Qızılböcəklər fəsiləsi-(lat. Buprestidae) Buğumayaqlılar tipinin Sərtqanadlılar dəstəsinə aid olan fəsilə.
Bocəklər əsasən orta, nadir hallarda iri ölçülü olub, çox vaxt metal parıltılı olur. Bədənləri uzunsov, yığcam və ya silindir şəkillidir. Möhkəm çanaqla örtülmüş, qanadüstlükləri sona doğru daralır. Bığcıqları qısa, mişarşəkilli, ayaqları qısadır. Sürfələr ağımtıl, yastıdırlar. Uzun və nazik qarıncıqlıdırlar, ön döşləri genişlənmişdir, ayaqları yoxdur. Böyük olmayan tünd baş ön döşə doğru çəkilmişdir. Bədənin belə forması ağacda sərbəst hərəkət etməyə kömək edir.[1]
Qızıl böcəklər (Buprestidaе) fəsiləsi Sərtqanadlılar (lat. Coleoptera) dəstəsinin ən gözəl fəsilələrindən biridir. Dünyada Qızıl böcəklər fəsiləsinin 15 min, keçmiş SSRİ-də əsasən cənub rayonlarında 500-ə qədər növü məlumdur. Qızıl böcəklər tropik ölkələrdə (80%-ə qədər) geniş yayılmışlar.
Onlar yarpaqlarla ya da bitkinin nazik qabığı ilə qidalanırlar. Çox vaxt kambi qatını zədələləməklə ciddi ziyan vururlar. Böcəklər sutkanın gündüz vaxtlarında fəal olub, günəşsevəndirlər.İlin ən qızmar günlərində və saatlarında uçur. Əsasən, ağacların gövdələrində və yarpaqlarında təsadüf edilirlər. Təhlükə hiss etdikdə tez uçurlar, ya da bığcıq və ayaqlarını yığaraq yerə düşürlər. Ancaq bitki ilə qidalanan cücülərdir. Dişilər yumurtalarını ağacların qabığına qoyurlar. Bütünlükdə inkişafları 2 və hətta 3 il çəkir. Çoxalmaq üçün seyrək, yaxşı qızdırılan, kserofil şəraitdə yetişən, ilk növbədə talaları seçirlər. Sürfələr ovulmuş ağac və qabıqla qidalanır. Qızıl böcəklər fəsiləsi 6 yarımfəsiləyə ayrılır. Bu fəsilə özündə 185 cinsə aid 15000 növü əhatə edir ki, bunlardan da 26 cins və 338 növ Avropa və Qafqazın payına düşür. Azərbaycanda 150 cox növ qeydə alınıb. 15000 növdən 20% ən böyük Agrilus cinsinə daxildir. Onlardan 3000 yaxın növ tesvir edimişdir.
Yarımfəsilə:
Triba
Yarımtriba
Cins
Triba
Yarımtriba
Triba
Yarımtriba
Cins
Triba
Yarımtriba
Yarımfəsilə
Triba
Yarımtriba
Triba
Yarımfəsilə
Triba
Yarımtriba
Triba
Yarımtriba
Triba
Yarımtriba
Triba
Yarımfəsilə
Triba
Yarımtriba
Triba
Yarımtriba
Triba
Onlar bir qayda olaraq sağlam ağaclara toxunmurlar. Zəifləmiş, ölmüş və ya yeni kəsilmiş köhnə, quru ağaclarda məskunlaşırlar. Bəzi gövdə ziyanvericiləri canlı ağaclarda məskunlaşaraq qabığın altında yollar açır, kambi qatını və oduncağın canlı hissələrini məhv edərək onun qurumasına səbəb olurlar. Belə həşəratlar quraqlıqdan, su basmasından, yanğından, qaz və ya toz tullantılarından, yarpaq gəmiricilərindən və s. amillərdən əziyyət cəkən meşələr üçün böyük təhlükə yaradırlar. Zəifləmiş meşələrdə gövdə ziyanvericiləri kütləvi artım ocaqları yaradırlar.Bu bəzi hallarda 2-3 il,bəzi hallarda isə zəifləmiş ağacların ehtiyatı tükənənə qədər bir çox illər davam edir. Gövdə ziyanvericiləri süni salınmış, rütubətdən əziyyət çəkən meşələr üçün daha çox təhlükəlidirlər. Böcəklərə ağ, sarı, ağ- sarı, nadir hallarda başqa rəngli çiçəklərdə rast gəlinir. Fəsilənin yalnız fitofaq olan bir çox növləri meşə və kənd təsərrüfatı bitkilərinin ziyanvericiləri kimi maraq doğurur. Qızıl böcəklər içərisində kollarda yaşayan (tamnobiontlar), həm də ağaclarda yaşayan (dendrobiontlara) növlərə təsadüf edilir. Hər iki qrup bir həyat formasında birləşdirilir. Belə ki, həm ağacda, həm də kolda yaşayan həşəratların ətraf mühitə uyğunlaşmaları demək olar ki, eynidir. Ağaclarda və kollarda məskunlaşmada yarusların da təsiri vardır (gövdə və budaqların müxtəlif hündürlük zonaları). Bir çox qızılböcəklər -xortobiontdurlar, endo - və ektobiontlar da vardır. Təsərrüfat baxımından bu böcəklər yalnız meşəçilikdə və bağçılıqda əhəmiyyət daşıyırlar. Burada da onların kütləvi artımı nadir hadisədir. Ziyanvurma həddinə görə bu fəsiləni aşağıdakı qruplara ayırırlar: 1) ziyansız növlər. Onların sürfələri yalnız məhv olmuş ağaclarda yaşayırlar; 2)nisbətən təhlükəli növlər. Sürfələri həyat qabiliyyəti olan ağacların gövdə və budaqlarında yaşayırlar; 3) çox təhlükəli növlər. Xüsusilə, cavan ağaclarda məskunlaşırlar. Belə qradasiyaya uyğun olaraq fəsilənin potensial təhlükəli bəzi cinslərini səciyyələndirmək olar.
Qızılböcəklər fəsiləsi-(lat. Buprestidae) Buğumayaqlılar tipinin Sərtqanadlılar dəstəsinə aid olan fəsilə.
Els buprèstids (Buprestidae) són una família de coleòpters polífags que inclou unes 13.000 espècies,[1] fitòfagues tant en estat adult com larvari i que, en alguns casos, poden ser plagues per a l'agricultura. Moltes espècies tenen colors vistosos sent veritables joies per als col·leccionistes, la qual cosa queda reflectida al seu nom comú en anglès (jewel beetles).
Els ulls són grans i sencers, i no tenen ocels, les antenes són serrades, d'onze artells, la base del pronot no presenta angles prolongats i s'encaixa perfectament amb els èlitres, l'apòfisi del prostern està més o menys encaixada en una cavitat del mesostern, mecanisme destinat a la fixació del protòrax. Els èlitres cobreixen tot l'abdomen i les ales. Els tarsos són pentàmers, és a dir, tenen cinc artells en totes les potes; l'abdomen té els primers segments visibles fusionats.
Les larves no tenen potes ni cercs i el labre és lliure.
Els buprèstids són àgils, bons voladors i eminentment diürns; volen a ple sol (heliòfils) i quan la temperatura és alta (termòfils), sent actius a les hores centrals del dia. Són tots fitòfags, alimentant sobretot d'escorça tendra, fulles o pol·len a les flors. En cas de perill repleguen antenes i potes i es deixen caure a terra on romanen immòbils i passen desapercebuts.
Les femelles dipositen els ous a les esquerdes de les escorces, les tiges de plantes baixes, al coll de les arrels o sobre les fulles. Algunes espècies (Judolinae) fan la posta en el sòl. En la majoria d'ocasions trien arbres o vegetació morta, malalta o debilitada per l'atac d'altres insectes, incendis, etc., amb el que contribueixen al sanejament dels boscs. No obstant això, algunes espècies ataquen plantes sanes i constitueixen plagues.
El mode de vida de les larves és variat. Les larves de Judolinae són endogees, és a dir, viuen a l'interior del sòl, desplaçant activament i alimentant d'arrels. Moltes larves de buprèstids són xilòfagues, és a dir, excaven galeries a l'interior de la fusta (ja siguin troncs, branques o arrels), de la qual s'alimenten, com és el cas de molts Buprestinae, Acmaeoderini, Chrysobothrini o Agrilini. Altres larves perforen i devoren la medul·la de plantes herbàcies anuals, sense tronc, com per exemple els Coraebini i Aphanisticini. Finalment, algunes espècies, com les de la tribu Trachydini són minadores de fulles.
Els buprèstids es subdivideixen en 7 subfamílies:[2]
L'antiga subfamília Schizopodinae és considerada ara com una família independent.[2]
Corc del suro Coraebus undatus
Els buprèstids (Buprestidae) són una família de coleòpters polífags que inclou unes 13.000 espècies, fitòfagues tant en estat adult com larvari i que, en alguns casos, poden ser plagues per a l'agricultura. Moltes espècies tenen colors vistosos sent veritables joies per als col·leccionistes, la qual cosa queda reflectida al seu nom comú en anglès (jewel beetles).
Čeleď Krascovití (Buprestidae) je jednou z největších čeledí brouků. Obsahuje asi 15 000 popsaných druhů ve 450 rodech. Velké a nádherně zbarvené druhy jsou předmětem zájmu sběratelů.
Tvar těla krasců je cylindricky protáhlý, s délkou těla od 3 mm po impozantních 100 mm, většina druhů má délku pod 20 mm. Je známo mnoho variant zářivých barev, často ve složitých vzorech.
Larva se živí na kořenech, kmenech, stvolech a listech různých rostlin, počínaje stromy až po trávy. Některé druhy se živí hlodáním ve dřevě odumírajících, mrtvých nebo i zdravých stromů a dřevin; a jsou tak vážnými škůdci, kteří způsobují rozsáhlé škody.
Hlavní představitelé podčeledí:
Krasec z Indie
Krasec z Panadžábu
Krascovití
Buprestis Octoguttata
Hiperantha testacea
Požerky larev druhu Agrilus planipennis
Kukly druhu Agrilus planipennis
Coraebus florentinus
Anthaxia hungarica
Fosilie brouka čeledi Buprestidae
V tomto článku byl použit překlad textu z článku Buprestidae na anglické Wikipedii.
Obrázky, zvuky či videa k tématu krascovití ve Wikimedia Commons
nadčeleď Bostrichoidea: Anobiidae • Bostrichidae • Dermestidae • Jacobsoniidae
nadčeleď Chrysomeloidea: Cerambycidae • Chrysomelidae • Megalopodidae • Orsodacnidae
nadčeleď Cleroidea: Acanthocnemidae • Chaetosomatidae • Cleridae • Melyridae • Phloiophilidae • Phycosecidae • Prionoceridae • Trogossitidae
nadčeleď Cucujoidea: Alexiidae • Biphyllidae • Boganiidae • Bothrideridae • Cavognathidae • Cerylonidae • Coccinellidae • Corylophidae • Cryptophagidae • Cucujidae • Discolomatidae • Endomychidae • Erotylidae • Helotidae • Hobartiidae • Kateretidae • Laemophloeidae • Lamingtoniidae • Languriidae • Monotomidae • Nitidulidae • Passandridae • Phalacridae • Phloeostichidae • Propalticidae • Protocucujidae • Silvanidae • Smicripidae • Sphindidae
nadčeleď Curculionoidea: Anthribidae • Attelabidae • Belidae • Brentidae • Caridae • Curculionidae • Ithyceridae • Nemonychidae
nadčeleď Lymexyloidea: Lymexylidae
nadčeleď Buprestoidea: Buprestidae • Schizopodidae
nadčeleď Byrrhoidea: Byrrhidae • Callirhipidae • Chelonariidae • Cneoglossidae • Dryopidae • Elmidae • Eulichadidae • Heteroceridae • Limnichidae • Lutrochidae • Psephenidae • Ptilodactylidae
nadčeleď Dascilloidea: Dascillidae • Rhipiceridae
nadčeleď Elateroidea: Artematopodidae • Brachypsectridae • Cantharidae • Cerophytidae • Drilidae • Elateridae • Eucnemidae • Lampyridae • Lycidae • Omalisidae • Omethidae • Phengodidae • Plastoceridae • Podabrocephalidae • Rhinorhipidae • Telegeusidae • Throscidae
Čeleď Krascovití (Buprestidae) je jednou z největších čeledí brouků. Obsahuje asi 15 000 popsaných druhů ve 450 rodech. Velké a nádherně zbarvené druhy jsou předmětem zájmu sběratelů.
Tvar těla krasců je cylindricky protáhlý, s délkou těla od 3 mm po impozantních 100 mm, většina druhů má délku pod 20 mm. Je známo mnoho variant zářivých barev, často ve složitých vzorech.
Larva se živí na kořenech, kmenech, stvolech a listech různých rostlin, počínaje stromy až po trávy. Některé druhy se živí hlodáním ve dřevě odumírajících, mrtvých nebo i zdravých stromů a dřevin; a jsou tak vážnými škůdci, kteří způsobují rozsáhlé škody.
Hlavní představitelé podčeledí:
Agrilinae – celosvětově rozšířeni, většina se objevuje na severní polokouli Buprestinae – celosvětově rozšířeni Calodema – vyskytují se pouze v Austrálii a Nové Guineji, obvykle v deštných pralesích. Castiarina – kolem 500 druhů nalezeno pouze v Austrálii a Nové Guineji, předtím byly považovány za podrod rodu Stigmodera Chrysochroa – vyskytují se ve Jihovýchodní Asii s dvěma druhy domovem v Japonsku a jedním v Africe. Julodinae Metaxymorpha – vyskytují se pouze v Austrálii, Nové Guineji a Indonésii, obvykle v deštných pralesích. Polycestinae Stigmodera – 7 popsaných druhů. Temognatha – nalezeni pouze v Austrálii a Nové Guineji (83–85 druhů), předtím považováni za podrod rodu StigmoderaPrachtkäfer (Buprestidae) bilden eine besonders in den Tropen verbreitete Familie von Käfern. Mit ca. 15.000 Arten und 450 Gattungen stellen sie eine der acht größten Käferfamilien dar.
Prachtkäfer sind 2 bis 80 Millimeter lang und weisen oft einen bunten, metallischen Glanz auf. Der Kopf ist tief in den Halsschild zurückgezogen, die Augen sind relativ groß, die Fühler kurz und gedrungen. Sie ähneln der Körperform nach den Schnellkäfern (Elateridae), ihnen fehlt aber der für diese typische Sprungapparat. Wegen ihres schillernd bunten Aussehens sind die Prachtkäfer begehrte Objekte für Insektensammlungen. Die meisten Arten enthalten in ihrer Hämolymphe den Bitterstoff Buprestin (eine Serie von Acylglucosiden) gegen Fressfeinde.
Die Entstehungsgeschichte der Prachtkäfer geht sehr weit zurück. Es sind Fossilien aus dem Trias bekannt. Eine Vielzahl der Arten ist wärmeliebend. Deswegen sind sie in Mitteleuropa mit nur ca. 100 Arten vertreten und leben vor allem in wärmebegünstigten Regionen und Habitaten. Ein großer Anteil der in unseren Breiten heimischen Arten ist bereits ausgestorben oder in seinem Bestand stark gefährdet. Dies liegt nicht nur an der Zerstörung ihrer Lebensräume, sondern z. B. auch an ihrer Beliebtheit bei Sammlern, an Massensterben durch Anlockung zu inadäquaten Reizquellen u. Ä.
Sowohl Larven als auch Imagines sind phytophag (pflanzenfressend). Sie ernähren sich vom Holz, der Rinde oder den Blättern ihrer Wirtspflanzen. Die Larven bohren geschlängelte, sich verbreiternde Gänge, die mit dem Bohrmehl ausgefüllt sind. Sie haben einen im Verhältnis zum schmalen und langen beinlosen Körper sehr großen Kopf, wobei dies eigentlich der stark verbreiterte Prothorax ist, an dem der kleine Kopf vorne anhängt.
Die Käfer ernähren sich von Pollen, Blütenblättern (vor allem von gelben Blüten) und Blattwerk bzw. von Nadeln. Einige Arten gelten wegen ihrer zerstörerischen Wirkung auf Bäume und Pflanzen als Schädlinge.
Die Prachtkäfer haben eine komplizierte Familienstruktur mit mehreren Unterfamilien und zahlreichen Gattungen, was die unterschiedliche selbständige Entwicklung verdeutlicht. Die artenreichsten Gattungen der Familie der Prachtkäfer sind Agrilus (mit ca. 3000 Arten zugleich die größte Gattung im Tierreich) und Chrysobothris, die weltumspannend zu finden sind, Anthaxia und Acmaeodera, die überall außer in Australien vorkommen, und Sphenoptera, die mit mehr als 1100 Arten in der Paläarktis, im tropischen Afrika und im Orient lebt.
Prachtkäfer (Buprestidae) bilden eine besonders in den Tropen verbreitete Familie von Käfern. Mit ca. 15.000 Arten und 450 Gattungen stellen sie eine der acht größten Käferfamilien dar.
Bi de Staatskävers (Buprestidae) hannelt sik dat um en Familie vun Kävers ut de Böverfamilie Buprestoidea. Dor gifft dat bi 15.000 Aarden in 450 Geslechter vun.
Staatskävers sünd normolerwiese bannig slank. Ehr Lief löppt na achtern spitz to. Se weert twuschen 0,2 un 6,5 cm lang. Faken sünd se vun’e Klöör her wat heller: gröön, rood oder blau mit Stippels, Striepen oder Bänner un en metallhaftigen Glimmer. Vundeswegen weert allerhand Aarden, ofschoonst man lüttsch, as regelrechte Kunstwarke ankeken un sünd veel Geld weert, wenn se sammelt weert.
Meist all Aarden leevt vun Planten, un de wecken sünd slecht benöömt, vunwegen datt se so veel affreten un kaputtmaken doot. De adulten Kävers laat sik faken up Planten un Boomstämm finnen. Dor freet se Honnig, Blöten un Stoffmehl. De Budden buddelt sik Gänge in dat Holt un bringt bannig Schaden in Wolden tostanne. De Eier weert in Holt afleggt.
Düsse Familie leevt meist in de Tropen, man ok in Gemarken mit matig Klima kummt en Reeg vun Aarden vör. In Europa un Noordamerika sünd de Staatskävers ok in minschliche Städer un Dörper to finnen. In Middeleuropa gifft dat bi 125 Aarden.
Staatskävers sünd veel to finnen up:
Stigmodera macfarlani ut Düütschland
Metaxymorpha gloriosa ut Australien
Calodema wallacei ut Australien un Nee-Guinea
Megaloxantha bicolor ut Indien
Dat Kunstwark "Totem" up dat Ladeuzeplein in Leuven (Belgien besteiht ut en 23 m hoge Nadel un boven up steken en Käver ut de Familie Buprestidae, as wenn sik dat um en entomoloogsche Kollektschoon hanneln dö, , 450x grötter
Bi de Staatskävers (Buprestidae) hannelt sik dat um en Familie vun Kävers ut de Böverfamilie Buprestoidea. Dor gifft dat bi 15.000 Aarden in 450 Geslechter vun.
Tilla qoʻngʻizlar (Buprestidae) -qoʻngʻizlar oilasi. Tanasining uz. 3–100 mm. Koʻpincha yaltiroq tusda. Tilla qoʻngʻizlar yozning issiq oylarida uchadi. Oʻsimliklar tanasi, bargi va gullarida (ayrim mayda turlari) uchraydi. Oʻsimlik toʻqimalari bilan oziklanadi. Lichinkalari oq rangli, oyoqsiz; poʻstloq ostida, buta hamda daraxtlar yogʻochida va oʻtlarda rivojlanadi. 12 mingdan ortiqturi bor. Oʻzbekistonda 120 turi uchraydi. Yer yuzida (ayniqsa, tropik mamlakatlarda) keng tarqalgan. Koʻpchilik Tilla qoʻngʻizlar (katta qaragʻay Tilla qoʻngʻizlari, koʻk Tilla qoʻngʻizlar, terak Tilla qoʻngʻizlari) oʻrmon oʻsimliklarini, qora Tilla qoʻngʻizlar mevali daraxtlarni zararlaydi. Buxoro Tilla qoʻngʻizlari, toʻqay Tilla qoʻngʻizlari Oʻrta Osiyo endemigi. Toʻqay Tilla qoʻngʻizlari va Sulaymon Tilla qoʻngʻizlari Oʻzbekiston Qizil kitobiga kiritilgan.
Οι Βουπρηστίδες (Buprestidae) είναι οικογένεια εντόμων από την τάξη των Κολεοπτέρων (Coleoptera). Παγκοσμίως αναφέρονται περίπου 15.000 είδη[1] κατανεμημένα σε 450 γένη. Τα περισσότερα είδη τα συναντούμε στις χώρες με τροπικό κλίμα. Στην Ευρώπη αναφέρονται περίπου 36 γένη σε έξι υποοικογένειες.[2] Τα περισσότερα από αυτά γένη υπάρχουν και στην Ελλάδα (συνολικά περίπου 200 είδη).
Το σώμα μπορεί να έχει κυλινδρική έως κωνική μορφή ή μοιάζει με ανάποδο σκάφος. Έχει μήκος δύο μέχρι 80 χιλιοστόμετρα. Στην Ελλάδα τα πιο μεγάλα είδη ανήκουν στο γένος Chalcophora, τα πιο μικρά κατατάσσονται στο γένος Trachys. Το αγγλικό όνομα των Buprestidae είναι «jewel beetles» γιατί αφθονούν είδη με χρώματα που λάμπουν σαν κοσμήματα (Εικ. 1). Σε άλλες γλώσσες ονομάζονται παρόμοια. Είδη με γυαλιστερά χρώματα βρίσκουμε στην Ελλάδα ιδιαίτερα στα γένη Eurythyrea και Scintillatrix. Αντίθετα η Acmaeodera ή η Chalcophora δείχνουν μάλλον ουδέτερα χρώματα.
Ακολουθώντας μια παλιά ταξινόμηση, που σήμερα δεν χρησιμοποιείται πια, θα συναντήσουμε μερικά από τα χαρακτηριστικά που στο σύνολό τους ορίζουν τις Βουπρεστίδες. Σε πρώτο πλάνο τα κολεόπτερα αυτά ανήκουν στα Pentamera (Πεντάμερα) δηλαδή στα κολεόπτερα με πενταμερείς ταρσούς σε όλα τα πόδια. Μετά ανήκουν στις Serricornes (από λατ. cornus = κέρας, κεραία και λατ. serra = πριόνι), δηλαδή στα κολεόπτερα με πριονωτές κεραίες. Προσθέτουμε πως οι κεραίες, τουλάχιστον των ευρωπαϊκών ειδών, είναι πριονωτές μέχρι νηματοειδείς και μάλλον κοντές. Στο γένος Xenorhipis τα αρσενικά έχουν κτενοειδείς κεραίες (Απεικόνιση στο ταξινομοπλαίσιο).
Ακολουθεί η πιο στενή κατηγορία Sternoxia (Στερνόξια) δηλαδή τα κολεόπτερα με οξύ στέρνο.[3] Στα κολεόπτερα αυτά το πρόστερνο έχει μια μυτερή προέκταση προς τα πίσω (στη δεξιά πλευρά της Εικ. 2, πράσινο). Προσθέτουμε, πως η προέκταση αυτή ξεπερνάει την μπροστινή ακμή του μεσοστέρνου (στη δεξιά πλευρά της Εικ. 2 μπλε), και κάθεται ακίνητη σε ένα αυλάκι του μεσοστέρνου, ενώ στην επίσης μεγάλη οικογένεια των Elateridae μπορεί να κινείται απότομα. Μια τέτοια εκρηκτική κίνηση κάνει το έντομο να πετάξει. Αυτή η ικανότητα λείπει στην οικογένεια των Buprestidae.
Στα χαρακτηριστικά που εκφράζονται στα ονόματα των παλιών κατηγοριών ταξινόμησης προσθέτουμε άλλα χαρακτηριστικά γνωρίσματα. Τα ισχία των μπροστινών ποδιών είναι σφαιρικά και σχετικά μικρά. Οι αρθρικές κοιλότητες όπου προσφύονται τα μπροστινά ισχία, είναι ανοικτές προς τα πίσω. Τα οπίσθια ισχία (στη δεξιά πλευρά τις Εικ. 2 πορτοκάλι) επεκτείνονται κατά μήκος της οπίσθιας ακμής του μεταστέρνου (στη δεξιά πλευρά της Εικ. 2, κίτρινο). Στη στάση ηρεμίας οι οπίσθιες κνήμες κάθονται κατά μέρος σε ένα αυλάκι, που επεκτείνεται κατά μήκος του πισινού ισχίου. Για το λόγο αυτό το ισχίο καλύπτει ένα μέρος της κνήμης, εάν το έντομο τραβάει το πόδι κοντά στο κορμί.
Ο αριθμός των κοιλιακών στερνιτών είναι μόνο πέντε και οι δυο πρώτες συγχωνεύονται στη μέση της ραφής μεταξύ τους (Εικ.4).
Στα αγγλικά οι προνύμφες των Buprestidae ονομάζονται «flat-headed borers», διότι το «κεφάλι» που στην πραγματικότητα είναι ο προθώρακας, είναι πλατύ (Εικ. 4 και 5). Οι προνύμφες ορύσσουν στοές στο ξύλο ή τρέφονται από ποώδη φυτά ή σκάβουν στο χώμα και τρέφονται από ρίζες.
_In_Nature.PNG)
Εικ.1 Chrysochroa fulgidissima 
Εικ.2: Chrysobothris affinis κάτω πλευράπράσινο: προέκταση του προστέρνου
μπλε: μεσόστερνο
κίτρινο: μετάστερνο
πορτοκαλί: οπίσθια ισχία
Εικ.3: Chrysobothris affinis από κάτω Εικ. 4 και 5: Προνύμφες των Buprestidae
Εικ.4: Chrysobothris Εικ.5: Buprestis Το ακμαίο και η προνύμφη είναι φυτοφάγα, οι περισσότερες προνύμφες ξυλοφάγες. Το ακμαίο τις περισσότερες φορές δεν προκαλεί σημαντικές ζημιές. Αντίθετα οι προνύμφες μερικών ειδών καταστρέφουν ή αποδυναμώνουν δέντρα, που καλλιεργούνται από τον άνθρωπο. Ορύσσουν στοές στους κλάδους και στον κορμό του δέντρου ή στις ρίζες του (Capnodis). Το χρονικό διάστημα του βιολογικού κύκλου διαφέρει σημαντικά μεταξύ των διαφορών ειδών. Στην Trachys διαρκεί μόνο λίγες εβδομάδες, στην Coraebus μερικά χρόνια.
Μερικά είδη διαθέτουν ένα αισθητήριο όργανο για την αντίληψη της Θερμοκρασίας.
Περίπου 25 είδη των Buprestidae ζουν γύρω από τη Μεσόγειο, δηλαδή είναι ολομεσογειακά είδη. Περισσότερα από τον διπλάσιο αριθμό ειδών είναι ποντομεσογειακά είδη. Η περιοχή διανομής αυτών σχετίζεται με την περιοχή, που κατά την εποχή των Παγετώνων επιτρεπόταν η επιβίωση ζώων και εξαπλώνεται προς τη βόρεια ανατολική . Τα ολομεσογειακά είδη και τα ποντομεσογειακά είδη τα συναντούμε κυρίως στη νότια περιοχή της Ελλάδας. Αποτελούν το μεγαλύτερο μερίδιο των ειδών που συναντούμε στην Ελλάδα.
Βέβαια υπάρχουν και αρκετά είδη με κέντρο κατανομής μακριά από την Ελλάδα. Μπορούσαν να εισβάλλουν στο Ελληνικό χώρο και πολλές φορές φτάνουν τα σύνορα της περιοχής διανομής τους. Έτσι στοιχεία της κασπιανής πανίδας ή της σιβηρικής πανίδας συναντούμε στη Βόρεια Ελλάδα. Από τη Δύση ήρθαν μόνο λίγα είδη, αλλά η παρουσία ειδών από την Ανατολή, που συναντούμε μόνο σε ανατολικά νησιά, περιλαμβάνει περίπου δέκα είδη. Η πιθανότητα πως κάποια είδη προχώρησαν από την Αφρική στην Ελλάδα είναι μάλλον μηδενική.
Από την σκοπιά προστασίας ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα ενδημικά είδη. Αυτά τα συναντούμε κυρίως στην Κρήτη. Αναφέρονται Julodis pubescens yveni, Ptosima undecimmaculata metallescens, τρία είδη ή υποείδη της Acmaeodera, δυο είδη ή υποείδη της Acmaeoderella, Perotis margotana, Latipalpis margotana, Sphenopter ariadne, Palmar cretica, οκτώ είδη ή υποείδη της Anthaxia, και το υπολείδος Agrilus alexeevi relegatus. Και στη Στερεά Ελλάδα υπάρχουν ενδημίτες.
Άλλη ομάδα κοινού ενδιαφέροντος είναι τα υπολειμματικά είδη. Αυτά κάποτε είχαν μεγάλη περιοχή διαμονής, αλλά τώρα ανευρίσκονται μόνο σε πολύ λίγες και μεταξύ τους απομονωμένες σχετικά μικρές περιοχές. Το πιο γνωστό είδος είναι η Buprestis splendens, μια πολύ ωραία Buprestis. Σύμφωνα με την Οδηγία των Οικοτόπων (92/43/ΕΟΚ) της Ευρωπαϊκής Κοινότητας είναι προστατευόμενο είδος.[5]
Τα περισσότερα είδη των Buprestidae, που συναντούμε στην Ελλάδα, ζουν στο μακκί και στη φρύγανα. Αυτά κατά μεγάλο μέρος συμπίπτουν με τα ολομεσογειακά και τα ποντομεσογειακά είδη. Ακολουθούν σε αριθμό τα είδη, που ζουν στο πευκόδασος. Άλλα όμως είναι τα είδη των πευκοδασών κοντά στην παραλία και άλλα τα είδη στα πευκοδάση των βουνών. Στα πιο κρύα δάση θα συναντήσουμε περίπου 10 είδη με ξενιστές τα έλατα. Το πιο ενδιαφέρον είδος σχετικά με το βιότοπο είναι η Agrilus viscivorus. Τη συναντούμε στο Viscum album, που είναι παράσιτο φυτό της Abies cephalonica.
Οι Βουπρηστίδες (Buprestidae) είναι οικογένεια εντόμων από την τάξη των Κολεοπτέρων (Coleoptera). Παγκοσμίως αναφέρονται περίπου 15.000 είδη κατανεμημένα σε 450 γένη. Τα περισσότερα είδη τα συναντούμε στις χώρες με τροπικό κλίμα. Στην Ευρώπη αναφέρονται περίπου 36 γένη σε έξι υποοικογένειες. Τα περισσότερα από αυτά γένη υπάρχουν και στην Ελλάδα (συνολικά περίπου 200 είδη).
Алты́н коңгызла́р, ялтырлар (лат. Buprestidae) - коңгызлар гаиләлеге. Барлыгы 12 меңләп төре билгеле, тропик поястагы фауна аеруча бай. Русиядә 200 дән артык төре бар (аларның 100 ләп төре - агаччыл һәм куакчыл үсемлекләрне зарарлаучылар), Татарстан территориясендә 30 га якын төре бар.
Гәүдәсенең озынлыгы 2-32 мм, яссы, озынча, очы тарайган. Төсе ачык: яшел, зәңгәр, җирән-кызыл, алтын төсендә (исеме шуннан алынган). Коңгызлар җәй башында күренәләр һәм кызу көннәрдә актив очалар. Барлык агачларның һәм куакларның кәүсәләрендә һәм ботакларында, кайберләре чәчәкләрдә очрый. Ана коңгыз ярылган урынга, ярыкка, кайры астына яки аның шома өслегенә берәрләп яки бик күп итеп йомырка сала. Личинкаларының озынлыгы 4-70 мм, аяксыз, саргылт-ак төстә, ялпак гәүдәле. Комга охшаш соры он белән тыгызлап томаланган, такыр, борылмалы, озын юллар салып, агач кайрысы астында, агач төбендә, коры-сарыда, корыган агачларда, бүрәнәдә, агач каралтыларда ел дәвамында (кайвакыт 2-3 ел) үсә. Кереп-чыгып йөрү юлының азагында личинкаларның курчакка әйләнү урыны бар. Курчактан барлыкка килгән яшь коңгызлар кимереп эллипс формасында тишек ясыйлар һәм очып чыгалар.
Чәчәк серкәсе, яфрак тукымалары белән туеналар. Зәгыйфьләнгән, кипкән яки яңа гына кискән яфраклы һәм ылыслы агачларда урнашалар. Гадәтиләре: зур нарат алтын коңгызы (Buprestis mariana), зәңгәр нарат алтын коңгызы (Phaenops cyanea), дүрт төрткеле алтын коңгыз (Anthxia quadripunctata), бәләкәй алтын коңгыз (Trachis minima).
Алты́н коңгызла́р, ялтырлар (лат. Buprestidae) - коңгызлар гаиләлеге. Барлыгы 12 меңләп төре билгеле, тропик поястагы фауна аеруча бай. Русиядә 200 дән артык төре бар (аларның 100 ләп төре - агаччыл һәм куакчыл үсемлекләрне зарарлаучылар), Татарстан территориясендә 30 га якын төре бар.
Гәүдәсенең озынлыгы 2-32 мм, яссы, озынча, очы тарайган. Төсе ачык: яшел, зәңгәр, җирән-кызыл, алтын төсендә (исеме шуннан алынган). Коңгызлар җәй башында күренәләр һәм кызу көннәрдә актив очалар. Барлык агачларның һәм куакларның кәүсәләрендә һәм ботакларында, кайберләре чәчәкләрдә очрый. Ана коңгыз ярылган урынга, ярыкка, кайры астына яки аның шома өслегенә берәрләп яки бик күп итеп йомырка сала. Личинкаларының озынлыгы 4-70 мм, аяксыз, саргылт-ак төстә, ялпак гәүдәле. Комга охшаш соры он белән тыгызлап томаланган, такыр, борылмалы, озын юллар салып, агач кайрысы астында, агач төбендә, коры-сарыда, корыган агачларда, бүрәнәдә, агач каралтыларда ел дәвамында (кайвакыт 2-3 ел) үсә. Кереп-чыгып йөрү юлының азагында личинкаларның курчакка әйләнү урыны бар. Курчактан барлыкка килгән яшь коңгызлар кимереп эллипс формасында тишек ясыйлар һәм очып чыгалар.
Чәчәк серкәсе, яфрак тукымалары белән туеналар. Зәгыйфьләнгән, кипкән яки яңа гына кискән яфраклы һәм ылыслы агачларда урнашалар. Гадәтиләре: зур нарат алтын коңгызы (Buprestis mariana), зәңгәр нарат алтын коңгызы (Phaenops cyanea), дүрт төрткеле алтын коңгыз (Anthxia quadripunctata), бәләкәй алтын коңгыз (Trachis minima).
Алтын ҡуңыҙҙар (лат. Buprestidae, (рус. Златки ) — бөтә ер йөҙөндә осрай, ҡорттары урмандарға һәм баҡсаларға зарар килтерә торған, металл төҫлө ялтыраҡ ваҡ ҡуңыҙҙар[1] . Барлығы 12 меңләп төрө билдәле, тропик поястағы фауна айырыуса бай. Рәсәйҙә 200 -ҙән артыҡ төрө бар (уларҙың 100 -ләп төрө — агас һәм ҡыуаҡ үҫемлектәрҙе зарарлаусылар).
Кәүҙәһенең оҙонлоғо 2-32 мм, яҫы, оҙонса, осо тарайған. Төҫө асыҡ: йәшел, зәңгәр, ерән-ҡыҙыл, алтын төҫөндә (исеме шунан алынған). Ҡуңыҙҙар йәй башында күренәләр һәм ҡыҙыу көндәрҙә актив осалар. Барлыҡ ағастарҙың һәм ҡыуаҡлыҡтарҙың кәүҫәләрендә һәм ботаҡтарынанда, ҡайһы берҙәре сәскәләрҙә осорай. Инә ҡуңыҙ ярылған урынға, ярыҡҡа, ҡайыр аҫтына йәки уның шыма өҫлөгөнә берәрләп йәки бик күп итеп йомортҡа һала. Личинкаларының оҙонлоғо 4− 70 мм, аяҡһыҙ, һарғылт-аҡ төҫтә, ялпаҡ кәүҙәле. Ҡомға оҡшаш һоро он менән тығыҙлап томаланған, таҡыр, боролмалы, оҙон юлдар һалып, ағас ҡайыры аҫтында, ағас төбөндә, ҡоро-һарыла, ҡороған ағастарҙа, бүрәнәлә, ағас ҡаралтыларҙа йыл дауамында (ҡайһы ваҡыт 2−3 йыл) үҫә. Кереп-сығып йөрөү юлының аҙағында личинкаларҙың ҡурсаҡҡа әйләнү урыны бар. Ҡурсаҡтан барлыҡҡа килгән йәш ҡуңыҙҙар кимереп эллипс формаһында тишек яһайҙар һәм осоп сығалар. Сәскә һеркәһе, япраҡ тукымалары менән туйыналар. Зәғифләнгән, кипкән йәки яңы ғына киҫкән япраҡлы һәм ылыҫлы ағастарҙа урынлашалар.
Алтын ҡуңыҙҙар (лат. Buprestidae, (рус. Златки ) — бөтә ер йөҙөндә осрай, ҡорттары урмандарға һәм баҡсаларға зарар килтерә торған, металл төҫлө ялтыраҡ ваҡ ҡуңыҙҙар . Барлығы 12 меңләп төрө билдәле, тропик поястағы фауна айырыуса бай. Рәсәйҙә 200 -ҙән артыҡ төрө бар (уларҙың 100 -ләп төрө — агас һәм ҡыуаҡ үҫемлектәрҙе зарарлаусылар).
Кәүҙәһенең оҙонлоғо 2-32 мм, яҫы, оҙонса, осо тарайған. Төҫө асыҡ: йәшел, зәңгәр, ерән-ҡыҙыл, алтын төҫөндә (исеме шунан алынған). Ҡуңыҙҙар йәй башында күренәләр һәм ҡыҙыу көндәрҙә актив осалар. Барлыҡ ағастарҙың һәм ҡыуаҡлыҡтарҙың кәүҫәләрендә һәм ботаҡтарынанда, ҡайһы берҙәре сәскәләрҙә осорай. Инә ҡуңыҙ ярылған урынға, ярыҡҡа, ҡайыр аҫтына йәки уның шыма өҫлөгөнә берәрләп йәки бик күп итеп йомортҡа һала. Личинкаларының оҙонлоғо 4− 70 мм, аяҡһыҙ, һарғылт-аҡ төҫтә, ялпаҡ кәүҙәле. Ҡомға оҡшаш һоро он менән тығыҙлап томаланған, таҡыр, боролмалы, оҙон юлдар һалып, ағас ҡайыры аҫтында, ағас төбөндә, ҡоро-һарыла, ҡороған ағастарҙа, бүрәнәлә, ағас ҡаралтыларҙа йыл дауамында (ҡайһы ваҡыт 2−3 йыл) үҫә. Кереп-сығып йөрөү юлының аҙағында личинкаларҙың ҡурсаҡҡа әйләнү урыны бар. Ҡурсаҡтан барлыҡҡа килгән йәш ҡуңыҙҙар кимереп эллипс формаһында тишек яһайҙар һәм осоп сығалар. Сәскә һеркәһе, япраҡ тукымалары менән туйыналар. Зәғифләнгән, кипкән йәки яңы ғына киҫкән япраҡлы һәм ылыҫлы ағастарҙа урынлашалар.
Алтынчыктар (лат. Buprestidae) — кооз коңуздардын бир тукуму, булардын кыйла түрү бар: алтынчык (лат. Lampra rutilans), карагайчыл ири алтынчык (Buprestis mariana), көз-көз алтынчык (Chrysochroa ocellata), эки тактуу субагай алтынчык (Agrilus biguttatus), Явадагы эки түстүү алтынчык (Megaloxantha bicolor), кенедей алтынчык, жокочул алтынчык, кандагаччыл алтынчык, чайчөпчүл алтынчык (Agrilus hyperici), кырдуу сур алтынчык (Chrysobothris chrysostigma), Ротшильд алтынчыгы (Lampropepla rothschildi), Соломон алтынчыгы (Ancylocheira salomoni), жасанган алтынчык (Chrysochroa mirabilis), кара алтынчык (Capnodis tenebrionis), тикен төштүү алтынчык (Sternocera sternicornis).
Алтынчыктар (лат. Buprestidae) — кооз коңуздардын бир тукуму, булардын кыйла түрү бар: алтынчык (лат. Lampra rutilans), карагайчыл ири алтынчык (Buprestis mariana), көз-көз алтынчык (Chrysochroa ocellata), эки тактуу субагай алтынчык (Agrilus biguttatus), Явадагы эки түстүү алтынчык (Megaloxantha bicolor), кенедей алтынчык, жокочул алтынчык, кандагаччыл алтынчык, чайчөпчүл алтынчык (Agrilus hyperici), кырдуу сур алтынчык (Chrysobothris chrysostigma), Ротшильд алтынчыгы (Lampropepla rothschildi), Соломон алтынчыгы (Ancylocheira salomoni), жасанган алтынчык (Chrysochroa mirabilis), кара алтынчык (Capnodis tenebrionis), тикен төштүү алтынчык (Sternocera sternicornis).
Buprestidae is a family of beetles known as jewel beetles or metallic wood-boring beetles because of their glossy iridescent colors. Larvae of this family are known as flatheaded borers. The family is among the largest of the beetles, with some 15,500 species known in 775 genera. In addition, almost 100 fossil species have been described.[1]
The larger and more spectacularly colored jewel beetles are highly prized by insect collectors. The elytra of some Buprestidae species have been traditionally used in beetlewing jewellery and decoration in certain countries in Asia, like India, Thailand and Japan.
Shape is generally cylindrical or elongate to ovoid, with lengths ranging from 3 to 80 mm (0.12 to 3.15 in), although most species are under 20 mm (0.79 in). Catoxantha, Chrysaspis, Euchroma and Megaloxantha contain the largest species. A variety of bright colors are known, often in complicated patterns. The iridescence common to these beetles is not due to pigments in the exoskeleton, but instead is caused by structural coloration, in which microscopic texture in their cuticle selectively reflects specific frequencies of light in particular directions. This is the same effect that makes a compact disc reflect multiple colors.
The larvae bore through roots, logs, stems, and leaves of various types of plants, ranging from trees to grasses. The wood boring types generally favor dying or dead branches on otherwise-healthy trees, while a few types attack green wood; some of these are serious pests capable of killing trees and causing major economic damage, such as the invasive emerald ash borer. Some species are attracted to recently burned forests to lay their eggs. They can sense pine wood smoke from up to 50 miles away, and can see infrared light, helping them to zero in as they get closer to a forest fire.[2]
Ten species of flatheaded borers of the family Buprestidae feed on spruce and fir, but hemlock is their preferred food source (Rose and Lindquist 1985).[3] As with roundheaded borers, most feeding occurs in dying or dead trees, or close to injuries on living trees. Damage becomes abundant only where a continuing supply of breeding material is available. The life history of these borers is similar to that of the roundheaded borers, but some exceedingly long life cycles have been reported under adverse conditions. Full-grown larvae, up to 25 mm long, are characteristically flattened, the anterior part of the body being much broader than the rest. The bronzed adults are usually seen only where suitable material occurs in sunny locations.
Jewel beetle classification is not yet robustly established, although there appear to be five or six main lineages, which may be considered subfamilies, possibly with one or two being raised to families in their own right. Some other systems define up to 14 subfamilies.
The commonly accepted subfamilies, with some representative genera, are:
Agrilinae – cosmopolitan, with most taxa occurring in the Northern Hemisphere
Buprestinae – cosmopolitan
Unidentified species from Swifts Creek (Victoria, Australia)
Buprestinae (center right and lower left), Julodinae (center) and Polycestinae (others) from Charles Kerremans' Monographie des Buprestides
Dicerca obscura (subfamilia Chrysochroinae), North America
Fossil jewel beetle from the Eocene, found in the Messel Pit (Germany)
Sternocera sp., Tamil Nadu
Collection of Buprestidae from Southeast Asia in Musée d'Histoire Naturelle de Lille
Buprestidae is a family of beetles known as jewel beetles or metallic wood-boring beetles because of their glossy iridescent colors. Larvae of this family are known as flatheaded borers. The family is among the largest of the beetles, with some 15,500 species known in 775 genera. In addition, almost 100 fossil species have been described.
The larger and more spectacularly colored jewel beetles are highly prized by insect collectors. The elytra of some Buprestidae species have been traditionally used in beetlewing jewellery and decoration in certain countries in Asia, like India, Thailand and Japan.
Los bupréstidos (Buprestidae), conocidos comúnmente como escarabajos joyas o escarabajos xilófagos metálicos, son una familia de coleópteros polífagos compuesta por unas 13 000 especies,[3] fitófagas tanto en estado adulto como larvario y que, en algunos casos, pueden ser plagas para la agricultura. Muchas especies están brillantemente coloreadas siendo verdaderas joyas para los coleccionistas, a lo que alude su nombre inglés (jewel beetles).
La subfamilia Schizopodinae es actualmente considerada como una familia independiente (Schizopodidae).[1][2]
Los ojos son grandes y enteros; carecen de ocelos; las antenas son aserradas, de once artejos; la base del pronoto no presenta ángulos prolongados y se encaja perfectamente con los élitros; la apófisis del prosterno está más o menos encajada en una cavidad del mesosterno, mecanismo destinado a la fijación del protórax; los élitros cubren todo el abdomen y las alas; los tarsos son pentámeros, es decir, tienen cinco artejos en todas las patas; el abdomen tiene los primeros segmentos visibles fusionados.
Las larvas carecen de patas, de cercos y de labro libre.
Los bupréstidos son ágiles, buenos voladores y eminentemente diurnos, volando a pleno sol (heliófilos) y cuando la temperatura es alta (termófilos), siendo activos en la horas centrales del día. Son todos fitófagos, alimentándose sobre todo de corteza tierna, hojas o polen en las flores. En caso de peligro repliegan antenas y patas y se dejan caer al suelo donde permanecen inmóviles y pasan inadvertidos.
Las hembras depositan los huevos en las grietas de la cortezas, los tallos de plantas bajas, en el cuello de las raíces o sobre las hojas; algunas especies (Judolinae) hacen la puesta en el suelo. En la mayoría de ocasiones eligen árboles o vegetación muerta, enferma o debilitada por el ataque de otros insectos, incendios, etc., con lo que contribuyen al saneamiento de los bosques. No obstante, algunas especies atacan plantas sanas y constituyen plagas.
El modo de vida de las larvas es variado. Las larvas de Judolinae son endogeas o edáficas, es decir, viven en el interior del suelo, desplazándose activamente y alimentándose de raíces. Muchas larvas de bupréstidos son xilófagas, o sea, excavan galerías en el interior de la madera (ya sean troncos, ramas o raíces), de la que se alimentan; tal es el caso de muchos Buprestinae, Acmaeoderini, Chrysobothrini o Agrilini. Otras larvas perforan y devoran la médula de plantas herbáceas anuales, sin leño; son ejemplo de esta categoría los Coraebini y Aphanisticini. Finalmente, algunas especies, como las de la tribu Trachydini son minadoras de hojas.
Subfamilia Agrilinae
Subfamilia Buprestinae
Subfamilia Chrysochroinae
Subfamilia Galbellinae
Subfamilia Julodinae
Subfamilia Polycestinae
Dicerca obscura (subfamilia Chrysochroinae), Norteamérica
Capnodis tenebrionis, larva
Escarabajo bupréstido fósil del Eoceno, encontrado en el sitio fosilífero de Messel (Alemania)
Datos: Q503892
Multimedia:
Especies: Buprestidae
Los bupréstidos (Buprestidae), conocidos comúnmente como escarabajos joyas o escarabajos xilófagos metálicos, son una familia de coleópteros polífagos compuesta por unas 13 000 especies, fitófagas tanto en estado adulto como larvario y que, en algunos casos, pueden ser plagas para la agricultura. Muchas especies están brillantemente coloreadas siendo verdaderas joyas para los coleccionistas, a lo que alude su nombre inglés (jewel beetles).
La subfamilia Schizopodinae es actualmente considerada como una familia independiente (Schizopodidae).
Hundlased (Buprestidae) on sugukond mardikalisi.
Sellesse kuulub umbes 15 000 liiki 450 perekonnaga.
Hundlased (Buprestidae) on sugukond mardikalisi.
Sellesse kuulub umbes 15 000 liiki 450 perekonnaga.
Buprestidae kakalardo familia bat da, bitxi kakalardo izenarekin ere ezagunak dituzten distira metalikoak direla eta. Familia handienetakoa da, 15.000 espezierekin eta 450 generorekin. Gainera beste 100 bat espezie fosil ere deskribatuak izan dira.
Espezierik handienak eta kolore bitxienak dituztenak oso baloratuak dira intsektu biltzaileen artean. Buprestidae batzuen elitra askotan erabili da bitxigintzan Asia, India, Tailandia eta Japonian.
Buprestinae – cosmopolitan
Buprestidae kakalardo familia bat da, bitxi kakalardo izenarekin ere ezagunak dituzten distira metalikoak direla eta. Familia handienetakoa da, 15.000 espezierekin eta 450 generorekin. Gainera beste 100 bat espezie fosil ere deskribatuak izan dira.
Espezierik handienak eta kolore bitxienak dituztenak oso baloratuak dira intsektu biltzaileen artean. Buprestidae batzuen elitra askotan erabili da bitxigintzan Asia, India, Tailandia eta Japonian.
Jalokuoriaiset (Buprestidae) on kovakuoriaisten heimo. Se on Suomessa pahimmin taantunut kovakuoriaisheimo, varsinkin kulometsien lajiston osalta. Suomessa heimoon kuuluu 31 lajia, mutta eniten lajeja esiintyy trooppisilla seuduilla. Lisäksi heimossa on runsaasti kuumien ja kuivien alueiden puuvartisen kasvillisuuden asukkeja. Maailmasta jalokuoriaisia tunnetaan noin 14 600 ja Pohjoismaista sekä Baltiasta yhteensä 57 lajia. Heimon nimi johtuu monien lajien värikkäänä kiiltelevästä pinnasta.[2]).[3]
Jalokuoriaisten koko ja muoto vaihtelevat suuresti. Eräät Habroloma-suvun lajit ovat muutaman millimetrin pituisia kun esimerkiksi Chrysochroa gigantea ja Euchroma gigantea ovat aikuisina miltei 10 senttimetrin pituisia. Muodoltaan lajit ovat useimmiten pitkulaisen soikeita, jotkin leveämpiä ja osa hyvinkin kapeita. Raajojen etulonkat ovat pyöreät ja takaraajojen reisisuojat laajentuneet. Tärkeitä tuntomerkkejä ovat takarinnassa erottuva poikittaisuurre ja takaruumiin kahden ensimmäisen näkyvän jaokkeen (3. ja 4. jaoke) yhteenkasvaminen. Etu- ja keskiruumis ovat kiinni toisissaan. Tuntosarvet ovat yleensä sahamaiset ja niissä on 11 jaoketta. Kuoriaiset ovat usein kirkasvärisiä ja kirjavia, ja niiden pinta on kitiinirakenteesta johtuen kirkkaan metallinkiiltoinen. Tämä metallinen hohde voi olla hyvinkin näyttävä. Toukilla on hyvin kehittynyt ylähuuli.[3]
Suomessa aikuisia jalokuoriaisia tavataan toukokuulta lokakuuhun, mutta lajisto on runsaimmillaan heinä-elokuussa. Kuoriaiset ovat liikkeellä etenkin helteisellä säällä. Jalokuoriaiset ovat nopealiikkeisiä ja osa lajeista pakenee lähestyvää tarkkailijaa usein jo monen metrin päästä, mikä vaikeuttaa niiden kiinnisaamista. Toisaalta muutamat kukissa viihtyvät lajit voivat olla hyvinkin rauhallisia. Kuoriaiset ovat hyviä lentäjiä ja ne parveilevat tyypillisesti suorassa auringonpaisteessa. Esimerkiksi monet Agrilus-suvun lajit lopettavat lennon heti, jos aurinko peittyy pilven taakse.[3]
Toukat elävät tavallisesti puissa ja pensaissa, lajista riippuen joko elävien tai juuri kuolleiden puuvartisten kasvien kuoren alla tai lahoavassa puuaineksessa. Muutamat lajit viettävät toukkavaiheensa lehtien sisällä ja eräät ovat erikoistuneet syömään kasvien juuria. Toukkavaiheita on 5–7 ja toukan kehitys kestää lyhimmillään vain kuukauden kun osalla lajeista sen kesto on useita vuosia. Kehitysaika voi vaihdella jonkin verran jopa saman lajin sisällä. Porrasteisesti aikuistuvat etenkin metsäpaloja vaativat lajit. Nopeimmin kehittyvät kuitenkin elävissä kasveissa elävien lajien toukat kun kuolleessa puussa elävillä lajeilla kehitys on yleensä monivuotinen. Tummajalokuoriaisen (Bupestris haemorrhoidalis) toukkavaihe voi kestää yli viisi vuotta, joskus ehkä yli kymmenenkin. Bupestris aurulenta -lajin toukan tiedetään kehittyneen jopa 51 vuotta, mikä tekee siitä maailman pitkäikäisimmän hyönteisen. Jalokuoriaisten isäntäspesifsyys vaihtelee, mutta monet lajit kykenevät elämään vain tietyllä puulajilla sekä muutamalla sen sukulaisella.[3]
Aikuiset kuoriaiset käyttävät ravinnokseen yleensä lehtiä tai neulasia, mutta eräät lajit kukkien siitepölyä.[3]
Muutamilla jalokuoriaisilla on merkitystä metsätalouden tuholaisina. Erityisen merkittävä on aasialainen saarninjalosoukko (Agrilus planipennis), joka on levinnyt vieraslajina Pohjois-Amerikkaan ja on lajin leviämisen estämiseksi luokiteltu Euroopassa karanteenituholaiseksi. Samanlaisia Euroopan karanteenilajeja ovat myös pohjoisamerikkalaiset Agrilus anxius ja Agrilus coxalis. Suomesta ei nykyisin tunneta jalokuoriaisten aiheuttamia metsätuhoja. Vähäistä rakennustuhoa voi aiheuttaa tummajalokuoriainen, joka elää vanhojen rakennusten hirsissä.[3]
Suomesta on tavattu 30 jalokuoriaislajia, joista uhanalaisia ovat yksi äärimmäisen uhanalainen (CR), kolme erittäin uhanalaiseksi (EN) ja viisi vaarantuneeksi (VU) luokiteltua lajia. Lisäksi kaksi lajia on luokiteltu silmälläpidettäviksi (NT) ja yksi on hävinnyt (RE). Yhden lajin uhanalaisuus on jätetty puutteellisten tietojen vuoksi arvioimatta (NE).[3]
Jalokuoriaiset (Buprestidae) on kovakuoriaisten heimo. Se on Suomessa pahimmin taantunut kovakuoriaisheimo, varsinkin kulometsien lajiston osalta. Suomessa heimoon kuuluu 31 lajia, mutta eniten lajeja esiintyy trooppisilla seuduilla. Lisäksi heimossa on runsaasti kuumien ja kuivien alueiden puuvartisen kasvillisuuden asukkeja. Maailmasta jalokuoriaisia tunnetaan noin 14 600 ja Pohjoismaista sekä Baltiasta yhteensä 57 lajia. Heimon nimi johtuu monien lajien värikkäänä kiiltelevästä pinnasta.).
Les Buprestidae forment une famille de coléoptères herbivores essentiellement forestière et tropicale, dont on connaît environ 15 000 espèces, dont 165 en France. Plusieurs auteurs antiques comme Aristote, Dion Cassius[1] et Pline rapportent que ces insectes peuvent provoquer des inflammations et même la mort des bovins qui s'en nourrissent en pâturant. Il est probable que ces auteurs faisaient référence à des coléoptères différents de ceux appelés aujourd'hui « buprestes », probablement des Meloidae.
Les élytres de certaines espèces de Buprestidae ont été utilisées dans des colliers ou des boucles d'oreille en Afrique et en Amérique du Sud[2].
Selon BioLib (13 févr. 2015)[3] :
Les adultes sont fusiformes, très agiles et bon voiliers.
Leurs larves très caractéristiques avec leur prothorax très large (larves-marteaux), sont quasi apodes et vivent en xylophages.
Les buprestes comptent des ravageurs redoutables par exemple Capnodis tenebrionis.
Certaines espèces sont parmi les plus brillamment colorées des Insectes.
Les Buprestidae forment une famille de coléoptères herbivores essentiellement forestière et tropicale, dont on connaît environ 15 000 espèces, dont 165 en France. Plusieurs auteurs antiques comme Aristote, Dion Cassius et Pline rapportent que ces insectes peuvent provoquer des inflammations et même la mort des bovins qui s'en nourrissent en pâturant. Il est probable que ces auteurs faisaient référence à des coléoptères différents de ceux appelés aujourd'hui « buprestes », probablement des Meloidae.
Les élytres de certaines espèces de Buprestidae ont été utilisées dans des colliers ou des boucles d'oreille en Afrique et en Amérique du Sud.
Os bupréstidos (Buprestidae) son unha familia de escaravellos, ás veces chamados escaravellos xoia polas súas brillantes cores metálicas e iridescentes. As larvas perforan as plantas e teñen cabezas aplanadas. A familia é unha das máis grandes dos escaravellos, cunhas 15 000 especies coñecidas de 450 xéneros. Ademais, describíronse 100 especies fósiles.[1]
As especies máis grandes e máis espectacularmente coloreadas de bupréstidos son moi aprezadas polos coleccionistas de insectos. Os élitros dalgúns bupréstidos foron utilizados tradicionalmente na arte de adornar con élitros e en xoiería en certos países de Asia, como India, Tailandia e Xapón.
A súa forma é xeralmente cilíndrica ou de alongada a ovoide, con lonxitudes de 3 a 80 mm, aínda que a maioría das especies son de menos de 20 mm. Os xéneros Catoxantha, Chrysaspis, Euchroma e Megaloxantha conteñen as especies máis grandes. Poden ter diversas cores brillantes e complicados debuxos. A iridescencia é común nestes escaravellos e non se debe a pigmentos do exoesqueleto, senón que é causada por coloración estrutural, na cal a textura microscópica da súa cutícula reflicte selectivamente frecuencias específicas da luz en determinadas direccións. Este é o mesmo efecto que fai que un disco compacto reflicta múltiples cores.
As larvas perforan as raíces, troncos e talos e follas de varios tipos de plantas, desde árbores a plantas herbáceas. Os tipos que furan a madeira xeralmente prefiren pólas mortas ou moribundas en árbores que no resto están sans, mentres que uns poucos tipos atacan madeira verde san; algúns destes son graves pragas que poden matar as árbores e causar grandes danos económicos, como o invasivo Agrilus planipennis. Algunhas especies son atraídas por bosques que se queimaron recentemente para poñeren alí os ovos. Poden percibir o fume da madeira de piñeiro queimada desde uns 80 km de distancia, e poden ver a luz infravermella, o que lles axuda a achegarse ás zonas nas que houbo incendios forestais.[2]
Hai dez especies de Buprestidae que se alimentan nas piceas e abetos, pero os Tsuga son a súa fonte de alimento preferida.[3] Igual que ocorre coas larvas dos cerambícidos (de cabezas arredondadas), a maioría da alimentación ocorre en árbores mortos ou moribundos, ou preto de feridas en árbores vivas. Os danos só son abundantes alí onde teñen a posibilidade de reproducirse continuamente. A historia vital destes escaravellos perforadores é similar á das larvas de cerambícidos, pero informouse dalgúns ciclos vitais moi longos en condicións adversas. As larvas que acabaron o seu crecemento, de ata 25 mm de longo, están aplanadas caracteristicamente e a parte anterior do corpo é moito máis ancha que o resto. Os adultos de aspecto broncíneo só se ven xeralmente onde hai material adecuado en localizacións soleadas.
Especie non identificadas de Swifts Creek (Victoria, Australia)
Buprestinae (no centro á dereita e na parte inferior á esquerda), Julodinae (centro) e Polycestinae (outros) Monographie des Buprestides de de Charles Kerremans
Fósil do Eoceno, encontrado no pozo de Messel (Alemaña)
Bupréstido de Salem, Tamil Nadu
A clasificación dos bupréstidos non está aínda firmemente establecida, pero parece haber cinco ou seis liñaxes principais, que poden considerarse subfamilias, posiblemente cunha ou dúas que serán elevadas a familias. Algúns outros sistemas definen ata 14 subfamilias.
As subfamilias comunmente aceptadas, con algúns xéneros representativos (non están todos) son:
Agrilinae – Cosmopolitas, coa maioría dos taxons no hemisferio Norte
Buprestinae – Cosmopolitas
Os bupréstidos (Buprestidae) son unha familia de escaravellos, ás veces chamados escaravellos xoia polas súas brillantes cores metálicas e iridescentes. As larvas perforan as plantas e teñen cabezas aplanadas. A familia é unha das máis grandes dos escaravellos, cunhas 15 000 especies coñecidas de 450 xéneros. Ademais, describíronse 100 especies fósiles.
As especies máis grandes e máis espectacularmente coloreadas de bupréstidos son moi aprezadas polos coleccionistas de insectos. Os élitros dalgúns bupréstidos foron utilizados tradicionalmente na arte de adornar con élitros e en xoiería en certos países de Asia, como India, Tailandia e Xapón.
Krasnici (Lat. Buprestidae), porodica kukaca kornjaša koja ime dobiva po upadljivim i spektakularnim presijavajučim bojama. Ovi kukci su ksilofagi i štetnicima po šumama. Štetne su samo ličinke koje nakon što se izlegu iz jaja zavlače pod koru, rjeđe u drvo, gdje prave hodnike. Njeznin razvoj traje oko dvije godine, rjeđe godinu, ili više od dvije godine
Roje se početkom ljeta jer vole toplinu i sunce, a može ih se vidjeti po cvijeću, i često po kladama, gredma, trupcima i stovarištima drva. Neki od krasnika su saproksilični organizmi koji se hrane mrtvim drvetom[1].
Porodica Buprestidae zajedno sa porodicom Schizopodidae čini natporodicu Buprestoidea a sastoji se od preko 540 rodova[2].
Krasnici (Lat. Buprestidae), porodica kukaca kornjaša koja ime dobiva po upadljivim i spektakularnim presijavajučim bojama. Ovi kukci su ksilofagi i štetnicima po šumama. Štetne su samo ličinke koje nakon što se izlegu iz jaja zavlače pod koru, rjeđe u drvo, gdje prave hodnike. Njeznin razvoj traje oko dvije godine, rjeđe godinu, ili više od dvije godine
Roje se početkom ljeta jer vole toplinu i sunce, a može ih se vidjeti po cvijeću, i često po kladama, gredma, trupcima i stovarištima drva. Neki od krasnika su saproksilični organizmi koji se hrane mrtvim drvetom.
Buprestidae adalah famili dari kumbang yang dikenal dengan kumbang hias karena warna kilau pada tubuh mereka. Larva dari keluarga ini diketahui sebagai rayap kepala datar. Keluarga ini termasuk bagian terbesar dari jenis kumbang-kumbangan, dengan 15,500 spesies dan 775 genera. Tambahan, hampir 100 spesies yang telah punah juga dideskripsikan.[1]
Kumbang dengan ukuran yang besar dan berwarna indah dihargai sangat tinggi oleh kolektor serangga. Elytra dari beberapa spesies Buprestidae telah dipergunakan secara tradisional pada perhiasan dan dekorasi di beberapa negara di Asia, seperti India, Thailand dan Jepang.
Buprestidae adalah famili dari kumbang yang dikenal dengan kumbang hias karena warna kilau pada tubuh mereka. Larva dari keluarga ini diketahui sebagai rayap kepala datar. Keluarga ini termasuk bagian terbesar dari jenis kumbang-kumbangan, dengan 15,500 spesies dan 775 genera. Tambahan, hampir 100 spesies yang telah punah juga dideskripsikan.
Kumbang dengan ukuran yang besar dan berwarna indah dihargai sangat tinggi oleh kolektor serangga. Elytra dari beberapa spesies Buprestidae telah dipergunakan secara tradisional pada perhiasan dan dekorasi di beberapa negara di Asia, seperti India, Thailand dan Jepang.
I Buprestidi Leach, 1815 sono una famiglia di coleotteri diffusa in tutto il mondo con oltre 15.000 specie. In Italia se ne trovano circa 200.
I Buprestidi sono caratterizzati da corpo ovale, spesso dotato di colori metallici e forte punteggiatura, zampe brevi, dotate di tarsi pentameri (formula tarsale 5-5-5), ed antenne corte, con articoli più o meno dentati.
La stragrande maggioranza delle specie sono alate e dotate di ali posteriori privi dell'articolazione che consente di ripiegarle, come accade per gli altri coleotteri. Questo fatto permette l'istantanea apertura delle ali ed una partenza in volo rapidissima.
Le dimensioni variano da pochi mm (genere Trachys) ai 7cm del buprestide sudamericano Euchroma gigantea.
Le larve dei Buprestidi sono apode ed eucefale, bianche, con il solo capo sclerificato rossastro.
Si differenziano da quelle dei cerambicidi per la sproporzione tra il protorace, fortemente sviluppato e globoso, e l'addome sottile.
I Buprestidi sono tutti fitofagi. Molte specie sono xilofaghe e vivono soprattutto nella zona al disotto della corteccia, altre vivono all'interno di arbusti, mentre le larve del genere Trachys scavano gallerie addirittura nello spessore delle foglie.
I Buprestidi sono diffusi specialmente in ambienti tropicali o generalmente molto caldi.
Gli adulti sono diurni attivissimi sotto il sole, ma la loro specialità è fingersi morti, non appena disturbati (tanatosi).
Quelli delle specie più piccole frequentano i fiori (Antaxia, Acmaeodera) o le foglie degli alberi (Agrilus, Coraebus), mentre quelle di dimensioni maggiori sono arboricole e difficili da avvistare. La sottofamiglia primitiva Julodinae comprende specie arbustive diffusi in ambienti aridi.
I Buprestidi sono stati divisi nelle seguenti sottofamiglie, a loro volta suddivisi nei seguenti generi:[1]
I Buprestidi Leach, 1815 sono una famiglia di coleotteri diffusa in tutto il mondo con oltre 15.000 specie. In Italia se ne trovano circa 200.
Buprestidae sunt familia coleopterorum quibus sunt colores nitidi et iridescentes. Familia est inter maximas coleopterorum, circa 15 000 species in 450 generibus distributas habens. Praeterea, paene centum species fossiles descriptae sunt.[1]
Accumulatores insectorum magnopere maxima et splendidissima aestimant coleoptera. Elytra nonnullarum Buprestidarum usitate in gemmis alarum coleopterorum et in rebus ornamentalibus in quibusdam culturis Asiae, inter quas Indiana, Thailandiana, et Iaponiensis.
Subfamiliae generaliter acceptae, cum nonnullis generibus speciebusque usitatis, sunt:
Agrilus biguttatus specimen (Agrilinae)
Eurythyrea austriaca specimen (Buprestinae)
Species ex Swifts Creek ex Victoria Australiae
Buprestinae, Julodinae (media parte), et Polycestinae (aliae) ex Caroli Kerremans libro Monographie des Buprestides
Situs scientifici: • ITIS • NCBI • Biodiversity • Encyclopedia of Life • Fossilworks 
Vide "Buprestidas" apud Vicispecies. Buprestidae sunt familia coleopterorum quibus sunt colores nitidi et iridescentes. Familia est inter maximas coleopterorum, circa 15 000 species in 450 generibus distributas habens. Praeterea, paene centum species fossiles descriptae sunt.
Accumulatores insectorum magnopere maxima et splendidissima aestimant coleoptera. Elytra nonnullarum Buprestidarum usitate in gemmis alarum coleopterorum et in rebus ornamentalibus in quibusdam culturis Asiae, inter quas Indiana, Thailandiana, et Iaponiensis.
Blizgiavabalai (Buprestidae) – vabalų (Coleoptera) šeima. Forma šiek tiek panašūs į sprakšius, pailgi, blizgantys vabalai. Dėl savo grožio labai vertinami vabzdžių kolekcionierių.
Antenos siūliškos, pjūkliškos arba nežymiai šukiškos. Prieškrūtinis glaudžiai ir nejudamai suaugęs su vidukrūtiniu. Pilvelis susideda iš 5 segmentų. Priekiniai ir viduriniai dubenėliai cilindriški, užpakaliniai – skersiniai, su šlauniniais dangčiais. Letenos penkianarės.
Blizgiavabaliai – šilumamėgė šeima. Vabalai aptinkami saulėtomis, šiltomis dienomis miško pakraščiuose bei aikštelėse ant žiedų ir medžių kamienų. Vikriai skraido. Suaugėliai minta žiedadulkėmis ar graužia lapus.
Pasaulyje yra daugiau kaip 15 000 rūšių, dauguma jų išplitę tropikuose ir subtropikuose. Lietuvoje žinoma virš 40 rūšių.
Kiaušinius deda pavieniui ar nedidelėmis krūvelėmis į medžių ar krūmų kamienų bei šakų žievę, dažniausiai pietinėje pusėje. Lervos gyvena nusilpusių ir džiūstančių (rečiau sveikų) medžių bei krūmų žievėje ir medienoje; kai kurios rūšys (Agrilus, Trachys) minuoja gluosnių lapus ar vystosi žolinių augalų stiebuose. Išsiritusios lervos iš pradžių takus graužia po žieve, vėliau gali įsigraužti ir į balaną. Lervų takai platėjantys, prikimšti smulkių išgraužų. Lėliukėmis virsta tokio tunelio praplatėjime ("lopšelyje").
Išsiritę vabalai turi prasigraužti į išorę. Buprestis tipo lervos lėliukėmis virsta galva į išorę, tad suaugusiems vabalams tereikia prasigraužti žievę. Agrilus tipo lervos lėliukėmis virsta nukreipusios galvą į medieną. Tad vabalai graužia savarankišką taką.
Didžioji dalis blizgiavabalių puola nudžiuvusius medžius ar kelmus ir yra naudingi: greitina trūnijančios medienos irimą. Tačiau kai kurios rūšys puola ir sveikus medžius ar žolinius augalus ir yra kenkėjai. Lietuvoje daugiau žalos pridaryti gali tik kai kurios siaurablizgių (Agrilus) ir Anthaxia rūšys.
Didžiausi blizgiavabalių priešai yra geniai, kurie išskaptuoja iš medžių blizgiavabalių lervas.
Lietuvoje blizgiavabaliai reti. Kiek dažnesnės rūšys: Didysis blizgiavabalis (Chalcophora mariana), Keturtaškis blizgiavabalis (Anthaxia quadripunctata), Žaliasis serbentinis siaurablizgis (Agrilus viridis), Agrilus angustulus.
Dvi rūšys įrašytos į Lietuvos raudonąją knygą. Tai Išdaginis blizgiavabalis (Melanophila acuminata) ir Liepinis blizgiavabalis (Ovalisia rutilans)
Didysis blizgiavabalis (Chalcophora mariana)
Didysis blizgiavabalis (Chalcophora mariana)
Keturtaškis blizgiavabalis (Anthaxia quadripunctata)
Siaurablizgis (Agrilus sp.)
Blizgiavabalis iš Indijos
Blizgiavabalai (Buprestidae) – vabalų (Coleoptera) šeima. Forma šiek tiek panašūs į sprakšius, pailgi, blizgantys vabalai. Dėl savo grožio labai vertinami vabzdžių kolekcionierių.
Antenos siūliškos, pjūkliškos arba nežymiai šukiškos. Prieškrūtinis glaudžiai ir nejudamai suaugęs su vidukrūtiniu. Pilvelis susideda iš 5 segmentų. Priekiniai ir viduriniai dubenėliai cilindriški, užpakaliniai – skersiniai, su šlauniniais dangčiais. Letenos penkianarės.
Blizgiavabaliai – šilumamėgė šeima. Vabalai aptinkami saulėtomis, šiltomis dienomis miško pakraščiuose bei aikštelėse ant žiedų ir medžių kamienų. Vikriai skraido. Suaugėliai minta žiedadulkėmis ar graužia lapus.
Pasaulyje yra daugiau kaip 15 000 rūšių, dauguma jų išplitę tropikuose ir subtropikuose. Lietuvoje žinoma virš 40 rūšių.
Krāšņvaboļu dzimta (latīņu: Buprestidae) — visēdāju vaboļu dzimta, kurā ir vairāk nekā 15 000 sugu 450 ģintīs. Latvijā sastopamas 45 sugas.[1]
Tās ir dažāda izmēra vaboles (garumā no 3 līdz simts mm). Ūsiņas īsas, zāģveidīgas.
Tām krāšņvaboļu sugām, kas sastopamas stepēs vai pustuksnešos, kāpuri attīstās starp zāles un krūmāju saknēm vai augsnē (ģints Julodis).
Krāšņvaboļu dzimta (latīņu: Buprestidae) — visēdāju vaboļu dzimta, kurā ir vairāk nekā 15 000 sugu 450 ģintīs. Latvijā sastopamas 45 sugas.
De Prachtkevers (Buprestidae) zijn een familie van kevers uit de superfamilie Buprestoidea. Er zijn zo'n 15.000 soorten in 450 geslachten.
Prachtkevers zijn over het algemeen vrij slank en hebben een naar achteren toegespitst lichaam. Ze kunnen een lengte bereiken tussen 0,2 en 6,5 cm en hebben vaak heldere kleuren: groen, rood of blauw met stippen, strepen of banden en een metaalachtige of iriserende glans waardoor veel soorten ondanks de geringe lengte als ware kunstwerkjes worden beschouwd en veel geld waard zijn in insectencollecties.
Vrijwel alle soorten leven van planten en enkele zijn berucht om de vraatschade. De volwassen kevers zijn vaak te vinden op planten en boomstammen, waar ze honing, bloemen en stuifmeel eten. De larven graven gangen in het hout en richten behoorlijk wat schade aan in bossen. De eieren worden gelegd in hout.
Deze familie leeft voornamelijk in de tropen, ook in gematigde streken komen sommige soorten voor. In Europa en Noord-Amerika zijn de prachtkevers ook te vinden in de bebouwde omgeving. In Midden-Europa zijn er rond 125 soorten en in Nederland een kleine 25.
Prachtkevers zijn veelal te vinden op:
Stigmodera macfarlani uit Duitsland
Metaxymorpha gloriosa uit Australië
Calodema wallacei uit Australië en Nieuw-Guinea
Megaloxantha bicolor uit India
De Prachtkevers (Buprestidae) zijn een familie van kevers uit de superfamilie Buprestoidea. Er zijn zo'n 15.000 soorten in 450 geslachten.
Multimedia w Wikimedia Commons Bogatkowate (Buprestidae) – rodzina owadów z rzędu chrząszczy, podrzędu wielożernych i serii (infrarzędu) Elateriformia. Kosmopolityczna. Obejmuje około 15 tysięcy roślinożernych gatunków. Larwy są beznogie i żerują w różnych częściach roślin iglastych i liściastych. Często mają powiększony przedtułów, w którym częściowo schowana jest głowa. Dorosłe charakteryzuje sztywne, często metalicznie ubarwione ciało. Mają duże znaczenie w ekosystemach leśnych. Niektóre gatunki są groźnymi szkodnikami wtórnymi drewna, inne są zagrożone i wymagają ochrony.
Chrząszcze osiągają zwykle od 2 do 30 mm[2], ale formy tropikalne dochodzą do 75[3], a nawet 120 mm długości ciała[2]. Większość przedstawicieli charakteryzuje metaliczne, błyszczące ubarwienie. Mniejszość stanowią gatunki ubarwione kryptycznie[3]. Ciało ich jest silnie zesklerotyzowane i sztywne. Usztywnia je dodatkowo zespolenie się przedtułowia z śródtułowiem oraz obecność wyrostka na przedpiersiu dopasowanego do rynienki na śródpiersiu[4].
Prawie wszystkie gatunki mają hipognatyczną, cofniętą do przedtułowia prawie po krawędź oczu głowę. Oczy zwykle duże i jajowate. Czułki zwykle krótsze niż głowa i przedplecze razem wzięte, 11-członowe, częściowo piłkowane. Na piłkowanych segmentach obecne są pory i/lub dołki zmysłowe. Kształt nasadowej krawędzi przedplecza silnie odpowiadający kształtowi nasadowej części pokryw. Spód tułowia z dobrze rozwiniętym wyrostkiem międzybiodrowym przedpiersia i poprzecznym szwem na zapiersiu. Odnóża o stopach pięcioczłonowych, a tylnych biodrach z tyłu wyciętych. Dwa pierwsze z pięciu widocznych sternitów odwłoka są stożkowate[3].
Ciało larw jest miękkie, beznogie, biało lub kremowo ubarwione[3]. Mała głowa do mniej więcej wysokości czułków cofnięta jest w głąb silnie powiększonego przedtułowia[3][4], a jej warga górna jest wolna. Wyjątkiem są larwy minujące, których przedtułów nie jest silnie powiększony. Przetchlinki mają sitkowate[3].
Larwy prawie wszystkich gatunków są roślinożerne. Większość gatunków to ksylofagi i kambiofagi żerujące na roślinach liściastych i iglastych[3][4]. Najczęściej zasiedlane są drzewa schorowane i osłabione, rzadziej drzewa martwe lub pozornie zdrowe[3]. W rodzinie tej spotyka się gatunki pirofilne, wyposażone w receptory promieniowania podczerwonego i zasiedlające materiał nadpalony. Rozwój w takim materiale przechodzą m.in. ciemnik czarny, przypłaszczek granatek czy Phaenops formaneki[5]. Wśród Julodinae znaleźć można gatunki rozwijające się wewnątrz korzeni, głęboko pod ziemią[4], a niektóre Julodini odżywiają się korzeniami przebywając na zewnątrz nich[3]. Drobne gatunki rozwijają się w roślinach zielnych, a larwy niektórych minują pędy i liście[4]. Gatunki minujące są zwykle monofagami, ograniczonymi do jednego rodzaju roślin, podczas gdy gatunki drewnożerne mają najczęściej większe spektrum pokarmowe[3].
Większość gatunków europejskich jest jednorocznych, niektóre południowoeuropejskie dają więcej pokoleń w roku[3]. Cykl życiowy gatunków żerujących w drewnie może się w przypadku przesuszenia materiału wydłużyć nawet do dwudziestu kilku lat[5].
Owady dorosłe odżywiają się zwykle pyłkiem lub liśćmi[2]. U większości gatunków są aktywne za dnia i bardzo dobrze latają[4]. Szczególną aktywność wykazują w dni gorące i słoneczne[3].
Rodzina kosmopolityczna. Większość gatunków żyje w tropikach i subtropikach, ale kilka sięga aż północne koło podbiegunowe[3]. W Europie występuje około 200 gatunków[2]. Z Polski wykazano ponad 90, ale 12 z nich wymaga potwierdzenia[6].
Takson ten wprowadzony został w 1815 roku przez Williama Elforda Leacha. Bogatkowate umieszczane są w serii (inrfarzędzie) Elateriformia. Wraz z Schizopodidae tworzą w jego obrębie nadrodzinę bogatków (Buprestoidea)[7], która najbliżej spokrewniona jest z Dascilloidea lub Byrrhoidea[4]. Do bogatkowatych zalicza się około 15 000 gatunków[2] i dzieli się ją na 7 podrodzin[7]:
Badania molekularne przeprowadzone przez Evans i innych silnie wspierają monofiletyzm Buprestoidea oraz siostrzaną pozycję bogatkowatych i Schizopodidae. Potwierdzają one również monofiletyzm Agrilinae, Julodinae i Galbellinae, natomiast wskazują na polifiletyzm Buprestinae i Chrysochorinae. Polycestinae są monofiletyczne po wyłączeniu z nich plemienia Haplostethini. Wyniki analiz podważają ponadto monofiletyzm plemion Coraebini, Agrilini i Tracheini[8].
Bogatkowate odgrywają znaczącą rolę w rozkładzie obumierających drzew i ich części, które dzięki temu nie gromadzą się w lesie w wielkich ilościach. Uczestniczą w ten sposób w przepływie materii i energii w ekosystemach leśnych[5]. Chrząszcze te atakują przede wszystkim drzewa osłabione chorobami grzybowymi, rosnące w warunkach stresu wodnego czy uszkodzone przez żery foliofagów. Liczne gatunki mają duże znaczenie gospodarcze i określane są w leśnictwie jako szkodniki wtórne drzewostanów. W Polsce największe znaczenie ekonomiczne mają przypłaszczki i opiętki[2].
Wiele gatunków bogatkowatych jest zagrożonych. Dotyczy to szczególnie gatunków stenotopowych, związanych z obumierającymi gałęziami i konarami starych drzew[5]. Bogatek wspaniały (Buprestis splendens) umieszczony został w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych[9], a w Polsce objęty jest ścisłą ochroną gatunkową. Poraj (Dicerca moesta), pysznik jodłowy (Eurythyrea austriaca) i pysznik dębowy (Eurythyrea quercus) są w Polsce objęte gatunkową ochroną częściową[10]. Na Czerwonej Liście Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce znalazły się: Acmaeodera degener, Anthaxia cichorii, A. millefolii, A. nigritula i Perotis lugubris w kategorii wymarłych lub prawdopodobnie wymarłych, Buprestis splendens, Dicerca subtilis w kategorii krytycznie zagrożonych, Agrilus pseudocyaneus, Eurythyrea quercus i Sphenoptera substriata w kategorii zagrożonych, Agrilus integerrimus w kategorii bliskich zagrożenia, Eurythyrea austriaca w kategorii narażonych i kilka o słabo rozpoznanym statusie[11]. Na Słowacji ochroną objęte są Sphenoptera antiqua, Eurythyrea austriaca, Phaenops formaneki bohemica i Anthaxia tuerki, jako kriticky ohrožené[12].
Głównym zagrożeniem dla bogatkowatych, jak i innych chrząszczy saproksylicznych, są w większości Europy zabiegi stosowane w ramach gospodarki leśnej. Dla ich ochrony niezbędne jest zachowanie ciągłości czasowej (stała obecność w środowisku roślin w odpowiednim wieku i stanie) oraz przestrzennej (ciągłość odpowiednich środowisk) bazy pokarmowej[5].
Bogatkowate (Buprestidae) – rodzina owadów z rzędu chrząszczy, podrzędu wielożernych i serii (infrarzędu) Elateriformia. Kosmopolityczna. Obejmuje około 15 tysięcy roślinożernych gatunków. Larwy są beznogie i żerują w różnych częściach roślin iglastych i liściastych. Często mają powiększony przedtułów, w którym częściowo schowana jest głowa. Dorosłe charakteryzuje sztywne, często metalicznie ubarwione ciało. Mają duże znaczenie w ekosystemach leśnych. Niektóre gatunki są groźnymi szkodnikami wtórnymi drewna, inne są zagrożone i wymagają ochrony.
Buprestidae (denominados popularmente, em inglêsː splendour beetles, shinning woodborers[5], jewel beetles, metallic wood-boring beetles ou flat-head borers -pl.[3][14]; em portuguêsː bupreste[15], besouro-cai-cai ou besouro-manhoso -sing.; estas últimas denominações pelo fato de se jogarem ao solo e fingirem-se de mortos quando ameaçados[16], em um procedimento conhecido como tanatose) é uma família de insetos da ordem Coleoptera e superfamília Buprestoidea, proposta por William Elford Leach no ano de 1815[3] e apresentando mais de 15.000 espécies de distribuição cosmopolita, sendo considerada pelos estudiosos um grupo homogêneo de insetos cujo corpo alongado, estreito e mais ou menos plano, forma um só bloco, perfeitamente rígido devido à forte junção do protórax com os élitros e o abdômen, afunilados em sua porção final, de maneira abrupta ou suavemente; apenas variando um pouco de formatos mais estreitos para mais arredondados. Suas dimensões podem variar de 1 milímetro até 9.5 centímetros de comprimento.[5][10][13][14][17]
Segundo o Dicionário Houaiss da Língua Portuguesa, está citado que o termo buprest, provindo do grego, significa boûs = boi + préthô = queimar, inflamar ou inchar; definindo literalmente como "aquilo que queima os bois; inseto que os bois encontram nas forragens e que os faz inchar ou morrer".[15] Godinho Jr. (2011) cita o termo bous = boi + prestes = incendiando.[5]
Além das características descritas, os Buprestidae são besouros de coloração variada, em tons de verde, violeta, azul e castanho metálicos, mas também em cores não-metálicas de tonalidade vermelha, amarela, laranja ou apenas em negro homogêneo, tanto em sua face ventral quanto dorsal; podendo apresentar diversos desenhos sobre seus élitros, geralmente dotados de estrias longitudinais ou pequenas escavações, mesclando tais tonalidades.[16][10][17] Sua função é apossemática, graças à substâncias denominadas buprestins, que apresentam sabor desagradável (impalatabilidade) para os seus predadores.[18] Dentre tais substâncias, citam-se buprestin A e buprestin B, presentes na espécie australiana Stigmodera maculata.[19][20] O tegumento de algumas espécies, de gêneros como Julodis ou Acmaeoderella, apresenta cerdas sobre sua superfície; enquanto outras possuem uma pulverulência (uma poeira fina) parda ou amarelada, denominada induto céreo, a lhes recobrir o corpo.[5][21]
Fotografia de Chrysochroa buqueti, um Buprestidae encontrado na Malásia Peninsular.[12]
Fotografia de Catoxantha opulenta, um Buprestidae encontrado em Amboíno, nas ilhas Molucas, Indonésia.[23]
Fotografia de Calodema ribbei, um vistoso Buprestidae encontrado na Papua-Nova Guiné.[24]
Fotografia de Chrysodema smaragdula, um Buprestidae encontrado em Irian Jaya, Indonésia.
Fotografia de Cyphogastra javanica, um Buprestidae encontrado em Irian Jaya, Indonésia.[25]
Fotografia de Chalcophora detrita, um Buprestidae encontrado na Grécia.
Besouros Buprestidae possuem larvas de forma alongada e subcilíndrica, de coloração branca ou em tons de creme, sem pernas ou providas de pernas extremamente pequenas, com suas extremidades anteriores dilatadas e achatadas; de acordo com Ângelo Moreira da Costa Lima, lembram a forma de uma palmatória. Suas cabeças são relativamente diminutas, parcialmente introduzidas no protorax.[10][13][14][26] Elas empupam e emergem, transformadas em adultos, através dos orifícios dos seus vegetais hospedeiros.[16]
Ilustração da larva de um Buprestidae (1911).
Fotografia da larva de um Buprestidae da espécie Capnodis tenebrionis.
Ilustração da larva de um Buprestidae da espécie Dicerca berolinensis (1909).[27]
São besouros exclusivamente fitófagos[12]; encontrados, antes de sua pupação, em galerias nos troncos apodrecidos, vivos ou recém-cortados ou incendiados, podendo também fazer galerias em ramos ou produzir galhas[5][10]; ou seja, são brocas (também chamadas coleobrocas) de troncos e raízes de árvores sãs, doentes ou mortas, e também de caules e hastes de plantas herbáceas, com algumas espécies minadoras e galhadoras. Os adultos podem ser encontrados se alimentando de pólen e néctar de flores ou de cascas, galhos e folhas.[28] Por tais hábitos, algumas espécies desempenham certa importância econômica quando cavam suas galerias em plantas frutíferas ou em madeiras aproveitadas industrialmente.[17]
Fotografia de um besouro Buprestidae se alimentando de uma flor em Vitória, Austrália.
Fotografia de Castiarina cyanipes, vista superior (esquerda) e inferior (direita); espécime da Austrália Ocidental.
Fotografia de Belionota tricolor, vista superior (esquerda) e inferior (direita); espécime de Halmaera, Indonésia.
Fotografia de Callopistus castelnaudi, vista superior (esquerda) e inferior (direita); espécime de Perak, Malásia.
Fotografia de Capnodis cariosa, vista superior (esquerda) e inferior (direita); espécime da Rússia.
Fotografia de Sternocera syriaca, vista superior (esquerda) e inferior (direita); espécime da Etiópia, África.
Fotografia de Evides triangularis, vista superior (esquerda) e inferior (direita); espécime da Zâmbia, África.
Fotografia de Stigmodera roei, vista superior (esquerda) e inferior (direita); espécime do Sudoeste da Austrália.[12]
Fotografia de Chrysochroa mniszechi, vista superior (esquerda) e inferior (direita); espécime de Chiang Mai, Tailândia.
Fotografia de Castiarina macmillani, vista superior (esquerda) e inferior (direita); espécime da Austrália Ocidental.
Fotografia de Chrysochroa baudoni, vista superior (esquerda) e inferior (direita); espécime da Tailândia.
Fotografia de Polybothris subsilphoides, vista superior (esquerda) e inferior (direita); espécime de Madagáscar, África.
Fotografia de Lampetis torquata, vista superior (esquerda) e inferior (direita); espécime de Cuba, Antilhas.
Fotografia de Catoxantha opulenta purpurea, vista superior (esquerda) e inferior (direita); espécime de Luzon, Filipinas.
Fotografia de Madecacesta gaudroni, vista superior (esquerda) e inferior (direita); espécime de Madagáscar, África.
_In_Nature.PNG)
_mounted.jpg)
_In_Nature.PNG)
,_Mindanao,_Philippines_08.jpg)
_In_Nature.PNG)
,_Mindanao,_Philippines_08.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_(3471815490).jpg)
.jpg)
_rufolimbata_Fairmaire,_1888_(3825481161).jpg)
_2.jpg)
_In_Hand.PNG)
_mounted.jpg)
.jpg)
.jpg)
_(2).jpg)
_(3923211427).jpg)
_mirifica_bl.JPG)
.jpg)
_-_Wiang_papao_-_Thailand_-_04-2011_(8619367833).jpg)
.jpg)
.jpg)
_(3923211427).jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
|coautores= (ajuda) |coautores= (ajuda) |coautor= (ajuda) |coautor= (ajuda) |coautor= (ajuda) |coautores= (ajuda) |coautores= (ajuda) Buprestidae (denominados popularmente, em inglêsː splendour beetles, shinning woodborers, jewel beetles, metallic wood-boring beetles ou flat-head borers -pl.; em portuguêsː bupreste, besouro-cai-cai ou besouro-manhoso -sing.; estas últimas denominações pelo fato de se jogarem ao solo e fingirem-se de mortos quando ameaçados, em um procedimento conhecido como tanatose) é uma família de insetos da ordem Coleoptera e superfamília Buprestoidea, proposta por William Elford Leach no ano de 1815 e apresentando mais de 15.000 espécies de distribuição cosmopolita, sendo considerada pelos estudiosos um grupo homogêneo de insetos cujo corpo alongado, estreito e mais ou menos plano, forma um só bloco, perfeitamente rígido devido à forte junção do protórax com os élitros e o abdômen, afunilados em sua porção final, de maneira abrupta ou suavemente; apenas variando um pouco de formatos mais estreitos para mais arredondados. Suas dimensões podem variar de 1 milímetro até 9.5 centímetros de comprimento.
Praktbaggar (Buprestidae) är en familj i ordningen skalbaggar.
Hithörande arter har en ganska långsträckt, svagt kullrig, bakåt avsmalnande kroppsform, med bred halssköld, som är fast och nästan orörligt ansluten till täckvingarnas bas. Huvudet är till ögonen insänkt i halsskölden, med lodrätt ställd panna och korta, sågade pannspröt. Kroppens skal är fast och hårt och har ofta metallglänsande färger. Larverna, som utmärker sig genom en mycket bred och platt mellankropp, men lång och smal bakkropp, lever vanligen i trädstammar och rötter. Ofta påträffar man vuxna praktbaggar i hett solsken. Andra arter vistas i blommor och livnär sig av frömjöl.
Familjen omfattar omkring 15 000 arter i cirka 450 släkten. De flesta lever i tropiska delar av världen och där hittas också de mest praktfulla arterna. En av de största är den 6 till 7 centimeter långa sydamerikanska arten, Euchroma gigantea. Dess täckvingar skiftar i metalliska röda och grön nyanser och arten har av indianer trätts upp på trådar och använts som benprydnader. Till Sveriges fauna hör ett 30-tal arter.
Systematiken som rör familjen praktbaggar är omstridd, men de flesta taxonomer indelar den i fem eller sex nu levande underfamiljer, där ett par senare kan komma att upphöjas till egna familjer. Det förekommer dock system med upp till och med 14 underfamiljer.
Den här artikeln är helt eller delvis baserad på material från Nordisk familjebok, 1904–1926. Wikimedia Commons har media som rör Praktbaggar.
Praktbaggar (Buprestidae) är en familj i ordningen skalbaggar.
Hithörande arter har en ganska långsträckt, svagt kullrig, bakåt avsmalnande kroppsform, med bred halssköld, som är fast och nästan orörligt ansluten till täckvingarnas bas. Huvudet är till ögonen insänkt i halsskölden, med lodrätt ställd panna och korta, sågade pannspröt. Kroppens skal är fast och hårt och har ofta metallglänsande färger. Larverna, som utmärker sig genom en mycket bred och platt mellankropp, men lång och smal bakkropp, lever vanligen i trädstammar och rötter. Ofta påträffar man vuxna praktbaggar i hett solsken. Andra arter vistas i blommor och livnär sig av frömjöl.
Familjen omfattar omkring 15 000 arter i cirka 450 släkten. De flesta lever i tropiska delar av världen och där hittas också de mest praktfulla arterna. En av de största är den 6 till 7 centimeter långa sydamerikanska arten, Euchroma gigantea. Dess täckvingar skiftar i metalliska röda och grön nyanser och arten har av indianer trätts upp på trådar och använts som benprydnader. Till Sveriges fauna hör ett 30-tal arter.
Eurythyrea austriaca, Buprestinae
Temognatha attenuata, Австралія
Capnodis cariosa, Chrysochroinae
Julodis ehrenbergii, Julodinae
Из более чем 15 000 видов почти 20 % приходится на крупнейший род жуков (а возможно и всех животных) Agrilus, в котором описано около 3000 видов.
タマムシ（玉虫、吉丁虫）とは、コウチュウ目タマムシ上科（Buprestoidea）に属する昆虫の総称、または日本に於ける代表的な種Chrysochroa fulgidissimaの和名である。
カミキリムシやハムシの属するハムシ上科に比較的近縁なグループであり、その多くは幼虫が生木、または枯死木の材を食害する。上翅と下翅のサイズ、面積が大きく違わず、翅を閉じる際には下翅を折りたたむことなく上翅の下に収納する。また、下翅を展開する必要がない分だけ、翅を開いてから飛び立つまでに要する時間も短くて済む。
タマムシ科は日本国内にも多くの種類があるが、中でも標準和名タマムシ（ヤマトタマムシ[1]、学名 Chrysochroa fulgidissima (Schonherr, 1817)）として知られる種は、美しい外見を持つことから古来より珍重されてきた。
細長い米型の甲虫で、全体に緑色の金属光沢があり、背中に虹のような赤と緑の縦じまが入る。天敵である鳥は、「色が変わる物」を怖がる性質があるため、この虫が持つ金属光沢は鳥を寄せ付けない。
日本で200種、世界で15,000種余りが知られる。
タマムシ（玉虫、吉丁虫）とは、コウチュウ目タマムシ上科（Buprestoidea）に属する昆虫の総称、または日本に於ける代表的な種Chrysochroa fulgidissimaの和名である。
カミキリムシやハムシの属するハムシ上科に比較的近縁なグループであり、その多くは幼虫が生木、または枯死木の材を食害する。上翅と下翅のサイズ、面積が大きく違わず、翅を閉じる際には下翅を折りたたむことなく上翅の下に収納する。また、下翅を展開する必要がない分だけ、翅を開いてから飛び立つまでに要する時間も短くて済む。
_mirifica_bl.JPG)
_In_Nature.PNG)
