Multimedia w Wikimedia Commons Buccinidae – jedna z najliczniejszych pod względem liczby gatunków rodzin morskich ślimaków. Jej przedstawiciele są szeroko rozpowszechnieni w morzach stref umiarkowanego i chłodnego klimatu. Niektóre gatunki mają znaczenie gospodarcze.
Cechy morfologiczne
Muszla o różnej wielkości, od małych po duże, mają kształt wrzecionowaty lub owalny. Skrętka ostro zakończona, wzniesiona, ostatni skręt jest rozdęty. Otwór muszli często o pofalowanych brzegach. Powierzchnia muszli jest gładka lub pokryta poprzecznymi i spiralnymi żebrami. Wrzeciono jest zazwyczaj gładkie. Rynna syfonalna jest krótka, u niektórych gatunków występuje głęboki dołek osiowy. Muszla z grubym periostrakum. Ślimaki zaopatrzone w wieczko konchiolinowe[2]. Noga jest duża, a ryjek długi. Oczy są położone u podstawy czułków[2].
Występowanie
Przedstawiciele rodziny są szeroko rozprzestrzenione w litoralu mórz strefy umiarkowanej i chłodnej na półkuli północnej[2][3].
Są wszystkożercami, polują na bezkręgowce bentosowe (głównie małże, skorupiaki), żerują na padlinie. Mają wyczulony zmysł węchu (chemorecepcja), pozwalający odnajdywać miejsca, w których znajduje się rozkładające się mięso. Są aktywne głównie nocą, za dnia szukają ukrycia w zakamarkach dna, wśród koralowców[2].
Jaja składają w pakietach, otoczonych rogowymi kapsułkami. Rozwijające się zarodki mogą zjadać jaja sąsiadujące w pakiecie [2].
Interakcje międzygatunkowe
Przedstawiciele rodziny są chętnie zjadane przez ryby, także te ważne pod względem gospodarczym (np. wątłusz Gadus morhua, łupacz (Melanogrammus aeglefinus))[2]. Niektóre gatunki są poławiane przez człowieka w celach konsumpcyjnych[3].
Systematyka
Muszla trąbika zwyczajnego.
Przedstawiciel rodzaju
Busycon na plaży.
Puste muszle trąbika zwyczajnego bywają wykorzystywane przez kraby pustelniki, takie jak ten
Pagurus bernhardus (Juist, Morze Północne, Niemcy).
Ugotowane trąbiki po wyjęciu z muszli.
Rodzinę wyróżnił Rafinesque w 1815 roku. Rodzajem typowym jest rodzaj Buccinum[4]. Do rodziny należy kilkaset gatunków ślimaków morskich, zebranych w kilkunastu rodzajach. W piśmiennictwie polskim określane są czasami jako trąbiki[2].
Rodzinę dzieli się na następujące podrodziny[5]:
- Buccininae Rafinesque, 1815
- plemię Ancistrolepidini Habe & Sato, 1973
- plemię Buccinini Rafinesque, 1815
- plemię Buccinulini Finlay, 1928
- plemię Colini Gray, 1857
- plemię Cominellini Gray, 1857
- plemię Liomesini P. Fischer, 1884
- plemię Parancistrolepidini Habe, 1972
- plemię Prosiphonini Powell, 1951
- plemię Volutopsiini Habe & Sato, 1973
- Beringiinae Golikov & Starobogatov, 1975
- Busyconinae Wade, 1917 (1867)
- plemię Busyconini Wade, 1917 (1867)
- plemię Busycotypini Petuch, 1994
- Donovaniinae Casey, 1904
- Pisaniinae Gray, 1857
- Siphonaliinae Finlay, 1928
Do rodziny zalicza się następujące rodzaje[6]:
-
Aeneator Finlay, 1927
-
Afer Conrad, 1858
-
Aidemofusus Kosyan & Kantor 2013
-
Afrocominella Iredale, 1918
-
Ameranna Landau & Vermeij, 2012
-
Americominella Klappenbach & Ureta, 1972
-
Ancistrolepis Dall, 1895
-
Anna Risso, 1826
-
Anomacme Strebel, 1905
-
Anomalosipho Dautzenberg & H. Fischer, 1912
-
Antarctodomus A. Adams, 1863
-
Antarctoneptunea Dell, 1972
-
Antillophos Woodring, 1928
-
Antistreptus Dall, 1902
-
Aulacofusus Dall, 1918
-
Austrocominella Ihering, 1907, wymarły
-
Austrofusus Kobelt, 1879
-
Bailya M. Smith, 1944
-
Barbitonia Dall, 1916
-
Bathyancistrolepis Habe & Ito, 1968
-
Bathybuccinum Golikov & Sirenko, 1989
-
Bathydomus Thiele, 1912
-
Bayerius Olsson, 1971
-
Beringius Dall, 1887
-
Boreokelletia Anderson, 1964 †
-
Buccinulum Deshayes, 1830
-
Buccinum Linnaeus, 1758
-
Buccipagoda Ponder, 2010
-
Burnupena Iredale, 1918
-
Busycon Röding, 1798
-
Caducifer Dall, 1904
-
Calagrassor Kantor, Puillandre, Fraussen, Fedosov & Bouchet, 2013
-
Calliloncha Lus, 1978
-
Cancellopollia Vermeij & Bouchet, 1998
-
Cantharus Röding, 1798
-
Cavineptunea Powell, 1951
-
Chauvetia Monterosato, 1884
-
Chickcharnea Petuch, 2002
-
Chlanidota Martens, 1878
-
Chlanificula Powell, 1958
-
CleaA. Adams, 1855
-
Clinopegma Grant & Gale, 1931
-
Clivipollia Iredale, 1929
-
Colus Röding, 1798
-
Cominella Gray, 1850
-
Corneobuccinum Golikov & Gulbin, 1977
-
Crassicantharus Ponder, 1972
-
Coraeophos Makiyama, 1936 †
-
Cymatophos Pilsbry & Olsson, 1941
-
Dianthiphos Watters, 2009
-
Drepanodontus Harasewych & Kantor, 2004
-
Egotistica Marwick, 1934
-
Engina Gray, 1839
-
Enginella Monterosato, 1917
-
Enigmatocolus Fraussen, 2008
-
Engoniophos Woodring, 1928
-
Europhos Landau, Harzhauser, Islamoglu & Silva, 2014 †
-
EosiphoThiele, 1929
-
Euthrenopsis Powell, 1929
-
Euthria M. E Gray, 1850
-
Euthriostoma Marche-Marchard & Brebion, 1977
-
Falsilatirus Emerson & Moffitt, 1988
-
Falsimohnia Powell, 1951
-
Falsitromina Dell, 1990
-
Fascinus Hedley, 1903
-
Fax Iredale, 1925
-
Fusinella Thiele, 1917
-
Fusipagoda Habe & Ito, 1965
-
Gemophos Olsson & Harbison 1953
-
Germonea Harasewych & Kantor, 2004
-
Glaphyrina Finlay, 1927
-
Glypteuthria Strebel, 1905
-
Godfreyena Iredale, 1934
-
Habevolutopsius Kantor, 1983
-
Helicofusus Dall, 1916
-
Hesperisternia Gardner, 1944
-
Jania Bellardi, 1873 wymarły
-
Japelion Dall, 1916
-
Japeuthria Iredale, 1918
-
Jerrybuccinum Kantor & Pastorino, 2009
-
Kelletia Fischer, 1884
-
Kryptos Dautzenberg & Fischer, 1896
-
Latisipho Dall, 1916
-
Liomesus Stimpson, 1865
-
Lirabuccinum Vermeij, 1991
-
Loochooia McNeil, 1961
-
Lusitromina Harasewych & Kantor, 2004
-
Lussivolutopsius Kantor, 1983
-
Manaria E. A. Smith, 1906
-
Metaphos Olsson, 1964
-
Meteuthria Thiele, 1912
-
Micrologus Fraussen & Rosado, 2011
-
Mohnia Friele in Kobelt, 1879
-
Monostiolum Dall, 1904
-
Muffinbuccinum Harasewych & Kantor, 2004
-
Nassaria Dall, 1916
-
Nassicola Finlay, 1924 wymarły
-
Neancistrolepis Habe & Sato, 1972
-
Neobuccinum Smith, 1877
-
Neoteron Pilsbry & Lowe, 1932
-
Neptunea Röding, 1798
-
Nicerna Woodring, 1964
-
Northia Gray, 1847
-
Ornatoconcha Lus, 1987
-
Ovulatibuccinum Golikov & Sirenko, 1989
-
Parabuccinum Harasewych, Kantor & Linse, 2000
-
Paracalliloncha Lus, 1987
-
Paracominia Powell & Bartrum, 1929
-
Pararetifusus Kosuge, 1967
-
Pareuthria Strebel, 1905
-
Parficulina Powell, 1958
-
Parviphos Sarasua, 1984
-
Penion Fischer, 1884
-
Phaenomenella Fraussen, 2006
-
Philindophos Shuto, 1969 †
-
Phos Montfort, 1810
-
Pisania Bivona-Bernardi, 1832
-
Plicibuccinum Golikov & Gulbin, 1977
-
Plicifusus Dall, 1902
-
Pollia Gray, 1834
-
Pomahakia Finlay, 1927 wymarły
-
Preangeria K. Martin, 1921
-
Probuccinum Thiele, 1912
-
Prodotia Dall, 1924
-
Proneptunea Thiele, 1912
-
Prosipho Thiele, 1912
-
Pseudofax Finlay & Marwick, 1937 wymarly
-
Pseudoliomesus Habe & Sato, 1972
-
Pseudoneptunea Kobelt, 1882
-
Ptychosalpinx Gill, 1868
-
Pusio Gray, 1833
-
Pyrolofusus Friele, 1882
-
Retifusus Dall, 1916
-
Retimohnia McLean, 1995
-
Rhipophos Woodring, 1964 †
-
Savatieria Rochebrune & Mabille, 1885
-
Searlesia Harmer, 1914
-
Serratifusus Darragh, 1969
-
Siphonalia A. Adams, 1863
-
Solenosteira Dall, 1890
-
Spikebuccinum Harasewych & Kantor, 2004
-
Steye Faber, 2004
-
Strebela Kantor & Harasewych 2013
-
Sulcosinus Dall, 1895
-
Tacita Lus, 1971
-
Tasmeuthria Iredale, 1925
-
Thalassoplanes Dall, 1908
-
Thermosipho Kantor, Puillandre, Fraussen, Fedosov & Bouchet, 2013
-
Tomlinia Peile, 1937
-
Trajana Gardner, 1948
-
Tritiaria Conrad, 1865 †
-
Troschelia Mörch, 1876
-
Truncaria Adams & Reeve, 1850
-
Turrisipho Dautzenberg & Fischer, 1912
-
Turrivolutopsius Tiba & Kosuge, 1979
-
Volutharpa Fischer, 1856
-
Volutopsion Habe & Ito, 1965
-
Volutopsius Mörch, 1857
-
Zelandiella Finlay, 1926 †
Przypisy
-
↑ Buccinidae, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
-
↑ a b c d e f g Rafał Wąsowski: Muszle: przewodnik. Warszawa: MULTICO, 2000, s. 178. ISBN 83-7073-250-X.
-
↑ a b Peter S. Dance: Muszle. Warszawa: Wiedza i Życie S.A., 1998, s. 128. ISBN 83-7184-921-4.
-
↑ Welter Schultes, F.: Family summary for Buccinidae (ang.). AnimalBase, 2013. [dostęp 1 grudnia 2015].
-
↑ Bouchet P., Rocroi J.-P., Frýda J., Hausdorf B., Ponder W., Valdés Á. & Warén A. 2005. Classification and nomenclator of gastropod families. Malacologia 47(1-2): 1–397.
-
↑ Bouchet P. Gofas S. 2015. Buccinidae Rafinesque, 1815. World Register of Marine Species: MolluscaBase (2015), dostęp:2015-11-28