in the wild, or longer in benign laboratory conditions. Having emerged from the pupa, it ceases to grow; a small fly is not necessarily a young fly, but is instead the result of getting insufficient food during the larval stage.[14]

    Male houseflies are sexually mature after 16 hours and females after 24. Females produce a pheromone, (Z)-9-tricosene (muscalure). This cuticular hydrocarbon is not released into the air and males sense it only on contact with females;[13] it has found use as in pest control, for luring males to fly traps.[21][22] The male initiates the mating by bumping into the female, in the air or on the ground, known as a "strike". He climbs on to her thorax, and if she is receptive, a courtship period follows, in which the female vibrates her wings and the male strokes her head. The male then reverses onto her abdomen and the female pushes her ovipositor into his genital opening; copulation, with sperm transfer, lasts for several minutes. Females normally mate only once and then reject further advances from males, while males mate multiple times.[23] A volatile semiochemical that is deposited by females on their eggs attracts other gravid females and leads to clustered egg deposition.[24]

    The larvae depend on warmth and sufficient moisture to develop; generally, the warmer the temperature, the faster they grow. In general, fresh swine and chicken manures present the best conditions for the developing larvae, reducing the larval period and increasing the size of the pupae. Cattle, goat, and horse manures produce fewer, smaller pupae, while mature swine manure composted with water content under 30%, approached 100% mortality of the larvae. Pupae can range from about 8–20 milligrams (0.12–0.31 gr) in weight under different conditions.[25]

    The life cycle can be completed in seven to ten days under optimal conditions, but may take up to two months in adverse circumstances. In temperate regions, 12 generations may occur per year, and in the tropics and subtropics, more than 20.[14]

    Ecology

    Housefly pupae killed by parasitoid wasp larvae: Each pupa has one hole through which a single adult wasp has emerged; the wasp larvae fed on the housefly larvae.

    Houseflies play an important ecological role in breaking down and recycling organic matter. Adults are mainly carnivorous; their primary food is animal matter, carrion, and feces, but they also consume milk, sugary substances, and rotting fruit and vegetables. Solid foods are softened with saliva before being sucked up.[8] They can be opportunistic blood feeders.[15]: 189  Houseflies have a mutualistic relationship with the bacterium Klebsiella oxytoca, which can live on the surface of housefly eggs and deter fungi which compete with the housefly larvae for nutrients.[26]

    Adult houseflies are diurnal and rest at night. If inside a building after dark, they tend to congregate on ceilings, beams, and overhead wires, while out of doors, they crawl into foliage or long grass, or rest in shrubs and trees or on wires.[14] In cooler climates, some houseflies hibernate in winter, choosing to do so in cracks and crevices, gaps in woodwork, and the folds of curtains. They arouse in the spring when the weather warms up, and search out a place to lay their eggs.[27]

    Houseflies have many predators, including birds, reptiles, amphibians, various insects, and spiders. The eggs, larvae, and pupae have many species of stage-specific parasites and parasitoids. Some of the more important are the parasitic wasps Muscidifurax uniraptor and Spalangia cameroni; these lay their eggs in the housefly larvae tissue and their offspring complete their development before the adult houseflies can emerge from the pupae.[14] Hister beetles feed on housefly larvae in manure heaps and the predatory mite Macrocheles muscae domesticae consumes housefly eggs, each mite eating 20 eggs per day.[28]

    Housefly killed by the pathogenic fungus Entomophthora muscae

    Houseflies sometimes carry phoretic (nonparasitic) passengers, including mites such as Macrocheles muscaedomesticae[29] and the pseudoscorpion Lamprochernes chyzeri.[30]

    The pathogenic fungus Entomophthora muscae causes a fatal disease in houseflies. After infection, the fungal hyphae grow throughout the body, killing the housefly in about five days. Infected houseflies have been known to seek high temperatures that could suppress the growth of the fungus. Affected females tend to be more attractive to males, but the fungus-host interactions have not been fully understood.[31] The housefly also acts as the alternative host to the parasitic nematode Habronema muscae that attacks horses.[32] A virus that causes enlargement of the salivary glands, salivary gland hypertrophy virus (SGHV), is spread among houseflies through contact with food and infected female houseflies become sterile.[33]

    Relationship with humans

    Houseflies are a nuisance, disturbing people while at leisure and at work, but they are disliked principally because of their habits of contaminating foodstuffs. They alternate between breeding and feeding in dirty places with feeding on human foods, during which process they soften the food with saliva and deposit their feces, creating a health hazard.[34] However, housefly larvae are as nutritious as fish meal, and could be used to convert waste to insect-based animal feed for farmed fish and livestock.[35] Housefly larvae have been used in traditional cures since the Ming period in China (1386 AD) for a range of medical conditions and have been considered as a useful source of chitosan, with antioxidant properties, and possibly other proteins and polysaccharides of medical value.[36]

    Houseflies have been used in art and artifacts in many cultures. In 16th- and 17th-century European vanitas paintings, houseflies sometimes occur as memento mori. They may also be used for other effects as in the Flemish painting, the Master of Frankfurt (1496). Housefly amulets were popular in ancient Egypt.[37][38]

    As a disease vector

    Housefly lapping up food from a plate

    Houseflies can fly for several kilometers from their breeding places,[39] carrying a wide variety of organisms on their hairs, mouthparts, vomitus, and feces. Parasites carried include cysts of protozoa, e.g. Entamoeba histolytica and Giardia lamblia and eggs of helminths; e.g., Ascaris lumbricoides, Trichuris trichiura, Hymenolepis nana, and Enterobius vermicularis.[40] Houseflies do not serve as a secondary host or act as a reservoir of any bacteria of medical or veterinary importance, but they do serve as mechanical vectors to over 100 pathogens, such as those causing typhoid, cholera, salmonellosis,[41] bacillary dysentery,[42] tuberculosis, anthrax, ophthalmia,[43] and pyogenic cocci, making them especially problematic in hospitals and during outbreaks of certain diseases.[40] Disease-causing organisms on the outer surface of the housefly may survive for a few hours, but those in the crop or gut can be viable for several days.[34] Usually, too few bacteria are on the external surface of the houseflies (except perhaps for Shigella) to cause infection, so the main routes to human infection are through the housefly's regurgitation and defecation.[44] A number of bacterial endosymbionts have however been detected in sequence-based identification from whole genome sequences extracted from flies, the greatest numbers being detected in the abdomen.[45]

    In the early 20th century, Canadian public health workers believed that the control of houseflies was important in controlling the spread of tuberculosis. A "swat that fly" contest was held for children in Montreal in 1912.[46] Houseflies were targeted in 1916, when a polio epidemic broke out in the eastern United States. The belief that housefly control was the key to disease control continued, with extensive use of insecticidal spraying well until the mid-1950s, declining only after the introduction of Salk's vaccine.[47] In China, Mao Zedong's Four Pests Campaign between 1958 and 1962 exhorted the people to catch and kill houseflies, along with rats, mosquitoes, and sparrows.[48]

    In warfare

    Philadelphia Department of Health poster warning the public of housefly hazards (c. 1942)

    During the Second World War, the Japanese worked on entomological warfare techniques under Shirō Ishii. Japanese Yagi bombs developed at Pingfan consisted of two compartments, one with houseflies and another with a bacterial slurry that coated the houseflies prior to release. Vibrio cholerae, which causes cholera, was the bacterium of choice, and was used in China in Baoshan in 1942, and in northern Shandong in 1943. Baoshan had been used by the Allies and bombing produced epidemics that killed 60,000 people in the initial stages, reaching a radius of 200 kilometres (120 mi) which finally took a toll of 200,000 victims. The Shandong attack killed 210,000; the occupying Japanese troops had been vaccinated in advance.[49]

    In waste management

    The ability of housefly larvae to feed and develop in a wide range of decaying organic matter is important for recycling of nutrients in nature. This could be exploited to combat ever-increasing amounts of waste.[50] Housefly larvae can be mass-reared in a controlled manner in animal manure, reducing the bulk of waste and minimizing environmental risks of its disposal.[51][52] Harvested maggots may be used as feed for animal nutrition.[52][53]

    Control

    Detail of a 1742 painting by Frans van der Mijn that uses a housefly in a Renaissance allegory of touch theme

    Houseflies can be controlled, at least to some extent, by physical, chemical, or biological means. Physical controls include screening with small mesh or the use of vertical strips of plastic or strings of beads in doorways to prevent entry of houseflies into buildings. Fans to create air movement or air barriers in doorways can deter houseflies from entering, and food premises often use fly-killing devices; sticky fly papers hanging from the ceiling are effective,[44] but electric "bug zappers" should not be used directly above food-handling areas because of scattering of contaminated insect parts.[54] Another approach is the elimination as far as possible of potential breeding sites. Keeping garbage in lidded containers and collecting it regularly and frequently, prevents any eggs laid from developing into adults. Unhygienic rubbish tips are a prime housefly-breeding site, but if garbage is covered by a layer of soil, preferably daily, this can be avoided.[44]

    Insecticides can be used. Larvicides kill the developing larvae, but large quantities may need to be used to reach areas below the surface. Aerosols can be used in buildings to "zap" houseflies, but outside applications are only temporarily effective. Residual sprays on walls or resting sites have a longer-lasting effect.[44] Many strains of housefly have become immune to the most commonly used insecticides.[55][56] Resistance to carbamates and organophosphates is conferred by variation in acetylcholinesterase genes.[57] M. domestica has achieved a high degree of resistance. Resistance monitoring is vital to avoid continued use of ineffective a.i.s such as found in the notably severe example of Freeman et al 2019 in Kansas and Maryland, USA.[58]

    Several means of biological pest control have been investigated. These include the introduction of another species, the black soldier fly (Hermetia illucens), whose larvae compete with those of the housefly for resources.[59] The introduction of dung beetles to churn up the surface of a manure heap and render it unsuitable for breeding is another approach.[59] Augmentative biological control by releasing parasitoids can be used, but houseflies breed so fast that the natural enemies are unable to keep up.[60]

    In science

    William Blake's illustration of "The Fly" in Songs of Innocence and of Experience (1794)

    The ease of culturing houseflies, and the relative ease of handling them when compared to the fruit fly Drosophila, have made them useful as model organism for use in laboratories. The American entomologist Vincent Dethier, in his humorous To Know A Fly (1962), pointed out that as a laboratory animal, houseflies did not trouble anyone sensitive to animal cruelty. Houseflies have a small number of chromosomes, haploid 6 or diploid 12.[15]: 96  Because the somatic tissue of the housefly consists of long-lived postmitotic cells, it can be used as an informative model system for understanding cumulative age-related cellular alterations. Oxidative DNA damage 8-hydroxydeoxyguanosine in houseflies was found in one study to increase with age and reduce life expectancy supporting the hypothesis that oxidative molecular damage is a causal factor in senescence (aging).[61][62][63]

    The housefly is an object of biological research, partly for its variable sex-determination mechanism. Although a wide variety of sex-determination mechanisms exists in nature (e.g. male and female heterogamy, haplodiploidy, environmental factors), the way sex is determined is usually fixed within a species. The housefly is, however, thought to exhibit multiple mechanisms for sex determination, such as male heterogamy (like most insects and mammals), female heterogamy (like birds), and maternal control over offspring sex. This is because a male-determining gene (Mdmd) can be found on most or all housefly chromosomes.[64] Sexual differentiation is controlled, as in other insects, by an ancient developmental switch, doublesex, which is regulated by the transformer protein in many different insects.[65] Mdmd causes male development by negatively regulating transformer. There is also a female-determining allele of transformer that is not sensitive to the negative regulation of Mdmd.[66]

    The antimicrobial peptides produced by housefly maggots are of pharmacological interest.[67]

    In the 1970s, the aircraft modeler Frank Ehling constructed miniature balsa-wood aircraft powered by live houseflies.[68] Studies of tethered houseflies have helped in the understanding of insect vision, sensory perception, and flight control.[69]

    In literature

    The Impertinent Insect is a group of five fables, sometimes ascribed to Aesop, concerning an insect, in one version a fly, which puffs itself up to seem important. In the Biblical fourth plague of Egypt, flies represent death and decay, while the Philistine god Beelzebub's name may mean "lord of the flies".[70] In Greek mythology, Myiagros was a god who chased away flies during the sacrifices to Zeus and Athena; Zeus sent a fly to bite Pegasus, causing Bellerophon to fall back to Earth when he attempted to ride the winged steed to Mount Olympus.[71] In the traditional Navajo religion, Big Fly is an important spirit being.[72][73][74]

    William Blake's 1794 poem "The Fly", part of his collection Songs of Experience, deals with the insect's mortality, subject to uncontrollable circumstances, just like humans.[75] Emily Dickinson's 1855 poem "I Heard a Fly Buzz When I Died" speaks of flies in the context of death.[76] In William Golding's 1954 novel Lord of the Flies, the fly is, however, a symbol of the children involved.[77]

    Ogden Nash's humorous two-line 1942 poem "God in His wisdom made the fly/And then forgot to tell us why." indicates the debate about the value of biodiversity, given that even those considered by humans as pests have their place in the world's ecosystems.[78]

    References

    1. ^ "Appendix C: The State Emblem of India (Prohibition of Improper Use) Act, 2005", Righteous Republic, Harvard University Press, p. 257, 2012, doi:10.4159/harvard.9780674067288.c9, ISBN 978-0-674-06728-8
    2. ^ Bryant EH (September 1977). "Morphometric adaptation of the housefly, Musca domestica L., in the United States". Evolution; International Journal of Organic Evolution. 31 (3): 580–596. doi:10.1111/j.1558-5646.1977.tb01046.x. PMID 28563484. S2CID 42268993.
    3. ^ Alves SM, Bélo M (August 2002). "Morphometric variations in the housefly, Musca domestica (L.) with latitude". Genetica. 115 (3): 243–251. doi:10.1023/a:1020685727460. PMID 12440563. S2CID 230309.
    4. ^ a b c d Hewitt CG (2011). The House-Fly: Musca domestica Linn: Its Structure, Habits, Development, Relation to Disease and Control. Cambridge University Press. pp. 5–6. ISBN 978-0-521-23299-9.
    5. ^ Johnston I (15 September 2013). "Q. Why is it so hard to swat a housefly? A. It sees you coming in slow motion". The Independent. Retrieved 4 December 2017.
    6. ^ Healy K, McNally L, Ruxton GD, Cooper N, Jackson AL (October 2013). "Metabolic rate and body size are linked with perception of temporal information". Animal Behaviour. 86 (4): 685–696. doi:10.1016/j.anbehav.2013.06.018. PMC 3791410. PMID 24109147.
    7. ^ Gullan PJ, Cranston PS (2010). The Insects: An Outline of Entomology (4th ed.). Wiley. pp. 41, 519. ISBN 978-1-118-84615-5.
    8. ^ a b Mehlhorn H (2001). Encyclopedic Reference of Parasitology: Biology, Structure, Function. Springer Science & Business Media. p. 310. ISBN 978-3-540-66819-0.
    9. ^ Dessì G (8 January 2017). "Morphology and anatomy of adults: Mouthparts". Flies. Retrieved 27 September 2017.
    10. ^ Deonier CC, Richardson CH (1935). "The Tarsal Chemoreceptor Response of the Housefly, Musca Domestica L., to Sucrose and Levulose". Annals of the Entomological Society of America. 28 (4): 467–474. doi:10.1093/aesa/28.4.467.
    11. ^ Ray CC (17 December 2002). "Q&A; Gleeful Flies?". The New York Times. Retrieved 4 December 2017.
    12. ^ Gorb SN (2005). "Uncovering Insect Stickiness: Structure and Properties of Hairy Attachment Devices". American Entomologist. 51 (1): 31–35. doi:10.1093/ae/51.1.31.
    13. ^ a b Dahlem GA (2009). "House Fly (Musca domestica)". In Resh VH, Carde RT (eds.). Encyclopedia of Insects (2nd ed.). Elsevier. pp. 469–470.
    14. ^ a b c d e f g h i Sanchez-Arroyo H, Capinera JL (20 April 2017). "House fly: Musca domestica". Featured Creatures. Retrieved 20 September 2017.
    15. ^ a b c West LS (1951). The Housefly. Its natural history, medical importance, and control (PDF). New York: Comstock Publishing Company.
    16. ^ Paterson HE (2009). "The Musca domestica complex in Sri Lanka". Journal of Entomology Series B, Taxonomy. 43 (2): 247–259. doi:10.1111/j.1365-3113.1975.tb00134.x.
    17. ^ Tumrasvin W, Shinonaga S (1977). "Report of Species Belonging to the Genus Musca Linné, Including the Taxonomic Key (Diptera: Muscidae)" (PDF). Bull. Tokyo Med. Dent. Univ. 24: 209–218.
    18. ^ Wiegmann BM, Yeates DK, Thorne JL, Kishino H (December 2003). "Time flies, a new molecular time-scale for brachyceran fly evolution without a clock". Systematic Biology. 52 (6): 745–756. doi:10.1093/sysbio/52.6.745. PMID 14668115.
    19. ^ Marquez JG, Krafsur ES (July 2002). "Gene flow among geographically diverse housefly populations (Musca domestica L.): a worldwide survey of mitochondrial diversity". The Journal of Heredity. 93 (4): 254–259. doi:10.1093/jhered/93.4.254. PMID 12407211.
    20. ^ Pont AC (1981). "The Linnaean species of the families Fanniidae, Anthomyiidae and Muscidae (Insecta: Diptera)". Biological Journal of the Linnean Society. 15 (2): 165–175. doi:10.1111/j.1095-8312.1981.tb00756.x.
    21. ^ Thom C, Gilley DC, Hooper J, Esch HE (September 2007). "The scent of the waggle dance". PLOS Biology. 5 (9): e228. doi:10.1371/journal.pbio.0050228. PMC 1994260. PMID 17713987.
    22. ^ "(Z)-9-Tricosene (103201) Fact Sheet" (PDF). United States Environmental Protection Agency. Retrieved 8 December 2017.
    23. ^ Murvosh CM, Fye RL, LaBrecque GC (1964). "Studies on the mating behavior of the house fly, Musca domestica L.". Ohio Journal of Science. 64 (4): 264–271. hdl:1811/5017.
    24. ^ Jiang Y, Lei C, Niu C, Fang Y, Xiao C, Zhang Z (October 2002). "Semiochemicals from ovaries of gravid females attract ovipositing female houseflies, Musca domestica". Journal of Insect Physiology. 48 (10): 945–950. doi:10.1016/s0022-1910(02)00162-2. PMID 12770041.
    25. ^ Larraín P, Salas C, Salas F (2008). "House fly (Musca domestica L.) (Diptera: Muscidae) development in different types of manure [Desarrollo de la Mosca Doméstica (Musca domestica L.) (Díptera: Muscidae) en Distintos Tipos de Estiércol]". Chilean Journal of Agricultural Research. 68 (2): 192–197. doi:10.4067/S0718-58392008000200009. ISSN 0718-5839.
    26. ^ Lam K, Thu K, Tsang M, Moore M, Gries G (September 2009). "Bacteria on housefly eggs, Musca domestica, suppress fungal growth in chicken manure through nutrient depletion or antifungal metabolites". Die Naturwissenschaften. 96 (9): 1127–1132. Bibcode:2009NW.....96.1127L. doi:10.1007/s00114-009-0574-1. PMID 19636523. S2CID 187752.
    27. ^ "Where do flies go in winter?". BBC Earth. 10 February 2015. Retrieved 23 September 2017.
    28. ^ "House flies". Cornell University: Department of Entomology. 2017. Retrieved 23 September 2017.
    29. ^ Ho TM (November 1990). "Phoretic association between Macrocheles muscaedomesticae (Acari: Macrochelidae) and flies inhabiting poultry manure in Peninsular Malaysia". Experimental & Applied Acarology. 10 (1): 61–68. doi:10.1007/BF01193974. PMID 2279455. S2CID 25307344.
    30. ^ Christophoryova J, Stloukal E, Stloukalova V (2011). "First record of phoresy of pseudoscorpion Lamprochernes chyszeri in Slovakia (Pseudoscorpiones: Chernetidae)" (PDF). Folia Faunistica Slovaca. 16 (3): 139–142.
    31. ^ Roy HE, Steinkraus DC, Eilenberg J, Hajek AE, Pell JK (2006). "Bizarre interactions and endgames: entomopathogenic fungi and their arthropod hosts". Annual Review of Entomology. 51: 331–357. doi:10.1146/annurev.ento.51.110104.150941. PMID 16332215.
    32. ^ Hewitt CG (2011). The House-Fly: Musca Domestica Linn: Its Structure, Habits, Development, Relation to Disease and Control. Cambridge University Press. pp. 181–184. ISBN 978-0-521-23299-9.
    33. ^ Prompiboon P, Lietze VU, Denton JS, Geden CJ, Steenberg T, Boucias DG (February 2010). "Musca domestica salivary gland hypertrophy virus, a globally distributed insect virus that infects and sterilizes female houseflies". Applied and Environmental Microbiology. 76 (4): 994–998. Bibcode:2010ApEnM..76..994P. doi:10.1128/AEM.02424-09. PMC 2820963. PMID 20023109.
    34. ^ a b "Houseflies" (PDF). World Health Organization. Retrieved 25 September 2017.
    35. ^ Hussein M, Pillai VV, Goddard JM, Park HG, Kothapalli KS, Ross DA, et al. (2017). "Sustainable production of housefly (Musca domestica) larvae as a protein-rich feed ingredient by utilizing cattle manure". PLOS ONE. 12 (2): e0171708. Bibcode:2017PLoSO..1271708H. doi:10.1371/journal.pone.0171708. PMC 5295707. PMID 28170420.
    36. ^ Ai H, Wang F, Xia Y, Chen X, Lei C (May 2012). "Antioxidant, antifungal and antiviral activities of chitosan from the larvae of housefly, Musca domestica L". Food Chemistry. 132 (1): 493–498. doi:10.1016/j.foodchem.2011.11.033. PMID 26434321.
    37. ^ Connor S (2006). Fly. Reaktion Books. pp. 20, 27. ISBN 978-1861892942.
    38. ^ "Fly Pendants and Cylindrical and Spherical Beads, ca. 1539–1292 B.C.E. Gold, lapis lazuli, Length: 9 11/16 in. (24.6 cm). Brooklyn Museum, Charles Edwin Wilbour Fund, 08.480.198". Retrieved 8 December 2017.
    39. ^ Nazni WA, Luke H, Wan Rozita WM, Abdullah AG, Sa'diyah I, Azahari AH, et al. (June 2005). "Determination of the flight range and dispersal of the house fly, Musca domestica (L.) using mark release recapture technique". Tropical Biomedicine. 22 (1): 53–61. PMID 16880754.
    40. ^ a b Szalanski AL, Owens CB, McKay T, Steelman CD (September 2004). "Detection of Campylobacter and Escherichia coli O157:H7 from filth flies by polymerase chain reaction". Medical and Veterinary Entomology. 18 (3): 241–246. CiteSeerX 10.1.1.472.8821. doi:10.1111/j.0269-283X.2004.00502.x. PMID 15347391. S2CID 15788942.
    41. ^ Ostrolenk M, Welch H (May 1942). "The House Fly as a Vector of Food Poisoning Organisms in Food Producing Establishments". American Journal of Public Health and the Nation's Health. 32 (5): 487–494. doi:10.2105/ajph.32.5.487. PMC 1526899. PMID 18015612.
    42. ^ Levine OS, Levine MM (1991). "Houseflies (Musca domestica) as mechanical vectors of shigellosis". Reviews of Infectious Diseases. 13 (4): 688–696. doi:10.1093/clinids/13.4.688. PMID 1925289.
    43. ^ Förster M, Klimpel S, Sievert K (March 2009). "The house fly (Musca domestica) as a potential vector of metazoan parasites caught in a pig-pen in Germany". Veterinary Parasitology. 160 (1–2): 163–167. doi:10.1016/j.vetpar.2008.10.087. PMID 19081196.
    44. ^ a b c d Service M (2008). Medical Entomology for Students. Cambridge University Press. pp. 140–141. ISBN 978-0-521-70928-6.
    45. ^ Junqueira AC, Ratan A, Acerbi E, Drautz-Moses DI, Premkrishnan BN, Costea PI, et al. (November 2017). "The microbiomes of blowflies and houseflies as bacterial transmission reservoirs". Scientific Reports. 7 (1): 16324. Bibcode:2017NatSR...716324J. doi:10.1038/s41598-017-16353-x. PMC 5701178. PMID 29176730.
    46. ^ Minnett V, Poutanen M (2007). "Swatting flies for health: Children and tuberculosis in early twentieth-century Montreal" (PDF). Urban History Review. 36 (1): 32–44. doi:10.7202/1015818ar.
    47. ^ Cirillo VJ (2016). ""I am the baby killer!" House flies and the spread of polio". American Entomologist. 62 (2): 83. doi:10.1093/ae/tmw039.
    48. ^ "Eliminate the Four Pests". chineseposters.net. 1958. Retrieved 7 December 2017.
    49. ^ Lockwood JA (2012). "Insects as weapons of war, terror, and torture". Annual Review of Entomology. 57: 205–227. doi:10.1146/annurev-ento-120710-100618. PMID 21910635.
    50. ^ Miller BF, Teotia JS, Thatcher TO (March 1974). "Digestion of poultry manure by Musca domestica". British Poultry Science. 15 (2): 231–234. doi:10.1080/00071667408416100. PMID 4447887.
    51. ^ Čičková H, Pastor B, Kozánek M, Martínez-Sánchez A, Rojo S, Takáč P (2012). "Biodegradation of pig manure by the housefly, Musca domestica: a viable ecological strategy for pig manure management". PLOS ONE. 7 (3): e32798. Bibcode:2012PLoSO...732798C. doi:10.1371/journal.pone.0032798. PMC 3303781. PMID 22431982.
    52. ^ a b Zhu FX, Wang WP, Hong CL, Feng MG, Xue ZY, Chen XY, et al. (July 2012). "Rapid production of maggots as feed supplement and organic fertilizer by the two-stage composting of pig manure". Bioresource Technology. 116: 485–491. doi:10.1016/j.biortech.2012.04.008. PMID 22541952.
    53. ^ Hwangbo J, Hong EC, Jang A, Kang HK, Oh JS, Kim BW, Park BS (July 2009). "Utilization of house fly-maggots, a feed supplement in the production of broiler chickens". Journal of Environmental Biology. 30 (4): 609–614. PMID 20120505.
    54. ^ "Insect Control Devices, Design and Installation". FDA Food Code 2017. U.S. Food and Drug Administration. 2017. Retrieved 18 June 2019.
    55. ^ Georghiou GP, Hawley MK (1971). "Insecticide resistance resulting from sequential selection of houseflies in the field by organophosphorus compounds". Bulletin of the World Health Organization. 45 (1): 43–51. PMC 2427889. PMID 5316852.
    56. ^ Keiding J (1975). "Problems of housefly (Musca domestica) control due to multiresistance to insesticides". Journal of Hygiene, Epidemiology, Microbiology, and Immunology. 19 (3): 340–355. PMID 52667.
    57. ^ Walsh SB, Dolden TA, Moores GD, Kristensen M, Lewis T, Devonshire AL, Williamson MS (October 2001). "Identification and characterization of mutations in housefly (Musca domestica) acetylcholinesterase involved in insecticide resistance". The Biochemical Journal. Portland Press Ltd. 359 (Pt 1): 175–181. doi:10.1042/bj3590175. PMC 1222133. PMID 11563981.
    58. ^ Gerry, Alec C. (15 October 2020). Owen, Jeb (ed.). "Review of Methods to Monitor House Fly (Musca domestica) Abundance and Activity". Journal of Economic Entomology. Entomological Society of America (OUP). 113 (6): 2571–2580. doi:10.1093/jee/toaa229. ISSN 0022-0493. PMID 33057651.
    59. ^ a b DeBach P, Rosen D (1991). Biological Control by Natural Enemies. CUP Archive. p. 348. ISBN 978-0-521-39191-7.
    60. ^ Capinera JL (2008). Encyclopedia of Entomology. Springer Science & Business Media. p. 1880. ISBN 978-1-4020-6242-1.
    61. ^ Agarwal S, Sohal RS (December 1994). "DNA oxidative damage and life expectancy in houseflies". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 91 (25): 12332–12335. Bibcode:1994PNAS...9112332A. doi:10.1073/pnas.91.25.12332. PMC 45431. PMID 7991627.
    62. ^ Holmes GE, Bernstein C, Bernstein H (September 1992). "Oxidative and other DNA damages as the basis of aging: a review". Mutation Research. 275 (3–6): 305–315. doi:10.1016/0921-8734(92)90034-M. PMID 1383772.
    63. ^ Bernstein H, Payne C, Bernstein C, Garewal H, Dvorak K (2008). "Cancer and Aging as Consequences of Unrepaired DNA Damage". In Kimura H, Suzuki A (eds.). New Research on DNA Damages. New York: Nova Science Publishers. pp. 1–47. ISBN 978-1-60456-581-2. Archived from the original on 25 October 2014. Retrieved 15 August 2013.
    64. ^ Sharma A, Heinze SD, Wu Y, Kohlbrenner T, Morilla I, Brunner C, et al. (May 2017). "Male sex in houseflies is determined by Mdmd, a paralog of the generic splice factor gene CWC22" (PDF). Science. 356 (6338): 642–645. Bibcode:2017Sci...356..642S. doi:10.1126/science.aam5498. PMID 28495751. S2CID 206656153.
    65. ^ Verhulst EC, van de Zande L, Beukeboom LW (August 2010). "Insect sex determination: it all evolves around transformer" (PDF). Current Opinion in Genetics & Development. 20 (4): 376–383. doi:10.1016/j.gde.2010.05.001. PMID 20570131.
    66. ^ Hediger M, Henggeler C, Meier N, Perez R, Saccone G, Bopp D (January 2010). "Molecular characterization of the key switch F provides a basis for understanding the rapid divergence of the sex-determining pathway in the housefly". Genetics. 184 (1): 155–170. doi:10.1534/genetics.109.109249. PMC 2815913. PMID 19841093.
    67. ^ Nayduch D, Burrus RG (2017). "Flourishing in Filth: House Fly–Microbe Interactions Across Life History". Annals of the Entomological Society of America. 110: 6–18. doi:10.1093/aesa/saw083.
    68. ^ Hanser K (26 June 2009). "Insect Power". Smithsonian National Air and Space Museum. Retrieved 7 December 2017.
    69. ^ Huber SA, Franz MO, Bülthoff HH (1999). "On robots and flies: Modeling the visual orientation behavior of flies" (PDF). Robotics and Autonomous Systems. 29 (4): 227–242. doi:10.1016/S0921-8890(99)00055-X.
    70. ^ "The etymology of Beelzebul has proceeded in several directions. The variant reading Beelzebub (Syriac translators and Jerome) reflects a long-standing tradition of equating Beelzebul with the Philistine deity of the city of Ekron mentioned in 2 Kgs 1:2, 3, 6, 16. Baalzebub (Heb ba˓al zĕbûb) seems to mean "lord of flies" (HALAT, 250, but cf. LXXB baal muian theon akkarōn, "Baal-Fly, god of Akkaron"; Ant 9:2, 1 theon muian).", Lewis, "Beelzebul", in Freedman, D.N. (1996). Vol. 1: The Anchor Yale Bible Dictionary (639). New York: Doubleday.
    71. ^ Parker R (2011). On Greek Religion. Cornell University Press. pp. 105–106. ISBN 978-0801477355.
    72. ^ Wyman LC (1983). "Navajo Ceremonial System" (PDF). Handbook of North American Indians. Humboldt State University. p. 539. Nearly every element in the universe may be thus personalized, and even the least of these such as tiny Chipmunk and those little insect helpers and mentors of deity and man in the myths, Big Fly (Dǫ'soh) and Ripener (Corn Beetle) Girl ('Anilt'ánii 'At'ééd) (Wyman and Bailey 1964:29–30, 51, 137–144), are as necessary for the harmonious balance of the universe as is the great Sun.
    73. ^ Wyman LC, Bailey FL (1964). Navaho Indian Ethnoentomology. Anthropology Series. University of New Mexico Press. ISBN 9780826301109. LCCN 64024356.
    74. ^ "Native American Fly Mythology". Native Languages of the Americas. Retrieved 8 December 2017.
    75. ^ Miner P (2011). "Blake's Swedenborgian Fly". Notes and Queries. 58 (4): 530. doi:10.1093/notesj/gjr180.
    76. ^ Priddy A (2009). Bloom's How to Write about Emily Dickinson. Infobase Publishing. p. 169. ISBN 978-1-4381-1240-4.
    77. ^ Golding W (2013). Lord of the Flies: Text, Criticism, Giossary and Notes. Al Manhal. p. 8. ISBN 9796500118451.
    78. ^ Henschel JR (2015). Toktok Talkie: Ancient Mariner to Zophosis Moralesi. Wordweaver Publishing House. p. 6. ISBN 978-99945-82-04-4. Ogden Nash was neither the first nor the last person to puzzle about the value of the fly, not only because flies are frequently considered a nuisance, but also because biodiversity in general is a puzzle. Nash's question can also be interpreted as going to the heart of conservation

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia authors and editors
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia EN

    Housefly: Brief Summary

    provided by wikipedia EN

    The housefly (Musca domestica) is a fly of the suborder Cyclorrhapha. It is believed to have evolved in the Cenozoic Era, possibly in the Middle East, and has spread all over the world as a commensal of humans. It is the most common fly species found in houses. Adults are gray to black, with four dark, longitudinal lines on the thorax, slightly hairy bodies, and a single pair of membranous wings. They have red eyes, set farther apart in the slightly larger female.

    The female housefly usually mates only once and stores the sperm for later use. She lays batches of about 100 eggs on decaying organic matter such as food waste, carrion, or feces. These soon hatch into legless white larvae, known as maggots. After two to five days of development, these metamorphose into reddish-brown pupae, about 8 millimetres (3⁄8 inch) long. Adult flies normally live for two to four weeks, but can hibernate during the winter. The adults feed on a variety of liquid or semi-liquid substances, as well as solid materials which have been softened by their saliva. They can carry pathogens on their bodies and in their feces, contaminate food, and contribute to the transfer of food-borne illnesses, while, in numbers, they can be physically annoying. For these reasons, they are considered pests.

    Houseflies have been used in the laboratory in research into aging and sex determination. Houseflies appear in literature from Ancient Greek myth and Aesop's The Impertinent Insect onwards. Authors sometimes choose the housefly to speak of the brevity of life, as in William Blake's 1794 poem "The Fly", which deals with mortality subject to uncontrollable circumstances.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia authors and editors
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia EN

    Musca domestica ( Spanish; Castilian )

    provided by wikipedia ES

    La mosca doméstica o común (Musca domestica) es una especie de insecto díptero braquícero de la familia Muscidae. Es la mosca más común y habitual en la mayoría de los climas de la Tierra.

    Descripción

    Los adultos pueden llegar a medir cerca de 5-8 mm de longitud y 13 a 15 mm de envergadura alar. Su tórax es de color gris, con cuatro líneas longitudinales oscuras en el dorso, la parte inferior del abdomen es amarilla o anaranjada, ocasionalmente transparente a los lados y con una banda central oscura que se ensancha y cubre los últimos segmentos abdominales. Su cuerpo se encuentra cubierto de vellos. Los ojos compuestos son de color rojo. Las hembras son un poco más grandes que los machos y poseen un espacio mayor entre sus ojos. Poseen dos alas funcionales, habiéndose convertido el otro par en balancines o halterios que estabilizan el vuelo.

    Ciclo vital

    Cada hembra puede poner cerca de 500 huevos blancos en lotes de 75 a 150, de unos 1,2 mm de longitud.[1]​ En las siguientes 24 horas las larvas eclosionan y comienzan a devorar restos orgánicos ricos en nutrientes. Tienen un color pálido y un tamaño de 3 a 9 mm de longitud, en forma de huso con la boca terminal, y sin patas. Tras la alimentación se transforman en pupa, coloreadas de rojo o marrón y de 8 mm de longitud. Al concluir la metamorfosis, el adulto rompe un extremo de la pupa con un corte circular y vuela en busca de congéneres para aparearse y concluir su ciclo vital. Los adultos pueden vivir medio mes en la naturaleza, pudiéndose prolongar este tiempo en el laboratorio.

    Moscas y humanos

    Conviven con el hombre, con tendencia a agregarse aunque son muy poco sociables. Pueden ser portadoras de enfermedades infecto-contagiosas que pueden transmitir al consumir alimentos humanos, los que contaminan, cuando luego son ingeridos por humanos. La vía de contaminación de alimentos es doble: por contacto de las comidas anteriores que suelen regurgitar antes de alimentarse. Algunas de las enfermedades susceptibles de transporte vectorial por M. domestica son fiebres tifoideas, cólera, salmonelosis, disentería de bacilos, tuberculosis, anthrax, y también gusanos parásitos. Excepcionalmente también pueden ocasionar miasis.

    Algunas variedades pueden ser inmunes a insecticidas. Estos insectos son una de las peores plagas domésticas, superando a los mosquitos, hormigas y cucarachas.

    Subespecies

    Se reconocen las siguientes subespecies:[2]

    Referencias

    1. Sanchez-Arroyo, H and J.L. Capinera (agosto de 2017). UF-IFAS, University of Florida, ed. «Featured Creatures. Entomology & Nematology». Consultado el {{subst:CURRENTDAY}} de {{subst:CURRENTMONTHNAME}} de {{subst:CURRENTYEAR}}.
    2. ITIS, Integrated Taxonomic Information System (ed.). «Musca domestica Linnaeus, 1758». Consultado el 1 de julio de 2011.

    Galería de imágenes

    Bibliografía

    • Chinery, Michael (1980). Guía de campo de los insectos de España y Europa. Barcelona: Omega. p. 402. ISBN 84-282-0469-1.
    • Leraut, Patrice (2007). Insectos de España y Europa. Barcelona: Lynx Edicions. p. 528. ISBN 978-84-96553-27-9.
     title=
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Autores y editores de Wikipedia
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia ES

    Musca domestica: Brief Summary ( Spanish; Castilian )

    provided by wikipedia ES

    La mosca doméstica o común (Musca domestica) es una especie de insecto díptero braquícero de la familia Muscidae. Es la mosca más común y habitual en la mayoría de los climas de la Tierra.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Autores y editores de Wikipedia
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia ES

    Harilik toakärbes ( Estonian )

    provided by wikipedia ET
     src=
    Harilike toakärbeste kopulatsioon.

    Harilik toakärbes (Musca domestica) on kahetiivaliste seltsi ja toakärbse perekonda kuuluv putukaliik. Harilik toakärbes on kõigist putukatest levinuim, teda on leitud kogu maailmast. Ta on muuhulgas nakkuste levitaja.

    Kirjeldus

    Täiskasvanud isendid on ligikaudu 6 mm pikkused, emased on isastest suuremad. Harilikul toakärbsel on hall keha, nelja pikitriibuga selg. Kõht on kollakas või hall, keskel paikneb triip. Külgedel on korrapäratud tumedad laigud. Terve keha on kaetud karvakestega, mis aitavad tal lennata.[1] Karvakesed osalevad maitsmisel, haistmisel ja kompimisel. Signaal tekib substraadil karvakeste paindumisel. Jalgadel on kleepuvad padjakesed, mille abil saavad liikuda siledatel pindadel nagu vertikaalne klaas, samuti pea alaspidi. Toakärbse suuosad on kohastunud vedelike imemiseks. Emastel isenditel on suur silmavahe (isastel isenditel puutuvad silmad peaaegu kokku). Silmad on laiad ja punased, neil puuduvad silmalaud. Sel põhjusel hõõruvad toakärbsed sageli jalgadega oma silmi, et neid puhastada.[2]

    Toakärbestel on üks paar läbipaistvaid tiibu, mille neljas pikisoon on tipuosas järsult kaardunud.[1] Teine paar on muundunud lühikesteks nuiakujulisteks sumistiteks. Sumisti paksenenud ots toimib ballastina, tasakaalustades esitiibade liikumist, samuti teavitavad need aju liikumissuuna muutustest.[3] Kärbsel on kuus jalga.

    Elutsükkel

    Toakärbse areng toimub täismoondega ning selle võib jagada neljaks faasiks. Areng algab viljastatud munarakus, milles kujuneb vagel. Pärast munast koorumist kasvab vagel teatud suuruseni ning moodustab kookoni. Vagla ja valmiku üleminekuperioodi nimetatakse nukuks.

    Emane toakärbes muneb kõdunevale aluspinnale munad – 100–120 tükki korraga. Harilikult valib ta aluspinnaks sõnniku. Munade areng vältab vahel vaid 8 tundi, harva 3 päeva või kauem. Seejärel kooruvad munadest vaglad. Need on valged, jalutud, värtnakujulised, eestpoolt kitseneva 13-lülilise kehaga.[4] Vaklade keha teravatipulises esiosas paikneb suuava. Vagla ainsaks tegevuseks on söömine. Mõne päeva möödudes on vaglad valmis nukkuma ja otsivad selleks kuiva koha. Selleks ajaks on nad 8–12 mm pikad. Edasine areng toimub pruunikas, paksude seintega tünnikujulises kookonis.

    Kui nukk on täielikult välja arenenud, puhub küps valmik kookoni esiotsas oleva raku katki, mille tulemusel avaneb selle ees asuv kaaneke.[3] Soojades tingimustes koorub valmik kolme päeva jooksul. Koorumise hetkel on hariliku toakärbse tiivad väikesed ja kokkulapitud. Seni, kuni valmiku keha kuivab ja tiivad tugevnevad, valmik lennata ei saa. Normaalsetes tingimustes võib protsess kesta kuni tund, kohe pärast seda toimub paaritumine.[5]

    Täiskasvanud kärbeste eluiga on 15–20 päeva, kuid nad võivad elada kuni 2 kuud. Ilma toiduta suudavad nad elada vaid kolm päeva. Toidu, eriti suhkru kättesaadavus pikendab eluiga. Üksnes ligipääs loomajäätmetele ei taga harilikele toakärbestele pikka eluiga. Emased isendid vajavad valke, et toota mune, seetõttu neile üksnes sõnnikust ei piisa.[1] Harilik toakärbes talvitub sõnnikukuhjades või teistes kaitstud kohtades nuku või vastsena.[6]

    Toit

    Toakärbse vakladel puudub pea. Soolevälisel seedimisel lasevad vaglad toidule seedeensüüme ja muudavad söögi vedelaks. Selle tulemusel ujub kogu kärbeste vaklade koloonia seeditud keskkonnas, mida nad pidevalt neelavad. See võimaldab kasutada toitu võimalikult kokkuhoidlikult, sest ühes liitris sõnnikus võib üheaegselt areneda 1000–1500 kärbsevakla, kuid seasõnnikus isegi kuni 4000.[7]

    Vahetult enne vaglastaadiumi lõppu otsivad vaglad nukkumiseks kuiva kohta. Arvukal hulgal kärbseid elab lindlate ja lautade ümbruses, kus saavad toituda lindude ja loomade väljaheidetel. Kodude ümbruses saavad kärbsed kasutada toiduallikatena prügi- ja kõdunevaid muruhunnikuid. Vesi on toakärbse toitumises hädavajalik, selleta suudaksid nad elada vaid kuni 48 tundi. Toakärbes pole võimeline toitu närima, kuna tal on suiste asemel imikärss. Seetõttu sööb ta vaid vedelat toitu. Kärbeste toidu moodustavad väljaheited, riknenud liha ja kõdunenud taimeosad. Tahkele toiduobjektile peavad sülge pritsima ning toit muutub ensüümide toimel vedelaks.[8]

    Soomääramise mehhanism

    Toakärbsed on bioloogilise uurimise all soomääramise mehhanismi tõttu. Looduses on mitmeid soomääramise mehhanisme (näiteks isase või emase heterogaamia, haploidsus või diploidsus, keskkonnategurid). Liigisiseselt töötab vaid üks soomääramise mehhanism. Toakärbestel esineb mitu soomääramise mehhanismi, näiteks isaste heterogaamia, emaste heterogaamia ja emapoolne kontroll järglase soo avaldumise üle. See teeb toakärbse sobivaks näidiseks soomääramise mehhanismide evolutsiooni uurimisel.[9]

    Evolutsioon

    Harilikud toakärbsed on arenenud Kainosoikumis umbes 65 miljonit aastat tagasi, levik algas lõunapoolkeralt Palearktilisest piirkonnast. Harilik toakärbes on inimesega tihedas kommensialistlikus suhtes. Seega on üsna tõenäoline, et nende ülemaailmne levik sai paralleelselt toimuda uute elupaikade asustamisega inimeste poolt.[10]

    Kärbsed ja inimene

    Harilik toakärbes on sünantroop, see tähendab, et ta on rohkem või vähem seotud inimesega. Toakärbest ei esine enam looduses väljaspool linnu ja asulaid. Jahedama kliimaga aladel elutseb inimeste poolt köetavas ümbruses. Sõnnik, fekaalid, igasugune praht on toakärbse kui inimasulate alalise elaniku arengusubstraadiks. Kärbseid meelitavad ka kanalisatsioonitorud, mis on maailma paljudes paikades täis soolenakkuste pisikuid. Neis piirkondades on vajalik kärbseid käsitleda nakkuskandjatena, kuna võib inimeste toidu pisikutega nakatada. On tavaline, et sülje eritamisel tahkele toidule oksendavad toakärbsed maost poolseeditud toitu. See ongi peamine viis, kuidas toakärbes nakkusi levitab.

    Iga kärbes kannab pärast väljaheidetel või jäätmetel viibimist oma kehal umbes kuut miljonit mikroorganismi ning sooltorus veel 25–28 miljonit. Düsenteeriat ja muid sarnaseid haigusi tekitavad bakterid ei seedu kärbse sooltorus, vaid väljuvad sealt täiesti elujõulistena. Seepärast on võitlus toakärbsega ja hügieeninõuete järgimine väga olulised soolenakkuste ennetamisel.[3] Toakärbsed on öösel inaktiivsed. Öösiti puhkavad nad ehitiste lagedel, palkidel ja juhtmetel. Õues on nende puhkepaikadeks puud, väljas paiknevad traadid, rohi ja põõsastikud.

    Toakärbsed kui haigusekandjad

    Kärbestel on leitud kõhutüüfuse ja paratüüfuse batsille, düsenteeriakepikesi, tuberkuloosikepikesi, siberi katku eoseid, difteeria ja hepatiidi tekitajaid ning ka nugiusside mune.[7]

    Toimetulek toakärbestega

    Hügieen ja ennetamine

    Esialgu tuleb teha kindlaks piirkonnad, kus harilik toakärbes saab paljuneda. Elimineerida tuleks pinnad, mis on toakärbeste atraktantideks ja kus nad saavad sigida. Prügi tuleb hoida suletud konteinerites, mis peavad olema puhtad ja asuma majast eemal. Prügikaste tuleb regulaarselt tühjendada. Ümbrusest tuleks eemaldada sõnnik, taimne ja loomne materjal ning liigne niiskus.

    Sissepääsu takistamine

    Toakärbeste siseruumidesse sissetungimise takistamiseks tuleb hoida uksed, aknad ja ventilatsiooniavad kinni. Muud sisenemisavad katta võrkude või sulgeda tihenditega.

    Mehaanilised vahendid

    1. Kärbsepiits – kõige keskkonnasõbralikum vahend.
    2. Kärbsepaber – toode, mis on mõeldud kärbeste ja teiste putukate püügiks. Kärbsepaber on kaetud liimi ja atraktandiga, mis meelitab kärbseid paberile maanduma. Liimi kinni jäänud putukad surevad aeglaselt nälga. Paremad on kärbsepaberid, mis sisaldavad mürki, et paberile maandunud putukas sureks kohe.
    3. Ultraviolettvalguslõksud tööstushoonetes. Inimesed ei näe UV-valgust, kuid putukad näevad. Ultraviolettvalguslõksudest eritunud valgust peavad kärbsed ekslikult päikesekiirguseks. UV-lõksud tuleks paigutada nii, et väljaspool hoonet poleks neid näha. Seda ei tohi asetada kõrgemale kui 154 cm põrandast, kus on kärbseid kõige rohkem; lähedale ei tohi jääda konkureerivat valgus- ja toiduallikat. UV-lampe on vaja vahetada vähemalt kord aastas.

    Samuti kasutatakse kärbeste tõrjeks keemilisi vahendeid, kuigi soovitatavalt viimasel võimalusel. Ribasid, mis eritavad kärbsemürki, võib paigutada pööningule ja teistesse tühjadesse väikestesse ruumidesse, kus kärbsed on probleemiks. Aerosoolid sisaldavad püretroide, mis on harilikule toakärbsele mürgine, kuid pakuvad probleemile vaid ajutist kergendust. Kui kodus on palju kärbseid, siis on mõistlik välja selgitada probleemi põhjus.[11][12][13][14]

    Viited

    1. 1,0 1,1 1,2 Musca domestica Linnaeus Hussein Sanchez-Arroyo and John L. Capinera, University of Florida 1998
    2. Fly Information, The University of Arizona The Center for Insect Science 1997
    3. 3,0 3,1 3,2 Miksike 2005
    4. HortFACT House fly life cycle
    5. Filth-breeding flies, P. G. Koehler and F. M. Oi, 2007
    6. Housefly Stuart M Bennett 2006-2008
    7. 7,0 7,1 H.Remm. Loomade elu Selgrootud III, Tallinn: Valgus 1984
    8. CHAPTER 6. Houseflies
    9. Musca domestica, a window on the evolution of sex-determining mechanisms in insects Dübendorfer, A; Hediger, M; Burghardt, G; Bopp, 2002
    10. The Housefly has made a pest of himself for 25 million years
    11. Prevention and control Illinois Department of Public Health
    12. What is flypaper wiseGEEK
    13. What is UV Pest Control Supplies, Do It Yourself Pest Control]
    14. House flies, The Pennsylvania State University 2007

    Välislingid

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Vikipeedia autorid ja toimetajad
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia ET

    Harilik toakärbes: Brief Summary ( Estonian )

    provided by wikipedia ET
     src= Harilike toakärbeste kopulatsioon.

    Harilik toakärbes (Musca domestica) on kahetiivaliste seltsi ja toakärbse perekonda kuuluv putukaliik. Harilik toakärbes on kõigist putukatest levinuim, teda on leitud kogu maailmast. Ta on muuhulgas nakkuste levitaja.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Vikipeedia autorid ja toimetajad
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia ET

    Etxe-euli ( Basque )

    provided by wikipedia EU

    Etxe-eulia (Musca domestica) etxeetan arruntena de eulietako bat da, eta mundu osoan zabalen hedaturik dagoena; zenbait kasutan gaixotasun larriak eragin ditzakeen izurri gisa sailkatzen da.

    Deskribapen fisikoa

     src=
    Etxe-eulien anatomia

    Helduak 6-9 mm luze izan ohi dira. Torax grisa daukate eta bizkarrean lau marra ilun. Abdomenaren behealde horia daukate, eta gorputz osoa ilez estalita daukate. Emeak arrak baino pixka bat handiagoak dira, eta begiak banatuagoak dauzkate.

    Gainerako dipteroek bezala, hegoen pare bakarra daukate; atzeko hegoak hegaldiaren egonkortasunean laguntzen duten halterio bilakatu dira.


    Biologia Artikulu hau biologiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.
    (RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget "ErrefAurrebista" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetaku003E.");});
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipediako egileak eta editoreak
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia EU

    Etxe-euli: Brief Summary ( Basque )

    provided by wikipedia EU

    Etxe-eulia (Musca domestica) etxeetan arruntena de eulietako bat da, eta mundu osoan zabalen hedaturik dagoena; zenbait kasutan gaixotasun larriak eragin ditzakeen izurri gisa sailkatzen da.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipediako egileak eta editoreak
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia EU

    Huonekärpänen ( Finnish )

    provided by wikipedia FI
     src=
    Huonekärpäset parittelemassa.

    Huonekärpänen (Musca domestica) on yleinen noin senttimetrin kokoinen sisätiloissa viihtyvä kärpäslaji. Se pilaa ulostuksillaan ruokia ja viihtyy pilaantuvien jätteiden äärellä. Huonekärpänen on aikaisemmin ollut pahamaineinen tautien levittäjä. Kärpäsellä on suuret, lähes koko pään peittävät silmät, joten sitä on vaikea saada kiinni. Kärpänen munii mielellään pilaantuvaan jätteeseen, esimerkiksi huonosti hoidettuihin komposteihin ja käymälöihin. Kärpäsen elinikä on 2–4 viikkoa.

    Kärpäsen paino on noin 12 milligrammaa ja suurin lentonopeus 7,2 kilometriä tunnissa.[1]

    Huonekärpäsen saalistajia ovat ainakin: tunkiotylppö (Carcinops pumilio), Dendrophilus xavieria, Ophyra aenescens, Glyptholapsis confusa ja Macrocheles muscaedomesticae.[2]

    Lähteet

    Aiheesta muualla

    Tämä eläimiin liittyvä artikkeli on tynkä. Voit auttaa Wikipediaa laajentamalla artikkelia.
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedian tekijät ja toimittajat
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia FI

    Huonekärpänen: Brief Summary ( Finnish )

    provided by wikipedia FI
     src= Huonekärpäset parittelemassa.

    Huonekärpänen (Musca domestica) on yleinen noin senttimetrin kokoinen sisätiloissa viihtyvä kärpäslaji. Se pilaa ulostuksillaan ruokia ja viihtyy pilaantuvien jätteiden äärellä. Huonekärpänen on aikaisemmin ollut pahamaineinen tautien levittäjä. Kärpäsellä on suuret, lähes koko pään peittävät silmät, joten sitä on vaikea saada kiinni. Kärpänen munii mielellään pilaantuvaan jätteeseen, esimerkiksi huonosti hoidettuihin komposteihin ja käymälöihin. Kärpäsen elinikä on 2–4 viikkoa.

    Kärpäsen paino on noin 12 milligrammaa ja suurin lentonopeus 7,2 kilometriä tunnissa.

    Huonekärpäsen saalistajia ovat ainakin: tunkiotylppö (Carcinops pumilio), Dendrophilus xavieria, Ophyra aenescens, Glyptholapsis confusa ja Macrocheles muscaedomesticae.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedian tekijät ja toimittajat
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia FI

    Mouche domestique ( French )

    provided by wikipedia FR

    Musca domestica

    La mouche domestique (Musca domestica), est la plus commune des espèces de mouches. Elle porte le nom de domestique bien que ce ne soit pas un animal domestique, mais c'est un insecte qui entre volontiers dans les maisons (domus en latin). Cette synanthropie en fait l'un des insectes ayant la plus vaste aire de répartition dans le monde.

    Description

     src=
    Anatomie de la mouche domestique.

    Les adultes mesurent de 5 à 8 mm de long et leur poids moyen est de 7 mg[1]. Leur thorax est gris, avec quatre lignes noires longitudinales sur le dos. La face ventrale de l'abdomen est grise. Le corps entier est recouvert de soies. Elles ont des yeux composés rouges. Les femelles sont légèrement plus grosses que les mâles. Les pièces buccales de la mouche forment une trompe se terminant par deux coussinets munis de pores, par lesquels la mouche aspire sa nourriture.

    Risque de confusion

    Certaines espèces sont assez similaires, en apparence, avec la mouche domestique :

    Cycle de vie

    Chaque femelle peut pondre jusqu'à 1 000 œufs, généralement en 5 fois avec chaque fois une centaine d'œufs déposés. Les œufs sont blancs et mesurent environ 1,2 mm de longueur. Au bout d'une seule journée, les larves (asticots) en sortent. Elles vivent et se nourrissent sur les matières organiques (généralement mortes et en voie de décomposition avancée, telles qu'un cadavre, des détritus ou des excréments) sur lesquelles elles ont été déposées. Les asticots sont blanc pâle, d'une longueur de 3 à 9 mm. Ils sont plus fins dans la région buccale et n'ont pas de pattes. À la fin de leur troisième mue, les asticots rampent vers un endroit frais et sec et se transforment en pupes, de couleur rougeâtre ou brune et mesurant environ 8 mm de long.
    Les mouches adultes en émergent grâce à leur ptiline. Les adultes vivent de deux semaines à un mois dans la nature ou plus longtemps dans les conditions plus confortables d'un laboratoire. Après avoir émergé de la pupe, les mouches cessent de grandir. De petites mouches ne sont pas des mouches jeunes, mais ce sont des mouches qui n'ont pas eu suffisamment de nourriture durant leur stade larvaire.

     src=
    accouplement
     src=
    Asticot de Musca domestica, A = arrière avec des trous de respiration, B = canaux , C = tête.

    À peu près trente-six heures après son émergence de la pupe, la femelle est réceptive pour l'accouplement. Le mâle la monte sur le dos et lui injecte du sperme. Normalement la femelle ne s'accouple qu'une seule fois, stockant le sperme et pouvant l'utiliser lors de plusieurs pontes. Les mâles sont territoriaux : ils défendent un territoire contre l'intrusion d'autres mâles et cherchent à s'accoupler avec toute femelle qui pénètre sur ce territoire.

    Des guêpes susceptibles de parasiter les asticots pondent leurs œufs dans les pupes dont leur descendance se nourrira.

     src=
    Pupes de mouches domestiques tuées par des guêpes parasites.

    Chaque pupe est percée d'un trou par lequel émergera une seule guêpe adulte. La larve de la guêpe s'en nourrit pendant son parasitage. Certaines espèces de guêpes peuvent également tuer la pupe de mouche.

    La prolifération des mouches dépend de la température : généralement, plus il fait chaud, plus les mouches se développent. Durant l'hiver, la plupart d'entre elles survivent au stade larvaire ou pupal dans des lieux plus chauds et protégés.

    Une mouche domestique peut être infectée par des champignons entomopathogènes tels que Entomophthora muscae ou Beauveria bassiana. Afin de lutter contre leur développement, elles peuvent se mettre dans des états fiévreux qu'elles peuvent moduler en fonction de la gravité de l'infection[2].

    Comportements typiques

    Les mouches domestiques ne peuvent absorber que de la nourriture liquide. Elles excrètent de la salive sur la nourriture solide, la pré-digérant avant de la réabsorber. Elles régurgitent également des matières partiellement digérées pour les réabsorber ensuite.

     src=
    Patte de mouche domestique.

    Les mouches peuvent marcher sur des surfaces verticales, ou même la tête en bas au plafond, grâce aux effets de la tension superficielle due à des liquides sécrétés par des glandes situées près des pattes.

    Les mouches se nettoient régulièrement les yeux avec leurs pattes antérieures et époussettent leurs pattes en les frottant l'une sur l'autre (aussi bien les pattes antérieures que postérieures). Elles le font notamment parce que de nombreux récepteurs gustatifs et olfactifs se situent sur leurs pattes.

    Mécanisme de détermination du sexe

     src=
    Illustration d'une mouche domestique

    La mouche domestique est l'objet de recherches en biologie, principalement du fait d'une qualité remarquable : le mécanisme de détermination du sexe. Bien qu'il existe une grande variété de mécanismes de détermination du sexe dans la nature (par exemple l'hétérogamie mâle et femelle, l'haplodiploïdie, les facteurs environnementaux), la façon dont le sexe est déterminé est habituellement fixe au sein d'une espèce. Cependant, la mouche domestique dispose de plusieurs mécanismes différents pour mettre en place le sexe des individus, tels que l'hétérogamie mâle (comme la plupart des insectes et des mammifères), l'hétérogamie femelle (comme chez les oiseaux) et le contrôle maternel sur le sexe de la descendance. Ceci fait de la mouche domestique une des espèces les plus utiles pour étudier l'évolution de la détermination sexuelle.

    Évolution

    Bien que l'ordre des diptères soit bien plus vieux, les vraies mouches domestiques ont entamé leur spéciation au début de l'ère cénozoïque, il y a 65 millions d'années.
    On pense qu'elles sont apparues dans le sud de la région paléarctique. Du fait de leur relation de commensalisme étroit avec l'homme, elles doivent leur dispersion mondiale au fait de co-migrations avec lui[3],[4].

    Les mouches et les humains

    Sous les climats les plus froids, les mouches domestiques ne se rencontrent qu'en compagnie des hommes. Elles ont une tendance à se regrouper et sont difficiles à disperser.
    Les mouches sont des insectes vecteurs capables de porter plus de 100 pathogènes, tels que la typhoïde, le choléra, la salmonelle, la dysenterie bacillaire, la tuberculose, l'anthrax ophtalmique et des vers parasites. Les mouches, dans des zones plus pauvres et à niveau d'hygiène plus bas, peuvent même porter plus de pathogènes. Certaines d'entre elles sont devenues résistantes aux insecticides les plus communs.

    Références

    1. (en) Julie Shaffer, « Average weight of a fly »
    2. (en) Robert D. Anderson et al., « Discriminating Fever Behavior in House Flies », PLoS ONE, Public Library of Science (PLoS), vol. 8, no 4,‎ 19 avril 2013, e62269 (DOI , lire en ligne).
    3. La mouche domestique (en).
    4. Oxford Journal (en).

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Auteurs et éditeurs de Wikipedia
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia FR

    Mouche domestique: Brief Summary ( French )

    provided by wikipedia FR

    Musca domestica

    La mouche domestique (Musca domestica), est la plus commune des espèces de mouches. Elle porte le nom de domestique bien que ce ne soit pas un animal domestique, mais c'est un insecte qui entre volontiers dans les maisons (domus en latin). Cette synanthropie en fait l'un des insectes ayant la plus vaste aire de répartition dans le monde.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Auteurs et éditeurs de Wikipedia
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia FR

    Cuil tí ( Irish )

    provided by wikipedia GA

    Is feithid í an chuil tí.


    Ainmhí
    Is síol ainmhí é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
    Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.


    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Údair agus eagarthóirí Vicipéid
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia GA

    Mosca doméstica ( Galician )

    provided by wikipedia gl Galician

    A mosca doméstica (ou común)[1], de nome científico Musca domestica, é un díptero da suborde dos Cyclorrhapha. É a especie de mosca máis común nas casas. Os insectos adultos son grises ou negros con catro liñas lonxitudinais no tórax, corpos lixeiramene peludos e un só par de ás membranosas. Teñen ollos compostos vermellos, e as femias, que son lixeiramente meirandes, teñen estes máis separados que os machos. Crese que evolucionou na era Cenozoica, posiblemente no Oriente Próximo, e espallouse por todo o mundo.

    Poñen grupos duns cen ovos en materia orgánica en descomposición, como lixo, prea ou feces. Estes eclosionan orixinando larvas chamadas careixas, que se transforman en pupas marróns avermelladas, duns 8 mm de longo. As moscas adultas viven normalmente de dúas a catro semanas, pero poden hibernar durante o inverno. Os adultos aliméntanse de diversas substancias líquidas ou semilíquidas sobre materiais sólidos que son abrandados con saliva. Portan patóxenos nos seus corpos e feces e poden contaminar os alimentos e contribuír á transferencia de enfermidades transmitidas polos alimentos, polo que son consideradas pragas, pero foron usadas en experimentos de laboratorio para investigar o envellecemento e a determinación do sexo.

    Descrición

     src=
    Vista frontal dunha mosca doméstica.
     src=
    Escaneo dunha mosca doméstica con microscopio electrónico de varrido.

    As moscas domésticas adultas crecen ata ter de 8 a 12 milímetros de longo. O tórax é gris ou ás veces incluso branco, e ten catro liñas escuras lonxitudinais no dorso. Todo o corpo está cuberto con proxección similares a pelos. As femias son lixeiramene maiores que os machos, e o espazo entre os seus ollos compostos vermellos é moito maior.[2]

    As pupas poden pesar de 8 a 20 mg en diferentes condicións.[3]

    Igual que outros dípteros teñen só un par de ás, e o que sería o segundo par de ás está reducido a pequenos halterios que lle dan estabilidade no voo. Caracteristicamente, a vea media (M1+2 ou cuarta vea longa da á) presenta unha brusca curvatura cara ariba.

    Especies similares á mosca doméstica son:

    • Fannia canicularis, máis pequena e delgada e coa vea media recta.
    • Stomoxys calcitrans, con pezas bucais perforadoras e coa vea media só lixeiramente curvada.

    As pezas bucais da mosca teñen unha probóscide ou protrusión tubular, ao final do cal hai un labium. A estrutura é a dun órgano esponxa que está caracterizado por ter moitas canles, chamadas pseudotraqueas, cuxa finalidade é captar líquidos. O líqido absorbido é finalmente transportado ao esófago.[4]

    Ciclo de vida

     src=
    Anatomía da mosca doméstica.

    Unha femia pode poñer uns 500 ovos durante a súa vida, en varios grupos de 75 a 150.[5] Os ovos son brancos e duns 1,2 mm de lonxitude. As larvas que saen do ovo, chamadas careixas (entre outros nomes), viven e aliméntanse de materia orgánica, xeralmente en descomposición, como lixo, prea ou feces. As larvas son brancas, de 3 a 9 mm de longo, máis delgadas na zona anterior, non teñen patas e presetan un pequeno conxunto de espiñas na parte ventral do abdome. Ao final do seu cuarto ínstar, a larva arrástrase a un lugar seco e frío e transfórmase en pupa, de cor avemellada ou marrón e duns 8 mm de longo. As moscas adultas emerxen despois da pupa unha vez que realizaron unha metamorfose completa. Os adultos viven de dúas semanas a un mes na natureza ou máis tempo en condicións de laboratorio benignas. Unha vez que saíron da pupa, as moscas deixan de crecer; as moscas pequenas non son necesariamente moscas novas, senón o resultado de que conseguiron pouca comida durante o estado larvario.[6]

     src=
    Apareamento de Musca domestica

    Con tempo cálido os ovos eclosionan en só 8 a 12 horas, pero con tempo frío tardan 24 horas.[7] Unhas 36 horas despois de ter saído da pupa, a femia é receptiva ao apareamento. O macho monta por detrás á súa parella e inxecta o esperma. A copulación dura uns poucos segundos ou un par de minutos.[6] O apareamento é políxino. Normalmente, a femia aparéase unha soa vez, almacenando o esperma para usalo moitas veces e poñer varios conxuntos de ovos.[7]

     src=
    As pupas de mosca doméstica son matadas por larvas de avespas parasitas. Cada pupa ten un só burato a través do que sae un só adulto; a alimentación ocorre durante a estapa larvaria da avespa.
     src=
    Ilustración da mosca doméstica.

    Envellecemento

    Como os tecidos somáticos da mosca doméstica constan de células posmitóticas de longa vida, poden utilizarse como un sistema modelo informativo para a comprensión das alteracións celulares relacionadas coa idade acumulativas. Agarwal e Sohal estudaron o nivel de danos oxidativos no ADN con formación de 8-hidroxidesoxoguanosina (8-OHdG) nas moscas domésticas.[8] Encontraron que o nivel de 8-OHdG se incrementaba coa idade das moscas. Atoparon tamén unha asociación inversa entre o nivel de 8-OHdG e a esperanza de vida das moscas. Presentaron a hipótese de que os danos moleculares oxidativos son un factor causal na senescencia (envellecemento). Estes descubrimentos están de acordo coa idea xeral de que os danos oxidativos no ADN, especialmente en tecidos posmitóticos, son unha das causas principais do envellecemento.[9][10]

    Determinación do sexo

    A mosca doméstica utilízase para estudar o mecanismo determinación do sexo. Aínda que existe unha gran variedade de mecanismos de determinación do sexo na natureza (por exemplo, a heterogamia de machos e femias, a haplodiploidía, factores ambientais), a maneira en que se determina o sexo está normalmente fixada nunha determinada especie. A diferenza do que ocorre noutras moscas como Drosophila os xenes Sex-lethal non están implicados na determinación do sexo de M. domestica, e a compensación de dose de cromosomas X, se existe nelas, non está acoplada coa diferenciación suxual.[11] Os machos portan un factor determinante da masculinidade (M) que pode estar localizado en calquera cromosoma, e un macho pode ter moitos factores M. As femias carecen de M e/ou teñen un alelo dominante do xene Md-tra (Md-tra D ) que actúa como locus determinante da feminidade mesmo en presenza de múltiples copias de M.[12] Porén, o mecanismo exacto de determinación do sexo na mosca doméstica aínda require máis investigacións.

    Evolución

    Aínda que a orde dos dípteros é moi antiga, as verdadeiras moscas domésticas crese que evolucionaron a principios da era Cenozoica.[13] Crese que se orixinaron no sur da rexión Paleártica, especialmente no Próximo Oriente. Debido á súa estreita relación de comensal cos humanos, probablemente a súa distribución mundial dependeu da súa comigración cos humanos.[6]

    A mosca doméstica é a máis común de todas as moscas que adoitan aparecer nas casas humanas, e supón o 91% de todas as moscas nas casas, e é o insecto cunha maior distribución, que se encontra por todo o mundo.

    Relacións cos humanos

    As moscas domésticas poden portar uns 100 patóxenos, como os que causan febre tifoide, cólera, salmonelose,[14] disentería bacilar (por Shigella),[15] tuberculose, ántrax, oftalmia e vermes parasitos.[16] Algunhas cepas de moscas fixéronse inmunes aos insecticidas máis comúns.[17][18]

    As moscas domésticas aliméntanse de substancias líquidas ou semilíquidas acumuladas entre o material sólido, que foron abrandando salivando ou vomitando. Defecan con frecuencia, o cal é un dos factores que fan que o insecto sexa un perigoso espallador de patóxenos, que porta nas feces. Aínda que son moscas domésticas, aparentemente confinadas nas casas, poden voar varios quilómetros desde os seus lugares de reprodución.[19] Son activas só de día, e descansan pola noite, por exemplo nas esqinas das habitacións, teitos, bodegas e alpendres, onde poden sobrevivir ao cru inverno hibernando, e cando chega a primavera, as moscas adultas só se ven durante poucos días despois de que empeza o desxeo.

    Transmisora de enfermidades

    A transmisión dos microorganismos que levan nos seus pelos, pezas bucais, vómitos e feces pode orixinar:

    Potencial na xestión do lixo

    A capacidade das larvas de mosca de alimentarse e desenvolverse nunha ampla variedade de materia orgánica en descomposición é importante para a reciclaxe de nutrientes na natureza. Os investigadores suxiren que esta adaptación pode ser explotada para eliminar certos tipos de lixo orgánico.[22] As larvas poden criarse en masa de maneira controlada en esterco animal, reducindo así a cantidade de lixo e minimizando os riscos ambientais do seu vertido.[23][24] As larvas colleitadas poden ser utilizadas para a nutrición animal.[24][25]

    Notas

    1. BUSCatermos mosca doméstica, que dá como referencias: "Zooloxía" en Vocabulario de ciencias naturais. Santiago de Compostela, Xunta, 1991. Gran dicionario Xerais da lingua galega. Vigo, Xerais, 2009
    2. Mandal, Fatik Baran (2015). Human Parasitology (en inglés). PHI Learning Pvt. Ltd. p. 235. ISBN 9788120351158 – vía Google Books.
    3. Larraín, Patricia; Salas, Claudio; Salas F (2008). "House fly (Musca domestica L.) (Diptera: Muscidae) development in different types of manure [Desarrollo de la Mosca Doméstica (Musca domestica L.) (Díptera: Muscidae) en Distintos Tipos de Estiércol]". Chilean Journal of Agricultural Research 68 (2): 192–197. ISSN 0718-5839. doi:10.4067/S0718-58392008000200009.
    4. "Fly Mouthparts". bugs.bio.usyd.edu.au. Consultado o 2016-12-08.
    5. Stuart M. Bennett (2003). "Housefly".
    6. 6,0 6,1 6,2 Anthony DeBartolo (June 5, 1986). "Buzz off! The housefly has made a pest of himself for 25 million years". Chicago Tribune.
    7. 7,0 7,1 Animal diversity Musca domestica
    8. Agarwal, S; Sohal, RS (December 1994). "DNA oxidative damage and life expectancy in houseflies". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 91 (25): 12332–5. Bibcode:1994PNAS...9112332A. PMC 45431. PMID 7991627. doi:10.1073/pnas.91.25.12332.
    9. Holmes, GE; Bernstein, C; Bernstein, H (September 1992). "Oxidative and other DNA damages as the basis of aging: a review". Mutation Research 275 (3–6): 305–15. PMID 1383772. doi:10.1016/0921-8734(92)90034-M.
    10. Bernstein, Harris; Payne, Claire M.; Bernstein, Carol; Garewal, Harinder; Dvorak, Katerina (2008). "Cancer and Aging as Consequences of Un-repaired DNA Damage". En Kimura, Honoka; Suzuki, Aoi. New Research on DNA Damages. New York: Nova Science Publishers. pp. 1–47. ISBN 978-1-60456-581-2.
    11. Dübendorfer, A; Hediger, M; Burghardt, G; Bopp, D (2002). "Musca domestica, a window on the evolution of sex-determining mechanisms in insects". International Journal of Developmental Biology 46 (1): 75–79. PMID 11902690.
    12. Meisel RP, Davey T, Son JH, Gerry AC, Shono T, Scott JG. Is Multifactorial Sex Determination in the House Fly, Musca domestica (L.), Stable Over Time? J Hered. 2016;107(7):615-625. Epub 2016 Aug 18. PMID 27540102. DOI 10.1093/jhered/esw051
    13. Wiegmann, BM; Yeates, DK; Thorne, JL; Kishino, H (December 2003). "Time flies, a new molecular time-scale for brachyceran fly evolution without a clock". Systematic Biology 52 (6): 745–56. PMID 14668115. doi:10.1093/sysbio/52.6.745.
    14. Ostrolenk, M.; Welch H. (1942). "The house fly as a vector of food poisoning organisms in food producing establishments". American Journal of Public Health 32 (5): 487–494. doi:10.2105/ajph.32.5.487.
    15. Levine, O.S.; Levine M.M. (1991). "House flies (Musca domestica) as mechanical vectors of shigellosis". Reviews of Infectious Diseases 13 (4): 688–696. PMID 1925289. doi:10.1093/clinids/13.4.688.
    16. Förster, M.; Klimpel, S.; Sievert, K. (2009). "The house fly (Musca domestica) as a potential vector of metazoan parazites caught in a pig-pen in Germany". Veterinary Parasitology 160 (1–2): 163–167. PMID 19081196. doi:10.1016/j.vetpar.2008.10.087.
    17. Georghiou, GP; Hawley, MK (1971). "Insecticide resistance resulting from sequential selection of houseflies in the field by organophosphorus compounds". Bulletin of the World Health Organization 45 (1): 43–51. PMC 2427889. PMID 5316852.
    18. Keiding, J. (1975). "Problems of housefly (Musca domestica) control due to multiresistance to insecticides". Journal of Hygiene, Epidemiology, Microbiology, and Immunology 19 (3): 340–355. PMID 52667.
    19. Nazni, W.A.; Luke, H.; Wan Rozita, W.M.; Abdullah, A.G.; Sadiyah, I.; Azahari, A.H.; Zamree, I.; Tan S.B.; Lee H.L. & Sofian A.M. (2005). "Determination of the flight range and dispersal of the house fly, Musca domestica (L.) using mark release recapture technique". Tropical Biomedicine 22 (1): 53–61. PMID 16880754.
    20. A. L. Szalanski; C. B. Owens; T. Mckay; C. D. Steelman (2004). "Detection of Campylobacter and Escherichia coli O157:H7 from filth flies by polymerase chain reaction". Medical and Entomology 18 (3): 241–246. PMID 15347391. doi:10.1111/j.0269-283X.2004.00502.x.
    21. Sheri M. Brazil; C. Dayton Steelman; Allen L. Szalanski (2007). "Detection of pathogen DNA from filth flies (Diptera: Muscidae) using filter paper spot cards". Journal of Agricultural and Urban Entomology 24 (1): 13–18. doi:10.3954/1523-5475-24.1.13.
    22. Miller B. F.; Teotia J. S.; Thatcher T. O. (1974). "Digestion of poultry manure by Musca domestica". British Poultry Science 15 (2): 231–1. PMID 4447887. doi:10.1080/00071667408416100.
    23. Cickova H.; Pastor B.; Kozanek M.; Martinez-Sanchez A.; Rojo S.; Takac P. (2012). "Biodegradation of pig manure by the housefly, Musca domestica: A viable ecological strategy for pig manure management". PLoS ONE 7 (3): e32798. Bibcode:2012PLoSO...732798C. PMC 3303781. PMID 22431982. doi:10.1371/journal.pone.0032798.
    24. 24,0 24,1 Zhu FX.; Wang WP.; Hong CL.; Feng MG.; Xue ZY.; Chen XY.; Yao YL.; Yu M. (2012). "Rapid production of maggots as feed supplement and organic fertilizer by the two-stage composting of pig manure". Bioresource Technology 116: 485–491. PMID 22541952. doi:10.1016/j.biortech.2012.04.008.
    25. Hwangbo J.; Hong E. C.; Jang A.; Kang H. K.; Oh J. S.; Kim B. W.; Park B. S. (2009). "Utilization of house fly-maggots, a feed supplement in the production of broiler chickens". Journal of Environmental Biology 30 (4): 609–614. PMID 20120505.

    Véxase tamén

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Autores e editores de Wikipedia
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia gl Galician

    Mosca doméstica: Brief Summary ( Galician )

    provided by wikipedia gl Galician

    A mosca doméstica (ou común), de nome científico Musca domestica, é un díptero da suborde dos Cyclorrhapha. É a especie de mosca máis común nas casas. Os insectos adultos son grises ou negros con catro liñas lonxitudinais no tórax, corpos lixeiramene peludos e un só par de ás membranosas. Teñen ollos compostos vermellos, e as femias, que son lixeiramente meirandes, teñen estes máis separados que os machos. Crese que evolucionou na era Cenozoica, posiblemente no Oriente Próximo, e espallouse por todo o mundo.

    Poñen grupos duns cen ovos en materia orgánica en descomposición, como lixo, prea ou feces. Estes eclosionan orixinando larvas chamadas careixas, que se transforman en pupas marróns avermelladas, duns 8 mm de longo. As moscas adultas viven normalmente de dúas a catro semanas, pero poden hibernar durante o inverno. Os adultos aliméntanse de diversas substancias líquidas ou semilíquidas sobre materiais sólidos que son abrandados con saliva. Portan patóxenos nos seus corpos e feces e poden contaminar os alimentos e contribuír á transferencia de enfermidades transmitidas polos alimentos, polo que son consideradas pragas, pero foron usadas en experimentos de laboratorio para investigar o envellecemento e a determinación do sexo.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Autores e editores de Wikipedia
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia gl Galician

    Húsfluga ( Icelandic )

    provided by wikipedia IS

    Húsfluga (eða húsafluga) (fræðiheiti: Musca domestica) er tvívængja af húsfluguætt. Húsflugan er mjög algeng á Íslandi, enda er hún ein útbreiddasta tegund jarðarinnar og ein algengasta fluga í hýbílum manna (þ.a.l. nafnið). Húsflugan er að mestu hættulaus á Íslandi en er varasamur sýklaberi í heitari löndum.

    Í raun nefnist húsflugan sem algengust er stóra húsfluga (musca domestica) en svo er til önnur minni sem nefnist litla húsfluga (fannia cannicularis).

    Húsflugan á Íslandi

    Árið 1941 skrifaði Geir Gígja skordýrafræðingur í Vísi: „Það er rúmur áratugur síðan [húsflugunnar] varð fyrst vart á Akureyri og í nágrenni Reykjavíkur. En svo var það fyrst hlýja sumarið 1939, að hún varð fólki til verulegra óþæginda svo kunnugt sé. Þá kvartaði margur undan henni hér í bænum. Í fyrra sumar bar svo aftur miklu minna á henni, en nú í sumar virðist hún ætla að komast í algleyming.“[1]

    Tilvísanir

     src= Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Höfundar og ritstjórar Wikipedia
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia IS

    Húsfluga: Brief Summary ( Icelandic )

    provided by wikipedia IS

    Húsfluga (eða húsafluga) (fræðiheiti: Musca domestica) er tvívængja af húsfluguætt. Húsflugan er mjög algeng á Íslandi, enda er hún ein útbreiddasta tegund jarðarinnar og ein algengasta fluga í hýbílum manna (þ.a.l. nafnið). Húsflugan er að mestu hættulaus á Íslandi en er varasamur sýklaberi í heitari löndum.

    Í raun nefnist húsflugan sem algengust er stóra húsfluga (musca domestica) en svo er til önnur minni sem nefnist litla húsfluga (fannia cannicularis).

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Höfundar og ritstjórar Wikipedia
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia IS

    Musca domestica ( Italian )

    provided by wikipedia IT

    La mosca domestica (Musca domestica Linnaeus, 1758) è un insetto dell'ordine dei Ditteri, appartenente alla famiglia dei Muscidi.

    È in grado di riprodursi con estrema facilità sia per la capacità di deporre le uova all'interno di qualsiasi materiale di natura biologica in decomposizione, sia per la velocità con cui le larve raggiungono lo stato di individuo adulto, diventando a loro volta capaci di riprodursi in circa dieci giorni. Durante la sua vita, che in condizioni ottimali di cibo e ambiente può variare da 2 a 4 settimane, è in grado di deporre fino a 1000 uova (fino a 500 alla volta, oppure in gruppi da 150-200 ciascuno ogni 3-4 giorni).

    L'insetto adulto usa una proboscide raspante per nutrirsi. I cibi solidi vengono prima cosparsi di saliva per essere sciolti e poi succhiati con la proboscide stessa. Sebbene siano mosche domestiche, generalmente confinate alle abitazioni umane, questi insetti possono volare per alcuni chilometri dal luogo in cui sono nate. Sono attive solo durante le ore diurne e di notte riposano negli angoli delle stanze o sospese al soffitto.

    Specie simili

    La mosca domestica può essere facilmente confusa con l'altrettanto comune piccola mosca domestica (Fannia canicularis) che in realtà appartiene alla famiglia dei Fannidae.

    Larve

     src=
    Larva di Musca domestica

    La larva della Mosca domestica misura dai 9,5 ai 19,1 millimetri.
    L'identificazione delle larve usa una classificazione per stadi. Nel primo stadio la larva è lunga 2–5 mm; nel secondo stadio 6–14 mm; nel terzo stadio 15–20 mm. Rispettivamente queste fasi per le mosche domestiche vengono raggiunte in circa 2-3 giorni, 3-4 giorni e 4-6 giorni dalla deposizione delle uova.

    Evoluzione

    Anche se l'ordine cui appartiene ha origini molto più antiche, la mosca domestica si ipotizza essersi evoluta all'inizio dell'Era cenozoica, circa 65 milioni di anni fa. Si pensa che questa specie abbia avuto origine nella regione paleartica, in particolare nel Medio Oriente. Data la loro stretta relazione commensalistica con la specie umana, le mosche probabilmente devono la loro diffusione su scala mondiale a movimenti di co-migrazione con l'uomo.[1]

    Rapporti con l'uomo

    Nei climi più freddi le mosche domestiche sopravvivono solamente se vivono con l'uomo. Hanno la tendenza ad aggregarsi e risultano difficili da cacciare via. Sono capaci di trasportare più di 100 agenti patogeni responsabili di malattie come tifo, colera, salmonellosi, dissenteria bacillare, tubercolosi, antrace, infezioni degli occhi e vermi endoparassiti. Nelle regioni più povere e con scarso livello di igiene le mosche sono tra i principali vettori di malattie. Alcuni ceppi hanno sviluppato resistenza ai più comuni insetticidi.

    La mosca domestica si nutre di sostanze liquide o semi-liquide oltre a materiali organici solidi che ha pretrattato con la sua saliva o vomito. A causa della grande quantità di cibo che ingerisce quotidianamente, essa deposita feci in maniera praticamente costante e questo è uno dei fattori che rende questo insetto un vettore di patogeni nefasto e molto pericoloso.

    Anatomia

     src=
    I: capo; II: torace; III: addome. 1: prescuto; 2: stigma (o spiracolo) anteriore; 3: scuto; 4: basalare; 5: caliptra; 6: scutello; 7: nervatura alare (costa); 8: ala; 9: urite (o segmento addominale); 10: bilanciere; 11: stigma (o spiracolo) posteriore; 12: femore; 13: tibia; 14: sperone; 15: tarso; 16: propleura; 17: prosterno; 18: mesopleura; 19: mesosterno; 20: metapleura; 21: metasterno; 22: occhio composto; 23: arista; 24: antenna; 25: palpi mascellari; 26: labbro inferiore (o labium); 27: labello; 28:pseudotrachee; 29:?.

    Note

    1. ^ (EN) Housefly, su hydeparkmedia.com.

     title=
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Autori e redattori di Wikipedia
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia IT

    Musca domestica: Brief Summary ( Italian )

    provided by wikipedia IT

    La mosca domestica (Musca domestica Linnaeus, 1758) è un insetto dell'ordine dei Ditteri, appartenente alla famiglia dei Muscidi.

    È in grado di riprodursi con estrema facilità sia per la capacità di deporre le uova all'interno di qualsiasi materiale di natura biologica in decomposizione, sia per la velocità con cui le larve raggiungono lo stato di individuo adulto, diventando a loro volta capaci di riprodursi in circa dieci giorni. Durante la sua vita, che in condizioni ottimali di cibo e ambiente può variare da 2 a 4 settimane, è in grado di deporre fino a 1000 uova (fino a 500 alla volta, oppure in gruppi da 150-200 ciascuno ogni 3-4 giorni).

    L'insetto adulto usa una proboscide raspante per nutrirsi. I cibi solidi vengono prima cosparsi di saliva per essere sciolti e poi succhiati con la proboscide stessa. Sebbene siano mosche domestiche, generalmente confinate alle abitazioni umane, questi insetti possono volare per alcuni chilometri dal luogo in cui sono nate. Sono attive solo durante le ore diurne e di notte riposano negli angoli delle stanze o sospese al soffitto.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Autori e redattori di Wikipedia
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia IT

    Musca domestica ( Latin )

    provided by wikipedia LA

    Musca domestica est species subordinis Brachycerorum, communissimum omnium in domibus dipterorum inventorum, et quidem unum vulgarissimorum? insectorum, toto in orbi terrarum inventum, universeque pernicies quae morbos potest ferre habitum.

     src=
    Facies Muscae domesticae.
     src=
    Anatomia Muscae domesticae.

    Nexus interni


    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Et auctores varius id editors
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia LA

    Musca domestica: Brief Summary ( Latin )

    provided by wikipedia LA

    Musca domestica est species subordinis Brachycerorum, communissimum omnium in domibus dipterorum inventorum, et quidem unum vulgarissimorum? insectorum, toto in orbi terrarum inventum, universeque pernicies quae morbos potest ferre habitum.

     src= Facies Muscae domesticae.  src= Anatomia Muscae domesticae.
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Et auctores varius id editors
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia LA

    Kambarinė musė ( Lithuanian )

    provided by wikipedia LT
    Binomas Musca domestica

    Kambarinė musė (lot. Musca domestica), yra dvisparnių vabzdžių rūšis.

    Nebaigta Šis straipsnis apie entomologiją yra nebaigtas. Jūs galite prisidėti prie Vikipedijos papildydami šį straipsnį.

    Vikiteka

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Vikipedijos autoriai ir redaktoriai
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia LT

    Kambarinė musė: Brief Summary ( Lithuanian )

    provided by wikipedia LT
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Vikipedijos autoriai ir redaktoriai
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia LT

    Istabas muša ( Latvian )

    provided by wikipedia LV

    Istabas muša jeb mājas muša (Musca domestica) pieder mušu dzimtai (Muscidae), Muscoidea virsdzimtai divspārņu kārtā (Diptera). Tā ir visdaudzskaitlīgākā mušu suga pasaulē. Šī muša var pārnēsāt daudzu infekcijas slimību (vēdertīfa, paratīfa, dizentērijas, holeras, tuberkulozes, liesas sērgas) ierosinātājus.[1]

    Izskats

     src=
    Istabas mušas galvas tuvplāns

    Pieaugusi muša ir 6—9 mm gara. Tās krūšu daļa ir pelēka. Uz muguras tai ir 4 garenvirziena svītras. Vēdera posma apakšējā daļa ir dzelgana, un viss tās ķermenis ir klāts ar matiem. Mātītes ir nedaudz lielākas par tēviņiem, un starp to acīm ir lielāks attālums. Kā jau visiem divspārņiem istabas mušai ir viens pāris spārnu. Pakaļējie spārnu rudimenti palīdz lidojumā noturēt līdzsvaru.

    Istabas mušai ir līdzīgas vairāku sugu mušas, piemēram, mazā istabas muša (Fannia canicularis) un sīvā muša (Stomoxys calcitrans).

    Dzīves cikls

    Istabas mušas mātīte izdēj apmēram 500 olas vairākos olu dējumos, katrā apmēram 75—150 olas.[2] Olas ir baltas, katra apmēram 1,2 mm gara. Pēc dienas no olas izšķiļas kāpurs, tie parasti barojas ar trūdošu organisko vielu atliekām. Kāpuri ir gandrīz balti 3—9 mm gari, tiem nav kāju, un galvgalī tie ir tievāki. Kāpuru stadija ilgst apmēram vienu nedēļu. Nedēļas beigās kāpurs nolien vēsā, sausā vietā un iekūņojas. Kūniņa ir sarkanbrūna vai brūna un 8 mm gara. Kamēr muša atrodas kūniņā, tā transformējas no kāpura par kukaini. No kūniņas izlien pieaugusi muša. Visu šo procesu sauc par pilnīgu pārvēršanos.

    Pieaugusi muša dzīvo no 2 nedēļām līdz vienam mēnesim. Pēc iznākšanas no kūniņas mušas vairāk neaug. Maza auguma mušas ir tad, ja kāpuram ir trūcis barības. Tēviņš apaugļo mātīti apmēram pēc 36 stundām pēc izlīšanas no kūniņas. Pārošanās norit dažas sekundes vai minūtes.[3] Parasti mātīte pārojas tikai vienu reizi. Tēviņiem ir savas teritorijas, kas tiek sargātas no citiem tēviņiem un katra mātīte, kas ielido teritorijā, tiek apaugļota.

    Mušu attīstība ir atkarīga no gaisa temperatūras. Jo siltāks, jo mušas ātrāk attīstās. Ziemas laikā mušas pārziemo kūniņu vai kāpuru stadijā kādā aizsargātā, siltā vietā.

    Uzvedība

    Istabas muša barojas tikai no šķidrumiem. Tās izspļauj siekalas uz barības, siekalas barību sagremo, tad muša sašķidrināto masu uzsūc.

    Mušas var staigāt pa vertikālām virsmām vai pārvietoties kājām gaisā pa griestiem. To nodrošina speciāli dziedzeri, kas atrodas tuvu pie pēdām un kas izdala līmveidīgu šķidrumu. Kad mušas nelido, tās sevi visu laiku tīra, acis tiek tīrītas ar priekškājām, bet kājas no putekļiem tiek tīrītas, trinot vienu pret otru. Mušām ir ļoti laba reakcija un koordinācija, kas palīdz tām izdzīvot. Koordināciju mušai var nojaukt, ja tā tiek apvējota no vairākām pusēm.

    Zinātnieki 2008. gadā atklāja, ka muša spēj kalkulēt uzbrukuma leņķi un pieņemt zibenīgu lēmumu izdevīgākajam aizbēgšanas ceļam. Mušai pietiek ar 200 milisekundēm, lai dotos pretējā virzienā no apdraudējuma.[4]

    Evolūcija

    Lai arī istabas muša nav tik veca kā divspārņu kārta, tā ir radusies pirms 65 miljoniem gadu kainozojā. Pastāv uzskats, ka mušas iesākumā radās Tuvajos Austrumos. Tā kā istabas mušu dzīve ir cieši saistīta ar cilvēku, tad iespējams, ka mušas izplatījās pasaulē kopā ar cilvēkiem.

    Atsauces

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia autori un redaktori
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia LV

    Istabas muša: Brief Summary ( Latvian )

    provided by wikipedia LV

    Istabas muša jeb mājas muša (Musca domestica) pieder mušu dzimtai (Muscidae), Muscoidea virsdzimtai divspārņu kārtā (Diptera). Tā ir visdaudzskaitlīgākā mušu suga pasaulē. Šī muša var pārnēsāt daudzu infekcijas slimību (vēdertīfa, paratīfa, dizentērijas, holeras, tuberkulozes, liesas sērgas) ierosinātājus.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia autori un redaktori
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia LV

    Lalat rumah ( Malay )

    provided by wikipedia MS

    Lalat rumah, Musca domestica, ialah sejenis lalat dalam suborder Brachycera. Lalat rumah merupakan lalat yang paling biasa ditemui di dalam rumah, meliputi kira-kira 90% daripada semua lalat di tempat tinggal manusia, dan merupakan salah satu daripada serangga yang paling luas tersebar di seluruh dunia. Lalat rumah dianggap serangga perosak yang membawa penyakit berbahaya.

    Deskripsi fizikal

     src=
    Pemgimbas lalat rumah diambil pada 40 pembesaran di bawah mikroskop pengimbas elektron.
     src=
    Anatomi lalat rumah

    Pautan luar

    Wikimedia Commons mempunyai media berkaitan: Lalat rumah. Wikispesies mempunyai maklumat berkaitan dengan Lalat rumah
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Pengarang dan editor Wikipedia
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia MS

    Lalat rumah: Brief Summary ( Malay )

    provided by wikipedia MS

    Lalat rumah, Musca domestica, ialah sejenis lalat dalam suborder Brachycera. Lalat rumah merupakan lalat yang paling biasa ditemui di dalam rumah, meliputi kira-kira 90% daripada semua lalat di tempat tinggal manusia, dan merupakan salah satu daripada serangga yang paling luas tersebar di seluruh dunia. Lalat rumah dianggap serangga perosak yang membawa penyakit berbahaya.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Pengarang dan editor Wikipedia
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia MS

    Huisvlieg ( Dutch; Flemish )

    provided by wikipedia NL

    De huisvlieg of kamervlieg (Musca domestica) is een tweevleugelig insect dat behoort tot de familie echte vliegen (Muscidae). De huisvlieg is een van de bekendste soorten vliegen en door haar kosmopolitische verspreiding wellicht ook een van de bekendste insecten.

    Iedere vlieg kan per ongeluk een huis binnenvliegen maar de naam huisvlieg is gebonden aan de soort Musca domestica, die in dit artikel beschreven wordt. De wetenschappelijke naam betekent letterlijk vlieg van het huis. De huisvlieg is van de meeste andere vliegen te onderscheiden door de relatief grote lichaamslengte en de drie donkere lengtestrepen op de bovenzijde van het borststuk. Een soort die gemakkelijk verward wordt met de huisvlieg is de kleine kamervlieg (Fannia canicularis), deze soort blijft echter kleiner. Andere soorten vliegen die met de huisvlieg verward kunnen worden, zijn beschreven onder het kopje onderscheid met andere soorten. Van sommige getoonde afbeeldingen is niet bekend of het specifiek de hier besproken soort Musca domestica betreft of een verwante soort, de beschrijving van dergelijke afbeeldingen is steeds voorzien van een asterisk (*).

    Verspreiding

    De huisvlieg komt over vrijwel de gehele wereld voor, maar is in drogere of koudere gebieden wel afhankelijk van de mens om zich te kunnen handhaven. De vlieg is dan ook net als muizen en ratten een typische cultuurvolger. Men ziet de huisvlieg vaak in de buurt van afval of vee. Vaak treft men daar ook hun larven, de maden, in groten getale aan.

    Men vermoedt dat het oorspronkelijk leefgebied van huisvliegen het zuidelijke palearctisch gebied was, en dan met name Noordoost-Afrika en het Midden-Oosten. In de voetsporen van de mens heeft de vlieg zich over vrijwel de gehele wereld verspreid. Alleen in heel droge gebieden zoals woestijnen en heel koude gebieden zoals de polen komen geen huisvliegen voor.

    Uiterlijke kenmerken

     src=
    Een etende huisvlieg

    De huisvlieg is een vrij klein insect en bereikt een lichaamslengte van 6 tot 8 millimeter.[1] De mannetjes blijven gemiddeld wat kleiner dan de vrouwtjes. Het lichaam van de huisvlieg is net als alle insecten ingedeeld in drie hoofdsegmenten, de kop of cephalon, het borststuk of thorax en het achterlijf of abdomen. Deze segmenten zijn zelf ook weer onderverdeeld in deelsegmenten en dragen verschillende aanhangsels. De kop draagt de gespecialiseerde zintuiglijke organen en de monddelen, het borststuk draagt drie paar poten en één paar vleugels. Het achterste vleugelpaar is net als alle tweevleugeligen omgevormd tot een paar kleine stompjes die de halters worden genoemd. Ze vervullen een functie als evenwichtsorgaan. Dankzij dit tot 'gyroscoop' omgebouwde vleugelpaar is de huisvlieg een zeer behendige vlieger.

    De huisvlieg is overwegend zwart. De bovenzijde van het achterste deel van zowel de kop als het borststuk zijn zwart, terwijl het borststuk lichtere lengtestrepen aan de bovenzijde heeft. Ook uitsteeksels zoals antennes en poten zijn zwart en hetzelfde geldt voor de lichaamsbeharing. De uiteinden van de poten of tarsen zijn lichter tot geel van kleur.

    De grote ogen en het achterlijf van de vlieg zijn niet zwart en hieraan is de huisvlieg van veel andere vliegen te onderscheiden. De ogen zijn duidelijk roodbruin, het achterlijf is grotendeels geelbruin met uitzondering van een brede band aan het midden van de bovenzijde, die donkerbruin tot zwart is. Opvallend zijn de lichtere plekjes aan de vleugelbasis, kleine flapjes die calyptra worden genoemd.

    De huisvlieg is een veel gebruikt modelorganisme en de uiterlijke kenmerken van het insect zijn tot in detail beschreven en benoemd. De huisvlieg wordt op grote schaal gekweekt in laboratoria voor verschillende doeleinden.

     src=
    Schema van de belangrijkste lichaamsdelen.
    1 = Samengesteld oog
    2 = Arista
    3 = Antenne
    4 = Maxillaire palp
    5 = Labrum
    6 = Labium
    7 = Labellum
    8 = Stempel
    9 = Prescutum
    10 = Voorste ademopening
    21 = Metapleuron
    22 = Metasternum
    23 = Heup (coxa)
    24 = Femur (dij)
    25 = Tibia (scheen)
    26 = Seta
    27 = Tarsus (voet)
    28 = Halter
    29 = Achterste ademopening
    30 = Achterlijfssegment

    Kop

    De kop (A) van de huisvlieg is direct te herkennen aan de twee grote, vermiljoenrode ogen, elk bestaande uit een groot aantal kleinere suboogjes. De ogen worden daarom ook samengestelde ogen of facetogen (1) genoemd. De facetogen bestaan uit ongeveer 4000 kleine individuele oogjes die de ommatidiën worden genoemd. Ze zijn zeshoekig en hebben ieder een lensje. In het midden van de bovenzijde van de kop zijn drie kleine, enkelvoudige oogjes gelegen die de ocelli worden genoemd en een ondergeschikte visuele functie hebben. Aan de voorzijde van de kop zijn de antennen (2) gelegen, die een zintuiglijke functie hebben. De antenne draagt een geveerd uitsteeksel genaamd de antenneborstel of arista (3)

    Aan de onderzijde van de kop zijn de monddelen gelegen, die de opname van het voedsel verzorgen en het voedsel daarnaast in een verteerbare staat brengen. De monddelen van de huisvlieg zijn sterk verlengd maar zijn in rust tegen de kop gevouwen zodat ze slechts deels te zien zijn. De monddelen worden blootgesteld als de vlieg voedsel opneemt, dan worden de monddelen uitgeklapt en zijn de verschillende delen zichtbaar. Het geheel wordt wel de proboscis of slurf genoemd.

    De huisvlieg heeft sterk verlengde monddelen, de bovenlip of labrum (5) en het labellum (6) zijn duidelijk zichtbaar. Het labrum draagt twee maxillaire palpen (4) die voorzien zijn van kleine setae. Het uiteinde wordt gevormd door de onderlip of labium (7) met aan de onderzijde de pseudotracheae (8). De pseudotracheae bestaan uit een aantal kleine buisvormige structuren die het voedsel opzuigen door capillaire werking. Zodra contact wordt gemaakt met vloeibaar voedsel wordt dit opgezogen zonder dat de vlieg actief voedsel zuigt. Zie voor de werking van de monddelen onder voedsel.

    Borststuk

    Het borststuk (B) van de huisvlieg bestaat uit drie delen, elk deel heeft een beschermende plaat aan zowel de bovenzijde, de zijkanten en de onderzijde. De platen die aan de bovenzijde gelegen zijn worden de scuta genoemd en bestaan van voor naar achter uit het prescutum (9), het scutum (11) en het scutellum (14). De platen aan de zijkanten worden de pleura genoemd en bestaan uit het propleuron (17), het mesopleuron (19) en het metapleuron (21). Aan de onderzijde zijn de sterna gelegen, vooraan het poststernum (18), in het midden het mesosternum (20) en aan de achterzijde het metasternum (22). Het borststuk van de huisvlieg bevat ook de ademopeningen of stigmata, ze bestaan uit een voorste ademopening (10) en een achterste ademopening (29) aan beide zijden van het lichaam.

    Het borststuk van de huisvlieg draagt net als bij alle insecten drie paar poten en twee paar vleugels. De voorvleugel (15) is met het lichaam verbonden door de vleugelbasis of basicosta (12). De vleugels van de huisvlieg hebben een vleugeladering (16) die bij vliegen een soortspecifiek patroon hebben.

    Het achterste paar vleugels is sterk gedegenereerd en is omgevormd tot kleine halters (28). De halters zijn langwerpig en eindigen in een knotsje, de halters zijn erg klein en nauwelijks te zien. Ze spelen een cruciale rol bij het vliegen en de functie is vergelijkbaar met een gyroscoop, het zijn de evenwichtsorganen van de vlieg. De halters zijn verantwoordelijk voor de snelle wendingen die een vlieg kan maken om vijanden en vliegenmeppers razendsnel te vermijden. Als een halter verloren gaat of wordt verwijderd is de vlieg niet meer in staat om te vliegen.

     src=
    De tarsus of voet van de vlieg*

    Aan de vleugelbasis zijn de calyptra (13) gelegen, dit zijn kleine flapjes aan het borststuk. Aan iedere zijde zijn twee calyptra aanwezig, die met bovenste en onderste calyptra worden aangeduid. De calyptra worden soms wel aangezien voor de gedegenereerde vleugels, aangezien ze op een verkleinde versie van een vleugel lijken.[2] De huisvlieg bezit overigens inderdaad twee verkleinde vleugels, de eerder genoemde halters, en de calyptra dienen ter bescherming van deze halters. De vorm en aanwezigheid van de calyptra zijn binnen de groep van vliegen een belangrijke determinatiesleutel; bij sommige vliegen ontbreken deze structuren.[2]

    De huisvlieg kan een snelheid bereiken van ongeveer 2 meter per seconde, waarbij de vleugels tot 200 maal per seconde worden bewogen. De huisvlieg hoeft de borstspieren maar een klein beetje te bewegen om de vleugels op en neer te laten gaan. Dit komt doordat de vleugels of omhoog of omlaag staan, een tussenpositie is niet mogelijk. De vleugels schieten door de elasticiteit van het borststuk bij een kleine spierbeweging vanzelf door naar een van de twee posities. Dit wordt wel het klikmechanisme genoemd, waardoor de vleugels tot 600 maal efficiënter kunnen worden bewogen.

    De poten van de vlieg bestaan uit gesegmenteerde delen, respectievelijk de heup of coxa (23), de dij of femur (24), de scheen of tibia (25) en ten slotte de voet of tarsus (27). De poten van de vlieg zijn zwart van kleur en zijn net als de rest van het lichaam voorzien van haartjes, die de sporen (26) worden genoemd. De voet bestaat uit verschillende segmenten, aan het uiteinde zijn twee kleine zuignap-achtige structuren aanwezig waarmee de vlieg zich aan gladde oppervlakken kan hechten. Ook draagt de poot twee kleine haakjes die de klauwtjes worden genoemd en ook een functie hebben bij het hechten aan het substraat. De poten bevatten ten slotte chemosensorische haartjes waarmee de vlieg zijn voedsel proeft. Zodra de vlieg ergens op landt weet het dier direct of de ondergrond eetbaar is of niet. Vliegen poetsen vaak hun pootjes, ze doen dit om de haartjes schoon te houden zodat ze goed kunnen blijven proeven.

    Achterlijf

    Het achterlijf (C) bestaat bij de huisvlieg uit vier zichtbare segmenten. Er zijn er echter meer, aan de achterzijde van het lichaam, die de geslachtsorganen en de anus dragen. Aan de voorzijde van het achterlijf had de oervorm van de huisvlieg vroeger meer segmenten, het eerste segment is volledig verdwenen, het tweede segment is alleen zichtbaar als twee kleine flapjes aan de voorzijde en het derde en vierde segment zijn met elkaar vergroeid.[3]

    Het achterlijf van de vlieg bevat alle inwendige organen, zoals het spijsverteringsstelsel en de bloedsomloop. Vliegen moeten voedingsstoffen naar de spieren voeren waarvoor het bloed als medium wordt gebruikt. Bij de ademhaling speelt de bloedsomloop geen rol, net als bij andere insecten wordt het lichaam van zuurstof voorzien door kleine kanaaltjes die aan de buitenzijde uitmonden in de ademopeningen op het borststuk. Het spijsverteringsstelsel van de vlieg is vergelijkbaar met andere vliegen, er wordt vloeibaar voedsel omgezet in kleine pallet-achtige droge korrels.

    Het achterlijf draagt duidelijke rijen setae, die dienen als mechanoreceptor en kleine luchtwervelingen kunnen waarnemen. Aan de bovenzijde wordt het achterlijf beschermd door de rugplaten of tergieten, aan de onderzijde door de buikplaten of sternieten. In vergelijking met andere insecten zijn de platen relatief dun.

    Zintuigen

     src=
    SEM-opname van de kop van een vlieg*, met aan weerszijden de samengestelde ogen, in het midden drie ocelli en ook de kleine haartjes of setae zijn duidelijk zichtbaar. Vergroting: 40x ware grootte.

    Net als andere insecten zijn vliegen bedekt met een groot aantal zintuiglijke structuren. De kleine haartjes of setae zijn het meest geprononceerd en komen over het gehele lichaam voor. Deze haartjes hebben een tastzintuiglijke functie, het zijn mechanoreceptoren die directe aanrakingen maar ook kleine veranderingen zoals luchtwervelingen kunnen waarnemen.

    De samengestelde ogen van de vlieg zijn het belangrijkste visuele zintuig maar ondanks de duizenden oogjes kan de vlieg geen gedetailleerd beeld vormen zoals het oog van zoogdieren. Vliegen zijn wel in staat om bewegende objecten waar te nemen en hierop te anticiperen door er hun vlucht op aan te passen. Vliegen kunnen slechts een beperkt aantal kleuren onderscheiden. De ocelli op de bovenzijde van de kop zijn eveneens lichtgevoelig (fotoreceptorisch) maar spelen een ondergeschikte rol. Ze kunnen waarschijnlijk alleen grove lichtverschuivingen waarnemen.

    Een van de belangrijkste zintuigen zijn de chemoreceptoren die kunnen proeven zodat de vlieg kan bepalen of iets eetbaar is of niet. Bij vliegen zijn deze smaakzintuigen gelegen in de poten zodat als een vlieg ergens op landt het substraat direct geproefd wordt. Dit komt ook wel voor bij andere insecten zoals vlinders.

    Om de zintuigen schoon en vrij van kleine deeltjes te houden die de zintuiglijke functie kunnen verminderen, poetsen vliegen met grote regelmaat hun verschillende lichaamsdelen.[3] Ook van andere vliegen en ook andere groepen van insecten is de poetsdrift bekend. Als het poetsgedrag van verschillende groepen insecten met elkaar wordt vergeleken, blijkt het poetsgedrag van de vliegen grotendeels vergelijkbaar met dat van schorpioenvliegen (orde Mecoptera). Schorpioenvliegen zijn ondanks hun naam geen echte vliegen maar behoren tot een andere orde; de Mecoptera. Door het sterk gelijkende poetsgedrag is een verwantschap tussen de vliegen en de schorpioenvliegen voorgesteld.[3]

    De meeste vliegen kennen een actief poetsgedrag, maar bij de huisvlieg is dit gedrag tot in detail bestudeerd.[3] Het blijkt dat er verschillende vormen van poetsgedrag zijn, te weten het koppoetsen, het monddelenpoetsen, het vleugelpoetsen, het achterlijfpoetsen, het voorpootpoetsen, het middenpootpoetsen en ten slotte het achterpootpoetsen. Hierbij valt op dat de middenpoten nooit afzonderlijk worden gepoetst, ze worden bij het poetsen van de voor- of achterpoten tussen de elkaar schoonmakende poten gestoken.[3]

    Onderscheid met andere soorten

     src=
    Vleugel van de huisvlieg (links) en de kleine kamervlieg (rechts), de vierde vleugelader is bij de huisvlieg gebogen (bovenste pijl).

    De huisvlieg is gemakkelijk van soorten uit andere groepen van vliegen te onderscheiden. Met de vele soorten uit de familie Muscidae waartoe de huisvlieg behoort is dat echter lastiger. Een voorbeeld is de sterk verwante herfstvlieg (Musca autumnalis). Er zijn duizenden soorten die in veel gevallen alleen gedetermineerd kunnen worden door onder een microscoop naar de geslachtsdelen te kijken en deze met een determinatiesleutel te vergelijken. De meer algemene vliegen die weleens in huis opduiken en enigszins lijken op de huisvlieg zijn de kleine kamervlieg, de grijze vleesvlieg en de blauwe vleesvlieg.

    Veel vliegen uit andere families zijn door hun bouw en vliegwijze gemakkelijk te onderscheiden. Voorbeelden zijn de grofgebouwde en onhandig vliegende snavelvliegen (Rhagionidae) en de vaak geel met zwart gekleurde zweefvliegen (Syrphidae), die een zeer snelle vlucht hebben en kunnen stilhangen in de lucht.

    De huisvlieg is moeilijk te onderscheiden van de kleine kamervlieg, die iets kleiner blijft en een lengte bereikt van 5 tot 6 millimeter. De kleine kamervlieg vouwt zijn vleugels in rustpositie sterker tegen elkaar boven het lichaam dan de huisvlieg. Ook zijn de drie lichtere lengtestrepen op de bovenzijde van het borststuk minder geprononceerd bij de kleine kamervlieg. Ten slotte is ook aan de vleugeladering een belangrijk verschil te zien, de vleugel van de huisvlieg heeft een gebogen vierde vleugelader terwijl de kleine kamervlieg hier een rechte ader heeft.[4]

    Een andere algemene en kosmopolitische soort die te verwarren is met de huisvlieg is de stalvlieg (Stomoxys calcitrans). De stalvlieg komt vooral voor in gebieden met vee, de vlieg kan in tegenstelling tot de huisvlieg bijten. De stalvlieg heeft tot steeksnuit omgevormde monddelen en geen monddelen die een meer 'deppende' werking hebben zoals de huisvlieg en kleine kamervlieg. De monddelen van de stalvlieg zijn niet inklapbaar zoals de monddelen van de huisvlieg, en zijn als een dolkachtig uitsteeksel zichtbaar aan de onderzijde van de kop. De stalvlieg leeft van bloed van zoogdieren en kan ook de mens een pijnlijke beet toebrengen. In de praktijk steekt de stalvlieg vooral in het been. De stalvlieg is daarnaast te onderscheiden aan de vleugels, die in de rustpositie iets verder uit elkaar worden gehouden en aan het bredere achterlijf dat grijsbruin is.[5]

    Voortplanting en ontwikkeling

     src=
    Paring van de huisvlieg, mannetje links. De ogen van mannetjes komen vrijwel samen aan de bovenzijde, bij vrouwtjes liggen ze duidelijk uit elkaar.

    Huisvliegen komen in alle seizoenen voor in verwarmde menselijke bebouwing zoals stallen. Ze kunnen zich het gehele jaar door voortplanten en wel 15 generaties per jaar ontwikkelen.[1] Onder gunstige omstandigheden kunnen hieruit enorme hoeveelheden vliegen ontstaan. Uit een toilet met een inhoud van 5 liter zijn weleens 4000 vliegen gekweekt. De entomoloog Howard berekende dat uit één enkel wijfje in nog geen vijf maanden tijd 5,6 biljoen nakomelingen kunnen ontstaan als alle individuen geen enkele tegenstand in hun ontwikkeling zouden hebben.[3] Omgerekend naar gewicht hebben de vliegen een biomassa van 80 ton. In de praktijk worden de meeste vliegen echter als ei, larve of pop al zo massaal belaagd door vijanden dat de meeste exemplaren niet eens de kans krijgen om het tot volwassen vlieg te brengen, zie ook onder vijanden.

    Paring

    Als de vlieg uit de pop kruipt duurt het ongeveer drie dagen voordat de vlieg kan paren. De paring vindt altijd op een vaste ondergrond plaats en nooit in de lucht. De paring van de vlieg verloopt altijd volgens een vast voorspel. Het mannetje immobiliseert hierbij een vrouwtje door haar met zijn poten tegen de grond te drukken. Vervolgens brengt hij zijn stempel-achtige zuigsnuit tussen haar ogen. Na dit voorspel brengt het vrouwtje haar legbuis in de geslachtsopening van het mannetje. Hierin bevindt zich het mannelijke geslachtsorgaan zodat het mannetje haar kan bevruchten.[3]

    Ei

    Het vrouwtje legt haar eitjes in strohoudende mest, afval, dode dieren, compost of rottende voedingsmiddelen. Het ei is sterk langwerpig en heeft een lengte van ongeveer 1,2 millimeter, het ei is wit. Het vrouwtje kan in totaal meer dan 900 eitjes produceren die in kleinere groepjes worden afgezet.[6] De eitjes komen na twaalf tot 36 uur uit waarbij de larven van de vliegen tevoorschijn komen. Omdat de vrouwtjes van verschillende exemplaren vaak eitjes afzetten op hetzelfde substraat, kunnen zich enorme aantallen maden ontwikkelen. Onder warme omstandigheden kunnen de eitjes al na acht uur uitkomen.[6] De eitjes moeten permanent vochtig blijven tijdens de embryonale ontwikkeling, anders komen ze niet uit.[7]

    Made

     src=
    Larve van de huisvlieg, A = achterzijde met ademopeningen, B = darmstelsel, C = kop

    De larven van de echte vliegen worden made genoemd, de maden van de verschillende soorten hebben een gelijkende vorm en kleur en zijn zeer moeilijk van elkaar te onderscheiden. De made heeft een duidelijk gesegmenteerd lichaam en een crèmewitte kleur. De larve heeft een torpedoachtige lichaamsvorm met aan de voorzijde de verharde monddelen die te zien zijn als de zwarte punt. Bij nadere bestudering bestaat deze uit een aantal klauwvormige structuren, dit zijn de monddelen van de made. Maden hebben in tegenstelling tot de meeste insectenlarven geen functionele poten. Ze hebben deze in een geschikte leefomgeving ook niet nodig, aangezien ze leven van modderige tot slijmerige substanties zoals de mest van dieren, en zich hierin al kruipend voortbewegen. Insectenlarven hebben vaak een verhard deel aan de voorzijde van de kop, het kopschild, dat chitineus is en voor bescherming zorgt. Bij de made is het kopschild sterk gedegenereerd en niet te zien. Net als andere larven van insecten waarbij het kopschild niet zichtbaar is worden de larven hierdoor afecaal genoemd, wat letterlijk zonder (a-) gezicht (fecaal) betekent.[3]

    De achterzijde van de made is duidelijk breder dan de voorzijde en eindigt niet in een punt maar is vlak. Aan de achterzijde zijn twee duidelijk zichtbare, bruine vlekjes aanwezig. Veel mensen zien hierin de 'ogen' van de made maar als men de achterzijde door een microscoop bekijkt, bestaan de vlekjes in werkelijkheid uit twee gaatjes, het zijn in feite de ademhalingsorganen van de larve.

    Een pasgeboren made is kleiner dan een millimeter, een volledig ontwikkelde made wordt ongeveer anderhalve centimeter lang. Net als andere insecten die een onvolledige gedaanteverwisseling hebben kent de made drie larvale stadia, die ook wel de instars worden genoemd. Het eerste of primaire stadium is het jongst en het kleinst, de larven vervellen vaak al binnen twee dagen en het tweede stadium wordt wel de secundaire larve genoemd en is al duidelijk groter. Het derde of tertiaire stadium van de made is het laatste larvale stadium. Na twee vervellingen verpoppen de larven zich en wordt een inactief stadium doorlopen dat het popstadium wordt genoemd.[3]

    Pop

    Als de larve zich volledig heeft ontwikkeld, vindt de verpopping plaats. Hierbij kruipt de larve voor de laatste maal uit zijn oude huid en verandert duidelijk van vorm, dit laatste ontwikkelingsstadium is een lethargisch of inactief stadium waarbij de larve wordt omgebouwd tot een volwassen vlieg.

    Als de larve net is verpopt is de pop net als de larve witgeel. Na enige uren kleurt de pop via oranje tot dieprood en een oudere pop is zwartpaars. De ontwikkelingsduur van de pop is afhankelijk van de omgevingstemperatuur. Bij een optimale temperatuur in een rottende mesthoop is de ontwikkeling na drie dagen voltooid, bij lagere temperaturen na vier tot vijf dagen.[3] Als de temperatuur echter rond de 14 graden is kan het bijna een maand duren eer de pop uitsluipt.[7]

    De bruine, cocon-achtige 'tonnetjes' die men vaak aanziet voor de pop van de vlieg is in werkelijkheid de oude larvenhuid.[6] Dit is te zien aan de duidelijke segmenten aan de achterzijde van de cocon. Als men een dergelijk tonnetje zou openen wordt de eigenlijke pop zichtbaar. Dit omhulsel van de pop wordt ook wel puparium genoemd, het bevat een dekseltje dat wordt opengeklapt als de vlieg zijn pop verlaat. De vlieg laat hiertoe een blaasje opzwellen aan de voorzijde van de kop, de voorhoofdsblaas of ptilinum. Hierdoor wordt het deksel van de pophuid geduwd waarna de blaas verdwijnt.[3]

    Imago

    De huisvlieg is onder ideale omstandigheden gedurende de ontwikkeling een van de kortst levende insecten. De vlieg is binnen twee weken volwassen en leeft dan nog 16 tot 24 dagen, de vrouwtjes leven meestal iets langer dan de mannetjes. Andere insecten die in het volwassen stadium geen lang leven beschoren zijn, zoals de eendagsvlieg (enkele dagen) en de maanvlinder (drie dagen) leven minstens een jaar als larve.

    Voedsel en vijanden

     src=
    De slurfachtige monddelen van de vlieg met de stempel bovenaan.
    A = Zuigsnuit
    B = Onderlip
    C = Achterkaaktaster
    D = Kopschild

    De huisvlieg is een alleseter die leeft van zowel dierlijk als plantaardig voedsel. Ook beschimmeld en hevig rottende, in staat van ontbinding verkerende organische substanties zoals dode dieren zijn geschikt als voedsel. Vrijwel alle voedingsstoffen die door de mens worden genuttigd zijn geschikt als voedsel. Deze grote tolerantie in voedselaanbod heeft ervoor gezorgd dat de vlieg zich met de mens heeft verspreid en in alle delen van de wereld voorkomt. Oorspronkelijk, toen de mens nog niet was ontwikkeld, leefde de huisvlieg op de mest van grote zoogdieren.

    De monddelen van de huisvlieg zijn gespecialiseerd in zuigen. In tegenstelling tot de meeste insecten kunnen vliegen geen voedsel verkleinen met kaken zoals veel kevers dat doen. Ze hebben een slurfachtige zuigsnuit of proboscis die eindigt in een stempelachtig orgaan dat alleen vloeibaar voedsel naar de maag kan brengen. De stempel bevat hiertoe kleine haartjes die het vloeibare voedsel middels capillaire werking omhoog transporteren, hier is dus geen spierkracht bij benodigd. Om de effectiviteit te vergroten maakt de vlieg deppende bewegingen op het substraat. Omdat de structuren die gebruikt worden bij de voedselopname op tracheeën lijken, worden de mondhaartjes wel pseudotracheeën genoemd.[3]

    De vlieg kan vaste stoffen niet direct opnemen, maar is wel in staat het speeksel te gebruiken door dit op het voedsel aan te brengen waarna de voedseldeeltjes worden vermengd en het alsnog kan worden opgezogen.

    Voordat het voedsel in het spijsverteringsstelsel terechtkomt, wordt het eerst een aantal keer gemengd met speeksel. Dit is te zien doordat de vlieg regelmatig een druppel uit de monddelen laat vloeien, en deze vervolgens weer opzuigt. Biologen vergelijken deze vorm van voorverteren wel met herkauwen.[3]

    Huisvliegen komen af op zweet van zoogdieren, ze worden aangetrokken door de geur en het vocht bevat voor de vlieg de benodigde mineralen. Bij dieren als koeien en paarden worden vliegen vaak rond de ogen gezien, waar ze het traanvocht opzuigen. Dit gedrag komt ook voor bij andere vliegen en zelfs bij andere insecten zoals vlinders.

    De huisvlieg heeft vrijwel iedere insecteneter te vrezen, zowel generalistische predatoren als spinnen, die ook andere prooien eten, als meer gespecialiseerde soorten die alleen van de huisvlieg en verwanten leven. Een voorbeeld is de sluipwesp Muscidifurax raptor, waarvan de vrouwtjes hun eieren afzetten in de poppen van de vlieg. De larven komen uit in de pop en eten deze vervolgens van binnenuit levend op. Uit de vliegenpop verschijnen ten slotte nieuwe wespjes die nadat ze gepaard hebben direct op zoek gaan naar nieuwe poppen. De huisvlieg heeft ook te lijden onder verschillende eencellige parasieten, zoals de trypanosoom Herpetomonas muscarum.

    Gewervelde dieren die veel vliegen eten zijn vogels, reptielen, amfibieën en kleine zoogdieren. Ongewervelde vijanden die een breed scala aan insecten eten zijn spinnen, wespen en roofvliegen. Vooral wespen als de Duitse wesp en de hoornaar ruimen grote hoeveelheiden vliegen op. Een andere vijand van de vlieg is de mens die vliegen doodt omdat hij de vlieg als storend beschouwt.

    De huisvlieg en de mens

    De huisvlieg maakt voor de mens niet zo'n duidelijk zoemend geluid als andere algemeen voorkomende vliegen rond het huis. Voorbeelden zijn de groene vleesvlieg (Phaenicia sericata), de veel grotere bromvlieg (Lucilia) en de dambordvlieg (Sarcophaga carnaria), die duidelijker hoorbaar zijn. Alleen als de huisvlieg zich dicht bij het oor bevindt is zijn zoemende vleugelslag goed hoorbaar.

    Een gemuteerde variant van de huisvlieg wordt wel gebruikt als voedseldier voor in gevangenschap gehouden huisdieren die insecten eten. Voorbeelden zijn kikkers en kleine hagedissen. Deze mutatie wordt wel krulvlieg genoemd, omdat de vleugels misvormd zijn zodat de vlieg niet meer kan vliegen. De vleugels zijn duidelijk gekromd en ook is de krulvlieg blind zodat vijanden niet meer kunnen worden waargenomen. Krulvliegen zijn hierdoor erg actief en proberen wel te vliegen maar maken slechts kleine sprongetjes. Krulvliegen verstoppen zich niet en botsen overal tegenaan zodat ze een gemakkelijke prooi zijn.

    De larven van vliegen worden wel gebruikt om wonden schoon te maken, maar hiervoor wordt voornamelijk de larve van de groene vleesvlieg gebruikt.

    Ziektenverspreiding

     src=
    De larven* leven in rottend organisch materiaal, hier in een dode Virginiaanse opossum.

    De huisvlieg is niet direct gevaarlijk voor de mens, de vlieg kan in tegenstelling tot andere vliegen als dazen niet bijten. Net als andere echte vliegen uit de familie echte vliegen (Muscidae) kan de huisvlieg ook niet steken met een angel en is niet giftig. Toch brengt de vlieg schade toe aan de mens door het verspreiden van ziekteverwekkers als virussen, schimmels en bacteriën. Deze veroorzaken voedselbederf wat tot aanzienlijke schade kan leiden. De huisvlieg is niet te vergelijken met de mug die bloed zuigt en zo direct de bloedbaan kan besmetten met parasieten. Vliegen verspreiden ziekteverwekkers door ze ongemerkt over te brengen van een onhygiënische ondergrond zoals dierlijke uitwerpselen naar een hygiënisch oppervlak, zoals een vers gesmeerde boterham. Ook de uitwerpselen van de vlieg kunnen tot een besmetting met verschillende pathogenen leiden. Ten slotte is ook bekend dat de vlieg 's nachts op de lippen van een slapende mens gaat zitten om speekselvocht te drinken.[3]

    De huisvlieg kan hierdoor bij de mens gevaarlijke ziektes en parasieten overbrengen, voorbeelden zijn tyfus, parasitaire wormen, lepra, salmonella, cholera, polio, dysenterie, tuberculose en trachoom.[3][8]

    In Westerse landen is veel van dergelijke ziektes de kop ingedrukt door de sterk toegenomen hygiëne maar in vroeger tijden was de vlieg een belangrijke vector van dergelijke ziektes. In derdewereldlanden speelt de huisvlieg tegenwoordig een niet onbelangrijke rol als ziektenverspreider, al zijn andere schadelijke tweevleugeligen zoals de tseetseevlieg en de malariamug in de praktijk veel dodelijker. De huisvlieg verspreidt zich doorgaans niet ver van de plaats waar de vlieg uit het ei is gekropen, meestal niet verder dan enkele honderden meters.

    Bestrijding

     src=
    Met een elektrische vliegenmepper worden vliegen geëlektrocuteerd.

    De huisvlieg wordt door de mens bestreden, de bestrijding van de vlieg bestaat voornamelijk uit preventieve maatregelen. Zolang de huisvlieg geen voedsel kan vinden kan het dier zich niet voortplanten. In stallen wordt hiertoe de mest zo snel mogelijk opgeruimd en wordt de stal schoongehouden om verspreiding van de vlieg tegen te gaan. In keukens is het zaak om voedselresten direct weg te gooien, voedsel niet onbedekt achter te laten en te zorgen dat afval zich niet kan ophopen, bijvoorbeeld achter keukenapparatuur.

    De bestrijding van vliegen in de woonkamer gebeurt op verschillende manieren, zoals het voorkomen dat vliegen binnen kunnen komen. Dit kan door horregaas te plaatsen en afval luchtdicht te verpakken.

    Vliegen die ondanks voorzorgsmaatregelen toch in de directe leefomgeving van de mens worden aangetroffen, zoals in de woonkamer, kunnen op verschillende manieren worden bestreden. Een bekende vliegenval is de vliegenstrip, die bestaat uit een strook papier die aan beide zijden zeer kleverig is en tevens een lokmiddel bevat zodat het oppervlak aantrekkelijk wordt voor vliegen om op te landen. Zodra de vlieg zich aan de ondergrond heeft gehecht komt hij niet meer los. De vliegenstrip moet regelmatig worden vervangen omdat de efficiëntie verloren gaat naarmate er meer vliegen aan kleven.

    Een andere methode is een uv-lamp die vliegen aantrekt, met daarvóór een metalen rooster dat onder stroom staat. Als een vlieg naar de lichtbron vliegt wordt hij geëlektrocuteerd en komt het lijk in een verwijderbaar reservoir terecht. Een nadeel van deze methode is dat men moet oppassen dat huisdieren niet met de val in aanraking kunnen komen.

    De bekendste methode ten slotte is de vliegenmepper. Dit is in de regel een plastic steel met een verdikte onderzijde die dient als handvat en de andere zijde eindigt sterk verbreed. Een vliegenmepper lijkt wat op een tennisracket doordat het oppervlak plat is en vele uitsparingen heeft. Vliegen kunnen echter binnen een tijdsspanne van 200 milliseconden op de vliegenmepper reageren door weg te vliegen.

    Afbeeldingen

    Bronvermelding

    Referenties

    1. a b H. Bellmann & W.R.B. Heitmans, Insecten van Europa - Huisvlieg (Musca domestica).
    2. a b The Amateur Entomologists' Society, Definition of Calypter.
    3. a b c d e f g h i j k l m n o Bernhard Grzimek, Het leven der dieren Deel II: Insecten, Uitgeverij Het Spectrum, Antwerpen, 1970. ISBN 90 274 8621 2.
    4. Pests and Diseases Image Library, Lesser house fly Fannia canicularis.
    5. Insecten van Europa - H. Bellmann & W.R.B. Heitmans - Stalvlieg (Stomoxys calcitrans) - Website
    6. a b c Maurice Burton & Richard Burton, The Little Brown Encyclopedia of Insects and Invertebrates, Little, Brown and Company, 2002. ISBN 0 316 86192 8.
    7. a b Institute of Food and Agricultural Sciences, House Fly.
    8. How Stuff Works - Robert Lamb, How houseflies work.

    Bronnen

    • (en) Maurice Burton & Richard Burton; The Little Brown Encyclopedia of Insects and Invertebrates; Little, Brown and Company (2002) - ISBN 0316861928
    • (nl) Bernhard Grzimek - Het leven der dieren Deel II: Insecten - Uitgeverij Het Spectrum, Antwerpen - 1970 - ISBN 9027486212
    • (nl) H. Bellmann & W.R.B. Heitmans; Insecten van Europa; Website
    • (en) How Stuff Works - Robert Lamb; How houseflies work; Website
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia-auteurs en -editors
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia NL

    Huisvlieg: Brief Summary ( Dutch; Flemish )

    provided by wikipedia NL

    De huisvlieg of kamervlieg (Musca domestica) is een tweevleugelig insect dat behoort tot de familie echte vliegen (Muscidae). De huisvlieg is een van de bekendste soorten vliegen en door haar kosmopolitische verspreiding wellicht ook een van de bekendste insecten.

    Iedere vlieg kan per ongeluk een huis binnenvliegen maar de naam huisvlieg is gebonden aan de soort Musca domestica, die in dit artikel beschreven wordt. De wetenschappelijke naam betekent letterlijk vlieg van het huis. De huisvlieg is van de meeste andere vliegen te onderscheiden door de relatief grote lichaamslengte en de drie donkere lengtestrepen op de bovenzijde van het borststuk. Een soort die gemakkelijk verward wordt met de huisvlieg is de kleine kamervlieg (Fannia canicularis), deze soort blijft echter kleiner. Andere soorten vliegen die met de huisvlieg verward kunnen worden, zijn beschreven onder het kopje . Van sommige getoonde afbeeldingen is niet bekend of het specifiek de hier besproken soort Musca domestica betreft of een verwante soort, de beschrijving van dergelijke afbeeldingen is steeds voorzien van een asterisk (*).

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia-auteurs en -editors
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia NL

    Husflue ( Norwegian )

    provided by wikipedia NO
     src=
    Larvene er blekt beige til hvite, hårløs og uten bein.
    Foto: Pavel Krok

    Husflue er en vanlig flue i hus, og en av de dyreartene som er mest utbredt i verden. Den er også den mest velkjente fluen, og et skadedyr som medvirker til spredning av alvorlige sykdommer.

    Utseende

    De voksne fluene er 5-8 millimeter lange. Mellomkroppen er gråaktig, med fire mørke langsgående linjer på ryggen. Undersiden av bakkroppen er gulaktig eller blekt orange. Hele kroppen er hårbekledt. Fasettøynene er rødaktige. Hunnene er noe større enn hannene. Hanner har øyne som støter sammen, mens hunner har en liten avstand mellom øynene.

    Som alle tovinger har husfluen bare ett par vinger. Det bakre vingeparet er redusert til to svingkøller som bidrar til stabiliteten under flukten.

    Levevis

    Hunnen kan legge opptil 500 egg i fem grupper med ca. 100 egg. I løpet av et døgn klekkes larvene. De livnærer seg vanligvis av dødt og forråtnende organisk materiale, som kjøkkenavfall og avføring. Larvene er blekt beige til hvite.

    Husflue har fullstendig forvandling, også kalt metamorfose. Etter flere hudbytter, kryper larvene til en tørr og sval plass for å forpuppes, et hvilestadie der larven utvikler seg til den voksne fluen. Puppen er rød til brun. Senere klekker den voksne fluer. De voksne fluene lever mellom en halv til en måned, og vokser ikke noe i dette stadiet. De små fluene man kan se er ikke yngre enn de store, de har bare hatt dårligere tilgang til mat i larvestadiet.

    36 timer etter at hunnen har kommet ut av puppen, er hun mottakelig for befruktning. Hannen bestiger henne bakfra. Hannene hevder revir mot inntrengende hanner og forsøker å befrukte alle hunner som kommer inn i reviret.

    Underarter

    Husfluen inndeles i to underarter; europeisk husflue (Musca domestica domestica Linné 1758), og orientalisk husflue (Musca domestica vicina Macquart).

    Evolusjon

    I en artikkel i The Canadian Entomologist[1] beskrives hvordan man i laboratorium har hatt «systemer» med husfluer og en parasitt (Nasonia vitripennis), som har fått gå i totalt 50 generasjoner.

    I ett system fikk samme fluer forplante seg generasjon etter generasjon, og parasittoiden kunne der utøve sitt seleksjonstrykk. I et annet system ble de fullvoksne fluene i hver generasjon erstattet med fluer som ikke hadde vært utsatt for parasittoiden.

    Allerede innen fire generasjoner kunne man se tegn på begynnende resistens i det første systemet. Forskjeller kunne etter hvert måles på bl.a. puppevekter, puppestadiets lengde og puppedødeligheten.

    Referanser

    1. ^ N. Zareh, M. Westoby och D. Pimentel. 1980. Evolution in a laboratory host-parasitoid system and its effect on population kinetics. The Canadian Entomologist. (112: 1049-1060 (1980)

    Eksterne lenker

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia forfattere og redaktører
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia NO

    Husflue: Brief Summary ( Norwegian )

    provided by wikipedia NO
     src= Larvene er blekt beige til hvite, hårløs og uten bein. Foto: Pavel Krok

    Husflue er en vanlig flue i hus, og en av de dyreartene som er mest utbredt i verden. Den er også den mest velkjente fluen, og et skadedyr som medvirker til spredning av alvorlige sykdommer.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia forfattere og redaktører
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia NO

    Mucha domowa ( Polish )

    provided by wikipedia POL
     src= Ten artykuł dotyczy gatunku owada. Zobacz też: inne znaczenia. Commons Multimedia w Wikimedia Commons
     src=
    Osobniki kopulujące

    Mucha domowa (Musca domestica) – pospolity owad występujący na całym świecie. Jest niewielka (samica jest większa od samca – osiąga do 7,5 mm długości), na ciemnoszarym tułowiu widoczne są podłużne paski. Odwłok barwy szarożółtej jest jaśniejszy na spodniej części. Odnóża zakończone są pazurkami i przylgami. Ma aparat typu liżącego, służący do zlizywania pokarmu płynnego lub stałego, który zostaje rozpuszczony enzymami śliny. Złoto-czerwono-brunatne oczy zapewniają 360° pole widzenia. Narządem oddechowym są tchawki. Jest typowym synantropem. Mucha lata stosunkowo wolno, ok. 8 km/h, uderza skrzydłami ok. 200 razy na sekundę[2].

    Gatunek Musca domestica pojawił się ok. 200 milionów lat temu. Pojedynczy osobnik żyje ok. 4 tygodni, jednak w budynkach ludzkich może przezimować w stanie anabiozy. Nawet w tak sprzyjających warunkach przeżywa bardzo mała część populacji – jesienią muchy są dziesiątkowane przez grzybicę.

    Dorosłe owady żywią się substancjami płynnymi, pokarmy twarde pobierają po rozpuszczeniu śliną (wstępnym strawieniu). Dziewięciodniowe owady osiągają dojrzałość płciową. Jaja (2,5 mm) składane są do kału, szczególnie do świńskiego. Samica może składać jaja od 2 do 5 dni, jednorazowo ok. 100, w ciągu całego życia do 600-2000. W 1 kg świńskiego nawozu może rozwijać się 15 000 larw. Po upływie 24 godzin wylęgają się larwy o charakterystycznym, z przodu stożkowo zwężonym kształcie. Larwy pobierają pokarm płynny. Szybkość rozwoju uzależniona jest od świeżości nawozu, trwa od kilku dni do dwóch miesięcy. W ciągu rozwoju larwy wydłużają się z początkowych 2 do 12 mm, trzykrotnie liniejąc. Po przepoczwarczeniu trwającym ok. 10 dni wylegają się dorosłe owady, które po kilku minutach są gotowe do lotu. Codziennie przychodzi na świat populacja much liczniejsza od całej ludzkości. Każdego roku mucha ma kilka generacji[potrzebny przypis].

    Owad ten stwarza zagrożenie epidemiologiczne: badania dowiodły, że na powierzchni swego ciała mucha może przenieść do 6 milionów, a w jelicie nawet pięciokrotnie więcej – 30 milionów mikroorganizmów – w tym powodujących tak groźne choroby jak dur brzuszny, paratyfus, dyzenteria, cholera, gruźlica, polio, salmonelloza oraz wąglik – oraz stadia przetrwalnikowe pasożytów[3][4][5].

    Muchy są aktywne w dzień, lubią ciepłe, nasłonecznione powierzchnie. W budynkach w nocy lub w chłodne dni muchy zazwyczaj odpoczywają na podłogach, ścianach, sufitach. Na zewnątrz – na roślinach, na ziemi, płotach, puszkach i innych tym podobnych elementach. Muchy wybierają rogi, załamania ścian i ich krawędzie oraz cienkie przedmioty, kable, struny, najchętniej ukrywają się blisko źródła pożywienia na wysokości 150–450 cm od podłoża.

    Mucha domowa jest owadem kosmopolitycznym. Pierwotnie występowała w umiarkowanej strefie klimatycznej. Została przeniesiona przez człowieka również na obszary tropikalne (w 1780 roku na pokładzie okrętu kpt. Arthura Phillipa wraz z grupą skazańców i brytyjskimi owcami dotarł do Australii w pobliże dzisiejszego Sydney).

    Zobacz też

    Przypisy

    1. Musca domestica, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
    2. MuhammadM. Sarwar MuhammadM., Life History of House Fly Musca domestica Linnaeus (Diptera: Muscidae), its Involvement in Diseases Spread and Prevention of Vector, „International Journal For Research In Applied And Natural Science”, 2 (7), lipiec 2016, s. 39, ISSN 2208-2085 [dostęp 2018-03-01] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-01] (ang.).
    3. O.S.O.S. Levine O.S.O.S., M.M.M.M. Levine M.M.M.M., Houseflies (Musca domestica) as mechanical vectors of shigellosis, „Reviews of Infectious Diseases”, 13 (4), 1991, s. 688–696, DOI: 10.1093/clinids/13.4.688, PMID: 1925289 (ang.).
    4. MaikeM. Förster MaikeM., SvenS. Klimpel SvenS., KaiK. Sievert KaiK., The house fly (Musca domestica) as a potential vector of metazoan parasites caught in a pig-pen in Germany, „Veterinary Parasitology”, 160 (1–2), 2009, s. 163–167, DOI: 10.1016/j.vetpar.2008.10.087, PMID: 19081196 (ang.).
    5. Publikacja w otwartym dostępie – możesz ją bezpłatnie przeczytać MorrisM. Ostrolenk MorrisM., HenryH. Welch HenryH., The House Fly as a Vector of Food Poisoning Organisms in Food Producing Establishments, „American Journal of Public Health and the Nations Health”, 32 (5), 1942, s. 487–494, DOI: 10.2105/AJPH.32.5.487, PMID: 18015612 (ang.).
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Autorzy i redaktorzy Wikipedii
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia POL

    Mucha domowa: Brief Summary ( Polish )

    provided by wikipedia POL
     src= Osobniki kopulujące

    Mucha domowa (Musca domestica) – pospolity owad występujący na całym świecie. Jest niewielka (samica jest większa od samca – osiąga do 7,5 mm długości), na ciemnoszarym tułowiu widoczne są podłużne paski. Odwłok barwy szarożółtej jest jaśniejszy na spodniej części. Odnóża zakończone są pazurkami i przylgami. Ma aparat typu liżącego, służący do zlizywania pokarmu płynnego lub stałego, który zostaje rozpuszczony enzymami śliny. Złoto-czerwono-brunatne oczy zapewniają 360° pole widzenia. Narządem oddechowym są tchawki. Jest typowym synantropem. Mucha lata stosunkowo wolno, ok. 8 km/h, uderza skrzydłami ok. 200 razy na sekundę.

    Gatunek Musca domestica pojawił się ok. 200 milionów lat temu. Pojedynczy osobnik żyje ok. 4 tygodni, jednak w budynkach ludzkich może przezimować w stanie anabiozy. Nawet w tak sprzyjających warunkach przeżywa bardzo mała część populacji – jesienią muchy są dziesiątkowane przez grzybicę.

    Dorosłe owady żywią się substancjami płynnymi, pokarmy twarde pobierają po rozpuszczeniu śliną (wstępnym strawieniu). Dziewięciodniowe owady osiągają dojrzałość płciową. Jaja (2,5 mm) składane są do kału, szczególnie do świńskiego. Samica może składać jaja od 2 do 5 dni, jednorazowo ok. 100, w ciągu całego życia do 600-2000. W 1 kg świńskiego nawozu może rozwijać się 15 000 larw. Po upływie 24 godzin wylęgają się larwy o charakterystycznym, z przodu stożkowo zwężonym kształcie. Larwy pobierają pokarm płynny. Szybkość rozwoju uzależniona jest od świeżości nawozu, trwa od kilku dni do dwóch miesięcy. W ciągu rozwoju larwy wydłużają się z początkowych 2 do 12 mm, trzykrotnie liniejąc. Po przepoczwarczeniu trwającym ok. 10 dni wylegają się dorosłe owady, które po kilku minutach są gotowe do lotu. Codziennie przychodzi na świat populacja much liczniejsza od całej ludzkości. Każdego roku mucha ma kilka generacji[potrzebny przypis].

    Owad ten stwarza zagrożenie epidemiologiczne: badania dowiodły, że na powierzchni swego ciała mucha może przenieść do 6 milionów, a w jelicie nawet pięciokrotnie więcej – 30 milionów mikroorganizmów – w tym powodujących tak groźne choroby jak dur brzuszny, paratyfus, dyzenteria, cholera, gruźlica, polio, salmonelloza oraz wąglik – oraz stadia przetrwalnikowe pasożytów.

    Muchy są aktywne w dzień, lubią ciepłe, nasłonecznione powierzchnie. W budynkach w nocy lub w chłodne dni muchy zazwyczaj odpoczywają na podłogach, ścianach, sufitach. Na zewnątrz – na roślinach, na ziemi, płotach, puszkach i innych tym podobnych elementach. Muchy wybierają rogi, załamania ścian i ich krawędzie oraz cienkie przedmioty, kable, struny, najchętniej ukrywają się blisko źródła pożywienia na wysokości 150–450 cm od podłoża.

    Mucha domowa jest owadem kosmopolitycznym. Pierwotnie występowała w umiarkowanej strefie klimatycznej. Została przeniesiona przez człowieka również na obszary tropikalne (w 1780 roku na pokładzie okrętu kpt. Arthura Phillipa wraz z grupą skazańców i brytyjskimi owcami dotarł do Australii w pobliże dzisiejszego Sydney).

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Autorzy i redaktorzy Wikipedii
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia POL

    Musca domestica ( Portuguese )

    provided by wikipedia PT
    Limpeza.

    Musca domestica Linnaeus, 1758, conhecida pelos nomes comuns de mosca-doméstica, mosca-de-casa,[1] é uma espécie de díptero braquícero (moscas) da família Muscidae. É um dos insectos mais comuns e uma presença habitual na maioria dos climas da Terra. A mosca pode pousar em comida, contaminando-a com bactérias, sendo responsável pela propagação de numerosas doenças.

    Descrição

    Os espécimes adultos de M. domestica podem medir cerca de 5-8 mm de comprimento. Apresenta coloração cinzenta no tórax, com quatro linhas longitudinais no dorso. A parte inferior do abdómen é amarelada. O corpo é recoberto de pelos relativamente longos.

    Os olhos compostos são de cor avermelhada.

    As fêmeas são um pouco maiores que os machos e apresentam um espaçamento maior entre os olhos.

    Apresentam duas asas funcionais, com o outro par convertido em balanceiros (ou halteres) que estabilizam o voo.

    Cada fêmea pode pôr cerca de 8 000 ovos brancos, com cerca de 1,2 mm de comprimento. Decorridas 24 horas após a postura, ocorre a eclosão das larvas, as quais se alimentam de restos orgânicos ricos em nutrientes. Apresentam uma coloração pálida e 3 a 9 mm de comprimento, fusiformes, com a boca terminal e sem patas. Quando a alimentação é suficiente, transformam-se em pupas com cerca de 8 mm de comprimento e coloração que varia de vermelho a castanho. Ao concluir a metamorfose, o adulto rompe um dos extremos da pupa com um corte circular, emerge e voa em busca de congéneres para acasalar e concluir o seu ciclo vital. Os adultos podem viver uma quinzena em estado selvagem, podendo atingir períodos de vida mais longos em laboratório.

    O ciclo de vida completo de uma mosca no meio natural varia de 25 a 30 dias. A mosca doméstica apresenta 12 cromossomos.

    Existem pelo menos duas espécies muito semelhantes a esta:

    • A mosca-de-estábulo, Stomoxys calcitrans, possui aparelho bucal do tipo picador-sugador rígido, não tão retráctil, o que torna essa espécie hematófaga; a veia média das asas é ligeiramente curva;
    • A Fannia canicularis, ligeiramente menor, mais delgada e com a veia média das asas recta.

    Moscas e humanos

    A espécie convive facilmente com os humanos, com tendência a agregar-se, ainda que sejam insectos pouco sociais. As moscas-domésticas podem ser portadoras de enfermidades infecto-contagiosas que podem transmitir ao alimentarem-se sobre alimentos humanos que contaminam.

    A via de contaminação dos alimentos é dupla: por contacto das patas e do aparelho bucal ductor, particularmente através dos fluidos gástricos e restos de alimento anteriormente ingerido que regurgitam antes de se alimentarem. Algumas das doenças susceptíveis de transporte vectorial por M. domestica são febres tifoides, cólera, salmoneloses, disenteria por bacilos, tuberculose, carbúnculo e também alguns vermes parasitas. Excepcionalmente também pode ocasionar miíase.

    Algumas variedades podem ser imunes a insecticidas. Estes insectos são considerados uma das piores pragas domésticas, superando os mosquitos, formigas e baratas. Apesar de existirem métodos caseiros de tentar-se mantê-las afastadas, a desinsetização por empresas especializadas ainda é o método mais eficaz de controle dessa praga urbana.

    A sua larva é muito útil na medicina legal e na pesca. O estado de desenvolvimento da larva pode ajudar na determinação do tempo decorrido desde a morte de uma pessoa. Uma vez que a larva só se alimenta de carne morta e alimentos podres, surgiram experiências, em ambiente controlado, para introduzir a larva em feridas, eliminando a carne putrefata, evitando a gangrena.

    Subespécies

     src=
    Mosca na Serra do Japi

    São consideradas taxonomicamente válidas as seguintes subespécies:[2]

    Notas

    1. FERREIRA, A. B. H. Novo dicionário da língua portuguesa. 2ª edição. Rio de Janeiro. Nova Fronteira. 1986. p. 1 162.
    2. ITIS, Integrated Taxonomic Information System (ed.). «Musca domestica Linnaeus, 1758». Consultado em 1 de julho de 2011

    Bibliografia

    • Chinery, Michael (1980). Guía de campo de los insectos de España y Europa. Barcelona: Omega. 402 páginas. ISBN 84-282-0469-1
    • Leraut, Patrice (2007). Insectos de España y Europa. Barcelona: Lynx Edicions. 528 páginas. ISBN 978-84-96553-27-9

     title=
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Autores e editores de Wikipedia
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia PT

    Musca domestica: Brief Summary ( Portuguese )

    provided by wikipedia PT
    Limpeza.

    Musca domestica Linnaeus, 1758, conhecida pelos nomes comuns de mosca-doméstica, mosca-de-casa, é uma espécie de díptero braquícero (moscas) da família Muscidae. É um dos insectos mais comuns e uma presença habitual na maioria dos climas da Terra. A mosca pode pousar em comida, contaminando-a com bactérias, sendo responsável pela propagação de numerosas doenças.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Autores e editores de Wikipedia
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia PT

    Musca de casă ( Romanian; Moldavian; Moldovan )

    provided by wikipedia RO

    Musca de casă sau musca comună (științific: Musca domestica) este o specie de muște din familia Muscidae, subordinul Cyclorrhapha, ordinul Diptera. Este una dintre cele mai răspândite specii de muscă, reprezentând un total de 91% din totalul muștelor care intră în casele oamenilor. De asemenea, musca de casă este una dintre cele mai răspândite insecte pe glob, fiind găsită aproape oriunde. Este considerată vector pentru că transmite o multitudine de boli.

    Descriere (Morfologie)

    Lungimea adulților atinge 8–12 mm. Toracele are o culoare gri, cu patru linii negre longitudinale ca semne distinctive. Tot corpul este acoperit de peri. Unii de dimensiuni mici extrem de numeroși (microcheți) și alții mai mari, mai puțin numeroși și cu localizări precise (macrocheți). Femelele sunt puțin mai mari decât masculii și au spațiul dintre cei doi ochi roșii compuși banda frontală mediană mai lată. Masa pupelor poate atinge între 8 și 20 mg asta depinzând de unele condiții. [1]

    Clasificare după ITIS [1]

    Regn
    Subregn
    Infraregn
    Superîncrengătură
    Încrengătură
    Subîncrengătură
    Clasă
    Subclasă
    Infraclasă
    Ordin
    Infraordin
    Familie
    Subfamilie
    Trib
    Gen
    1
    2
    3
    4
    5
    6
    7
    8
    9
    10
    11
    12
    13
    14
    15
    16
    17
    Animalia Bilateria Protostomia Ecdysozoa Artropoda Hexapoda Insecta Pterygota Neoptera Diptera Brachycera Muscidae Muscinae Muscini Musca Musca domestica Linnaeus, 1758 Musca domestica domestica Linnaeus, 1758


    Referințe

    1. ^ Larraín, Patricia & Salas, Claudio (2008). „Musca de casă (Musca domestica L.) (Diptera: Muscidae) dezvoltarea sa în diferite tipuri de gunoaie [Desarrollo de la Mosca Doméstica (Musca domestica L.) (Díptera: Muscidae) en Distintos Tipos de Estiércol]”. Chilean Journal of Agricultural Research. 68 (2): 192–197. doi:10.4067/S0718-58392008000200009. ISSN 0718-5839.Mentenanță CS1: Nume multiple: lista autorilor (link)

    Legături externe

    Commons
    Wikimedia Commons conține materiale multimedia legate de Musca de casă
    Wikispecies
    Wikispecies conține informații legate de Musca de casă


    Sarcophaga 20110831 Belgrade.jpg Acest articol despre o specie din familia Muscidae este un ciot. Puteți ajuta Wikipedia prin completarea lui!
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia autori și editori
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia RO

    Musca de casă: Brief Summary ( Romanian; Moldavian; Moldovan )

    provided by wikipedia RO

    Musca de casă sau musca comună (științific: Musca domestica) este o specie de muște din familia Muscidae, subordinul Cyclorrhapha, ordinul Diptera. Este una dintre cele mai răspândite specii de muscă, reprezentând un total de 91% din totalul muștelor care intră în casele oamenilor. De asemenea, musca de casă este una dintre cele mai răspândite insecte pe glob, fiind găsită aproape oriunde. Este considerată vector pentru că transmite o multitudine de boli.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia autori și editori
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia RO

    Mucha domáca ( Slovak )

    provided by wikipedia SK

    Mucha domáca (Musca domestica) je dvojkrídlový hmyz z čeľade muchovité (Muscidae).

    Predpokladá sa, že sa vyvinula v ére kenozoikum, pravdepodobne na Strednom východe, a rozšírila sa po celom svete ako ľudský komenzal. Ide o najbežnejšie druhy muchy, vyskytujúcich sa v ľudských obydliach. Dospelé jedince sú sivé až čierne, majú štyri tmavé pozdĺžne čiary na hrudníku, mierne chlpaté telá a jeden pár membránových krídel. Majú červené oči, ktoré majú väčšie samice ďalej od seba.

    Samica sa zvyčajne pári iba raz a spermie si uchováva na neskoršie použitie. Kladie znášku približne 100 vajíčok na rozkladajúce sa organické látky, ako je potravinový odpad, mŕtvoly alebo fekálie. Vajíčka sa čoskoro vyliahnu do beznohých bielych lariev. Po 2 až 5 dňoch vývoja sa premenia na červeno-hnedé kukly, približne 8 mm dlhé. Dospelé mušky normálne žijú 2 až 4 týždne, ale môžu prezimovať. Dospelé muchy sa živia rôznymi kvapalnými alebo polokvapalnými látkami, ako aj tuhými materiálmi, ktoré boli zmäkčené ich slinami. Na svojom tele a vo svojich výkaloch môžu prenášať patogény, kontaminovať potraviny a prispievať k prenosu chorôb prenášaných potravinami. Vo väčších počtoch môžu byť fyzicky nepríjemné. Z týchto dôvodov sú považované za škodcov.

    V laboratóriách sa používajú pri výskume starnutia a určenia pohlavia.

    Zdroj

    Tento článok je čiastočný alebo úplný preklad článku Housefly na anglickej Wikipédii.

    Iné projekty

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Autori a editori Wikipédie
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia SK

    Mucha domáca: Brief Summary ( Slovak )

    provided by wikipedia SK

    Mucha domáca (Musca domestica) je dvojkrídlový hmyz z čeľade muchovité (Muscidae).

    Predpokladá sa, že sa vyvinula v ére kenozoikum, pravdepodobne na Strednom východe, a rozšírila sa po celom svete ako ľudský komenzal. Ide o najbežnejšie druhy muchy, vyskytujúcich sa v ľudských obydliach. Dospelé jedince sú sivé až čierne, majú štyri tmavé pozdĺžne čiary na hrudníku, mierne chlpaté telá a jeden pár membránových krídel. Majú červené oči, ktoré majú väčšie samice ďalej od seba.

    Samica sa zvyčajne pári iba raz a spermie si uchováva na neskoršie použitie. Kladie znášku približne 100 vajíčok na rozkladajúce sa organické látky, ako je potravinový odpad, mŕtvoly alebo fekálie. Vajíčka sa čoskoro vyliahnu do beznohých bielych lariev. Po 2 až 5 dňoch vývoja sa premenia na červeno-hnedé kukly, približne 8 mm dlhé. Dospelé mušky normálne žijú 2 až 4 týždne, ale môžu prezimovať. Dospelé muchy sa živia rôznymi kvapalnými alebo polokvapalnými látkami, ako aj tuhými materiálmi, ktoré boli zmäkčené ich slinami. Na svojom tele a vo svojich výkaloch môžu prenášať patogény, kontaminovať potraviny a prispievať k prenosu chorôb prenášaných potravinami. Vo väčších počtoch môžu byť fyzicky nepríjemné. Z týchto dôvodov sú považované za škodcov.

    V laboratóriách sa používajú pri výskume starnutia a určenia pohlavia.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Autori a editori Wikipédie
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia SK

    Domača muha ( Spanish; Castilian )

    provided by wikipedia SL

    Domača muha (znanstveno ime Musca domestica; tudi hišna muha) se najbolj namnožijo v jeseni in postanejo lahko prava nadlega za človeka. Hladna jesen in mušja plesen (Empusa muscae) jih večino pomorita. Nekaj samic vseeno prezimi v ogrevanih sobah, te samice so se že prej sparile in hranijo samčeve semenčice v sebi, da lahko z njimi spomladi oplodijo jajčeca. Hišna muha je nadležna živalca, čeprav sama po sebi ni nevarna, vendar obleze vse, tudi iztrebke bolnikov in potem raznaša bolezenske kali naokrog.

    Razmnoževanje domače muhe

    Domača muha se plodi zelo hitro, samica znese v času od meseca maja do septembra ali do oktobra petnajstkrat jajca, vsakokrat kakšnih 60 do 70 jajc. Z leglom jih posaja v smeti in druge odpadke, pogosto v gnoj, najraje v konjski gnoj. Iz jajc prilezejo ličinke že po 24 urah, hitro zrastejo in se zabubijo. Novi rod se pokaže že po 10 do 14 dnevih. Požrešne ličinke uničijo s hranjenjem tudi mnogo bolezenskih kali in drugih povzročiteljev obolenj.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Avtorji in uredniki Wikipedije
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia SL

    Domača muha: Brief Summary ( Spanish; Castilian )

    provided by wikipedia SL

    Domača muha (znanstveno ime Musca domestica; tudi hišna muha) se najbolj namnožijo v jeseni in postanejo lahko prava nadlega za človeka. Hladna jesen in mušja plesen (Empusa muscae) jih večino pomorita. Nekaj samic vseeno prezimi v ogrevanih sobah, te samice so se že prej sparile in hranijo samčeve semenčice v sebi, da lahko z njimi spomladi oplodijo jajčeca. Hišna muha je nadležna živalca, čeprav sama po sebi ni nevarna, vendar obleze vse, tudi iztrebke bolnikov in potem raznaša bolezenske kali naokrog.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Avtorji in uredniki Wikipedije
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia SL

    Husfluga ( Swedish )

    provided by wikipedia SV
    Question book-4.svg
    Den här artikeln behöver källhänvisningar för att kunna verifieras. (2012-08)
    Åtgärda genom att lägga till pålitliga källor (gärna som fotnoter). Uppgifter utan källhänvisning kan ifrågasättas och tas bort utan att det behöver diskuteras på diskussionssidan.

    Husflugan (Musca domestica) är den vanligaste flugan i bostäder och en av de djurarter som är mest spridd i världen. Den är också den mest välkända flugan och ett skadedjur som befrämjar spridning av allvarliga sjukdomar.

    Beskrivning

    De vuxna flugorna är 5-8 mm långa. Mellankroppen är gråaktig, med fyra mörka längsgående linjer på ryggen. Undersidan av bakkroppen är gulaktig. Hela kroppen är hårbeklädd. Ögonen är rödaktiga fasettögon. Honorna är något större än hannarna och har mycket större avstånd mellan ögonen.

    Som de flesta tvåvingar har husflugan endast ett par vingar. Det bakre vingparet är reducerat till svängkolvar som bidrar till stabiliteten under flykten. En karaktäristisk egenskap är att den fjärde långa vingribban har en skarpt uppåtböjd krök.

    Livscykel

    Honan kan lägga upp till 500 ägg, i fem grupper om 100 ägg vardera. Inom en dag har larverna kläckts. De livnär sig vanligen av dött och förruttnande organiskt material, till exempel köksavfall och avföring. Larverna är blekt beige till vita och har inga ben. Efter ett flertal skinnömsningar kryper larverna till en torr och sval plats för att omvandlas till puppor, som är röda till bruna. Senare kommer den vuxna flugan ut ur puppan. Hela omvandlingen från larv till vuxenform kallas metamorfos. De vuxna flugorna lever en halv till en månad och växer inte alls under denna tid. De små flugor man ser är inte yngre än de stora, utan bara flugor som haft sämre tillgång till mat i larvstadiet.

    36 timmar efter att ha kommit ut ur puppan är honan mottaglig för befruktning. Hannen bestiger henne bakifrån. Hannarna hävdar revir mot inkräktande hannar och försöker befrukta alla honor som kommer in i reviret.

    Husflugan indelas i 2 underarter; europeisk husfluga (Musca domestica domestica Linné 1758), och orientalisk husfluga (Musca domestica vicina Macquart).

    Evolution

    I en artikel i The Canadian Entomologist (112: 1049-1060 (1980), Evolution in a laboratory host-parasitoid system and its effect on population kinetics, av N. Zareh, M. Westoby och D. Pimentel) beskrivs hur man i laboratorium haft »system» med husfluga (Musca domestica) och en parasitoid (Nasonia vitripennis), som fått fortgå under totalt 50 generationer flugor.

    I ett system (behandling) fick samma flugor fortplanta sig generation efter generation, och parasitoiden kunde där utöva sitt selektionstryck. I ett annat system ersattes de fullbildade flugorna i varje generation med flugor som inte varit utsatta för parasitoiden.

    Redan inom fyra generationer kunde tecken på begynnande resistens iakttas i det första systemet. Skillnader kunde så småningom uppmätas på bl.a. puppvikter, puppstadiets längd och puppmortalitet.

    Referenser

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia författare och redaktörer
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia SV

    Husfluga: Brief Summary ( Swedish )

    provided by wikipedia SV

    Husflugan (Musca domestica) är den vanligaste flugan i bostäder och en av de djurarter som är mest spridd i världen. Den är också den mest välkända flugan och ett skadedjur som befrämjar spridning av allvarliga sjukdomar.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia författare och redaktörer
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia SV

    Karasinek ( Turkish )

    provided by wikipedia TR

    Karasinek (Musca domestica), iki kanatlılar (Diptera) takımının Muscidae familyasından böcek türü.

    Uzunluğu 5-8 mm arasında değişen, rengi genel olarak koyu gri ve siyah olan ve uçabilen bir sinek türü.

    Yerleşim bölgelerindeki bütün sineklerin % 90’ını meydana getirir. Kutuplar’dan Ekvator’a doğudan batıya yayılmış durumdadır. Karasinek insanların yaşadığı en soğuk iklimden en sıcak iklime kadar bütün meskûn yerlerde bulunabilir.

    Karasinek, bütün uçucu böcekler içinde, arka kanatlarının değişimiyle oluşan halter denen denge organı sayesinde, en üstün uçma kabiliyetine sahip usta bir “hava akrobatı”dır.

    Her türlü gıda ve çöp artıklarıyla beslenirler ve ortalama 3 km uçarak çevrede insanların yaşadığı her yeri istila ederler ve vücutlarında çok çeşitli hastalık mikropları taşıdığı için her dolaştığı şeye mikrobu bulaştırırlar. Zira her 5 dakikada bir gezdiği yerlere dışkı bırakırlar. Kolera, diyare, dizanteri, hepatit, çocuk felci, gıda zehirlenmeleri, salmonelloz, verem gibi hastalıkları bulaştırır.

    Dış iskelet

     src=
    A: baş; B: göğüs; C: karın; 1: bileşik göz; 2: kılçık; 3: duyarga; 4: maxilary palps; 5: alt dudak; 6: pseudotracheae; 7: dudakçık; 8: prescutum; 9: anterior spiracle; 10: scutum; 11: mesopleuron; 12: calypters; 13: scutellum; 14: kanat; 15: karın segmenti; 16: haltere; 17: posterior spiracle; 18: uyluk; 19: kaval kemiği; 20: mahmuz; 21: ayak bileği

    Bütün böceklerde olduğu gibi, bir iç iskelet sistemine sahip olmayan karasineğe bunun yerine muazzam mekanik avantajlar sağlayan kitinden yapılmış bir dış iskeletleri bulunmaktadır. Bu sert kabuk, sineğin, kanatları saniyede 200 defa çırpmasını sağlar. Kanatların yüzeyinde ve başının arka kısmında bulunan hassas duyu organları olan antenleriyle uçuşla ilgili mesajları anında beyne nakleder. Mesela, sinek, uçuş esnasında yeni, farklı bir hava akımına maruz kalırsa, bu duyu organları hemen beyne gerekli sinyalleri iletirler. Kaslar da beyinden gelen bu sinyallere göre kanatları, yeni duruma uygun harekete geçirir. Bu sistem, günümüzün modern uçaklarına ilham kaynağı olmakta şimşek gibi hızlı manevralarla, kendisini yakalamak isteyenleri çileden çıkaran sineği vurmak için kullandığımız sineklik ile çok defa ıskalamamızın sebebi, bu harikulade duyu organlarıdır. Sinek bunlarla, sinekliğin havada meydana getirdiği yeni hava akımını hemen algılar ve bu durumun bir tehlike oluşturduğunu anlayarak, ani bir hareketle uçup, kurtulur. Reflekslerinin, yani ani hareket kabiliyetinin, insandan 10 kat fazla olduğu kabul edilir.

    Üreme

     src=
    1: dudakçık; 2: alt dudak; 3: dokungaç; 4: üst dudak; 5: subgenal alanı; 6: clypeus; 7: fronto-orbital alan; 8: ön yörünge kıllar; 9: dış dikey kıl; 10: iç dikey kıl; 11: postocellar kıllar; 12: ocelli; 13: ocellar kıllar; 14: birleşik göz; 15: frontal ya da ptilinal sutur; 16: duyarga; 17: kılçık; 18: burun kılı

    Karasinekler yumurtalarını dışkılara, çöplüklere, özellikle sıcak ve nemli yerlere bırakırlar. Yumurtalar bir günden kısa bir sürede çatlar ve larvalar çıkar. Larvalar bir iki hafta içinde pupa evresine girerler. Pupa evresinde başkalaşmaya uğrayarak birkaç günde kanatlı erişkin biçimlerini alırlar.

    Çöp ve gübre gibi nemli organik madde bulunan yerlere 100-150 tanesi yığın halinde yumurtalarını bırakır. Çıkan larvalar organik maddelerle beslenir ve sıcak havada ortalama 7-8 günde sinek olarak uçar. Çok çabuk ürerler.

    Karasinek, kısa ama yoğun ve üretimli bir hayat sürer. Eğer yumurtaları 25 derece sıcaklıktaki nemli bir yere bırakılırsa yumurtalar, 10 saat gibi kısa bir zaman zarfında açılırlar. Kurtçuklar ancak sıvı maddelerle beslenirler. Bunlar katı yiyecekleri sıvı hale dönüştürebilmek için kendileriyle ortak yaşayan bakterilere muhtaçtır. Bunlarla beraber nimf (pupa) haline girmek üzere olan kurtçuk, orta bağırsağın son kısmından, sindirim borusu boyunca yol alan bakterilerin çoğunu yok edebilecek bir asit salgılar. Kalan bakterileri de tam nimf kundağından çıkarken orada bırakır ve sinek böylece tam asepsili (mikroptan arınmış) olarak dünyaya gelir. Metamorfoz (başkalaşım) geçirip, erişkin sinek haline gelebilmeleri için ise lüzumlu olan 40 °C sıcaklıktaki mekânlara yönlendirilirler. Bu ortamda 6 gün içinde iki metamorfoz geçirip, erişkin sinek olurlar. Bir defada yaklaşık olarak 100’ün üstünde, hayatı boyunca da 600-1000 yumurta bırakabilen dişi karasinek, larva döneminden sonraki üç gün içerisinde, çok rahatlıkla yeniden yumurta bırakabilir. Karasinekler bu ritimleriyle çok hızlı ürerler.

    Nisan ayı ortalarında yumurtasını bırakan bir karasinekten gelen neslin, aynı yılın Eylül ayı ortalarında bıraktığı yumurta sayısı 5 trilyonu geçer. Başka bir ifadeyle, bir gramın % 1’i ağırlığındaki (yaklaşık olarak 70 sinek 1 gr ağırlığındadır) bir sineğin devamı olan nesillerden 80 bin ton ağırlığında bir sinek ordusu meydana gelir.

    Beslenme

     src=
    Karasineğin bacağı

    Karasinek uçuş esnasında epey enerji sarf ettiğinden, vücut sıvısının şeker oranında büyük miktarda düşüş meydana gelir. Uyarıcı sistemler bu hayati öneme haiz durumu beyne iletirler. Havada tur atarken, koku alıcılarıyla besinlerin yerini tayin etmeye çalışır. Besin kokusu arttığında da “iniş programını” harekete geçirir. İndiği yerde, ayaklarındaki tat alma organı besinin tatlı, tuzlu veya ekşi olup olmadığını algılar ve beyne iletir. Bunlar karasineğin tercih ettiği besin cetveline uygun tatta ise, beyinden, hortumun çıkması ve emilme işleminin yapılması emri gelir. Çevresi kalın duvarlarla çevrili olan hortumla, sıvı besinler emilmeye başlanır. Besin ne kadar şekerli ise o kadar çok emilir. “Yiyecek maddelerine dadanan inatçı sinek” ününe sahip karasineğin ağzının içinde iki tüpçük bulunur. Bu tüpçüklerden biriyle sıvı yiyecekleri emer, diğeriyle de içinde enzimler bulunan tükürük salgılar. Yağları, karbonhidratları ve proteinleri kolaylıkla hazmeden karasinek, çok sevdiği sert yiyecekleri sıvı hale dönüştürmede bol miktarda tükürük salgılamak durumundadır. İşte bu sebeple de yiyeceklerin üzerine dışkısıyla beraber bol miktarda tükürük bırakır. Daha sonra bir başka karasinek, aynı dışkının üstüne konduğunda, önceki karasineğin tükürüğünü de emer ve böylece bakteriler ikinci karasineğe de bulaşır. Bunun aracılığıyla da daha geniş alanlara yayılır. Ağzının çevresinde ve ayaklarında 20 milyonu aşkın bakteri taşıyabilen karasinek, sadece bir günde 25-50 defa dışkı bırakır.

    Yaşam süresi

    Karasinekler sıcaklığa bağlı olarak 2-3 hafta yaşarlar. Kara sinek yılda 8-10 kez yumurta verir. Bir senede 250 milyar karasinek oluşabilir.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia yazarları ve editörleri
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia TR

    Karasinek: Brief Summary ( Turkish )

    provided by wikipedia TR

    Karasinek (Musca domestica), iki kanatlılar (Diptera) takımının Muscidae familyasından böcek türü.

    Uzunluğu 5-8 mm arasında değişen, rengi genel olarak koyu gri ve siyah olan ve uçabilen bir sinek türü.

    Yerleşim bölgelerindeki bütün sineklerin % 90’ını meydana getirir. Kutuplar’dan Ekvator’a doğudan batıya yayılmış durumdadır. Karasinek insanların yaşadığı en soğuk iklimden en sıcak iklime kadar bütün meskûn yerlerde bulunabilir.

    Karasinek, bütün uçucu böcekler içinde, arka kanatlarının değişimiyle oluşan halter denen denge organı sayesinde, en üstün uçma kabiliyetine sahip usta bir “hava akrobatı”dır.

    Her türlü gıda ve çöp artıklarıyla beslenirler ve ortalama 3 km uçarak çevrede insanların yaşadığı her yeri istila ederler ve vücutlarında çok çeşitli hastalık mikropları taşıdığı için her dolaştığı şeye mikrobu bulaştırırlar. Zira her 5 dakikada bir gezdiği yerlere dışkı bırakırlar. Kolera, diyare, dizanteri, hepatit, çocuk felci, gıda zehirlenmeleri, salmonelloz, verem gibi hastalıkları bulaştırır.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia yazarları ve editörleri
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia TR

    Муха кімнатна ( Ukrainian )

    provided by wikipedia UK

    Кімнатна муха (муха хатня) (Musca domestica) — комаха родини справжніх мух, поширений синантропний організм, у дикій природі вже практично не зустрічається. Веде переважно денний спосіб життя. Одна з найрозвиненіших комах. Небезпечний переносник багатьох видів захворювань.

    Основні дані

    Розміри

    • Довжина: 6-8 мм.
    • Ротовий апарат: смоктальний.
    • Крила: одна пара, плюс пара дзижчалець — орган рівноваги
    • Мають 3 пари ходильних ніг

    Спосіб життя

    Звички: одиночні комахи; у місцях, де є багато їжі, збирається багато мух.

    Їжа: тухле м'ясо, гнилі фрукти, екскременти.

    Споріднені види

    Найвідоміші — осіння жигалка, і хатня муха.

    Існування багатьох справжніх мух тісно пов'язане з людиною.

    Кімнатна муха вже не зустрічається в дикій природі.

    Її личинки розвиваються у гної, фекаліях та різних відходах, що їх дорослі комахи часто знаходять у людських поселеннях.

    Цикл розвитку

    Цикл розвитку кімнатної мухи має чотири фази:

    1. Яйця: за один раз самка відкладає 100–150 яєць. Яйцекладки повторюються з інтервалом в 2-4 дні. Відомо, що в теплих країнах плодючість кімнатної мухи зростає, і за кілька разів вона може відкласти навіть 2 000 й більше яєць. Самка залишає яйця на гної, фекаліях і різних відходах, щоб у личинок, які виклюнулися з яєць, було вдосталь їжі.
    2. Личинки: не мають голови. З'являються з яєць через 12-24 години. Харчуються розрідженою їжею, на яку випускають травні соки. Личинки викльовуються через 8-24 години. У них немає голови. Личинки цих комах розріджують їжу, випускаючи на неї травні соки. Такий спосіб живлення личинок комах називається позакишковим. Личинки плавають в напівперетравленому середовищі, яке постійно ними заковтується. Через декілька днів личинка обертається на лялечку.
    3. Пупарій: через 3-4 дні личинка обертається на лялечку. Її покриває жорстка бочкоподібна капсула. Лялечку покриває жорстка оболонка — пупарій. Коли розвиток комахи завершується, у верхній частині пупарію надувається подібна до міхура шишка, яка тріскається, внаслідок чого комаха виходить назовні.
    4. Молода муха, що вийшла з лялечки. Пройде ще декілька годин, перш ніж вона стане подібна до дорослої особини. Молода муха вже на третій день приступає до розмноження. У країнах із тропічним кліматом, де постійно тепло і волого, цей цикл триває всього тиждень. Кімнатні мухи можуть розмножуватися доти, доки температура повітря не опуститься нижче за 15 °C.
    5. Кімнатна муха: вже через З дні після виходу з лялечки відкладає яйця.

    Харчування

    Кімнатна муха не може харчуватися твердою їжею, тому вона повинна поглинати її в рідкому вигляді. Ротовий апарат цієї комахи чудово підходить для такого живлення. Це хоботок смоктального типу.

    Кімнатна муха харчується в основному екскрементами, тухлим м'ясом і гнилими рослинними залишками. Все це муха споживає в напіврідкому стані, оскільки перш ніж приступити до їжі, вона випускає на неї травні соки. Разом з їжею до кишечника цієї комахи потрапляють різні мікроорганізми. Хвороботворні бактерії в її кишечнику не гинуть, тому, коли муха обробляє їжу своїми травними соками, разом з ними назовні виділяються цілком життєздатні мікроорганізми.

    Так вони потрапляють на продукти харчування або кухонне начиння, звідки згодом переносяться в організм людини. Кімнатні мухи поширюють бактеріальні і вірусні захворювання. Щоб уникнути зараження, необхідно дотримуватись правил гігієни.

    Кімнатна муха і людина

    Життя кімнатної мухи тісно пов'язане з людиною, тому вона належить до синантропних комах. Поблизу людських поселень кімнатна муха знаходить багато місць, придатних для відкладання яєць — це всілякі звалища, сміттєві контейнери, врешті, продукти, які погано зберігаються. Ця маленька шкідлива комаха є переносником багатьох небезпечних для людини хвороб. Причина цього явища полягає в тому, що хвороботворні бактерії в кишечнику мухи не перетравлюються і знову виділяються назовні. Кімнатна муха залишає хвороботворні бактерії на харчових продуктах, кухонному начинні, дверних ручках та інших предметах, до яких потім торкається руками людина. На цих комахах були виявлені бацили черевного тифу, дизентерійна паличка, холерний віброн і збудники багатьох інших небезпечних захворювань.

    З огляду на можливість епідемій під час блокади Ленінграда, екологію і заходи боротьби з цією комахою досліджував вчений-ентомолог Б. М. Шванвич.

    Значення мух в природі

    Попри шкоду від звичайних мух, їх санітарна роль в природі важлива. Адже вони знищують різні відходи, зокрема гниючі рослинні рештки, інші екскременти, гній та гниле м'ясо.

    Спостереження за мухою

    У бджіл і ос є 2 пари крил. Але мухи, як і комарі, належать до ряду двокрилих комах. Друга пара їхніх крил перетворилася на дзижчальця — своєрідний орган рівноваги. Дзижчальця мають форму шипів з великими голівками на кінцях. Ці придатки необхідні для стабілізації польоту. Коли комаха летить, дзижчальця вібрують від помахів передньої пари крил. Цей орган рівноваги миттєво реагує навіть на щонайменше відхилення від курсу, з його допомогою муха регулює напрям руху. Дзижчальця діють, як гіроскоп у літаку.

    Цікаві факти

    • Кімнатна муха є несприйнятливою до деяких пестицидів. Хімікати вбивають тільки слабкіших комах, інші ж набувають до них імунітету, який вони потім передають своєму потомству.
    • Деякі мухи з настанням зими гинуть, інші ж зимують, сховавшись в затишних місцях, а з настанням весни прокидаються і приступають до розмноження. У теплому приміщенні кімнатні мухи живуть і розмножуються протягом всього року.
    • Кожна муха на своєму тілі несе більше ніж 6 мільйонів мікроорганізмів. У її кишечнику їх у 4 рази більше.
    • Доросла кімнатна муха на волі живе від двох тижнів до місяця або довше за сприятливих лабораторних умов.[1]

    Ареал кімнатної мухи

    Місце проживання

    Кімнатна муха трапляється всюди (але не в дикій природі, а в населених пунктах), немає її тільки в полярних регіонах.

    Див. також

    Джерела

     src= Вікісховище має мультимедійні дані за темою: Musca domestica

    Посилання

    Примітки

    1. House Flies (англ.). Australian Environmental Pest Managers Association Ltd. Процитовано 14 травня 2014.
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Автори та редактори Вікіпедії
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia UK

    Муха кімнатна: Brief Summary ( Ukrainian )

    provided by wikipedia UK

    Кімнатна муха (муха хатня) (Musca domestica) — комаха родини справжніх мух, поширений синантропний організм, у дикій природі вже практично не зустрічається. Веде переважно денний спосіб життя. Одна з найрозвиненіших комах. Небезпечний переносник багатьох видів захворювань.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Автори та редактори Вікіпедії
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia UK

    Ruồi nhà ( Vietnamese )

    provided by wikipedia VI

    Ruồi nhà (cũng gọi là ruồi nhà thông thường), tên khoa học Musca domestica, là một loài ruồi trong phân bộ Cyclorrhapha. Được cho là đã tiến hóa từ Đại Tân Sinh ở vùng Trung Đông và đã phân bố ra khắp thế giới, nó là loài ruồi phổ biến nhất trong tất cả các loài họ ruồi nhà, chiếm khoảng 91% tất cả các loài ruồi trong nơi ở của con người. Ruồi nhà được coi là một dịch hại có thể mang bệnh hiểm nghèo do cơ thể chúng mang nhiều mầm bệnh.

    Ruồi nhà trưởng thành có màu xám đen với bốn sọc sẫm màu trên ngực, thân ít lông và một đôi cánh màng. Chu kỳ sinh sản của ruồi nhà là chu kỳ biến thái hoàn toàn. Mỗi con ruồi cái trưởng thành bắt đầu đẻ những quả trứng màu trắng hình bầu dục vào bãi rác, phân hay xác động vật phân hủy. Trứng nở ra những con giòi trắng mềm trong khoảng 8 – 48 giờ sau khi đẻ.[1] Sau khoảng 2 đến 5 ngày chúng trở thành nhộng dài khoảng 8 mm. Con trưởng thành thường sống từ 2 đến 4 tuần nhưng có thể tạm dừng hoạt động vào mùa đông.

    Mô tả

     src=
    Mặt trước của ruồi ở Chennai
     src=
    Ảnh chụp ruồi nhà dưới kính hiển vi điện tử quét.

    Con trưởng thành có chiều dài khoảng 5–8 mm. Ngực của chúng có màu xám hoặc thậm chí đôi khi màu đen, với bốn dòng tối dọc ở mặt sau. Toàn bộ cơ thể được bao phủ bởi lông giống như tóc. Con cái hơi lớn hơn con đực, và có một khoảng trống lớn hơn nhiều giữa mắt kép màu đỏ của chúng. Khối lượng của nhộng có thể dao động từ khoảng 8–20 mg điều kiện khác nhau.[2] Như những loài Diptera(có nghĩa là "hai cánh") khác, ruồi nhà chỉ có một đôi cánh, cặp cánh sau bị tiêu giảm xuống rằng trợ giúp cho việc bay ổn định.

    Chú thích

    1. ^ “Ruồi nhà - Musca domestica”. Viện Sốt Rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Thành phố Hồ Chí Minh.
    2. ^ Larraín, Patricia & Salas, Claudio (2008). “House fly (Musca domestica L.) (Diptera: Muscidae) development in different types of manure [Desarrollo de la Mosca Doméstica (Musca domestica L.) (Díptera: Muscidae) en Distintos Tipos de Estiércol]”. Chilean Journal of Agricultural Research 68 (2): 192–197. ISSN 0718-5839. doi:10.4067/S0718-58392008000200009.

    Tham khảo

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia tác giả và biên tập viên
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia VI

    Ruồi nhà: Brief Summary ( Vietnamese )

    provided by wikipedia VI

    Ruồi nhà (cũng gọi là ruồi nhà thông thường), tên khoa học Musca domestica, là một loài ruồi trong phân bộ Cyclorrhapha. Được cho là đã tiến hóa từ Đại Tân Sinh ở vùng Trung Đông và đã phân bố ra khắp thế giới, nó là loài ruồi phổ biến nhất trong tất cả các loài họ ruồi nhà, chiếm khoảng 91% tất cả các loài ruồi trong nơi ở của con người. Ruồi nhà được coi là một dịch hại có thể mang bệnh hiểm nghèo do cơ thể chúng mang nhiều mầm bệnh.

    Ruồi nhà trưởng thành có màu xám đen với bốn sọc sẫm màu trên ngực, thân ít lông và một đôi cánh màng. Chu kỳ sinh sản của ruồi nhà là chu kỳ biến thái hoàn toàn. Mỗi con ruồi cái trưởng thành bắt đầu đẻ những quả trứng màu trắng hình bầu dục vào bãi rác, phân hay xác động vật phân hủy. Trứng nở ra những con giòi trắng mềm trong khoảng 8 – 48 giờ sau khi đẻ. Sau khoảng 2 đến 5 ngày chúng trở thành nhộng dài khoảng 8 mm. Con trưởng thành thường sống từ 2 đến 4 tuần nhưng có thể tạm dừng hoạt động vào mùa đông.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Wikipedia tác giả và biên tập viên
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia VI

    Комнатная муха ( Russian )

    provided by wikipedia русскую Википедию
     src=
    Спаривание комнатных мух
     src=
    Личинка комнатной мухи — опарыш

    Самка за раз откладывает 70—120 белых, около 1,2 мм в длину яиц. В течение жизни самка совершает 6 и более яйцекладок. В каждой кладке — около 100 яиц. Всего за свою жизнь муха может отложить от 600 до 2000 яиц в зависимости от климатических условий. При благоприятных условиях Musca domestica размножается круглый год.

    Развитие яйца занимает от 8 до 50 часов. Мухи являются насекомыми с полным превращением. Личинки комнатных мух имеют длину до 13 мм, белого цвета, безногие, со стороны ротового отверстия заострённые, сзади усечённой формы. Живут в испражнениях, других гниющих полужидких средах.

    Через 3—25 дней и после трёх линек, личинка отползает в сухое прохладное место и превращается в куколку, образуя пупарий (отставшая и затвердевшая оболочка личинки). Фаза куколки длится от 3 дней. Взрослые насекомые живут обычно от двух недель до месяца, но могут доживать и до двух месяцев. Через 36 часов (то есть 1,5 суток) после выхода из куколки они уже способны к размножению.

    За год сменяется от 9 до 20 поколений комнатных мух. Зимуют как личинки и куколки, так и взрослые оплодотворённые самки. В холодных помещениях мухи переживают зиму в неактивном состоянии и пробуждаются при температуре наружного воздуха выше 10 градусов.

    Взаимодействие с человеком

    Комнатные мухи сильно досаждают человеку, особенно в жаркие дни. Являются переносчиком болезней, особенно возбудителей кишечных инфекций, яиц глистов, глазных болезней и туберкулёза. Личинки могут вызывать тканевые и кишечные миазы[3].

    Для защиты от мух принимаются профилактические (хранение нечистот, служащих как пищей мухам и их личинкам, так и источником патогенных микроорганизмов, вне доступности мухам) и различные истребительные меры (применение инсектицидов в местах развития личинок, отравленные приманки, липкие ленты-ловушки и мухобойки в тех местах, где обильны взрослые насекомые). С помощью сеток и иных приспособлений предотвращается попадание мух в жилые помещения.

    Опарыши используются человеком как популярная наживка для рыбной ловли, привлекающая многие виды рыб. Часто опарышей разводят специально и «очищают», помещая их в ёмкость с опилками, и только потом продают. Купленных опарышей рыболовы хранят в холодильнике, чтобы замедлить окукливание.

    См. также

    Примечания

    1. Мамаев Б. М. Отряд Двукрылые, или Мухи и комары (Diptera) // Жизнь животных. Том 3. Членистоногие: трилобиты, хелицеровые, трахейнодышащие. Онихофоры / под ред. М. С. Гилярова, Ф. Н. Правдина, гл. ред. В. Е. Соколов. — 2-е изд. — М.: Просвещение, 1984. — С. 411. — 463 с.
    2. Штакельберг А. А., Бреев К. А. Комнатная муха // Большая советская энциклопедия. — 1969—1978.
    3. Дербенева-Ухова В. П. Синантропные мухи // В кн.: Руководство по медицинской энтомологии. М.: Медицина, 1974, С.176-203
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Авторы и редакторы Википедии

    Комнатная муха: Brief Summary ( Russian )

    provided by wikipedia русскую Википедию
     src= Спаривание комнатных мух  src= Личинка комнатной мухи — опарыш

    Самка за раз откладывает 70—120 белых, около 1,2 мм в длину яиц. В течение жизни самка совершает 6 и более яйцекладок. В каждой кладке — около 100 яиц. Всего за свою жизнь муха может отложить от 600 до 2000 яиц в зависимости от климатических условий. При благоприятных условиях Musca domestica размножается круглый год.

    Развитие яйца занимает от 8 до 50 часов. Мухи являются насекомыми с полным превращением. Личинки комнатных мух имеют длину до 13 мм, белого цвета, безногие, со стороны ротового отверстия заострённые, сзади усечённой формы. Живут в испражнениях, других гниющих полужидких средах.

    Через 3—25 дней и после трёх линек, личинка отползает в сухое прохладное место и превращается в куколку, образуя пупарий (отставшая и затвердевшая оболочка личинки). Фаза куколки длится от 3 дней. Взрослые насекомые живут обычно от двух недель до месяца, но могут доживать и до двух месяцев. Через 36 часов (то есть 1,5 суток) после выхода из куколки они уже способны к размножению.

    За год сменяется от 9 до 20 поколений комнатных мух. Зимуют как личинки и куколки, так и взрослые оплодотворённые самки. В холодных помещениях мухи переживают зиму в неактивном состоянии и пробуждаются при температуре наружного воздуха выше 10 градусов.

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    Авторы и редакторы Википедии

    家蠅 ( Chinese )

    provided by wikipedia 中文维基百科
    二名法 Musca domestica
    Linnaeus, 1758 亞種
    • M. d. calleva
    • M. d. domestica

    家蠅學名Musca domestica)是一種蒼蠅,是分布最廣的蠅,在人類居所佔了約90%,也是全世界分佈最廣的昆蟲之一。由於它們會傳播疾病,故被認為是害蟲。家蠅估計於6500萬年前新生代開始演化[1]

    特徵

    Housefly anatomy-key.svg I 头部 22 复眼 Sarcophagid fly Portrait.jpg
    家蠅的頭部 II 胸部 2 前气门 III 腹部 8 翅膀
    9 腹节

    成蟲長約8-12毫米。胸部呈灰色,背上有四条深色的橫線。全身都有像毛的伸出物覆蓋。雌蠅比雄蠅稍大,紅色的複眼相距亦較遠。約重8-20毫克。[2]

    家蠅只有一對翅膀,後翅已經退化為細小的平衡桿幫助穩定飛行。翅膀中脈突然向上彎曲。

    生命周期

     src=
    正在交配的家蠅。

    每一隻雌蠅每次都會生75-150顆卵,並會生數次達500顆。[3]卵呈白色,長約1.2毫米。一天之內,就可以孵化出來。它們會棲息在有機物上覓食,如垃圾或糞便。蛆呈淡白色,長約3–9毫米,口端較幼,沒有腳。它們只會活一星期,到了第三階段,它們會走到乾燥及寒冷的地方及結蛹。蛹呈紅色或褐色,長約8毫米。成蟲在野外可以活2星期至1個月。破蛹而出的成蟲就不會成長,身形較細小可能是因蛆時缺乏食物所致。[4]

    雌蠅破蛹而出後的36小時就可以交配。雄蠅會附在其後注入精子。交配只需時幾秒。[4]雌蠅一般只會交配一次,儲藏起精子來重覆產卵。

    家蠅需要溫暖來生存,越溫暖其生長率就越高。於冬天時,大部份生存的都是[4]

    習性

    家蠅會在糞便、傷口、及潮濕腐化的有機物(如食物、及屍體)上覓食。[5]家蠅只可以吃流質食物。它們會吐口水固體食物上進行初步消化,接著將之吮入。它們也會吐出部份消化的食物,將之吮回到腹部

    家蠅的食物量很高,故它們經常排出糞便,令它們成為病原體的攜帶者。雖然它們一般被限於家居之內,但也可以飛越繁殖地以外的幾里。它們只會在日間活躍,於夜間休息。

    性別

    家蠅的性別決定是生物研究的對象。[6]大自然中有多種性別決定模式,一般在同一物種中只有一種。但是,家蠅卻有多種不同的性別決定模式,如雄性遺傳變異、雌性遺傳變異及母方控制。

    傳播疾病

    以下是家蠅機械性傳播的疾病:

    以下是家蠅為病原體的疾病:

    農藥殘留快速檢測

    台灣的農委會農業試驗所研發農藥殘留快速檢測技術,使用感性家蠅品系進行農藥檢測,於封閉式實驗室繁殖該感性家蠅品系,待家蠅成熟後,於家蠅體內萃取出神經酵素--乙醯膽鹼酯酶 (Acetylcholinesterase ,AChE),根據抗膽鹼類農藥會抑制乙醯膽鹼酯酶活性之原理,檢驗農作物是否有農藥殘留。該技術檢測耗時短,實際應用上能大幅縮短農作物檢驗時間,維持農作物的新鮮度,有利於市場消售渠道及衛生單位檢驗把關。[8] [9]

    參考

     src= 维基共享资源中相关的多媒体资源:家蠅  src= 维基物种中的分类信息:家蠅
    1. ^ Brian M. Wiegmann, David K. Yeates, Jeffrey L. Thorne, Hirohisa Kishino, a fly's head, showing compound eyes and hair
    2. ^ Larraín, Patricia & Salas, Claudio. House fly (Musca domestica L.) (Diptera: Muscidae) development in different types of manure [Desarrollo de la Mosca Doméstica (Musca domestica L.) (Díptera: Muscidae) en Distintos Tipos de Estiércol]. Chilean Journal of Agricultural Research. 2008, 68: 192–7. ISSN 0718-5839. doi:10.4067/S0718-58392008000200009.
    3. ^ Stuart M. Bennett. Housefly. 2003.
    4. ^ 4.0 4.1 4.2 Anthony DeBartolo. Buzz off! The housefly has made a pest of himself for 25 million years. Chicago Tribune. 1986-06-05. (原始内容存档于2004-08-05).
    5. ^ Adapted from Dewey M. Caron. House flies. University of Rhode Island. 1999. (原始内容存档于2010-05-29).
    6. ^ Dübendorfer A, Hediger M, Burghardt G, Bopp D. Musca domestica, a window on the evolution of sex-determining mechanisms in insects. International Journal of Developmental Biology. 2002, 46 (1): 75–9. PMID 11902690.
    7. ^ A. L. Szalanski, C. B. Owens, T. Mckay & C. D. Steelman. Detection of Campylobacter and Escherichia coli O157:H7 from filth flies by polymerase chain reaction. Medical and Veterinary Entomology. 2004, 18: 241–6. doi:10.1111/j.0269-283X.2004.00502.x.
    8. ^ 蒼蠅成為台灣新食安英雄!蔬果有無農藥殘留?10分鐘就知,三立新聞網,2014年10月14日
    9. ^ 蒼蠅護食安 提煉酵素揪毒蔬果,中華電視公司,2014年10月10日

    外部連結

     title=
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    维基百科作者和编辑

    家蠅: Brief Summary ( Chinese )

    provided by wikipedia 中文维基百科

    家蠅(學名:Musca domestica)是一種蒼蠅,是分布最廣的蠅,在人類居所佔了約90%,也是全世界分佈最廣的昆蟲之一。由於它們會傳播疾病,故被認為是害蟲。家蠅估計於6500萬年前新生代開始演化

    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    维基百科作者和编辑

    イエバエ ( Japanese )

    provided by wikipedia 日本語
    イエバエ Musca domestica housefly.jpg 分類(ウイルス) : 環縫短角群 Cyclorrhaphous Brachycera : 動物界 Animalia : 節足動物門 Arthropoda : 昆虫綱 Insecta : ハエ目(双翅目) Diptera 亜目 : ハエ亜目(短角亜目) Brachycera 下目 : ハエ下目 Muscomorpha 上科 : イエバエ上科 Muscoidea : イエバエ科 Muscidae 亜科 : イエバエ亜科 Muscinae : イエバエ属 Musca : イエバエ M. domestica
    L., 1758

    イエバエ(家蠅、Musca domestica)はイエバエ科に属すハエの一種。世界に広く分布し、体長は1cm前後、名の通り人家に多く発生し、ヒトが暮らす多くの場所で最も目に付くハエの1つである。ヒトの排泄物や腐った食物などを好み、多くの感染症を媒介する。

    執筆の途中です この項目は、動物に関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めていますPortal:生き物と自然プロジェクト:生物)。  src= ウィキメディア・コモンズには、イエバエに関連するメディアがあります。
     title=
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    ウィキペディアの著者と編集者
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia 日本語

    イエバエ: Brief Summary ( Japanese )

    provided by wikipedia 日本語
    license
    cc-by-sa-3.0
    copyright
    ウィキペディアの著者と編集者
    original
    visit source
    partner site
    wikipedia 日本語