Glires (tiếng Latinh glīrēs nghĩa là chuột sóc) là một nhánh động vật có vú bao gồm Rodentia và Lagomorpha. Giả thiết cho rằng các nhóm này tạo thành một nhóm đơn ngành có sự tranh cãi kéo dài dựa trên bằng chứng hình thái, mặc dù các nghiên cứu hình thái gần đây hỗ trợ mạnh quan điểm đơn ngành của Glires[1]. Đặc biệt, việc phát hiện ra vật liệu hóa thạch mới của các thành viên trong nhánh cơ sở của Glires, như các chi Mimotona, Gomphos[2], Heomys, Matutinia, Rhombomylus, và Sinomylus, đã giúp tạo một cầu nối lấp khoảng trống giữa Rodentia điển hình hơn và Lagomorpha điển hình hơn[3]. Dữ liệu dựa trên ADN hạt nhân cho rằng Glires là một nhóm chị em với Euarchonta để tạo thành Euarchontoglires[4][5][6], nhưng một số dữ liệu gen từ cả ADN hạt nhân và ADN ti thể thì có tính minh chứng thấp hơn[7]. Một nghiên cứu năm 2007 về dữ liệu có mặt/thiếu vắng retrotransposon thì hỗ trợ rõ ràng cho giả thuyết Glires[8].
Euarchontoglires
Glires
Rodentia (gặm nhấm)
Lagomorpha (thỏ)
Euarchonta
Scandentia (đồi, nhen)
Primatomorpha
Dermoptera (chồn bay)
Primates (†Plesiadapiformes, Strepsirrhini, Haplorrhini)
Tuy nhiên, một số nghiên cứu khác lại đặt Scandentia như là nhóm chị - em với Glires, và như thế làm mất tính đơn ngành của Euarchonta.[9][10][11] Biểu đồ phát sinh chủng loài theo các nghiên cứu này như dưới đây.
Euarchontoglires
Scandentia (đồi, nhen)
Glires
Rodentia (gặm nhấm)
Lagomorpha (thỏ)
Primatomorpha
Dermoptera (chồn bay)
Primates (†Plesiadapiformes, Strepsirrhini, Haplorrhini)
Tham khảo
-
^ Meng J, Wyss AR (2001). “The morphology of Tribosphenomys (Rodentiaformes, Mammalia): phylogenetic implications for basal Glires”. J. Mammal. Evol. 8 (1): 1–71. doi:10.1023/A:1011328616715.
-
^ Asher RJ, Meng J, Wible JR và đồng nghiệp (tháng 2 năm 2005). “Stem Lagomorpha and the antiquity of Glires”. Science 307 (5712): 1091–4. PMID 15718468. doi:10.1126/science.1107808. Bảo trì CS1: Định rõ "và đồng nghiệp" (link)
-
^ Meng J, Hu Y, Li C (2003). “The osteology of Rhombomylus (Mammalia, Glires): implications for phylogeny and evolution of Glires”. Bull. Am. Mus. Nat. Hist. 275: 1–247. doi:10.1206/0003-0090(2003)275<0001:TOORMG>2.0.CO;2. hdl:2246/442.
-
^ Murphy WJ, Eizirik E, Johnson WE, Zhang YP, Ryder OA, O'Brien SJ (2001). “Molecular phylogenetics and the origins of placental mammals”. Nature 409 (6820): 614–8. PMID 11214319. doi:10.1038/35054550.
-
^ Madsen O, Scally M, Douady CJ và đồng nghiệp (2001). “Parallel adaptive radiations in two major clades of placental mammals”. Nature 409 (6820): 610–4. PMID 11214318. doi:10.1038/35054544. Bảo trì CS1: Định rõ "và đồng nghiệp" (link)
-
^ Esselstyn, Jacob A.; Oliveros, Carl H.; Swanson, Mark T.; Faircloth, Brant C. (26 tháng 8 năm 2017). “Investigating Difficult Nodes in the Placental Mammal Tree with Expanded Taxon Sampling and Thousands of Ultraconserved Elements”. Genome Biology and Evolution 9 (9): 2308–2321. PMC 5604124 Kiểm tra giá trị
|pmc=
(trợ giúp). PMID 28934378. doi:10.1093/gbe/evx168. -
^ Arnason U, Adegoke JA, Bodin K và đồng nghiệp (2002). “Mammalian mitogenomic relationships and the root of the eutherian tree”. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 99 (12): 8151–6. PMC 123036. PMID 12034869. doi:10.1073/pnas.102164299. Bảo trì CS1: Định rõ "và đồng nghiệp" (link)
-
^ Kriegs JO, Churakov G, Jurka J, Brosius J, Schmitz J (tháng 4 năm 2007). “Evolutionary history of 7SL RNA-derived SINEs in Supraprimates”. Trends Genet. 23 (4): 158–61. PMID 17307271. doi:10.1016/j.tig.2007.02.002. as PDF
-
^ Meredith, Robert W.; Janečka, Jan E.; Gatesy, John; Ryder, Oliver A.; Fisher, Colleen A.; Teeling, Emma C.; Goodbla, Alisha; Eizirik, Eduardo; Simão, Taiz L. L. (28 tháng 10 năm 2011). “Impacts of the Cretaceous Terrestrial Revolution and KPg Extinction on Mammal Diversification”. Science (bằng tiếng Anh) 334 (6055): 521–524. ISSN 0036-8075. PMID 21940861. doi:10.1126/science.1211028.
-
^ Zhou, Xuming; Sun, Fengming; Xu, Shixia; Yang, Guang; Li, Ming (1 tháng 3 năm 2015). “The position of tree shrews in the mammalian tree: Comparing multi-gene analyses with phylogenomic results leaves monophyly of Euarchonta doubtful”. Integrative Zoology (bằng tiếng Anh) 10 (2): 186–198. ISSN 1749-4877. doi:10.1111/1749-4877.12116.
-
^ Foley, Nicole M.; Springer, Mark S.; Teeling, Emma C. (19 tháng 7 năm 2016). “Mammal madness: is the mammal tree of life not yet resolved?”. Phil. Trans. R. Soc. B (bằng tiếng Anh) 371 (1699): 20150140. ISSN 0962-8436. PMC 4920340. PMID 27325836. doi:10.1098/rstb.2015.0140.