nimet breadcrumb-navigoinnissa
Taro verwys gewoonlik na die plant Colocasia esculenta, die mees algemeen gekweekte spesie in die Araceae-familie en waarvan die knolle, blare en blaarstele as groente gebruik word.
Colocasia esculenta is vermoedelik nie inheems aan Suid-Indië en Suidoos-Asië nie, maar word algemeen daar gekweek.[1][2] Dit is ’n meerjarige, tropiese gewas wat hoofsaaklik vir sy knolle gekweek word. Ook die blare word geëet. In Afrika, Oseanië en Suid-Indië is dit ’n stapelvoedsel en waarskynlik een van die vroegs gekweekte gewasse.[3] Dit het vermoedelik in die Indies-Maleise ekosone ontstaan, dalk Oos-Indië, Nepal en Bangladesj, en van daar ooswaarts versprei na Suidoos-Asië, Oos-Asië en die Pasifiese eilande; weswaarts na Egipte en daarna suid- en weswaarts na Oos- en Wes-Afrika. Van daar het dit na die Karibiese gebied en die Amerikas versprei.
Dit is onder verskeie plaaslike name bekend en word dikwels "olifantore" genoem wanneer dit as ’n ornamentele plant gegoei word.
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Taro.
Wikispecies het meer inligting verwant aan: Taro
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
Taro verwys gewoonlik na die plant Colocasia esculenta, die mees algemeen gekweekte spesie in die Araceae-familie en waarvan die knolle, blare en blaarstele as groente gebruik word.
Colocasia esculenta is vermoedelik nie inheems aan Suid-Indië en Suidoos-Asië nie, maar word algemeen daar gekweek. Dit is ’n meerjarige, tropiese gewas wat hoofsaaklik vir sy knolle gekweek word. Ook die blare word geëet. In Afrika, Oseanië en Suid-Indië is dit ’n stapelvoedsel en waarskynlik een van die vroegs gekweekte gewasse. Dit het vermoedelik in die Indies-Maleise ekosone ontstaan, dalk Oos-Indië, Nepal en Bangladesj, en van daar ooswaarts versprei na Suidoos-Asië, Oos-Asië en die Pasifiese eilande; weswaarts na Egipte en daarna suid- en weswaarts na Oos- en Wes-Afrika. Van daar het dit na die Karibiese gebied en die Amerikas versprei.
Dit is onder verskeie plaaslike name bekend en word dikwels "olifantore" genoem wanneer dit as ’n ornamentele plant gegoei word.
Colocasia esculenta ye una especie de planta fanerógama perteneciente a la familia de les aracees.
Son plantes yerbácees, perennifolies, con un tubérculu subgloboso, estolonífero, soterrañu, qu'algama un tamañu de 6 cm de diámetru. Les fueyes son peltaes, cola llámina de 32–36 cm de llargu y 22–70 cm d'anchu. Les inflorescencies son axilares, fragantes con arume a frutes, tien un pedúnculu de 9–80 cm de llargu; y espata d'hasta 43 cm de llargu. Los frutos son bayes subglobosas a oblongues, de 3.5–5 mm de llargu y 2.5–3.9 mm de diámetru; con semilla elipsoides, de color café clares.[2]
La estensión de la zona d'orixe del taro ta inda en discutiniu, toos el autores coinciden en que s'asitia nel Nordeste de la India, Sudeste d'Asia, estendiéndose según otru autores tamién hasta Australia y Nueva Guinea.[3]
Puede vegetar n'arrozales o en tierres altes onde l'agua ye suministrada costantemente por agua o regación. Delles variedaes crecen tamién fora de los trópicos, en llugares como Corea y Xapón. En Corea, ye llamáu toran (土卵) que significa "güevu de la tierra", el cormo púlgase y los retueyos de les fueyes son sofritos. El cormo llámase sato-imo (里芋) en xaponés.
Ye un alimentu tradicional en munches árees tropicales del mundu y la base pa faer el poi en Ḥawai. La planta ye indigerible si cómese cruda por cuenta de les sustances ergásticas nes célules de la planta. Produz severos problemes gastrointestinales nun siendo que se cocine.[4]
Como en cuasi toles verdures, les fueyes de taro son riques en vitamines y minerales y fonte de fibra dietética. Na so forma cruda, la planta ye tóxica por cuenta de la presencia d'oxalato de calciu y la presencia de rafidios nes célules vexetales con forma d'aguya.[5]
El taro apreciar nel África Occidental, China, na Polinesia, les islles del Océanu Índicu y de les Antilles. La collecha mundial ye d'alredor de 9,2 millones de tonelaes (FAO 2002), los principales productores son Nixeria, Ghana, China y Costa de Marfil.
Producción en tonelaes. Cifres 2004-2005
Données de FAOSTAT (FAO) Base de données de la FAO, accès du 14 novembre 2006
Nixeria 4 027 000,00 38 % 4 027 000,00 38 % Ghana 1 800 000,00 17 % 1 800 000,00 17 % 
China 1 638 328,00 15 % 1 638 500,00 16 % 
Camerún 1 127 560,00 11 % 1 100 000,00 10 % Costa de Marfil 370 000,00 3 % 370 000,00 4 % 
Papúa Nueva Guinea 256 000,00 2 % 260 000,00 2 % Madagascar 200 000,00 2 % 200 000,00 2 % 
Xapón 184 800,00 2 % 184 800,00 2 % 
Ruanda 136 359,00 1 % 136 895,00 1 % 
Filipines 102 274,00 1 % 102 000,00 1 % 
República Centroafricana 100 000,00 1 % 100 000,00 1 % 
Exiptu 116 673,00 1 % 100 000,00 1 % Otros países 556 308,00 5 % 501 596,00 5 % Total 10 615 302,00 100 % 10 520 791,00 100 % Colocasia esculenta describióse por (L.) Schott y espublizóse en Meletemata Botanica 18. 1832.[6]
Colocasia: nome xenéricu que deriva de l'antigua pallabra griega kolokasion que'l botánicu griegu Dioscórides (sieglu 1 dC) asignaba a los raigaños comestibles, tantu de Colocasia esculenta como de Nelumbo nucifera.[7]
escolentum: epítetu llatín que significa "comestible".[8]
Ye comúnmente llamáu taro (del tahitianu), raramente llamáu kalo (del ḥawaianu) o cará en Brasil, yautía cocu en República Dominicana y malanga en Puertu Ricu, Costa Rica, Guatemala, Méxicu, Hondures, y Cuba. En Perú conozse como bituca , y en dellos llugares del sur, como onkucha o unkucha . En Nicaragua conocer por quequisque o quiquisque. Nes Islles Canaries conocer por "ñame" anque esti términu refierse de normal a otres plantes comestibles del xéneru Dioscorea. En Venezuela conózse-y como ocumo chinu, en Panamá como otoe,en Bolivia conozse como papa balusa y en Sudáfrica conozse como madumbe, en Colombia, amás del términu malanga y tamién Papachina, o raramente puede faese referencia col términu pipa.[11]
.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Colocasia esculenta ye una especie de planta fanerógama perteneciente a la familia de les aracees.
Taro (Colocasia esculenta) és una planta conreada, en països tropicals com la Xina o Hawaii, pels seus corms comestibles o secundàriament per les seves fulles o flors.
La planta ha de ser consumida cuita (bullida, fregida, etc.), ja que si es menja crua ocasiona greus problemes digestius.
És rica en midó, vitamines i minerals. Pel seu contingut alt en àcid oxàlic ha de ser evitada per persones amb problemes de pedres al ronyó
En altres projectes de Wikimedia:
Kolokázie jedlá (Colocasia esculenta) či též taro je druh jednoděložné rostliny z čeledi árónovité (Araceae). Jde o velmi starou kulturní rostlinu.
Velké, dlouze řapíkaté, srdčité až střelovité listy (dosahují výše i 2 m) vyrůstají z podzemních hlíz. Vícečetné květenství drobných květů bývá obaleno toulcem.
Hlízy (až 5 kg) jsou významnou součástí tradičního jídelníčku řady zemí Asie a Afriky. Používají se vařené, pečené, smažené, suší a melou se na mouku, vyrábí se z nich škrob, který má menší zrna a lepší dietetické vlastnosti než u brambor. Dužina hlíz má bílou až smetanovou barvu, jemnou chuť a po uvaření měkkou, až mírně rosolovitou konzistenci. Hodí se k přípravě polévek, kaší, příloh k masu, ale i sladkých dezertů. Řapíky a mladé listy tara a příbuzných rostlin se jedí jako zelenina, podobně jako mangold a špenát. Taro pěstovali a jedli již staří Číňané, Indové, Egypťané a Římané, v současné době se nejvíce používají v kuchyních Jihovýchodní Asie, Indonésie a Tichomoří. Místy je pěstována i jako okrasná rostlina. Hlízy některých odrůd obsahují škodlivou kyselinu šťavelovou, proto se doporučuje jejich důkladné tepelné zpracování, vodu po vaření hlíz je vhodné vylít. V České republice je taro dostupné především v obchodech s asijskými potravinami.
Obrázky, zvuky či videa k tématu kolokázie jedlá ve Wikimedia Commons
Kolokázie jedlá (Colocasia esculenta) či též taro je druh jednoděložné rostliny z čeledi árónovité (Araceae). Jde o velmi starou kulturní rostlinu.
Der Taro (Colocasia esculenta) ist eine Pflanzenart in der Familie der Aronstabgewächse (Araceae). Er ist als Nutzpflanze für den Menschen von Bedeutung. Die stärkehaltigen Rhizome werden gekocht oder geröstet verzehrt.
Andere Bezeichnungen für Taro sind Wasserbrotwurzel, Kolokasie,[1] Taioba, Eddo, Eddoe, Eddro und Dasheen; in Ghana, Nigeria und dem anglophonen Teil Kameruns Cocoyam, im frankophonen Teil Macabo; auf Hausa Mankani, auf Yoruba Koko oder Lambo und auf Igbo Ede. In alten Nachschlagewerken wie etwa in Pierers Universal-Lexikon findet sich auch die Schreibweise Tarro.
In seinem Werk The Naturalist in Nicaragua (1874, Kapitel V) gibt Thomas Belt den in Nicaragua üblichen Namen Quequisque an. Inzwischen hat sich dort der Name Malanga durchgesetzt, was sich aber eigentlich auf die ähnliche Tannia bezieht. Auch im östlichen Ecuador werden diese beiden unterschiedlichen Gattungen im Volksmund mit dem Namen Papa china bezeichnet. In Indien ist Taro als Arbi und in Japan als Sato-imo (里芋) bekannt.[2] Er wird auch als Elefantenohrpflanze bezeichnet.[3] Auf den Philippinen wird er Gabi genannt.
Auch andere Arten werden mit Taro oder Elefantenohrpflanze bezeichnet – das Riesenblättrige Pfeilblatt (Alocasia macrorrhizos), Tannia (Xanthosoma sagittifolium), Cyrtosperma merkusii und andere Arten der Gattung Colocasia.
Taro ist eine immergrüne, ausdauernde, krautige Pflanze, die Wuchshöhen zwischen 1 und 2 Metern erreicht. Die Pflanzen bilden ellipsoide bis keulenförmige Rhizome aus, die sowohl vertikal wie auch horizontal im Boden wachsen. Die kartoffelähnlichen Rhizome sind fleischig und haben einen durchschnittlichen Durchmesser von 3 bis 5 Zentimetern. Bei Zuchtformen erreichen die Rhizome Durchmesser bis zu 15 Zentimetern. Sie haben eine braune, raue Schale mit vereinzelten, dünnen Wurzelfäden und ringförmigen Narben, die das weißliche, oft bräunlich bis violett gefleckte, bis violette, stärkereiche „Fleisch“ umgibt. Sie können 3,5 bis 4 Kilogramm, in Einzelfällen bis zu 24,5 kg schwer werden.[4]
Neben den Rhizomen bildet Taro lange, sich horizontal ausbreitende Stolonen aus. Die Stolonen bilden verdickte Nodien.
Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 26, 28, 30, 36, 38, 42, 44, 46, 48, 52, 58, 84 oder 116. Die Vielzahl abweichender Chromosomenzahlen liegt in der Tatsache begründet, dass Taro-Chromosomen während der Zellteilung sehr instabil sind und sich unvorhergesehen verhalten. Die häufigsten Chromosomenzahlen sind 2n = 28 oder 42.[5]
Jede Pflanze bildet 2, 3 oder mehr, einfache, pfeil- bis herzförmige, exzentrisch zum Spreitengrund hin gestielte Schildblätter (d. h. der Blattstiel sitzt an der Spreitenunterseite an) mit abgerundeten Lappen. Der Sinus reicht meistens nicht bis zum Stielansatz hinunter. Es werden aber auch „normale“ Blätter gebildet, welche den Stielansatz am Spreitengrund haben. Die Blätter können hängend, horizontal, sowie aufrecht mit der Spitze nach oben oder nach unten am Stiel stehen. Manchmal ist der Blattgrund auch oberseits eingefaltet bis muschelförmig.[6] Die weichen, lederartigen, glatten, samtigen Blattspreiten sind unbehaart und grün, dunkelgrün, manchmal auch weißlich oder bläulich-violett panaschiert, an der Unterseite blasser. Es gibt auch Variationen mit blau-violetten oder mit leicht bläulichen, auch mit schwarzblauen und orange-bläulichen Blättern. Die Spreitenoberfläche ist wachsartig und superhydrophob wasserabweisend.[7] Die Spitze ist spitz- bis stumpfwinklig oder zugespitzt, gelegentlich auch bespitzt.
Die Blattränder sind ganzrandig bis buchtig und oft leicht gewellt oder auch teilweise umgebogen. Die Spreiten messen normalerweise zwischen 10 und 45 Zentimeter in der Länge und 10 bis 35 Zentimeter in der Breite, können aber auch bedeutend größer werden bis 80 mal 60 Zentimeter.[8] Sie werden aufgrund ihrer Größe auch als „Elefantenohren“ bezeichnet.[3]
Die Nervatur ist weißlich bis violettlich auch bräunlich, es gibt aber auch Variationen mit purpurner Nervatur und Rändern. Es sind drei primäre Hauptnerven vorhanden, einer mittig zur Spitze hin und zwei zu den basalen Lappen. Die sekundären lateralen Adern verlaufen vom basalen Punkt schräg, parallel vorwärts und rückwärts, die tertiären sind netzartig ausgebreitet.
Die normalerweise grünen, nach oben verjüngenden, aufrechten bis auswärts gebogenen, glatten Blattstiele sind basal reitend angeordnet und zwischen 20 und 80 Zentimeter lang, in Extremfällen bis 180 Zentimeter. Der untere Teil, ein Drittel bis die Hälfte, ist obseits auslaufend rinnenförmig, die Rinnenränder sind teils eingerollt. Das Innere der Blattstiele ist schwammartig (sukkulent) mit Luftblasen. Es gibt auch Variationen mit teils orangen sowie rötlichen oder dunkelvioletten Stielen.
Wie bei den Aronstabgewächsen üblich, besteht der Blütenstand aus einem Blütenstandschaft, einem Hochblatt (Spatha) und dem Kolben (Spadix).
Es wird zumeist ein einzelner Blütenstand auf einem 15 bis 50 Zentimeter hohen Schaft gebildet. Die lanzettliche Spatha wird zwischen 10 und 40 Zentimeter lang und bis 6 Zentimeter breit. Auf den unteren 4 bis 5,5 Zentimetern bildet sie einen bis 2 Zentimeter durchmessenden grünen Tubus, der sich dann nach der Fruchtreife öffnet. Die Spatha ist cremefarben bis goldgelb und kapuzen-, bootförmig (cymbiform), mit einer eingerollten Spitze. Sie umgibt den etwas vorstehenden Spadix meist rückseitig. Sie kann aber unterschiedlich ausgeformt sein, zurückgebogen, -gerollt, nach hinten hängend, verdrillt, sowie zurückgerollt und vorgebogen oder auch flach nach hinten abstehend.[9][10]
Der herausragende Spadix ist mehr als dreimal so lang wie der Tubus und misst zwischen 12 und 16,5 Zentimeter. Der Spadix teilt sich in einen weiblichen und männlichen Abschnitt, diese werden von einem sterilen getrennt.[8]
Der vom Tubus umwickelte, weibliche Abschnitt an der Basis, ist konisch verdickt und misst bis 3,5 Zentimeter. Die weiblichen fertilen Blüten sind grün, mit weißem Pistill. Der oberständige Fruchtknoten ist unilokular (mit einem Fruchtknotenfach) mit 36 bis 67 Samenanlagen und misst zwischen 1 und 3 Millimeter im Durchmesser. Der untere Abschnitt ist auch mit unfruchtbaren weibliche Blüten durchsetzt. Die sterilen Blüten sind cremefarben bis gelblich und messen etwa 0,5 Millimeter im Durchmesser. Der anschließende, verengte, sterile Abschnitt, mit sterilen weiblichen Blüten, ist zylindrisch und bis etwa 3 Zentimeter lang.
Der männliche Abschnitt im oberen Teil des Spadix ist kegelig und mit 4 bis 6,5 Zentimetern Länge der längste Abschnitt. Die männlichen Blüten sind blassorange mit drei bis sechs verwachsenen Staubblättern. Die Antheren sind zu einem Synandrium verwachsen.
Die unisexuellen Blüten sind nacktblütig (achlamydeisch).
Die weiß-gelbliche bis etwa 4 Zentimeter lange Spitze (Appendix) des Spadix trägt keine Blüten und ist konisch verjüngt. Sie ist normalerweise kürzer als der männliche Abschnitt, kann aber auch länger sein oder ganz fehlen.[11]
Die Früchte sind grüne oder rötlich-orange, ellipsoide, etwa 3 bis 5 Millimeter durchmessende Beeren. Die ovoiden, längs gerippten, hellgelblich-bräunlichen Samen sind zwischen 1 und 1,5 Millimeter lang und etwa 0,8 Millimeter breit; es können bis zu 50 Stück pro Beere enthalten sein. Die Tausendkornmasse beträgt nur 0,2 Gramm.[12][13]
Aufgrund der großen Laubblätter, aus denen viel Feuchtigkeit verdunstet, benötigt Taro sehr viel Wasser. Optimal ist ein Jahresniederschlag zwischen 1500 und 2000 Millimetern. Auch das Substrat sollte sehr feucht sein. Eine Durchschnittstemperatur von 21 °C ist optimal. Die Art ist nicht frostfest. Normalerweise wächst Taro in Höhenlagen bis 1000 Meter; die maximale Höhe, bis zu der Taro noch gedeiht, liegt in Neuguinea bei 2700 Metern. Die Art liebt vollsonnige Standorte und fette Böden mit einem pH-Wert zwischen 5,5 und 6,5 (leicht sauer).
Die größten Tarobestände finden sich in Anpflanzungen auf Feldern oder Wasserfeldern. Wilder Taro bildet oft große Kolonien an feuchten Standorten an Flüssen, Kanälen oder Teichen. Kolonien gibt es aber auch an feuchten Stellen in Wäldern oder in Sumpfgebieten.[14]
Heute ist Taro pantropisch verbreitet, an den meisten Standorten wurde er aber durch den Menschen eingeführt. Forschungen lassen vermuten, dass der ursprüngliche, wilde Taro von der Malaiischen Halbinsel stammt, es aber auch natürliche Vorkommen in Indien gab, wo die Art bereits um 5000 v. Chr. kultiviert wurde. Von dort breitete sich die Art durch den Menschen zunächst in ganz Südostasien, in China und auf Japan aus. Andere Forscher behaupten, dass es auch auf Neuguinea ursprüngliche Taro-Vorkommen gab. In den Pazifik gelangte Taro bereits bei der ersten Besiedlung der Inseln vor bis zu 3500 Jahren.
Kultivierter Taro aus Japan und China gelangte um 100 v. Chr. nach Ägypten, wurde da kultiviert und breitete sich über den Mittelmeerraum aus. Um das Jahr 1 breitete sich die Art entlang der Ostküste Afrikas aus. Von dort gelangte Taro nach Westafrika und vermutlich mit Sklavenschiffen in die Karibik. In Florida gilt Taro als invasives Unkraut.[15]
Taro wird auf der Malaiischen Halbinsel vermutlich seit mehr als 7000 Jahren als Nahrungspflanze kultiviert.[16] Heute ist Taro eine bedeutende Kulturpflanze. Im Jahr 1998 wurden weltweit 6,586 Millionen Tonnen Taroknollen produziert. Die weltweite Anbaufläche lag bei 1,07 Millionen Hektar.[17] Über 80 Prozent der Anbauflächen liegen in Afrika.
Genutzt werden vorwiegend die stärkehaltigen Rhizome der Pflanze. Diese bestehen zu zwei Dritteln aus Wasser und etwa zu einem Drittel aus Kohlenhydraten, zumeist Stärke. Der Proteingehalt beträgt sieben Prozent der Trockenmasse. In den Anbauländern werden aber auch fast alle anderen Pflanzenteile gegessen; besonders Blattstängel und Blätter sind proteinreich (23 Prozent der Trockenmasse). Vor allem die Rhizome enthalten Calciumoxalatkristalle (Raphiden), die beim Kochen oder Erhitzen aber zerfallen.
In Hawaii ist die dort Kalo genannte Pflanzenart[18] eine der wichtigsten traditionellen Nutzpflanzen. Aus den Rhizomen wird Poi, eine Paste, hergestellt. In einigen Gegenden wird aus den Rhizomen auch Mehl hergestellt; dazu werden die Knollen mit schwefliger Säure behandelt, getrocknet und dann gemahlen.
Auch als Viehfutter ist Taro von Bedeutung; überschüssige oberirdische Pflanzenteile werden in der Regel an Vieh verfüttert, in Hawaii werden diese Teile auch siliert.
Die geriebenen Taro-Rhizome (Knollen) werden in der Naturheilkunde in sehr kühlenden Umschlägen zur Behandlung von zum Beispiel Prellungen, Zerrungen, Entzündungen verwendet.[2]
Vor allem in Kultur unterliegt Taro gehäuft Angriffen durch Schädlinge. Herauszuheben ist eine Gruppe von Käfern (Coleoptera), die „Taro-Käfer“ genannt werden. Es handelt sich hierbei um Arten aus der Gattung Papuana in der Familie der Blatthornkäfer (Scarabaeidae). Im Speziellen sind dies Papuana woodlarkiana, Papuana biroi, Papuana huebneri und Papuana trinodosa. Die erwachsenen Käfer graben sich zu den Rhizomen vor und fressen diese an. Die angefressenen Rhizome verfaulen in Folge häufig, so dass ein Befall mit Taro-Käfern zu erheblichen Schäden in einer Kultur führen kann. Die weiblichen Käfer legen ihre Eier dicht am Pflanzenstängel ab. Die Larven ernähren sich von Taro-Wurzeln und abgestorbenen Pflanzenteilen, befallen jedoch noch nicht die Rhizome.
Gefürchtet ist auch eine durch Phytophthora colocasiae verursachte Pilzerkrankung, die Taro-Blattfäule genannt wird. Der Pilz verursacht braune Läsionen an den Blättern, aus denen eine gelbliche Flüssigkeit tropft. Binnen 10 bis 20 Tagen stirbt das ganze Blatt ab. Der Befall von Kulturen führt regelmäßig zu Ernteausfällen zwischen 30 und 50 Prozent.
Auch mehrere Pflanzenviren befallen Taro-Kulturen. Bedeutend sind der Taro-Large-Bacilliform-Virus (TLBV), der durch Spitzkopfzikaden (Fulgoromorpha) der Art Tarophagus proserpina übertragen wird, der Taro-Small-Bacilliform-Virus (TSBV), den die Art Planococus citri aus der Familie der Schmierläuse (Pseudococcidae) überträgt, und der Dasheen-Mosaic-Virus (DMV).
Colocasia esculenta ist eine von etwa 20 Arten in der Gattung Colocasia. Die Art ist sehr variabel. Sie ist weltweit verbreitet und wurde an ganz verschiedenen Orten durch Zucht oder natürliche Hybridisierung verändert. Dennoch erscheint eine Einteilung der Art in Unterarten und Varietäten nicht sinnvoll.[19]
Durch die starke – auch genetische – Variabilität ist auch eine Einordnung des Taro innerhalb der Gattung Colocasia schwierig. Eine molekulargenetische Untersuchung aus dem Jahr 1998 ergab beispielsweise, dass Colocasia gigantea inzwischen näher mit Arten der Gattungen der Pfeilblätter (Alocasia) und der Goldnarben (Xanthosoma) verwandt ist als mit Colocasia esculenta innerhalb derselben Gattung.[20]
Die Informationen im Kapitel Beschreibung entstammen, wenn nicht anders angegeben, den Quellen Li & Boyce 2010 und Thompson 2000. Für die Kapitel Verbreitung, Nutzung, Krankheiten und Schädlinge diente, wenn nicht anders angegeben, Onwueme 1999 als Hauptquelle.
Der Taro (Colocasia esculenta) ist eine Pflanzenart in der Familie der Aronstabgewächse (Araceae). Er ist als Nutzpflanze für den Menschen von Bedeutung. Die stärkehaltigen Rhizome werden gekocht oder geröstet verzehrt.
Andere Bezeichnungen für Taro sind Wasserbrotwurzel, Kolokasie, Taioba, Eddo, Eddoe, Eddro und Dasheen; in Ghana, Nigeria und dem anglophonen Teil Kameruns Cocoyam, im frankophonen Teil Macabo; auf Hausa Mankani, auf Yoruba Koko oder Lambo und auf Igbo Ede. In alten Nachschlagewerken wie etwa in Pierers Universal-Lexikon findet sich auch die Schreibweise Tarro.
In seinem Werk The Naturalist in Nicaragua (1874, Kapitel V) gibt Thomas Belt den in Nicaragua üblichen Namen Quequisque an. Inzwischen hat sich dort der Name Malanga durchgesetzt, was sich aber eigentlich auf die ähnliche Tannia bezieht. Auch im östlichen Ecuador werden diese beiden unterschiedlichen Gattungen im Volksmund mit dem Namen Papa china bezeichnet. In Indien ist Taro als Arbi und in Japan als Sato-imo (里芋) bekannt. Er wird auch als Elefantenohrpflanze bezeichnet. Auf den Philippinen wird er Gabi genannt.
Auch andere Arten werden mit Taro oder Elefantenohrpflanze bezeichnet – das Riesenblättrige Pfeilblatt (Alocasia macrorrhizos), Tannia (Xanthosoma sagittifolium), Cyrtosperma merkusii und andere Arten der Gattung Colocasia.
Ang gábi o gabe (Colocasia esculenta; Ingles: taro, taro root[1], tuber plant[2], Hindi: arvi[3]) ay isang maharinang halamang-ugat.[4] Kulay kayumanggi ang mga ugat na ito at sali-salimuot. Mainam na lutuin ang mga ito na hinahaluan ng katas ng limon upang mabawasan ang paninikit.[3]
Ang gabing-uwak (Ingles: taro) ay isang espesye ng mga gabi na mas maliit kaysa gabi-gabihan.[4]
Ang lathalaing ito na tungkol sa Gulay ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa nito.
Ang gábi o gabe (Colocasia esculenta; Ingles: taro, taro root, tuber plant, Hindi: arvi) ay isang maharinang halamang-ugat. Kulay kayumanggi ang mga ugat na ito at sali-salimuot. Mainam na lutuin ang mga ito na hinahaluan ng katas ng limon upang mabawasan ang paninikit.
Ang gabing-uwak (Ingles: taro) ay isang espesye ng mga gabi na mas maliit kaysa gabi-gabihan.
Kimpul; Arum esculentum; ngaran ilmiahna colocasia esculenta (L) Schott nyaéta hiji tutuwuhan nu asalna tina kulawarga Araceae.[2][3] Loba ngahaja dipelak pikeun diarah beutina, teu bisa langsung dikonsumsi kusabab ngandung asam oksalat nu rasana lada jeung matak ateul.[2][3] Kimpul téh tutuwuhan pituin ti Afrika, kiwari geuy nyebar loba hirup di nagara-nagara nu mibanda iklim tropis.[2] [4] Beuti jeung dauna bisa dikonsumsi kalawan mibanda rasana nu mandiri, tapi saméméhna kudu diasakan heula.[2] [5]
Daunana héjo tur rubak 30 – 60 cm, wujuda kawas daun kuping gajah aya ogé nu semu buleud. [2] Panjang palapah daun ti palebah puhu nepika congo kurang leuwih timimiti 0,5 méter nemi ka 3,5 méter.[2]
Kembangna bijil paneuri dimana pucuk daun geus teu bijil deui, panjangna kurang leuwih 20 – 25 cm.[6] Kelirna konéng reregetan mencos ka tungtuna, kembang bikangna semu héjo bijil handapeunna deukeut jeung palapah daun.[2]
Tangkalna beunang ngabebek (dijus) bisa dimangpaatkeun pikeun ngubaran raheut, sahenteuna ieu geus dilakukeun ku urang India dina waktu nu geus lila.[6]
Kimpul; Arum esculentum; ngaran ilmiahna colocasia esculenta (L) Schott nyaéta hiji tutuwuhan nu asalna tina kulawarga Araceae. Loba ngahaja dipelak pikeun diarah beutina, teu bisa langsung dikonsumsi kusabab ngandung asam oksalat nu rasana lada jeung matak ateul. Kimpul téh tutuwuhan pituin ti Afrika, kiwari geuy nyebar loba hirup di nagara-nagara nu mibanda iklim tropis. Beuti jeung dauna bisa dikonsumsi kalawan mibanda rasana nu mandiri, tapi saméméhna kudu diasakan heula.
Magimbi au majimbi (ing. taro) ni moja ya chakula chenye asili ya mizizi ambayo hupatikana sehemu mbalimbali duniani. Mmea wao huitwa mgimbi, mjembe, mjimbi au myugwa (Colocasia esculenta) unaoainishwa katika familia Araceae.
Magimbi hupendwa sana na watu, hasa kwenye msimu wa Ramadhani kama futari. Mara nyingi hupikwa kwa nazi. Na watu wa Unguja huita zege kwa sababu tu, chakula kitamu na ukila sana unavimbirwa haraka mno. Isitoshe hakiishi haraka tumboni. Kuna miundo mingi ya upishi wa magimbi, aidha kwa kuchemsha tu (chukuchuku) au utie na nazi (hasa kwa watu wa Pwani), yaani, Tanga, Mombasa, Kilwa, Zanzibar na kwingineko. Chakula hiki hakina tabia ya kuliwa sana katika miezi ya kawaida. Ndiyo maana upatikanaji wake wakati mwingine inakuwa vigumu kiasi. Kuna baadhi ya maneo hupatikana sana, lakini kwingineko inakuwa shida. Mara nyingi yanauzwa masokoni au katika masoko yasiyo rasmi, yaani, barabarani.
Colocasia esculenta inasemekana ina asili ya huko kusini mwa India na Asia ya Kusini, lakini vilevile huko ndiko hasa inakolimwa mno. Barani Afrika, Oceania na India Kusini ni chakula kikuu na huenda ikawa ni miongoni mwa vyakula vilivyowahi kulimwa tangu hapo awali. Vilevile inaaminika ya kwamba chakula hiki ni maarufu huko India, Nepal na Bangladesh, na kutoka huko kinaenea hadi Kusini mwa Asia, Mashariki ya Asia na Visiwa vya Pasifiki; magharibi hadi Misri halafu kusini kisha Mashariki na Magharibi mwa bara la Afrika. Kutoka huko yakaenea hadi huko visiwa vya Karibi na Amerika.
Magimbi au majimbi (ing. taro) ni moja ya chakula chenye asili ya mizizi ambayo hupatikana sehemu mbalimbali duniani. Mmea wao huitwa mgimbi, mjembe, mjimbi au myugwa (Colocasia esculenta) unaoainishwa katika familia Araceae.
Magimbi hupendwa sana na watu, hasa kwenye msimu wa Ramadhani kama futari. Mara nyingi hupikwa kwa nazi. Na watu wa Unguja huita zege kwa sababu tu, chakula kitamu na ukila sana unavimbirwa haraka mno. Isitoshe hakiishi haraka tumboni. Kuna miundo mingi ya upishi wa magimbi, aidha kwa kuchemsha tu (chukuchuku) au utie na nazi (hasa kwa watu wa Pwani), yaani, Tanga, Mombasa, Kilwa, Zanzibar na kwingineko. Chakula hiki hakina tabia ya kuliwa sana katika miezi ya kawaida. Ndiyo maana upatikanaji wake wakati mwingine inakuwa vigumu kiasi. Kuna baadhi ya maneo hupatikana sana, lakini kwingineko inakuwa shida. Mara nyingi yanauzwa masokoni au katika masoko yasiyo rasmi, yaani, barabarani.
Colocasia esculenta inasemekana ina asili ya huko kusini mwa India na Asia ya Kusini, lakini vilevile huko ndiko hasa inakolimwa mno. Barani Afrika, Oceania na India Kusini ni chakula kikuu na huenda ikawa ni miongoni mwa vyakula vilivyowahi kulimwa tangu hapo awali. Vilevile inaaminika ya kwamba chakula hiki ni maarufu huko India, Nepal na Bangladesh, na kutoka huko kinaenea hadi Kusini mwa Asia, Mashariki ya Asia na Visiwa vya Pasifiki; magharibi hadi Misri halafu kusini kisha Mashariki na Magharibi mwa bara la Afrika. Kutoka huko yakaenea hadi huko visiwa vya Karibi na Amerika.
Ko e talo ko e fuʻu ʻakau ia, ʻoku mahuʻinga lahi maʻa e meʻatokoni. Ko e ongo faʻahinga mahuʻinga taha ko e talo tonga mo talo futuna. Ko e talo tonga ʻoku sai taha ʻa ʻene aka, ko e talo futuna ʻoku sai ange ʻa ʻene lou, ko e lū palau.
Ko e talo ko e fuʻu ʻakau ia, ʻoku mahuʻinga lahi maʻa e meʻatokoni. Ko e ongo faʻahinga mahuʻinga taha ko e talo tonga mo talo futuna. Ko e talo tonga ʻoku sai taha ʻa ʻene aka, ko e talo futuna ʻoku sai ange ʻa ʻene lou, ko e lū palau.
Taro es un planta (Colocasia esculenta) cual es cultivada prima per la se radis comable, e min comun, per la se folias comable. Lo es un de la plu vea plantas cultivada. Lo es cultivada a cada parte de la mundo con un clima tropical o sutropical; lo nesesa ce no es jelada.
Taro no pote comeda cual es cru; on debe coce lo ante ce on pote come lo. Ambos la radis e la folias conteni tan multe osalato de calcio (CaC2O4; calcium oxalate en engles, oxalato de calcio en espaniol) cual es venena. La coce destrui la calsio osalate, afin on pote coce lo con securia.
On crede ce taro ave la lo orijina en la area prosima de Bangladex, de cual lo ia difusa a ueste a Egipte e de alo a sude a Africa e donce, en tempos plu moderna, a la isolas de la Mar de caribe e la Americas. Ance, lo difusa a este a asia sude-este e la isolas de la mar pasifica.
En la isolas Hawai'i, taro (clamada kalo en la lingua hawai'i) ia es la come la plu major, usada per fa poi, un comeda fa de radis de taro, coceda e maxada a un pasta acuin.
Colocasia esculenta is a tropical plant growed primarily for its edible corms, a ruit vegetable maist commonly kent as taro or kalo in Hawaiian.
Colocasia esculenta is a tropical plant growed primarily for its edible corms, a ruit vegetable maist commonly kent as taro or kalo in Hawaiian.
Ō·-á (Hàn-jī: 芋仔) sī 1 khoán jia̍t-tài si̍t-bu̍t, ha̍k-miâ hō·-chò Colocasia esculenta. It-poaⁿ chèng lâi chia̍h i ê hoâiⁿ (莖, rhizome) a̍h sī hio̍h; mā ū lâng chia̍h i ê hoe.
Ō·-á tī sè-kài chin chē jia̍t-tài ê só·-chāi (Hui-chiu, Tang-lâm-a) sī 1 khoán thoân-thóng ê ki-pún chia̍h-mi̍h.
pin-nn̂g-sim ō͘,mī-ō͘,phō-kiaⁿ-ō͘..
Ō͘-á hio̍h
Ō͘-á hoâiⁿ
Ō·-á (Hàn-jī: 芋仔) sī 1 khoán jia̍t-tài si̍t-bu̍t, ha̍k-miâ hō·-chò Colocasia esculenta. It-poaⁿ chèng lâi chia̍h i ê hoâiⁿ (莖, rhizome) a̍h sī hio̍h; mā ū lâng chia̍h i ê hoe.
Ō·-á tī sè-kài chin chē jia̍t-tài ê só·-chāi (Hui-chiu, Tang-lâm-a) sī 1 khoán thoân-thóng ê ki-pún chia̍h-mi̍h.
Η Κολοκασία η εδώδιμος (Colocasia esculenta) είναι τροπικό φυτό που καλλιεργείται κυρίως για τους βρώσιμους κονδύλους της, τις βρώσιμες ρίζες. Είναι κοινώς γνωστή και ως κολοκάσι και πιστεύεται ότι αποτελεί ένα από τα πρώτα φυτά που καλλιεργήθηκαν.[2]
Το φυτό αυτό, και η ρίζα του, γενικά ονομάζεται κολοκάσι, αλλά έχει διαφορετικά ονόματα σε διαφορετικές χώρες, όπως για παράδειγμα eddoe ή eddo ή taro όπως είναι γνωστό στα Αγγλικά. Στις Φιλιππίνες, συνήθως ονομάζεται gabi, abi ή avi και στις Ισπανόφωνες περιοχές malangas.
Ριζώματα διάφορων σχημάτων και μεγεθών. Φύλλα μέχρι 40 × 24,8 εκατοστά, οι βλαστοί από το ρίζωμα, σκούρο πράσινο από την επάνω και ανοιχτό πράσινο από την κάτω πλευρά, τριγωνικοί-ωοειδείς, υπο-στρογγυλεμένοι και ακιδωτοί στην κορυφή, άκρη των βασικών λοβών στρογγυλεμένη ή υπο-στρογγυλεμένη. Μίσχος ύψους 0,8-1,2 μ. Σπάθη μήκους μέχρι 25 εκατοστά. Σπάδιξ περίπου τα 3/5 της σπάθης, ανθοφόρα τμήματα έως 8 χιλιοστά. Το θηλυκό τμήμα στις γόνιμες ωοθήκες αναμειγμένο με στείρες λευκές. Ουδέτερα πάνω από τα θηλυκά, ρομβοειδή ή ακανόνιστα στενόμακρα. Το αρσενικό τμήμα πάνω από το ουδέτερο. Συνάνδριο λοβών, τα κύτταρα 6 ή 8. Το προσάρτημα είναι βραχύτερο από το αρσενικό τμήμα.
Το συγκεκριμένο επίθετο, esculentus, στα Λατινικά σημαίνει «εδώδιμος».
Το κολοκάσι σχετίζεται με το Ξανθόσωμον (Xanthosoma) και το Καλάδιον (Caladium), φυτά που καλλιεργούνται συνήθως ως καλλωπιστικά και όπως αυτά μερικές φορές ονομάζεται αόριστα "αυτί του ελέφαντα" (elephant ear).
Το κολοκάσι πιθανώς ήταν αρχικά γηγενές στους πεδινούς υγροτόπους της Μαλαισίας (taloes). Υπάρχουν εκτιμήσεις ότι το κολοκάσι ήταν σε καλλιέργεια στην υγρή τροπική Ινδία πριν από το 5000 π.Χ., πιθανώς προερχόμενο από τη Μαλαισία και από την Ινδία, μεταφέρθηκε δυτικότερα στην αρχαία Αίγυπτο, όπου περιγράφεται από Έλληνες και Ρωμαίους ιστορικούς ως μια σημαντική καλλιέργεια. Στην Ινδία, είναι γνωστό ως "gaderi", με τα μικρότερα να ονομάζονται "arbi" ή "arvi" και να είναι πιο κοινά και πιο δημοφιλή. Στην Ινδονησία, ονομάζεται "talas" ή "keladi".
Στην Αυστραλία, η Κολοκασία η εδώδιμος ποικ. η υδρόβιος (Colocasia esculenta var. aquatilis) είναι ιθαγενής στην περιοχή Κίμπερλι της Δυτικής Αυστραλίας, η ποικιλία esculenta έχει εγκλιματισθεί στη Δυτική Αυστραλία, τη Βόρεια Επικράτεια, το Κουίνσλαντ και τη Νέα Νότια Ουαλία.
Στην Τουρκία, η Κολοκασία η εδώδιμος είναι τοπικά γνωστή ως "gölevez" και καλλιεργείται κυρίως στις Μεσογειακές ακτές, όπως στην Αλάγια, η οποία είναι μια περιοχή της Αττάλειας.
Η κύρια χρήση του κολοκασιού, είναι η κατανάλωση των βρώσιμων κονδύλων και φύλλων του. Σε ακατέργαστη μορφή, το φυτό είναι τοξικό λόγω της παρουσίας οξαλικού ασβεστίου (calcium oxalate),[3][4] και ραφίδων (κρυστάλλων οξαλικού ή πυριτικού ασβεστίου που βρίσκονται μέσα στους φυτικούς ιστούς) στα φυτικά κύτταρα. Ωστόσο, η τοξίνη μπορεί να ελαχιστοποιηθεί και ο κόνδυλος καθίσταται εύγευστος με το μαγείρεμα,[5] ή με το ολονύκτιο μούσκεμα σε κρύο νερό.
Οι κόνδυλοι της μικρής στρογγυλής ποικιλίας (πούλλες), ξεφλουδίζονται και βράζονται, πωλούνται δε είτε κατεψυγμένοι, είτε συσκευασμένοι στα δικά τους υγρά ή κονσερβοποιημένοι. Τα φύλλα είναι πλούσια σε βιταμίνες και ανόργανα άλατα.
Το κολοκάσι και οι πούλλες είναι αρκετά διαδεδομένο φαγητό στην Κύπρο. Το φυτό καλλιεργείται εντατικά στο χωρίο Σωτήρα Αμμοχώστου. Στις αρχές Σεπτεμβρίου κάθε χρόνου, πραγματοποιείται στο χωριό το φεστιβάλ κολοκασίου.
Πωλείται επίσης ως καλλωπιστικό υδρόβιο φυτό.
Η Κολοκασία η εδώδιμος (Colocasia esculenta) είναι τροπικό φυτό που καλλιεργείται κυρίως για τους βρώσιμους κονδύλους της, τις βρώσιμες ρίζες. Είναι κοινώς γνωστή και ως κολοκάσι και πιστεύεται ότι αποτελεί ένα από τα πρώτα φυτά που καλλιεργήθηκαν.
अरबी (अंग्रेज़ी:तारो) एक उष्णकटिबन्धीय पेड़ है जिसे इसकी जड़ में लगी अरबी नामक सब्जी के लिए मुख्यतः उगाया जाता है। इसके साथ ही इसके बड़े-बड़े पत्ते भी खाद्य हैं। यह बहुत प्राचीन काल से उगाया जाने वाला पेड़ है।[1] कच्चे रूप में पेड़ जहरीला हो सकता है। ऐसा इसमें मौजूद कैल्शियम ऑक्ज़ेलेट के कारण होता है। [2][3] हालांकि ये लवण पकने पर नष्ट हो जाता है।[4] या इनको रात भर ठण्डे पानी में रखने पर भी नष्ट हो जाता है। अरबी अत्यन्त प्रसिद्ध और सभी की परिचित वनस्पति है। अरबी प्रकृति ठण्डी और तर होती है। अरबी के पत्तों से पत्तखेलिया नामक बानगी बनती है। अरबी कन्द (फल) कोमल पत्तों और पत्तों की तरकारी बनती है। अरबी गर्मी के मौसम की फसल है। अरबी गर्मी और वर्षा की ऋतु में होती है। अरबी की अनेक किस्मे होती हैं-राजाल, धावालु, काली-अलु, मंडले-अलु, गिमालु और रामालु। इन सबमें काली अरबी उत्तम है। कुछ अरबी में बड़े और कुछ में छोटे कन्द लगते हैं इनसे भाँति-भाँति बानगियाँ बनाई जाती है। अरबी रक्तपित्त को मिटाने वाली, दस्त को रोकने वाली और वायु को प्रकोप करने वाली है।
अरबी शीतल, अग्निदीपक (भूख को बढ़ाने वाला), बल की वृद्धि करने वाली और स्त्रियों के स्तनों में दूध बढ़ाने वाली है। अरबी सेवन से पेशाब अधिक मात्रा में होता है एंव कफ और वायु की वृद्धि होती है। अरबी कन्द में धातुवृद्धि की भी शक्ति है। अरबी के पत्तों का साग वायु तथा कफ बढ़ाता है। पत्तबेलिए बेसन के कारण स्वदिष्ट और रुचिकर लगते है, फिर भी उसका अधिक मात्रा में सेवन उचित नही है। अरबी की किसी भी किस्म को कच्ची न रखें।
हानिकरक दूध बढ़ाने वाली है। अरबी सेवन से पेशाब अधिक मात्रा में होता है एंव कफ और वायु की वृद्धि होती है। अरबी कन्द में धातुवृद्धि की भी शक्ति है। अरबी के पत्तों का साग वायु तथा कफ बढ़ाता है।
अरबी की सब्जी बनाकर खायें। इसकी सब्जी में गरम-मसाला, दालचीनी और लौंग डालें। जिन लोगों को गैस बनती हो, घुटनों के दर्द की शिकायत और खांसी हो, उनके लिए अरबी का अधिक मात्रा में उपयोग हानिकारक हो सकता है।
अरुई के पत्तों के डाली को पीसकर लेप करने से रोग में लाभ होता है।
अरबी त्वचा का सूखापन और झुर्रियाँ भी दूर करती है। सूखापन चाहे आंतों में हो या सांस-नली में अरबी खाने से लाभ होता है।
अरबी के कोमल पत्तों का रस और जीरे की बुकनी में मिलाकर देने से पित्त प्रकोप मिटता है।
अरबी के पत्तों का रस 3 दिन तक पीने से पेशाब की जलन मिट जाती है।
अरबी के पत्ते के डण्ठल जलाकर उनकी राख तेल में मिलाकर लगाने से फोड़े मिटते है।
अरबी की सब्जी खाने से दुग्धपान कराने वाली स्त्रियों का दूध बढ़ता है।
अरबी के पात्तों का साग रक्तपित्त के रोगी के लिए लाभकारी है।
अरबी के पत्ते डण्ठल के साथ उबालकर उसका पानी निकालकर उसमें घी मिलाकर 3 दिन तक सेवन से वायु के गोला दूर होता है।
स्तनों में दूध को बढ़ाने के लिएजच्चा महिलायें अरबी की सब्जी खायें तो बच्चे को पिलाने के लिए दूध बढ़ जायेगा।
अरबी सब्जी रोजना खाना हृदय रोग में लाभप्रद है।
.JPG)
अरबी (अंग्रेज़ी:तारो) एक उष्णकटिबन्धीय पेड़ है जिसे इसकी जड़ में लगी अरबी नामक सब्जी के लिए मुख्यतः उगाया जाता है। इसके साथ ही इसके बड़े-बड़े पत्ते भी खाद्य हैं। यह बहुत प्राचीन काल से उगाया जाने वाला पेड़ है। कच्चे रूप में पेड़ जहरीला हो सकता है। ऐसा इसमें मौजूद कैल्शियम ऑक्ज़ेलेट के कारण होता है। हालांकि ये लवण पकने पर नष्ट हो जाता है। या इनको रात भर ठण्डे पानी में रखने पर भी नष्ट हो जाता है। अरबी अत्यन्त प्रसिद्ध और सभी की परिचित वनस्पति है। अरबी प्रकृति ठण्डी और तर होती है। अरबी के पत्तों से पत्तखेलिया नामक बानगी बनती है। अरबी कन्द (फल) कोमल पत्तों और पत्तों की तरकारी बनती है। अरबी गर्मी के मौसम की फसल है। अरबी गर्मी और वर्षा की ऋतु में होती है। अरबी की अनेक किस्मे होती हैं-राजाल, धावालु, काली-अलु, मंडले-अलु, गिमालु और रामालु। इन सबमें काली अरबी उत्तम है। कुछ अरबी में बड़े और कुछ में छोटे कन्द लगते हैं इनसे भाँति-भाँति बानगियाँ बनाई जाती है। अरबी रक्तपित्त को मिटाने वाली, दस्त को रोकने वाली और वायु को प्रकोप करने वाली है।
અળવી (અંગ્રેજી: Taro; વૈજ્ઞાનિક નામ: કોલોકેશિયા એસ્ક્યુલેન્ટા) એક ઉષ્ણકટિબંધિય બારમાસીય વનસ્પતિ છે જેને એનાં મૂળમાં થતી અળવીની ગાંઠ મેળવવા માટે તેમજ એનાં મોટાં કદનાં પાંદડાં મેળવવા માટે ઉગાડવામાં આવે છે. આ કાંજી ધરાવતી ગાંઠ અને પર્ણો બંન્ને ખાદ્ય પદાર્થો છે. આ વનસ્પતિ ઘણા પ્રાચીન સમયથી ઉગાડવામાં આવતી વનસ્પતિઓ પૈકીની એક છે.[૧] પુખ્ત ન થયેલા છોડનાં પાન તથા ગાંઠ વિષકારક હોવાને કારણે અખાદ્ય ગણાય છે. આમ તેમાં રહેલા કેલ્શિયમ ઓક્ઝોલેટ નામના ઘટકને કારણે થાય છે,[૨][૩]આ ક્ષારના સ્ફટિકો સોયાકાર હોય છે અને તેથી તે ગળામાં ખંજવાળ પેદા કરે છે. જો કે આ ક્ષાર ખાદ્ય પદાર્થ બનાવતી વેળા ગરમ થવાથી નષ્ટ થઇ જતો હોય છે.[૪] અથવા તેને રાતભર ઠંડા પાણીમાં રાખી મુકવાથી પણ ઝેરી અસર નષ્ટ થઇ જતી હોય છે. અળવી અત્યંત પ્રસિદ્ધ અને સૌને માટે પરિચિત હોય તેવી વનસ્પતિ છે. અળવીની પ્રકૃતિ ઠંડી અને તર હોય છે. અળવીની અનેક જાતો થાય છે: રાજાળુ, ધાવાળું, કાળીઅળુ, મુંડળેઅળુ, ગીમઅળુ અને રામઅળુ. એ સર્વમાં કાળી અળવી ઉત્તમ છે. કેટલીક અળવીને મોટા અને કેટલીકને ઝીણા-નાના કંદ હોય છે, જેની તરેહતરેહની વાનગીઓ બનાવાય છે. અળવીના પાનમાંથી પાત્રા કે પતરવેલીયા તરિકે ઓળખાતી પ્રખ્યાત ગુજરાતી વાનગી બને છે. અળવીની ગાંઠોનું શાક બને છે, જે ખાસ કરીને ફરાળ તરિકે ખાવામાં આવે છે. અળવી ઉનાળા અને ચોમાસા દરમ્યાન ઉગે છે. અળવી રક્તપિત્તના ઉપચારમાં વપરાય છે અને તે ઉપરાંત ઝાડા બંધ કરનારી અને વાયુ પ્રકોપ કરનારી વનસ્પતિ છે.
અળવી એ મૂળ દક્ષિણ ભારત અને અગ્નિ એશિયાની વતની છે.[૫] આફ્રિકા, પ્રશાંત મહાસાગરના દ્વિપો અને દક્ષિણ ભારતના અમુક ક્ષેત્રોમાં તે લોકોનો મૂળ ખોરાક છે. કોલોકેસિયા (Colocasia)નું ઉદ્ગમ ભારત-મલય ક્ષેત્ર મનાય છે પરંતુ તે પૂર્વ ભારત અને બાંગ્લાદેશથી લઈ અગ્નિ એશિયા, પૂર્વ એશિયા અને પ્રશાંત ક્ષેત્રો સુધી ફેલાયેલ છે. પશ્ચિમ તરફ તે ઈજીપ્ત અને પૂર્વી ભૂમધ્ય ક્ષેત્રથી લઈ પૂર્વ આફ્રીકા અને પશ્ચિમ આફ્રીકા સુધી ફેલાઈ છે. ત્યાંથી તે કેરેબિયન અને અમેરિકા પહોંચી હતી. અ વનસ્પતિનાં ઘણાં સ્થાનીક નામો છે. જ્યારે તેને સજાવટના વૃક્ષ તરીકે વપરાય છે ત્યારે તેને "એલીફન્ટ ઈયર્સ" (હાથીના કાન) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
અળવીના પાનને વાવતી વખતે જમીનમાં પુષ્કળ પ્રમાણમાં ભેજ જોઈએ છે માટે તેને ડાંગરની સાથે ઉગાડી શકાય છે. આ સિવાય ઉંચાઈ વાળી જગ્યાઓ કે જ્યાં વરસાદ વધુ હોય કે સિંચાઈની વ્યવસ્થા હોય ત્યાં અળવીની ખેતી થઈ શકે છે. અળવીની ખેતી પાણી ભરેલું રહેતું હોય તેવા કળણમાં પણ થઈ શકે છે. અળવીના પાંદડાની દાંડીઓમાં હવા નલિકાઓ હોય છે જેને કારણે વાતાવરણમાંની હવા પાણીની અંદર ગરક થયેલા ભાગો સુધી પહોંચી શકે છે. વહેતા અને ઠંડા પાણીમાં અળવીના છોડને મહત્તમ દ્રાવ્ય પ્રાણવાયુ મળી શકે છે. ગરમ અને સ્થિર પાણી તેના મૂળને સડાવી દે છે. મહત્તમ પાક મેળવવા માટે પાણીના સ્તરને એવી રીતે જાળવવું જોઈએ કે છોડનો નીચોનો ભાગ હમેંશા પાણીની અંદર રહે.
અળવીની સૂકી ખેતી કરતાં ભીની ખેતીના ઘણાં ફાયદા છે જેમકે વધુ ઉત્પાદન (લગભગ બમણું), ઋતુ સિવાય પણ ઉત્પાદન જેથી વધુ કિંમત, અને નિંદામણથી રાહત. આ સાથે ભીની ખેતીની અમુક સમસ્યા પણ છે જેમ જે પાકવામાં લાગતો વધુ સમય, માળખાગત રોકાણ, રાખરખાવનો વધુ ખર્ચ અને એક જ પાક.
મોટાભાગના મૂળ પાક જેમ અળવીના છોડ પણ ભરપૂર ભેજ ધરાવતી કાદવ-કળણ જેવી જમીનમાં સારા ઉગે છે જ્યાં વાર્ષિક વરસાદ ૨૫૦૦ મિમીથી વધુ હોય છે. સૂકી જમીનમાં આ છોડ ૬થી ૧૨ મહિને પુખ્ત વયે પહોંચે છે જ્યારે કાદવ વાળી જમીનમાં તે ૧૨ થી ૧૫ મહિને સંપૂર્ણ વિકસીત બને છે. મૂળના ગોળા મેળવવા માટે પાન જ્યારે પાકીને પીળા પડે ત્યારે કાપણી કરવા માટે આવે છે.
પાકની કાપણી હાથે વપરાતા ઓજારો વાપરીને કરવામાં આવે છે. યાંત્રિક ખેતીમાં પણ હાથઓજારો વાપરીને જ કાપણી કરાય છે. સૌ પ્રથમ કંદની આજુબાજુની જમીન ઢીલી પાડવામાં આવે છે. ત્યાર બાદ પાનની દાંડીના નીચેના છેડાને પકડી કંદ ખેંચી કાઢવામાં આવે છે. તેના કંદનું વાર્ષિક સરેરાશ ઉત્પાદન હેક્ટર દીઠ ૬.૨ ટન જેટલું છે. એશિયામાં સરેરાશ ઉત્પાદન ૧૨.૬ ટન પ્રતિ હેક્ટર સુધી પહોંચે છે.[૭]
આ છોડ જ્યારે અપક્વ હોય છે ત્યારે તેમાં કેલ્શિયમ ઓક્ઝેલેટની હાજરીને કારણે ખાવા માટે ઝેરી ગણવામાં આવે છે.[૮][૯]. અળવીને રાંધતા તેનું પ્રમાણ ઓછું કરી શકાય છે. [૧૦] તેમાં બેકિંગસોડા ઉમેરતાં વધુ સારું પરિણામ આવે છે. અળવીના પાનને આખી રાત ઠંડા પાણીમાં પલાળી રાખીને પણ કેલ્શિયમ ઓક્ઝેલેટનું પ્રમાણ ઓછું કરી શકાય છે. કેલ્શિયમ ઓક્ઝેલેટ મોટા પ્રમાણમાં અદ્રાવ્ય છે અને તે પથરી પણ કરાવી શકે છે. અળવીની સાથે દૂધ અને અન્ય કેલ્શિયમ સમૃદ્ધ ખોરાક ખાવાની સલાહ અપાય છે.[૧૧]
આયુર્વેદીક મત અનુસાર શીતળ, અગ્નિપ્રદિપક (ભૂખ વધારનાર), બળની વૃદ્ધિ કરવા વાળી અને સ્ત્રિઓ માટે સ્તનોમાં દૂધ વધારનાર ખોરાક છે. અળવી સેવન કરવાથી પેશાબ અધિક માત્રામાં થતો હોય છે તેમજ કફ અને વાયુની માત્રામાં વૃદ્ધિ થતી હોય છે. અળવીના કંદમાં ધાતુવૃદ્ધિ કરવાની પણ શક્તિ રહેલી છે. અળવીનાં પત્તાંમાંથી બનાવવામાં આવેલું શાક ખાવાથી વાયુ તથા કફ વધે છે. પત્તરવેલિયાનાં પાન બેસન નાખીને બનાવવાના કારણે સ્વદિષ્ટ અને રુચિકર લાગે છે, આમ છતાં તેનું વધારે પડતી માત્રામાં સેવન કરવું ઉચિત નથી. અળવીને કોઇપણ રીતે આહાર તરીકે વાપરતી વખતે બિલકુલ કાચી ન રાખવી.
આ હાનિકરક દૂધ વધારનાર આહાર છે. અળવી સેવનથી પેશાબ અધિક માત્રામાં થાય છે તેમજ કફ તથા વાયુમાં વૃદ્ધિ થતી હોય છે. અળવીના કંદમાં ધાતુવૃદ્ધિ કરવાની પણ શક્તિ હોય છે. અળવીનાં પત્તાંનું શાક વાયુ તથા કફ વધારે છે. પત્તરવેલીયાં બેસનમાં બનાવાતાં હોવાને કારણે સ્વદિષ્ટ અને રુચિકર લાગે છે, છતાં પણ તેનું અધિક માત્રામાં સેવન કરવું ઉચિત નથી. અળવીનો કોઇપણ પ્રકારે બનાવવામાં આવેલા આહારને ક્યારેય કાચો ન રાખવો.
અળવીનું શાક બનાવીને ખાવું. આ શાકમાં ગરમ-મસાલા, તજ (દાલચીની) અને લવિંગ નાખવાં. જે લોકોના પેટમાં વાયુ વધારે બનતો હોય, ઘુટણોમાં દર્દની ફરિયાદ રહેતી હોય અને ખાંસી થતી હોય, તેમના માટે અળવીનો અધિક માત્રામાં ઉપયોગ હાનિકારક નિવડી શકે છે.
વૈજ્ઞાનિક મતે અળવીમાં પ્રોટીન,પોટેશિયમ,ફોસ્ફરસ,કેલ્સિયમ,સોડીયમ અને થોડા પ્રમાણમાં વિટામીન 'એ' પણ હોય છે.
અળવીના કંદમાં ફીનોલિક રંગકણોને કારણે તે હળવો જાંબલી રંગ ધરાવે છે. [૧૨] તેના કંદને શેકી, બેક કરી, બાફીને ખવાય છે. તેમાં રહેલી પ્રાકૃતિક શર્કરા તેને મીઠો શિંગ જેવો સ્વાદ આપે છે. તેમાં રહેલી કાંજી પચવામાં સરળ હોય છે. તેના દાણા ખૂબ લીસા અને ઝીણા હોવાથી શિશુઆહાર તરીકે આપી શકાય છે. તેના પાનમાં વિટામિન એ અને સી હોય છે અને તે કંદ કરતા વધુ પ્રમાણમાં પ્રોટિન ધરાવે છે.
ભારતમાં અળવી વિવિધ રાજ્યોમાં વિવિધ રીતે ખવાય છે.
પૂર્વી ભારતના મણીપુરમાં આને પાન કહે છે. આને બાફી, ભુંજી, હિલ્સા માછલી કે આથેલા સોયાબીન (હવાઈ-જાર) સાથે રાંધી ખવાય છે. તેના પાનનો વટાણા સાથે ઉપયોગ કરી "ઉટ્ટી" નામની વાનગી બને છે.
ઉત્તર ભારતના હિમાચલ પ્રદેશમાં અળવીને ઘાન્ડાલી કહે છે. આના પાંદડામાંથી અહીં "પાત્રોડુ" નામની વાનગી બનાવવામાં આવે છે. શિમલામામ્ પાત્રા કે પાતીડ નામની વાનગી બનાવાય છે.
પશ્ચિમ ભારતમાં અળવીના પાંદડામાંથી પાત્રોડે, પત્રાડે કે પત્રાદા નામની પાત્રા જેવી વાનગી બને છે. મહારાષ્ટ્રમાં અળવીના પાનને અળૂ કહે છે અને પાત્રાને "અળૂચી વડી" કહે છે. આ સિવાય મહારાષ્ટ્રમાં અળૂના પાનનું શાક બનાવે છે જેને અળૂચા ફદફદ કહે છે.
ગુજરાતમાં પાત્રા અળવીના પાનની જાણીતી વાનગી છે તેને પત્તરવેલિયાં પણ કહે છે. સિંધીઓ આને "કચાલુ" કહે છે.
દક્ષીણી રાજ્ય કેરળમાં આને "ચેમ્બુ-કિળાંગ" (ചേമ്പ് കിഴങ്ങ്) કહે છે. અળાવીને એ ગાંઠોને સાંબારમાં નાખવામાં આવે છે. આ સિવાય તેને બાફીને ચટણી સાથે ખવાય છે. અમુક પ્રકારની અળવીના દાંડા અને પાનનું શાક પણ બનાવાય છે.
દક્ષીણી રાજ્ય તામિલનાડુ અને આંધ્ર પ્રદેશમાં અળવીના મૂળની ગાંઠોને શિવાપન-કિળાંગ કહે છે. આંધ્રપ્રદેશના કિનાર પટી ક્ષેત્રોમાં આને ચામંગડ્ડા કે ચામ ડુમ્પા કહે છે. અહીં તેને તળીને, આંબલી ટમેટા કાંદા માં ભેળવી શાક બનાવીને ખવાય છે.
પશ્ચિમ બંગાળમાં આના મૂળની ગાંઠોની કતરી કરી ચીપ્સ બનાવાય છે. તેને અહીં "કોચુ ભજા" કહે છે. દાંડીમાંથી તેઓ શાક બનાવે છે જેને તેઓ ભાત સાથે ખાય છે. તેના મૂળની ગાંઠોની ચટની બનાવીને પણ ભાત સાથે ખવાય છે. અહીમ્ લોકો અળવીને ઝીંગા સાથે પકવી તેનું શાક બનાવે છે.
ભારતના પૂર્વી રાજ્ય ઉડીશામાં અળવીના મૂળની ગાંઠને "સરુ" કહે છે. આમાંથી સરુ બેસારા (રાઈ લસણમાં રાંધેલી અળવી) નામની વાનગી બને છે. આ સિવાય સળ્વીની ગાંઠને તળી તેના પર મીઠું મરચું છાંટીને લોકો ખાય છે. દાલમા નામની વાનગીમાં અળવીને વિવ્ધ શાકભાજી અને દાળ સથે પકાવાય છે.
ઉત્તરાખંડ અને નેપાળમાં અળવીને એક પૌષ્ટિક ખોરાક મનાય છે. કુમાંઉં ક્ષેત્રમાં આને ગડેરી કહેવાય છે. ત્યાં આને લોખંડના વાસણમાં મીઠાવાળા પાણી સાથે પકવીને તેની કાંજી જેવી વાનગી બનાવાય છે. અળવીને બાફી ને તડકે સુકવી ને તેની સુકવણી ભવિષ્યના વપરાશ માટે રાખવામાં આવે છે. આ સિવાય તેના પાન અને દાંડીઓને અથાણાંમાં વપરાય છે. અડદના લોટ સાથે મેળવી તેની વડી પણ બનાવાય છે. તેની દાંડીને તડકે સુકવીને ભવિષ્યના વપરાશ માટે સાચવામાં આવે છે. એક ઉત્સવના દિવસે સ્ત્રીઓ સ્પ્તર્ષીની પૂજા કરે છે ને તે દિવસે માત્ર ભાત અને અળાવીની ભાજી ખાય છે.
અઝોરસના ફળદ્રુપ ક્ષેત્રો, ખાડીના ક્ષેત્રોમાં અળવી ઊગે છે. ત્યાં અળવીને ઈનહૅમ કે ઈનહૅમ-કોકો કહે છે. ત્યાં આને બટેટા, અન્ય શાકભાજી, માંસ કે માછલી સાથે બાફીને ખવાય છે. આની છાલ ઉતારી, વરાળમાં બાફી, તેલ કે લાર્ડમાં તળીને તેના પર ખાંડ છાંટીને મીઠાઈ તરીકે પણ ખવાય છે.
બાંગ્લાદેશમાં અળવીને મૂખી (মুখি), મૂખી કોચૂ (মুখি কচু) અથવા કોચૂર લોતિ (কচুর লতি-અળવીની દાંડી) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. ત્યાં પ્રાય: તેને જીંગા, ઈલીશ માછલી કે સૂકવણી કરેલી માછલી સાથે રાંધીને ખવાય છે. આ સિવાય તેના પાન અને દાંડીને બાફી તેને વાટી અને શાક પણ બનાવાય છે. આ સિવાય બાંગ્લાદેશી લોકો અળવીની એક અન્ય જાતિ માન કોચૂ ખાય છે એ ઘણી પોષક મનાય છે.
પોર્ટુગીઝી ભાષા બોલનાર દેશોમાં અળવીના ફળોને ઇનહેમ inhame (યમ) કે કૅરા (cará) કહે છે. ત્યાં આને બટેટાની જેમ રંધાય છે દા. ત.બાફીને, ભૂંજી અને મસળીને તેની સાથે મીઠું, લસણ વગેરે ઉમેરીને ખવાય છે.
ચીનમાં અળવીને યુટોઉ (芋头)કે યુનાઈ (芋艿) કહે છે, હોંગકોંગમાં તેને વુ તાઉ કહે છે. ચીનમાં અળવીને ભોજનનાં મુખ્ય ભાગમાં ખાંડ કે ખાંડ ઉમેર્યા વગર, સિરિયલ (કડક પૌંઆ)ની અવેજીમાં લેવાય છે. ચીનમાં અળવી (ગાંઠો) વિવિધ રીતે પકાવાય છે: વરાળમાં બાફી, પાણીમાં બાફી કે સાંતળીને. તે વાનગીની મુખ્ય ભાગ કે સહ પદાર્થ પણ હોઈ શકે છે. ઉત્તરે ચીનમાં આને બટેટાની જેમ બાફી, છાલ ઉતારી, ખાંડ ઉમેરીને ખવાય છે. આને ડુક્કર અને ગોમાંસ સાથે બાફવામાં આવે છે. દક્ષિણ ચીનની ડીમ-સમ રસોઈમાં પણ તે વપરાય છે. ત્યાં તેની ડમ્પલીંગ અને કેક બને છે. તેને ખમણીને પક્ષીના માળા જેવી એક વાનગી બને છે જેને સીફુડ બર્ડનેસ્ટ કહે છે.
ચીનમાં નવા વર્ષની ઉજવણી વખતે અળવીની કેક ખવાય છે. આ સિવાય તોઙ સુઈ, બબલ ટી, આઈસ્ક્રીમ, સ્વીટ ટરો પાઈ જેવી મીઠાઈમાં વપરાય છે. ચીનમાં મેકડોનાલ્ડ ટેરો ફ્લેવરની પાઈ વેચે છે.
તાઈવાનમાં ટારોને "ઓ -એ" (芋仔) કહે છે. તાઈવાનમાં માણસની મુઠ્ઠી જેવડી કે તેથી પણ મોટી અળવીની ગાંઠો વેચાય છે. બટેટાની વેફરની માફક અળવીની વેફરો પણ વેંચાય છે. બટેટાની વેફર કરતા અળવીની ગાંઠોની વેફર વધુ કડક અને શિંગ જેવો સ્વાદ ધરાવે છે. આ સિવાય તાઈવાનમાં અળવીના તળેલા વડા બને છે અને ઠંડી મીઠી વાનગીઓમાં તેઓ અળવીની ગાંઠો વાપરે છે.
કુક દ્વિપ સમુહમાં અળવીના ઘણાં વાવેતરો છે. અહીંની જમીન અળવીને એકદમ માફક આવે છે. પોલીનેશીયાના દ્વીપોમાં તેના મૂળની ગાંઠોને પાણીમાં બાફીને ખવાય છે. તેના પાંદડાને નારિયેળના દૂધ, કાંડા અને માંસ કે માછલી સાથે પકાવીને રકાઉ નામની વાનગી ત્યાં બનાવાય છે.
કોસ્ટા રિકામાં બટેટાને સ્થાને અળવીની ચીપ્સ કે સૂપ બનાવાય છે. તેને સ્થાનીય ભાષામાં ટીક્વીસ્ક કહે છે.
કેન્યા, યુગાંડા અને ટાંઝાનિયામાં અળવીને અમુક સ્થાનીય બમ્ટુભાષામાં "એરો રુટ" (Arrow root) કે ન્ડુમા (Nduma) કહે છે. આને બાફીને ચા સાથે કે મુખ્ય કાંજી યુક્ત ખોરકા તરીકે ખવાય છે.
ઈજેપ્તમામ્ આને કોલ્કાસ (قلقاس) કહે છે. અહીં તેની ગાંઠો મોટી હોય છે. અહીં તેને છોલીને તેને માંસના પાણી (બ્રોથ)ની અને કોથમીર તથા સ્વીસ ચાર્ડ સાથે બફાય છે. અને માંસની વાનગી સાથે ખાવા અપાય છે. તે સિવાય તેના પતિકા કરી તેને માંસના છૂંદા અને ટમેટાના સોસ સાથે પકવી ખવાય છે. [૧૩]
શરૂઆતી રોમન કાળમાં અળવીની ગાંઠોને આજના બટેટાની જેમ જ ઉપયોગમાં લેવાતી. તેઓ આને "કોલોકેસિયા"(colocasia) તરીકે ઓળખતા. પ્રાચીન રોમન પાકશાસ્ત્રના પુસ્તક "એપિશિયસ" મઆં અળવીની ગાંઠને રાંધવાની અનેક રીતો બતાવી છે, જેમ કે બાફીને, અમુક સોસસાથે પકવીને, માંસ સાથે પકવીને. રોમન સામ્રાજ્યના અંત પછી યુરોપમાં અળવીનો વપરાશ ઓછો થયો. આનું મુખ્ય કારાણ ઈજીપ્ત સાથેના વેપારની પડતી હતી કે જે રોમનોના હાથમાં હતો. તેમ્ છતાંપણ અળવીને વિશેષ સ્થાન્ અછે કેમ કે જ્યારે સ્પેનિશ લોકો નવા વિશ્વની શોધમાં ગયા ત્યારે અળાવી પોતાની સાથે લઈ ગયા હતાં. કેનેરી ટાપુઓ પર અળાવી ખુબ લોકપ્રિય છે. [૧૪]
રોમન સામ્રાજના સમયથી સાયપ્રસમાં અઆળ્વી ખવાતી આવી છે. ત્યાં તેને "કોલોકાસી" કહેવાય છે. આ નામ રોમનો દ્વારા અળવી માટેના નામ કોલોકેસીયા સાથે મળતું આવે છે. આને સેરેલી, કાંદા, માંસ અને ટમેટામા સોસ સાથે પકવાય છે. અળવીની નાની ગાંઠોને પોઉલ્સ કહે છે. તેને સૉટે કર્યા પછી વાસણને સૂકી વાઈન, રેડ વાઈન અને ધાણા સાથે લીંબુ નીચોવી ખવાય છે.
ગ્રીસના ઈકારિયા ટાપુ પર અળવી ઊગાડવામાં આવે છે. ઈકારિયન લોકો બીજા વિશ્વ યૂધ દરમ્યાન ભુખમરાથી બચાવવાનું શ્રેય અળવીને આપે છે. તેઓ આને બાફે છે અને પછી કચુંબર સ્વરૂપે ખાય છે.
અલવીને સ્પેનીશ ભાષામાં નૅમ કહે છે અને કેનેરી દ્વીપમાં તેને ઉગાડવામાં આવે છે.
ફીજી ભાષામાં અળવીને ડાલો કહે છે. સદીઓથી આલ્વી એ ફીજી લોકોનો મૂળ ખોરાક છે. ફીજી લોકો અળવી દિવસ પણ મનાવે છે. ૧૯૯૩ના સમય પછી અહીંથી અળવીની નિકાસ પન શરૂ થઈ કેમકે બાજુઆ સૅમોના ટાપુ પર તેની ખેતીનું પતન થયું. ફીજીથી નિકાસ થતી અળવીમાં ૮૦% જેટલી અળવી તાવુની ટાપુ પર ઉગાડવામાં આવે છે. ફીજીના અન્ય ટાપુ પર બીટલ દ્વારા આ પાકને નુકશાન થાય છે. જ્યારે તાવુની ટાપુ પર બીટલ નથી હોતા.
જાપાનમાં આને સેટોઈમો કહે છે. જેનો અર્થ (サトイモ|サトイモ) "ગ્રામ્ય બટેટા" એવો થાય છે. મૂળ અળવી માંથી ઉત્પન્ન થતા ઉPઅ અળવીઓને કોઈમો અને મેગોઈમો કહે છે. અગ્નિ એશિયામાં જોમોન કાળથી સેટોઈમો નો પ્રચાર થઈ રહ્યો છે. ચોખા મૂળ ખાદ્ય પદાર્થ બન્યા તે પહેલા અળવી લોકોનો મુખ્ય ખોરાક હતો. જાપાનમાં માછલી રાંધી હોય તે પાણી (દાશી) અને સોયા સોસ વાપરીને અળવી પકાવવામાં આવે છે.
લેબેનાનમાં અળવીને "કીલ્કાસ" કહે છે અને ત્યાં ભૂમદ્ય સમુદ્રના કિનારાના પ્રદેશમાં તેને ઉગાડવામાં આવે છે. લેબોનોનમાં અળવીના પાન કે ડાળી વાપરવામાં આવતી નથી. અહીં માત્ર તેના મૂળની ગાંઠ વપરાય છે. લેબેનાનમાં ઉગતી પ્રજાતીએના મૂળની ગાંઠ ટેનિસ બોલથી લઈ નાની શક્કરટેટી જેટલી મોટી હોય છે. કીલ્કાસ લેબેનાનની લોકપ્રિય શિયાળુ વાનગી છે. ત્યાં આને મસૂર અથવા તાહીની સાથે પકાવીને ખવાય છે. જેમાં સ્વાદ માટે લસણ અને લીંબુનો રસ વપરાય છે. આ સિવાય અળવીને બાફી તેની છાલ કાઢી અને લાલ સુમેક નામના મસાલામાં રગદોળીને તળીને ખવાય છે.
માલદીવમાં અળાવીને આલા કે અલા કહે છે. ચોખા સાથે અહીંના લોકોની ઓળખ થઈ તે પછી પણ અળવી સંપૂર્ણા માલદીવમાં ખવાય છે. ત્યાં આને બાફી કે રાંધીને મીઠું ઉમેરી, ખમણેલા નાળિયેર, મરચાંની પેસ્ટ સાથે કે માછલીના સૂપ સાથે ખવાય છે. આ સિવાય આને શાક તરીકે પણ ખવાય છે. મૂળની ગાંઠો માંથી ચીપ્સ અને અમુક મીઠાઈઓ પણ બને છે. [૧૫]
નેપાળના પર્વતીય ક્ષેત્રોમાં અળવી ઉગાડવામાં આવે છે. અળવીના મૂળની ગાંઠોને અન્હીં પિંડાલુ (पिँडालु) તથા પાન અને દાંડાને કર્લલો (कर्कलो) કે ગાભા (गाभा) કહે છે. વિવિધ પ્રકારની વાનગીઓના આવનસ્પતિના સર્વ ભાગો ખવાય છે. મૂળની ગાંઠોને બાફીને તેને મીઠું મસાલા સાથે ખવાય છે. અળવીના પાનને કાપી તેને અડદની દાળના લોટ સાથે ભેળવી મસ્યોરા (मस्यौरा) નામના સૂકા દડા જેવી વાનગી બનાવવામાં આવે છે. અણધાર્યો વરસાદ આવે ત્યારે તેના પાનનો છત્રીની જેમ ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. નેપાળમાં પ્રાચેન સ્મયથી લોકો અળવી સાથે જોડાયેલા છે. ત્યાંની સંસ્કૃતિમાં આ વાતના દર્શન થાય છે. ત્યાંના પાઠ્ય પુસ્તકોમાં "જીવન હમરો કરકલા કો પાની જસ્તૈ હો" (जिवन हाम्रो कर्कलाको पानी जस्तै हो) જેવું એક ગીત આવે છે જેનો અર્થ છે કે " આપણું જીવન આળવીના પાંદડા પર ટકી રહેલા પાણી સમાન નાશવંત છે"
ફીલીપાઈન્સમાં અળવીને "ગાબી" કહે છે અને સમગ્ર દ્વીપ સમૂહમાં તે ઉપલબ્ધ છે. અહીં અળવીના પાન , ડાળી અને મૂળની ગાંઠ ખાવાના પ્રયોગમાં લેવાય છે. લિઆંગ નામની વાનગી અહીંની લોલકપ્રિય વાનગી છે. જેનું ઉદ્ગમ બીકોલ ક્ષ્ચેત્ર મનાય છે. [૧૬] [૧૭] આ સિવાય સિનિગેન્ગ નામની વાનગીમાં પણ અળવી વપરાય છે. આ વાનગી માંસ, માછલી, ઝીંગા, આમલીના પાન આદિ મેળવી બનાવાય છે. આ સિવાય અહીં અળાવી અને નારિયેળના દૂધમાંથી "જીનતાન" નામની એક મીઠાઈ પણ બનાવવામાં આવે છે.
પાકિસ્તાનમાં અળવી પ્રચલિત છે ત્યાં તેનું રસા વાળુંકે કોરું શાક બનાવાય છે. અળવીમાંથી અરવી ગોશ્ત નામની વાનગી બને છે. અળવીના પાન ને વાળીને પાત્રા જેવી વાનગી - પકોડા બને છે. જેમાં અજમાનો વઘાર અપાય છે.
પારાંપારિક પોલીનેશિયાઈ રસોઈમાં અળાવી એ કાંજીનો મુખ્ય સ્રોત હતો. અગ્નિ એશિયાના પ્રાગૈતિહાસિક સાગરખેડૂઓ અળવી અહીં લાવ્યા હતા. અહીં અળાવીને બાફી, ભૂંજી, વરાળમાં પકવી કે તળીને ખવાય છે.પારંપારિક હવાઈયન ખોરાક "પોઈ" બાફેલી અળવીને પાણીમાં મસળીને બનાવાય છે. આ સિવાય "ફા'આઉસી" નામની મીઠાઈમાં પણ અળવી વપરાય છે. આ મીઠઆઈને અળવીને ખમણી , રાંધી તેમાં નારિયેળનું દૂધ અને બ્રાઉન સુગર ભેળવી બનાવવામાં આવે છે. આસિવાય અળાવીના પાંદડામાં લપેટીને વાનગીઓ બનાવાય છે જેમ કે હવાઈયન "લૌલૌ", ફીજી અને સામોન "પાલુસામી", ટોગોનું "લુપુલુ" વગેરે. ત્યાંના ધાર્મિક ક્રિયાકાંડોમાં કાચી જે બાફેલી અળવીની ગાંઠો વપરાય છે
સામોઆમાં અળવીના મૂઓળની ગાંઠોને નારોઇયેલના દૂધમાં ભેળએએ, અઆળ્વીના પાનમાં મૂકી ઉમુ નામની રેતીની ભઠ્ઠીમાં પકવવામાં આવે છે. આ વાનગીને પાલુસામી કે લુ'આઉ કહે છે. મૂળનો ઉપયોગ કરી તે ટુકડા છુટા પાડવામાં આવે છે. તેનો એક ધુંગારી, નીથો અને ખારો સ્વાદ હોય છે. તેનો જીભ-સ્પર્ષ કાંજીમય, લીસો હોય છે.
દક્ષિણ કોરિયામાંઅઆળવીને તોરન(토란) કહે છે. જેનો અર્થ થાય છે જમીનમામ્થી નીકળેલું ઈંડું. આના મૂળની ગાંઠને ભૂંજીને અને ડાળીને તળીને ખવાય છે. તેના મૂળની ગાંઠનો ઉપયોગ વૈદકીય રીતે પણ થાય છે ખાસ કરી ડંખના ઉપચારમાં. આમાંથી કોરિયાનું પારંપારિક સૂપ તોરનગુક (토란국) બને છે. યુકગાજન્ગ (육개장) નામની વાનગીમાં પણ અળવી વપરાય છે.
શ્રીલંકામાં અળવીની ઘણી પ્રજાતિઓ મળે છે અમુક ખાવા લાયક છે યારે અમુક ઝેરી પણ હોય છે. ખાદ્ય પ્રજાતિઓ "કીરી આલા, કોલકાના આલા, ગાહાઅલા, સેવલાઅલા" વિગેરેને તેના મૂળની ગાંઠ કે પાન મેળવવા માટે ખેતી થાય છે. શ્રીલંકામાં અળવીને બાફીને કે નારિયેળના દૂધ સાથે પકવીને ખવાય છે. કોલકાના આલા પ્રજાતિના પાન પણ ખવાય છે.
સુરીનામમાં સ્થાનીય ભારતીયો અળવીને અરોઈ કહે છે અને અન્ય લોકો આને "ચાઈનીઝ ટેયર"તરીકે ઓળખે છે. "ઍડોઈ " નામની એક જાતીને પણ "ચાઈનીઝ ટેયર" કહે છે. દેશના આંતરીક ભાગમાં મરૂન વસ્તીમાં આનું વાવેતર થાય છે. આ પ્રજાતિ પાણીના વધેલા સ્તરથી પણ કોહવાતી નથી માથી તે ખોડૂતો માં વધુ લોકપ્રિય છે. આ સિવાય કાદવ કળણ વાળી જગ્યામાં "દાશીન" જાતિનું વાવેતર કરવામાં આવે છે, આ પ્રજાતિ તેના સ્વાદ માટે જાણીતી છે. સુરીનામની એક પ્રચલીત વાનગી "પોમ"માં ઝાન્થોસોમા પ્રજાતિની અળવી એ મુખ્ય પદાર્થ હોય છે.
થાઈ ભાષામાં અળવી ને ફેઉઆક(เผือก) કહે છે. ત્યાંના વિવિધ ક્ષેત્રોમાં વિવિધ રીતે અળવીનો વપરાશ થાય છે. અહીં બજારમાં બાફીને છોલેલી અળવી મળે છે. તેને નાસ્તા તરીકે ખવાય છે. નારિયેળના દૂધમાં બાફેલી અળવી ઉમેરીને અહીં એક પારમ્પારિક થાઈ મીઠાઈ બનાવાય છે .[૧૮] કાચી અળવીને તેલમાં તળીને બનાવાતી અળવીની વેફર પણ અહીં ખવાય છે.
અહીં અળવીના પાનમાંથી કેલાલુ નામની કેરેબિયન વાનગી બનાવાય છે. અળવીના મૂળની ગાંઠને બાફી માછલી કે માંસ સાથે, વટાણા સાથે કે રોટી સાથે ખવાય છે.
તુર્કસ્તાનના દક્ષિણ ભાગમાં મર્સીન અને અન્તાલ્યા ક્ષેત્રોમાં અળવીની ખેતી થાય છે. અહીં અળવીને ટમેટાના સૉસમાં બાફી કે રાંધીને માંસ, વાલ કે ચણા સાથે ખવાય છે.
અમેરિકાના ચાઈનાટાઊન ક્ષેત્રના લોકો ચીની વાનગીઓમાં અળવીનો ભરપૂર ઉપયોગ કરે છે. અલબ્દ ચીન અને પ્રશાંત ક્ષેત્રોમાં એટલા વિશેષ પ્રમાણમાં અળવીનો ઉપયોગ થતો નથી. ૨૦મી સદીના ઉત્તરાર્ધથી અળાવીની ચીપ્સ અહીં ઘણ સુપર માર્કેટ અને 'નેચરલ ફુડ સ્ટોર્સ' મળતી થઈ છે. ૧૯૨૦મા ફ્લોરિડાના ખેતી ખાતાના સેક્રેટરીએ કાદવ વાળી જમીનમાં દાશીન (અળવી) ઉગાડવા ભલામણો કરી હતી. અળવી ઉગાડવા માટે ઈસ્ટ કોસ્ટ નજીક ફ્લોરિડાના ફેલ્સમેરી ક્ષેત્રને આદર્શ જણાવાયો હતો. આને બટેટાના સ્થાને વાપરવામાં આવતા અને તેને સુકવીને તેનો લોટ બનાવવામાં આવતો. ઘૌં અને દાશીનનો લોટ ભેળવીને બનાવાતી પેનકેક (પુડલો) સ્વાદીષ્ટ હોવાનું મનાય છે.
હવઈયન ભાષામાં અળવી કાલો તરીકે ઓળખાય છે. અળવી એ પ્રાચીનકાળથી હવાઈ લોકોનો પારંપારિક ખોરાક છે. આધુનિક હવાઈ સમાજમાં પણ બટેટા અને અળવી જેવા કંદ ખવાય છે. અળવીમાંથી ત્યાંના લોકો પોઈ, ટેબલ ટેરો, ટેરો ચીપ્સ અને લુઆઉ લીફ જેવી વાનગીઓ બનાવે છે. હવાઇમાં ભીની અને સૂકી એમ બંને રીતે અળાવીની ખેતી થાય છે. અળવીની ખેતી અને તેનો ઉપભોગ એ હવાઈ સામ્કૃતિનું મહત્ત્વપૂર્ણ અંગ છે. ત્યાંના એક ઉત્સવનું નામ લિઆઉ છે જે નામ અળવી શબ્દના પર્યાયી શબ્દ પરથી પડ્યું છે. લુઆઉ ઉત્સવના દિવસે અળવીને નારિયેળના દૂધ અને ચિકન કે ઓક્ટોપસના પગ સાથે રાંધી ખવાય છે. અળવીમાંથી બનેલી પોઈનું પાત્ર ઉઘાડું હોય ત્યારે હવાઈ લોકો ઝઘડો ટંટો કરતાં નથી. હવઈ લોકોની પરંપરા અનુસાર વડીલો સન્મુખ ઝઘડા કરવા કે ઉંચા અવાજે બોલવું એ અનાદર ગણાય છે. તેમના અનુસાર હાલોઆ (અળવીનો એક પર્યાયવાચી શબ્દ)એ માનવજાતિની શરૂઆત કરી હતી. આમ તે આદરણીય પૂર્વજ હોતાં તેની સામે ઝઘડા આદિ કરી શકાય નહીં [૧૯]
વેનેઝુએલામાં અળવીને "ઓકોલો ચીનો' કે "ચીનો" તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. અહીં તેનો ઉપયોગ સૂપ અને સંકોચો નામની વાનગી બનાવવા માટે થાય છે. આ દેશના પૂર્વીય પ્રદેશની રહેણી કરણી પર વેષ્ટ ઈંડિયન જીવનનો પ્રભાવ દેખાય છે અને તેની અસર હેથળ લોકો સૂપમાં કંદ નાખી ખાતા હોય છે. આનિ ઉપયોગ માંસ અને માછલી સાથે પણ થાય છે. ઓકુમો એ અહીંનું નામ છે જ્યારે ચીનો નો અર્થ ચીની એવો થાય છે. અહીંના લોકો કોઈ પણ વિદેશી વસ્તુઓને ચીની એવું વિશેષન આપતા હોય છે. સ્થાનીય લોકો પ્રાયઃ અળવીને વ્બાફી ખાય છે તેની કાંજી કે ઘેંસ અહીંની રસોઈમાં અજ્ઞાત છે.
વિયેતનામમાં અઆળ્વીને ખોઆઈ મૉન કે ખોઆઈ સૉ કહે છે. ત્યામ્ આનો ઉપયોગ સ્પ્રીંગ રોલ, કેક, પુડિંગ, સ્મૂથી, સૂપ અને અન્ય મીઠાઈઓ બનાવવા માટે થાય છે. અહીં અળવી અને ચોખામાંથી ચે ખોઆઈ મૉન નામની લીસી પુડિંગ બનાવામાં છે. અળવીની ડાળીઓ પણ કાન્હ ચૂઆ નામના સૂપમાં વપરાય છે.
પશ્ચિમ આફ્રિકામાં અળવી એ એક રોજિંદો ખોરાક છે. ઘાના, નાઈજીરિયા અને કેમેરૂન જેવા દેશમાં તે પ્રચલિત છે. ઍંગ્લો કેમેરૂન, નાઈજીરિયા અને ઘાનામાં આને કોકોયમ કહે છે જ્યારે ફ્રેંકોકેમેરૂનમાં આને મકાબો કહેવાય છે. અહીં અળવીને પ્રાયઃ બાફીને, તળીને કે શેકીને સૉસ સાથે ખવાય છે. ઘાનામાં ફુફુ નામની વાનગી પ્લાન્ટેઈન નામના શાકમાંથી બને છે. પ્લાન્ટૅઈન ઉપલબ્ધ ન હોય ત્યારે અળવી વાપરીને ફુફુ બનાવાય છે. આ સિવાય અળવીમાંથી બાળકો માટે મ્પોટો મ્પોટો નામની સુપ જેવી વાનગી બનાવાય છે. ઘાનામાં અળાવીની ચિપ્સ કે વેફર પ્રચલિત છે, અળવીના પાનમાંથી ઘાનામાં પલાવર સોષ અને અઘુશી સ્ટ્યુ જેવા ઘણી જાતના સૂપ બનાવાય છે. ગિની અને સેનેગલમાં પણ જાબેરે નામની શાક જેવા વાનગી બનાવાય છે.
વેસ્ટ ઈન્ડિઝ દ્વિપોમાં મોટી અળવીને દાશીન કહે છે અને નાની અળવીને ઈડો કહે છે. અંગ્રેજી ભાસી દેશોમાં તેને તાન્યા કહે છે. અળવી આ ક્ષેત્રનો સ્થાનીય ખોરાક છે. દાશીનને રાંધતા તે ભૂરાશ પડતો રંગ પકડે છે, તાહ્યા સફેદ હોય છે જ્યારે ઈડો એ નાના અને ચીકણા હોય છે.
સ્પેનીશ ભાષા બોલતા વેસ્ટ ઈમ્ડિઝ ક્ષેત્રોમાં અળવીને નૅમ કહે છે. પ્રાચીન પોર્ટુગીઝ વસાહતો માં તેને ઈનહેમ કહેવાતું. પોર્ટે રિકોમાં તેને મલન્ગા કહે છે. ત્રિનીદાદ અને ટોબેગો, સેંટ વિન્સેન્ટ અનેગ્રેનેડાઈન્સ અને ડોમિનીકા જેવા ક્ષેત્રોમાં દાશીનમાંથી કલાલુ નામની કાંજી બને છે.
અળવીના પાનની ડાળી ને પીસી લેપ કરવાથી આ રોગ માં લાભ થાય છે
અળવી ત્વચાનું શુષ્કપણું અને કરચલીઓ દૂર કરે છે. તે આંતરડા કે શ્વાસ નળીના શુષ્કપણાને પા દૂર કરે છે.
અરબી કે કોમળ પાનના રસને જીરાના ભુકામાં મેળવી આપતા પિત્ત પ્રકોપ મટે છે.
અળવીના પાનના રસ ૩ દિવસ સુધી પીવાથી સે પેશાબની બળતરા મટે છે.
અળવીના પાનની દાંડીઓ બાળી તેની રાખ તેલમાં મેળવી લગાવતા ફોડી ફોડા મટે છે
અળવીનું શાક ખાવાથી દુગ્ધપાન કરાવવા વાળી સ્ત્રિઓ નું ઓઓધ વધે છે રક્તપિત્ત (ખૂની પિત્ત) હોને પર અળવીના પાનનું શાક રક્તપિત્તના રોગીઓ માટે લાભકારી છે.
અળવીના પાન તેની દાંદી સાથે ઉકાળી તેનું પાણી કાઢી તેમાં ઘી મેળવી ૩ દિવસ સુધી સેવન કરતા વાયુનો ગોળો દૂર થાય છે.
અળવીનું શાક રોજ ખાવાથી હૃદયરોગમાં લાભ થાય છે.
અળવીની ગાંઠો
અળવીની ગાંઠોનો એક અન્ય પ્રકાર
વેચાણ માટે અળવીની ગાંઠો
સૅટોમિયો (サトイモ) - જાપાની અળવી
કેલિફોર્નીયાના બજારમાં અળવી, ૨૦૦૯
અળવી બર્ગર
-(5).jpg)
.JPG)
|month= ignored (મદદ); Check date values in: |year= (મદદ)CS1 maint: Multiple names: authors list (link) 001. 8 p. http://www.ctahr.hawaii.edu/oc/freepubs/pdf/SA-1.pdf.
અળવી (અંગ્રેજી: Taro; વૈજ્ઞાનિક નામ: કોલોકેશિયા એસ્ક્યુલેન્ટા) એક ઉષ્ણકટિબંધિય બારમાસીય વનસ્પતિ છે જેને એનાં મૂળમાં થતી અળવીની ગાંઠ મેળવવા માટે તેમજ એનાં મોટાં કદનાં પાંદડાં મેળવવા માટે ઉગાડવામાં આવે છે. આ કાંજી ધરાવતી ગાંઠ અને પર્ણો બંન્ને ખાદ્ય પદાર્થો છે. આ વનસ્પતિ ઘણા પ્રાચીન સમયથી ઉગાડવામાં આવતી વનસ્પતિઓ પૈકીની એક છે. પુખ્ત ન થયેલા છોડનાં પાન તથા ગાંઠ વિષકારક હોવાને કારણે અખાદ્ય ગણાય છે. આમ તેમાં રહેલા કેલ્શિયમ ઓક્ઝોલેટ નામના ઘટકને કારણે થાય છે,આ ક્ષારના સ્ફટિકો સોયાકાર હોય છે અને તેથી તે ગળામાં ખંજવાળ પેદા કરે છે. જો કે આ ક્ષાર ખાદ્ય પદાર્થ બનાવતી વેળા ગરમ થવાથી નષ્ટ થઇ જતો હોય છે. અથવા તેને રાતભર ઠંડા પાણીમાં રાખી મુકવાથી પણ ઝેરી અસર નષ્ટ થઇ જતી હોય છે. અળવી અત્યંત પ્રસિદ્ધ અને સૌને માટે પરિચિત હોય તેવી વનસ્પતિ છે. અળવીની પ્રકૃતિ ઠંડી અને તર હોય છે. અળવીની અનેક જાતો થાય છે: રાજાળુ, ધાવાળું, કાળીઅળુ, મુંડળેઅળુ, ગીમઅળુ અને રામઅળુ. એ સર્વમાં કાળી અળવી ઉત્તમ છે. કેટલીક અળવીને મોટા અને કેટલીકને ઝીણા-નાના કંદ હોય છે, જેની તરેહતરેહની વાનગીઓ બનાવાય છે. અળવીના પાનમાંથી પાત્રા કે પતરવેલીયા તરિકે ઓળખાતી પ્રખ્યાત ગુજરાતી વાનગી બને છે. અળવીની ગાંઠોનું શાક બને છે, જે ખાસ કરીને ફરાળ તરિકે ખાવામાં આવે છે. અળવી ઉનાળા અને ચોમાસા દરમ્યાન ઉગે છે. અળવી રક્તપિત્તના ઉપચારમાં વપરાય છે અને તે ઉપરાંત ઝાડા બંધ કરનારી અને વાયુ પ્રકોપ કરનારી વનસ્પતિ છે.
અળવી એ મૂળ દક્ષિણ ભારત અને અગ્નિ એશિયાની વતની છે. આફ્રિકા, પ્રશાંત મહાસાગરના દ્વિપો અને દક્ષિણ ભારતના અમુક ક્ષેત્રોમાં તે લોકોનો મૂળ ખોરાક છે. કોલોકેસિયા (Colocasia)નું ઉદ્ગમ ભારત-મલય ક્ષેત્ર મનાય છે પરંતુ તે પૂર્વ ભારત અને બાંગ્લાદેશથી લઈ અગ્નિ એશિયા, પૂર્વ એશિયા અને પ્રશાંત ક્ષેત્રો સુધી ફેલાયેલ છે. પશ્ચિમ તરફ તે ઈજીપ્ત અને પૂર્વી ભૂમધ્ય ક્ષેત્રથી લઈ પૂર્વ આફ્રીકા અને પશ્ચિમ આફ્રીકા સુધી ફેલાઈ છે. ત્યાંથી તે કેરેબિયન અને અમેરિકા પહોંચી હતી. અ વનસ્પતિનાં ઘણાં સ્થાનીક નામો છે. જ્યારે તેને સજાવટના વૃક્ષ તરીકે વપરાય છે ત્યારે તેને "એલીફન્ટ ઈયર્સ" (હાથીના કાન) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
சேம்பு (அ) சேப்பங் கிழங்கு (Colocasia esculenta)[3][4] என்பது ஒரு பூக்கும் தாவர வகையைச் சேர்ந்த ஒரு வித்திலைத் தாவரமாகும். இத்தாவரத்தின் குடும்பப் பெயர் அரேசியா (Araceae) என்பதாகும். தென்கிழக்கு ஆசியா மற்றும் இந்திய துணை கண்டத்தைப்[1][5] பூர்வீகமாகக் கொண்டிருந்தாலும் உலகளவில் வெப்பமண்டலம் மற்றும் துணை வெப்பமண்டல பகுதியிலும் பயிரிடப்படுகிறது. இது ஒரு மூலிகைத்தாவரம் என்பதாலும், இதன் கிழங்கு உணவாகப் பயன்படுவதாலும் ஆசியப் பகுதியில் 10 ஆயிரம் ஆண்டுகளுக்கும் மேலாக பயிரிடப்பட்டுவருகிறது.
இதன் கிழங்குகளும் இலைகளும் உண்பதற்கு ஏற்றவை. இவற்றில் கால்சியம் ஆக்ஸலேட் என்ற அரிக்கும் தன்மையுடைய வேதிப்பொருள் இருப்பதால், வேகவைத்தே உண்ண வேண்டும். இதன் வளர்ச்சி குட்டையாக இருந்தாலும், நிலத்தில் இதன் வேரில் கிழங்கு உண்டாகிறது. இக்கிழங்கு மூலிகையாகப் பயன்படுகிறது. இதன் இலைகளில் உயிர்ச்சத்துக்களும், தாது உப்புக்களும் உள்ளன. இது அலங்காரச் செடியாகவும் பயன்படுத்தப்படுகிறது.
சேப்பங்கிழங்கு,கொலகேசியா எஸ்குலெண்டா, டாரோ, எடோ, மலங்கா என்று பல பெயர்களில் அழைக்கப்படுகிறது. சேம்பு மலேசியாவின் சதுப்பு நிலங்களை தாயகமாகக் கொண்டது. இந்தியா, எகிப்து, ரோம், கிரேக்க நாடுகளுக்கு பின்னர் பரவியது. கொலகேசியா எஸ்குலெண்டா ரகம் அக்வேடிலிஸ் ஆஸ்திரேலியாவைத் தாயகமாகக் கொண்டது. இதன் இலைகள் 40x24.8 செ.மீ.அளவுடையது. முக்கோண முட்டை வடிவம் உடையது. இலையின் மேற்பரப்பு கரும்பச்சை நிறமாகவும், கீழ்ப்பகுதி இளம்பச்சை நிறமாகவும் இருக்கும். பாளை 25 செ.மீ. நீளமுடையது.
சேம்பு (அ) சேப்பங் கிழங்கு (Colocasia esculenta) என்பது ஒரு பூக்கும் தாவர வகையைச் சேர்ந்த ஒரு வித்திலைத் தாவரமாகும். இத்தாவரத்தின் குடும்பப் பெயர் அரேசியா (Araceae) என்பதாகும். தென்கிழக்கு ஆசியா மற்றும் இந்திய துணை கண்டத்தைப் பூர்வீகமாகக் கொண்டிருந்தாலும் உலகளவில் வெப்பமண்டலம் மற்றும் துணை வெப்பமண்டல பகுதியிலும் பயிரிடப்படுகிறது. இது ஒரு மூலிகைத்தாவரம் என்பதாலும், இதன் கிழங்கு உணவாகப் பயன்படுவதாலும் ஆசியப் பகுதியில் 10 ஆயிரம் ஆண்டுகளுக்கும் மேலாக பயிரிடப்பட்டுவருகிறது.
ಕೆಸು ಜವುಗು ಹಾಗೂ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ಒಂದು ಸಸ್ಯ. ದಕ್ಷ್ಶಿಣ ಏಷಿಯಾದ ಮೂಲದ ಸಸ್ಯ. ಅಲಂಕಾರಿಕ ಸಸ್ಯವಾಗಿಯೂ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ.
ಕೊಲೊಕಾಸಿಯ ಎಸ್ಕುಲೆಂಟಾ [Colocasia esculenta]ಎಂಬ ಸಸ್ಸ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅರಾಸಿಯೆ (Araceae)ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದೆ.
ಇಂಗ್ಲಿಷ್ : ತಾರೋ (Taro) ಮಲೆಯಾಳಂ: ಚೆಂಪು
ಅಗಲವಾದ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಪ್ರಭೇದಗಳಿದ್ದು, ಎಲೆ ಕಾಂಡಗಳಲ್ಲಿ ನೀರು ನಿಲ್ಲುವುದಿಲ್ಲ. ಎರಡು ಅಥವಾ ಮೂರು ಅಡಿ ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ.
ಇದು ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಇದರ ಎಲೆ, ಕಾಂಡ ಹಾಗೂ ಗೆಡ್ಡೆ ಎಲ್ಲವೂ ಆಹಾರವಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಉಪಯೋಗದಲ್ಲಿರುವ ಇದರಿಂದ ನೂರಾರು ಖಾದ್ಯಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಹಾಗೂ ಮಲೆನಾಡಿ ನಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲ್ಪಡುವ ಪತ್ರೋಡೆ ಎಂಬ ಖಾದ್ಯ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ.
ಕೆಸು ಜವುಗು ಹಾಗೂ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ಒಂದು ಸಸ್ಯ. ದಕ್ಷ್ಶಿಣ ಏಷಿಯಾದ ಮೂಲದ ಸಸ್ಯ. ಅಲಂಕಾರಿಕ ಸಸ್ಯವಾಗಿಯೂ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ.
Biek dwg cungj byaek ndeu.
An gulay na natong, sarong lutong Bikolnon. Ini simpleng lutò kan dahon nin natong sa gutâ na may sili asin karne o sirang askad.[1]
An dahon kan tinamon na Colocasia esculenta iyo an mayor na sangkap kaini. Ginugutaan ini na pwedeng la'bas pa asin dai pinaalang o idtong binalad sa saldang. Arin man igdi sa duwa, pareho ini kinikirinit asin pinipili idtong bakong magatol asin bakong makura'sil o makunot. An natong ibang tinanom sa linsa ta an huri may natubong dakulang laman alagad an dahon-linsa (na mas nadarakul kisa sa dahon natong) pwede man gutaan pero bakong arog kalomhok sa dahon natong asin ta medyo matagas an mga gusok kan dahon, ini hinihimoro asin dai ibinabali sa pagluto.[2]
An laman kan tinanom na natong saradit asin haros matilaba sana. Bakong arog kan laman kan linsa, an laman kan natong matari (bakong masapog), makubol (bakong malomhok sa kagat) asin bakong mapulot. Ini mas bagay sanang pansalak sa ibang lutoon arog kan kalabasa.
Alagad, may sarong klaseng natong, inaapod na tinsol na angay sana man na palalamanon. Dai bagay an mga dahon kaini na gulayon.
An gulay na natong, sarong lutong Bikolnon. Ini simpleng lutò kan dahon nin natong sa gutâ na may sili asin karne o sirang askad.
An dahon kan tinamon na Colocasia esculenta iyo an mayor na sangkap kaini. Ginugutaan ini na pwedeng la'bas pa asin dai pinaalang o idtong binalad sa saldang. Arin man igdi sa duwa, pareho ini kinikirinit asin pinipili idtong bakong magatol asin bakong makura'sil o makunot. An natong ibang tinanom sa linsa ta an huri may natubong dakulang laman alagad an dahon-linsa (na mas nadarakul kisa sa dahon natong) pwede man gutaan pero bakong arog kalomhok sa dahon natong asin ta medyo matagas an mga gusok kan dahon, ini hinihimoro asin dai ibinabali sa pagluto.
An laman kan tinanom na natong saradit asin haros matilaba sana. Bakong arog kan laman kan linsa, an laman kan natong matari (bakong masapog), makubol (bakong malomhok sa kagat) asin bakong mapulot. Ini mas bagay sanang pansalak sa ibang lutoon arog kan kalabasa.
Alagad, may sarong klaseng natong, inaapod na tinsol na angay sana man na palalamanon. Dai bagay an mga dahon kaini na gulayon.
ಚೇವು ನೀರುತಾ ಪಸೆ ಇತ್ತಿ ಮಣ್ಣು ಟ್ ಅಪುನಾ ದೈ, ಮಾರ್ಯಲ್ ಸಮಯೋಡು ಮಸ್ತ್ ತಿಕುಂಡು, ಉಂದು ದಕ್ಷ್ಶಿಣ ಏಷಿಯಾದ್ ಬತ್ತುನವು.
ಕೊಲೊಕಾಸಿಯ ಎಸ್ಕುಲೆಂಟಾ Colocasia esculenta ಪನ್ಪಿ ಸಸ್ಸ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಪುದರ್ ಉಂಡು. ಅರಾಸಿಯೆ (Araceae)ಕುಟುಂಬಗ್ ಸೇರುತುಂಡು. ನೆನ್ ಕನ್ನಡೋಟು ಕೇಸು, ಇಂಗ್ಲಿಷ್ಡ್ ತಾರೋ (Taro), ಮಲೆಯಾಳಂಡ್ ಚೆಂಪು ಪನ್ಪರ್.
ಅಗೆಲ್ ಆಯಿನಾ ಇರೆ ಉಪುಂಡು, ನಿನ್ನ ದಂಡ್ ಮೆತ್ತನೆ ಆಥ್ ನೀರ್ ದಿಂಜಿತೂಪುಂಡು, ಉಂದು ಸುಮಾರ್ ರಡ್ದು ಮೂಜಿ ಫಿಟ್ ಎತ್ತರ ಆಪುಂಡು.
ಗೊವೆ ತೇವು ಇಲ್ಲದ ಬರಿಟ್ ಪುಟ್ಟುಂಡ್. ಕಪ್ಪು ತೇವು ತೊಡ ಬರಿಟ್ ಪುಟ್ಟುಂಡು . ಬೊಲ್ದ್ ತೇವು ಗುಡ್ಡೆದ ಬರಿಟ್ ಪುಟ್ಟುಂಡು.
ಪತ್ರೋಡೆ[೨] ಮರ ಚೇವುದು ಮಾನ್ಪಿ ತೆನಸ್, ಮರ ಚೇವುದ ಇರೆ ಕೋನತುತು ಶೋಕು ದೆಕ್ಕುದ್, ಚನ್ನೋ ಮುರುದು, ಕಡೆಯಿನ ಅರಿತ ಬಂದೊಡೊಟ್ಟುಗು ಮೊರೆಪೊಡು. ಪತ್ರಡ್ಡೆ ರಡ್ಡ್ ವಿದೊಟ್ಟು ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಅರಿ, ತಾರಾಯಿ, ಸಂಬರ ಪಾಡ್ದ್ ಕಡೆಯಿ ಮಸಾಲೆನ್ ಇರೆತ್ತ ಮಿತ್ತ್ ಇರೆ ದೀದ್ ಪೂಜಿದ್ ಪಜೆ ಮಡ್ದಿಲೆಕ್ಕ ಮಡ್ದ್ ತೊಂದುರುಡು ಬೆಯ್ಪಾದ್ ಬೊಕ್ಕ ತುಂಡು ಮಲ್ತ್ ನೆಯಿ ಪಾಡ್ದಿ ಕಾವಲಿಡ್ ಕಾಯಾದ್ ತಿನ್ಪಿನವು. ಬೊಕ್ಕೊಂಜಿ. ಅರಿತ್ತ ಪುಂಡಿ ಕಡೆವುಲೆಕ್ಕ ಕಡೆದ್ ಐಕ್ ತೇವುದ ಇರೆನ್ ತುಂಡು ಮಲ್ತ್ ಪಾಡ್ದ್ ಉಂಡೆ ಮಲ್ತ್ದ್ ತೊಂದುರುಡು ಬೆಯ್ಪಾವುನು. ಬೊಕ್ಕ ಅವೆನ್ ತುಂಡು ಮಲ್ತ್ ತಾರಾಯಿ, ಸಂಬರ, ಪಾಡ್ದ್ ಕಡೆಯಿ ಮಸಾಲೆಡ್ ಕೊದ್ಯಾದ್ ಬೊಳ್ಳೊಳ್ಳಿದ ಒಗರ್ನೆ ಪಾಡ್ದ್ ತಿನ್ಪಿನವು. ಪೂರ ತೇವುಡ್ಲ ಪತ್ರಡ್ಡೆ ಮಲ್ಪರೆಗ್ ಆಪುಜಿ.ಕೆಲವೈಟ್ ಪತ್ರಡ್ಡೆ ಮಲ್ತುಂಡ ಬಾಯಿ ಕಿರ್ಮುಂಡು ಆಯಿಕೊಸ್ಕರ ಪತ್ರಡ್ದೆ ಮಲ್ಪನಗ ಪುಲಿ ಪಡ್ವೆರ್ ತೇವುದ ಚಟ್ನಿ ಮಲ್ಪ್ವೆರ್ ತೇವುದ ಕೊದ್ದೆಲ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್ .
Eddoe or eddo is a tropical vegetable often considered identifiable as the species Colocasia antiquorum,[2] closely related to taro (dasheen, Colocasia esculenta), which is primarily used for its thickened stems (corms).[3][4] In most cultivars there is an acrid taste that requires careful cooking.[3] The young leaves can also be cooked and eaten, but (unlike taro) they have a somewhat acrid taste.[3]
The English word 'eddo' is of Akan origin; cognate to Twi: o1de3 "yam"; and Fante: o1do3.[5]
Eddoes appear to have been developed as a crop in China and Japan and introduced from there to the West Indies where they are sometimes called "Chinese eddoes".[3] They grow best in rich loam soil with good drainage, but they can be grown in poorer soil, in drier climates, and in cooler temperatures than taro.[3]
Eddoes are also sometimes called malangas in Spanish-speaking areas, but that name is also used for other plants of the family Araceae, including tannia (Xanthosoma spp.).[3] Yautias is a more specific term.
Eddoes make part of the generic classification cará or inhame of the Portuguese language which, beside taro, also includes root vegetables of the genera Alocasia and Dioscorea. They are the most commonly eaten inhames/carás in the states of São Paulo, Rio de Janeiro and Espírito Santo, as well as surrounding regions of all.[6] They are also fairly common in Northeastern Brazil, where they might be called batata (literally "potato"), but less so than true yams of the genus Colocasia. According to Brazilian folk knowledge, the eddoes most appropriate to be cooked are those that are more deeply pink, or at least pinkish lavender, in the area where the leaves were cut.
The 1889 book The Useful Native Plants of Australia records that Colocasia antiquorum:
is cultivated in most tropical countries, Egypt, India, etc., for the sake of its leaves, which when uncooked are acrid, but on boiling, the water being changed, they lose their acridity, and may be eaten as spinach." (Treasury of Botany) Acid fruits are added to assist the removal of the acridity. Hindoos [sic.] and Mahometans [sic.] are very fond of all parts of the plants of this genus." (Dymock.) "When the crop is gathered in Fiji," says Dr. Seemann (Flora Vtliensis), " the tops of the tubers are cut off and at once replanted. The young leaves may be eaten like spinach, but, like the root, they require to be well cooked in order to destroy the acridity peculiar to aroideous plants. The Fijians prefer eating the cooked Taro when cold; Europeans as a rule like it quite hot, and, if possible, roasted. A considerable number of varieties are known, some better adapted for puddings, some for bread, or simply for boiling or baking. The outer marks of distinction chiefly rest upon the different tinge observable in the corm, leaf, stalks, and ribs of the leaves - white, yellowish, purple."[7]
Linnaeus originally described two species which are now known as Colocasia esculenta and Colocasia antiquorum of the cultivated plants that are known by many names including eddoes, dasheen, taro, but many later botanists consider them all to be members of a single, very variable species, the correct name for which is Colocasia esculenta.[8][9]
Eddoe or eddo is a tropical vegetable often considered identifiable as the species Colocasia antiquorum, closely related to taro (dasheen, Colocasia esculenta), which is primarily used for its thickened stems (corms). In most cultivars there is an acrid taste that requires careful cooking. The young leaves can also be cooked and eaten, but (unlike taro) they have a somewhat acrid taste.
Taro aŭ Manĝebla kolokazio (Colocasia esculenta) estas kulturplanto (malsovaĝigita planto) el la familio de arumacoj (Araceae), kiu ekde antaŭ pli ol 2000 jaroj estas kultivata kiel nutraĵplanto. Uzataj estas precipe la amelenhavaj rizomoj de la planto. Oni kuiras ilin kiel terpomojn. En la kultivlandoj oni manĝas ankaŭ la foliojn kaj la folitigojn kiel legomon. Ili entenas multe da mineraloj, vitaminoj A, B kaj C. Taro hodiaŭ estas kultivata tutmonde en humidaj, tropikaj kaj subtropikaj klimatozonoj. Por la eksporto oni plantas ĝin en Egiptio, Kostariko, Karibio, Brazilo kaj Barato.
En Havajo taro, tie nomata kalo[1], estas unu el la plej gravaj tradiciaj kultivplantoj. El la rizomo oni faras poi, kiu estas manĝaĵo kun krema konsistenco, tre grava en la manĝokulturo de Polinezio. La indiĝenoj en Aŭstralio uzas tiun planton por fari el la rizomo farunon kaj baki el ĝi la tradician tielnomatan "bush bread", panon ege salubran, tre riĉan je proteinoj kaj karbonhidratoj.[2].
Taro aŭ Manĝebla kolokazio (Colocasia esculenta) estas kulturplanto (malsovaĝigita planto) el la familio de arumacoj (Araceae), kiu ekde antaŭ pli ol 2000 jaroj estas kultivata kiel nutraĵplanto. Uzataj estas precipe la amelenhavaj rizomoj de la planto. Oni kuiras ilin kiel terpomojn. En la kultivlandoj oni manĝas ankaŭ la foliojn kaj la folitigojn kiel legomon. Ili entenas multe da mineraloj, vitaminoj A, B kaj C. Taro hodiaŭ estas kultivata tutmonde en humidaj, tropikaj kaj subtropikaj klimatozonoj. Por la eksporto oni plantas ĝin en Egiptio, Kostariko, Karibio, Brazilo kaj Barato.
En Havajo taro, tie nomata kalo, estas unu el la plej gravaj tradiciaj kultivplantoj. El la rizomo oni faras poi, kiu estas manĝaĵo kun krema konsistenco, tre grava en la manĝokulturo de Polinezio. La indiĝenoj en Aŭstralio uzas tiun planton por fari el la rizomo farunon kaj baki el ĝi la tradician tielnomatan "bush bread", panon ege salubran, tre riĉan je proteinoj kaj karbonhidratoj..
Colocasia esculenta, llamada comúnmente taro, pituca o malanga,[2] es una especie de plantas de la familia de las aráceas.
Planta herbácea, perennifolia, con un tubérculo subgloboso, estolonífero, subterráneo, que alcanza un tamaño de 6 cm de diámetro. Las hojas son peltadas, con la lámina de 32–36 cm de largo y 22–70 cm de ancho. Las inflorescencias son axilares, formando un espadice, protegidas por la espata, son fragantes con aroma a frutas, tiene un pedúnculo de 9–80 cm de largo; y espata de hasta 43 cm de largo. Los frutos son bayas subglobosas a oblongas, de 3.5–5 mm de largo y 2.5–3.9 mm de diámetro; con semillas elipsoides, de color café claro.[3] También se conoce como (malanga). Sin embargo, esto es erróneo ya que la Papa china o Eddo y la Malanga tienen cercanía genética pero no son la misma planta.
Se habría comenzado a cultivar hace 7000 años en las montañas de Papúa Nueva Guinea.[4] La extensión de la zona de origen del taro está todavía en discusión, muchos los autores coinciden en sostener que se sitúa en el nordeste de la India, Sudeste de Asia, extendiéndose según otros autores también hasta Australia, Nueva Guinea, Islas Marshall.[5]
Puede vegetar en arrozales o en tierras altas donde el agua es suministrada constantemente por lluvia o irrigación. Algunas variedades crecen también fuera de los trópicos, en lugares como Corea y Japón.
Es un alimento tradicional en muchas áreas tropicales del mundo y la base para hacer el poi en Hawái. La planta es indigerible si se come cruda debido a las sustancias ergásticas en las células de la planta. Produce severos problemas gastrointestinales a menos que se cocine.[6]
Dado su origen asiático, en Venezuela se le conoce con el nombre de ocumo chino.
Como en casi todas las verduras, las hojas de taro son ricas en vitaminas y minerales y fuente de fibra dietética. En su forma cruda, la planta es tóxica debido a la presencia de oxalato de calcio y la presencia de rafidios en las células vegetales con forma de aguja.[7]
El cormo se suele consumir cocido generalmente como hortaliza, ya sea como acompañamiento de platos de carne, pollo o pescado o bien formando parte del popular sancocho (principalmente en Venezuela, Colombia y Panamá). En Costa Rica se utiliza mayoritariamente en su zona caribeña.[8] En Corea el cormo se pela y los retoños de las hojas se sofríen.
El taro se aprecia en el África Occidental, China, en la Polinesia, las islas del Océano Índico y de las Antillas. La cosecha mundial es de alrededor de 9,2 millones de toneladas (FAO 2002), los principales productores son Nigeria, Ghana, China y Costa de Marfil.
Colocasia esculenta fue descrita por (L.) Schott y publicado en Meletemata Botanica 18. 1832.[9]
Colocasia: nombre genérico que deriva de la antigua palabra griega kolokasion que el botánico griego Dioscórides (siglo I dC) asignaba a las raíces comestibles, tanto de Colocasia esculenta como de Nelumbo nucifera.[10]
escolentum: epíteto latíno que significa "comestible".[11]
Es comúnmente llamado malanga en México, macal en Sureste de México, raramente llamado kalo (del hawaiano) o cará en Brasil, yautía coco en República Dominicana y malanga en Puerto Rico, Guatemala, Honduras y España.
En Colombia se conoce como papa china.
En Perú se conoce como bituca o pituca, y en algunos lugares del sur, como onkucha o unkucha.
En Nicaragua se conoce por malanga y quiquisque.
En Panamá se le conoce como otoe o ñampí.
En las islas Canarias se le llama ñamera[14] y en Colombia se conoce por ñame aunque este término se refiere normalmente a otras plantas comestibles del género Dioscorea y también como tiquizque.
En Costa Rica se le llama ñampí o malanga.
En Venezuela se conoce como ocumo chino. La voz es del Caribe continental de Venezuela, que en el kari'ña actual se conserva bajo la forma akuumo.
En Bolivia se conoce como papa balusa.
En Cuba, malanga y guagüi.
En Cuba se le denomina malanga isleña, mientras que a los rizomas comestibles de esta planta se les llama ñame isleño.
En Ecuador se le conoce como papa china
En isla de Pascua es llamado taro.
En Sudáfrica se conoce como madumbe.[15]
En Europa se conoce con el nombre común de edo o malanga. En Corea, es llamado toran (土卵) que significa "huevo de la tierra".
El cormo se llama sato-imo (里芋) en japonés.
Datos: Q227997
Multimedia:
Especies: Colocasia esculenta
Colocasia esculenta, llamada comúnmente taro, pituca o malanga, es una especie de plantas de la familia de las aráceas.
Taaro eli taro[2] (Colocasia esculenta) on vehkakasvi, jota kasvatetaan kosteilla trooppisilla alueilla ruoaksi tyvimukuloidensa vuoksi. Mukulasta käytetään myös nimityksiä eddo, dasheen ja old cocoyam.[3]
Taro on kotoisin Kaakkois-Aasiasta,[4] mutta sitä kasvatetaan nykyisin myös Afrikassa, Oseaniassa ja Karibian saarilla. Vuonna 1998 maailmassa kasvatettiin taroa 6,6 miljoonaa tonnia, josta Afrikassa 4,4 miljoonaa tonnia, Aasiassa 1,8 miljoonaa tonnia ja Oseaniassa 280 000 tonnia. Tongan ja Samoan saarilla taron osuus ihmisten energiansaannista on kuitenkin suurin, yli 15 prosenttia. Afrikan maista taaroa käytetään eniten Ghanassa ja Gabonissa.[5]
Afrikassa ja Oseaniassa taroa käytetään hiilihydraatin lähteenä, ja sitä syödään riisin tai perunan tapaan. Japanissa sitä käytetään vihanneksena ja kasvatetaan enemmänkin versojensa ja lehtiensä kuin mukuloidensa takia. Myös maavarret käytetään, ja koska ilmasto on viileämpi kuin muilla taronviljelyalueilla, Japanissa taron mukulat voidaan varastoida pellolla. Taro on tunnettu Japanissa ainakin kahdentuhannen vuoden ajan, mutta sen viljely on vähentynyt sadan vuoden aikana selvästi. 1900-luvun alussa keskivertojapanilainen söi lähes 25 kiloa taroa vuodessa, nykyisin viitisen kiloa.[6]
Samoalla taro oli paikallisten ruokavalion perusta (yhdessä banaanin ja leipäpuun hedelmien kanssa) vuoteen 1993 asti. Vuonna 1994 kasvitauti tuhosi tarosadon lähes kokonaan. [6]
Taron tyvimukuloissa on noin kaksi kolmasosaa vettä ja kolmannes hiilihydraattia, lähinnä tärkkelystä. Seitsemän prosenttia kuiva-aineesta on proteiinia, minkä johdosta taro on proteiinipitoisempaa kuin esimerkiksi jamssi tai kassava. Lehdissä proteiinin osuus on vielä suurempi. Lehdissä on myös kalsiumia, fosforia, rautaa, C-vitamiinia ja muita vitamiineja.[7]
Taaro eli taro (Colocasia esculenta) on vehkakasvi, jota kasvatetaan kosteilla trooppisilla alueilla ruoaksi tyvimukuloidensa vuoksi. Mukulasta käytetään myös nimityksiä eddo, dasheen ja old cocoyam.
Taro on kotoisin Kaakkois-Aasiasta, mutta sitä kasvatetaan nykyisin myös Afrikassa, Oseaniassa ja Karibian saarilla. Vuonna 1998 maailmassa kasvatettiin taroa 6,6 miljoonaa tonnia, josta Afrikassa 4,4 miljoonaa tonnia, Aasiassa 1,8 miljoonaa tonnia ja Oseaniassa 280 000 tonnia. Tongan ja Samoan saarilla taron osuus ihmisten energiansaannista on kuitenkin suurin, yli 15 prosenttia. Afrikan maista taaroa käytetään eniten Ghanassa ja Gabonissa.
Afrikassa ja Oseaniassa taroa käytetään hiilihydraatin lähteenä, ja sitä syödään riisin tai perunan tapaan. Japanissa sitä käytetään vihanneksena ja kasvatetaan enemmänkin versojensa ja lehtiensä kuin mukuloidensa takia. Myös maavarret käytetään, ja koska ilmasto on viileämpi kuin muilla taronviljelyalueilla, Japanissa taron mukulat voidaan varastoida pellolla. Taro on tunnettu Japanissa ainakin kahdentuhannen vuoden ajan, mutta sen viljely on vähentynyt sadan vuoden aikana selvästi. 1900-luvun alussa keskivertojapanilainen söi lähes 25 kiloa taroa vuodessa, nykyisin viitisen kiloa.
Samoalla taro oli paikallisten ruokavalion perusta (yhdessä banaanin ja leipäpuun hedelmien kanssa) vuoteen 1993 asti. Vuonna 1994 kasvitauti tuhosi tarosadon lähes kokonaan.
Taron tyvimukuloissa on noin kaksi kolmasosaa vettä ja kolmannes hiilihydraattia, lähinnä tärkkelystä. Seitsemän prosenttia kuiva-aineesta on proteiinia, minkä johdosta taro on proteiinipitoisempaa kuin esimerkiksi jamssi tai kassava. Lehdissä proteiinin osuus on vielä suurempi. Lehdissä on myös kalsiumia, fosforia, rautaa, C-vitamiinia ja muita vitamiineja.
Colocasia esculenta est une espèce de plantes monocotylédones de la famille des Araceae, sous-famille des Aroideae, originaire du sous-continent indien et d'Asie du Sud-Est, à répartition pantropicale. La plante est cultivée dans toutes les régions tropicales pour sa racine épaissie (un corme souvent appelé tubercule) à la chair de couleur blanche à rose, de texture sèche et au goût proche de celui de la patate douce. Les feuilles se préparent comme des épinards.
Cette plante est généralement connue sous le nom vernaculaire de « taro », terme générique qui au sens strict désigne Colocasia esculenta, mais est parfois utilisé pour désigner diverses espèces d’Araceae à tubercules alimentaires, notamment dans les genres Colocasia, Alocasia et Xanthosoma. Le terme désigne aussi le corme (ou tubercule) lui-même.
Noms communs : taro, colocase ou chou de Chine[1]. « Taro » est un mot emprunté au tahitien. À La Réunion et à l'île Maurice, cette plante est connue sous le nom de « songe » ou « arouille violette ». En Guyane, Martinique et Guadeloupe on l'appelle « madère » ou encore « chou chine » ou « dachine ». Encore appelé « kudubadé » ou « diabéré » en wolof au Sénégal. À Madagascar, encore appelé « saonjo ».
On trouve parfois le nom d'Eddo ou Eddoe pour désigner une espèce proche, Colocasia antiquorum aux cormes plus petits et au goût moins sucré[2],[3].
Sinogramme en chinois : 芋.
Colocasia esculenta, le taro vrai, est une plante herbacée vivace à port dressé qui peut atteindre 2 m de haut, au système racinaire adventif, fibreux et superficiel. Elle est vivace grâce à son rhizome tubéreux de grosseur variable, formant un corme, de forme cylindrique ou sphérique, d'aspect écailleux, à peau épaisse, résultant de l'épaississement souterrain de ce rhizome. Ce corme, qui peut atteindre 4 kg, est doté de bourgeons latéraux donnant naissance à des cormes secondaires, des drageons ou des stolons[4]. La plante est cependant souvent cultivée comme plante annuelle.
Les feuilles, simples, grandes et belles, vertes plus ou moins foncées, parfois violacées, sont disposées en spirale mais formant une rosette. Ce sont des feuilles peltées, au limbe entier, épais, glabre, à trois nervures principales, cordiforme à la base, parfois un peu sagittées. Le limbe peut atteindre 85 cm de long sur 60 cm de large[4] et présente un bon effet déperlant - effet lotus.
Le pétiole vert ou violet, long de 0,5 à 2 m, est plus large et engainant à la base par laquelle il s'accroche à l'apex du corme. Sa texture interne spongieuse facilite vraisemblablement les échanges gazeux lorsque la plante croît en terrain marécageux ou inondé. Le pétiole s'attache au limbe vers le milieu de ce dernier (feuille peltée). C'est généralement le cas, à l'exception des variétés hawaïennes du groupe 'Piko' qui ont des feuilles hastées, c'est-à-dire que le pétiole est attaché au bord du limbe. Les feuilles peltées sont un trait distinctif qui permet de distinguer le taro du tannia ou macabo (espèces du genre Xanthosoma)[5].
La floraison et la fructification sont rares, voire inexistantes, chez certains cultivars, notamment dans les îles du Pacifique[6].
L'inflorescence est un spadice cylindrique, de 6 à 14 cm de long, terminé par un appendice stérile, acuminé et rose. Le spadice est porté par un pédoncule robuste, de 15 à 30 cm de long, bien plus court que le pétiole des feuilles. Une spathe longue et étroite, de 20 à 40 cm de long, se recourbant légèrement au sommet, est enroulée en cornet autour du spadice[7]. L'ensemble est une structure caractéristique des Araceae, bien connue chez les Arums ornementaux.
La spathe est formée d'une partie inférieure verte, de 3 à 5 cm de long, qui enveloppe les fleurs pistillées du spadice, et d'une partie supérieure jaune, plus longue, de 15 à 35 cm, oblongue lancéolée et enroulée à son extrémité distale[7].
Les fleurs, petites, dépourvues de périanthe, sont unisexuées. Les fleurs pistillées (femelles), jaunes ou vertes, sont situées à la base du spadice, occupant une longueur de 2 à 5 cm du spadice. Elles présentent un ovaire supère, uniloculaire, de 1 à 1,5 mm de diamètre, avec un seul stigmate presque sessile. L'ovaire contient 36 à 67 ovules disposés sur deux à quatre placentas pariétaux. Des fleurs stériles sont dispersées parmi les fleurs femelles normales et disparaissent au fur et à mesure que les fruits grossissent après la pollinisation[7].
Au-dessus des fleurs femelles se trouve une étroite bande de fleurs stériles de 2 à 5 cm de long, suivie par les fleurs staminées (mâles). Les fleurs mâles, situées à la partie supérieure, présentent de 2 à 6 étamines dont les anthères linéaires soudée pour former un synandrium. Chaque anthère présente 2 thèques déhiscentes par un pore terminal[7].
Les fruits sont des petites baies formant une infrutescence qui groupe de nombreuses baies étroitement serrées. Chaque baie, de forme ellipsoïde, de couleur orangée à maturité, mesure de 3 à 5 mm de diamètre et contient en moyenne de 2 à 5 graines[7].
Celles-ci, de forme ovoïde à ellipsoïde, striées longitudinalement, mesurent 1,0 à 1,5 mm de long sur 0,7 à 1,0 mm de diamètre. Elles sont dures, de couleur jaune paille ou jaune clair, présentent un hile bien visible à une extrémité et un délicat funicule translucide, et sont pourvues d'un albumen abondant[4],[7].
Le nombre chromosomique de base est x=14, et on rencontre des individus diploïdes (2n=2x=28) et triploïdes (2n=3x=42). On a signalé aussi en Inde des individus à 36 et 48 chromosomes. Pour certains auteurs, l'instabilité génétique de l'espèce serait due à la culture pendant une longue période de temps dans la région du centre de diversité[8].
La plante semble originaire de la côte indo-birmane, mais s'est répandue dès la préhistoire dans toute l'Océanie puis par la suite dans l'Amérique tropicale, et plus tardivement en Afrique[9]. C'est l'un des plus anciens légumes cultivés[9].
Colocasia esculenta se rencontre principalement dans les zones humides et les forêts humides dans des habitats ripariens, sur les berges et le long des cours d'eau, des marais et des canaux[10].
Colocasia esculenta est une plante herbacée aquatique susceptible de devenir une adventice agressive ou envahissante par sa croissance rapide, sa capacité à se reproduire à la fois par les graines et surtout végétativement par les bulbes, les rhizomes et les drageons. Les fragments de rhizome sont facilement transportés par les cours d'eau et les inondations peuvent déloger les rhizomes chargés de bourgeons des berges[11].
En outre cette plante peut s'adapter dans des milieux variés, qu'il s'agisse du substrat ou de l'exposition, ensoleillée ou plus ombragée. La grande variabilité de l'espèce fait que le caractère envahissant varie aussi selon les cultivars. Par exemple, en Australie, les cultivars ornementaux à tiges violettes, 'Euchlora' et 'Fontanesii', sont les plus envahissants[10].
L'espèce est considérée comme une plante envahissante dans certaines régions tropicales, subtropicales ou tempérées chaudes. C'est le cas notamment pour le territoire français à Mayotte et à La Réunion[1]. La plante, qui est cultivée dans la plupart des îles du Pacifique, est également répertoriée comme envahissante à Hawaï, en Polynésie française, aux îles Juan Fernández, aux îles Galápagos, aux îles Kermadec et aux îles Marshall, ainsi que dans certaines îles des Antilles (Cuba, Jamaïque, Porto Rico) et dans certaines régions des Amériques (Costa Rica, Floride), d'Australie (Nouvelle-Galles du Sud, Queensland, île Lord Howe) et d'Asie (Chine, Taïwan, Singapour)[11],[10].
Une population de taros au comportement envahissant a été découverte dans les années 2010 en Andalousie. C'est le premier cas signalé en Europe[12].
Cette espèce a été décrite pour la première fois par Linné sous le nom de Arum esculentum et publiée en 1753 dans son Species plantarum[13]. Elle a été reclassée sous son nom actuel dans le genre Colocasia par le botaniste autrichien Heinrich Wilhelm Schott et publié en 1832 dans Meletemata Botanica[14].
Linné avait décrit également sous le nom de Arum colocasia une autre espèce très proche de taro, qui fut renommée par Schott en 1832 sous le nom de Colocasia antiquorum[15].
Selon Plants of the World online (POWO) (9 décembre 2021)[16] :
Selon Tropicos (9 décembre 2021)[17] (Attention liste brute contenant possiblement des synonymes) :
Colocasia esculenta est l'une des premières espèces de plantes qui ont été domestiquées. Sa domestication aurait eu lieu très tôt, avant même la domestication du riz. Elle serait intervenue il y a environ 9 000 ans indépendamment dans deux foyers, dans le nord de l'Inde, et en Nouvelle-Guinée. En Asie, les champs de taro inondés pourraient avoir été un précurseur du système des rizières. On en a déduit que le taro a été domestiqué plus tôt que le riz à Taïwan, aux Philippines, en Assam et au Timor[18].
La plante a été propagée par la culture il y a plus de 2 000 ans d'une part vers l'est jusqu'en Nouvelle-Guinée et dans les îles du Pacifique, et d'autre part vers le nord, vers la Chine et d'autre part vers l'ouest, vers l'Égypte et l'Afrique de l'Est, d'où elle a été introduite en Afrique de l'Ouest par les Arabes. Le taro s'est ensuite propagé à Madagascar dès le Ier siècle de notre ère[19].
Le taro serait arrivé en Asie du Sud-Ouest et dans la région méditerranéenne au Ve siècle av. J.-C. et peut-être plus tôt[20]. Il a été introduit en Europe depuis l'Égypte et est encore cultivé comme plante alimentaire dans l'Est du bassin méditerranéen, notamment à Chypre et dans le Sud de la Turquie. La plante était autrefois cultivée à des fins alimentaires en Italie, au Portugal et en Espagne, mais n'est plus utilisée dans ces pays que comme plante aquatique ornementale[20].
Dans l'océan Pacifique, le taro a été introduit à Hawaï par les Polynésiens vers 900 à 1000 après J.C. Il est devenu l'une des plantes alimentaires les plus importantes sur le plan économique et socio-culturel, en particulier dans les îles de Nouvelle-Guinée, Tonga et Samoa. Il, considéré comme une culture de prestige, figure dans une grande partie du folklore et des traditions orales des îles du Pacifique et est même représenté sur des pièces de monnaie des Samoa et des Tonga[18].
L'introduction de la plante dans les Amériques s'est faite par la traite négrière au XVIIe siècle à de nombreuses reprises. Ainsi, le taro était cultivé à la Barbade dès 1647 comme aliment de base des esclaves. Par la suite, la plante est signalée en 1864 comme « naturalisée » en Jamaïque et à Saint-Kitts et largement cultivé dans la plupart des îles des Antilles. Le premier signalement de cette espèce à Porto Rico date de 1883. La plante a été introduite dans le Sud-Est des États-Unis en 1910 par le ministère de l'Agriculture comme culture de substitution à la pomme de terre[10]. Cependant le taro n'a pas connu un grand succès aux États-Unis, concurrencé par d'autres cultures (comme la patate douce).
En Asie du Sud-Est et en Océanie, des traces de l'exploitation du taro ont été retrouvées dans de nombreux sites archéologiques, bien qu'il soit impossible de déterminer s'il s'agissait de types cultivés ou sauvages. Il s'agit des grottes de Niah à Bornéo, datée d'il y a environ 10 000 ans[21], de la grotte d'Ille à Palawan (Philippines), datée d'au moins 11 000 ans[21],[22], du marécage de Kuk en Nouvelle-Guinée, daté entre 8250 et 7960 av. J.-C.[23],[24] et de la grotte Kilu dans les îles Salomon datée d'environ 28 000 à 20 000 ans[25]. Dans le cas du marécage de Kuk, on a des preuves de l'émergence d'une agriculture formalisée il y a environ 10 000 ans et de l'existence de parcelles cultivées, mais on ignore quelle plante était cultivée[26].
En Égypte, la seule découverte archéologique du taro consiste en des fragments de tissu de corme datant d'environ 1000 av J.-C.[20]
La multiplication se fait par bouture ou division du tubercule, en conservant un œil par fragment. La plantation se fait au début de la saison des pluies. On l'associe avec d'autres plantes telles que l'igname et l'aubergine. Son cycle végétatif s'étend de 8 à 18 mois. La plante exige un sol humide. La récolte des tubercules s'effectue dès que les feuilles les plus âgées dépérissent 6 à 7 mois après plantation. La production est très souvent vivrière, assez rarement commercialisée. À Madagascar, les champs de taro (ou tarodières) sont reconnaissables de loin aux trous circulaires pratiqués autour de chaque pied de taro pour favoriser le développement du tubercule.
Il existe de nombreux cultivars de taro, qui se distinguent par divers caractères morphologiques : taille et forme du corme, couleur de la chair, durée de la culture, etc[10]. Les cultivars sont généralement classés en deux groupes :
Les cultures de taro sont affectés par différents types d'organismes bioagresseurs, notamment[10] :
Production mondiale des différents types de racines et tubercules à féculent (année 2019)[27].
En 2020, le taro (incluant l'ensemble des aroidés comestibles) est la cinquième production de racines et tubercules comestibles au niveau mondial, loin derrière cependant la pomme de terre, le manioc, la patate douce et l'igname. Il est produit majoritairement en Afrique de l'Ouest et en Chine[9], et plus marginalement en Polynésie, dans les îles de l'Océan Indien, dans les Antilles et en Nouvelle-Calédonie.
Le rendement moyen est généralement de 5 à 6 tonnes de tubercules à l'hectare, il peut atteindre 12 tonnes sur des sols fertiles. Des rendements records atteignant 37 t/ha ont été enregistrés en culture inondée à Hawaï[28].
Évolution de la production mondiale de cormes de taro de 1961 à 2019[27].
La production mondiale de cormes de taro a pratiquement doublé entre les années 1960-1980 plafonnant à un palier compris entre 4 et 6 millions de tonnes par an jusqu'au début des années 1990, pour atteindre un nouveau palier de 10 à 10,5 Mt à partir des années 2000, atteignant même un niveau record de 12 Mt de 2006 à 2008. Le taro occupe toutefois une place marginale dans l'ensemble des racines et tubercules à féculents, avec 1,2 % du total mondial estimé à 860 millions de tonnes en 2019[27].
La production de feuilles de taro pour la consommation humaine ne fait pas l'objet de statistiques publiées.
Répartition de la production de taro par continents (année 2019). L'Afrique représente 72 % du total[27].
La récolte mondiale de cormes de taro avoisine 10,5 millions de tonnes (FAO 2019), les quatre premiers producteurs, le Nigeria, le Ghana, la Chine et le Cameroun, représentent près de 78 % de la production mondiale. Le rendement moyen s'établit à 5,4 tonnes par hectare, avec de très forts écarts (de 2,1 pour la Côte d'Ivoire et 2,9 t/ha pour le Nigéria à près de 20 pour la Chine et 34,8 pour le Guyana)[27].
Le corme du taro est la base traditionnelle de l’alimentation de nombreuses ethnies océaniennes, notamment à Hawaï, autrefois, où plus de 300 variétés de goût (et teneurs en oxalates) ont été répertoriées. Elle est aussi très appréciée en Asie du Sud-Est.
Le Taro est essentiellement cultivé pour son corme (ou tubercule[9]), qui une fois déterré se conserve assez mal. Il peut être consommé cuit à la vapeur ou à la braise, sauté, bouilli, parfois en purée ou grillé dans l'huile de palme en Afrique de l’Ouest ou d’arachide au Gabon. D'une manière générale, il est cuisiné comme les pommes de terre[9].
L'ethnobotaniste François Couplan (2009) rappelle que la plante est toxique, crue, en raison de la présence de cristaux d’oxalates (comme dans tout le reste de la plante), mais qu’elles peut être rendue comestibles par une simple cuisson. Les Hawaïens la cuisaient dans un trou dans le sol puis l’écrasaient avec de l’eau pour produire une pâte dite « poï » qui peut se conserver mais en s’acidifiant, prenant un goût alors apprécié par certains. Les jeunes feuilles, les pétioles et pédoncules et le spadice, étaient aussi consommées, une fois cuites, c’est-à-dire en « brèdes », très appréciées dans l’île Maurice et à la Réunion[29] où la tige principale, après récolte du tubercule, est dite « bois de songe » à la Réunion. Ses turions ou griffes (jeunes pousses) se mangent comme des épinards et sont dites « brède songe » à la Réunion et à Maurice.
Les cormes de taro sont principalement une source d'énergie sous forme d'amidon facile à digérer. Ils sont riches en glucides et pauvres en lipides et en protéines. À l'état frais, ils sont composés d'environ 69 % d'humidité, 25 % d'amidon, 1,5 % de fibres alimentaires, 1,1 % de protéines et 1 % de sucres. Pour les trois derniers composants, ces proportions varient considérablement selon les cultivars, mais sont généralement faibles[32].
L'amidon, qui représente 70 à 80 % de la matière sèche, est constitué de granules de très petite dimension (1 à 4 μm de diamètre), ce qui le rend hautement digestible et en tant que tel il est utilisé pour la préparation d'aliments pour nourrissons à Hawaï et dans d'autres îles du Pacifique[30].
Les cormes sont aussi une bonne source de vitamines, d'acides aminés et de minéraux. Parmi les acides aminés essentiels (qui ne peuvent être synthétisés dans le corps humain), la phénylalanine et la leucine sont relativement abondants. Par contre la lysine et la thréonine sont en moyenne les premiers acides aminés limitants. Parmi les minéraux, le potassium est abondant, tandis que la teneur en fer est faible.
Les cormes de taro contiennent en quantité appréciable de la vitamine C et un complexe de vitamines B (niacine, riboflavine et thiamine), qui sont des éléments importants dans l'alimentation humaine. Cependant le taro, comme les autres racines et tubercules, est déficient dans la plupart des autres vitamines[30].
La teneur en sucres des cormes est relativement faible, mais suffisante pour affecter la saveur. Elle varie en fonction de la maturité et des conditions de stockage. En effet les sucres sont convertis en amidon à mesure que les cormes mûrissent, et l'amidon est reconverti en sucres lors de la germination. Le principal sucre présent est le saccharose (ou sucrose), mais le fructose, le maltose, le glucose et le raffinose sont également présents[30],[32].
Les cormes de taro se détériorent rapidement en raison de leur forte teneur en eau. Leur durée de conservation est estimée jusqu'à un mois sous réserve qu'ils ne soient pas endommagés et qu'ils soient stockés dans un endroit ombragé[8]. Les aliments à base de taro sont utiles aux personnes allergiques aux céréales et peuvent être consommés par les nourrissons ou les enfants sensibles au lait[8].
Les tubercules de taro, ainsi que les feuilles, sont amers, acres, irritants et toxiques s'ils sont consommés crus, car ils contiennent des cristaux d'oxalate de calcium ; cette susbstance peut être détruite par la chaleur[8]. Ils s'apprêtent comme la pomme de terre et peuvent aussi être la base de desserts.
Les cormes de taro contiennent plusieurs types de facteurs antinutritionnels. Il s'agit principalement de mucilages, d'oxalates, de phytates[33], de tanins, de cyanures, de lectines, et d'inhibiteur de l'amylase (en) et de la protéase (trypsine et chymotrypsine). Ces substances sont généralement détruites ou inactivées par la chaleur[30].
Toutes les parties du songe (ou taro) contiennent des cristaux d'oxalate de calcium et un alcaloïde, la conine, produisant une sensation de brûlure de la bouche et de la gorge. Une préparation adéquate est nécessaire pour éliminer ces toxines[34].
Dans les pays tropicaux, les cormes et les épluchures de taro, ainsi que d'autres sous-produits, sont parfois utilisés pour l'alimentation d'animaux d'élevage, principalement les bovins et les porcs, mais aussi la volaille, les poissons et les escargots. Au Viêt Nam, certaines variétés de taro ne sont utilisées que pour les porcs[28]. À Hawaï, les fanes de taro sont utilisées pour faire de l'ensilage[28]. Le taro et ses sous-produits présentent le potentiel pour être utilisés plus largement dans la nutrition des ruminants[35].
Par exemple, la farine de taro crue séchée au soleil contient 87,9 à 90,6 % de matière sèche, environ 4,9 à 7,1 % de protéines brutes, 2,7 à 3,9 % de fibres brutes, 2956 à 2966 (kcal/kg) d'énergie métabolisable[35]. Une étude espagnole de 2018 a montré qu'on pouvait inclure dans l'alimentation des porcs à l'engrais du taro (sous forme de farine) à la place d'aliment concentré du commerce sans affecter les indicateurs de production[36].
Toutefois, l'utilisation du taro en nutrition animale est limitée par la présence de facteurs antinutritionnels tels que tanins, saponines, oxalates, phytates et cyanure d'hydrogène. Des techniques de transformation telles que la cuisson, l'ébullition ou le trempage, l'ensilage et le séchage réduisent les effets de ces facteurs antinutritionnels sur les animaux[35].
Outre le traitement thermique, une supplémentation en protéines est recommandée pour une utilisation optimale de Colocasia esculenta en nutrition animale[35].
Les cormes de taro contiennent diverses molécules bioactives efficaces contre le cancer et les facteurs de risque liés au cancer, tels que des agents cancérigènes, certaines conditions physiopathologiques, comme le stress oxydant et l'inflammation, tout en contrôlant les dysfonctionnements métaboliques et en stimulant la réponse immunologique. Ces effets sont dus à des composés du taro qui présentent des activités antitumorales, antimutagènes, immunomodulatrices, anti-inflammatoires, antioxydantes, antihyperglycémiants et antihyperlipidémiques[37].
En Asie et en Afrique, cette espèce est utilisée en médecine traditionnelle pour traiter diverses affections telles l'hypertension artérielle, les problèmes de foie, les ulcères, les morsures de serpent et les rhumatismes[10].
Colocasia esculenta est parfois cultivée comme plante ornementale, principalement pour son feuillage spectaculaire. Cette plante est appréciée pour ajouter une touche exotique aux bordures mixtes de vivaces ou aux compositions cultivées dans des bacs[38].
La plante a reçu une récompense (Award of garden merit) de la société royale d'Horticulture[38].
Il existe de nombreux cultivars, par exemple :
La taro a une grande importance socioculturelle dans certaines cultures d'Asie du Sud-Est et d'Océanie, qui lui accordent une place de choix dans le folklore et les traditions orales. Cette plante cultivée est considérée comme une culture de prestige, indispensable pour la royauté, les cadeaux, les festins traditionnels et l'accomplissement de certaines obligations sociales. En outre, diverses parties de la plante sont utilisées dans la pratique médicale traditionnelle[5].
À Samoa et Tonga, le taro figure sur certaines pièces de monnaie (pièces de 10 sene aux Samoa[40] et de 2 seniti à Tonga[41]).
Selon la mythologie hawaïenne, la genèse de l'humanité a commencé par l'union entre Wākea, le dieu du ciel, et Pāpā, la déesse de la terre. Le résultat de cette première union fut un fœtus mort-né (keiki 'alu alu). Ce fœtus a été enterré près de l'extrémité sud de la maison où a surgi le kalo ou taro appelé par les dieux Haloa-naka (longue tige tremblante). Une deuxième union entre Wakea et Papa a produit l'homme. Selon la tradition orale hawaïenne, le kalo, ou taro, est donc le frère aîné de l'homme[42].
Selon les légendes de Tahiti, Le taro fut engendré par les pieds de l’homme et ses poumons devinrent les feuilles[43]. Dans la culture kanak, le taro est associé au monde féminin. Il est offert avec l'igname, plante symbolique de l'homme, lors des cérémonies coutumières[44].
Le taro est représenté sur les armoiries de plusieurs municipaltés dans le monde, notamment Calheta et Ribeira seca (Açores), ainsi que M'Tsangamouji (Mayotte)[45].
Plantes à La Réunion.
Culture du taro à Keanae, Maui, Hawaï.
Culture du taro à Keanae, Maui, Hawaï.
Culture du taro à Madagascar.
Champs de taro dans la vallée autour de Hanalei (village), île de Kauai (Hawaï), décembre 2008.
Colocasia esculenta est une espèce de plantes monocotylédones de la famille des Araceae, sous-famille des Aroideae, originaire du sous-continent indien et d'Asie du Sud-Est, à répartition pantropicale. La plante est cultivée dans toutes les régions tropicales pour sa racine épaissie (un corme souvent appelé tubercule) à la chair de couleur blanche à rose, de texture sèche et au goût proche de celui de la patate douce. Les feuilles se préparent comme des épinards.
Cette plante est généralement connue sous le nom vernaculaire de « taro », terme générique qui au sens strict désigne Colocasia esculenta, mais est parfois utilisé pour désigner diverses espèces d’Araceae à tubercules alimentaires, notamment dans les genres Colocasia, Alocasia et Xanthosoma. Le terme désigne aussi le corme (ou tubercule) lui-même.
O taro[1] (Colocasia esculenta) é unha planta tropical da familia Araceae, cuxos cormos son comestíbeis.
A palabra taro vén do tahitiano, en Hawai recibe o nome de kalo, no Brasil: cará; yautía coco na República Dominicana e malanga en Porto Rico, Costa Rica, Guatemala, México, Honduras, e Cuba. No Perú coñécese coma bituca, e nalgúns lugares do sur, como onkucha ou unkucha. En Nicaragua coñécese por quequisque ou quiquisque. Nas Illas Canarias coma ñame e no Azores coma inhame-coco ou inhame dos Açores, aínda que este termo se refire normalmente a outras plantas comestíbeies do xénero Dioscorea. En Venezuela coñécese como ocumo chino, en Panamá como otoe, en Bolivia como papa balusa, en Suráfrica madumbe, en Colombia como pipa.
É unha planta perenne tropical que se usa principalmente como hortaliza polo seu cormo comestíbel, e tamén coma verdura. As flores raramente se usan. Está emparentado coas especies dos xéneros Xanthosoma e Caladium, usadas como ornamentais e por veces chamadas de orella de elefante. Tanto esta especie como as cultivadas de Xanthosoma comparten substancialmente os mesmos usos e algúns nomes, incluíndo mafafa, malanga, callaloo, pituca, chonque, bore, papa chinesa, ocumo chinés, texcamote, pelma ou cocoñame.
A extensión da zona de orixe do taro aínda está en discusión, todos os autores coinciden en que se sitúa no nordés da India, sueste de Asia, estendéndose segundo outros autores tamén até Australia e Nova Guinea.[2]
Pode vexetar en arroceiras ou en terras altas onde a auga é fornecida acotío por choiva ou rega. Algunhas variedades medran tamén fóra dos trópicos, en lugares coma Corea e Xapón. En Corea, é chamado de toran (土卵) que significa "ovo da terra", o cormo pélase e os rebentos das follas sofrítense. Ao cormo chámanlle sato-imo (里芋) en xaponés.
É un alimento tradicional en moitas áreas tropicais do mundo e a base para facer o poi en Hawai. A planta é indixeríbel se se comer crúa por mor das substancias ergásticas nas células da planta. Produce severos problemas gastrointestinais se non se cociña.
Como en case todas as verduras, as follas do taro son ricas en vitaminas e minerais. Son boa fonte de tiamina, riboflavina, ferro, fósforo, e cinc, un bo recurso de vitamina B6, vitamina C, niacina, potasio, cobre e manganeso. Os cormos de taro teñen un alto contido en amidón e son fonte de fibra alimentaria. O ácido oxálico pode estar presente no cormo e especialmente na folla, polo que non pode ser inxerido por persoas con problemas de ril, gota ou artrite reumatoide.
O taro férvese, cócese, ou se corta e se frite como tempura. A variedade pequena redonda pélase e férvese, véndese ás veces conxelada, empacada cos seus propios líquidos ou enlatado. Na China, o taro úsase ás veces coma un ingrediente no nian gao, unha especie de doce mesto, feito de fariña de arroz, e que se come durante o Aninovo Chinés. Do mesmo xeito emprégase no daifuku xaponés, feito de mochi con taro e anko.
En Venezuela cómese simplemente fervido coma acompañamento de carne ou peixe; tamén un ingrediente da sopa sancocho.
Colocasia esculenta foi descrita por (L.) Schott e publicado en Meletemata Botanica 18. 1832.[3]
Colocasia esculenta en Korea.
Vista da planta.
Flor
Preparados para a venda.
Folla.
O taro (Colocasia esculenta) é unha planta tropical da familia Araceae, cuxos cormos son comestíbeis.
Taro (lat. Colocasia esculenta), biljna vrsta iz roda taro ili kolokazija, porodica Araceae, poznat u običnom govoru jednostavno kao taro i srodan vrsti C. antiquorum, poznatoj kao "eddoe".
Taro je porijeklom iz južne Indije i jugoistočne Azije.[1] To je trajnica, tropska biljka, koja se prvenstveno uzgaja kao korijenasto povrće zbog jestivoga škroba te kao lisnato povrće. Koristi se za hranu u Africi, Oceaniji i Indiji, a vjeruje se da je jedna od prvih kultiviranih biljaka.[2]
Smatra se da je nastala u Indo-malajskoj regiji, vjerojatno u istočnoj Indiji i Bangladešu, a širila se prema jugoistočnoj i istočnoj Aziji te pacifičkim otocima, na zapad do Egipta i istočnog Sredozemlja, a zatim prema jugu i zapadu u istočnu i zapadnu Afriku, odakle se proširila na Karibe i Južnu Ameriku.
U sirovom stanju je otrovna. Može narasti od jedan do dva metra visine, sa listovima dugim do 60 cm. Ima mnoge lokalne nazive, a često se naziva "slonove uši" kada se uzgaja kao ukrasna biljka.
Polja taroa na Havajima
Stabljike taroa na prodaji
Gomolji taroa
Taro burger
Taro (lat. Colocasia esculenta), biljna vrsta iz roda taro ili kolokazija, porodica Araceae, poznat u običnom govoru jednostavno kao taro i srodan vrsti C. antiquorum, poznatoj kao "eddoe".
Taro je porijeklom iz južne Indije i jugoistočne Azije. To je trajnica, tropska biljka, koja se prvenstveno uzgaja kao korijenasto povrće zbog jestivoga škroba te kao lisnato povrće. Koristi se za hranu u Africi, Oceaniji i Indiji, a vjeruje se da je jedna od prvih kultiviranih biljaka.
Smatra se da je nastala u Indo-malajskoj regiji, vjerojatno u istočnoj Indiji i Bangladešu, a širila se prema jugoistočnoj i istočnoj Aziji te pacifičkim otocima, na zapad do Egipta i istočnog Sredozemlja, a zatim prema jugu i zapadu u istočnu i zapadnu Afriku, odakle se proširila na Karibe i Južnu Ameriku.
U sirovom stanju je otrovna. Može narasti od jedan do dva metra visine, sa listovima dugim do 60 cm. Ima mnoge lokalne nazive, a često se naziva "slonove uši" kada se uzgaja kao ukrasna biljka.
Talas atau talas bogor (Colocasia esculenta L., suku talas-talasan atau Araceae) merupakan tumbuhan penghasil umbi-umbian yang cukup penting. Diduga asli berasal dari Asia Tenggara atau Asia Tengah bagian selatan, talas diperkirakan telah dibudidayakan manusia sejak zaman purba, bahkan pada zaman sebelum padi ditanam orang[4]. Kini talas telah menyebar ke berbagai belahan dunia, termasuk India, Cina, Afrika Barat dan Utara, dan Hindia Barat[4]. Talas merupakan makanan pokok, selain sukun, di beberapa kepulauan di Oseania. Di Indonesia, talas populer ditanam di hampir semua daerah.
Nama-nama daerahnya banyak yang senada dengan perkataan talas dan keladi, misalnya talé, kĕladi, sukat, suhat, seuhat, suwat (Bat.); taro (Nias); taléh, kaladi, kuladi (Min.); talos, kĕladi (Lamp.); talĕs, kĕladi, kujang, luèh (Day.); taleus, bolang (Sd.); tales, janawari (Jw.); talĕs, kaladi (Md.); talĕs, kladi (Bl.); talé, koladi, kolai, kolei, korei, kore (aneka dialek di Sulut); aladi, suli, kosi, paco (Sulsel); lole, ufi lole (Timor); inane, inano, inan, ina wuu, ronan, kětu, etu, hakar, wakal, gwal (berbagai pulau di Maluku); bètè, ota, dilago, komo (Maluku Utara); nomo, uma, warimu, hèkérè, sèkéré, ifen, yéfam (Papua)[5]. Sementara talas dalam bahasa Inggris disebut taro, old cocoyam, dasheen, dan eddoe[4].
Herba, dengan semacam umbi yang disebut bonggol (Ingg.: corm, umbi bonggol) yang tumbuh di bawah tanah; tingginya 0,4-1,5 m.Daun-daun 2-5 helai; dengan tangkai berwarna hijau, bergaris-garis hijau tua atau keunguan, 23-150 cm, pangkalnya berbentuk pelepah; helaian daun 6,60 × 7,53 cm, bundar telur, jorong, atau lonjong, dengan ujung meruncing, kadang-kadang berwarna keunguan di sekitar menancapnya tangkai, sisi bawahnya berlilin, taju pangkalnya membulat.[6]
Perbungaan terjadi di dalam tongkol di ketiak, bertangkai 15-60 cm. Seludang bunga 10-30 cm, terdiri atas dua bagian, yang atas lebih panjang, kuning oranye dan rontok. Tongkol berwarna mentega pada bagian jantannya. Buah buni berwarna hijau, lk. 0,5 cm. Biji berbentuk gelendong, beralur membujur.[6]
Talas terutama ditanam untuk dimakan umbinya, yang merupakan sumber karbohidrat yang cukup penting. Namun umbi ini mengandung getah yang gatal, yang berbeda-beda ketajamannya menurut jenisnya, sehingga harus dimasak terlebih dulu sebelum dapat dikonsumsi. Memakan talas tak boleh berlebihan, karena ia mengandung getah yang mengakibatkan gatal. Terlalu banyak memakan talas menimbulkan rasa begah dan gangguan pencernaan.[7] Umbi talas dapat diolah dengan cara dikukus, direbus, dipanggang, digoreng, atau diolah menjadi tepung, bubur, dan kue-kue.
Di beberapa daerah di Indonesia di mana padi tidak dapat tumbuh, antara lain di Kepulauan Mentawai dan Papua, talas dimakan sebagai makanan pokok, dengan cara dipanggang, dikukus, atau dimasak dalam tabung bambu. Di Hawaii dan beberapa bagian Kep. Polinesia, umbi talas dikukus dan ditumbuk untuk dibuat pasta yang selanjutnya dapat difermentasi untuk menghasilkan puding.[4]. Di Jawa dan juga di tempat-tempat lain di Indonesia, umbi talas dikukus atau digoreng untuk dinikmati sebagai camilan.
Di samping umbi, daun dan tangkai daun talas yang muda dapat dimanfaatkan sebagai sayuran. Sayur lompong dari Jawa Barat adalah sejenis gulai yang memanfaatkan bagian pucuk dan tangkai daun talas yang muda[5], dimasak dengan atau tanpa santan kelapa. Daun-daunnya yang muda terkenal sebagai pembungkus buntil yang disukai[4].
Daun talas, tua atau muda, juga dimanfaatkan sebagai pakan ikan gurame. Daun, tangkai daun, dan umbinya digunakan sebagai campuran pakan ternak, terutama ternak babi[4].
Daun talas berbentuk perisai yang besar. Daun ini dapat digunakan sebagai pelindung kepala saat hujan. Permukaan daunnya ditumbuhi rambut-rambut halus yang menjadikannya kedap air, yakni air akan mengalir langsung meninggalkan permukaan daun tanpa membasahinya. Karena lebarnya, daun talas dapat digunakan sebagai pembungkus, misalnya untuk ikan basah, di pasar tradisional.
Rasa talas itu sendiri manis dan pedas, dan sifatnya netral. Umbinya sedikit beracun, berkhasiat anti-radang, dan mengurangi bengkak. Daun dan tangkainya bersifat astringen. Umbi dan tangkai daunnya mengandung tepung, villose, polifenol, dan saponin. Daunnya mengandung polifenol. Untuk pemakaian luar, cuci daun berikut tangkainya, lalu giling hingga halus. Turapkan ia ke borok, bisul, atau bagian yang terkena air panas.[7]
Diketahui ada 4 macam talas:[8]
Talas yang sering dijual di pasar adalah talas pandan dan ketan. Penanaman talas hendaknya dilakukan pada permulaan musim hujan saja. Pilihlah tanah yang banyak disinari matahari untuk penanaman. Buatlah lubang sedalam 50 × 50 cm, dengan jarak antar lubang 80 cm. Kemudian, isilah lubang itu dengan pupuk kandang atau sampah dapur, dan timbuni tanah itu. Kemudian tancap bibit talas tersebut dengan perbandingan 2/3 bagian badannya itu tertancap.[8] Kalau tanaman sudah berumur sebulan, sianglah semua rumput yang ada di sekitarnya. Kalau tanaman sudah berumur 2-3 bulan, iris dulu tepian batangnya. Kemudian, timbun lagi dengan tanah. Pastikan, jangan sampai terlalu banyak anakan yang tumbuh. Kalau anakan cuma satu-dua saja, masih boleh untuk persediaan bibit kelak. Pada umur 7-8 bulan, talas baru bisa dipanen. Tanaman dibongkar keseluruhannya, dan umbinya dipotong dari batangnya.[8]
Talas atau talas bogor (Colocasia esculenta L., suku talas-talasan atau Araceae) merupakan tumbuhan penghasil umbi-umbian yang cukup penting. Diduga asli berasal dari Asia Tenggara atau Asia Tengah bagian selatan, talas diperkirakan telah dibudidayakan manusia sejak zaman purba, bahkan pada zaman sebelum padi ditanam orang. Kini talas telah menyebar ke berbagai belahan dunia, termasuk India, Cina, Afrika Barat dan Utara, dan Hindia Barat. Talas merupakan makanan pokok, selain sukun, di beberapa kepulauan di Oseania. Di Indonesia, talas populer ditanam di hampir semua daerah.
Nama-nama daerahnya banyak yang senada dengan perkataan talas dan keladi, misalnya talé, kĕladi, sukat, suhat, seuhat, suwat (Bat.); taro (Nias); taléh, kaladi, kuladi (Min.); talos, kĕladi (Lamp.); talĕs, kĕladi, kujang, luèh (Day.); taleus, bolang (Sd.); tales, janawari (Jw.); talĕs, kaladi (Md.); talĕs, kladi (Bl.); talé, koladi, kolai, kolei, korei, kore (aneka dialek di Sulut); aladi, suli, kosi, paco (Sulsel); lole, ufi lole (Timor); inane, inano, inan, ina wuu, ronan, kětu, etu, hakar, wakal, gwal (berbagai pulau di Maluku); bètè, ota, dilago, komo (Maluku Utara); nomo, uma, warimu, hèkérè, sèkéré, ifen, yéfam (Papua). Sementara talas dalam bahasa Inggris disebut taro, old cocoyam, dasheen, dan eddoe.
Colocasia esculenta (L.) Schott è una pianta erbacea perenne della famiglia delle Aracee[2]originaria dell'Asia centro-meridionale, comunemente conosciuta con il nome di origine polinesiana taro.
Ha tuberi simili alla patata ed è comunemente coltivata per ricavare, dai suoi rizomi, farina e amido. Per una resa ottimale, sono necessari 1.500 – 2.000 mm di pioggia e una temperatura media giornaliera superiore a 21 °C. Il taro può essere coltivato in suoli marginali che non sono favorevoli ad altre importanti colture alimentari, come il riso. Ad esempio, arriva a produrre nei suoli idromorfi o salini (alcune cultivar sono tolleranti alla salinità). Il taro è coltivato principalmente in seccagno come coltura di sussistenza in orti famigliari con metodi di produzione arcaici, ma esistono anche piantagioni meccanizzate dalla semina alla raccolta, con adeguato uso di agrochimici. La semina può essere effettuata durante tutto l'anno. Il periodo di maturazione varia a seconda della cultivar e va dai 6 ai 18 mesi. Il rendimento medio su base mondiale è di 7,1 t/ha; nell'ultimo quarto di secolo, la produzione mondiale è aumentata del 74%. Il taro occupa un posto significativo in Africa, in Asia e in Oceania, con una produzione mondiale di 75 milioni di tonnellate su 8,4 milioni di ettari. Poiché, di solito, vengono consumati sia i cormi che le foglie, il taro fornisce proteine, vitamine e minerali tanto necessari, oltre all'energia dei carboidrati. Le sue potenzialità risiedono nella introduzione di cultivar resistenti alle avversità e più performanti e di pratiche e tecniche che ne incrementino la produttività e la riduzione delle perdite post-raccolta, mentre lo sviluppo meccanizzazione è suscettibile di ridurre i costi di produzione e incoraggiare la produzione su larga scala.
Esistono centinaia di cultivar di taro coltivate in tutto il mondo, che si distinguono in base alle caratteristiche del cormo oppure in base al comportamento agronomico o alle caratteristiche alimentari. Le due cultivar principali sono C. esculenta var. esculenta, che produce un grande cormo principale e pochi cormi laterali (comunemente tra 4 e 10) e C. esculenta var. antiquorum che produce un cormo più piccolo e un gran numero di cormi laterali (da 15 a 40). Il taro viene talvolta confuso con il cocoyam (Xanthosoma sagittifolium), di cui si producono appena 40.000 tonnellate su 32.000 ettari.
Prove etnobotaniche suggeriscono che il taro sia originario dell'Asia centro-meridionale, probabilmente dell’India o della penisola malese, da cui si è diffuso nel resto del sud-est asiatico e in Cina, Giappone e Pacifico. Dall'Asia, esso si sarebbe poi diffuso verso ovest in Arabia e nella regione del Mediterraneo. Arrivato sulla costa orientale dell'Africa oltre 2000 anni fa, ha attraversato il continente verso l'Africa occidentale ed è quindi arrivato nei Caraibi con la tratta degli schiavi. La più vasta area di coltivazione attuale è nell'Africa occidentale[3]. È naturalizzato anche in alcune zone dell'Italia a clima mite[4].
Il taro è una pianta erbacea perenne della taglia di 0,5 - 2 m, costituita da un cormo centrale (situato appena sotto la superficie del suolo) e da cormi secondari che crescono lateralmente. Il sistema radicale è superficiale e fibroso. Il cormo centrale, che rappresenta la struttura principale del fusto della pianta, ha forma cilindrica, è lungo fino a 30 cm e ha un diametro di 15 cm; la polpa può essere gialla, rosa o bianca. Esso costituisce la parte commestibile principale della pianta. Le foglie, di colore verde pallido, grandi e con venature marcate, possono arrivare a 60 cm di lunghezza e 40 di larghezza, hanno un robusto picciolo spesso alla base e più sottile verso l'attacco alla lamina. Questa è intera, glabra e spessa, è lunga 20 - 50 cm, oblungo-ovata, con i lobi basali arrotondati. Ogni pianta può portare più di una infiorescenza; il frutto è una bacca di 3 - 5 mm di diametro contenente numerosi semi. La fioritura e formazione del seme sono relativamente rari e la moltiplicazione è vegetativa, a partire da pezzi di cormo o cormi secondari allo stadio di 3 - 5 foglie o da piantine moltiplicate in semenzaio[3].
Per una resa ottimale, sono necessari 1.500 – 2.000 mm di pioggia distribuita uniformemente durante il periodo vegetativo, e una temperatura media giornaliera superiore a 21 °C. Può essere coltivato fino a 2.400 m di quota. Le rese più elevate si ottengono con la luce solare a piena intensità. Il taro è coltivato su un'ampia gamma di tipi di suolo, ma i migliori risultati si ottengono su argille profonde, ben drenate, con falda freatica elevata e ricche di sostanza organica. Tollera terreni pesanti nei quali possono verificarsi allagamenti e ristagni idrici e preferisce terreni con pH 5,5 - 6,5. Alcune cultivar tollerano la salinità[3][5].
Il taro è coltivato principalmente come coltura di base o di sussistenza in orti famigliari e in associazione con altre colture (con banano, cacao, cocco, igname, zucca, …), con metodi di produzione arcaici. Il fabbisogno in manodopera in coltura tradizionale varia da 80 a 115 giornate per ettaro. In alcuni paesi (Cuba, Egitto, Giappone, Hawaii e Tailandia) la produzione è orientata al mercato e dunque intensiva, meccanizzata dalla semina alla raccolta e con adeguato uso di agrochimici. Il grosso della produzione si ottiene in seccagno, talvolta con irrigazione di soccorso, ma è comune anche la coltivazione nelle zone umide o allagate, analogamente al riso. Il taro è una delle poche colture che può essere coltivata in condizioni di allagamento. In seccagno, entra in rotazione con varie colture, tra cui la canna da zucchero, in irriguo, con il riso[6][3].
La semina può essere effettuata durante tutto l'anno. Il periodo di maturazione varia a seconda della cultivar e va dai 6 ai 18 mesi. In coltura commerciale, il terreno viene preparato come per il riso. Aratura ed erpicatura precedono la piantumazione, che avviene all'inizio della stagione delle piogge. I piccoli cormi o pezzi di cormo di 30 - 50 g di peso vengono interrati sulle creste dei solchi, distanti tra loro 70 - 100 cm e a 50 - 90 cm sulla cresta a 20 - 30 cm di profondità. Se il terreno è profondo e leggero non è necessario piantare sulle creste. Per conservare l’umidità, talvolta si pratica la pacciamatura. Nelle zone ad alta piovosità con nuvolosità elevata, si preferisce un'ampia spaziatura, fino a 90 x 90 cm (12.000 piante/ha). La spaziatura tipica nella coltura in irriguo o allagata è solitamente di 45 - 60 cm (49.000 – 27.000/ha). Il peso della semente necessaria per un ettaro varia da 1,5 a 3 tonnellate[3][6][5].
La maggior parte dei coltivatori, in particolare quelli che producono taro per sussistenza, non usano fertilizzanti. La ricostituzione della fertilità è affidata al maggese (anche coltivato), di durata da sei a diciotto mesi a seconda della disponibilità di terreno coltivabile. I residui della pacciamatura e delle scerbature lasciati sul terreno, oltre a contribire all’arricchimento in sostanza organica del terreno, limitano i fenomeni erosivi. Il taro risponde bene ai concimi, che possono essere incorporati nel terreno durante la preparazione del terreno o applicati 3 – 4 mesi dopo. Il taro ha un elevato fabbisogno di potassio e di calcio. Laddove si utilizzino fertilizzanti minerali, si adotta una formulazione completa come 12:6:20 NPK, in particolare su terreni poveri. Il controllo delle infestanti, manuale o con diserbanti, è necessario durante i primi tre mesi[3]. In molti paesi, i parassiti non sembrano rappresentare un problema serio, tuttavia, in alcuni luoghi sono di grande importanza. La Leaf blight (dovuta a Phytophthora colocasiae) è la più comune e dannosa malattia, per fronteggiare la quale solo le cultivar tolleranti offrono una soluzione accettabile, i fungicidi, sebbene efficaci, sono generalmente troppo costosi. Anche le virosi possono causare grandi danni: Dasheen Mosaic Virus (DMV) e il complesso virale Alomae Bobone Virus Complex (ABVC) ai quali pochissime cultivar sono resistenti[6].
La raccolta inizia con l’ingiallimento delle foglie, da 5 a 12 mesi dopo la semina. Le rese variano notevolmente a seconda della cultivar, delle condizioni locali, della durata del ciclo, ecc. Si osservano spesso rese dell'ordine di 20 t/ha, ma in coltivazione intensiva è possibile raggiungere le cinquanta o addirittura le 75 tonnellate per ettaro, in irriguo e con forti fertilizzazioni (alle Hawaii). Il potenziale di resa (oltre 60 t/ha) non viene mai raggiunto nella coltivazione tradizionale. I cormi possono essere conservati per tre settimane a temperatura ambiente, all'ombra. Si conservano per più di un mese a 10°C, ma la conservazione è solitamente limitata da marciumi fungini o batterici[6][5].
Esistono collezioni di germoplasma di taro presso varie istituzioni scientifiche in tutto il mondo. Tra queste, l’International Institute of Tropical Agriculture - IITA a Ibadan Nigeria; il Philippine Root Crop Research and Training Center a Beybey (Filippine), la stazione di ricerca Koronivia (Figi), il Bubia Agricultural Research Center in Papua Nuova Guinea e numerose altre località in Oceania.
Nelle tabelle qui sotto sono presentati i dati di produzione relativi al 2020, l'anno più recente per il quale la FAO mette a disposizione i dati sulla produzione agricola mondiale. In quest'anno, 47 paesi hanno prodotto 75 milioni di tonnellate su 8,4 milioni di ettari, con una resa per ettaro di 8,5 tonnellate. Etiopia, Nigeria, Cina, Camerun e Ghana contribuiscono per l’82% della produzione. La produzione è importante anche in altre regioni dell'Africa orientale, nell'area del Pacifico e nell’America caraibica e tropicale.
Etiopia e Burundi vantano le rese più elevate: 25,2 e 21,5 tonnellate per ettaro rispettivamente, ben al di sopra della media mondiale (7,1 t/ha). Nell'ultimo quarto di secolo, la produzione mondiale è aumentata del 74%, a fronte soprattutto dell’aumento della superficie coltivata (45%)[7].
Tabella 1 - I 10 paesi maggiori produttori di taro nel 2020[7]
Tabella 2 - Produzione di taro nel mondo nel 2020[7]
Il taro rappresenta l'ingrediente base nell'alimentazione di molte popolazioni dell'Africa, dell'Oceania e delle isole Hawaii (poï). Le parti commestibili della pianta sono i cormi e foglie, ricche di vitamina A e C. Il cormo fresco contiene circa due terzi di acqua e il 13 - 29% di carboidrati e l'1.2 - 3.0% di proteine. La foglia contiene circa il 23% di proteine su base secca ed è anche una ricca fonte di calcio, fosforo, ferro, vitamina C, tiamina, riboflavina e niacina, che sono importanti costituenti della dieta umana[3]. Il taro ha proprietà nutrizionali equivalenti alla patata comune, ma quantità più elevate di calcio (quindi è indicata in diete per chi presenta carenze di calcio), un quantitativo doppio di ferro, ma molta meno vitamina C. Secondo recenti ricerche, i rizomi del taro sono un'importante fonte di amidi rispetto a tutti gli altri vegetali, anche per la dimensione stessa dei granuli di amido, 10 volte inferiori a quelli della patata, che rendono migliore la cottura e la digeribilità.
Il taro è povero di proteine vegetali (attorno all'1%): le popolazioni rurali del Sud-Est asiatico, che sono costrette a farne un uso quasi esclusivo, presentano un addome rigonfio, sintomo tipico di questa carenza e di un eccesso di carboidrati[8]. Il taro offre altresì un buon apporto di vitamine del gruppo B e di potassio. La sua radice è tossica, se mangiata cruda (causa forte bruciore alla mucosa faringea) ed è quindi necessario bollirla prima di consumarla. Fra l'altro, si deve stare attenti anche a non toccarsi gli occhi dopo averne maneggiato la polpa, perché può causare forti irritazioni.
Il cormo si consuma bollito, arrostito o in purea, ma lo si può anche grigliare a fette oppure friggere ad anelli nell'olio di palma, o cotto al forno, come nel takihi niueano. Inoltre, può essere usato per conferire un caratteristico colore viola ad alcune bevande. Le foglie vengono solitamente bollite o preparate in vari modi mescolate ad altri condimenti. I prodotti industriali comprendono chips e farina, utilizzata per preparazioni alimentari per celiaci. Gli scarti sono destinati all’alimentazione del bestiame. I cormi sono ricchi di mucillagini che possono essere utilizzate nell'industria della carta e possono anche essere usati per la produzione di alcol. Nel giardinaggio, la pianta è utilizzata come ornamentale per le sue foglie molto decorative[9].
Il taro occupa un posto significativo in Africa e in Asia. In Oceania in particolare, esso svolge un ruolo fondamentale nella sicurezza alimentare della famiglia, della comunità e nazionale. Poiché di solito vengono consumati sia i cormi che le foglie, il taro fornisce proteine, vitamine e minerali tanto necessari, oltre all'energia dei carboidrati. Il taro può essere coltivato in una serie di suoli marginali che non sono favorevoli ad altre importanti colture alimentari, come il riso, consentendo così l'uso strategico di risorse limitate del suolo. Ad esempio, arriva a produrre nei suoli idromorfi o salini (alcune cultivar di taro possono tollerare la salinità e possono crescere nel 25-50% di acqua di mare). Il taro può quindi continuare a svolgere le sue funzioni secolari di fornire sicurezza alimentare, rilanciare l'economia attraverso guadagni in contanti interni ed esterni e svolgere un ruolo fondamentale nella vita socio-culturale delle persone.
Le sue potenzialità risiedono nella introduzione di cultivar più resistenti alle avversità e più performanti e di pratiche e tecniche che ne incrementino la produttività e la riduzione delle perdite post-raccolta, mentre lo sviluppo meccanizzazione potrebbe ridurre i costi di produzione e incoraggiare la produzione su larga scala[3].
_(14626786819).jpg)
.jpg)
url (aiuto). URL consultato il 30 aprile 2022. Colocasia esculenta (L.) Schott è una pianta erbacea perenne della famiglia delle Araceeoriginaria dell'Asia centro-meridionale, comunemente conosciuta con il nome di origine polinesiana taro.
Ha tuberi simili alla patata ed è comunemente coltivata per ricavare, dai suoi rizomi, farina e amido. Per una resa ottimale, sono necessari 1.500 – 2.000 mm di pioggia e una temperatura media giornaliera superiore a 21 °C. Il taro può essere coltivato in suoli marginali che non sono favorevoli ad altre importanti colture alimentari, come il riso. Ad esempio, arriva a produrre nei suoli idromorfi o salini (alcune cultivar sono tolleranti alla salinità). Il taro è coltivato principalmente in seccagno come coltura di sussistenza in orti famigliari con metodi di produzione arcaici, ma esistono anche piantagioni meccanizzate dalla semina alla raccolta, con adeguato uso di agrochimici. La semina può essere effettuata durante tutto l'anno. Il periodo di maturazione varia a seconda della cultivar e va dai 6 ai 18 mesi. Il rendimento medio su base mondiale è di 7,1 t/ha; nell'ultimo quarto di secolo, la produzione mondiale è aumentata del 74%. Il taro occupa un posto significativo in Africa, in Asia e in Oceania, con una produzione mondiale di 75 milioni di tonnellate su 8,4 milioni di ettari. Poiché, di solito, vengono consumati sia i cormi che le foglie, il taro fornisce proteine, vitamine e minerali tanto necessari, oltre all'energia dei carboidrati. Le sue potenzialità risiedono nella introduzione di cultivar resistenti alle avversità e più performanti e di pratiche e tecniche che ne incrementino la produttività e la riduzione delle perdite post-raccolta, mentre lo sviluppo meccanizzazione è suscettibile di ridurre i costi di produzione e incoraggiare la produzione su larga scala.
Colocasia esculenta (binomen ab Henrico Gulielmo Schott anno 1832 statutum) est planta florens familiae Aracearum, quam homines in zonis tropicis excolunt praecipue holus radicale propter cormos esculentos, et secundarie holus frondosum. Habetur una ex primis mundi plantis cultis.[1] Ea ad Alocasiam, Caladium, et Xanthosomam arte conectitur, plantas saepissime pro ornamento excultas, et sicut plantae illorum generum in variis linguis appellatur auris elephantis.
Planta incocta est toxicarius propter calcii oxalatum,[2][3] sed partes plantae coctae venenum exstinguunt.[4]
Taroni et speciebus Xanthosomis domesticatis ubique sunt usus similes sed multa nomina, non exceptis callaloo et coco vel cocoyam. Insulis Vitiensibus, verbum verbo Polynesio cognatum est dalo (enunciatum ndalo). In Kenya, taro Anglice arrowroot appellatus est; in lingua Kikuyu, ndŭma; in nonnullis civitatibus Maris Caribaei, dasheen, nomen fortasse ex lingua Francica de Chine 'de Sina'. Alterum nomen Caribaeum est eddoe, quod videtur cultivarietates cormis parvis denotare, et Asianas plantae origines memorat. Cypri in insula, taro kolokassi appellatus est, nomen simile nomini Romano, colocasia, quod autem ad 'fabam Aegyptiam' perstringit.
Una ex maximis locis ubi taro in Havaiis excolitur est Inferior Vallis apud Hanaleos
Parvus ager aqualis (lo‘i), quo taro ab Havaianis excolitur.
Cormi taronis
Cormi taronis
Colocasia esculenta (binomen ab Henrico Gulielmo Schott anno 1832 statutum) est planta florens familiae Aracearum, quam homines in zonis tropicis excolunt praecipue holus radicale propter cormos esculentos, et secundarie holus frondosum. Habetur una ex primis mundi plantis cultis. Ea ad Alocasiam, Caladium, et Xanthosomam arte conectitur, plantas saepissime pro ornamento excultas, et sicut plantae illorum generum in variis linguis appellatur auris elephantis.
Planta incocta est toxicarius propter calcii oxalatum, sed partes plantae coctae venenum exstinguunt.
Valgomoji kolokazija, taras (lot. Colocasia esculenta, angl. taro, pranc. colocasie) – aroninių (Araceae) šeimos kolokazijų (Colocasia) genties augalų rūšis. Tai daugiamečiai žoliniai augalai, kurių ilgi šakniastiebiai galuose suformuoja stiebagumbius. Visas augalas turi pientakių. Lapai stambūs, išaugę iš šakniastiebių, ilgais, iki 1 m ilgio lapkočiais. Žiedynstiebiai paprastai trumpesni už lapkočius.
Diploidinės (2n) taro formos turi 28, 36, 48 chromosomas.
Stiebagumbiai turi akutes kaip ir Lietuvoje gerai žinomų bulvių stiebagumbiai. Stiebagumbio odelė sukamštėja, minkštimas būna baltas, gelsvas, geltonas, oranžinis, rausvas ar net raudonas. Vienas taro augalas užaudina daug stiebagumbių - kelis stambius pagrindinius ir daug smulkių šoninių. Pagrindinis stiebagumbis gali sverti iki 4 kg.
Stiebagumbis turi 18-20 % krakmolo, 0,5 % cukrų, Kiek daugiau nei 3 % baltymų. Taro krakmolo grūdeliai smulkūs, dėl ko tarinis krakmolas vertinamas tekstilės pramonėje, kur jį naudoja audinių apretavimui. Šis krakmolas taip pat naudojamas dietinėje ligonių mityboje.
Visų laukinių ir dalies kultūrinių tarų stiebagumbių audiniai turi adatiškų kalcio oksalato kristalų (rafidų), kurie verdant suyra ir ištirpsta.
Derlingumas - 6-12 tonų stiebagumbių iš hektaro. Daugelio veislių stiebagumbiai auga daugiau kaip metus, kitų veislių - 6-7 mėnesius. Sparčiausiai augančių veislių stiebagumbiai subręsta per 3 mėnesius.
Stiebagumbiai gerai išsilaiko sausai laikomi, gerai atlaiko transportavimą.
Tai vienas anksčiausiai sukultūrintų augalų, plačiai naudojamas tropikų šalių virtuvėse: Polinezijoje, Afrikoje ir kitur.
Šis augalas naudojamas ir Tolimųjų Rytų virtuvėse. Kinijoje jis vadinamas 芋頭 (yùtǒu), Kantone – wutao, Japonijoje – 里芋 satoimo, o Korėjoje – 토란 toran. Dažniausiai jis verdamas ar troškinamas, tačiau gali būti ir apkepamas tešloje.
Etioliuotus ūglius augina ir valgo kaip šparago ūglius. Vikiteka
Valgomoji kolokazija, taras (lot. Colocasia esculenta, angl. taro, pranc. colocasie) – aroninių (Araceae) šeimos kolokazijų (Colocasia) genties augalų rūšis. Tai daugiamečiai žoliniai augalai, kurių ilgi šakniastiebiai galuose suformuoja stiebagumbius. Visas augalas turi pientakių. Lapai stambūs, išaugę iš šakniastiebių, ilgais, iki 1 m ilgio lapkočiais. Žiedynstiebiai paprastai trumpesni už lapkočius.
Diploidinės (2n) taro formos turi 28, 36, 48 chromosomas.
Ēdamā kolokāzija (Colocasia esculenta) jeb ziloņa ausis ir daudzgadīgs kallu dzimtas tropu lakstaugs. Tā saknēs veidojas 2 līdz 4 kg smagi bumbuļsīpoli, kas tiek saukti par taro, un tajos ir daudz cietes. Bumbuļsīpoli un auga lapas tiek izmantotas uzturā. Par taro mēdz saukt arī visu augu. Kolokāzijas dabiskais izplatības areāls ir reģions no Dienvidaustrumāzijas līdz Polinēzijai. Mūsdienās tas ir izplatīts pārtikas augs arī Āfrikā un citos tropu reģionos.
Manuruik KBBI kaladi adolah jenis terna, berdaun lebar dan berumbi, ado nan dapaik dimakan dan ado nan indak dapaik dimakan. Keladi marupoan sekelompok tumbuahan dari Genus Caladium (suku talas-talasan, Araceace). Tumbuahan lainnyo nan masih sekerabat namun indak tamasuak ka dalam caladium adolah talas (colocasea). Kalau manuruik awak kaladi adolah jenis tanaman ubi-ubian nan mampunyoi daun nan leba. Kaladi ado nan dapek dimakan dan ado nan indak dapek dimakan, kaladi nan dapek dimakan biasonyo ado isi ubinyo samo jo isi ubi di pucuak ubi. Bedanyo isi ubi di kaladi ko labiah lunak daripado ubi di pucuak ubi. Ubi ko dapek dimakan jo caro wak rabuih atau wak buek karipik. Batangnyo dapek wak buek gulai, biasonyo urang mambueknyo jo gulai ayam. Kaladi nan dapek dimakan ko biasonyo batangnyo labiah ketek daripado kaladi nan indak dapek dimakan. Kaladi nan dapek dimakan ko indak manggata do, kalau kaladi nan indak dapek dimakan ko biasonyo gata tangan wak kalau wak pacik daun atau batangnyo. Kaladi nan indak dapek dimakan ko biasonyo dimanfaatkan dek urang sabagai makanan ikan di tabek. Ado lo nan manjadian sabagai bungo untuak hiasan di muko rumah nyo. Tumbuahan kaladi ko bacaman dan ancak lo bantuak nyo. Ancak di jadian untuak tanaman hias.
http://www.lolisetriani.web.id/2018/02/jenis-jenis-tanaman-keladi.html?m=1
Keladi Cina[1] juga dikenali sebagai Keladi Minyak atau nama saintifiknya Colocasia esculenta merupakan sejenis keladi yang boleh dimakan. Batang dan ubinya boleh dijadikan sayur. Ubinya boleh direbus, digoreng atau dikukus serta dibuat kuih muih. Ubinya juga boleh dijadikan makanan ringan waktu petang atau kerepek. Keladi ini mudah dijumpai di kawasan berair di kawasan khatulistiwa di Asia Tenggara.
Pokok ini merupakan sejenis tumbuhan herba dengan umbisi yang tumbuh di bawah tanah. Ia bisa tumbuh setinggi 0.4 hingga 1.5 meter.Dedaunnya 2-5 helai dengan tangkai berwarna hijau bergaris hijau tua atau keunguan, kelebaran ia boleh mencecah sekitar 23 hingga 150 sentimeter. pangkalnya berbentuk pelepah; helaian daun 6.60 × 7.53 cm, bundar telur, jorong, atau lonjong, dengan hujung yang meruncing, kadang-kadang berwarna keunguan di sekitar menancapnya tangkai, sisi bawahnya berlilin, taju pangkalnya membulat.[2]
Perbungaan terjadi di dalam bunga dasarnya dengan tangkai sepanjang 15-60 sm. Seludang bunga ia berukuruan 10 hingga 30 sm, dan ia terdiri atas dua bahagian, di mana salah satu daripadanya lebih panjang, kuning jingga dan rontok. Tongkol berwarna mentega pada bagian jantannya. Buah buni berwarna hijau, lk. 0,5 cm. Biji berbentuk gelendong, beralur membujur.[2]
Tumbuhan ini paling utamanya ditanam untuk mendapatkan umbinya, bahagian merupakan suatu sumber karbohidrat yang cukup penting. Namun umbi ini mengandung getah berbeda-beda ketajamannya menurut jenis yang bisa menyebabkan miang gatal, maka keladi ini harus dimasak terlebih dulu sebelum ia dapat dikonsumsi. Pemakanan ia juga tidak boleh berlebihan karena ia mengandung getah yang mengakibatkan gatal, malah ia bisa menyebabkan rasa kembung perut dan gangguan pencernaan.[3] Umbi talas dapat diolah dengan cara dikukus, direbus, dipanggang, digoreng, atau diolah menjadi tepung, bubur, dan kue-kue.
Di beberapa daerah di Indonesia di mana padi tidak dapat tumbuh, antara lain di Kepulauan Mentawai dan Papua, keladi dimakan sebagai makanan ruji, dengan cara dipanggang, dikukus, atau dimasak dalam tabung bambu. Di Hawaii dan beberapa kawasan tertentu dalam rantau kepulauan Polinesia, umbisi dikukus dan ditumbuk lumat menjadi suatu lauk yang bisa dimakan terus (seperti poi) atau ditapai untuk dimasak dalam cara tertentu.[4] Di Jawa dan juga di tempat-tempat lain di Indonesia, umbi talas dikukus atau digoreng untuk dinikmati sebagai camilan.
Di samping umbi ia, daun dan tangkai uda dapat dimanfaatkan sebagai sayuran. Sayur lompong dari Jawa Barat adalah sejenis gulai yang memanfaatkan bagian pucuk dan tangkai daun yang muda[5], dimasak dengan atau tanpa santan kelapa. Daun-daunnya yang muda terkenal sebagai pembungkus buntil yang disukai.[4]
Bahagian ini, baik yang tua mahupun yang muda, digunakan sebagai bahan dedak ternakan seperti ikan gourami dan khinzir.[4]
Keladi Cina juga dikenali sebagai Keladi Minyak atau nama saintifiknya Colocasia esculenta merupakan sejenis keladi yang boleh dimakan. Batang dan ubinya boleh dijadikan sayur. Ubinya boleh direbus, digoreng atau dikukus serta dibuat kuih muih. Ubinya juga boleh dijadikan makanan ringan waktu petang atau kerepek. Keladi ini mudah dijumpai di kawasan berair di kawasan khatulistiwa di Asia Tenggara.
De taro (Colocasia esculenta) is een plant uit de aronskelkfamilie (Araceae). Het is een tot 2 m hoge overblijvende plant met een knolvormige, rechtopstaande wortelstok die aan de bovenzijde bedekt is met ringvormige bladlittekens. Meestal steken alleen de bladeren boven de grond of het water uit. De taro wordt gekweekt op drassige akkers. De soort komt wild of verwilderd voor in sloten en aan waterkanten.
De pijl- tot hartvormige bladeren hebben een krachtige, rechtopstaande 0,2–1,5 m lange steel. De bladschijf hangt met het uiteinde omlaag, is 13–60 x 10–35 cm groot, vaak iets gegolfd en heeft afgeronde voetlobben en uiteindes. De kleur van de bladschijf hangt af van het ras en kan bleek groengeel tot donkergroen, effen, gevlekt of gestreept zijn.
In cultuur worden zelden bloemen gevormd. De bloemen zijn zeer klein en groeien in een 4–20 cm lange bloeikolf (spadix). Aan de onderkant van de bloeikolf groeien de vrouwelijke bloemen, daarboven steriele en aan de top groeien de mannelijke bloemen. Van de bloeikolf wordt 3–6 cm omgeven door een roomwit of geel, 9–40 x 2–5 cm groot schutblad (spatha). De groene, glanzende, tot 5 mm grote bessen die na de bloei ontstaan, zitten dicht opeen in de kolf. Een enkele bes bevat één zaad.
De tot 4 kg zware wortelknollen zijn wit, grijs of rozig bruin tot blauwpaars van kleur. Ze bevatten tot 25% zetmeel. Het gehalte aan eiwit (3 %) en vitaminen is relatief gering. De knollen worden gekookt, geroosterd, gebakken en gefrituurd. In Afrika worden de knollen soms in een pasta ("fufu") verwerkt. Jonge bladeren en bladstelen kunnen ook worden gegeten. Alle plantendelen bevatten oxaalzuur, dat door verhitting afgebroken wordt. Een populaire snack, gemaakt van de taro, zijn tarochips, die ook in Nederland te koop zijn.
De taro behoort tot de oudste cultuurplanten. In Azië wordt de taro al duizenden jaren verbouwd. De wereldproductie ligt rond de zes miljoen ton per jaar. Ongeveer de helft daarvan wordt verbouwd in Afrika. In Polynesië is de taro een belangrijk basisvoedsel, waarvan onder andere poi gemaakt wordt.
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Colocasia esculenta op Wikimedia Commons. Taro (Colocasia esculenta) er ein planteart i myrkonglefamilien. Rotknollen kan etast, og planten blir dyrka i mange tropiske og subtropiske område.
Taroplantar
Rotknollane til taro, som kan etast.
Taro (Colocasia esculenta) er ein planteart i myrkonglefamilien. Rotknollen kan etast, og planten blir dyrka i mange tropiske og subtropiske område.
Taroplantar
Rotknollane til taro, som kan etast.
Taro (Colocasia esculenta) er en planteart i myrkonglefamilien. Rotknollen er spiselig, og planta dyrkes i mange tropiske og subtropiske områder.
Taro (Colocasia esculenta) er en planteart i myrkonglefamilien. Rotknollen er spiselig, og planta dyrkes i mange tropiske og subtropiske områder.
Kolokazja jadalna, taro (Colocasia esculenta) – gatunek rośliny z rodziny obrazkowatych (Araceae). Ma liczne synonimy: taro, kolokazja, kleśnica, kleśniec jadalny, kleśnica jadalna. Preferuje tereny podmokłe. Wywodzi się zapewne z Azji Południowo-Wschodniej (Wielkie Wyspy Sundajskie)[3], rozprzestrzeniona w Polinezji i na Wyspach Hawajskich, a w czasach współczesnych także w Afryce i Amerykach.
Uprawiana w Azji od tysięcy lat[4], obecnie w całej w strefie tropikalnej i subtropikalnej. Dostarcza w skali światowej ok. 9 mln t bulwiastych kłączy, które są surowcem spożywczym. W Polinezji jest podstawowym środkiem spożywczym. Często przerabiane na mąkę, wykorzystywaną przy produkcji żywności dla niemowląt oraz dla osób cierpiących na celiakię. Ze sfermentowanej masy skrobiowej sporządza się poi, narodową potrawę hawajską.
Kolokazja jadalna, taro (Colocasia esculenta) – gatunek rośliny z rodziny obrazkowatych (Araceae). Ma liczne synonimy: taro, kolokazja, kleśnica, kleśniec jadalny, kleśnica jadalna. Preferuje tereny podmokłe. Wywodzi się zapewne z Azji Południowo-Wschodniej (Wielkie Wyspy Sundajskie), rozprzestrzeniona w Polinezji i na Wyspach Hawajskich, a w czasach współczesnych także w Afryce i Amerykach.
Colocasia antiquorum, a taioba brava[1], é uma espécie de cará (inhame) pertencente à família Araceae.
Taro (znanstveno ime Colocasia esculenta) je tropska rastlina, ki se primarno goji kot gomoljna, sekundarno pa kot listnata zelenjava. Verjetno je bil taro ena izmed prvih kultiviranih rastlin.[2] Surov je taro zaradi vsebnosti kalcijevega oksalata strupen,[3][4] vendar je toksin uničen s kuhanjem [5] ali pa odstranjen z namaknajem tarovih gomoljev v mrzli vodi preko noči. Taro je tesno soroden vrstam iz rodov Xanthosoma in Caladium, ki se jih navadno goji v okrasne namene in napačno navaja pod imenom slonje uho.
Taro je divja rastlina na vlažnih nižinskih območjih Indonezije, kjer je bil znan kot »talas«. Ocenjuje se, da so taro gojili v vlažni tropski Indiji že pred 5000 pr. n. š., kamor je rastlina prišla iz Malezije. Iz Indije je bil taro prenesen na zahod v Egipt, kjer so ga Grki in Rimljani opisali kot pommebno kmetijsko kulturo. Avstronezijski mornarji so taro z njegovim prvinskim imenom talas prenesli v Ocenijo, kjer je danes znan tudi kot dalo, talo, taro in kalo.
znanstveno ime je Colocasia esculenta; esculenata v slovenščini pomeni užiten. Je v tesnem sorodstvu z rodom Xanthosoma in številna domača imena se nanašajo bodisi na Taro, bodisi na kultivirane vrste rodu Xanthosoma, ki pa se uporabljajo za praktično enake namene.
Taro so Rimljani uporabljali v precej podobne namene kot se danes uporablja krompir, to gomoljno zelenjavo pa so imenovali colocasia. Viri omenjajo različne metode priprave tara, običajna naj bi bila kuhanje. Po padcu Rimskega imperija je uporaba tara v Evropi močno upadla, kar se je v veliki meri zgodilo zaradi zmanjšane trgovine; večina tara je bila namreč uvoženega iz Egipta.
Majhna okrogla varieteta tara je olupljena in skuhana in se prodaja zamrznjena, pakirana v lastnem soku ali vložena. Surova rastlina ni užitna zaradi igličastih kristalov kalcijevega oksalata v rastlinskih celicah.
Kot je za listnato zelenjavo tipično, so tarovi listi bogati z vitamini in minerali. So vir tiamina, riboflavina, železa, fosforja in cinka, prav tako pa tudi vitamina B6, vitamina C, niacina, kalija, bakra in mangana. Tarovi gomolji vsebujejo velik delež škroba in vlaknin. Oksalna kislina je lahko prisotna v gomoljih in predvsem v listih, zato naj bi bila ta hrana zaužita skupaj z mlekom ali drugimi živili, bogatimi s kalcijem, ki oksalat odstrani iz prebavnega trakta.[6] Absorbiranje velikih količih oksalatnih ionov v krvni obtok ima lahko negativne zdravstvene posledice, predvsem za ljudi z ledvičnimi boleznimi, protinom ali revmatoidnim artritisom. Kalcij v telesu reagira z oksalatnimi ioni pri čemer nastaja slabo topni kalcijev oksalat, za katerega se sumi, da povzroča ledvične kamne.
V Bangladešu je znan kot mukhi kochu. S kozicam podobnimi dekapodi se ga kuha v t. i. gost curry.
V Braziliji so gomolji znani pod imenom inhame, ki jih pogosto pripravljajo kot krompir. Menijo, da je taro zdrava hrana, dobra za imunski sistem, predvsem kot preventiva proti malariji in rumeni mrzlici. Surovega ga uporabljajo tudi za zdravljenje opeklin in vnetij.
Taro (znanstveno ime Colocasia esculenta) je tropska rastlina, ki se primarno goji kot gomoljna, sekundarno pa kot listnata zelenjava. Verjetno je bil taro ena izmed prvih kultiviranih rastlin. Surov je taro zaradi vsebnosti kalcijevega oksalata strupen, vendar je toksin uničen s kuhanjem ali pa odstranjen z namaknajem tarovih gomoljev v mrzli vodi preko noči. Taro je tesno soroden vrstam iz rodov Xanthosoma in Caladium, ki se jih navadno goji v okrasne namene in napačno navaja pod imenom slonje uho.
Taro (Colocasia esculenta) är en art i familjen kallaväxter. Växten har odlats i Indien i åtminstone 2000 år, och har spridits till många tropiska och subtropiska områden. Stamknölen äts i stort sett som potatis, dvs. den kokas, steks, rostas eller bakas, och serveras ofta med kött eller fisk. Smaken påminner om potatis med ett visst inslag av kronärtskocka. Då knölen har ett hårt skal tål den lång lagring.[1]
Två sortgrupper kan urskiljas:
Taro (Colocasia esculenta) är en art i familjen kallaväxter. Växten har odlats i Indien i åtminstone 2000 år, och har spridits till många tropiska och subtropiska områden. Stamknölen äts i stort sett som potatis, dvs. den kokas, steks, rostas eller bakas, och serveras ofta med kött eller fisk. Smaken påminner om potatis med ett visst inslag av kronärtskocka. Då knölen har ett hårt skal tål den lång lagring.
Gölevez (Colocasia esculenta), yılanyastığıgiller (Araceae) familyasından bolca potasyum içeren bir bitki. Taro veya kolokas olarak da bilinir.
Asya'nın güney doğusundan Afrika kıtasına ve Pasifik adalarına kadar üretimi yayılmıştır. Gölevez; Asya, Afrika, Orta Amerika ve Pasifik adalarında yaşayan 400-500 milyon insanın temel gıda kaynağıdır. Türkiye'de Antalya'nın Alanya ve Gazipaşa, Mersin'in Bozyazı, Anamur ilçeleri ve civarında yetişir.
Dünya üzerinde 43 devlette yaygın olarak üretilen gölevezin Dünya üretimi 5.695.000 ton olup Türkiye üretimi ise 1000 tondur. Üretimin % 60'ı Afrika'da, % 32'si Asya'da ve % 8'i ise Pasifik adalarındadır. Bu ülkelerde özel kabuk soyma, kurutma, öğütme, dilimleme, parçalama, presleme ve yıkama makineleri mevcuttur.
Gölevez yaprakları vitamin ve mineraller açısından zengindir. Tiamin, riboflavin, demir, fosfor, çinko, vitamin B6, vitamin C, niasin, potasyum, bakır ve mangan açısından zengindir. Yumruları yüksek oranda nişasta ve lif içerir. Yumrularda veya yapraklarda oksalik asit bulunabilir. Bu yüzden bitki kesinlikle pişirmeden yenilmemelidir, oksalat iyonu sindirim sisteminde yüksek oranda tahrişe neden olabilir. Oksalat iyonu alımından kaynaklanabilecek riskleri elimine etmek için bitkinin kalsiyum içeren gıdalarla tüketilmesi de önerilmektedir. Kalsiyum oksalatla reaksiyona girerek suda çözünmez olan kalsiyum oksalatı oluşturur.
Gölevez yarı gölgeli veya güneşli yerlerde yetişen tropikal bir bitkidir. Suyu cok sever. Çogalması ana yumrulardan ayrılarak alınan yavru yumrularla olur. Yavru yumrular 10–15 cm derine ve 60–70 cm aralıklarla ekilir. Boyları 1.5- 2 metreye kadar çıkar.
Nisan ayında dikim yapılıp, 7-8 ay sonra aralık ayında hasat edilmeye başlanıp hasadı kış boyunca devametmektedir.
Bitki, süs bitkisi olarak da kullanılmaktadır.
Gölevez yumrusunu damak zevkine uygun sunmak için özel pişirme metodları geliştirilmiştir; sınırlı haşlama, kurutma, kızartma, öğütme, rendeleme, fırınlama. Gölevez kuru fasulye ve nohut yemekleri gibi isteğe bağlı olarak et ile haşlanarak yemeği yapılmaktadır. Yumrudan suda pişme esnasında bamyadaki gibi musilaj madde salgılanmaktadır. Bunu önlemek için pişirme esnasında limon sıkılması gerekir.
Gölevezin diğer değerlendirilme şekilleri;
Gölevez (Colocasia esculenta), yılanyastığıgiller (Araceae) familyasından bolca potasyum içeren bir bitki. Taro veya kolokas olarak da bilinir.
Багаторічна трав'яниста рослина.
Коренева система мочкувата, утворює великі підземні бульби діаметром 6 — 8 см і масою до 4 кг, з безліччю бруньок, частина з яких починає рости й утворює вторинні, більш дрібні бульби. М'якоть бульб у різних сортів може бути білою або забарвленою у кремовий, жовтий, помаранчевий, рожевий чи червоний колір.
Листя великі, серцеподібні або стрілоподібні, довжиною до 1 м і шириною до 50 см, утворюють прикореневу розетку, на довгих, жолобчастих біля основи черешках до 2 метрів завдовжки.
Квіткові пагони розвиваваються з верхівки бруньки бульби. Суцвіття — качан із зеленувато-жовтим покривалом. Верхні його квітки чоловічі, середні — рудиментарні, стерильні, нижні — жіночі.
Плоди — дрібні червоні ягоди з недорозвиненими насінням.
Є безліч різновидів таро, що відрізняються за формою та забарвленням листя, будовою суцвіть. Виведено безліч сортів таро, що відрізняються за формою та будовою бульб, їх розміром та кількістю, змістом тих чи інших сполук, смаковими якостями.
Поширення у таро принаймні чотирьох хромосомних рас із числом хромосом у соматичних клітинах 28, 42, 36 і 48 говорить про генетичні неоднорідності рослин, об'єднаних під цією назвою.
Найбільш вірогідне місце походження таро — Південна Азія. До Китаю воно проникло в I ст. н. е. і поширилося по островах Тихого океану.
Розведення цієї рослини найбільш успішне на Гаваях та Таїті. Безліч культурних форм рослини існує там і зараз.
Таро — стародавня культура Індії та Єгипту. Її розводять вже понад 2000 років. З рукописів Плінія відомо, що вже у його часи таро використовували в їжу єгиптяни. Пізніше воно з'явилося у тропічній Західній Африці, звідки африканські раби вивезли його до Вест-Індії, а потім таро проникло і на Американський континент. Останнім часом його розводять у тропічній та субтропічній зоні. У дикому вигляді ця рослина не зустрічається.
Бульби таро містять 18 — 20% дрібнозернистого крохмалю, 0,5% цукру та понад 3% білка. У диких видів та деяких культурних бульби та листя містять Рафіду щавлевокислого кальцію, які викликають печіння в роті і розпадаються при варінні[1].
Бульби таро практично неїстівні у сирому вигляді, оскільки викликають сильну печію у роті. Використовуються, зазвичай, у вареному та смаженому вигляді, також з таро роблять різноманітну випічку. Молоде листя та молоді вибілені пагони відварюють та використовують у їжу, подібно до спаржі.
Бульби також використовують для виробництва борошна та спирту і як корм для домашніх тварин[3].
У Полінезії та Африці з бульб роблять тісто «ну» за допомогою ферментації.
Бульби використовуються у лікарських цілях.
Існує кілька культурних різновидів. Варіант з дрібними бульбами носить назву «Еддо» (eddoe).
Розмножують таро дрібними вторинними бульбами масою 40 — 50 грам. Рослина вологолюбива, багато сортів можуть витримувати тривале затоплення.
Період вегетації залежить від сорту та становить 8 — 15 місяців. Термін початку збирання визначають за пожовтінням та опаданням листя, зазвичай до цього часу зеленими залишаються один або два листка.
У тропічних умовах викопані бульби можуть зберігатися у невеликих купах під навісами протягом 1 — 1,5 місяці, для більш тривалого зберігання їх розміщують у спеціальні сховища.
У Японії рослину таро називають «сатоїмо» (яп. 里 芋 ) — «сільська картопля». Вторинні бульби («дітей» та «онуків»), які відбруньковуються від батьківської бульби «сатоїмо», називають «імоноко» (яп. 芋 の 子, «діти картоплі»). Сатоїмо було поширене у Південно-Східній Азії з кінця періоду Дзьомон, будучи основним продуктом харчування у регіоні до розповсюдження рису. Бульби «сатоїмо» часто варять, але іноді натирають та їдять сирим, або готують на пару. Стебло, дзуїкі (яп. 芋 茎), може також бути приготоване різними способами, у залежності від сорту «сатоїмо».
Colocasia esculenta là loài cây nhiệt đới được trồng để lấy củ và cuống lá. Đây là một trong những loài cây đầu tiên được con người thuần hóa.[1] Loài Colocasia esculenta gồm nhiều giống khác nhau như:
Củ của Colocasia esculenta có hình dạng và kích thước đa dạng. Lá có kích thước đến 40×24,8 cm, mọc từ củ (thân rễ), mặt trên màu xanh lục đậm, mặt dưới nhạt hơn, thông thường có hình oval-tam giác. Cuống lá cao 0,8 -1,2 m. Mo hoa có thể dài đến 25 cm, trong đó phần bông mo chiếm 3/5 chiều dài.
Colocasia esculenta có quan hệ gần với các loài thuộc chi Xanthosoma và Caladium.
Colocasia esculenta có thể là loài bản địa của vùng đất ẩm thấp thuộc Malaysia. Ước tính loài này được trồng tại các vùng nhiệt đới ẩm của Ấn Độ từ trước năm 5000 trước công nguyên do di thực từ Malaysia, sau đó đến Ai Cập cổ đại.
Tại Australia, Colocasia esculenta var. aquatilis là loài bản địa của vùng Kimberley thuộc Tây Australia; giống Colocasia esculenta var. esculenta cũng trở thành giống hoang dại tại một số bang của Australia.
Colocasia esculenta được sử dụng chủ yếu để lấy củ và cuống lá. Ở dạng tươi, loài cây này có độc do chứa canxi oxalat[4][5] và các tinh thể hình kim trong tế bào thực vật có thể gây ngứa. Tuy nhiên, khi được luộc hoặc ngâm trong nước lạnh qua đêm thì độc tố sẽ bị phá hủy[6].
Lá loài này khá giàu vitamin và khoáng chất.
Bài viết liên quan đến phân họ Ráy này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. Colocasia esculenta là loài cây nhiệt đới được trồng để lấy củ và cuống lá. Đây là một trong những loài cây đầu tiên được con người thuần hóa. Loài Colocasia esculenta gồm nhiều giống khác nhau như:
Khoai môn; Khoai sọ; Khoai nước.Клубни таро содержат 18—20 % мелкозернистого крахмала, 0,5 % сахара и более 3 % белка. У диких видов и некоторых культурных клубни и листья содержат рафиды щавелевокислого кальция, которые вызывают жжение во рту и распадаются при варке[2].
Клубни таро практически несъедобны в сыром виде, поскольку вызывают сильное жжение во рту. Используется, как правило, в варёном и жареном виде, также из таро делают различную выпечку. Молодые листья и молодые отбелённые побеги отваривают и используют в пищу, подобно спарже. На Яве они используются для приготовления популярного местного блюда бунтил: сверток из одного или нескольких листьев, начинённый смесью из мелких сушёных анчоусов и измельченной мякоти кокоса, варится в пряном соусе на основе кокосового молока.
Клубни также используют для производства муки и спирта и в качестве корма для домашних животных[5].
В Полинезии и Африке из клубней делают тесто «ну» при помощи ферментации.
Клубни используются в лекарственных целях.
Существует несколько культурных разновидностей. Вариант с мелкими клубнями носит название «эддо» (eddoe).
Размножают таро мелкими вторичными клубнями массой 40—50 г. Растение влаголюбивое, многие сорта могут выдерживать длительное затопление.
Период вегетации зависит от сорта и составляет 8—15 месяцев. Срок начала уборки определяют по пожелтению и опадению листьев, обычно к этому времени зелёными остаются один или два листа.
В тропических условиях выкопанные клубни могут храниться в небольших кучах под навесами в течение 1—1,5 мес, для более длительного хранения их помещают в специальные хранилища.
В Японии растение таро называют «сатоимо» (яп. 里芋) — «деревенский картофель». Вторичные клубни («детей» и «внуков»), которые отпочковываются от родительского клубня «сатоимо», называют «имоноко» (яп. 芋の子, «дети картофеля»). Сатоимо было распространено в Юго-Восточной Азии с конца периода Дзёмон, являясь основным продуктом питания в регионе до распространения риса. Клубень «сатоимо» часто варят, но иногда натирают и едят сырым или готовят на пару. Стебель, дзуики (яп. 芋茎), может также быть приготовлен различными способами, в зависимости от сорта «сатоимо».
-(5).jpg)
-(5).jpg)
|coauthors= (справка) Клубни таро содержат 18—20 % мелкозернистого крахмала, 0,5 % сахара и более 3 % белка. У диких видов и некоторых культурных клубни и листья содержат рафиды щавелевокислого кальция, которые вызывают жжение во рту и распадаются при варке.
芋（学名：Colocasia esculenta）或芋艿，俗稱「芋頭」，為天南星科芋属植物，其球状地下茎（塊莖）可食用亦可入药，在大洋洲諸島是玻里尼西亞人傳統主要糧食；全年皆有產，花期在秋季。最早栽種的印度人約於西元前5,000年馴化了來自馬來西亞濕地的野生芋頭，爾後又傳到埃及。
明朝《本草綱目》記載：芋子寬腸胃、療煩熱、破宿血、去死肌。莖、葉敷瘡腫、治蛇蟲咬傷。
芋頭性甘辛、性平、有小毒，歸腸、胃經；具有益胃、寬腸、通便、解毒、補中益肝腎、消腫止痛、益胃健脾、散結、調節中氣、化痰、添精益髓等功效；主治腫塊、痰核、瘰癧、便秘等病症。
中国大陸江苏兴化市产于垛田上的龙香芋（在舌尖上的中国有介绍）、广西荔浦县的荔浦芋头。臺灣的甲仙、大甲、金山、吉安、公館較著名。在日本以千葉縣產量最多。
芋頭經常與另一種完全不同的、和淮山（Dioscorea opposita）類似的東南亞植物参薯（Dioscorea alata）混淆，例如ube ice-cream雖然被普遍譯作「香芋雪糕」，但這種香芋雪糕所指的「香芋」並非芋頭而是参薯。芋頭是屬於天南星科的植物，而参薯則是屬於薯蕷科的植物。
姑婆芋因為外觀與芋頭相似，因此常有發生把姑婆芋當芋頭誤食的案例，由於姑婆芋屬於有毒植物不可食用，採收芋頭時切記不可誤判[4]。
將芋頭融入中式糕餅，創造出獨特的芋頭酥。
將芋頭加砂糖做成芋泥餡，接著再使用麵團包裹住陷料，以高溫烘焙完之後即可食用。
原住民將小芋頭切片烘乾成芋片做為糧食，口感近似餅乾。
臺灣的原住民族群中，排灣族會利用特殊的窯烤方式將芋頭做成芋頭乾以利保存，芋頭乾可以單吃或做成料理，也能磨成芋乾粉做料理。在排灣料理文化中，芋頭莖亦可作為食材入菜，但須截取特定部位以及經特定方式處理，否則食用後會導致身體不適。
蒸或煮，可选蘸白砂糖与否。替代粮食用。 芋头饭，将芋头和米饭炒在一起，也是许多华人偏爱的主食。芋头根是纤维和其他营养素的主要来源，提供多种潜在的健康益处，包括改善血糖、肠道和心脏健康。[5]
芋頭是廣東中菜烹調用料，與豬肉、牛肉或鴨共炖或炆。芋頭成芋粉可以製平底鍋油煎芋餅薄餐。粵菜點心有芋頭糕、芋頭餃子和鴨腳扎，西餅有芋頭蛋糕造蛋糕餅基底。甜品又有芋頭西米露等。
夏威夷的原居民會用芋頭來製造一種叫Poi的糊狀食物。做法就是先把芋頭煮熟去皮，然後把熟芋頭用石舂搗碎，再加水搓成糊狀接著放進碗裡就可以享用。
维基百科中的醫療相关内容仅供参考，詳見醫學聲明。如需专业意见请咨询专业人士。 芋（学名：Colocasia esculenta）或芋艿，俗稱「芋頭」，為天南星科芋属植物，其球状地下茎（塊莖）可食用亦可入药，在大洋洲諸島是玻里尼西亞人傳統主要糧食；全年皆有產，花期在秋季。最早栽種的印度人約於西元前5,000年馴化了來自馬來西亞濕地的野生芋頭，爾後又傳到埃及。
サトイモ（里芋、学名：Colocasia esculenta (L.) Schott), 英: Eddoe）は、東南アジアが原産のタロイモ類の仲間でサトイモ科の植物。茎の地下部分（塊茎）と、葉柄を食用にし、葉柄は芋茎（ズイキ）と呼ばれる。
日本のサトイモは花を咲かせないと言われるが、実際には着花することがある。着花する確率は品種間の差が大きく、毎年開花するものからホルモン処理をしてもほとんど開花しないものまで様々である。着蕾した株では、その中心に葉ではなくサヤ状の器官が生じ、次いでその脇から淡黄色の細長い仏炎苞を伸長させてくる。花は仏炎苞内で肉穂花序を形成する。山地に自生していたヤマイモに対し、里で栽培されることからサトイモという名が付いたとされる。
サトイモの栽培品種は2倍体 (2n=28) 及び3倍体 (2n=42) である[5][6][7]。着果はほとんど見られないが、2倍体品種ではよく着果する。種子はウラシマソウなどと比較してかなり小さい。
栽培の歴史が長いことから、「同音異種」「異名同種」が多く、イエツイモ、ツルノコモ、ハスイモ、ハタイモ（畑芋）、ヤツガシラ（八頭）、など[8]、ハイモ[9]など。またズイキイモとも呼ばれる[10]。
熱帯のアジアを中心として重要な主食になっている多様なタロイモ類のうち、最も北方で栽培されている。栽培は比較的容易である。水田などの湿潤な土壌で日当たり良好かつ温暖なところが栽培に適する。
日本では、一般的に畑で育てるが、奄美諸島以南では水田のように水を張った湛水で育てている。湛水状態で育てた場合、畑で育てるよりも収穫量が2.5倍になるとの調査がある[11]。 昭和30年代頃までは、高知県や熊本県（五家荘）などでは山間地での焼き畑輪作農業により栽培されていた[12][13]。
日本への伝播はイネよりも早く[14]縄文後期と考えられている。なお、鳥栖自生芋（佐賀県鳥栖市）、藪芋、ドンガラ、弘法芋（長野県青木村）と呼ばれる野生化したサトイモが、本州各地にあることが報告されている[15]。伝播経路は不明であるが、黒潮の流れに沿って北上したと考える研究者がいる[16]。
毎年繰り返される経済栽培である耕作では、サツマイモやジャガイモと同様にもっぱら親株から分離した種芋を土中に埋める、いわゆる植付によって行われる。
種子繁殖は品種改良等の交配目的以外で行われることはほとんどない。実生苗が親株（成体）と比較して相当小さく、生育させるためにかなりの手間を要するためである。採種後乾燥させることなく直ちに播種することにより容易に実生苗が得られる。
晩夏から秋にかけて収穫される。
昭和20年代の調査では、15品種群、35代表品種に分類されている[17]。
日本で栽培される品種は、子イモでの休眠が必要な温帯適応した品種[18]が多く、子イモが多数できる系統の「石川早生」品種群で、生産の8割以上を占めるとされている。他に葉柄を利用するズイキ用の「赤ズイキ（八頭）」群や子イモ系統で比較的耐寒性がある「えぐいも」群、親イモが太っても子イモがほとんどできない系統である「筍芋」などがある。また、別種ではあるがハスイモの茎もズイキとして流通している[19]。京料理に使う唐芋などの「海老芋」群は別種のColocasia antiquorumの一種である。
その一方で欧米圏では観葉植物としての栽培がほとんどで、食用品種としての改良は稀である。
煮物の材料として、日本では極めて一般的な存在である。各地の芋煮会、いもたき（又はいもだき）の主材料でもある。
親イモに寄り添うように、子イモ、孫イモとたくさんのイモができる、これら子イモや孫イモを「芋の子（いものこ）」と呼ぶ。親イモ、子イモ、孫イモが塊状になる品種にヤツガシラ（八頭）があり、子孫繁栄の縁起物として正月料理等にも用いられるほか、茎の部分をそのまま、あるいは干して乾燥させた物は『ずいき』と呼ばれ食用にされる。主に煮付けなどにして調理されることが多い。
でんぷんを主成分とし、低カロリーで食物繊維も豊富である。独特の「ぬめり」があるが、これはマンナン、ムチン、ガラクタンという成分によるもので、マンナンは水溶性食物繊維による便秘予防、ムチンには消化促進、ガラクタンには免疫力向上作用があるとされる[19]。生ではえぐ味ないし渋みが強い．これはある種のタンパク質が付着したシュウ酸の針状結晶が多数あるためで、その結晶が口腔内に刺さることにより引き起こされる．このため加熱等でタンパク質を変性させることにより渋みは消える。
簡単な調理法として、丸ごと茹でて皮を剥き、塩や醤油をつけて食べるということも行われる。
サトイモの皮を洗って除く場合、皮が付いたままのイモを数多く「桶」か「たらい」に入れ水を張る。ほぼ隙間なく数多くを入れ、棒か板で左右に掻き回す。板の方が効率的であるが、桶やたらいの内径より少し少ない幅のものとし、板の両端を持って左右に約60度ほど交互に回転させる。棒や板で掻き回すことによって、サトイモ同士が触れ合いぶつかり、その摩擦によって皮が剥がれる[20]。この作業を「芋の子を洗う」または「芋を洗う」と言い、スイミングプールでの混雑などの状況を「芋の子を洗うような」または「芋を洗うような」と比喩的表現に使うことがある。
なお、各地の生産地では中が空洞でそこに水が入るようになっている小型の水車の中にサトイモを入れ、それを川や水路の岸に軸を渡して水車を回す事で、洗浄と皮むきを同時に行う事がある。
里芋を洗うと手が痒くなるが、これは茎や球茎にシュウ酸カルシウムの結晶が含まれているためである。食品として芋を洗う場合では、この球茎の皮の下2-3mmほどにある細胞内に多くのシュウ酸カルシウム結晶が含まれており、大きな結晶が僅かな外力によって壊れて針状結晶へ変わり、外部へと飛び出る。調理者や作業者が手袋などを用いずに洗うと、皮膚にこの針が刺さって痒くなる。手のかゆみを防ぐには、手に重曹、または塩をまぶした状態で作業するとよい[19]。なお、里芋の茎が野菜として販売されている場合もあるが、これは茎を食べられるように品種改良したものが販売されており、そうではない普通の里芋の生の茎を調理すると、突き刺さるような「えぐ味」があり、食用には向かない。
里芋は極めて若い時からシュウ酸カルシウムを針状結晶や細かい結晶砂として細胞内に作り始める。やがてこれらが集合して、大きく脆い結晶の固まりとなる。シュウ酸カルシウムは「えぐ味」の原因ともなり、えぐ味はシュウ酸カルシウムが舌に刺さることによって起きるとする説や、化学的刺激であるとする説があり、他にもタンパク質分解酵素によるとする説がある。里芋は昆虫から身を守るためにこのようなものを作り出していると考えられている[21]。
サトイモ（里芋、学名：Colocasia esculenta (L.) Schott), 英: Eddoe）は、東南アジアが原産のタロイモ類の仲間でサトイモ科の植物。茎の地下部分（塊茎）と、葉柄を食用にし、葉柄は芋茎（ズイキ）と呼ばれる。
토란(土卵)은 천남성과의 여러해살이풀로써 학명은 Colocasia esculenta이다. 인도·인도네시아 등 열대아시아가 원산인 여러해살이풀이다. 줄기는 땅속에서 거의 자라지 않고 비대해져 알줄기나 덩이줄기가 된다. 잎은 길이 1-1.5m이고, 잎새는 입술 모양이나 달걀꼴 또는 심장 모양인데, 길이 30-50cm, 너비 25-30cm나 된다. 표면은 미끄럽다. 오랜 세월을 거쳐 재배해 오는 동안 개화습성이 없어져 가고 있으나 간혹 고온인 해의 가을에 꽃이 피기도 한다. 꽃은 잎자루 사이에서 나온 꽃줄기 끝에 육수꽃차례로 달리며 길이 25-30cm, 너비 6cm 정도의 노란색 불염포에 싸여 있다. 꽃차례의 밑부분에는 암꽃, 그 위는 수꽃, 맨 끝부분에는 무성화가 달린다.
한국의 재래종은 대개 일찍 자라는 조생으로서 줄기가 푸르고 새끼 토란이 여러 개 달리며 알이 작다. 덩이줄기는 새끼 토란과 어미 토란으로 구분하며 어미 토란은 알이 크고 떫은 맛이 강하여 거의 대부분 먹지 못한다. 토란은 고온성 식물로서 고온다습한 곳에서 잘 자란다. 병충해는 매우 적으며, 간혹 개화하기는 하나 종자가 생기지 않으므로 알줄기를 4-5월 무렵에 심는다.
덩이줄기 100g 중에는 탄수화물 12.8g, 단백질 2.6g, 지질 0.2g이 함유되어 있고 열량은 60kcal이다. 주로 국을 끓여 먹고 굽거나 쪄서도 먹는다. 줄기를 껍질을 벗겨 삶아 낸뒤, 물에 담가두어 아린맛을 제거한 뒤 육개장이나 전 등의 재료로 활용한다.
물토란(Colocasia esculenta 'Fontanesii')은 땅에서 자라는 토란과 달리 물에서 자란다. 동남 아시아 원산인 다년생 수생식물로 뿌리에서 돋아 길이 1~1.5m 정도이고, 잎은 입술 모양이나 달걀 모양 또는 심장 모양으로 길이 30~50cm, 폭 25~30cm정도 자라며 가장자리는 물결 모양 파상형상을 띠고 표면은 미끄럽다. 꽃은 6~8월에 피며 잎자루 사이에서 나온 꽃줄기 끝에 육수꽃차례로 달리며 길이 25~30cm, 너비 6cm 정도의 노란색 불염포에 싸여 있다. 꽃차례의 밑 부분에는 암꽃, 그 위에는 수꽃, 맨 끝 부분에는 무성화가 달려 있다. 잎까지 검은 것은 블랙 매직(Colocasia Esculenta Black Magic)이라고 한다. 잎과 줄기가 아름다워 관상용으로 심으며 땅에서 자란 토란은 알뿌리라서 식용할 수 있지만 물에서 자란 물토란은 실뿌리라서 식용할 수 없다. 겨울에 얼지 않도록 관리한다. 햇볕을 좋아하며 그늘에서 키우면 줄기가 약해져 지탱하지 못하고 옆으로 쓰러진다. 그래서 햇볕이 좋은 야외 정원이나 베란다에서 키우는 게 좋다. 번신력이 좋으며 줄기가 뻗어 나가면서 번식을 한다.
칼륨이 많이 들어 있으며, 칼륨이 나트륨 배출을 돕는데 효과적이기 때문에 부종을 억제시킬 수 있다. 또한 식이섬유가 들어 있어 배변활동을 도우며, 변비 증상을 억제시키며 대장암을 예방하는 효과를 가지고 있다. 피토스테롤 성분이 들어 있어 항암작용을 하기도 하며, 피로회복, 염증억제, 심혈관질환 예방, 노화방지 등 효능을 가지고 있다.[1]
토란의 덩이줄기
토란
.jpg)
깐토란
아메리카토란속의 아메리카토란(Xanthosoma sagittifolium)도 알줄기(구경)을 먹는 식물이고 생김새가 유사하지만 속 단위에서 다르다.
토란(土卵)은 천남성과의 여러해살이풀로써 학명은 Colocasia esculenta이다. 인도·인도네시아 등 열대아시아가 원산인 여러해살이풀이다. 줄기는 땅속에서 거의 자라지 않고 비대해져 알줄기나 덩이줄기가 된다. 잎은 길이 1-1.5m이고, 잎새는 입술 모양이나 달걀꼴 또는 심장 모양인데, 길이 30-50cm, 너비 25-30cm나 된다. 표면은 미끄럽다. 오랜 세월을 거쳐 재배해 오는 동안 개화습성이 없어져 가고 있으나 간혹 고온인 해의 가을에 꽃이 피기도 한다. 꽃은 잎자루 사이에서 나온 꽃줄기 끝에 육수꽃차례로 달리며 길이 25-30cm, 너비 6cm 정도의 노란색 불염포에 싸여 있다. 꽃차례의 밑부분에는 암꽃, 그 위는 수꽃, 맨 끝부분에는 무성화가 달린다.
한국의 재래종은 대개 일찍 자라는 조생으로서 줄기가 푸르고 새끼 토란이 여러 개 달리며 알이 작다. 덩이줄기는 새끼 토란과 어미 토란으로 구분하며 어미 토란은 알이 크고 떫은 맛이 강하여 거의 대부분 먹지 못한다. 토란은 고온성 식물로서 고온다습한 곳에서 잘 자란다. 병충해는 매우 적으며, 간혹 개화하기는 하나 종자가 생기지 않으므로 알줄기를 4-5월 무렵에 심는다.
덩이줄기 100g 중에는 탄수화물 12.8g, 단백질 2.6g, 지질 0.2g이 함유되어 있고 열량은 60kcal이다. 주로 국을 끓여 먹고 굽거나 쪄서도 먹는다. 줄기를 껍질을 벗겨 삶아 낸뒤, 물에 담가두어 아린맛을 제거한 뒤 육개장이나 전 등의 재료로 활용한다.
-(5).jpg)
