Nawałnik popielaty (Hydrobates furcatus) — gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny nawałników (Hydrobatidae). Jego zasięg występowania obejmuje północną część Oceanu Spokojnego.
Gatunek opisany po raz pierwszy w 1788 roku przez Johanna Friedricha Gmelina pod nazwą Procellaria furcata. W 1811 roku Peter Simon Pallas zmienił nazwę naukową na P. orientalis, natomiast w John Gould umieścił ten gatunek w rodzaju Thalassidroma (obecnie niewyróżnianym). Do rodzaju Oceanodroma przypisał nawałnika popielatego Charles Lucien Bonaparte w 1856 roku[3]. Według najnowszych badań wszystkie gatunki nawałników należą do rodzaju Hydrobates[4][5]. Obecnie wyróżniane są 2 podgatunki[6]:
Długość ciała wynosi około 20,3 cm, w tym dzioba 1,9 cm i ogona 9,5 cm. Skrzydło mierzy 15,2 cm a skok ok. 2,2 cm[7]. Cechą charakterystyczną tego nawałnika jest nieznacznie rozwidlony ogon. Głowa szarawa lub brudnobiała, z wierzchu ciemnoszara, czoło i okolice oczu brązowawe. Dziób jednolicie czarny. Pierś, kuper, grzbiet i pokrywy nadogonowe szare. Sterówki szarawe z jaśniejszymi stosinami, podobnie jak i lotki. Lotki II-rzędowe posiadają białe obrzeżenia na zakończeniu. Wierzchnie pokrywy skrzydłowe z białymi obrzeżeniami, z wyjątkiem tych na krawędzi skrzydła. Nogi brązowe.
Całkowity zasięg występowania wynosi około 1,3 mln km2. Większość tego zasięgu to otwarty ocean, na którym przebywa poza okresem lęgowym. Habitat lęgowy stanowią trawiaste wyspy, niekiedy kamieniste zbocza. Globalną populację szacowano w 2004 roku na 6 mln osobników; rosyjska populacja, według szacunków z 2009 roku miała liczyć między 10 a 100 tys. par lęgowych. Ze względu na istnienie dużej, stabilnej populacji dorosłych, zdolnych do rozrodu osobników, gatunek uznany za niezagrożony[8].
Gniazdo stanowi dołek w zboczu, nieznacznie wyściełany suchą trawą i korzeniami. Samica składa tylko jedno jajo, całkowicie białe z wyjątkiem nieznacznie szaro plamkowanego szerszego końca[9]. W inkubacji biorą udział oba ptaki z pary, nie jest znany dokładny jej czas. Masa pisklęcia po wykluciu wynosi około 80 gram. Wśród 79 złożonych w 2005 roku na wyspie Kasatochi jaj wykluło się 88,6%, a opierzenia dożyło 58,2% piskląt. W trakcie podobnych badań w 2006 roku, mających miejsce na tej samej wyspie, spośród 103 jaj wykluło się 91,3%, a przeżywalność piskląt wyniosła 88,9%. Młode karmione były skorupiakami (głównie z rodziny Lysianassidae, dużą część stanowiły także Neocalanus cristatus - Calanoida), rybami oraz mięczakami; zdarzyły się przypadki przynoszenia pisklętom kawałków plastiku. U badanych piskląt skok mierzył przy wykluciu około 5 cm i rósł dopóki młode nie osiągnęło wieku 30 dni. Do śmiertelności piskląt przyczyniać się może pasożytnictwo grzybinków (Leiodidae)[10].
Nawałnik popielaty (Hydrobates furcatus) — gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny nawałników (Hydrobatidae). Jego zasięg występowania obejmuje północną część Oceanu Spokojnego.