dcsimg

Distribution ( шпански; кастиљски )

добавил IABIN
Chile Central
лиценца
cc-by-nc-sa-3.0
авторски права
Universidad de Santiago de Chile
автор
Pablo Gutierrez
соработничко мреж. место
IABIN

Acer monspessulanum ( шпански; кастиљски )

добавил wikipedia ES
 src=
Flores de arce negro en primavera.

Acer monspessulanum, el arce de Montpellier, enguelgue, en la región leonesa o mundillo, es una especie de árbol perteneciente a la familia de las sapindáceas.

 src=
Detalle de la hoja en otoño.
 src=
Frutos.

Hábitat

Es una especie de arce nativo de la región mediterránea, extendida desde Marruecos y Portugal al oeste hasta Turquía y el Líbano por el este. Por el norte llega hasta los montes Jura en Francia y hasta Alemania[2][3][4]

Descripción

Es un árbol de tamaño medio y con follaje frondoso que crece hasta una altura de 10-15 m (raramente hasta los 20).[5]​ El tronco mide una media de 75 cm de diámetro, con corteza gris oscura y suave en los árboles jóvenes y finamente estriada en los ejemplares viejos. Entre las demás especies de arce se distingue por sus pequeñas hojas trilobuladas de unos 3-6 cm, de un color verde oscuro, con un tacto un poco poroso. Las hojas caen en otoño, normalmente hacia noviembre. Las flores brotan en primavera, en péndulos amarillos de unos 2-3 cm.[3][4]​ Los frutos son disámaras de aproximadamente 3 cm de longitud, con las dos alas prácticamente paralelas entre sí. Su madera es valiosa.

Taxonomía

Acer monspessulanum fue descrita por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 1056, en el año 1753.[6]

Etimología

Acer: nombre genérico que procede del latín ǎcěr, -ĕris = (afilado), referido a las puntas características de las hojas o a la dureza de la madera que, supuestamente, se utilizaría para fabricar lanzas. Ya citado en, entre otros, Plinio el Viejo, 16, XXVI/XXVII, refiriéndose a unas cuantas especies de Arce.[7]

monspessulanum: epíteto geográfico que alude a su localización en Montpellier.

Variedades

Existen numerosas subespecies y variedades, aunque pocas son relevantes distintivamente. la más conocida es el Acer monspessulanum microphyllum de Turquía y el Líbano.

Sinonimia
Nombre común
  • Castellano: acer, acere, acere duro, acirón, afre, almez borde, arce, arce de Montpeller, arce de Montpellier, arce silvestre, azar, ácer, ácere, ácere duro, escarrio, escarrón, enguelgue, palo santo, retembladera, sacere, sácere, uro, ázar, ázare.[9]

Referencias

  1. «Acer monspessulanum». Lista Roja de especies amenazadas de la UICN 2022 (en inglés). ISSN 2307-8235.
  2. Flora Europaea: Acer monspessulanum
  3. a b Rushforth, K. D. (1999). Trees of Britain and Europe. ISBN 0-00-220013-9.
  4. a b van Gelderen, C.J. & van Gelderen, D.M. (1999). Maples for Gardens: A Color Encyclopedia.
  5. Fleurs de France: Acer monspessulanum
  6. Acer monspessulanum en Trópicos
  7. Texto Latín de Plinio el Viejo, Libro 16 - En Pliny the Elder: the Natural History, Chicago University, 2006
  8. The plant list. «The plant list» (en inglés). Consultado el 13 de diciembre de 2018.
  9. «Acer monspessulanum». Real Jardín Botánico: Proyecto Anthos. Consultado el 24 de noviembre de 2009.

Bibliografía

  • Bailey, L. H. & E. Z. Bailey. 1976. Hortus Third i–xiv, 1–1290. MacMillan, New York.

 title=
лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Autores y editores de Wikipedia
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia ES

Acer monspessulanum: Brief Summary ( шпански; кастиљски )

добавил wikipedia ES
 src= Flores de arce negro en primavera.

Acer monspessulanum, el arce de Montpellier, enguelgue, en la región leonesa o mundillo, es una especie de árbol perteneciente a la familia de las sapindáceas.

 src= Detalle de la hoja en otoño.  src= Frutos.
лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Autores y editores de Wikipedia
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia ES

Trokrpi javor ( шпански; кастиљски )

добавил wikipedia SL

Trokrpi javor (znanstveno ime Acer monspessulanum) je listopadno drevo iz družine sapindovk.

Opis

Vrstno ime je to drevo dobilo po mestecu Montpellier v Franciji.

Trokrpi javor zraste povprečno od 6-7 metrov visoko, izjemoma pa celo do 20 m in ima veliko in široko krošnjo. Deblo drevesa je ravno, pokrito pa je s sivo rumeno skorjo, ki je pri mladih drevesih gladka, pri starih pa podolžno razpoka.

Mladi poganjki so rdeče sive barve, tanki in gladki. Iz njih se razvijejo listi, ki so od vseh vrst javorov najmanjši, saj dosežejo le od 3-6 cm v dolžino in 3-7 cm v širino. Nameščeni so na 2-5 cm dolge peclje. Usnjati gladki listi so trokrpi, o čemer priča že slovensko ime rastline, po zgornji strani so svetleče zeleni, na spodnji pa temnejše zeleni.

Dvospolni cvetovi so majhni, zelenkasto rumeni in združeni v majhna socvetja. Drevo zacveti pred olistanjem, iz oplojenih cvetov pa se razvijejo krilata 2-3 cm dolga viseča semena, ki rastejo v paru. Krila so obrnjena navzdol, na bazi pa so zožana.

Razširjenost in uporabnost

Trokrpi javor je razširjen po celi južni Evropi od Pirenejev do Male Azije in v Severni Afriki. Uspeva na svetlih mestih in dobro prenaša sušo. Razmnožuje se s semeni, ki jih raznaša veter. Najbolje uspeva na apnenčasti in skalnati podlagi.

Les trokrpega javora je med vsemi vrstami javora najtrši in najgostejši. Les je rdečkaste barve in nima večje gospodarske vrednosti. Največ ga sadijo v žive meje in kot okrasno drevo.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Avtorji in uredniki Wikipedije
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia SL

Trokrpi javor: Brief Summary ( шпански; кастиљски )

добавил wikipedia SL

Trokrpi javor (znanstveno ime Acer monspessulanum) je listopadno drevo iz družine sapindovk.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Avtorji in uredniki Wikipedije
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia SL