Wydmuchrzyca piaskowa (Leymus arenarius (L.) Hochst.) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych (Poaceae)[3]. Znana jest też jako wydmuchrzyca nadmorska[4].
Zasięg występowania
Występuje na środkowych i północnych terenach Europy, głównie na wydmach nadmorskich, rzadziej na śródlądowych. Nie występuje w basenie Morza Śródziemnego. Jako gatunek zawleczony rozprzestrzenia się gdzieniegdzie poza tymi obszarami swojego rodzimego zasięgu[5]. W Polsce występuje pospolicie nad Bałtykiem, w innych regionach kraju tylko jako gatunek zawleczony lub zasiewany przez ludzi[6].
Morfologia
- Pokrój
- Trawa trwała, bardzo masywna, w gęstych kępach, z daleko sięgającymi kłączami o budowie piętrowej[7]. Cała roślina ma szarozieloną barwę[6].
-
Łodyga
- Grube i sztywne źdźbło o wysokości do 1 m, wzniesione lub nieco rozpostarte, dość mocne, nagie, nierozgałęzione. Pod ziemią tworzy długie, czołgające się kłącze[6].
-
Liście
- Języczki liściowe długości ok. 1 mm., nieco zgrubiałe, delikatnie owłosione. Pochwy liściowe nagie, na górnym końcu z wąskimi, zagiętymi uszkami. Blaszki liściowe, podobnie jak pochwy niebieskawoszare, o ostrym wierzchołku, bardzo sztywne i mocne, długości 20-60 cm, płaskie lub trochę zwinięte, szerokości 7-20 mm, z wyraźnie wystającymi nerwami z wierzchu, delikatnie szorstkie od górnej strony, od spodu zupełnie gładkie[7].
-
Kwiaty
- Kłosy wzniesione, długości do ok. 30 cm i szerokości 2-2,5 cm, gęste, sztywne. Kłoski prawie bez szypułek, ustawione parami, naprzemianległe po obu stronach osadki, długości 2-3 cm, wydłużone, nieco spłaszczone, 3-6 kwiatowe. Plewy z wyraźnym grzbietem, prawie tak długie jak kłoski, zaostrzone, dość sztywne. Plewki dolne zaostrzone, 7-nerwowe, delikatnie owłosione[7].
Biologia i ekologia
- Rozwój
-
Bylina, geofit[8]. Kwitnie od maja do lipca. Roślina wiatropylna.
- Siedlisko
- Zasiedla luźne piaski wydmowe[6], jako lekko azotolubny występuje w pobliżu strefy zalewanej przez fale, gdzie następuje rozkład szczątków materii organicznej. Wydmuchrzyca piaskowa jest obok piaskownicy zwyczajnej jednym z gatunków typowych dla roślinności wydmy białej. W porównaniu z piaskownicą jest mniej odporna na zasypywanie piaskiem. Gęste płaty wydmuchrzycy są skutecznym sposobem na utrzymanie piasku, więc stosowane są do umacniania wydm nad Bałtykiem.
- Fitosocjologia
-
Gatunek charakterystyczny dla: klasy (Cl.) Ammophiletea, związku (All.) Koelerion glaucae i Ass. Festuco-Elymetum arenarii[9].
- Genetyka
- Liczba chromosomów 2n= 56[10].
- Zmienność
- Tworzy mieszańce z perzem właściwym i p. sitowym[8].
Przypisy
-
↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-01-31].
-
↑ The Plant List. [dostęp 2015-08-13].
-
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
-
↑ wielu autorów: Encyklopedia Powszechna PWN. T. 4. R-Z. Polskie Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 210.
-
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2015-08-13].
-
↑ a b c d Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
-
↑ a b c Grau, Kremer, Möseler, Rambold, Triebel: Graser. Mosaik Verlag GmbH, Monachium 1984
-
↑ a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
-
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
-
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
