Όκυνθος
Η όκυνθος, αγγειόσπερμο, δικότυλο φυτό ανήκει στην τάξη Προσωπανθή (Personales) και στην οικογένεια Χοιραδιοειδή (Scrophulariaceae) με 300 περίπου είδη ποωδών φυτών.
Τα φύλλα του είναι απλά , τα άνθη της μικρά χρώματος μπλε και σε μερικά είδη μοβ, λευκά ή ροζ. Τα περισσότερα από τα είδη της βερόνικας καλλιεργούνται ως καλλωπιστικά φυτά, υπάρχουν όμως και είδη που τρώγονται ως σαλατικά.
Τα κυριότερα είδη βερόνικας είναι :
1.- Βερόνικα η κυμβαλαρία (Veronica cymbalaria). Αυτοφυές φυτό γνωστό και ως λιναρία φτάνει σε ύψος τα 70 εκατοστά και βρίσκεται σε βραχώδεις περιοχές , σε ερείπια παλιών σπιτιών και είναι πολύ κοινό στην Ελλάδα. Ο βλαστός του είναι νηματοειδής που έρπει ή αναρριχάται και ριζοβολά στα γόνατα. Τα φύλλα του φέρουν μίσχους και εναλλάσσονται ενώ τα άνθη του είναι χρώματος μοβ ή ιώδους. Είναι γνωστό και με τις ονομασίες χιλιομάνα και περούκα.
2.-Βερόνικα η φαρμακευτική ή κοινή (Veronica officinalis). Κοινή σε διάφορους βοσκότοπους και λιβάδια της Ελλάδας. Τα φύλλα της είναι οδοντωτά και ελλειψοειδή. Το φυτό καλλιεργείται και είναι γνωστό και με την ονομασία τσάι της Ελβετίας . Τα φύλλα του χρησιμοποιούνται στην παρασκευή αφεψήματος, ενώ θεωρείται και εξαιρετικό κατά του βήχα.
3.-Βερόνικα η μπεκαμπούνκα (Veronica beccabunga). Γνωστή και ως αυλακόχορτο ,βρίσκεται σε υγρές τοποθεσίες και κοντά σε λίμνες ποταμούς ή ρυάκια. Οι βλαστοί και τα φύλλα της τρώγονται ως σαλατικό.
4.-Βερόνικα η μακροκάλυξ (Veronica macrocalyx). Πολυετές ποώδες φυτό με απλωτό και αδενώδη βλαστό. Το ύψος του φτάνει τα 60 εκατοστά και μοιάζει πολύ με το είδος κυμβαλαρία. Βρίσκεται σε βραχώδεις και ορεινές περιοχές. Στη Μάνη είναι γνωστό και με τις ονομασίες μπάμπαλι και ταρακόχορτο.
5.-Βερόνικα η περσική (Veronica persica). Οι βλαστοί του φυτού είναι λεπτοί και φτάνουν το 1 μέτρο σε ύψος. Τα άνθη του έχουν ανοιχτό γαλάζιο χρώμα και η στεφάνη του φεύγει εύκολα ακόμα και με τον άνεμο.
6.- Βερόνικα η αναγάλλια-υδρόβια (Veronica anagallis-aquatica). Συνήθως διετές φυτό με δυνατό υπόγειο βλαστό με ρίζες και παχύ υπέργειο που έρπει. Αγαπά τα υγρά μέρη και είναι γνωστό και ως ασπροσέλινο. Τρώγεται ως λαχανικό και στην Ασία καλλιεργείται σε πολλές περιοχές.
