Nikłonie (Dixidae) – rodzina muchówek[1] z podrzędu długoczułkich i infrarzędu Culicomorpha. Dawniej traktowana jako podrodzina Dixinae w rodzinie komarowatych[2].
Ciało drobne (długości według jednych źródeł do 4 mm[3], według innych około 10 mm[4]), zwykle ciemne, brunatne, rdzawe, rzadziej jasnożółte. Skrzydła stosunkowo szerokie, przezroczyste lub zadymione. Czułki długie, 16-członowe, o skapusie krótkim, pedicelu kulistym, a biczyku długim, opuszonym krótkimi włoskami. Kłujka sztywna i krótka. Głaszczki szczękowe szerokie, 4-członowe, dłuższe od kłujki. Tułów mocno wypukły. Golenie odnóży przednich i środkowych bez grzebienia, tylnych natomiast rozszerzone z tyłu i z dobrze wykształconym podwójnym grzebieniem. Empodium stóp zredukowane, dochodzące najdalej do nasady pazurka. Przylg brak. Na skrzydłach drobne włoski, grubsze na żyłkach. Przezmianki duże i szerokie. Odwłok długi. Gonokoksyt i gonostyl zazwyczaj dobrze wykształcone[3].
Larwy IV stadium różnią się od larw wodzieni i komarów: pierwszym, wolnym oraz częściowo zlanymi: drugim i trzecim, segmentami tułowia nie szerszymi od odwłoka, odwłokiem 10-segmentowym oraz płytką przetchlinkową na VIII i IX segmencie nie tworzącą jednej całości. Larwy nikłoni mają ponadto ciało walcowate, o spłaszczonej brzusznej powierzchni i obracającą się o 90° w obie strony głowę. Na grzbietowej stronie członów II-VII odwłoka występować mogą rozetki grzbietowe, na brzusznej stronie segmentów I i II przysadki ruchowe, a na brzusznej stronie segmentów V, VI i czasem VI, wałeczki do pełzania[2].
Listkowate wyrostki płetwowe na ostatnim segmencie odwłoka nieruchome, o rozszerzonej podstawie, a wierzchołku zaostrzonym. Syfony krótkie i woreczkowate[2].
Larwy wodno-lądowe, wszystkożerne. Żyją w wodach stojących lub wolno płynących, silnie zarośniętych. Często wypełzają na wystające z wody rośliny. Spotykane na brzegach małych stawów, bagnach i silnie porośniętych rowach. Larwy zimujące, zimują poza zbiornikiem wodnym[2]. Osobniki dorosłe nie odżywiają się krwią i prawdopodobnie w ogóle nie pobierają pokarmu[3].
W Polsce stwierdzono 11 gatunków[4].
Do rodziny tej zalicza się 8 rodzajów[1]:
Podrodzaj Dixa s. str. (sensu stricto)
Podrodzaj Paradixa Tonnoir, 1924
Nikłonie (Dixidae) – rodzina muchówek z podrzędu długoczułkich i infrarzędu Culicomorpha. Dawniej traktowana jako podrodzina Dixinae w rodzinie komarowatych.