Veronica fruticans Jacq.

Przetacznik krzewinkowy (Veronica fruticans) – gatunek rośliny należący do rodziny babkowatych (Plantaginaceae), w systemach XX-wiecznych klasyfikowany zwykle do trędownikowatych (Scrophulariaceae). Występuje w Europie i na Grenlandii^[2]. W Polsce wyłącznie w Tatrach i Pieninach.

Morfologia

Pokrój

Niski półkrzew osiągający wysokość zaledwie 5–20 cm. Oprócz pędów kwiatowych wytwarza liczniejsze pędy płonne. Cała roślina jest delikatnie omszona.

Łodyga

Prosta, wzniesiona, delikatnie omszona i nierozgałęziająca się.

Liście

Dość grube i lśniące. Mają podługowaty lub odwrotnie jajowaty kształt i całobrzegą lub delikatnie tylko karbowaną i piłkowaną blaszkę. Wyrastają na krótkich ogonkach, lub są siedzące. Najniższe liście nie są większe od pozostałych i podczas kwitnięcia rośliny często są już uschnięte. Nie tworzą różyczki liściowej.

Kwiaty

Na jednej łodydze wyrasta po kilka kwiatów o ciemno-lazurowoniebieskiej barwie, tworząc groniasty kwiatostan. Kółkowa korona z bardzo krótką rurką ma średnicę 10–15 mm. Szypułki kwiatów dłuższe od przysadek i wzniesione. 4 wolne i delikatnie omszone działki o podługowatołopatkowatym kształcie, 4 płatki korony z dobrze widoczną, ciemniejszą nerwacją.

Owoc

Podłużnie jajowata, mocno spłaszczona i zwężająca się ku górze torebka o długości 6-9 mm. Pęka 4 szwami. Nasiona żółtej barwy, tarczkowate, spłaszczone.

Biologia i ekologia

Rozwój

Bylina, chamefit, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do sierpnia.

Siedlisko

Porasta szczeliny skalne, piargi, niskie murawy naskalne. Występuje od regla dolnego po piętro halne.

Fitosocjologia

Gatunek charakterystyczny dla klasy Asplenietea rupestria^[3].

Zobacz też: Rośliny tatrzańskie.

Przypisy

Bibliografia

1. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
2. Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.