nomes no trilho de navegação
Bright orange foliose lichen on rock. Surface somewhat coarse. Underside pale, with very few hapters. Apotheciate. All orange pigment K+ instantly deep wine red.
Circumpolar, extending south in mountainous areas. Also in southern hemisphere.
On rock.
Xanthoria parietina has significantly wider, concave lobes (0.7-3.5 mm wide), X. elegans has convex lobes, 0.4-1.3 mm wide.
Xanthoria polycarpa is subfruticose due to ascending lobes, X. elegans is tightly appressed.
Some Xanthomendoza (e.g. X. montana) could be confused, but those species all have conspicuous white rhizines.
Apparently some Caloplaca can occasionally lift sufficiently from the substrate to appear to be foliose (e.g. C. trachyphylla, which has a very similar surficial texture), however close inspection will show that they are still at least partly crustose.
Xanthoria elegans és una espècie de liquen.[1] S'identifica pel seu color taronja brillant o la pigmentació vermella i pel fet de créixer sobre les pedres sovint prop dels nius d'ocells o dels caus de rosegadors. La seva distribució és circumpolar i alpina. Va ser un dels primers líquens que es van usar per determinar l'edat de les construccions fetes amb pedres (liquenometria).[2] Es fa servir com organisme model (respecte a la contaminació atmosfèrica) i és una planta medicinal.
Xanthoria elegans va ser descrita per Johann Heinrich Friedrich Link com Lichen elegans el 1791,[3] i va passar al gènere Xanthoria per Theodor Magnus Fries (fill d'Elias Magnus Fries) el 1860.[4]
Xanthoria elegans és una espècie de liquen. S'identifica pel seu color taronja brillant o la pigmentació vermella i pel fet de créixer sobre les pedres sovint prop dels nius d'ocells o dels caus de rosegadors. La seva distribució és circumpolar i alpina. Va ser un dels primers líquens que es van usar per determinar l'edat de les construccions fetes amb pedres (liquenometria). Es fa servir com organisme model (respecte a la contaminació atmosfèrica) i és una planta medicinal.
Xanthoria elegans va ser descrita per Johann Heinrich Friedrich Link com Lichen elegans el 1791, i va passar al gènere Xanthoria per Theodor Magnus Fries (fill d'Elias Magnus Fries) el 1860.
Terčovník pohledný (Xanthoria elegans) je běžný lupenitý lišejník oranžové barvy. Vyskytuje se na pobřežních skalách a jiných minerálně bohatých horninách. Konvexní lupeny jsou jen do asi milimetru šířky, ze stélky často vyrůstají apothecia.
Terčovník pohledný se vyskytuje i v extrémních oblastech, toleruje např. nízké teploty a vyskytuje se až do 7000 metrů nad mořem[1]. Spolu s dalšími druhy je také velmi odolný proti UV záření, protože obsahuje specifické pigmenty [2].
Galerie terčovník pohledný ve Wikimedia CommonsTerčovník pohledný (Xanthoria elegans) je běžný lupenitý lišejník oranžové barvy. Vyskytuje se na pobřežních skalách a jiných minerálně bohatých horninách. Konvexní lupeny jsou jen do asi milimetru šířky, ze stélky často vyrůstají apothecia.
Terčovník pohledný se vyskytuje i v extrémních oblastech, toleruje např. nízké teploty a vyskytuje se až do 7000 metrů nad mořem. Spolu s dalšími druhy je také velmi odolný proti UV záření, protože obsahuje specifické pigmenty .
Rusavskia elegans (Syn.: Xanthoria elegans), auch als Zierliche Gelbflechte bezeichnet, ist ein lichenisierter Schlauchpilz der Familie der Teloschistaceae.[1] Ihr Thallus ist folios, sie ist eine Laubflechte.
Die Art ist durch einen regelmäßigen, rosettigen Thallus (Lager) gekennzeichnet, der orange bis rot gefärbt ist. Die Thalluslappen sind strahlig ausgerichtet und langgestreckt. Sie werden über 10 Millimeter lang und bis einen Millimeter breit. Die häufig in der Mitte konzentrierten Apothecien sind von gleicher Farbe wie das Lager.
Als Standort werden kalkhaltige Gesteine bevorzugt. Sie wächst auch auf Kunststein, Dachziegeln und Grabsteinen. Die Zierliche Gelbflechte ist in ganz Europa verbreitet.
Bei einem Experiment der Europäischen Weltraumorganisation ESA wurden im Februar 2008 verschiedene biologische Proben auf der Internationalen Raumstation ISS ein Jahr lang Weltraumbedingungen ausgesetzt. Die Zierliche Gelbflechte konnte diese lebensfeindlichen Bedingungen im Weltall überleben.[2]
Rusavskia elegans wurde aus der durch genetische Studien als polyphyletisch erkannten Gattung Xanthoria in die Gattung Rusavskia überführt. Ursprünglich wurde die Gattung Rusavskia durch eine scleroplectenchymatische (Geflecht mit sehr dickwandigen Zellen) obere und untere Cortex (Thallusrinde) und Excipulum der Fruchtkörper sowie durch fehlende Haptere und durch bazilliforme Konidien definiert.[1] Diese Definition war genetisch nicht haltbar, zumal die so definierte Gattung Rusavskia polyphyletisch wäre. Die aktuelle Umgrenzung der Gattung erfolgt daher mittlerweile primär rein genetisch. Rusavskia elegans zeigt, obwohl sie ursprünglich als Gattungstaypus gewählt wurde, keine Scleroplectenchyme, besitzt Haptere und ihre Konidien sind ellipsoid.[1] Die Originalbeschreibung der Gattung passte somit nicht oder nur bedingt auf den gewählten Typus, weshalb die Gattungsumschreibung emendiert wurde.[1] Der einzige morphologische Unterschied zur Gattung Xanthoria s. str. sind schmalere Loben. Rusavskia ist auch entsprechend nah mit Xanthoria s. str. verwandt und bildet das Schwestertaxon zu den beiden Gattungen Xanthoria s. str. und Dufourea.[1]
Die Gattung Rusavskia gehört innerhalb der Familie der Teloschistaceae zur Unterfamilie der Xanthorioideae.[1]
Rusavskia elegans (Syn.: Xanthoria elegans), auch als Zierliche Gelbflechte bezeichnet, ist ein lichenisierter Schlauchpilz der Familie der Teloschistaceae. Ihr Thallus ist folios, sie ist eine Laubflechte.
Xanthoria elegans, commonly known as the elegant sunburst lichen,[1] is a lichenized species of fungus in the genus Xanthoria, family Teloschistaceae. Recognized by its bright orange or red pigmentation, this species grows on rocks, often near bird or rodent perches. It has a circumpolar and alpine distribution. It was one of the first lichens to be used for the rock-face dating method known as lichenometry.
Xanthoria elegans was described by Johann Heinrich Friedrich Link as Lichen elegans in 1791,[2] and transferred to the genus Xanthoria by Theodor Magnus Fries (son of Elias Magnus Fries) in 1860.[3]
The thallus of this lichen is described as foliose, having the aspect of leaves, although the central portions of the thallus may appear nearly crustose. It is small, typically less than 5 cm (2 in) wide, with lobes less than 2 mm (0.08 in) broad, appressed to loosely appressed. The upper surface is some shade of orange while the lower surface is white, corticate, with short, sparse hapters (an attachment structure produced by some lichens). The vegetative propagules called soredia and isidia are absent, although apothecia are common.[4] It has been described as possessing swollen, orange-yellow thalli (in streams), compact orange thalli (on boulders) or dark orange-red thalli on the driest rock faces.[5]
The variety X. elegans var. granulifera, characterized by having isidia-like vegetative propagules, has been reported from Greenland and Spitsbergen.[6]
Xanthoria elegans was one of the first species used for lichenometry,[7] a technique of estimating the age of rock faces by measuring the diameter of the lichen thalli growing on them. After an initial period of one or two decades to establish growth (the ecesis interval), X. elegans grows at a rate of 0.5 mm per year for the first century, before slowing down somewhat.[8][9]
This species grows on rock, both calcareous and siliceous, occasionally overgrowing moss or litter or rock. It is often found on exposed to somewhat sheltered sites, often near bird or small-mammal droppings.[4] It has also adapted successfully to growth on man-made and natural growing surfaces from the sea-water spray zone to the boreal forest and in the grasslands of the continental interior.[10][11][12] It can thrive in areas having less than 6 centimetres (2.4 in) annual precipitation and can survive submerged in streams for much of the growing season.[5]
Xanthoria elegans has an extremely broad circumpolar and alpine distribution, and is found on all continents except Australia.[13] It is widespread in Antarctic regions.[14]
The lichen is used as a model system to study the potential to resist extreme environments of outer space. Out of various lichens tested, it showed the ability to recover from space-simulating situations, including exposure to 16 hours of vacuum at 10−3 Pa and UV radiation at wavelengths less than 160 nm or greater than 400 nm.[15] X. elegans has survived an 18-month exposure to solar UV radiation, cosmic rays, vacuum and varying temperatures in an experiment performed by the ESA outside of the ISS.[16]
Various anthraquinone compounds have been identified in X. elegans, including allacinal, physcion, teloschistin,[17] xanthorin,[18] and erythoglaucin,[19] murolic acid and a glycoside derivative of murolic acid ((18R)-18-O-β-D-apiofuranosyl-(1-2)-β-D-glucopyranoside).[20]
Carotenoids have a number of physiological functions in lichens, such as enhancing the availability of light energy for photosynthesis, and protecting the organism from the photooxidizing action of UV light.[21] In X. elegans, like many Xanthoria species, specimens growing in areas with intense UV radiation contain more carotenoids than those grown in more shaded areas. The biosynthesis of carotenoids is also dependent on the season of the year, as was shown in a study of X. elegans in Antarctica.[22] The predominant carotenoid in X. elegans, responsible for the orange-yellow color, is mutatoxanthin.[21]
Media related to Xanthoria elegans at Wikimedia CommonsXanthoria elegans, commonly known as the elegant sunburst lichen, is a lichenized species of fungus in the genus Xanthoria, family Teloschistaceae. Recognized by its bright orange or red pigmentation, this species grows on rocks, often near bird or rodent perches. It has a circumpolar and alpine distribution. It was one of the first lichens to be used for the rock-face dating method known as lichenometry.
Punakas korpsamblik (Xanthoria elegans) on korpsambliku perekonda kuuluv liik samblikke.
Punakas korpsamblik (Xanthoria elegans) on korpsambliku perekonda kuuluv liik samblikke.
Loistokeltajäkälä (Xanthoria elegans, Caloplaca elegans, Placodium elegans, Gasparrinia elegans, Rusavskia elegans) on jäkälälaji, joka kuuluu keltajäkäliin Xanthoria. Lajia esiintyy maailmanlaajuisesti Euroopassa, Afrikassa, Aasissa, Australiassa, Pohjois-Amerikassa, Etelä-Amerikassa ja Antarktiksella.
Loistokeltajäkälä muodostaa usein laajoja kasvustoja ja sen ruusukkeet ovat noin viidestä kymmeneen senttimetriä. Jäkälän yläpinta on punaoranssi ja alapinta vaalea. Se muistuttaa muista keltajäkälistä eniten Xanthoria sorediataa, joka erottuu sekovarren soraaleilla.
Loistokeltajäkälä (Xanthoria elegans, Caloplaca elegans, Placodium elegans, Gasparrinia elegans, Rusavskia elegans) on jäkälälaji, joka kuuluu keltajäkäliin Xanthoria. Lajia esiintyy maailmanlaajuisesti Euroopassa, Afrikassa, Aasissa, Australiassa, Pohjois-Amerikassa, Etelä-Amerikassa ja Antarktiksella.
Loistokeltajäkälä muodostaa usein laajoja kasvustoja ja sen ruusukkeet ovat noin viidestä kymmeneen senttimetriä. Jäkälän yläpinta on punaoranssi ja alapinta vaalea. Se muistuttaa muista keltajäkälistä eniten Xanthoria sorediataa, joka erottuu sekovarren soraaleilla.
Xanthoria elegans est une espèce de lichen du genre Xanthoria.
C'est une espèce saxicole (vivant sur les rochers) et nitrophile : les matières fécales des oiseaux faisant le guet ou nichant sur ces rochers lui fournissent les substances nutritives nécessaires.
Psychrophile, elle peut effectuer la photosynthèse jusqu'à −24 °C et continuer à croître à −10 °C[1].
Xanthoria elegans est une espèce de lichen du genre Xanthoria.
C'est une espèce saxicole (vivant sur les rochers) et nitrophile : les matières fécales des oiseaux faisant le guet ou nichant sur ces rochers lui fournissent les substances nutritives nécessaires.
Psychrophile, elle peut effectuer la photosynthèse jusqu'à −24 °C et continuer à croître à −10 °C.
Klettaglæða (fræðiheiti: Rusavskia elegans) er fléttutegund af glæðuætt. Klettaglæða tilheyrði áður ættkvísl glæða (Xanthoria) en var færð í ættkvíslina Rusavskia árið 2003 í ljósi nýrra rannsókna.[1]
Klettaglæða skærappelsínugult eða rauðgult þal en neðra borðið er hvítt eða gulleitt. Askhirslur eru algengar, appelsínugular að lit með örlítið ljósari þalrönd. Klettaglæða vex á klettum og mannvirkjum og er sérstaklega algeng á norðausturlandi. Klettaglæða líkist veggjaglæðu í útliti en þekkist best á mjórri og kúptum randbleðlumsem liggja þéttar að undirlaginu en á veggjaglæðu. Einnig hefur hún yfirleitt dekkri lit.[2]
Klettaglæða inniheldur þekkta fléttuefnið parietín sem gefur henni gulan eða appelsínugulan lit.[2] Parietín er tilheyrir flokki anthrakínón-efna og var klettaglæða fyrsta íslenska fléttan sem anthrakínón-efni var einangrað úr.[3]
Þalsvörun klettaglæðu er K+ vínrauð, C-, KC- og P-.[2]
Klettaglæða (fræðiheiti: Rusavskia elegans) er fléttutegund af glæðuætt. Klettaglæða tilheyrði áður ættkvísl glæða (Xanthoria) en var færð í ættkvíslina Rusavskia árið 2003 í ljósi nýrra rannsókna.
Xanthoria elegans (Link) Th., Fr., Lich. Arctoi: 69 (1860) è un lichene di colore arancione.
Alcuni campioni di Xanthoria elegans sono stati lanciati all'interno di una capsula spaziale. Una volta raggiunta l'orbita intorno alla Terra, i campioni sono stati esposti all'ambiente spaziale per circa 15 giorni, tempo durante il quale i licheni hanno arrestato il proprio metabolismo. Una volta riportati sulla Terra hanno ricominciato la loro normale attività e dalle analisi il loro DNA non sembra essere stato danneggiato.[1][2]
È una tipica specie ornitocoprofila, che forma cioè abbondanti colonie in corrispondenza dei luoghi di accumulo del guano dei volatili.[3]
Xanthoria elegans (Link) Th., Fr., Lich. Arctoi: 69 (1860) è un lichene di colore arancione.
Alcuni campioni di Xanthoria elegans sono stati lanciati all'interno di una capsula spaziale. Una volta raggiunta l'orbita intorno alla Terra, i campioni sono stati esposti all'ambiente spaziale per circa 15 giorni, tempo durante il quale i licheni hanno arrestato il proprio metabolismo. Una volta riportati sulla Terra hanno ricominciato la loro normale attività e dalle analisi il loro DNA non sembra essere stato danneggiato.
Złotorost pyszny (Xanthoria elegans (L.) Th. Fr.) – gatunek grzybów z rodziny złotorostowatych (Teloschistaceae)[1]. Ze względu na symbiozę z glonami zaliczany jest do porostów[2].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Xanthoria, Teloschistaceae, Teloschistales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten zdiagnozowany został w 1791 przez J. H. E. Linka jako Lichen elegans. Przez różnych mykologów zaliczany był do różnych rodzajów. Do rodzaju Xanthoria został przeniesiony w 1860 r[1].
Niektóre synonimy nazwy naukowej[3]:
Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].
Tworzy listkowatą, rozetkowatą lub nieregularną plechę z glonami protokokkoidalnymi. Plecha osiąga średnicę do 6 cm, rzadko więcej. Często sąsiednie plechy szczelnie zlewają się z sobą tworząc większe kolonie. Plecha jest głęboko wcinana, jej odcinki są grzbietobrzusznie wypukłe, mają szerokość 0,4-1,3 mm, a ich zakończenia 0,3- 0,7 mm. Odcinki są wąskie w stosunku do swojej długości, mniej lub więcej podzielone, zazwyczaj pogięte, pofalowane, w niektórych miejscach zgrubiałe, czasami mają boczne odgałęzienia. Stykają się brzegami lub zachodzą na siebie. Plecha jest dość gruba i ściśle przylega do podłoża, wznoszą się tylko jej brzegi. Powierzchnia górna ma barwę od żółtej przez pomarańczową i pomarańczowo-czerwoną do czerwonej, czasami jest lekko oprószona. Rdzeń plechy jest biały, gąbczasty, z krótkimi strzępkami. Dolna powierzchnia plechy jest nieco pomarszczona, biaława. Chwytników brak, lub występują bardzo rzadko. Reakcje barwne: plecha K + purpurowa, C –, KC –, P –[4][5] .
Na plesze zawsze występują apotecja lekanorowe, zazwyczaj licznie. Mają średnicę 0,3-1 mm, tarczki o barwie takiej jak plecha, lub ciemniejszej. Ich brzeżek plechowy jest cienki, gładki lub karbowany[4]. Brązowe epitecjum ma grubość 10-60 μm. Hypotecjum jest bezbarwne lub jasnobrązowe i ma grubość 20-80 μm. W hymenium występują cylindryczne, proste lub rozgałęzione wstawki (parafizy). Zarodników powstaje po 8 w każdym worku, są dwukomórkowe, elipsoidalne i mają rozmiar 11-18 × 5,5-6,5 μm. Posiadają przegrodę o grubości 1-5 μm. W plesze zanurzone są pojedyncze lub w grupach pyknidia, zazwyczaj nieco ciemniejsze od górnej powierzchni plechy. Powstają w nich liczne konidiospory o rozmiarach 2,3-3,5 × 1-1,5 μm[5].
Występuje na wszystkich kontynentach (włącznie z Antarktydą), w Arktyce i na wielu wyspach[6]. W Polsce jest pospolity w górach i na wyżynach, na niżu występuje tylko sporadycznie. Rośnie na różnego rodzaju skałach, zarówno krzemianowych, jak i wapiennych oraz na betonie. Dużo rzadziej występuje na drewnie, słomianych dachach i obumarłych mszakach[4].
Jest przystosowany do życia w skrajnie trudnych warunkach; w wysokich górach i w Arktyce. Doskonale znosi długotrwały brak wody, może rozwijać się nawet tam, gdzie średnia ilość opadów nie przekracza 6 cm rocznie. Z drugiej strony może rosnąć także na kamieniach, które przez większą część sezonu wegetacyjnego są zanurzone w wodzie potoków[7], oraz na stale zbryzgiwanych słoną wodą morską podłożach (zarówno naturalnych, jak i sztucznych)[8].
Złotorost pyszny (Xanthoria elegans (L.) Th. Fr.) – gatunek grzybów z rodziny złotorostowatych (Teloschistaceae). Ze względu na symbiozę z glonami zaliczany jest do porostów.
Praktlav (Xanthoria elegans) är en lav som hör till gruppen vägglavar. Den trivs på kalkrika underlag och är vanligast i bergstrakter, där den växer på klippor. Särskilt markant förekomst har den på underlag som är utsatta för fågelspillning.
Praktlaven kännetecknas främst av bålens rosettformiga växtsätt och av sin påfallande rödaktiga till orangegulaktiga färg. En faktor som påverkar variationen i färg är hur nordligt eller sydligt laven växer. På sydligare breddgrader blir laven mer gulaktig och på nordligare breddgrader är den mer rödaktig. Detta beror på skillnaden i mängden UV-strålning.
En annan egenskap hos praktlav är att förekomst av apothecier (fruktkroppar) är vanligt.
Wikimedia Commons har media som rör praktlav.
Wikispecies har information om Xanthoria elegans.
Praktlav (Xanthoria elegans) är en lav som hör till gruppen vägglavar. Den trivs på kalkrika underlag och är vanligast i bergstrakter, där den växer på klippor. Särskilt markant förekomst har den på underlag som är utsatta för fågelspillning.
Praktlaven kännetecknas främst av bålens rosettformiga växtsätt och av sin påfallande rödaktiga till orangegulaktiga färg. En faktor som påverkar variationen i färg är hur nordligt eller sydligt laven växer. På sydligare breddgrader blir laven mer gulaktig och på nordligare breddgrader är den mer rödaktig. Detta beror på skillnaden i mängden UV-strålning.
En annan egenskap hos praktlav är att förekomst av apothecier (fruktkroppar) är vanligt.
Ксанто́рия элега́нтная (лат. Xanthoria elegans) — лишайник семейства Teloschistaceae, вид рода Ксантория.
Это эпилитный листоватый красно-оранжевый лишайник, широко распространённый в горных и арктических районах.
В некоторых горных районах Центральной Азии этот вид встречается столь часто, что отдельные горные массивы имеют явно выраженный оранжевый оттенок.
С февраля 2008г проводился эксперимент на МКС, в рамках которого контейнер с различными микроорганизмами в течение 18 месяцев находился в открытом космосе, в безвоздушном пространстве и подвергался воздействию ультрафиолета и рентгеновского излучения солнца. Xanthoria elegans пережила эксперимент лучше всех: "В космосе она впала в спячку, дожидаясь более благоприятных условий, а, вернувшись на Землю, снова стала расти. В условиях вакуума вода в ней сразу же испарилась, её не убил смертельный ультрафиолет Солнца, и даже рентгеновское и гамма-излучение космических лучей, разрушающие ДНК и вносящие в него множество мутаций, не принесли ей видимого вреда. "
Ксанто́рия элега́нтная (лат. Xanthoria elegans) — лишайник семейства Teloschistaceae, вид рода Ксантория.
