Violka písečná (Viola rupestris, syn.: Viola arenaria DC. in Lam. et DC.) je vytrvalá bylina z čeledi violkovité (Violaceae). Někdy se nazývala také violka skalní, ale tento název je nevhodný, plete se s druhem Viola saxatilis. Nápadně drobný druh vioky, dorůstá jen 3-7, vzácněji až 12 cm. Oddenek je šikmý až plazivý, jen někdy je i vícehlavý. Listy jsou jednoduché, čepele listů na bázi mělce srdčité, drobné (maximálně 2,5 cm široké), široce až okrouhle vejčité, (lodyžní listy jsou často až téměř okrouhlé), všechny listy na okraji mělce vroubkovaně pilovité. Lodyha se vytváří. Na bázi listů jsou palisty, které jsou u přízemních i lodyžních listů třásnitě zubaté. Lodyhy jsou většinou nápadně pýřité, jakoby „semišové“. Na květní stopce jsou listénce, které jsou v horní polovině květní stopky. Květy jsou nevonné, korunní lístky jsou modrofialové až růžovofilaové, na bázi skoro bílé, ostruha je světle bělavá až bělavě modrofialová či narůžovělá. Kvete v dubnu až v květnu. Plodem je tobolka.
Roste v Evropě a v Asii, hlavě v mírném a v boreálním pásmu, jižněji v horách, třeba Pyreneje, Himálaj. Mapa viz zde: [1].
V ČR se chová spíše jako druh teplomilný, který je rozšířen hlavně v nižších polohách, preferuje bazický až neutrální podklad. Ve značné části území chybí zcela. Roste na výslunných až polostinných svazích, v suchých trávnících či přirozených borech a v borových doubravách na vápnitých píscích.
Violka písečná (Viola rupestris, syn.: Viola arenaria DC. in Lam. et DC.) je vytrvalá bylina z čeledi violkovité (Violaceae). Někdy se nazývala také violka skalní, ale tento název je nevhodný, plete se s druhem Viola saxatilis. Nápadně drobný druh vioky, dorůstá jen 3-7, vzácněji až 12 cm. Oddenek je šikmý až plazivý, jen někdy je i vícehlavý. Listy jsou jednoduché, čepele listů na bázi mělce srdčité, drobné (maximálně 2,5 cm široké), široce až okrouhle vejčité, (lodyžní listy jsou často až téměř okrouhlé), všechny listy na okraji mělce vroubkovaně pilovité. Lodyha se vytváří. Na bázi listů jsou palisty, které jsou u přízemních i lodyžních listů třásnitě zubaté. Lodyhy jsou většinou nápadně pýřité, jakoby „semišové“. Na květní stopce jsou listénce, které jsou v horní polovině květní stopky. Květy jsou nevonné, korunní lístky jsou modrofialové až růžovofilaové, na bázi skoro bílé, ostruha je světle bělavá až bělavě modrofialová či narůžovělá. Kvete v dubnu až v květnu. Plodem je tobolka.
Das Sand-Veilchen (Viola rupestris) ist eine Pflanzenart aus der Gattung Veilchen (Viola) innerhalb der Familie der Veilchengewächse (Violaceae). Sie ist im nördlichen Eurasien verbreitet.
Das Sand-Veilchen wächst als sommergrüne, ausdauernde krautige Pflanze und erreicht Wuchshöhen von 3 bis 8 Zentimetern. Es wird eine senkrechte, kurze Wurzel gebildet. Der Stängel und die Laubblätter sind meist flaumig behaart.
Die Stängelblätter sind den grundständigen Blättern ähnlich, aber etwas kleiner. Die bläulichgrünen, unterseits oft violetten Blattspreiten sind bei einer Länge von bis zu 2 Zentimetern und einer Breite von 1,5 Zentimetern rundlich bis herzförmig und schwach gekerbt oder ganzrandig. Die Nebenblätter sind eiförmig und gezähnt.
Die zwittrigen Blüten sind zygomorph und fünfzählig mit doppelter Blütenhülle. Die fünf Kelchblätter sind lang zugespitzt mit 1 bis 2 Millimeter langen, gestutzten Anhängseln. Die meist blauviolette Blütenkrone ist 1 bis 1,8 Zentimeter groß mit einem 3 bis 4 Millimeter langen hellvioletten Sporn.
Die Kapselfrucht ist fein behaart.
Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 20.[1]
Dieser Hemikryptophyt wächst als Halbrosettenpflanze.
Das Verbreitungsgebiet des Sand-Veilchen ist das nördliche Eurasien. In Mitteleuropa ist es weitgehend auf die Räume östlich der Oder, auf das Magdeburger und das böhmische Trockengebiet, auf das Alpenvorland, die Alpen und das Oberrheingebiet beschränkt. Nach Osten reicht das Areal bis Ostsibirien. Die Nordgrenze in Europa ist in Norwegen. In Westeuropa gibt es nur isolierte Einzelvorkommen, im nördlichen Mittelmeerraum gibt es Vorkommen in mehreren Teilgebieten, die Südgrenze liegt bei 39° nördlicher Breite.
Das Sand-Veilchen gedeiht meist auf kalk- und humushaltigen Sandböden; es geht auch auf Löß. Es besiedelt lichte, trockene Wälder, trockene Gebüsche und Halbtrockenrasen. Es ist in Mitteleuropa gebietsweise eine Charakterart des Pyrolo-Pinetum aus dem Cytiso-Pinion-Verband. Sonst ist es eine Art der Klasse der Kiefern-Steppenwälder (Pulsatillo-Pinetea). Das Sand-Veilchen kommt aber auch in Gesellschaften des Erico-Pinion, der Festuco-Brometea und der Seslerietea vor.[1] In den Sandgebieten zwischen Bingen und Schwetzingen, im Fränkischen Jura und im Alpenvorland – vor allem im Lechtal –, in den Nördlichen Kalkalpen, im südlichen Schweizer Jura kommt es selten vor; am Kaiserstuhl sehr selten; in den Zentralalpen, in Ober- und Niederösterreich tritt es zerstreut auf. In den Allgäuer Alpen steigt es bis zu einer Höhenlage von 1330 Metern auf.[2]
Die Erstveröffentlichung von Viola rupestris erfolgte 1791 durch Franz Willibald Schmidt. Ein Synonym von Viola rupestris F.W.Schmidt ist Viola arenaria DC. Viola rupestris gehört zur Untergattung Viola aus der Gattung Viola.
Man unterscheidet drei Unterarten[3]:
Das Sand-Veilchen (Viola rupestris) ist eine Pflanzenart aus der Gattung Veilchen (Viola) innerhalb der Familie der Veilchengewächse (Violaceae). Sie ist im nördlichen Eurasien verbreitet.
Guolbbaviola (Viola rupestris) lea violašattuid čerdii ja violaid sohkii gullevaš rássi.
Viola rupestris is a species of flowering plant belonging to the family Violaceae.[1]
It is native to Temperate Eurasia.[1]
Viola rupestris is a species of flowering plant belonging to the family Violaceae.
It is native to Temperate Eurasia.
Nõmmkannike (Viola rupestris) on kannikese perekonda kuuluv taimeliik.
Nõmmkannike (Viola rupestris) on kannikese perekonda kuuluv taimeliik.
Hietaorvokki (Viola rupestris) on pienikokoinen sinikukkainen orvokkilaji. Se on 2–10 cm:n korkuinen. Hietaorvokki jaetaan kahteen alalajiin. Nimialalaji Viola rupestris ssp. rupestris kasvaa Etelä-Suomessa, ja sen lehdet ovat sinivihreät. Toinen alalaji pahtahietaorvokki (Viola rupestris ssp. relicta) on kalkinsuosija, jota tavataan Suomessa vain Enontekiöllä. Pahtahietaorvokin lehdet ovat kirkkaanvihreät. Se on Euroopan unionin luontodirektiivissä suojattu laji.
Hietaorvokki kukkii touko-kesäkuussa, pahtahietaorvokki vasta heinä-elokuussa.[1]
Hietaorvokkia tavataan Itä- ja Keski-Euroopassa; Ruotsin eteläosassa sekä paikoin vuoristoissa lännempänäkin.[2]
Hietaorvokki (Viola rupestris) on pienikokoinen sinikukkainen orvokkilaji. Se on 2–10 cm:n korkuinen. Hietaorvokki jaetaan kahteen alalajiin. Nimialalaji Viola rupestris ssp. rupestris kasvaa Etelä-Suomessa, ja sen lehdet ovat sinivihreät. Toinen alalaji pahtahietaorvokki (Viola rupestris ssp. relicta) on kalkinsuosija, jota tavataan Suomessa vain Enontekiöllä. Pahtahietaorvokin lehdet ovat kirkkaanvihreät. Se on Euroopan unionin luontodirektiivissä suojattu laji.
Hietaorvokki kukkii touko-kesäkuussa, pahtahietaorvokki vasta heinä-elokuussa.
Hietaorvokkia tavataan Itä- ja Keski-Euroopassa; Ruotsin eteläosassa sekä paikoin vuoristoissa lännempänäkin.
Viola rupestris
La Violette des rochers ou Violette rupestre (Viola rupestris) est une plante herbacée vivace de la famille des Violacées.
Viola rupestris
La Violette des rochers ou Violette rupestre (Viola rupestris) est une plante herbacée vivace de la famille des Violacées.
Het zandviooltje (Viola rupestris) is een overblijvende plant uit de viooltjesfamilie (Violaceae). De soort staat op de Nederlandse Rode Lijst van planten als zeldzaam en stabiel of iets toegenomen. De soort komt van nature voor in Noord- en Midden-Europa, vooral in de bergstreken, en in Noord- en Midden-Azië. Het aantal chromosomen is 2n = 20.[1] In Noorwegen, Finland en Zweden komt de ondersoort Viola rupestris subsp. relicta Jalas voor.
De plant wordt 2 - 10 cm hoog en is bezet met papilachtige, grijze haartjes, vooral op de bladstelen. De plant heeft verticale wortelstokken met bladrozetten aan de top en bladeren aan de liggende stengels. De 1 - 1, 5 cm lange en 1,5 cm brede, blauwachtig groene bladeren zijn ondiep hartvormig en hebben getande, eironde steunblaadjes. De onderkant van het blad is vaak violet gekleurd.
De plant bloeit vanaf half april tot begin mei met blauwviolette tot witte, tweezijdig symmetrische, 1 - 1,5 cm grote bloemen. De bloem heeft vijf kroonbladen, vijf kelkbladen en vijf meeldraden. De spitse kelkbladen hebben een 1 - 2 mm lang aanhangsel aan de voet. De zijdelingse kroonbladen staan schuin omlaag gericht en bedekken niet de bovenste twee kroonbladen. Het onderste kroonblad is gespoord met een bleekpaarsblauwe, zwak gegroefde, 3 - 5 mm lange spoor. Het bovenstandige vruchtbeginsel is driebladig met drie wandstandige zaadlijsten.
De vrucht is een behaarde, driekleppige doosvrucht. Het zaad is 1,5 mm lang en 1 mm breed.
Het zandviooltje staat in Nederland op open, zonnig tot licht beschaduwd, ± voedselrijk en stikstofarm, droog tot vochtig, kalkrijk duinzand met een min of meer humeuze bovengrond, die af en toe heel licht overstoven wordt. Ze groeit in droge duinvalleien, op noordhellingen en in of tussen gedegenereerd struweel of bos. Ze mijdt betreding en beweiding en wordt dan ook nauwelijks aangetroffen in het zeedorpenlandschap. Het areaal van het zandviooltje beslaat Centraal-Europa en aangrenzend Azië waar ze op droge, stikstofarme, schrale, kalkarme tot kalkrijke berghellingen staat en een westelijke uitloper van het verspreidingsgebied nog net de Hollandse duinen bereikt. De overblijvende soort is zeldzaam in Nederland, maar plaatselijk vrij algemeen in de duinen tussen Bergen en Wassenaar en groeit verder op Voorne en Goeree. De soort is te herkennen aan haar kleine, schopvormige blaadjes en vooral aan de papilleuze beharing die het best zichtbaar is op de bovenzijde van de bladstelen.[2]
Het zandviooltje (Viola rupestris) is een overblijvende plant uit de viooltjesfamilie (Violaceae). De soort staat op de Nederlandse Rode Lijst van planten als zeldzaam en stabiel of iets toegenomen. De soort komt van nature voor in Noord- en Midden-Europa, vooral in de bergstreken, en in Noord- en Midden-Azië. Het aantal chromosomen is 2n = 20. In Noorwegen, Finland en Zweden komt de ondersoort Viola rupestris subsp. relicta Jalas voor.
De plant wordt 2 - 10 cm hoog en is bezet met papilachtige, grijze haartjes, vooral op de bladstelen. De plant heeft verticale wortelstokken met bladrozetten aan de top en bladeren aan de liggende stengels. De 1 - 1, 5 cm lange en 1,5 cm brede, blauwachtig groene bladeren zijn ondiep hartvormig en hebben getande, eironde steunblaadjes. De onderkant van het blad is vaak violet gekleurd.
De plant bloeit vanaf half april tot begin mei met blauwviolette tot witte, tweezijdig symmetrische, 1 - 1,5 cm grote bloemen. De bloem heeft vijf kroonbladen, vijf kelkbladen en vijf meeldraden. De spitse kelkbladen hebben een 1 - 2 mm lang aanhangsel aan de voet. De zijdelingse kroonbladen staan schuin omlaag gericht en bedekken niet de bovenste twee kroonbladen. Het onderste kroonblad is gespoord met een bleekpaarsblauwe, zwak gegroefde, 3 - 5 mm lange spoor. Het bovenstandige vruchtbeginsel is driebladig met drie wandstandige zaadlijsten.
De vrucht is een behaarde, driekleppige doosvrucht. Het zaad is 1,5 mm lang en 1 mm breed.
Voorkant blad
Achterkant blad
Bladsteel
Bloem
Bloem met spoor
Bloemen
Viola rupestris subsp. relicta
Fiołek skalny (Viola rupestris F.W.Schmidt) – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Rośnie dziko w Azji i Europie[2]. W Polsce występuje w stanie dzikim na całym niżu w rozproszonych stanowiskach.
Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od kwietnia do maja. Siedlisko: wzgórza, suche łąki, bory iglaste, zbocza, piaski. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Festucetalia valesiacea, Ass. Seslerii-Scorzoneretum[3].
Tworzy mieszańce z fiołkiem leśnym, fiołkiem psim, fiołkiem przedziwnym, fiołkiem Rivina[4].
Umieszczony na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia)[5].
Fiołek skalny (Viola rupestris F.W.Schmidt) – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Rośnie dziko w Azji i Europie. W Polsce występuje w stanie dzikim na całym niżu w rozproszonych stanowiskach.
Sandviol (Viola rupestris) är en art i familjen violväxter som förekommer från Europa till Kaukasus, samt till norra och centrala Asien. Arten odlas som trädgårdsväxt i Sverige.
Sandviol (Viola rupestris) är en art i familjen violväxter som förekommer från Europa till Kaukasus, samt till norra och centrala Asien. Arten odlas som trädgårdsväxt i Sverige.
Багаторічна трава. Висота: 2–6(10) см. Стебло листяне, розгалужене, зазвичай щільно короткошерсте. Листя: у базальній розетці й чергується на стовбурі, черешкове. Листові пластини ниркоподібно-серцевидні, з дрібно закругленими зубчиками, щільно волосаті, товсті, від синювато-зелених до темно-зелених, базальна виїмка досить дрібна. Прилистки яйцювато-ланцетні, довго зубчасті[2].
Квітки самотні в пазухах, похилі. Віночок від синьо до світло-пурпурового, (іноді білий), ≈ 1.0–1.5 см завширшки; пелюсток 5, найнижча зі шпорою (іноді білою). Чашолистків 5. Тичинок 5. Плід: короткошерста, 3-х клапанна коробочка. Час цвітіння: травень і червень (ssp. rupestris); липень і серпень (ssp. relicta)[4]
Поширений майже у всій Європі й у помірних областях Азії[5]. Населяє узгір'я, схили широколистяних лісів, скелясті відслони, піщанисті луки, прірви[4].
В Україні зростає на відслоненнях — у західному Лісостепу[2].
Viola rupestris là một loài thực vật có hoa trong họ Hoa tím. Loài này được F.W.Schmidt miêu tả khoa học đầu tiên năm 1791.[1]
Viola rupestris là một loài thực vật có hoa trong họ Hoa tím. Loài này được F.W.Schmidt miêu tả khoa học đầu tiên năm 1791.
Viola rupestris F.W.Schmidt, 1791
Фиа́лка песча́ная (лат. Vīola rupēstris) — вид двудольных цветковых растений, включённый в род Фиалка (Viola) семейства Фиалковые (Violaceae).
Фиалка песчаная — многолетнее травянистое растение, не превышающее 10 см в высоту. Прикорневые листья собраны в розетку, 1—2 см длиной, сердцевидно-почковидной или яйцевидно-округлой формы. Прилистники узкояйцевидные.
Цветки около 1 см в диаметре, красновато-фиолетового цвета, реже голубые или белые, с с бледно-фиолетовым шпорцем.[2]
Плод — трёхстворчатая коробочка шаровидной формы, при созревании не опускающаяся на землю, а взрывающаяся и выбрасывающая наружу семена. Семена мелкие, обратнояйцевидные, с ариллусом, 1,5—1,8×0,8—1 мм, с блестящей светло- или тёмно-коричневой поверхностью[3].
Число хромосом 2n = 20.
Фиалка высокая широко распространена в Евразии. Произрастает на солнечных каменистых склонах гор, на открытых местах в лесах с богатой известью почвой[3]. В Северной Америке произрастает близкородственная Viola adunca.
Фиа́лка песча́ная (лат. Vīola rupēstris) — вид двудольных цветковых растений, включённый в род Фиалка (Viola) семейства Фиалковые (Violaceae).