Apapik an mêrgîsa malan (Gekkonidae), famîleyekî qirtîşan (Lacertilia)e.
Li malan tên dîtin. Bi Quncikên malan da xwe digirin bi kelmêşan û kurmikên biçûk xwe xwedî dikin. Cureyên xwe pirin. Li Kurdistanê ter pir cureyekî xwe yî reşik tê dîtin.
Nêzî 51 cins û 945 cureyên apapikan hatine danasîn ta dema niha[1][2][3][4][5][6]:
Apika pêçî-pel ya xarê (Afrogecko porphyreus)
Apik an apapika gurî (Hemidactylus turcicus)
Apika malan (Hemidactylus frenatus)
Apapik an mêrgîsa malan (Gekkonidae), famîleyekî qirtîşan (Lacertilia)e.
Cakcak nyaéta kadal anggota famili Gekkonidae, ukuranna kawilang leutik-sedeng, hirup di wewengkon iklim haneut di sakuliah dunya. Teu ilahar jeung bangsa kadal lianna, cakcak mah sok disada dina interaksi jeung cakcak lianna. Kaistiméwaan lianna nyaéta kamampuhna pikeun napak dina bahan vértikal nu lemes. Di wewengkon iklim haneut mah cakcak téh dalit pisan dina kahirupan manusa sapopoé, sabab sok aya di lingkungan jero paimahan, komo ku sipatna nu sok ngahakan serangga nu sok ngaganggu (misalna reungit).
Aya sababaraha spésiés cakcak nu parténogenik, bikangna bisa endogan tanpa kudu jalangan jeung jalu.
Dina kaélmuan, nu jadi béntangna téh nyaéta dampal sukuna, sabab bisa napel kana rupa-rupa bahan tanpa maké cairan atawa tegangan beungeut cai.
Cakcak nyaéta kadal anggota famili Gekkonidae, ukuranna kawilang leutik-sedeng, hirup di wewengkon iklim haneut di sakuliah dunya. Teu ilahar jeung bangsa kadal lianna, cakcak mah sok disada dina interaksi jeung cakcak lianna. Kaistiméwaan lianna nyaéta kamampuhna pikeun napak dina bahan vértikal nu lemes. Di wewengkon iklim haneut mah cakcak téh dalit pisan dina kahirupan manusa sapopoé, sabab sok aya di lingkungan jero paimahan, komo ku sipatna nu sok ngahakan serangga nu sok ngaganggu (misalna reungit).
Aya sababaraha spésiés cakcak nu parténogenik, bikangna bisa endogan tanpa kudu jalangan jeung jalu.
Dina kaélmuan, nu jadi béntangna téh nyaéta dampal sukuna, sabab bisa napel kana rupa-rupa bahan tanpa maké cairan atawa tegangan beungeut cai.
Chăng-kō̤ Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄ Háng-cê gì bēng-buōng. / 參考閩東語漢字其版本。
Ciēng (䗃) sê siŏh cṳ̄ng siēu-hìng hĕ̤k-ciā dṳ̆ng-hìng gì dô-dâing (ék-buăng 4cm - 40cm), sĕng-uăk diŏh sié-gái ké-hâiu ŭng-nōng gì dê-huŏng. Duâi-buô-hông ciēng dŭ sê găk tiĕng buóh áng gâe̤ng màng-buŏ sèng-âu uăk-dông, siăh tè̤ng-ngiê. Ciēng iâ sĕng-uăk diŏh ìng-lôi bùng-găng gì chiòng gâe̤ng tiĕng-huă-bēng lā̤.
Ciēng, Hók-chiăng giéu chió-ciēng (厝䗃). Mìng-chiăng giéu sièng-chṳ̄ (檐鼠), Dĕ̤ng Mā-lài-să̤-ā gì Hók-ciŭ-nè̤ng iâ ciŏng-uâng giéu. Iù-kă̤ giéu piák-chṳ̄ (壁鼠). Iâ ô piék-hū (壁虎) gì gōng-huák, gâe̤ng Pū-tŭng-uâ siŏh-iông.
Gekkonsimonlar (Gekkonidae), changalbarmoqlilar — kaltakesaklar oilasi. Uz. 30 sm cha. Boshi katta, gʻadir-budur tangachalar bilan qoplangan. Oyoqlari yaxshi rivojlangan, barmoqlari keng . Barmoqlarining osti shox plastinkali mayda soʻrgʻichlar (qillar) bilan qoplangan. Soʻrgʻichlari va changal barmoqlari yordamida G. devor, daraxt, qoya, jar kabi tik joylarda, hatto, oyna betida yura oladi. Dumi sinuvchan, singan qismi qaytadan oʻsib chiqadi (qarang Regeneratsiya). G. tovush chiqaradi. Rangi och kulrang yoki toʻq jigarrang . Ular har xil mayda hasharotlar, lichinkalar, oʻrgimchaklar bilan oziqlanadi. 480 tacha turi maʼlum. Tropik, subtropik va moʻʼtadil iqlimda, jumladan, Qozogʻiston, Oʻrta Osiyo, Kavkaz va Qrimda tarqalgan. Ayrim turlari Qizil kitobga kiritilgan. G. tunda faol harakat qiladi. Oʻzbekistonda 8 turi uchraydi. Dasht va choʻllarda, loydan qurilgan eski imoratlar devorida yashaydi. Choʻldagi turlari in kovlaydi. Oʻzbekistonda kaltakesaklardan odamlar hazar qiladi. Vaholanki, G. beozor jonivor boʻlib, zararli hasharotlarni yeb foyda keltiradi. G.ning tipik vakillaridan: Turkiston harom kaltakesagi; taroq barmoqli gekkon, parrak dumli gekkon va b. maʼlum.
Gekkonsimonlar (Gekkonidae), changalbarmoqlilar — kaltakesaklar oilasi. Uz. 30 sm cha. Boshi katta, gʻadir-budur tangachalar bilan qoplangan. Oyoqlari yaxshi rivojlangan, barmoqlari keng . Barmoqlarining osti shox plastinkali mayda soʻrgʻichlar (qillar) bilan qoplangan. Soʻrgʻichlari va changal barmoqlari yordamida G. devor, daraxt, qoya, jar kabi tik joylarda, hatto, oyna betida yura oladi. Dumi sinuvchan, singan qismi qaytadan oʻsib chiqadi (qarang Regeneratsiya). G. tovush chiqaradi. Rangi och kulrang yoki toʻq jigarrang . Ular har xil mayda hasharotlar, lichinkalar, oʻrgimchaklar bilan oziqlanadi. 480 tacha turi maʼlum. Tropik, subtropik va moʻʼtadil iqlimda, jumladan, Qozogʻiston, Oʻrta Osiyo, Kavkaz va Qrimda tarqalgan. Ayrim turlari Qizil kitobga kiritilgan. G. tunda faol harakat qiladi. Oʻzbekistonda 8 turi uchraydi. Dasht va choʻllarda, loydan qurilgan eski imoratlar devorida yashaydi. Choʻldagi turlari in kovlaydi. Oʻzbekistonda kaltakesaklardan odamlar hazar qiladi. Vaholanki, G. beozor jonivor boʻlib, zararli hasharotlarni yeb foyda keltiradi. G.ning tipik vakillaridan: Turkiston harom kaltakesagi; taroq barmoqli gekkon, parrak dumli gekkon va b. maʼlum.
Siān-thâng-á sī sio̍k tī Gekkonidae-kho ê sió-tiong-hêng sì-kha-choâ, kiàn-nā sī khì-hāu siō-lo̍h ê só͘-chāi to ū-tè-chhoē. Siān-thâng ê kiò-siaⁿ ū te̍k-sû: in "sio-chioh-mn̄g" ê sî-chūn ē hoat-chhut ? ê siaⁿ-im. Chē-chē chióng chéng ū te̍k-sû ê kha-cháiⁿ-thâu-á hō͘ in ē-tit peh chiūⁿ ku̍t-liu ê piáu-bīn, mā ū hoat-tō͘ tah tiàm thian-pông pê. Chit-khoán kang-hu tì-tio̍h kho-ha̍k-ka tùi in ū chhù-bī.
Siān-thâng khah chē seⁿ chò thô͘-sek ia̍h àm-phú-sek, hêng-khu lio̍h-á sêng chhiū-leng, phoê bīn-téng ū iù hoe. Pō͘-hūn ê chéng ū piàn-sek ê châi-tiāu. Mā ū koá ū iáⁿ-ba̍k ê sek-chúi.
Gekkonidae-kho ē-kha pun 5 ê a-kho. Ū chi̍t-koá chéng koàn-sì tī chhù--ni̍h khiā-khí. Tong-tē ê lâng it-poaⁿ kā in tòng-chò chhù ê 1 pō͘-hūn, bē khì kā koáⁿ.
Kho: Gekkonidae
Siān-thâng-á sī sio̍k tī Gekkonidae-kho ê sió-tiong-hêng sì-kha-choâ, kiàn-nā sī khì-hāu siō-lo̍h ê só͘-chāi to ū-tè-chhoē. Siān-thâng ê kiò-siaⁿ ū te̍k-sû: in "sio-chioh-mn̄g" ê sî-chūn ē hoat-chhut ? ê siaⁿ-im. Chē-chē chióng chéng ū te̍k-sû ê kha-cháiⁿ-thâu-á hō͘ in ē-tit peh chiūⁿ ku̍t-liu ê piáu-bīn, mā ū hoat-tō͘ tah tiàm thian-pông pê. Chit-khoán kang-hu tì-tio̍h kho-ha̍k-ka tùi in ū chhù-bī.
Siān-thâng khah chē seⁿ chò thô͘-sek ia̍h àm-phú-sek, hêng-khu lio̍h-á sêng chhiū-leng, phoê bīn-téng ū iù hoe. Pō͘-hūn ê chéng ū piàn-sek ê châi-tiāu. Mā ū koá ū iáⁿ-ba̍k ê sek-chúi.
Gekkonidae-kho ē-kha pun 5 ê a-kho. Ū chi̍t-koá chéng koàn-sì tī chhù--ni̍h khiā-khí. Tong-tē ê lâng it-poaⁿ kā in tòng-chò chhù ê 1 pō͘-hūn, bē khì kā koáⁿ.
Las tarentas son de reptils de la familha dels geconids (Gekkonidae). N'existisson aperaquí 650 espècias distribuidas dins las zònas tropicalas e subtropicalas per tot lo mond, inclusent lo Bacin Mediterranèu al limit nòrd de distribucion. Sonque se'n tròban quatre espècias en Euròpa.
Son principalament nocturnas, mas dins las regions temperadas se pòdon veire activas durant lo jorn. Gaireben totas las tarentas son capablas d'emetre de sons que pòdon anar d'un pichon crit, dins las espècias mai pichonas, a un lairet estrident. Son de grands escalaires, presentan de coissinets aderents als dets. Aqueles coissinets son recobèrts per d'estructuras microscopicas semblant de pels, nomenadas "setes", que lor permeton d'escalar sus de de superfícias lisas.
Las tarentas son de reptils de la familha dels geconids (Gekkonidae). N'existisson aperaquí 650 espècias distribuidas dins las zònas tropicalas e subtropicalas per tot lo mond, inclusent lo Bacin Mediterranèu al limit nòrd de distribucion. Sonque se'n tròban quatre espècias en Euròpa.
Tekèk, Tokèk, Gecko lan sapanunggalé tansah sapaduluran karo kulawarganing kadhal utawa ing basa latiné kalebu kulawarga Gekonidae. Ukurané rupa-rupa, ana kang cilik lan uga ana kang gedhé, racaké ukuran tekèk iku luwih gedhé tinimbang cecek.
Keliré tekèk ana akèh. Ana kang warnané soklat, ana kang wujud bathik kaya ta ijo, biru, utawa ireng-putih.
Tekèk uripé ana ing alas, lan ana kang urip ning omahé manungsa. Yèn ing omahé manungsa, tekèk bisa dirungokaké swarané kang uniné tek-kèèk, tek-kèèèk. Dadi saka kono dijenengaké tekèk.
Ing nagara manca, tekèk wis akèh kang ndadèkaké kéwan klangenan, lan ana organisasi kang ngurusi tekèk iki.
Marga Gekko nyebar ing Asia Kidul lan Asia Kidul-wétan, mangalor tekan Koréa lan Jepang, mangétan—nglintasi Kapuloan Nuswantara lan Filipina—tekan Kapuloan Solomon lan Santa Cruz ing Pasifik.[1]
Tèkèk mempèr cecek mawa ukuran sedheng nganti gedhé. Kulit geger katutupi déning sisik-sisik granular, campur karo bintil-bintil kang rada gedhé. Pupil mata jejeg wangun jorong, kanthi pinggiran mawa gerigi. Driji-driji sikil ngarep lan mburi tuwuh sampurna, saya amba ing pucuk, sok-sok mawa slaput ing antarané pangkal driji, cakar (kuku) ana ing driji-driji sisih njaba, sisih ngisor driji kanthi sadhèrètan bantalan panèmpèl (diarani scansor) kang nrembaka becik lan ora kabelah (kapérang). Ana uga pori-pori preanal utawa preano-femoral, sarta bintil post-anal.[1]
Kéwan iki akèh-akèhé aktif nalika soré lan wengi, sanajan swara undanganné sok-sok keprungu nalika awam. Tokèk mapan ing bolongan wit-witan ing alas utawa ing rekahan batuan utawa guwa; nanging sapérangan jinisé uga adhaptasi karo lingkungan manungsa lan asifat komensil. Tekèk mburu manéka gegremet lan invertebrata liya minangka pakanané, sanajan uga ora wegah mangsa vertebrata liya kang luwih cilik ukurané. Tekèk wadon racaké ngetokaké sapasang endhog, kang disimpen dhèmpèt ing pojok bolongan utawa tèmbok. Papan nyimpen endhog iki biyasa digunakaké bola-bali déning tekèk kang padha.[1]
Tekan seprené kacathet ana 44 spésies kang dianggep valid[2]:
Tekèk, Tokèk, Gecko lan sapanunggalé tansah sapaduluran karo kulawarganing kadhal utawa ing basa latiné kalebu kulawarga Gekonidae. Ukurané rupa-rupa, ana kang cilik lan uga ana kang gedhé, racaké ukuran tekèk iku luwih gedhé tinimbang cecek.
Keliré tekèk ana akèh. Ana kang warnané soklat, ana kang wujud bathik kaya ta ijo, biru, utawa ireng-putih.
Tekèk uripé ana ing alas, lan ana kang urip ning omahé manungsa. Yèn ing omahé manungsa, tekèk bisa dirungokaké swarané kang uniné tek-kèèk, tek-kèèèk. Dadi saka kono dijenengaké tekèk.
Ing nagara manca, tekèk wis akèh kang ndadèkaké kéwan klangenan, lan ana organisasi kang ngurusi tekèk iki.
Marga Gekko nyebar ing Asia Kidul lan Asia Kidul-wétan, mangalor tekan Koréa lan Jepang, mangétan—nglintasi Kapuloan Nuswantara lan Filipina—tekan Kapuloan Solomon lan Santa Cruz ing Pasifik.
A zazzamita è nu rettili du geniri "Tarentola mauritanica" (famigghia dî Geconidi) di 'n culuri griggiu o marrò, mancia nzetti e non è periculusu pp' e cristiani.
Stu rettili nutturnu pari na lucertola, c'havi jìta a spàtula ccu lameddi adesivi ca ci permettunu di caminari supra i muri, è tipicu de posti mediterranei temperati.
Nta pruvincia di Cartanissetta a chiamanu tignusu, nta pruvincia di Rausa è chiamata macari passiaturi. U Tiraciatu ie n'autra specie di rettili.
Геккондор (лат. Gekkonidae) — кескелдириктердин бир тукуму: буларга кыйла түр жана уруу кирет: Хассельквис желпуур манчалуу геккону (лат. Ptyodactylus hasselquistii), Каспий жылаңач манча геккону (Gymnodactylus caspius), жылаңач манча сур геккон (G. russowi), Туркстан жылаңач манча геккону (G. fedtschenkoi), таракманча геккон (Crossobamon ebersmanni), жашыл геккон (Naultinus elegans), Көп жумуру манча геккону (Sphaerodactylus copei), Крым геккону (Tymnodactylus kotschyimorpha), Европа жалпак манча геккону (Phyllodactylus europaeus), Австралия жалбыраккуйрук геккону (Phyllurus cornutus), калаккуйрук геккон (Ptychozoon homalocephalum), Мадагаскар күндүзгү геккону (Phelsuma madagascariensis), Мадагаскар жалпак куйрук геккону (Ph. laticauda), коңулчул геккон (Gymnodctylus covernicolus), жарты манча геккон (Hemidactylus mabouja), түрктүн жарты манча геккону (Turcicus), жалпак куйрук геккон (Uroplatus fimbriatus), Жер-Орто деңизи геккону (Gymnodactylus kotschyi), боздоң геккону (Tarentola mauritanica), сцинксымак геккон (Teratoscincus scincus), Петри ичке манча геккону (Stenodactylus petrii), Австралия тикен куйрук геккону (Dyplodactylus spinigerus), турпукуйрук геккон (Nephrurus asper), желпүүрманча геккондор (уруу) (Ptyodactylus), жылаңач манча геккондор (уруу) (Gymnodactylus), күндүзгү геккондор (топ), ийинчил геккондор (уруу) (Coleonyx), жумуру манча геккондор (уруу) (Sphaerodactylus), келескуйрук геккондор (уруу) (Agamura), жалпак манча геккондор (уруу) (Phyllodactylus), түнкү геккондор (топ), жалпак куйрук геккондор (уруу) (Uroplatus), жарты манча геккондор (уруу) (Hemidactylus), ичке манчалуу геккондор (уруу) (Stenodactylus), урчукманча геккондор (уруу) (Gonatodes), жазы манча геккондор (уруу) (Tarentola).
Геккондор (лат. Gekkonidae) — кескелдириктердин бир тукуму: буларга кыйла түр жана уруу кирет: Хассельквис желпуур манчалуу геккону (лат. Ptyodactylus hasselquistii), Каспий жылаңач манча геккону (Gymnodactylus caspius), жылаңач манча сур геккон (G. russowi), Туркстан жылаңач манча геккону (G. fedtschenkoi), таракманча геккон (Crossobamon ebersmanni), жашыл геккон (Naultinus elegans), Көп жумуру манча геккону (Sphaerodactylus copei), Крым геккону (Tymnodactylus kotschyimorpha), Европа жалпак манча геккону (Phyllodactylus europaeus), Австралия жалбыраккуйрук геккону (Phyllurus cornutus), калаккуйрук геккон (Ptychozoon homalocephalum), Мадагаскар күндүзгү геккону (Phelsuma madagascariensis), Мадагаскар жалпак куйрук геккону (Ph. laticauda), коңулчул геккон (Gymnodctylus covernicolus), жарты манча геккон (Hemidactylus mabouja), түрктүн жарты манча геккону (Turcicus), жалпак куйрук геккон (Uroplatus fimbriatus), Жер-Орто деңизи геккону (Gymnodactylus kotschyi), боздоң геккону (Tarentola mauritanica), сцинксымак геккон (Teratoscincus scincus), Петри ичке манча геккону (Stenodactylus petrii), Австралия тикен куйрук геккону (Dyplodactylus spinigerus), турпукуйрук геккон (Nephrurus asper), желпүүрманча геккондор (уруу) (Ptyodactylus), жылаңач манча геккондор (уруу) (Gymnodactylus), күндүзгү геккондор (топ), ийинчил геккондор (уруу) (Coleonyx), жумуру манча геккондор (уруу) (Sphaerodactylus), келескуйрук геккондор (уруу) (Agamura), жалпак манча геккондор (уруу) (Phyllodactylus), түнкү геккондор (топ), жалпак куйрук геккондор (уруу) (Uroplatus), жарты манча геккондор (уруу) (Hemidactylus), ичке манчалуу геккондор (уруу) (Stenodactylus), урчукманча геккондор (уруу) (Gonatodes), жазы манча геккондор (уруу) (Tarentola).
Гекони или мацаклини (науч. Gekkonidae) — семејство гуштери со преку 950 опишани видови респоредени во вкупно 51 род.[1][2][3][4][5][6] Позастапени родови се домашните гуштерчиња или домашни гекони (Hemidactylus), дамчестите гекони или „токе“ (Gekko gecko) и дневните гекони (Phelsuma). Геконите живеат низ целиот свет, а особено во тропските предели со висок степен на биоразновидност.
Типичен за Македонија и регионот е балканскиот гекон, народно наречен и „куќно гуштерче“ (Cyrtopodion kotschyi).[7]
Во семејството гекони спаѓаат следниве родови:
Гекони или мацаклини (науч. Gekkonidae) — семејство гуштери со преку 950 опишани видови респоредени во вкупно 51 род. Позастапени родови се домашните гуштерчиња или домашни гекони (Hemidactylus), дамчестите гекони или „токе“ (Gekko gecko) и дневните гекони (Phelsuma). Геконите живеат низ целиот свет, а особено во тропските предели со висок степен на биоразновидност.
மரப்பல்லி (Gecko) என்பது உலகெங்கும் உள்ள மித வெப்பப் பகுதிகளில் காணப்படும் பல்லி ஆகும். இவை 1.6 செமீ முதல் 60 செமீ நீளம் வரை உள்ளன. இவற்றால் கண் சிமிட்ட இயலாது. இவற்றின் கருவிழித்திரைக்குள் இருளில் விரிவடையும் ஒரு நிலைத்த ஆடி உண்டு. இவை தமது நீளமான நாக்கைக் கொண்டு கண்ணைச் சுத்தம் செய்து தூசு விழாமல் பார்த்துக் கொள்கின்றன. இவற்றில் இரவாடும் இனங்களுக்கு மிகச் சிறப்பான கண் பார்வை உண்டு; மாந்தக் கண்களைக் காட்டிலும் 350 மடங்கு ஒளியுணர்வு கொண்டவை.[6]
பல்லி வகைகளிலேயே மரப்பல்லிகள் எழுப்பும் ஒலி தனித்துவம் மிக்கது. மற்ற மரப்பல்லிகளுடன் உறவாட இந்த ஒலிகள் உதவுகின்றன. பல்லி வகைகளிலேயே மரப்பல்லிகள் தாம் கூடுதல் இனங்களைக் கொண்டுள்ளன. தோராயமாக உலகெங்கும் 1500 இனங்களைக் கொண்டுள்ளன.
புதிய இலத்தீனிலும் ஆங்கிலத்திலும் உள்ள gekko, gecko என்ற சொற்கள், இந்தோனேசிய, மலாய் மொழிகளில் உள்ள gēkoq என்ற சொல்லில் இருந்து வருகிறது. இச்சொல், இப்பல்லிகள் எழுப்பும் ஒலியை ஒத்துள்ளன.[7]
மரப்பல்லி (Gecko) என்பது உலகெங்கும் உள்ள மித வெப்பப் பகுதிகளில் காணப்படும் பல்லி ஆகும். இவை 1.6 செமீ முதல் 60 செமீ நீளம் வரை உள்ளன. இவற்றால் கண் சிமிட்ட இயலாது. இவற்றின் கருவிழித்திரைக்குள் இருளில் விரிவடையும் ஒரு நிலைத்த ஆடி உண்டு. இவை தமது நீளமான நாக்கைக் கொண்டு கண்ணைச் சுத்தம் செய்து தூசு விழாமல் பார்த்துக் கொள்கின்றன. இவற்றில் இரவாடும் இனங்களுக்கு மிகச் சிறப்பான கண் பார்வை உண்டு; மாந்தக் கண்களைக் காட்டிலும் 350 மடங்கு ஒளியுணர்வு கொண்டவை.
பல்லி வகைகளிலேயே மரப்பல்லிகள் எழுப்பும் ஒலி தனித்துவம் மிக்கது. மற்ற மரப்பல்லிகளுடன் உறவாட இந்த ஒலிகள் உதவுகின்றன. பல்லி வகைகளிலேயே மரப்பல்லிகள் தாம் கூடுதல் இனங்களைக் கொண்டுள்ளன. தோராயமாக உலகெங்கும் 1500 இனங்களைக் கொண்டுள்ளன.
புதிய இலத்தீனிலும் ஆங்கிலத்திலும் உள்ள gekko, gecko என்ற சொற்கள், இந்தோனேசிய, மலாய் மொழிகளில் உள்ள gēkoq என்ற சொல்லில் இருந்து வருகிறது. இச்சொல், இப்பல்லிகள் எழுப்பும் ஒலியை ஒத்துள்ளன.
တောက်တဲ့သည် သစ်ပင်များပေါ်တွင်နေသော သတ္တဝါဖြစ်သည်။ ပုံစံမှာအိမ်မြှောင်နှင့်တူပြီးအရွယ်ပိုကြီးသည်။ အိမ်မြှောင်များကဲ့သို့နံရံများ၊ မျက်နှာကြက်များပေါ်တွင် ကပ်နေနိုင်သည်။ "တောက်တဲ့၊ တောက်တဲ့" ဟုအော်မြည်လေ့ရှိသဖြင့် တောက်တဲ့ဟုခေါ်ခြင်းဖြစ်သည်။ တောက်တဲ့အော်သည့်အကြိမ်ကို မိုးလား၊ လေလားဟု လိုက်အော်ရင်းကလေးများ မိုးဗေဒင်တွက်ကြသည်။ တောက်တဲ့ချေးသည် အဆိပ်ဖြစ်စေသည်။ အထူးသဖြင့်တောက်တဲ့နက်ချေးသည် အဆိပ်ပြင်းသည်ဟုဆိုကြသည်။ အာခေါင်နီတောက်တဲ့ကိုက်ခံရလျှင်သေတတ်သည်ဟုလည်းဆိုကြသည်။ တောက်တဲ့သည် အကြောင်းတစ်စုံတရာကြောင့်လန့်ဖျတ်ပြီး လူပေါ်ကပ်လာပါက ခွာမရဖြစ်သည်။ မိုးခြိမ်းမှပြန်ကွာကျသည်ဟုပြောလေ့ရှိကြသည်။ ယခုအခါတောက်တဲ့သည် ခုခံအားကျဆင်းမှုရောဂါ(AIDS)ကို ကုသနိုင်သည်ဟု တရုတ်နိင်ငံမှ အဝယ်များသောကြောင့် ဈေးကောင်းပြီး ရှားပါးကုန်ပြီဖြစ်သည်။
တောက်တဲ့သည် သစ်ပင်များပေါ်တွင်နေသော သတ္တဝါဖြစ်သည်။ ပုံစံမှာအိမ်မြှောင်နှင့်တူပြီးအရွယ်ပိုကြီးသည်။ အိမ်မြှောင်များကဲ့သို့နံရံများ၊ မျက်နှာကြက်များပေါ်တွင် ကပ်နေနိုင်သည်။ "တောက်တဲ့၊ တောက်တဲ့" ဟုအော်မြည်လေ့ရှိသဖြင့် တောက်တဲ့ဟုခေါ်ခြင်းဖြစ်သည်။ တောက်တဲ့အော်သည့်အကြိမ်ကို မိုးလား၊ လေလားဟု လိုက်အော်ရင်းကလေးများ မိုးဗေဒင်တွက်ကြသည်။ တောက်တဲ့ချေးသည် အဆိပ်ဖြစ်စေသည်။ အထူးသဖြင့်တောက်တဲ့နက်ချေးသည် အဆိပ်ပြင်းသည်ဟုဆိုကြသည်။ အာခေါင်နီတောက်တဲ့ကိုက်ခံရလျှင်သေတတ်သည်ဟုလည်းဆိုကြသည်။ တောက်တဲ့သည် အကြောင်းတစ်စုံတရာကြောင့်လန့်ဖျတ်ပြီး လူပေါ်ကပ်လာပါက ခွာမရဖြစ်သည်။ မိုးခြိမ်းမှပြန်ကွာကျသည်ဟုပြောလေ့ရှိကြသည်။ ယခုအခါတောက်တဲ့သည် ခုခံအားကျဆင်းမှုရောဂါ(AIDS)ကို ကုသနိုင်သည်ဟု တရုတ်နိင်ငံမှ အဝယ်များသောကြောင့် ဈေးကောင်းပြီး ရှားပါးကုန်ပြီဖြစ်သည်။