Bangbung uncal (basa Inggris: Stag beetle, basa Malayu: Kumbang rusa), nyaéta salah sahiji rupi bangbung anu jumlahna 12.000 spésiés di kaluwarga Lucanidaé. Bangbung uncal kaasup kana 4 subfamili [1]. Sababaraha spésiés tumuwuh langkung ti 12 cm (4.8 inchi ), nanging lolobana tumuwuh 5 cm (2 inchi ).[2]
Bangbung uncal dina Basa Inggris disebut stag beetle. Disebut kitu téh ku sabab boga tanduk gedé nu kapanggih dina awak jalu, wangunna ranggaék siga tanduk uncal. Spésiés anu aya di Éropa mangrupa ''Lucanus Cervus'', nanging di Inggris mah disebut "Stag Beetle". Pliny the Elder nyatet nami Lucanus asalna ti wewengkon di Italia Lucania nu mana bangbung uncal dipaké minangka jimat jeung kecap cervus nu hartina uncal.
Bangbung uncal jalu ngagunakeun tanduk pikeun paraséa supaya meunangkeun bikang. Nanging bangbung uncal ogé gelut kumargi parebut inuman sapertos geutah pohon jeung buah buruk.
Bangbung uncal bikang biasana leuwih leutik ti jalu, ku sabab éta tandukna leuwik leutik. Nanging capitanana leuwih matak nyeri ti batan capitan jalu. Larva bangbung uncal bikang tiasa dibéntenkeun kelirna ti bangbung uncal jalu. Anu bikang, kelir tonggongna leuwih koneng batan nu jalu.
Larva kumbang rusa hirup di handapan taneuh sababaraha warsih ngahakanan régang pohon. Saatos éta, larva tumuwuh ngaliwatan 3 babak dugi ka robih jadi kepongpong. Di babak ieu, kepongpong nyumput dina sél kepongpong. Saatos kepongpong, bangbung uncal robah kaayaan jadi bangbung sawawa.
Ukuran tanduk bangbung uncal anu jalu aya sababaraha rupa. Perkawis ieu disebut skala hubungan. Faktorna tiasa ti lingkungan atawa génétik.
Ieu mangrupa macem-macem rupi bangbung uncal..
Bangbung uncal (basa Inggris: Stag beetle, basa Malayu: Kumbang rusa), nyaéta salah sahiji rupi bangbung anu jumlahna 12.000 spésiés di kaluwarga Lucanidaé. Bangbung uncal kaasup kana 4 subfamili . Sababaraha spésiés tumuwuh langkung ti 12 cm (4.8 inchi ), nanging lolobana tumuwuh 5 cm (2 inchi ).
Chián-ku-á (hàn-jī: 剪龜仔), mā hō-chò chián-á-thâng (剪仔蟲), ka-to-thâng (鉸刀蟲), sī chi̍t khoán ku-á, ū chi̍t tuì chhin-chhiūⁿ ka-to ê chhio̍k-kak.
Bi de Eckerbullen (Lucanidae) hannelt sik dat um en Familie mank de Kävers (Coleoptera). Se weert to de Böverfamilie Scarabaeoidea torekent. De Familie kummt up de ganze Welt vör. Dor höört bi 1.300 Aarden to, de sik in bi 110 Geslechter updelen laat.[1]Bi veel Aarden verscheelt sik Heken un Seken bannig. Gegen de Seken over hefft de Heken bi düsse Aarden dannige Mandibeln mit allerhand Tacken doran. In Europa sünd bither to 14 Aarden ut 6 Geslechter funnen wurrn. In Middeleuropa finnt sik 7 Aarden, dormank de bekannte Eckerbull (Lucanus Cervus). Eckerbullen kann vundeswegen ok nich bloß de Familie Lucanidae menen, man ok de Mehrtahl vun Kävers ut de Aart Lucanus Cervus.
De Kävers sünd 8 bit hen to 90 Millimeters lang. De Mundwarktüge reckt na vörn hen, de Kopp is nich afknickt na unnen hen. De Mandibel verscheelt sik vun’e Grötten her bi Heken un Seken.
Normolerwiese leevt de Kävers an Holtrottels oder an Doodholt in Nadel- un in Loofwoold. De Budden sünd in Doodholt to finnen, ok tohopen mit de adulten Deerter. Bloß de Budden ut dat Geslecht Colophon leevt in’e Eer un freet Humus un Wuddeln. Bi allerhand Aarden dreegt de Imagines keen Flunken un freet wohrschienlich ok nix. Annere Aarden gaht hen un wenn an Blöten oder Boomwunnen ran, wo Ssapp uttreden deit. De Budden könnt Luud geven dör Stridulatschoon.
Hier weert all Unnerfamilie uptellt, dorto ok de Aarden, de in Europa leevt:[2]
Bi de Eckerbullen (Lucanidae) hannelt sik dat um en Familie mank de Kävers (Coleoptera). Se weert to de Böverfamilie Scarabaeoidea torekent. De Familie kummt up de ganze Welt vör. Dor höört bi 1.300 Aarden to, de sik in bi 110 Geslechter updelen laat.Bi veel Aarden verscheelt sik Heken un Seken bannig. Gegen de Seken over hefft de Heken bi düsse Aarden dannige Mandibeln mit allerhand Tacken doran. In Europa sünd bither to 14 Aarden ut 6 Geslechter funnen wurrn. In Middeleuropa finnt sik 7 Aarden, dormank de bekannte Eckerbull (Lucanus Cervus). Eckerbullen kann vundeswegen ok nich bloß de Familie Lucanidae menen, man ok de Mehrtahl vun Kävers ut de Aart Lucanus Cervus.
Бугукоңуздар (тукум) (лат. Lucanidae, Latreille 1804).
Еленчиња или еленаци[1] (науч. Lucanidae) — семејство од 1.200 видови на тврдокрилни инсекти што се групираат во четири потсемејства[2] Неки видови достигнуваат 12 см, но највеќето растат до 5 см.
Мажјаците ги користат вилиците за борба со соперници исто како што тоа го прават елените со нивните рогови. Повод за борба се женки за парење и храна како растителни сокови и скапани овошки. Но покрај нивниот застрашувачки изглед, еленчињата не напаѓаат луѓе.
Женките се помали од мажјаците и имаат помали вилици. Додека се ларви, можат да се разпознаат по кремастите јајници што можат да се забележат во подолниот дел на грбот, под кожата.
Ларвите неколку години се хранат со гнили стебла на листопадни дрва, и минуваат низ 3 фази пред конечно да се изведат од кукла во посебна ќелија изработена од дрвени деланки и земја. Во последната фаза, ларвите на некои видови знаат да достигнат големина на човечки прст.
Во Република Македонија живее само еден вид — еленчето (Lucanus cervus)[1]. Ова е најголемиот тврдокрилен инсект во земјата, и достигнува до 8 см во должина. Живее највеќе во дабови шуми, во изгниени стебла. Видот е заштитен со закон поради постепеното исчезнување[3].
Еленчиња или еленаци (науч. Lucanidae) — семејство од 1.200 видови на тврдокрилни инсекти што се групираат во четири потсемејства Неки видови достигнуваат 12 см, но највеќето растат до 5 см.
Мажјаците ги користат вилиците за борба со соперници исто како што тоа го прават елените со нивните рогови. Повод за борба се женки за парење и храна како растителни сокови и скапани овошки. Но покрај нивниот застрашувачки изглед, еленчињата не напаѓаат луѓе.
Женките се помали од мажјаците и имаат помали вилици. Додека се ларви, можат да се разпознаат по кремастите јајници што можат да се забележат во подолниот дел на грбот, под кожата.
Ларвите неколку години се хранат со гнили стебла на листопадни дрва, и минуваат низ 3 фази пред конечно да се изведат од кукла во посебна ќелија изработена од дрвени деланки и земја. Во последната фаза, ларвите на некои видови знаат да достигнат големина на човечки прст.