Multimedia w Wikimedia Commons Makak krabożerny[3], makak jawajski[4] (Macaca fascicularis) – gatunek małpy wąskonosej z rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).
Gatunek inwazyjny[5].
Zasięg występowania
Azja Południowo-Wschodnia, od Zatoki Bengalskiej do Filipin.
Charakterystyka
Długość ciała, w zależności od podgatunku, 38–55 cm, ogona 40–65 cm. Masa samców 5–9 kg, a samic 3–6 kg. Grzbiet oliwkowy lub brązowozielony, spód białoszary, ręce, nogi i ogon czarne. Prowadzi nadrzewny tryb życia. Potrafi pływać i nurkować. Żywi się głównie owocami, owadami, małżami i krabami. Zjada zarówno pokarmy zwierzęce, jak i roślinne.
Makaki krabożerne są zwierzętami socjalnymi, żyją w stadach od 5 do ponad 60 osobników. Po ciąży trwającej od 167 do 193 dni samica rodzi jedno młode, które po urodzeniu ma czarne futro i waży około 350 g.
Systematyka
Podgatunki
Wyróżnia się dziesięć podgatunków M. fascicularis[6][3]:
-
M. fascicularis atriceps – koczkodan ciemnoczapeczkowy
-
M. fascicularis aureus – koczkodan birmański
-
M. fascicularis condorensis – koczkodan morski
-
M. fascicularis fascicularis – makak krabożerny
-
M. fascicularis fuscus – koczkodan wyspowy
-
M. fascicularis karimondjawae – koczkodan tropikalny
-
M. fascicularis lasiae – koczkodan samotny
-
M. fascicularis philippinensis – koczkodan filipiński
-
M. fascicularis tua – koczkodan przybrzeżny
-
M. fascicularis umbrosus – koczkodan nikobarski
Ciekawostki
Makak jawajski był wykorzystywany jako zwierzę laboratoryjne w doświadczeniach, które doprowadziły do odkrycia szczepionki przeciw wirusowi choroby Heinego-Medina.
Przypisy
-
↑ Macaca fascicularis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
-
↑ Ong, P. & Richardson, M. 2008, Macaca fascicularis [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-3 [dostęp 2015-10-08] (ang.).
-
↑ a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 47. ISBN 978-83-88147-15-9.
-
↑ K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 183, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
-
↑ GISD, www.issg.org [dostęp 2017-11-25] .
-
↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Macaca fascicularis. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2015-10-08]
Bibliografia
- Mały słownik zoologiczny: ssaki. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1978.
- Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Macaca fascicularis. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2 stycznia 2009]
