الأسماء في صفحات التنقل
Dónderkroed, Sint-Janskruid (Hypericum perforatum) Familie van Hertshooi. De plant ies 20-80 cm hoag. Opvallend zint de twiè euverlangse lieste op de sjtengel en de doorziechtige puntsjes (oliekliere) in de blaar. De bleuj vingk plaats mèt gael blome rónd 't fiès van Sint-Jan op 24 juni tot-sept. 't Kroed sjteit bekènd es heilend tege depressies, meh dao zin aanwiezinge dat bie geliektiedig gebruuk van ander geneesmieddele de hypericine oet diet Dönderkroed de wèrking zou versjtuère! Ónderdeil van de kroedwösj.
'S e Eala bhuidhe, lus-Chaluim-Chille, Achlaisean Chaluim Chille, allas Chaluim Chille (hypericum perforatum) lus a tha air cleachdadh ann an leigheas tràidiseanta an aghaidh an dubh-leannachd.
Is e lus Clann MhicFhionghain e.
'S e Eala bhuidhe, lus-Chaluim-Chille, Achlaisean Chaluim Chille, allas Chaluim Chille (hypericum perforatum) lus a tha air cleachdadh ann an leigheas tràidiseanta an aghaidh an dubh-leannachd.
Is e lus Clann MhicFhionghain e.
Hypericum perforatum (poznat i kao kantarion ili kantarija, žuta kantarija, gospin cvijet, bogorodična trava i gorac) jest cvjetnica iz porodice Clusiaceae / Hypericaceae.
Uobičajeno ime "kantarion" se može odnositi na bilo koju vrstu roda Hypericum. Zato se Hypericum perforatum ponekad naziva "obični kantarion" ili "perforatni kantarion", kako bi se razlikovao od ostalih. To je ljekovita biljka sa antidepresivimnim aktivnostima i potentnim antiupalnim svojstvima, kao inhibitor arahidonat 5-lipoksigenaze i inhibitor COX-1.[1][2][3]
Hypericum perforatum je porijeklom iz Evrope i Azije, ali se proširio širom svijeta kao invazivna vrsta, uključujući i područja SAD, Kanade, Indije, Kine.
Naziv roda Hypericum potiče od grčkih riječi hiper = gore + eikon = na slici, u odnosu na tradicijsku upotrebu biljke za rastjerivanje zala, vješanjem biljke preko vjerske ikone u kući za vrijeme svetog Jovandana (St John's Day). Peforatni kantarion je zeljasta višegodišnja biljka sa velikim, puzajućim rizomom. Stabljika je uspravna, razgranata u gornjem dijelu, a može narasti do visoke oko 1 m. Ona ima nasuprotne, sjedeće, uske, duguljaste listove dužine oko 1–2 cm. Listovi su žuto-zeleni, s upadljivim prozirnim tačkicama, dajući im 'perforirani' izgled, po kojem je biljka dobila latinsko ime.
Cvijetovi su prečnika do 2,5 cm; imaju pet jarko žutih latica, s upadljivim crnim tačkama. Pojavljuju se u širokim cimama na krajevima gornjih grana, između kasnog proljeća, početkom i sredinom ljeta . Čašični listići su istaknuti, sa crnim žljezdanim tačkicama. Cvjetovi imaju mnogo prašnika, koji su ujedinjeni u bazi u tri snopa. Polenova zrna su elipsoidna. Kada se slome pupoljci (ne i sam cvijet) ili mahuna, proizvodi se crvenkasto / ljubičasta tečnost. Kantarion se razmnožava i vegetativno i spolno.
Hipericin, pseudohipericin i hiperhorin mogu biti kvantificirani u plazmi kao potvrda korištenja kantariona i za procijenu uzete doze. Ova tri aktivna supstituenta kod ljudi imaju poluvrijeme eliminacije iz plazmeu rasponu od 15-60 sati. Nijedan od njih tri nije otkriven u uzorcima urina.
Biljka sadrži sljedeće sastojke:
Među brojnim biološki aktivnim sastojcima, smatra se da su posebno djelotvorni mafthodiantronski hipericin i pseudohipericin, uz floroglucinolni derivat hiperhorin. Kantarion također sadrži aktivna eterska ulja sastavljena uglavnom od seskviterpena.
Kantarion, slično kao i druge biljke, sadrži čitav niz različitih hemijskih sastojaka koji mogu biti od značaja za terapeutske efekte. Hiperhorin i adhiperforin su dva floroglucinolna sastojaka kantariona, koji su antagonisti TRPC6 receptora. Shodno tome, oni izazivaju nekonkurentno ponovno preuzimanje inhibicije monoamina (konkretno, dopamina, norepinefrina i serotonina), GABA (glutamat) kada aktiviraju ovaj ionski kanal. U ljudi, aktivni sastojak hiperhorin je također inhibitor PTGS1, arahidonat 5-lipoksigenaze, SLCO1B1 i induktor a cMOAT. Hiperhorin je također protuupalni spoj sa anti-angiogenim, antibiotskim i neurotrofnim svojstvima. Hiperhorin također ima antagonistički učinak na NMDA receptore, koji su tip glutamatnih receptora. Osim toga, kantarion je poznat ragulator obaranja [[adrenergin| β1 adrenergina i regulira postsinapsne [[5-HT1A]] i [[5-HT2A receptore, od kojih su oba vrste serotoninskih receptora . Njegovi drugi spojevi mogu također imati ulogu u antidepresivnim efektima kantariona, kao što su: oligomerni procijanidini, flavonoidi (kvercetin), hipericin i pseudohipericin.
Hypericum perforatum uspijeva u područjima sa dominantnim padavinama i tokom ljeta ili tokom zime. Međutim, rasprostranjenje mu je ograničeno preniskom temperaturom za klijavost ili opstanak sadnica. Uspijeva na visinama većim od 1500 m, sa padavinama manjim od 500 mm, a srednjom dnevnom januarskom temperaturom (u južnoj hemisferi) većom od 240 C, što se smatra ograničavajućim pragovima. Ovisno o ekološkim i klimatskim uvjetima i starosti rozeta, kantarion će izmijeniti oblik rasta i prilagodbe za promociju opstanka. Kišna ljeta posebno usporavaju vegetativni rast biljaka, nakon čega dolazi do opadanja lišča (defolijacije), inposebno usljed najezde insekata ili ispašom. Sjeme može trajati decenijama u prirodnoj banci sjemena tla.
Iako se Hypericum perforatum uzgaja komercijalno u nekim regijama jugoistočne Evrope, navedi se i kao štetni korov u više od dvadeset zemalja. Unesena je vrsta u Južnoj i Sjevernoj Americi, Indiji, Novom Zelandu, Australiji i Južnoj Africi. Na pašnjacima, kantarion djeluje i kao toksični i invazivni korov. Zamjenjuje prirodne biljne zajednice i stočnu hranu i dominira u toj vegetaciji. Tako postaje invazivna vrsta u prirodnim staništima i ekosistemima. Stočna ispaša može izazvati fotosenzibilizaciju, depresiju centralnog nervnog sistema, spontani pobačaj, a može dovesti i do smrti. Efektivni herbicidi za kontrolu vrsta roda Hypericum uključuju 2,4-D, pikloram i glifosat. U zapadnoj Sjevernoj Americi, tri insekta: Chrysolina quadrigemina, Chrysolina hyperici i Agrilus hyperici su uvedena kao biokontrolni agensi.
Cijela biljka
Klijanci
Plod
Cvjet
Studije su potvrdile efikasnost kantariona za tretman depresije kod ljudi. Jedna meta-analiza u 2015. je našla da ima bolju efikasnost na placeboa u liječenju depresije; efikasan je kao standardni farmaceutski antidepresiv, a ima manje neželjenih efekata od drugih antidepresiva. Autori su zaključili da je teško odrediti sistemsku poziciju kantariona u liječenju depresije zbog ograničenja u dostupnim bazama podataka, uključujući i velike varijacije u efikasnosti u ispitivanjima koja su obavljena u njemačkom govornom području u odnosu na druge zemlje. Predloženo da je mehanizam djelovanja gospine trave ide preko inhibicije ponovnog preuzimanja pojedinih neurotransmitera. U 2008. , u Cochraneovom pregledu 29 kliničkih ispitivanja je zaključeno da je superioran u odnosu na placebo u bolesnika s glavnomdepresijom, efikasan kao standardni antidepresiv, ali sa manje neželjenih efekata. Prema podacima Nacionalnog centra za komplementarno i integrativno zdravlje (NCCIH) Nacionalnog instituta za zdravlje, "može pomoći u nekim vrstama depresije, iako dokazi nisu definitivni" ; može ograničiti efikasnost recepture lijekova, a psihoze se mogu javiti kao rijetka nuspojava. NCCIH napominje da kombiniranje kantariona sa određenim standardnim antidepresivima može dovesti do "porasta serotonina potencijalno opasnog po život", jer je mozak meta hemijskih antidepresiva. Ako se unese u velikim količinama, kod konja, ovaca i goveda, biljka može biti otrovna. U Nemačkoj, ponekad je propisivan za liječenje blage do umjerene depresije, posebno kod djece i adolescenata.
Kantarion se općenito dobro podnosi, uz negativan efekat sličan placebu. Neželjeni efekti obično uključuju gastrointestinalne simptome (mučnina, bol u trbuhu, gubitak apetita i dijareja), vrtoglavicu, zbunjenost, umor, sedaciju, [[usta|suha usta, nemir i glavobolju. Sistemi organa u vezi sa neželjenim reakcija na kantarion i fluoksetin (SSRI) imaju analognu učestalost profila; većins tih reakcija uključuje centralni nervni sistem. Kantarion također smanjuje razine estrogena, kao što je estradiol, ubrzava metabolizam, a ne treba da ga uzimaju žene istovremano sa hormonskim pilulama jer upregulira CYP3A4 citohromom P450 sistem u jetra|jetri]]. Iako rijetko, kantarion može izazvati fotosenzitivnost. To može dovesti do vizualne osjetljivost na svjetlo i na opekotine u situacijama koje ne dolaze u normalnim okolnostima.
Kantarion je povezan sa otežavanjem psihoza kod osoba koje imaju šizofreniju.
Potrošnja kantarion nije preporučljiva za one s bipolarnim poremećajem (BP). Postoji zabrinutost da takve osobe s bipolarnom depresijom uzimanjem gospine trave mogu biti pod većim rizikom za manije. Kantarion je interakcija s više lijekova, kao što su SSRI antidepresivi, varfarin i kontrolor rađanja. Kombinirajući sladovina i SSRI antidepresivi i St John-a moglo dovesti do povećane razine serotonina, kada izaziva serotoninski sindrom. Kombinacija estrogena koji sadrže oralne kontraceptive s kantarion može dovesti do smanjenja efikasnosti kontraceptivnih supstanci i na kraju neplanirane trudnoće. Poznato je i da kantarion smanjuje efikasnost lijekova za HIV i povišen holesterol , kao i transplantacijskih lijekova.Valja napomenuti, međutim, da tradicijski SSRI antidepresivi kao što je fluvoksamin imaju slične kontraindikacije.
Dokazano je da kantarion uzrokuje više interakcija putem indukcije enzima citohrom P450, CYP3A4 i CYP1A2 (samo žene). Ovaj lijek za metaboličku indukciju enzima rezultatira u povećanom metabolizmu nekih lijekova, što dovodi do smanjenja koncentracije u plazmi i potencijalnih kliničkih učinaka. Smatra se da su za to, kao glavni sastojci, odgovorni hiperforin i amentoflavon. Za kantarion je također dokazano da uzrokuje interakcije putem indukcije P-glikoproteinskog efluksnog transportera. Povećana razina P-glikoproteina rezultira smanjenom apsorpcijom i većim razmakom uzimanja određenih lijekova, što dovodi do niže koncentracije u plazmi i moguće kliničke efikasnosti
Klasa Lijek Antiretroviralne supstance Nenukleozidni inhibitori reverznih transkriptaza, inhibitrori proteaza Benzodiazepini Alprazolam, Midazolam Hormonska kontracepcija Kombinirani oralni kontraceptivi Imunosupresanti Inhibitori kalcineurina, Ciklosporini, Takrolimus Antiarithmici Amiodaron, Flecainid, Meksiletin Beta-blokatori Metoprolol, Karvedilol Blokatori kalcijevog kanala Verapamil, Diltiazem, Amlodipin Statini (Lijekovi koji reduciraju holesterol) Lovastatin, Simvastatin, Atorvastatin Ostali Digoksin, Metadon, Omeprazol, Fenobarbital, Teofillin, Warfarin, Levodopa, Buprenorfin, IrinotekanU kombinaciji s drugim lijekovima koji mogu podići razinu 5-HT (serotonin) u centralnom nervnom sistemu (CNS), kantarion može doprinijeti razvoju serotoninskog sindroma, nuspojave koja je potencijalno opasna po održavanje lijeka. Lijekovi koji sa kantarionom mogu doprinijeti razvoju serotoninsko sindroma
Lijekovi (po klasama) koji stupaju u interakcije sa kantarionom
Klasa Lijek Antidepresanti MAOI , TCA , SSRI, SNRI , Mirtazapin Opioidi Tramadol, Petidin (meperidin), Levorfanol CNS stimulanti Fentermin, Diethlpropion, Amphetamini, Sibutramin, Kokain 5-HT1agonisti Triptani Psihodelični lijekovi Metilenedioksimethamfetamin (MDMA), LSD, Dimetiltriptamin (DMT), MDA, 6-APB Ostali Selegilin, Ttriptofan, Buspiron , Litij, Linezolid, 5-HTP, DekstrometorfanU velikim dozama, kantarion je otrovan za ispašu stoke (goveda, ovce, koze, konji). Znaci trovanja su opći nemir i iritaciju kože. Nemir se često iskazuje kao valjalje po tlu, mahanje, uvrtanje i trljanje glavom i povremena slabost zadnjih udova sa klecanjem, , zadihan, zbunjenost i depresija. Manija i hiperaktivnost također se mogu pojaviti, uključujući i vrtnje u krug, do iscrpljenosti. Životinje obično traže hlad i smanjuju apetit. Navedena je i preosjetljivost na vodu je, iako neke životinje mogu tražiti vodu za olakšanje, a mogu se javiti i konvulzije nakon udarca u glavu.
Teška iritaciju kože je fizički vidljiva, uz crvenilo nepigmentna i nezaštićena područja. Ovo naknadno dovodi do svrbeža i trljanja, zatim dalje upale, sa eksudacijom i formiranjem krasta. Oštećenja i upale koje se javljaju liče na simptome slinavke i šapa. Kod ovaca nisu uočeni otok licea, dermatitis i otpadanje vune zbog trljanja. Laktacijia životinja može prestati ili se smanjili proizvodnju mlijeka; bremenite životinje mogu pobaciti plod. Često su vidljiva oštećenja vimena. Konji mogu iispoljavati znakove anoreksije, depresije (sa komatoznim stanjem), proširenje zjenica i oticanje konjunktiva.
Među ranim znacima trovanja kantarionom su ubrzano disanje i otkucaji srca nenormalan porast temperature tijela. Pogođene životinje će izgubiti težinu ili ne dobijaju na težini; mlade životinje su više pogođene nego starije . U teškim slučajevima može doći do smrti, kao direktna posljedica gladi ili zbog sekundarnih bolesti ili septihemijskih oštećenja. Neke pogođene životinje se mogu slučajno utopiti. Zabilježene su i slabe mogućnost sisanja janjadi (pigmentiranih i nepigmentnih), što ukazuje na smanjenu proizvodnju mlijeka ili prijenos otrova u mlijeku.
Većina kliničkih znakova u životinja izaziva fotosenzitivnost. Biljke mogu izazvati ili primarnu ili sekundarnu fotosenzitivnost:
Araya i Ford (1981) su istražili promjene u funkciji jetre i zaključili da nema dokaza da Hypericum ima transakcije koje su povezane sa učinkom na izlučivanje kapacitet jetre ili je bilo koja smetnja bila minimalna i privremena. Međutim, u krvnoj plazmi su pronađeni dokazi oštećenja jetre, na visokim i dugim razinama doziranja.
Fotosenzitivnost izaziva upalu kože, čiji mehanizam uključuje pigmentne ili fotodinamske spojeve, koji kada se aktiviraju određene valne dužine svjetlosti dovode do oksidacijske reakcije in vivo. To dovodi do oštrćenja tkiva, posebno uočljivih na i oko dijelova kože koji su izloženi svjetlu. Lagano pokrivena ili slabo pigmentirana područja su najupadljivija. Sklanjanje životinje sa intenzivne sunčeve svjetlosti ublažava simptome trovanja.
Kantarion je proučavan u vezi sa efikasnošću u liječenju nekih somatoformniijh poremećaja. Rezultati početne studije su mješoviti i dalje neuvjerljivi; neka istraživanja nisu našla nikakvu učinkovitost, dok su druga pronašla blago ispoljanje simptoma. Zato su potrebna dalja istraživanja, osobito zbog prikazanog bogatstva biološki aktivnim tvarima.
Glavni sastavni hemijski spoj, hiperhorin, može biti koristan za liječenje alkoholizma, iako nije proučavanoi doziranje, sigurnost i efikasnost. Hiperhorin je također ispoljio antibakterijska svojstva protiv gram-pozitivnih bakterija, iako doziranje, sigurnost i efikasnost takođen nisu ispitivani. Ovaj biljni lijek je također testiran na lipofilne ekstrakte iz kao tematska lijek za rane, ogrebotine, opekotine i bol u mišićima. Pozitivni efekti, koji su uočeni , uglavnom se pripisuju hiperhorinu zbog njegovih eventualnih antibakterijskih i antiupalnih efekata. Zato bi hiperhorin mogao biti upotrebljiv u liječenju inficiranih rana i upalnih bolesti kože. U odgovoru na uključivanje hiperhorina u novo ulje za kupanje, studija za procjenu potencijala iritacije kože je pokazala dobru toleranciju kože za kantarion. Hipericin i pseudohipericin su se pokazali antivirusnu i antibakterijsku aktivnost. Smatra se da se ove molekule vežu nespecifično na virusne i mobilne membrane i mogu dovesti do fotografske oksidacije i uništenja patogena.
Hypericum perforatum (poznat i kao kantarion ili kantarija, žuta kantarija, gospin cvijet, bogorodična trava i gorac) jest cvjetnica iz porodice Clusiaceae / Hypericaceae.
Uobičajeno ime "kantarion" se može odnositi na bilo koju vrstu roda Hypericum. Zato se Hypericum perforatum ponekad naziva "obični kantarion" ili "perforatni kantarion", kako bi se razlikovao od ostalih. To je ljekovita biljka sa antidepresivimnim aktivnostima i potentnim antiupalnim svojstvima, kao inhibitor arahidonat 5-lipoksigenaze i inhibitor COX-1.
Krziżewé drzéwkò abò bòżé drzéwkò (Hypericum perforatum) to je zelé, chtërnégò Kaszëbi ùżiwają do léczeniô schòrzałi wątrobë.
Krziżewé drzéwkò abò bòżé drzéwkò (Hypericum perforatum) to je zelé, chtërnégò Kaszëbi ùżiwają do léczeniô schòrzałi wątrobë.
Li meytrô ou yebe del Sint-Djhan (eto: båbe di sint Djhan, tchesse-diåle, djaenete), c' est ene fleur des tchamps ki florit d' ene bele djaene fleur ås cénk foyes.
No d' l' indje e sincieus latén : Hypericum perforatum
Les foyes, riloukêyes al loumire, shonnèt trawêyes di meye trôs.[1]
C' est ene rilomêye yebe ås maladeyes.
C' est eto l' cåze di fototinrûlijhaedje ås bedots.
Li meytrô ou yebe del Sint-Djhan (eto: båbe di sint Djhan, tchesse-diåle, djaenete), c' est ene fleur des tchamps ki florit d' ene bele djaene fleur ås cénk foyes.
No d' l' indje e sincieus latén : Hypericum perforatum
Tink derom dat de Wikipedy gjin medyske konsultaasje jout!
It sint-janskrûd (Hypericum perforatum) is in plant út de Sint-Janskrûdfamylje (Hypericaceae). De fêste plant wie hiem yn Europa en hat him dêrút wei fierder ferspraat. It krûd bloeit om de nammedei fan Sint-Johannes op 24 juny hinne. De soart wurdt fanâlds as genêskrêftich krûd brûkt en is as plantaardich antydepressivum te krijen.
Sint-janskrûd is rûnom te finen yn ‘e berms lâns de diken en it spoar. De plant wurdt 20-85 sm heech en hat in rûne stâle mei oant twa smelle listen. De keale, elliptyske oant aairûne geefrânige, 1,5-3 sm lange blêden hawwe in soad trochsichtige punten en in stompe blêdfoet. Dy trochsichtige puntsjes binne folle mei etearyske oalje. It Sint-Janskrûd bloeit fan juny oant septimber mei giele blommen. De kroanblêden binne 1-1,6 sm lang. De tsjelkblêden binne lansetfoarmich, spits en geefrânich. De kroanblêden hawwe mar in pear swarte punten. De blommen teare iepen as in tichtteard doaske dat jo oan ien klep iepenlûke. Yn in reagebol fan blomstêfkes is de stamper suver ferstoppe. De giele blommen foarmje in strûs en bloeie likernôch trije dagen. Yn parken en tunen wurdt in ferskaat oan kweekte farianten fan de Sint-Janskrûdfamylje brûkt as boaiembedekker. Dêr binne guon ûnder mei blommen fan wol 7 oant 8 sm.
Yn it natoergebiet It Houtwiel boppe Feanwâlden groeit in hiel bysûnder famyljelid fan de Sint-Janskrûden, it Sompe-sint-Janskrûd. [1]
It sint-janskrûd (Hypericum perforatum) is in plant út de Sint-Janskrûdfamylje (Hypericaceae). De fêste plant wie hiem yn Europa en hat him dêrút wei fierder ferspraat. It krûd bloeit om de nammedei fan Sint-Johannes op 24 juny hinne. De soart wurdt fanâlds as genêskrêftich krûd brûkt en is as plantaardich antydepressivum te krijen.
Sint-janskrûd is rûnom te finen yn ‘e berms lâns de diken en it spoar. De plant wurdt 20-85 sm heech en hat in rûne stâle mei oant twa smelle listen. De keale, elliptyske oant aairûne geefrânige, 1,5-3 sm lange blêden hawwe in soad trochsichtige punten en in stompe blêdfoet. Dy trochsichtige puntsjes binne folle mei etearyske oalje. It Sint-Janskrûd bloeit fan juny oant septimber mei giele blommen. De kroanblêden binne 1-1,6 sm lang. De tsjelkblêden binne lansetfoarmich, spits en geefrânich. De kroanblêden hawwe mar in pear swarte punten. De blommen teare iepen as in tichtteard doaske dat jo oan ien klep iepenlûke. Yn in reagebol fan blomstêfkes is de stamper suver ferstoppe. De giele blommen foarmje in strûs en bloeie likernôch trije dagen. Yn parken en tunen wurdt in ferskaat oan kweekte farianten fan de Sint-Janskrûdfamylje brûkt as boaiembedekker. Dêr binne guon ûnder mei blommen fan wol 7 oant 8 sm.
Švėnta Juonė žuolie, kėtap da Švėntū Juoniū žuolie, Marėjės žuolie, juonžuolė, juonažuolė (lot.Hypericum perforatum) ī tuokis žuolīns, dėdlis liekvarstos.
Švėnta Juonė žuolie daugiametis augals īr, ožaug ons lėg metra aukštoma. Stombris statmens būn, vėršou šakuots; lapā prīšėnē, paėlgi, lėgēs kraštās. Švėnta Juonė žuolės žėidā būn geltuoni, aug krūvuo šloutelies. Žīdia ciela vasara.
Tasā žuolīns aug pėivūs, sausuos retuos medies, kalnū šlātūs, pagriuoviūs. Anam patink sausas ė saulietas vėitas.
Švėnta Juonė žuolie ī liekvarstos nug vėrškėnėma lėgū, alsavėma sonkomu, mažėn kraugīsliu pralaidoma, tink nug ėnkstu oždegėma, akmenū, mažėn nerimavėma. Tepuogė tink žāzduom, suopontē bornā skalautė.
Το Υπερικόν το διάτρητον (Hypericum perforatum) ή κοινώς το βάλσαμο, είναι ανθοφόρο φυτό του γένους Υπερικόν (Hypericum), της οικογένειας Υπερικίδες (Hypericaceae).
Στην Αρχαία Ελλάδα, ήταν γνωστό ως «υπερικόν», ενώ στη νεότερη Ελλάδα, είναι επίσης γνωστό και ως βαλσαμόχορτο ή σπαθόχορτο, ενώ, στην ξένη (Αγγλική) βιβλιογραφία, αναφέρεται ως Perforate St John's-wort,[1] Common Saint John's wort και St. John's wort.[Σημ. 1] Στο εξωτερικό, η κοινή ονομασία St John's wort, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αναφερθεί σε οποιοδήποτε είδος του γένους Hypericum. Συνεπώς, το Υπερικόν το διάτρητον (Hypericum perforatum) προκειμένου να διαφοροποιηθεί, ορισμένες φορές ονομάζεται Common St John's wort ή Perforate St John's wort. Είναι φαρμακευτικό βότανο με αντικαταθλιπτική δράση και ισχυρές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, ως ένας αραχιδονικός αναστολέας της 5-λιποξυγενάσης (5-LO) και αναστολέας της 1-κυκλοξυγενάσης (COX-1).[2][3][4]
Η ονομασία του γένους «Υπερικόν» (Hypericum), προέρχεται από τις Ελληνικές λέξεις υπέρ (άνωθεν) και εικών (εικόνα), αναφορικά με την παράδοση η οποία υπάρχει, κατά τη διάρκεια της ημέρας του Αγίου Ιωάννη, στο να κρέμονται φυτά επάνω από τις θρησκευτικές εικόνες του σπιτιού, προκειμένου να αποκρουσθεί το κακό. Η Λατινική ονομασία του φυτού «διάτρητον» (perforatum), οφείλεται στο ότι τα φύλλα του έχουν στίγματα, τα οποία είναι εμφανή όταν κρατηθούν μπροστά στο φως, δίνοντάς τους έτσι την «διάτρητη» εμφάνιση. Ονομάζεται σπαθόχορτο, γιατί στην αρχαιότητα το χρησιμοποιούσαν ως επουλωτικό, στις πληγές που γινόντουσαν από τα σπαθιά. Η κοινή του Αγγλική ονομασία St John's wort, προέρχεται από την παραδοσιακή του ανθοφορία και συγκομιδή, που συμβαίνει στις 24 Ιουνίου, κατά την εορτή του Αγίου Ιωάννου.[Σημ. 2]
Το Υπερικόν το διάτρητον (Hypericum perforatum), είναι εγγενές σε τμήματα της Ευρώπης και της Ασίας[5] αλλά έχει εξαπλωθεί και σε ολόκληρο τον κόσμο, ως ένα κοσμοπολίτικο αγριόχορτο εισβολέας, συμπεριλαμβάνοντας τις εύκρατες περιοχές της Ινδίας, Κίνας, Αφρικής και των Ηνωμένων Πολιτειών.
Το βάλσαμο είναι ποώδες πολυετές φυτό (perennial)[Σημ. 3] με εκτεταμένα υφέρποντα ριζώματα (rhizomes).[Σημ. 4] Τα στελέχη του είναι όρθια, διακλαδισμένα στο άνω τμήμα και μπορεί να αυξηθεί σε 1 μ. ύψος. Έχει αντικριστά, άμισχα, [Σημ. 5] στενά, επιμήκη φύλλα, τα οποία έχουν μήκος 1-2 εκ..[6]:176 Τα φύλλα είναι κίτρινο-πράσινου χρώματος, με διάσπαρτα ημιδιαφανή στίγματα του αδενικού ιστού[7] Τα στίγματα είναι εμφανή όταν κρατηθούν μπροστά στο φως, δίνοντας στα φύλλα την «διάτρητη» εμφάνιση στην οποία αναφέρεται η Λατινική ονομασία του φυτού. Τα άνθη φτάνουν σε μήκος τα 2,5 εκατοστά, έχουν πέντε πέταλα (petals)[Σημ. 6] και έχουν φωτεινό κίτρινο χρώμα με εμφανή μαύρα στίγματα.[8]:339 Επίσης, εμφανίζονται σε πλατιά συμπλέγματα ανθέων (cymes)[Σημ. 7] στα άκρα των άνω κλάδων, από τα τέλη της άνοιξης και στις αρχές έως τα μέσα του καλοκαιριού. Τα σέπαλα[Σημ. 8] είναι μυτερά με μαύρα αδενικά στίγματα. Υπάρχουν πολλοί στήμονες,[Σημ. 9] οι οποίοι ενώνονται στη βάση σε τρεις δεσμίδες. Οι κόκκοι γύρης είναι ελλειψοειδείς.[9][Σημ. 10] Όταν συνθλίβονται οι ανθοφόροι οφθαλμοί των ανθέων (όχι αυτά καθεαυτά τα άνθη) ή οι λοβοί των σπόρων, παράγεται ένα ερυθρωπό / πορφυρό υγρό. Περιέχει υπερικίνη και ψευδοϋπερικίνη, φλαβονοειδή (16% στα φύλλα), ξανθόνες, φαινολικά οξέα και αιθέρια έλαια (0,13% σε ολόκληρο το φυτό).
Το βάλσαμο πολλαπλασιάζεται τόσο αγενώς (βλαστικά) όσο και εγγενώς (μέσω σπερμάτων). Ευδοκιμεί στις περιοχές, όπου το μοτίβο της βροχόπτωσης, είναι κυρίαρχο είτε τον χειμώνα είτε το καλοκαίρι. Ωστόσο, η διανομή περιορίζεται από θερμοκρασίες πολύ χαμηλές για την βλάστηση των σπόρων ή την επιβίωση των δενδρυλλίων. Υψόμετρα άνω των 1500 μ., βροχοπτώσεις λιγότερες από 500 χιλ. και μια μέση ημερησία θερμοκρασία Ιανουαρίου (στο Νότιο ημισφαίριο) άνω των 24°C, θεωρούνται περιοριστικά κατώτατα όρια. Ανάλογα με τις περιβαλλοντικές και τις κλιματικές συνθήκες και της ηλικίας του ρόδακα (rosette),[Σημ. 11] το βαλσαμόχορτο θα αλλάξει τη μορφή της ανάπτυξης και τη συνήθεια να προωθήσει την επιβίωση. Οι θερινές βροχές, είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές στο να επιτρέψουν στο φυτό, να αναπτυχθεί βλαστικά, μετά την αποφύλλωση από τα έντομα ή τη βόσκηση. Τα σπέρματα μπορεί να παραμείνουν για δεκαετίες στην τράπεζα σπερμάτων στο έδαφος,[Σημ. 12] τα οποία εκβλασταίνουν έπειτα από διαταραχή (π.χ φωτιά).[10]
Το Υπερικόν το διάτρητον (Hypericum perforatum) καλλιεργείται εμπορικά σε ορισμένες περιοχές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, αν και περιλαμβάνεται ως επιβλαβές ζιζάνιο σε περισσότερες από είκοσι χώρες και έχουν εισαχθεί πληθυσμοί στη Νότια και τη Βόρεια Αμερική, την Ινδία, Νέα Ζηλανδία, Αυστραλία και τη Νότια Αφρική.[10] Στα λιβάδια, το βαλσαμόχορτο δρα τόσο ως τοξικό όσο και ως ζιζάνιο εισβολέας. Αντικαθιστά τις αυτόχθονες φυτικές κοινότητες και την κτηνοτροφική βλάστηση, σε τέτοιο βαθμό, κάνοντας τις παραγωγικές γαίες μη βιώσιμες[11] ή να γίνει ένα είδος εισβολέα στους φυσικούς οικοτόπους και τα οικοσύστηματα. Η κατάποσή του από τα ζώα, μπορεί να προκαλέσει φωτοευαισθησία, καταστολή του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ), αυθόρμητη αποβολή και μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο.[12] Τα αποτελεσματικά ζιζανιοκτόνα, για τον έλεγχο του Υπερικού (Hypericum) περιλαμβάνουν 2,4-D, picloram και glyphosate. Στη δυτική Βόρεια Αμερική, τρία κολεόπτερα το Chrysolina quadrigemina, Chrysolina hyperici και το Agrilus hyperici, έχουν εισαχθεί ως παράγοντες βιοελέγχου.[13]
Σπορόφυτα.
Άνθος.
Καρπός.
Πλήρες φυτό.
Το υπερικό ή βαλσαμόχορτο απασχόλησε τη θεραπευτική από την αρχαιότητα: ο Γαληνός[14] και ο Διοσκουρίδης[15] το αναφέρουν ως διουρητικό, επουλωτικό, εμμηναγωγό και αιμοστατικό.[16] Στην αρχαιότητα επίσης, το χρησιμοποιούσαν ως επουλωτικό στις πληγές που γινόντουσαν από τα σπαθιά, εξ ου κι η ονομασία του σπαθόχορτο.
Στις ΗΠΑ, μετά από ένα πρόγραμμα του ABC News τον Ιούνιο του 1997, το υπερικό έγινε το πιο δημοφιλές φυτό, το εναλλακτικό «πρόζακ» (Ladose), για την ήπια και μέτρια κατάθλιψη. Χρησιμοποιείται επίσης ως αντισπασμωδικό και βελτιωτικό της ποιότητας του ύπνου σε αϋπνίες. Ήδη, το 1994 στη Γερμανία, συνταγογραφήθηκαν συνταγές για 20 εκατομμύρια ασθενείς. Μόνο στη Μοντάνα των ΗΠΑ καλλιεργούνται σήμερα 500.000 στρέμματα του φυτού.
Σύμφωνα με τη Ευρωπαϊκή Φαρμακοποιία, ως δρόγη νοούνται τα ανθισμένα υπέργεια τμήματα του φυτού, τα οποία περιέχουν ποσοστό μεγαλύτερο του 0,08% σε ολικές υπερικίνες. Τα κατοχυρωμένα από την παραδοσιακή χρήση παρασκευάσματα του βαλσαμόχορτου είναι τα ξηρά εκχυλίσματα (εκχύλιση με οινόπνευμα 38%), τα λεγόμενα βαλσαμέλαια (εκχύλιση με διάφορα φυτικά έλαια όπως ηλιέλαιο, ελαιόλαδο, καλαμποκέλαιο), τα βάμματα (υγρά εκχυλίσματα με αλκοόλη 45-50%) και το αποξηραμένο φυτό για την παρασκευή ροφήματος.[17]
Για συστηματική (εσωτερική) χρήση, λαμβάνεται:
Για τοπική χρήση χρησιμοποιείται κυρίως το βαλσαμέλαιο, το οποίο παρασκευάζεται με εκχύλιση του φρέσκου φυτού σε ελαιόλαδο ή κάποιο άλλο φυτικό λάδι για πολλές ημέρες (40 έως 50).
Η σύσταση των ξηρών εκχυλισμάτων και του βάμματος, διαφέρει σημαντικά από τη σύσταση του βαλσαμελαίου οπότε και οι ενδείξεις καθώς και ο τρόπος χρήσης είναι διαφορετικός.
Το βαλσαμέλαιο είναι ένα εξαιρετικό επουλωτικό και χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση μικρής έκτασης δερματικών φλεγμονών όπως τα ηλιακά εγκάυματα πρώτου βαθμού και οι μικρές πληγές.[18]
Στην παραδοσιακή ιατρική, και ελλείψει του όρου "κατάθλιψη", το βαλσαμόχορτο χρησιμοποιούνταν συστηματικά για την αντιμετώπιση της γενικότερης πνευματικής εξάντλησης και καταπόνησης. Πλήθος μελετών έχουν υποστηρίξει την αποτελεσματικότητα του σπαθόχορτου, ως τη θεραπεία για την κατάθλιψη, ωστόσο τα αποτελέσματα παραμένουν εμπειρικά καθώς ο μηχανισμός δράσης δεν έχει αποσαφηνιστεί.[4][19] Μια ανασκόπηση του 2015 κατέληξε στο συμπέρασμα, ότι έχει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα έναντι του εικονικού φαρμάκου, στη θεραπεία της κατάθλιψης και είναι τόσο αποτελεσματικό, όσο φαρμακευτικές αγωγές ενώ έχει λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες. Τα συγκεγχυμένα αποτελέσματα των διαφόρων μελετών και οι διακυμάνσεις μεταξύ των χωρών που εκτελέσαν τις μελέτες όσον αφορά την αποτελεσματικότητα, καθιστούν δύσκολο τον χαρακτηρισμό του βαλσαμόχορτου ως αντικαταθλιπτικό παράγοντα.[20][21] Ο μηχανισμός δράσης είναι ακόμα υπό διερεύνηση, παρ'όλα αυτά έχει προταθεί ότι οφείλεται στην αναστολή της επαναπρόσληψης ορισμένων νευροδιαβιβαστών.[9] Σύμφωνα με το National Center for Complementary and Integrative Health (NCCIH) των National Institutes of Health, το βαλσαμόχορτο «μπορεί να βοηθήσει κάποιους τύπους κατάθλιψης, αν και τα στοιχεία δεν είναι οριστικά». Το NCCIH σημειώνει, ότι ο συνδυασμός του σπαθόχορτου, με ορισμένα συνταγογραφόμενα αντικαταθλιπτικά, μπορεί να οδηγήσει σε «δυνητικά απειλητική για τη ζωή, αύξηση της σεροτονίνης», μια εγκεφαλική χημική ουσία, η οποία στοχεύεται από τα αντικαταθλιπτικά.[22] Σε ορισμένες περιπτώσεις στη Γερμανία, συνταγογραφείται για την ήπια έως τη μέτρια κατάθλιψη, ειδικά στα παιδιά και τους εφήβους.[23][24] H ισχυρή παρατηρούμενη αντικαταθλιπτική δράση του φυτού οφείλεται σε ένα πλήθος συστατικών (υπερικίνη, υπεφορίνη φλαβονοειδή) και όχι σε μεμονωμένες ουσίες.[25]
Η υπερικίνη, ψευδοϋπερικίνη και η υπερφορίνη, μπορούν να ποσοτικοποιηθούν στο πλάσμα. Αυτά τα τρία δραστικά συστατικά στους ανθρώπους, έχουν ημιπερίοδο αποβολής του πλάσματος, εντός ενός εύρους από 15-60 ώρες. Κανένα από τα τρία, δεν έχει ανιχνευθεί στα ούρα.[26]
Το βαλσαμόχορτο είναι γενικά καλά ανεκτό, με λίγες παρενέργειες όταν τηρούνται οι προτεινόμενες δοσολογίες.[27] Συχνά οι αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες, περιλαμβάνουν τα γαστροεντερικά συμπτώματα (ναυτία, κοιλιακό άλγος, απώλεια όρεξης και διάρροια), ζάλη, σύγχυση, κόπωση, καταστολή, ξηροστομία, ανησυχία και πονοκέφαλο.[28][29][30] Τα όργανα που πλήτονται από ις ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνονται στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ).[31] Επίσης, το σπαθόχορτο ελαττώνει τα επίπεδα των οιστρογόνων, όπως της οιστραδιόλης, επιταχύνοντας τον μεταβολισμό της και δεν θα έπρεπε να λαμβάνεται από γυναίκες οι οποίες χρησιμοποιούν αντισυλληπτικά χάπια, δεδομένου ότι ρυθμίζει προς τα πάνω το κυτόχρωμα CYP3A4 του συστήματος Ρ450 στο ήπαρ.[32] Το βαλσαμόχορτο όταν χορηγείται μόνο του σπανίως μπορεί να προκαλέσει φωτοευαισθησία φωτοδερματίτιδα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ευαισθησία στο φως και στα ηλιακά εγκαύματα.[27] Η φωτοτοξικότητα του σπαθόχορτου είναι κατά πολύ μικρότερη της καθαρής υπερικίνης. Το βαλσαμόχορτο, συνδέεται με επιβαρυντική ψύχωση σε άτομα που έχουν σχιζοφρένεια.[33] Σε περίπτωση που λαμβάνονται άλλα φάρμακα, πρέπει να ενημερώνεται ο γιατρός ή ο φαρμακοποιός.
Το βαλσαμόχορτο αλληλεπιδρά με διάφορα φάρμακα είτε ελαττώνοντας την αποτελεσματικότητα τους ειτε προκαλώντας ανεπιθύμητες ενέργειες. Ο μηχανισμός πιστεύεται ότι περιλαμβάνει την επαγωγή του κυτοχρώματος P450 των ενζύμων CYP3A4 και CYP1A2 (μόνο γυναίκες), που έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του μεταβολισμού ορισμένων φαρμάκων, οδηγώντας σε μειωμένη συγκέντρωση τους στο πλάσμα.[34] Επιπλέον, τα συστατικά του σπαθόχορτου επάγουν την P-γλυκοπρωτεΐνη. Αυξημένη έκφρασης της Ρ-γλυκοπρωτεΐνης οδηγεί σε σε μειωμένη απορρόφηση και αυξημένο ρυθμό απέκκρισης ορισμένων φαρμάκων, που οδηγεί σε χαμηλότερη συγκέντρωση στο πλάσμα και μείωση της κλινικής αποτελεσματικότητας.[35] Έχει βρεθεί ότι η χρήση του σπαθόχορτου, μειώνει την αποτελεσματικότητα των αντισυλληπτικών χαπιών,[36] των φαρμάκων για την αντιμετώπιση του ιού HIV, των αντιπηκτικών φαρμάκων όπως είναι η βαρφαρίνη, των φαρμάκων για τη μείωση της χοληστερόλης και των αγωγών που χρησιμοποιούνται μετά τη μεταμόσχευση.[37]
Αλληλεπιδρά με αντικαταθλιπτικά φάρμακα της κατηγορίας των Αναστολέων Επαναπρόσληψης Σεροτονίνης και Νορεπινεφρίνης (σιταλοπράμη, φλουοξετίνη, παροξετίνη, σερτραλίνη, εσκιταλοπράμη, φλουβοξαμίνη) οδηγώντας σε αύξηση των επιπέδων σεροτονίνης, προκαλώντας το σύνδρομο σεροτονίνης που είναι μια δυνητικά απειλητική γιατη ζωή ανεπιθύμητη ενέργεια.[38][39] Η κατανάλωση του βαλσαμόχορτου αποθαρρύνεται για τα άτομα με διπολική διαταραχή. Υπάρχει έντονος προβληματισμός ότι οι άνθρωποι με διπολική κατάθλιψη, λαμβάνοντας βαλσαμόχορτο, μπορεί να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για επεισόδια μανίας.[40]
Το σπαθόχορτο, παρομοίως με άλλα βότανα, περιέχει μια ολόκληρη σειρά από διαφορετικά χημικά συστατικά, στα οποία μπορεί να οφείλονται οι ποικίλλες φαρμακολογικές του δράσεις.[41] Η υπερφορίνη και αδυπερφορίνη, είναι αγωνιστές των υποδοχέων TRPC6 και ως εκ τούτου, θα προκαλέσουν μη ανταγωνιστική αναστολή επαναπρόσληψης μονοαμινών (συγκεκριμένα, ντοπαμίνη, νορεπινεφρίνη και σεροτονίνη), GABA και το γλουταμινικό οξύ, όταν ενεργοποιήσουν αυτό το κανάλι ιόντων.[19][42][43] Στους ανθρώπους, το δραστικό συστατικό η αδυπερφορίνη, είναι επίσης ένας αναστολέας του PTGS1, αραχιδονικό 5-λιποξυγενάσης, SLCO1B1 και επαγωγέας του cΜΟΑΤ.[42][43][44] Η υπερφορίνη είναι επίσης μια αντι-φλεγμονώδης ένωση με αντιαγγειογενετικές, αντιβιοτικές και νευροτροφικές ιδιότητες.[42][43][44] Η υπερφορίνη έχει επίσης ένα ανταγωνιστικό αποτέλεσμα επί των υποδοχέων NMDA, έναν τύπο υποδοχέα γλουταμικού.[43] Επιπλέον, το σπαθόχορτο είναι γνωστό ότι ρυθμίζει προς τα κάτω τον β1 αδρενοϋποδοχέα και ρυθμίζει προς τα πάνω τους μετασυναπτικούς υποδοχείς 5-ΗΤ1Α και 5-ΗΤ2Α, αμφότερους να είναι ένα είδος υποδοχέα σεροτονίνης.[19] Άλλες ενώσεις, μπορούν επίσης να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο, ως προς τις αντικαταθλιπτικές επιπτώσεις του βαλσαμόχορτου, τέτοιες ενώσεις περιλαμβάνουν: ολιγομερείς προκυανιδίνες, φλαβονοειδή (κουερσετίνη), υπερικίνη και ψευδοϋπερικίνη.[19][45][46][47]
Σε μεγάλες δόσεις, το βαλσαμόχορτο είναι δηλητηριώδες για τα ζώα που βόσκουν (βοοειδή, πρόβατα, κατσίκες, άλογα).[11] Συμπεριφορικά σημάδια της δηλητηρίασης, είναι η γενική ανησυχία και ο ερεθισμός του δέρματος. Η ανησυχία συχνά υποδεικνύεται από το τρίψιμο της οπλής στο έδαφος, το κούνημα ή και το τρίψιμο της κεφαλής και την περιστασιακή αδυναμία του οπισθίου άκρου με την κλείδωση επάνω??? (knuckling over), το λαχάνιασμα, τη σύγχυση και την κατάθλιψη. Η μανία και η υπερκινητικότητα μπορεί επίσης να καταλήξει, συμπεριλαμβάνοντας το τρέξιμο σε κύκλους έως την εξάντληση. Οι παρατηρήσεις των πυκνών παρασιτώσεων του βαλσαμόχορτου από τα Αυστραλιανά φυτοφάγα οικόσιτα, περιλαμβάνουν την εμφάνιση κυκλικών μπαλωμάτων, δίνοντας στις πλαγιές μια εμφάνιση «καλλιέργειας κύκλου», η οποία τεκμαίρεται από αυτό το φαινόμενο. Τα ζώα συνήθως αναζητούν τη σκιά και έχουν μειωμένη όρεξη. Έχει σημειωθεί υπερευαισθησία στο νερό και μπορεί να εμφανιστούν σπασμοί μετά από ένα χτύπημα στο κεφάλι. Αν και έχει σημειωθεί η γενική αποστροφή προς το νερό, ορισμένοι μπορεί να το αναζητήσουν προς ανακούφιση.
Σοβαρός ερεθισμός του δέρματος είναι φυσικά προφανής, με κοκκίνισμα των μη-χρωματισμένων και απροστάτευτων περιοχών. Στη συνέχεια, αυτό οδηγεί στη φαγούρα και το τρίψιμο, που ακολουθείται από περαιτέρω φλεγμονή, εξίδρωση και το σχηματισμό κάκαρου. Οι βλάβες και η φλεγμονή που λαμβάνουν χώρα, λέγεται ότι μοιάζουν με τις συνθήκες που φαίνονται στον αφθώδη πυρετό. Έχουν παρατηρηθεί πρόβατα με οίδημα προσώπου, δερματίτιδα και πτώση του μαλλιού, που οφείλεται στην τριβή. Τα γαλακτοφόρα ζώα μπορεί να παύσουν ή να έχουν μειωμένη παραγωγή γάλακτος· τα κυοφορούντα ζώα μπορεί να αποβάλουν. Οργανικές βλάβες στους μαστούς των ζώων, είναι συχνά εμφανείς. Τα άλογα μπορεί να δείξουν σημάδια ανορεξίας, κατάθλιψης (με μια κωματώδη κατάσταση), διεσταλμένες κόρες και εγχεόμενη επιπεφυκότα.
Συνήθως παρατηρούνται, αυξημένη αναπνοή και καρδιακός ρυθμός, ενώ ένα από τα πρώτα σημάδια της δηλητηρίασης του βαλσαμόχορτου, είναι μια ανώμαλη αύξηση στη θερμοκρασία του σώματος. Τα προσβαλλόμενα ζώα, θα απολέσουν βάρος ή θα αποτύχουν να ανακτήσουν βάρος· τα νεαρά ζώα επηρεάζονται περισσότερο από ό, τι τα γηραιότερα ζώα. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να επέλθει ο θάνατος, ως άμεσο αποτέλεσμα της πείνας ή λόγω της δευτερογενούς ασθένειας ή σηψαιμίας των οργανικών βλαβών. Ορισμένα προσβεβλημένα ζώα, μπορεί να πνιγούν κατά λάθος. Κακές επιδόσεις των αμνών που θηλάζουν (κεχρωσμένων και μη κεχρωσμένων) έχει παρατηρηθεί, γεγονός που υποδηλώνει μια μείωση στην παραγωγή γάλακτος ή τη μετάδοση μιας τοξίνης εντός αυτού.
Τα περισσότερα κλινικά συμπτώματα στα ζώα, προκαλούνται από φωτοευαισθησία.[97] Τα φυτά μπορούν να προκαλέσουν είτε πρωτοβάθμια είτε δευτεροβάθμια φωτοευαισθησία:
Οι Araya και Ford (1981), διερεύνησαν τις αλλαγές στη λειτουργία του ήπατος και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία του Hypericum που να σχετίζονται με την επίδραση στην ικανότητα απέκκρισης του ήπατος ή η οποιαδήποτε παρεμβολή ήταν ελάχιστη και προσωρινή. Ωστόσο, στοιχεία της ηπατικής βλάβης στο πλάσμα αίματος, έχουν βρεθεί στις υψηλές και μακρές τιμές της δόσης.
Η φωτοευαισθησία προκαλεί φλεγμονή του δέρματος από ένα μηχανισμό που περιλαμβάνει μια χρωστική ή φωτοδυναμική ένωση, η οποία όταν ενεργοποιείται από ένα συγκεκριμένο μήκος κύματος του φωτός οδηγεί σε in vivo αντιδράσεις οξειδοαναγωγής. Αυτό οδηγεί σε αλλοιώσεις των ιστών, ιδιαίτερα αισθητές πάνω και γύρω σε περιοχές του δέρματος που εκτίθενται στο φως. Ελαφρώς καλυπτόμενες ή κακώς κεχρωσμένες περιοχές είναι πιο εμφανείς. Αφαίρεση των προσβεβλημένων ζώων από τα αποτελέσματα του ηλιακού φωτός, στα μειωμένα συμπτώματα δηλητηρίασης.
Από το υπερικό έχουν απομονωθεί ουσίες που ανήκουν στις παρακάτω κατηγορίες:[41][49]
Οι ναφθοδιανθρόνες υπερικίνη και ψευδοϋπερικίνη, μαζί με την φλορογλουκινόλη παράγωγο υπερφορίνης, πιστεύεται ότι είναι μεταξύ των πολυάριθμων δραστικών συστατικών.[9][98][99][100] Περιέχει επίσης αιθέρια έλαια, που αποτελούνται κυρίως από σεσκιτερπένια.[9]
Το βάλσαμόχορτο, μελετάται για την αποτελεσματικότητα στη θεραπεία ορισμένων διαταραχών σωματοποίησης. Τα αποτελέσματα από τις αρχικές μελέτες, είναι ανάμικτα και ακόμα μη τελεσίδικα; κάποιες έρευνες δεν έχουν βρει καμία αποτελεσματικότητα, άλλη έρευνα διαπίστωσε μια μικρή ελάφρυνση των συμπτωμάτων. Περαιτέρω μελέτη απαιτείται και διεξάγεται.
Ένα σημαντικό συστατικό των χημικών, η υπερφορίνη, μπορεί να είναι χρήσιμη για τη θεραπεία του αλκοολισμού, αν και η δοσολογία, η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα δεν έχουν μελετηθεί.[101][102] Η υπερφορίνη έχει επίσης εμφανίσει αντιβακτηριακές ιδιότητες έναντι Gram-θετικών βακτηρίων, αν και δεν έχει μελετηθεί η δοσολογία, η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα.[103] Η βοτανική ιατρική έχει επίσης χρησιμοποιήσει εκχυλίσματα λιπόφιλων από το βάλσαμόχορτο, ως τοπική θεραπεία για πληγές, εκδορές, εγκαύματα και τον πόνο των μυών.[102] Τα θετικά αποτελέσματα που έχουν παρατηρηθεί, γενικά αποδίδονται στην υπερφορίνη, λόγω των πιθανών αντιβακτηριακών και αντι-φλεγμονωδών αποτελεσμάτων της.[102] Για το λόγο αυτό, η υπερφορίνη μπορεί να είναι χρήσιμη, στη θεραπεία των μολυσμένων πληγών και των φλεγμονωδών νόσων του δέρματος.[102] Εις απάντηση της ενσωμάτωσης της υπερφορίνης σε ένα νέο λάδι μπάνιου, διεξήχθη μια μελέτη, για να αξιολογήσει το δυναμικό ερεθισμού του δέρματος και η οποία βρήκε καλή ανεκτικότητα του δέρματος απέναντι στο βάλσαμόχορτο.[102]
Η υπερικίνη και η ψευδοϋπερικίνη έχουν δείξει τόσο αντιιικές όσο και αντιβακτηριακές δραστικότητες. Πιστεύεται, ότι αυτά τα μόρια προσδένονται μη ειδικά, με ιικές και κυτταρικές μεμβράνες και μπορεί να οδηγήσει σε φωτο-οξείδωση των παθογόνων και να τις σκοτώσει.[9]
Το Υπερικόν το διάτρητον (Hypericum perforatum) ή κοινώς το βάλσαμο, είναι ανθοφόρο φυτό του γένους Υπερικόν (Hypericum), της οικογένειας Υπερικίδες (Hypericaceae).
Στην Αρχαία Ελλάδα, ήταν γνωστό ως «υπερικόν», ενώ στη νεότερη Ελλάδα, είναι επίσης γνωστό και ως βαλσαμόχορτο ή σπαθόχορτο, ενώ, στην ξένη (Αγγλική) βιβλιογραφία, αναφέρεται ως Perforate St John's-wort, Common Saint John's wort και St. John's wort. Στο εξωτερικό, η κοινή ονομασία St John's wort, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αναφερθεί σε οποιοδήποτε είδος του γένους Hypericum. Συνεπώς, το Υπερικόν το διάτρητον (Hypericum perforatum) προκειμένου να διαφοροποιηθεί, ορισμένες φορές ονομάζεται Common St John's wort ή Perforate St John's wort. Είναι φαρμακευτικό βότανο με αντικαταθλιπτική δράση και ισχυρές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, ως ένας αραχιδονικός αναστολέας της 5-λιποξυγενάσης (5-LO) και αναστολέας της 1-κυκλοξυγενάσης (COX-1).
Кантарион (латински: hypericum perforatum) — повеќегодишна тревна билка од истоимената фамилија (Hypericaceae).
Кантарион е повеќегодишна тревна билка со разгранет корен. Стеблото е исправено, без лисја, со висината од 20 до 100 сантиметри. Цветовите се жолти, додека плодот е како ѕвонче. Цвета од мај до септември.
За да биде добро одгледано, земјиштето треба да биде средно богато со хранливи материи, топлината треба да е умерена како и светлината. Поради тоа, кантарионот најмногу успева во умерени предели и суптропска клима ширум светот. Кантарионот се состои од: хиперицин, изохиперицин, хиперозид, кверцетин, рутин, кверцитрин, биапигенин, аменофлавон, катехин, епикатехин, хлорогенска киселина, кафена киселина, хиперфлорин, каротеноиди, стероли, леукоаноцијани, етерично масло.
Kантарионот се користи како антидепресив, седатив и антибиотик, се користи надворешно и внатрешно. Активна супстанца е хиперфлорин. Екстрактот од кантарион ја зголемува концентрацијата неуротрансмитера седатив и на адреналин во синапсите. Маслото од кантарион (Oleum hyperici) e најшироко познато и се користи за ублажување и лечење на изгореници. Се добива со преливање на свежи цветови на кантарионот со маслиново масло. Кантарионовото масло се користи за надворешна употреба и за јадење. Освен тоа може да ја штити кожата од воспалениe, помага и ја негува сувата и испуканата кожа и може да се употребува и за масажа преку опуштање на мускулите и помага кај слабата циркулација. Маслото од кантарион не треба да се користи за заштита од сонце, бидејќи е фотосензитивно и може да предизвика промени на кожата, но при изгореници истото може да биде користено.
При истражувања спроведени во 2015 година во врска со антидепресивното дејство на кантарионот, било утврдено дека не е ефективен како други антидепресиви, и дека лекувањето од депресија со кантарион се должи на плацебо ефектот.[1]
Кантарионот е отровен за добитокот.[2]
Кантарион (латински: hypericum perforatum) — повеќегодишна тревна билка од истоимената фамилија (Hypericaceae).
Чойкаҳак– Hypericum perforatum (Зверобой продырявленный).
Чойкаҳак – растании бисёрсола буда, баландиаш то 1 метр мешавад.
Решааш – тиррешаи сернавда мешавад.
Пояаш – ростистодаи суфтаи дуќиррадор мебошад.
Баргҳояш – нишастаи мутаќобил, шаклашон – эллепсшакл ё ки камтар дарози – байзашакл (дар дарози 0,7-3,5 см ва дар паҳни 0,2-1,5 см) буда, дар танаи худ нуќтаҳои равғанини ғадуддор дорад, лаби паҳнаки барг сиҳати яклухт мебошад.
Хӯшагул – ҳорӯбаки - сипаршакли бисёргула.
Рангаш – зарди тилодор, гулбаргаш – 5 то дарози-эллепсшакл (1-2 см дар дарозӣ ва 0,4-0,5 см дар паҳнӣ) бо нуќтаҳои майдаи сиёҳи ғадуддор мебошад.
Мевааш – ќутичаи сеќисмае мебошад, ки дар дарунаш бисёр тухм ҷойгир шудааст (аз 45 то 100 дона).
Тухмаш – майдачаи дарозрӯя ё ки слиндршакл, рангаш ҷигарии-торик, дарозиашон то 1 мм мебошад. Вазни 1000 дона тухмӣ ба 0,10 -0,15 грамм баробар мебошад.
Чойкаҳак моҳҳои май-июл гул карда, моҳҳои сентябр-октябр тухм медиҳад.Чойкаҳак дар нишебиҳои адирҳо, лаби ҷӯйбору дарёчаҳо, байни алафзорҳо дар ҷойҳои серофтоби ноҳияҳои Зарафшон, Туркистон, Ҳисору – Дарвоз, Ҷанубу-Шарќи Тоҷикистон дар баландии 600-3000 метр мерӯяд.
Дар тиб қисми болоии гулкардаи растаниро истифода мебаранд. Аз даври ќадим чойкаҳакро ҳамчун растании дорувор истифода мебурданд. Чойкаҳакро аз бисёр бемориҳо истифода мебаранд, ҳамчун: зидди газаки гурда ва меъда ҳамчун ҷойҳои маҳкамшударо мекушодагӣ. Тухмии чойкаҳак меъдаро мустаҳкам менамояд ва дар ваќти касалиҳои дил ва ғайра истифода бурда мешавад. Чойкаҳак иштиҳои одамро нағз карда, кори рўдаҳоро нағз мекунад ва пешобро медавонад. Препаратҳои галенӣ, ки аз алафи чойкаҳак тайёр карда мешаванд ҳамчун хунманъкунанда ва зидди газзак истифода мебаранд.
Бо методи фармокологӣ исбот карда шудааст, ки алафи чойкаҳак ба худ хусусиятҳои давондани пешоб ва нест кардани кирмҳоро дорад. Шароби 10% ин алаф зидди острицаҳо (гименолепидоза) истифода мебаранд. Дар ветеринария аз шароби 20% -и алафи чойкаҳак эмульсияро дар асоси равғани вазелин тайёр карда, бо он захмҳои чорворо табобат менамоянд.
Сатторов Ҷ.С. Растаниҳои доруворӣ. Курси мухтасари лексия аз фанни «Растаниҳои доруворӣ». – Душанбе, 2007
Чойкаҳак– Hypericum perforatum (Зверобой продырявленный).
Чойкаҳак – растании бисёрсола буда, баландиаш то 1 метр мешавад.
Һары мәтрүшкә (рус. Зверобо́й продыря́вленный, Зверобо́й обыкнове́нный, лат. Hypéricum perforátum) — күп йыллыҡ үлән үҫемлек, бейеклеге 30-100 см. Июндән алып авгусҡа тиклем һары сәскә ата, июнь-сентябрҙә орлоғо өлгөрә.
Европала Атлантик океандан алып Себер, Монголия, Ҡытайға тиклем таралған. Төньяҡ Африкала осрай. Күсерелгән үҫемлек булараҡ Яңы Зеландия, Япония, Төньяҡ һәм Көньяҡ Америкала үҫә. Үҫемлек урман ситендә, туғайҙарҙа, урман яландарҙа үҫә. Башҡортостанда киң таралған, бигерәк тә Көньяҡ Уралда күпләп осрай.
Дауаға ярағаны борондан билдәле.
Дарыуға уның япрағы ваҡ ҡына тишеклеһен ҡулланалар. Уның составында дуплау матдәләре, эфир майы, β-ситостерин, тритерпен (сапонин), С витамины , E, флавоноид (гиперозид, рутин), антрахинон, макро- һәм микроэлемент һәм башҡа биологик актив матдәләр, гиперицин буяу матдәһе бар.
Төнәтмәһен, настойкаһын ашҡаҙан-эсәк ауырыуҙарын, бауыр һәм үт ҡыуығын дауалағанда ҡулланлар, тамаҡ шешкәндә һарҡынтыһы менән сайҡаталар. Бөйөр, артрит, радикулит булғанда ла ҡулланалар. Ҡатын-ҡыҙ ауырыуҙары, балаларҙа диатез булғанда файҙаһы тейә. Үпкә туберкулеҙы булғанда ыңғай йоғонтоһо күҙәтелә. Халыҡ медицинаһында башҡа бик күп сирҙәргә ҡаршы ла файҙаланалар.
Һары мәтрүшкәне башҡа төр дарыуҙар эскәндә бик һаҡ ҡулланырға кәрәк. Беренсе сиратта иммуносупрессанттар менән бер ваҡытта эсеү тыйыла.
Һары мәтрүшкә (рус. Зверобо́й продыря́вленный, Зверобо́й обыкнове́нный, лат. Hypéricum perforátum) — күп йыллыҡ үлән үҫемлек, бейеклеге 30-100 см. Июндән алып авгусҡа тиклем һары сәскә ата, июнь-сентябрҙә орлоғо өлгөрә.
.JPG)
.jpg)
