dcsimg

Bidens ( اللومباردية )

المقدمة من wikipedia emerging languages

Bidens L., 1753 (en bresà: furbizìna[1]) l'è 'n zèner de piànte erbàcee anöàle o perèni che fà part de la famìa botànica de le Asteraceae.

I è piànte zoocore che völ dì che la sò somésa la se tàca ai vistìcc, al pél dei animài o a le pène dei ozèi e i è trasportàde isé vèrs dele zòne nöe de colonizà. En chèsta maniéra le spéci del zèner Bidens i è riàde a creà colònie pò a gran distànse e 'nfìna a tacà sö ìzole 'n mès ai océani. Vergöne de chèste se le tróa en teretóre limitàcc e divèrse i è al dé d'encö en perìcol de estinsiù, per ezèmpe endèle ìzole Hawaii. Per vìa de l'asènsa de mamìfer natìd en chèste ìzole, quach vergöna de le spéci de Bidens de le ìzole oceàniche le g'ha la somésa che g'ha de méno de pelacì per tacàs e al sò pòst le g'ha svelöpàt dele caraterìstiche che i a àidia a éser trasportàde del vènt.

Tasonomìa

 src=
Cladogràma Bidens-Coreopsis
(gh'è segnat 'na quach spéce spontànea che se tróa söl teretóre italià)

El zèner Bidens l'è 'mparentàt de vizì col zèner Coreopsis, e 'n sèrti càzi l'è difìcil determinà se 'na dàta spéce l'è de cunsiderà de 'n zèner o de l'óter; en piö, par che 'l zèner el sàpe mìa monofilétich.[2]

La tasonomìa del zèner Bidens per chèste rizù l'è cunsideràda "caòtica"[3], e 'l nömer de spéci che fà part de chèsto zèner l'è mìa gnemò stat definìt con ciarèsa, se cunsìdera che le pöde véser alméno 'ntra le 150 e le 250[4][5], con vergü che pènsa che 'l nömer giöst el g'hape de éser mìa tat delón de le 230.[6][7]

Distribusiù e habitat

Le spéci del zèner Bidens i è distribüìde endèle zòne tropicài e 'ndèle regiù càlde temperàde de töt el mónt.[6] Le piö tàte de le spéci se le tróa endèle Amèriche, en Africa, e 'n Polinézia. Ghe n'è vergöne pò a 'n Europa e 'n Asia.[3]

L'habitat tìpich i è i pòscc ömecc, i pracc palüdus, le spónde de le póce e dei córs de àiva, ma apò zòne a égher (sèrte spéci i è cunsideràde 'nfestàncc).

De le 11 spéci spontànee de la flòra italiàna, apéna sich le crès sö le Alp. La tabèla ché sóta la mèt en evidènsa 'na quach informasiù a mèret de l'habitat, de le caraterìstiche del teré e de la distribusiù de le spéci alpìne[8].

Galerìa

Riferimèncc

  1. Giovan Battista Melchiori, "Vocabolario bresciano - italiano", 1817, [1]; scaricàbil per entréch ché: [2] (rist. anast. del Giornale di Brescia, 1985)
  2. Crawford, D. J. and M. E. Mort. (2005). Phylogeny of Eastern North American Coreopsis (Asteraceae-Coreopsideae): insights from nuclear and plastid sequences, and comments on character evolution. American Journal of Botany 92(2), 330-36.
  3. 3,0 3,1 Ganders, F. R., et al. (2000). ITS base sequence phylogeny in Bidens (Asteraceae): Evidence for the continental relatives of Hawaiian and Marquesan Bidens. Systematic Botany 25(1) 122-33.
  4. Bidens. Flora of North America.
  5. Bidens. Flora of China.
  6. 6,0 6,1 Bidens. New South Wales Flora Online. National Herbarium, Royal Botanic Garden, Sydney.
  7. Bidens. The Jepson eFlora 2013.
  8. AA.VV. Flora Alpina, vulüm I, 2004 - Zanichelli , Bologna - pg. 468 - 470
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia authors and editors
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia emerging languages

Bidens: Brief Summary ( اللومباردية )

المقدمة من wikipedia emerging languages

Bidens L., 1753 (en bresà: furbizìna) l'è 'n zèner de piànte erbàcee anöàle o perèni che fà part de la famìa botànica de le Asteraceae.

I è piànte zoocore che völ dì che la sò somésa la se tàca ai vistìcc, al pél dei animài o a le pène dei ozèi e i è trasportàde isé vèrs dele zòne nöe de colonizà. En chèsta maniéra le spéci del zèner Bidens i è riàde a creà colònie pò a gran distànse e 'nfìna a tacà sö ìzole 'n mès ai océani. Vergöne de chèste se le tróa en teretóre limitàcc e divèrse i è al dé d'encö en perìcol de estinsiù, per ezèmpe endèle ìzole Hawaii. Per vìa de l'asènsa de mamìfer natìd en chèste ìzole, quach vergöna de le spéci de Bidens de le ìzole oceàniche le g'ha la somésa che g'ha de méno de pelacì per tacàs e al sò pòst le g'ha svelöpàt dele caraterìstiche che i a àidia a éser trasportàde del vènt.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia authors and editors
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia emerging languages

Ittikanak ( الأوزبكية )

المقدمة من wikipedia emerging languages

Ittikanak (Bidens) — qoqidoshlar oilasiga mansub bir yillik oʻtlar tur-kumi. Boʻyi 15—60 sm, barglari qanotsimon, qisqa bandli. Qaramaqarshi joylashgan. Gullari sariq, savatchaga toʻplangan. Mevasi pistacha. Oʻzbekistonda 1 turi oʻtloklarda, ariq boʻylarida, ekinlar orasida usadi. Tarkibida karotin, S vitamin, efir moyi, oshlovchi boʻyoq, shilimshiq va b. moddalar bor. Xalq tabobatida bolalarning diatez kasalligini davolashda ishlatiladi. Tibbiyotda ovqatni hazm qildiruvchi, siydik haydovchi va ter chikaruvchi dori sifatida, baʼzi teri kasalliklari (ekzema)ni davolashda qoʻllaniladi.[1]

Manbalar

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Vikipediya mualliflari va muharrirlari
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia emerging languages

Ittikanak: Brief Summary ( الأوزبكية )

المقدمة من wikipedia emerging languages

Ittikanak (Bidens) — qoqidoshlar oilasiga mansub bir yillik oʻtlar tur-kumi. Boʻyi 15—60 sm, barglari qanotsimon, qisqa bandli. Qaramaqarshi joylashgan. Gullari sariq, savatchaga toʻplangan. Mevasi pistacha. Oʻzbekistonda 1 turi oʻtloklarda, ariq boʻylarida, ekinlar orasida usadi. Tarkibida karotin, S vitamin, efir moyi, oshlovchi boʻyoq, shilimshiq va b. moddalar bor. Xalq tabobatida bolalarning diatez kasalligini davolashda ishlatiladi. Tibbiyotda ovqatni hazm qildiruvchi, siydik haydovchi va ter chikaruvchi dori sifatida, baʼzi teri kasalliklari (ekzema)ni davolashda qoʻllaniladi.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Vikipediya mualliflari va muharrirlari
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia emerging languages

Kėbelė ( الساموجيتية )

المقدمة من wikipedia emerging languages
 src=
Kėbelė (trėskeltis lakėšis)

Kėbelė aba lakėšis (luotīnėškā: Bidens) ī tuokė dailīžėidiu augalū (Asteraceae) šeimā prigolontė žuolie.

Tas augals vėinmetis ī. Žėidā anou būn geltuoni, dėduoki. Anėms nūžīdiejus palėik tuoki vāsē so 2-4 kėbokās. Tėi kėbokā kimb prī apriedu, gīvuoliu kailė, ė tap gausėn kėbelės.

Kėbelės aug laukūs, pakelies, ont opiu, ežerū krontū, tīrūs, daržūs. Liekvarstos ī: vara mīžala, tolži, prakaita, tink ruonu skalavėmou.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia authors and editors
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia emerging languages

Muni ( كتشوا )

المقدمة من wikipedia emerging languages

Muni[1] (genus Bidens) nisqakunaqa huk qurakunam.

Rikch'aqkuna

Kaymi rikch'aqninkuna:

Pukyukuna

  1. Jeffery W. Bentley, Silvio Nina & Salomón Pérez (2001): Ethnobotany of Weeds in Cochabamba. (en) (es).

Hawa t'inkikuna

  • Commons nisqapi ruray Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Muni.
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia authors and editors
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia emerging languages

Muni: Brief Summary ( كتشوا )

المقدمة من wikipedia emerging languages

Muni (genus Bidens) nisqakunaqa huk qurakunam.

ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia authors and editors
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia emerging languages

Козулькай ( لغة ارزيا )

المقدمة من wikipedia emerging languages

Козулькай[2], лиякс: ватракшонь чиньчарамо[3], ватракшонь чипаня[3], педягай тикше[3] (лат. Bidens, руз. Череда, или биденс) — тикшень касовкс, Вейсэндявозь цецянсетнень раськесь (Asteraceae, эли Compositae).

Чачозо-покшолмазо

Вейкеиень тикшень касовкс. Нетьксэзэ видэ, тарад марто, сэрьсэ 80 см-нь видс.

Тикшень лемтне

Содамоёвкст

Лисьмапря

  1. Об условности указания класса двудольных в качестве вышестоящего таксона для описываемой в данной статье группы растений см. раздел «Системы APG» статьи «Двудольные».
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Русско-эрзянский ботанический словарь (названия сосудистых): Ок. 1600 назв. /А. М. Гребнева, В. В. Лещанкина.— Саранск: Тип. «Крас. Окт.», 2002.— 60 с.— Рус, эрзян. ISBN 5-7493-0433-7., (руз.), (эрз.)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Агафонова Н. А., Алёшкина Р. А., Гребнева А. М., Имайкина М. Д., Мосин М. В., Рузанкин Н. И., Тихонова Т. М., Цыганкин Д. В., Харитонова А. М., Цыпайкина В. П.; Гаврилова Т. Г. (отв. секретарь). Вейсэ, башка, тешкс вельде (Слитно, раздельно, через дефис). Словарь трудностей эрзянского языка. Саранск, 2001. - 172с. (руз.), (эрз.)
ترخيص
cc-by-sa-3.0
حقوق النشر
Wikipedia authors and editors
النص الأصلي
زيارة المصدر
موقع الشريك
wikipedia emerging languages