كنوسية

Toś ten nastawk z temu rod "Knautia" jo pó lema na drugi nastawk pódobny. Drugi lema bubliny ma temu družyna "Knautia arvensis".

Bubliny^[1] (Knautia) jo rod ze pódswójźby drapalcowych rostlinow (Dipsacoideae) znutśika swójźby kózylistowych rostlinow (Caprifoliaceae).

Wopis

Družyny su jadnolětne abo wěcejlětne. Kwiśonki su tym pśiswójźbnego roda pupawow (Scabiosa) pódobne.

Stojnišćo

Rostu na łukach, ale teke w žywych płotach a w gustych lěsach. Rostliny su zymje pśetrajuce. Maju lěpjej słyńcne až połchłodkowe stojnišćo.

Rozšyrjenje

Rostliny su w Europje a Azije rozšyrjone, pśi comž wót regiona Srjejźnego mórja až do Sibirskeje wustupuju. Wóna teke wustupujo w krotkowjacornej Aziji a w pódwjacornej Africe.^[2]

Systematika

Rod Knautia bu w lěśe 1753 wót Carl von Linné w Species Plantarum, zwězk 1, strona 101, nejpjerwjej wózjawjany^[3]. Synonym za Knautia L. jo Trichera Schrad. ex Roem. & Schult.^[4].

Rod jo w systematice śěžka. Wutwóri polyploidijowy kompleks, pśi comž nowotwórjenje družynow hyšći njejo skóńcone. Cesto wustupuju teke hybridy. Eksistěrujo 60 družynow, z kótarychž 48 teke w Europje wustupujo.^[5]

W srjejźnej Europje wustupuju slědujuce družyny:

• Bubliny^[1], teke pupawa^[1], rolne bubliny^[6] (Knautia arvensis), cesty a rozšyrjony
• Lěsne bubliny (Knautia dipsacifolia, pó Fischer Knautia maxima), cesty
• Balkańske bubliny (Knautia drymeia)
• Žołte bubliny (Knautia kitaibelli)
• Cerwjene bubliny (Knautia macedonica)
• Dłujkołopjenate bubliny (Knautia longifolia)
• Korutańske bubliny (Knautia carinthiaca), endemit w Görtschitztal mjaz Eberstein a Launsdorf.
• Noriske bubliny (Knautia norica), endemit w Górnej Štyrskej a Korutańskej.

Nožki

1. ↑ ^{1,0 1,1 1,2 1,3} Petrick, W. et al̇.: Flora des Spreewaldes. Natur und Text, Rangsdorf 2011, b. 102 (Serbske mě za Knautia arvensis).
2. ↑ Flora of Pakistan
3. ↑ Carl von Linné: Species Plantarum. 1, Stockholm 1753, b. 101 (Prědne wótzjawjenje wót Knautia skenowany pśi Biodiversity Heritage Library, Online).
4. ↑ GRIN Taxonomy for Plants. Genus: Knautia L.. W: Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture - Agricultural Research Service, Beltsville Area, wótwołana dnja 1. februara 2012 (engelšćina).
5. ↑ Fischer et al.: Exkursionsflora, 2006.
6. ↑ prědny źěl pó górnoserbskem mjenju Rólny hłowač

Žrědła

• Botanica, Einjährige und mehrjährige Pflanzen, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4469-1, bok 489 (nim.)
• Rita Lüder: Grundkurs Pflanzenbestimmung. 5. nakład. Quelle & Meyer Verlag, Wiebelsheim 2011 (Tam jo informacija, až Kardengewächse (serbski drapalcowe rostliny) něnto słušaju k Geißblattgewächse (serbski kózylistowe rostliny).). (nim.)

Głowôcz (Knautia L.) - to je szlach roscënów z rodzëznë szczecowatëch. Na Kaszëbach rosce ôrt tegò szlachù.

Knaucio esas planto herbatra, kun flori violea, purpurea, ed anke blanka, quan onu uzis olim kom medikamento kontre skabio.

Tekst üüb Öömrang

Knoopbluumen (Knautia) san en plaantenskööl uun det famile faan a Dipsacales.

Slacher

At jaft amanbi 60 slacher, huar 48 faan uun Euroopa föörkem.

• Lüsruus (Knautia arvensis)
• ..

Барэбыдзхэр (лат-бз. Knautia) — лӀэужьыгъуэ зы бжанэу гуэшыжа къэкӀыгъэ лъэпкъыгъуэщ.

Теплъэр

Псори удзхэщ, языныкъуэхэр илъэс зыбжанэкӀэ къокӀ, адрейхэр къызэрикӀыр илъэситкӀэщ. Барэбыдз лӀэужьыгъуэхэр лъэгагъ зэрдэкӀейр зэхуэдэкъым. Ди щӀыпӀэм къыщыкӀхэм яхэтщ см 30-60-кӀэ, 150-кӀэ дэкӀейхэр.

КъыздэкӀыр

Нэхъыбэу барабыдзхэм уащрохьэлӀэ мэкъупӀэхэм, губгъуэхэм, мэз лъапэхэм, гъурцхэм яхэту, къущхьэхъу.

ЛӀэужьыгъуэхэр

ЛӀэужьыгъуэхэм ящыщ гуэрэхэр:

• Барэбыдз (Knautia arvensis)
• Бжэнудз (Knautia montana)
• Knautia dipsacifolia
• Knautia integrifolia
• Knautia kitaibelii

Тхылъхэр

Хьэкъун Б. Адыгэ къэкӀыгъэцӀэхэр. ТхылътедзапӀэ «Элбрус». Налшыч 1992 гъ.