Multimedia w Wikimedia Commons 
Hasło w Wikisłowniku Dziwonia zwyczajna[3], dziwonia (Erythrina erythrinus) – gatunek małego ptaka wędrownego z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae).
Wyróżniono kilka podgatunków E. erythrinus[4][5][3]:
Zamieszkuje północno-wschodnią Europę i Azję Środkową od Szwecji przez Syberię aż do Morza Beringa, a także Kaukaz, północny Iran i Afganistan, Pakistan i zachodnie Himalaje, Tybet i Chiny oraz Japonię pomiędzy 25º a 68º szerokości geograficznej. Zimuje w południowej Azji od południowego Iranu po południowo-wschodnie Chiny, Indie, Birmę i Indochiny. Stopniowo rozprzestrzenia się ze swych leśnych stanowisk we wschodniej Europie i Syberii w kierunku zachodnim. W regionach górskich, południowej Europie aż po środkowe Chiny populacje są izolowane.
W Polsce nieliczny ptak lęgowy, lokalnie (w dolinach dużych rzek i na wybrzeżu) średnio liczny[6]. Spotykany jest w całej Polsce, w tym w niższych górach, choć rozmieszczenie jest bardzo nierównomierne i przeważnie związane z wodą – głównie w dolinach dużych i mniejszych rzek, wokół jezior i stawów hodowlanych, np. na wybrzeżu Bałtyku, Mazurach i Lubelszczyźnie. Przeloty w maju–czerwcu oraz sierpniu–wrześniu. Dziwonie to ptaki, które gnieżdżąc się w Polsce nietypowo migrują zimą do południowej Azji (a nie jak większość tutejszej awifauny do Afryki lub śródziemnomorskiej Europy)
Ptak o krępej sylwetce, dużej głowie i dość długim ogonie. Dziób w kształcie stożka, mocny i o wypukłych krawędziach. Samiec na piersi, szyi, głowie i kuprze lśni czerwoną (szkarłatną) barwą, skrzydła ciemnobrązowe. Właściwą szatę zyskuje dopiero w 3-4 roku życia. Wierzch ciała jest brązowy, a na grzbiecie widnieją brązowawe smugi. Samica i młode oliwkowobrązowe, podobne do wróbla. Ubarwione są skromnie, jak też niewybarwione jeszcze samce, od spodu widać ciemne plamkowanie. U obu płci biały spód ciała i dwie niezbyt wyraźne płowe pręgi na skrzydłach.
Gatunek podobny do gila, choć mniejszy od niego i nie ma w ubarwieniu czarnej barwy. Kształtem i barwami bardziej przypomina makolągwę zwyczajną.
Charakterystyczny śpiew samca na wiosnę jest krótką, fletową, kilkusylabową gwiżdżącą piosenką i przypomina melodię wydawaną przez wilgę. To czyste "titu tejutja". Najintensywniej go słychać rano, choć roznosi się też w godzinach południowych i nawet w lipcu, gdy większość śpiewających ptaków milczy. Samce, choć dopiero po paru latach mają szatę dojrzałą to już w pierwszym roku życia zaczynają śpiewać (może więc z pozoru wyglądać, że to samica wykonuje pieśń godową).
Bujne, gęste zarośla, wikliny nadrzeczne, doliny rzek i stawów (obrzeża olsów), zadrzewienia, zakrzewione torfowiska wysokie, tereny podmokłe, strefy przybrzeżne, mokradła, kępy i pasy zieleni, a niekiedy zaniedbane ogrody. Zamieszkuje siedliska, które sąsiadują z obszarami otwartymi. Istotna jest też dobrze wykształcona warstwa krzewów i pokrywa ziół.
W gęstych gałązkach krzewu, rzadziej w trawie na wysokości od 30 do 150 cm nad ziemią, bardziej na skraju niż w głębi roślinności. Jest dobrze ukryte nisko w krzewie lub w zielnej roślinności. Konstrukcja uwita jest luźno z łodyżek i gałązek, a wyścielenie stanowią suche trawy i włosie.
W czerwcu składa 3–5 jaj z tłem jasnoniebieskim z nielicznymi, czerwonymi lub brązowymi plamkami o średnich wymiarach 19x14 mm. Wyprowadza jeden lęg w ciągu roku.
Od złożenia ostatniego jaja trwa ok. 12 dni. Pisklęta przebywają w gnieździe ok. 11–12 dni.
Drobne owady, nasiona mniszka lekarskiego, jagody i babki oraz nasiona, pączki drzew i krzewów, drobne listki. Pokarm dla piskląt jest podobny do diety ptaka dorosłego.
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[7].
Utrata siedlisk lęgowych dziwonii powodowana jest przez osuszanie terenów podmokłych i wycinanie roślinności w dolinach rzecznych.
Dziwonia zwyczajna, dziwonia (Erythrina erythrinus) – gatunek małego ptaka wędrownego z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae).
.jpg)
