Anthriscus cerefolium, el Perifollo, Cerefolio o Perifolio, ye una especie del xéneru Anthriscus emparentada col perexil. Ye nativa del Cáucasu pero foi tremada en toa Europa polos romanos, onde se naturalizó.[1] Según dellos científicos esta planta ye más conocida poles verduleres y el pastores que polos botánicos. [ensin referencies]
Planta herbal cultivada, de calter añal, crez ente 40-70 cm d'altor. Los tarmos son de 30 a 40 cm d'altu, finos, ramosos, buecos y estriaos. Les fueyes son tripinnaes, retayaes en lóbulos llanceolaos, y pueden ser rizaes. Les diminutes flores blanques formen pequeñes umbeles de 2,5 a 5 cm de diámetru. El frutu, d'alredor de 1 cm de llargu, ye oblongo, con un delgáu caballón en forma de picu,[1] estriáu, y cuando madura adquier un color negru.
La planta despide un arume prestoso.
Yá yera conocida por Pliniu'l Vieyu como cerefolium. El nome puede provenir del griegu anthos (flor) y rischos (sebes) pol llugar onde habita, o bien de antherix (caña) pola forma de la so pistilu.[2]
Ye una planta que s'emplega más pa usu culinariu que melecinal. Ye diurética, aperitiva, tónica y estimulante. Puede utilizase como sustitutu del perexil.[2]
Indicaciones: ye carminativo, expectorante, diuréticu, aperitivo, tónicu, estimulante, estomacal, antiescrofular. Afrodisiacu. Dellos autores abarrunten que puede producir dermatitis de contautu y reacciones alérxiques como la fiebre del segáu. Al recoyer les fueyes tienres tien d'asegurase de nun confundiles coles de Aethusa cynapium nin coles de Oenanthe crocata, de bien alta tosicidá.[2]
Otros usos: les sos fueyes seques úsense como especies, y el so sabor recuerda a un amiestu d'anís y alcaravea, o d'anís y perexil. Les granes usar nel norte d'África como especia nos mesmos platos qu'el cilantro. Tamién ye usáu como colorante mariellu.[2]
Anthriscus cerefolium describióse por (Carlos Linneo) Hoffm. y espublizóse en Xenera Plantarum Umbelliferarum 41–42. 1814.[3]
Anthriscus: el nome xenéricu puede provenir del griegu anthos (flor) y rischos (sebes) pol llugar onde habita, o bien de antherix (caña) pola forma de la so pistilu.
cerefolium: epítetu llatín que significa "fueyes de cera".[4]
.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Anthriscus cerefolium, el Perifollo, Cerefolio o Perifolio, ye una especie del xéneru Anthriscus emparentada col perexil. Ye nativa del Cáucasu pero foi tremada en toa Europa polos romanos, onde se naturalizó. Según dellos científicos esta planta ye más conocida poles verduleres y el pastores que polos botánicos. [ensin referencies]
Ar serfilh zo plant, o anv spesad Anthriscus cerefolium, dezho delioù glas-flamm a seblant bout drailhet ken-ha-ken, hag a vez lakaet er meuzioù da reiñ blaz.
Kerbel a vez graet anezho en alamaneg, cherfeuil e gallo, chervil e saozneg, cerafolio e spagnoleg, ha cerfoglio en italianeg.
Ar serfilh zo plant, o anv spesad Anthriscus cerefolium, dezho delioù glas-flamm a seblant bout drailhet ken-ha-ken, hag a vez lakaet er meuzioù da reiñ blaz.
Cerfull (Anthriscus cerefolium) és una espècie de planta de la família apiàcia, que s'usa com a condiment uns dels component de les fines herbes de la cuina francesa.
És originària del Caucas.
És un planta herbàcia anual, amb la tija dreta, que fa de 30 a 80 cm. Fulles compostes. Flors blanques, petites, agrupades en umbel·les compostes. Fruits negres.
Una altra espècie similar és A. sylvestris anomenada vulgarment cerfull bord i que es troba en els prats de dall de muntanya.
Cerfull (Anthriscus cerefolium) és una espècie de planta de la família apiàcia, que s'usa com a condiment uns dels component de les fines herbes de la cuina francesa.
És originària del Caucas.
És un planta herbàcia anual, amb la tija dreta, que fa de 30 a 80 cm. Fulles compostes. Flors blanques, petites, agrupades en umbel·les compostes. Fruits negres.
Una altra espècie similar és A. sylvestris anomenada vulgarment cerfull bord i que es troba en els prats de dall de muntanya.
Planhigyn blodeuol ydy Gorthyfail y gerddi sy'n enw gwrywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Apiaceae yn y genws Anthriscus. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Anthriscus cerefolium a'r enw Saesneg yw Garden chervil. Mae'n berlysieuyn poblogaidd iawn yn Ffrainc, ac fe'i defnyddir i roi blas ysgafn ar fwyd fel cawl.
Mae'r dail gyferbyn a'i gilydd ac mae gan y blodyn 5 petal.
Gall dyfu hyd at 40–70 cm (16–28 mod) ac mae'r dail yn gyrliog. Ceir clystyrau o flodau 2.54–5 cm (1.00–1.97 mod) ar draws. Mae'r ffrwyth tua 1 cm o hyd.
Planhigyn blodeuol ydy Gorthyfail y gerddi sy'n enw gwrywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Apiaceae yn y genws Anthriscus. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Anthriscus cerefolium a'r enw Saesneg yw Garden chervil. Mae'n berlysieuyn poblogaidd iawn yn Ffrainc, ac fe'i defnyddir i roi blas ysgafn ar fwyd fel cawl.
Mae'r dail gyferbyn a'i gilydd ac mae gan y blodyn 5 petal.
Gall dyfu hyd at 40–70 cm (16–28 mod) ac mae'r dail yn gyrliog. Ceir clystyrau o flodau 2.54–5 cm (1.00–1.97 mod) ar draws. Mae'r ffrwyth tua 1 cm o hyd.
Kerblík třebule (Anthriscus cerefolium) neboli třebule pravá je jednoletá rostlina z čeledi miříkovité (Apiaceae). Roste divoce, ale i v ČR se vzácně pěstuje a někdy zplaňuje.
Kerblík je jednoletá rostlina vysoká až 70 cm. Jeho černé a lesklé plody vyséváme do volné půdy na polostinná místa; nesnáší vyprahlé lokality. Úrodu listů zvýšíme odřezáváním květních stvolů. Kerblík totiž po odkvětu odumírá a zasychá. Listy kerblíku jsou velice jemným kořením, typickým především pro rafinovanou francouzskou kuchyni. Vzhledem k snadno prchavému arómatu, připomínající směs anýzu a petržele, přidáváme je k teplým pokrmům až v poslední fázi úpravy, a to nejlépe čerstvé. Můžeme ho také pěstovat v truhlíku za oknem.[1]
Pochází z Kavkazu a západní Asie a kořenili jím Římané už ve starověku, kteří ho během válečných výprav rozšířili do mnoha evropských zemí i na britské ostrovy. Je s podivem, jak málo je komerčně pěstován, protože jeho kultura je celkem nenáročná. O to více se s ním setkáváme na zahrádkách nejen v Evropě, ale i v severní Africe, východní Asii a v Americe.
Zásobu čerstvých listů na zimu uchováváme nejlépe v mrazničce, sušením ztrácí koření na kvalitě.
Obrázky, zvuky či videa k tématu kerblík třebule ve Wikimedia Commons
Kerblík třebule (Anthriscus cerefolium) neboli třebule pravá je jednoletá rostlina z čeledi miříkovité (Apiaceae). Roste divoce, ale i v ČR se vzácně pěstuje a někdy zplaňuje.
Havekørvel (Anthriscus cerefolium) er en 25-80 cm høj urt, der dyrkes som krydderurt og findes forvildet ved bebyggelser og affaldspladser.
Havekørvel er en enårig plante med en opret, busket vækst. Stænglen er rund i tværsnit, hul og glat[1], men behåret ved bladenes basis. Bladene er ægformede og flere gange fjersnitdelte med en tandet rand. Oversiden er græsgrøn, mens undersiden er lysegrøn.
Blomstringen foregår i maj-juni, hvor man finder blomsterne samlet i side- og endestillede skærme. De enkelte blomster er 5-tallige og regelmæssige med undtagelse af skærmenes randblomster, der har forlængede kronblade på siden, der vender bort fra skærmen. Kronbladene er hvide. Frøene er nødder med et kort næb.
Rodsystemet består af en kort, lodret pælerod med nogle få, grove siderødder.
Højde x bredde og årlig tilvækst: 0,50 x 0,40 m (50 x 40 cm/år); målene kan bruges til beregning af planteafstande, når arten sås som kulturplante.
Havekørvel har sin naturlige udbredelse i Mellemøsten, Kaukasus, Centralasien og i Øst- og Sydeuropa. I Danmark findes den af og til forvildet fra havedyrkning. Arten er tilpasset lysåbne eller halvskyggede voksesteder med en jordbund, der er middelfugtig og næringsrig.
I landsbyerne på de tørre steppeområder ved Neusiedler See i Burgenland i Østrig vokser den sammen med aftenpragtstjerne, agersnerle, cikorie, draphavre, alm. røllike, slangehoved, tidselkugle, alm. torskemund, bidende stenurt, bjergmandstro, bredbladet timian, Coronilla varia (en art af kronvikke), havemalurt, hjertebladet kongelys, lancetvejbred, markstenkløver, prikbladet perikon, seglsneglebælg, småblomstret salvie, stor gedeskæg, sølvpotentil, ungarsk vejsennep og vild gulerod[2]
Bladene anvendes friske eller frosne som krydderi til suppe, sauce, salater, kylling, æg- og fiskeretter. Hele planten lugter aromatisk, og minder om anis.
Havekørvel (Anthriscus cerefolium) er en 25-80 cm høj urt, der dyrkes som krydderurt og findes forvildet ved bebyggelser og affaldspladser.
Der Echte Kerbel oder Gartenkerbel (Anthriscus cerefolium) ist eine Pflanzenart, die zur Gattung Kerbel in der Familie der Doldenblütler (Apiaceae) gehört. Bekannt ist vor allem seine Kulturform, die Varietät Anthriscus cerefolium var. cerefolium, die als Suppenkraut und Gewürz für Gemüse oder Salate verwendet wird.
Der Echte Kerbel ist eine einjährige krautige Pflanze, die Wuchshöhen von 20 bis 70 Zentimetern erreicht. Die Wurzel ist dünn und spindelförmig. Alle Pflanzenteile besitzen einen Anisgeruch. Die oberirdischen Pflanzenteile sind mit Ausnahme der Frucht behaart. Der dünne Stängel ist unter den Knoten nicht verdickt und im Querschnitt rund bis zart gerillt. Über den Knoten ist der Stängel weiß flaumig behaart, ansonsten kahl.
Die Laubblätter sind weich, zart, hellgrün und doppelt bis vierfach fiederschnittig, im Umriss sind sie dreieckig und können dreilappig-kleeähnlich erscheinen. Der Blattrand ist gesägt oder gekerbt. Die Blätter sind auf der Oberseite kahl, am Rand und auf den Nerven der Unterseite sind sie wie die Blattstiele zerstreut borstig behaart. Die unteren Blätter sind gestielt, die oberen sitzen auf den Blattscheiden, die am Rand wollig-zottig behaart sind und einen weißen Hautrand besitzen.
Die Blütezeit reicht von Mai bis August. Die Geschlechter sind andromonözisch verteilt, es gibt also männliche und zwittrige Blüten an einem Pflanzenexemplar. Der doppeldoldige Blütenstand ist zwei- bis sechsstrahlig, kurz gestielt bis annähernd sitzend. Die Doldenstiele und -strahlen sind dicht weichflaumig behaart. Hüllblätter fehlen. Hüllchenblätter werden ein bis vier, selten fünf, nur einseitig gebildet. Die Hüllchenblätter sind linealisch-lanzettlich, spitz, bewimpert und haben einen Hautrand.
Die Kelchzipfel sind reduziert. Die weißen Kronblätter sind länglich verkehrt-eiförmig und am oberen Ende seicht ausgerandet, der eingeschlagene Kronlappen ist kurz. Die größten sind etwas über 1 Millimeter lang.
Der Fruchtstiel ist stark verdickt. Die Früchte sind schmal walzlich, 7 bis 11 Millimeter lang und bis zu 1,5 Millimeter breit. Zur Reife sind sie schwarz, glänzend, glatt und deutlich geschnäbelt. Der Schnabel ist ein Viertel bis halb so lang wie der Rest der Frucht. Der Griffel ist länger als der Griffelpolster und fast aufrecht. Die Tausendkornmasse der Samen liegt zwischen 1,9 und 3,0 Gramm.
Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 18.[1]
Die zwittrigen Blüten sind proterandrisch. Blütenökologisch handelt es sich um nektarführende Scheibenblumen. Die Bestäubung erfolgt vor allem durch Dipteren, Hymenopteren und Käfer.
Die Wildsippe ist in Westasien, Südeuropa, auf dem Balkan und im Kaukasus heimisch. In Mitteleuropa kommt sie im Elsass, in Baden-Württemberg, Rheinland-Pfalz, Ober- und Niederösterreich, Wien, Burgenland, Polen und Tschechien vor. Die Kultursippe wird in fast ganz Europa angebaut und findet sich häufig als Kulturflüchtling.
Die Wildsippe wächst in Mitteleuropa in Wäldern, Gebüschen, an Ruderalstellen und Weinbergsrändern. Sie gedeiht am besten auf trockeneren bis frischen, nährstoffreichen, mehr oder weniger humosen Lehmböden. Sie findet sich bis in die submontane, selten bis in die subalpine Höhenstufe.
Die Erstveröffentlichung erfolgte 1753 unter dem Namen (Basionym) Scandix cerefolium durch Carl von Linné. Die Neukombination zu Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm. wurde 1814 durch Georg Franz Hoffmann veröffentlicht. Weitere Synonyme für Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm. sind: Anthriscus longirostris Bertol., Anthriscus cerefolium subsp. trichospermus Nyman nom. illeg., Anthriscus cerefolium var. trichocarpus Neilr., Anthriscus cerefolium var. trichospermus Endl.[2]
Je nach Autor gab es von der Art Anthriscus cerefolium mehrere oder keine Varietäten, manchmal auch als Unterarten:
Echter Kerbel findet hauptsächlich Verwendung als Würzkraut. Er hat ein feines ätherisches Aroma und wird vor allem in Suppen, Salaten und Saucen und Kräuterbutter gebraucht. Der leicht pfeffrige Geschmack erinnert an Petersilie. Kerbel ist auch Bestandteil berühmter Kräutermischungen wie den Fines herbes oder der Frankfurter Grünen Sauce. Kerbel gehört zu den ersten Pflanzen, die im Frühling geerntet werden, deshalb ist er traditionell Bestandteil von Gründonnerstags- und Ostergerichten.
In der Heilkunde fand Kerbel unter anderem als harntreibendes Mittel Verwendung.[3]
Für den Geschmack bestimmend ist das ätherische Öl des Echten Kerbel, das bei Frischware im Kraut rund 0,03 %, in den Früchten rund 0,9 % ausmacht. Es setzt sich zu 60 % aus Estragol und zu 30 % aus Dimethoxy-allylbenzen zusammen, darüber hinaus enthält es noch Isoanethol und Chavibetol. Neben dem ätherischen Öl enthält die Pflanze noch Bitterstoffe, Glykoside, Carotin, Vitamin C sowie relativ viel Eisen und Magnesium.
Die Früchte enthalten daneben noch 13 % fettes Öl, darunter Petroselinsäure.
In Deutschland wurden 1995 auf 50 Hektar Kerbel angebaut, häufig wegen seiner Schnellwüchsigkeit als Zwischenfrucht. Damit er nicht zu früh blüht und lange marktfähig bleibt, findet der Anbau bevorzugt an halbschattigen und feuchten Standorten statt. Kerbel gilt als relativ anspruchslos in Hinsicht auf den Boden.
Als Krankheiten finden sich der Falsche Mehltau Plasmopara nivea und gelegentlich der Rostpilz Puccinia chaerophylli, als tierische Schädlinge neben Blattläusen die Kerbelmotte (Depressaria chaerophylli), die Möhrenfliege und verschiedene Kleinschmetterlingsraupen.
Die Ernte der Blätter beginnt ab 45 bis 60 Tagen nach Aussaat bis unmittelbar vor die Blüte. In dieser Zeit kann er – je nach Düngung – mehrfach geschnitten werden. Kerbel wird entweder frisch, als Tiefkühlware oder getrocknet vermarktet, letztere Form führt allerdings zu Aromaverlusten.
Für den Echten Kerbel, auch Gartenkerbel oder nur Kerbel genannt, sind oder waren, zum Teil nur regional, auch die Bezeichnungen Chörblichrut (Graubünden bei Davos), Karweil (Göttingen), Karwel (Ostfriesland), Kerbel (Mecklenburg), Kerbelkraut, Kerbeln, Kervelda, Kerveln, Kerwel (Siebenbürgen), Kirbele, Kirfel, Körbelkraut, Körblinkraut (Bern), Körffel, Keferfil und Suppenkräutel (Österreich) gebräuchlich.[4]
Kerbel hieß auf Althochdeutsch Charvel, Chervilla, Cherville, Chervola, Fünfblettir, Gerwella, Kervela oder Kervila, auf Mittelhochdeutsch Kärben, Karbel, Kertzenplatt, Kervola, Kervel, Kerble, Kerbol, Kirbel, Korbel oder Kurbel, auf mittelniederdeutsch Carvel.[4]
Die Informationen dieses Artikels entstammen zum größten Teil den unter Nachweise angegebenen Quellen, darüber hinaus werden folgende Quellen zitiert:
Der Echte Kerbel oder Gartenkerbel (Anthriscus cerefolium) ist eine Pflanzenart, die zur Gattung Kerbel in der Familie der Doldenblütler (Apiaceae) gehört. Bekannt ist vor allem seine Kulturform, die Varietät Anthriscus cerefolium var. cerefolium, die als Suppenkraut und Gewürz für Gemüse oder Salate verwendet wird.
Cerfolio esas planto umbelifera, aromata, di qua la folii uzesas kom kondimenti. Anthriscus
Lo cerfuèlh comun (Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm.) es une planta erbacèa de la familha dels Apiacèas (ombellifèras), benlèu originari Russia, cultivada coma planta condimentària per sas fuèlhas al gost leugièrament anisat.
Cal pas confondre aquela espècia amb la planta nomenada Cerfuèlh anisat, Cerfuèlh d'Espanha o Cerfuèlh muscat (Myrrhis odorata).
Fa pertit de las plantas que la cultura es recomandada dins los domènis reials per Carlesmanhe dins lo capitulari De Villis.
Apòrts energetics: 40 kcal = 160 kJ per kg
Lo cerfuèlh presenta un taus recòrd de fèrre e de calci, çò qui ne fa un aliment de tria per prevenir l’anemia.
Lo cerfuèlh fresc possedís una riquesa recòrd en vitaminas. Fòrça ric en vitamina C, en provitamina A e en vitamina B9 (=acid folic), conten tanben totas las vitaminas del grop B (levat la vitamina B12, absenta du règne vegetal (se produsís per las bacterias)). Lo cerfuèlh conten un fenilpropanoíd l'estragòl e de l'apiosid qu'es un glucosid (o eterosid) flavonic. Sos compausats se retròban tanben dins l'estragon e lo jolverd.
Planta erbacèa bisannuala, cultivada coma annuala, de 30 a 60 cm de naut. Fuèlhas de long petiòl, fòrça tendres e finament divizadas. Inflorescéncia en ombèlas de flors blancas.
Aquela planta que ressembla al jolverd, presenta un risc de confusion amb la ciguda, (Aethusa cynapium), planta toxica, qu'a pasmens la meteissa odor agradabla.
Preferís un sol leugièr e fresc, plan abodrida.
Multiplicacion per semenada escalonada dempuèi febrièr fins al començament del mes de setembre.
La culhida pòt començar a partir sièis setmanas après la semenada. las fuèlhas de la basa son culhidas segon los besonhs, e pòt contunhar fins al periòde de montada.
Planta pauc sensibla a las malautiás e parasitas.
Lo cerfuèlh se comercializa o jos forma fresca, o jos forma secada o desidratada. Las fuèlhas frescas, ciseladas, son emplegadas per aromatizar diferentas preparacions culinaras: salças, potatges, cruditats, ensaladas, moletas, carbonada...
Pels plats cosinat, lo cerfuèlh s'apond al darrièr moment, en fin de coseson.
Es preferible de congelar lo cerfuèlh puslèu que lo desidratar, atal garda melhor sa sabor.
La mascara de cerfuèlh purifica e adocís la pèl. Un cataplasme aplicat sus las parpèlas tancadas refresca los uèis fatigats.
Lo chuc fresc seriá utilizat amb de gauche, per tractar las ulcèras.
Las sommitats floridas e semenadas en decoccion pòdon èsser utilizada en banh de sèti per las emorroïdas, en cataplasma tebés per las dolors rumatismalas.
Proprietats: diuretic, depuratiu.
Lo cerfuèlh comun (Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm.) es une planta erbacèa de la familha dels Apiacèas (ombellifèras), benlèu originari Russia, cultivada coma planta condimentària per sas fuèlhas al gost leugièrament anisat.
Cal pas confondre aquela espècia amb la planta nomenada Cerfuèlh anisat, Cerfuèlh d'Espanha o Cerfuèlh muscat (Myrrhis odorata).
Fa pertit de las plantas que la cultura es recomandada dins los domènis reials per Carlesmanhe dins lo capitulari De Villis.
Ch' cherfu o chérfuë[1] (Anthriscus cerefolium) s'acate frèche ou bin sékée ou désidratée.
Chés feuilles frèches, ciselées, ch'est pou aromatiser divérses préparacions tchulinères : sauces, potaches, crudités, salades, Omblètes, grillades...
Pou chés plats tchuisinés, ch' cherfu i s'met ach dernié momint, al fin del tchuichon.
Propriétés : diurétique, dépuratif.
Kaarvel (Latien: Anthriscus cerefolium) is een vaste plant uut de schaarmbloemefemilie (Apiaceae). Disse soort wort algemeen eteeld en is soms verwilderd. De schaarmen bin samen-esteld uut witte bloempjes die vrie vrog bleuien. De plant kan 1 meter hoog worren. De gladde stengels bin hol en alleen boven de knopen behaord. De schaarmstraolen bin oek behaord. De kaarvel is verwant an de wortel en pieterselie. De blaojen van de kaarvel ruken naor anies.
De bloem is wit en het een deursnee van drie tot vier millimeter. Elk bloempjen het een umwienseltjen en vuuf kroonblaojen.
De bloemen vormen samen-estelde schaarmen mit acht tot vuuftien schaarmstraolen. De bleuiperiode loopt van mei tot juni.
De blaojen bin twee- tot drievoudig eveerd; de onderkant is zachtbehaord.
Kaarvel het cilindervormige onbehaorde vruchjes mit een snavel, die half zolang is as de vrucht. Alleen de verwilderde vorm het korte weerhaakjes op de vrucht. De vrucht is een tweedelige splitvrucht mit eenzaojige deelvruchtjes.
Kaarvel wort gebruukt as keukenkruud. In België is kaarvelsoep een bekende specialiteit. Veur de krujenteelt worren meestentieds eenjaorige planten gebruukt. Véúr de bleui hen de blaojen de meeste geur.
Der bin een paor plantesoorten die veul op kaarvel lieken mar giftig bin zoas
Kaarvel (Latien: Anthriscus cerefolium) is een vaste plant uut de schaarmbloemefemilie (Apiaceae). Disse soort wort algemeen eteeld en is soms verwilderd. De schaarmen bin samen-esteld uut witte bloempjes die vrie vrog bleuien. De plant kan 1 meter hoog worren. De gladde stengels bin hol en alleen boven de knopen behaord. De schaarmstraolen bin oek behaord. De kaarvel is verwant an de wortel en pieterselie. De blaojen van de kaarvel ruken naor anies.
Tekst üüb Öömrang Kerbel (Anthriscus cerefolium) as en plaantenslach uun det famile faan a Skiremplaanten (Apiaceae). Hat hää en grat bedüüdang uun köögem.
Kerbel (Anthriscus cerefolium) as en plaantenslach uun det famile faan a Skiremplaanten (Apiaceae). Hat hää en grat bedüüdang uun köögem.
U Pedi puddinu (o Pede pullinu) (Anthriscus cerefolium) hè una pianta chì faci parti di a famiglia di l'Apiaceae. I so casci sò verdi è opposti. I so fiora sò bianchi. U pedi puddinu s'assumiglia à u pursemulu.
U pedi puddinu hè cumunu in Corsica.
U Pedi puddinu (o Pede pullinu) (Anthriscus cerefolium) hè una pianta chì faci parti di a famiglia di l'Apiaceae. I so casci sò verdi è opposti. I so fiora sò bianchi. U pedi puddinu s'assumiglia à u pursemulu.
To μυρώνι ή ανθρίσκος (Ανθρίσκος το χαιρέφυλλον (Anthriscus cerefolium)), όπου στην Ελλάδα, ανάλογα με τον τόπο ονομάζεται: κάντζικο, κτενόχορτο της Αφροδίτης, μερόνα, μερόνι, μπερόνικα, μυριαλίδα, μυρωνήθρα, πορτσαλίδα ή Γαλλικός μαϊντανός, είναι ένα ευαίσθητο ετήσιο βότανο το οποίο σχετίζεται με το μαϊντανό. Συνήθως χρησιμοποιείται για τον ήπιο αρωματισμό πιάτων και είναι ένα συστατικό του Γαλλικού μείγματος των «εκλεπτυσμένων χορταρικών» (fines herbes)[Σημ. 1] της Γαλλικής κουζίνας, το οποίο περιλαμβάνει επίσης το εστραγκόν, το σχοινόπρασο και το μαϊντανό. Κατά το μάζεμά του από τους αγρούς, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, καθώς εμφανισιακά ομοιάζει με το φυτό κώνειο, το οποίο είναι ιδιαιτέρως τοξικό και δηλητηριώδες για τον άνθρωπο.
Μέλος της οικογένειας των Απιίδων (Apiaceae), το μυρώνι είναι εγγενές στον Καύκασο, αλλά διαδόθηκε από τους Ρωμαίους στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, όπου έχει πλέον εγκλιματισθεί.[1]
Τα φυτά αναπτύσσονται σε ύψος 40–70 cm (16–28 in), με τριπτεροειδή (tripinnate) φύλλα που μπορεί να είναι σγουρά. Τα μικρά λευκά άνθη του, σχηματίζουν μικρά σκιάδια μήκους 2,54–5 cm (1,00–1,97 in). Ο καρπός έχει μήκος περίπου 1 cm και είναι επιμήκης-ωοειδής με ένα λεπτό, ραβδωτό ράμφος.[1]
Το μυρώνι είναι πολύ ευαίσθητο και διατηρείται στο ψυγείο μια ή δυο ημέρες, αποξηραίνεται πολύ εύκολα και χρειάζεται διπλάσια ποσότητα για να αποδώσει αρωματικά.[2] Είναι ένα από τα «εκλεπτυσμένα χορταρικά» (fines herbes) της Γαλλικής κουζίνας, η οποία περιλαμβάνει επίσης το εστραγκόν, το μυρώνι και το σχοινόπρασο.[3] Σε αντίθεση με τα πιο πικάντικα, ισχυρά βότανα, όπως το θυμάρι, δενδρολίβανο κλπ., τα οποία είναι ανθεκτικά στο παρατεταμένο μαγείρεμα, τα «εκλεπτυσμένα χορταρικά» (fines herbes) προστίθενται την τελευταία στιγμή στις σαλάτες, ομελέτες και σούπες.
Επειδή η γεύση του είναι χαρακτηριστική και πολύ έντονη, χρησιμοποιείται σε μικρές ποσότητες, στις χορτόπιτες ή προστίθεται σε ελάχιστη φυσική ποσότητα -για άρωμα- στις τυρόπιτες. Μαγειρεύεται με αρνάκι ή κατσίκι και του Ευαγγελισμού όπως και των Βαΐων, το φτιάχνουν με μπακαλιάρο.[2]
Το μυρώνι, χρησιμοποιείται ιδιαιτέρως στην Γαλλία, για να αρωματίσει πουλερικά, θαλασσινά και νεαρά λαχανικά της άνοιξης (όπως καρότα), σούπες και σάλτσες. Πιο ευαίσθητο από τον μαϊντανό, έχει την αχνή γεύση της γλυκόριζας ή του γλυκάνισου.[4]
Σύμφωνα με ορισμένους, οι γυμνοσάλιαγκες έλκονται από τα μυρώνια και το φυτό, μερικές φορές χρησιμοποιείται ως δόλωμά τους.[5]
Το μυρώνι έχει διάφορες χρήσεις στην παραδοσιακή ιατρική. Φέρεται να είναι χρήσιμο ως ενισχυτικό της πέψης, για τη μείωση της υψηλής πίεσης του αίματος και, εμποτισμένο με ξύδι, για τη θεραπεία του λόξυγγα.[6] Πέραν των χωνευτικών του ιδιοτήτων, χρησιμοποιείται ως ήπιο διεγερτικό.[4]
Το μυρώνι εμπλέκεται επίσης με την "strimmer δερματίτιδα" ή φυτοφωτοδερματίτιδα (phytophotodermatitis), λόγω ψεκασμού από τα κοπτικά των ζιζανίων και τις άλλες μορφές επαφής. Άλλα φυτά της οικογένειας των Απιίδων (Apiaceae), μπορεί να έχουν παρόμοια αποτελέσματα.[7]
Το μυρώνι είναι χωνευτικό, διουρητικό, αποχρεμπτικό, διεγερτικό τονωτικό.[8] Ο χυμός που εξάγεται από το φρέσκο ανθοφόρο βότανο, χρησιμοποιείται ευρέως για διάφορους σκοπούς, περιλαμβάνοντας την χελώνια, το έκζεμα, τις πέτρες ουρικής αρθρίτιδας, τα αποστήματα, ιατρική υδρωπικία και κοιλιακές καταγγελίες γυναικών.[8] Η έγχυσή του χρησιμοποιείται ευρέως στην Ευρώπη για το χαμήλωμα της αρτηριακής πίεσης.[8]
Το μυρώνι περιέχει θειάφι και τα φύλλα του, καπνίζονται ως ένα μη-νικοτινούχο υποκατάστατο του τσιγάρου.[9] Τέλος, αστρολογικά κυβερνάται από τον Δία.[9]
Στην Ελλάδα, αυτά τα σπάνια χόρτα, βρίσκονται στην Ηλεία, Κορινθία, Αιτωλία και Βοιωτία (συγκεκριμένα στον Ελικώνα σε υψόμετρο πάνω από 600 m).[2] Επίσης, είναι γνωστό ότι υπάρχουν και στη Σκιάθο (σ.σ. τα αναφέρει και ο Παπαδιαμάντης).[2]
Η μεταφύτευση των μυρωνιών μπορεί να είναι δύσκολη, λόγω της μακράς κεντρικής ρίζας (taproot).[Σημ. 2][6] Προτιμά δροσερά και υγρά μέρη, διαφορετικά, γρήγορα πηγαίνει προς σπορά (επίσης γνωστή ως (bolting)).[Σημ. 3][6] Συνήθως καλλιεργείται ως μια καλλιέργεια κρύας εποχής, όπως το μαρούλι και θα πρέπει να φυτευτεί νωρίς την άνοιξη και αργά το φθινόπωρο ή σε χειμερινό θερμοκήπιο. Η τακτική συγκομιδή των φύλλων, επίσης βοηθά στην αποτροπή της αποσκίρτησης (bolting).[6] Αν παρά τις προφυλάξεις τα φυτά αποσκιρτήσουν, το φυτό μπορεί να σπαρθεί περιοδικά ολόκληρη την καλλιεργητική περίοδο, με αποτέλεσμα την παραγωγή νωπών φυτών, καθώς τα μεγαλύτερα φυτά αποσκιρτούν και βγαίνουν εκτός παραγωγής.
Το μυρώνι αναπτύσσεται σε 12 έως 24 in (300 έως 610 mm) ύψος και 6 έως 12 in (150 έως 300 mm) πλάτος.[6]
To μυρώνι ή ανθρίσκος (Ανθρίσκος το χαιρέφυλλον (Anthriscus cerefolium)), όπου στην Ελλάδα, ανάλογα με τον τόπο ονομάζεται: κάντζικο, κτενόχορτο της Αφροδίτης, μερόνα, μερόνι, μπερόνικα, μυριαλίδα, μυρωνήθρα, πορτσαλίδα ή Γαλλικός μαϊντανός, είναι ένα ευαίσθητο ετήσιο βότανο το οποίο σχετίζεται με το μαϊντανό. Συνήθως χρησιμοποιείται για τον ήπιο αρωματισμό πιάτων και είναι ένα συστατικό του Γαλλικού μείγματος των «εκλεπτυσμένων χορταρικών» (fines herbes) της Γαλλικής κουζίνας, το οποίο περιλαμβάνει επίσης το εστραγκόν, το σχοινόπρασο και το μαϊντανό. Κατά το μάζεμά του από τους αγρούς, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, καθώς εμφανισιακά ομοιάζει με το φυτό κώνειο, το οποίο είναι ιδιαιτέρως τοξικό και δηλητηριώδες για τον άνθρωπο.
தோட்டப் பூண்டு (ஆங்கிலம்: Chervil (தாவரவியல் பெயர்: Anthriscus cerefolium), என அழைக்கப்படும் இத்தாவரத்தை, சில நேரங்களில் தோட்டத்திலுள்ள பூண்டிலிருந்து வேறுபடுத்தி அறிய, இச்செடியை வோக்கோசு, (parsley) அல்லது "பிரஞ்சு வோக்கோசு" (French parsley) என்றும், அழைக்கப்படுகிறது. வோக்கோசு குடும்பத்தைச் சார்ந்த இத்தாவரம், மூலிகை வகையின் நுட்பமான ஆண்டுத் தாவரமாகும்.[1]
தோட்டப் பூண்டு (ஆங்கிலம்: Chervil (தாவரவியல் பெயர்: Anthriscus cerefolium), என அழைக்கப்படும் இத்தாவரத்தை, சில நேரங்களில் தோட்டத்திலுள்ள பூண்டிலிருந்து வேறுபடுத்தி அறிய, இச்செடியை வோக்கோசு, (parsley) அல்லது "பிரஞ்சு வோக்கோசு" (French parsley) என்றும், அழைக்கப்படுகிறது. வோக்கோசு குடும்பத்தைச் சார்ந்த இத்தாவரம், மூலிகை வகையின் நுட்பமான ஆண்டுத் தாவரமாகும்.
Chervil (/ˈtʃɜːrˌvɪl/; Anthriscus cerefolium), sometimes called French parsley or garden chervil (to distinguish it from similar plants also called chervil), is a delicate annual herb related to parsley. It was formerly called myrhis due to its volatile oil with an aroma similar to the resinous substance myrrh.[3] It is commonly used to season mild-flavoured dishes and is a constituent of the French herb mixture fines herbes.
The name chervil is from Anglo-Norman, from Latin chaerephylla or choerephyllum, meaning "leaves of joy";[4] the Latin is formed, as from an Ancient Greek word χαιρέφυλλον (chairephyllon).[5][6]
A member of the Apiaceae, chervil is native to the Caucasus but was spread by the Romans through most of Europe, where it is now naturalised.[7] It is also grown frequently in the United States, where it sometimes escapes cultivation. Such escape can be recognized, however, as garden chervil is distinguished from all other Anthriscus species growing in North America (i.e., A. caucalis and A. sylvestris) by its having lanceolate-linear bracteoles and a fruit with a relatively long beak.[8]
The plants grow to 40–70 cm (16–28 in), with tripinnate leaves that may be curly. The small white flowers form small umbels, 2.5–5 cm (1–2 in) across. The fruit is about 1 cm long, oblong-ovoid with a slender, ridged beak.[7]
Chervil is used, particularly in France, to season poultry, seafood, young spring vegetables (such as carrots), soups, and sauces. More delicate than parsley, it has a faint taste of liquorice or aniseed.[9][10]
Chervil is one of the four traditional French fines herbes, along with tarragon, chives, and parsley, which are essential to French cooking.[11] Unlike the more pungent, robust herbs such as thyme and rosemary, which can take prolonged cooking, the fines herbes are added at the last minute, to salads, omelettes, and soups.[12][13]
Essential oil obtained via water distillation of wild Turkish Anthriscus cerefolium was analyzed by gas chromatography - mass spectrometry identifying 4 compounds: methyl chavicol (83.10%), 1-allyl-2,4-dimethoxybenzene (15.15%), undecane (1.75%) and β-pinene (<0.01%).[14]
According to some, slugs are attracted to chervil and the plant is sometimes used to bait them.[15]
Chervil has had various uses in folk medicine. It was claimed to be useful as a digestive aid, for lowering high blood pressure, and, infused with vinegar, for curing hiccups.[16] Besides its digestive properties, it is used as a mild stimulant.[9]
Chervil has also been implicated in "strimmer dermatitis", another name for phytophotodermatitis, due to spray from weed trimmers and similar forms of contact. Other plants in the family Apiaceae can have similar effects.[17]
Transplanting chervil can be difficult, due to the long taproot.[16] It prefers a cool and moist location; otherwise, it rapidly goes to seed (also known as bolting).[16] It is usually grown as a cool-season crop, like lettuce, and should be planted in early spring and late fall or in a winter greenhouse. Regular harvesting of leaves also helps to prevent bolting.[16] If plants bolt despite precautions, the plant can be periodically re-sown throughout the growing season, thus producing fresh plants as older plants bolt and go out of production.[18]
Chervil grows to a height of 12 to 24 inches (30 to 60 cm), and a width of 6 to 12 inches (15 to 30 cm).[16]
Chervil (/ˈtʃɜːrˌvɪl/; Anthriscus cerefolium), sometimes called French parsley or garden chervil (to distinguish it from similar plants also called chervil), is a delicate annual herb related to parsley. It was formerly called myrhis due to its volatile oil with an aroma similar to the resinous substance myrrh. It is commonly used to season mild-flavoured dishes and is a constituent of the French herb mixture fines herbes.
La cerefolio (anthriscus cerefolium) botanike apartenas al la apiacoj (apiaceae).
En la kuirarto uzatas la folioj de la planto. Cerefolio fajnigas ĉefe salatojn, saŭcojn (inter alie la Frankfurtan verdan saŭcon), supojn, ovaĵojn, kokaĵojn kaj fiŝaĵojn.
Anthriscus cerefolium, el perifollo, cerefolio, perejil francés o prifolio, es una especie del género Anthriscus emparentada con el perejil. Es nativa del Cáucaso pero fue diseminada en toda Europa por los romanos, donde se naturalizó.[1]
Planta herbácea cultivada, de carácter anual, crece entre 40-70 cm de altura. Los tallos son de 30 a 40 cm de alto, finos, ramosos, huecos y estriados. Las hojas son tripinnadas, recortadas en lóbulos lanceolados, y pueden ser rizadas. Las diminutas flores blancas forman pequeñas umbelas de 2,5 a 5 cm de diámetro. El fruto, de alrededor de 1 cm de largo, es oblongo, con un delgado caballón en forma de pico,[1] estriado, y cuando madura adquiere un color negro.
La planta despide un aroma agradable.
Ya era conocida por Plinio el Viejo como cerefolium. El nombre puede provenir del griego anthos (flor) y rischos (setos) por el lugar donde habita, o bien de antherix (caña) por la forma de su pistilo.[2]
El perifollo es una planta que se emplea más para uso culinario que medicinal. Es diurética, aperitiva, tónica y estimulante. Se puede utilizar como sustituto del perejil.[2]
Indicaciones: es carminativo, expectorante, diurético, aperitivo, tónico, estimulante, estomacal, antiescrofular. Afrodisíaco. Algunos autores sospechan que puede producir dermatitis de contacto y reacciones alérgicas como la fiebre del heno. Al recoger las hojas tiernas debe asegurarse de no confundirlas con las de Aethusa cynapium ni con las de Oenanthe crocata, de muy alta toxicidad.[2]
Otros usos: sus hojas secas se usan como especias, y su sabor recuerda a una mezcla de anís y alcaravea, o de anís y perejil. Las semillas se usan en el norte de África como especia en los mismos platos que el cilantro. También es usado como colorante amarillo.[2]
Anthriscus cerefolium fue descrita por (Carlos Linneo) Hoffm. y publicado en Genera Plantarum Umbelliferarum 41–42. 1814.[3]
Anthriscus: el nombre genérico puede provenir del griego anthos (flor) y rischos (setos) por el lugar donde habita, o bien de antherix (caña) por la forma de su pistilo.
cerefolium: epíteto latino que significa "hojas de cera".[4]
Anthriscus cerefolium, el perifollo, cerefolio, perejil francés o prifolio, es una especie del género Anthriscus emparentada con el perejil. Es nativa del Cáucaso pero fue diseminada en toda Europa por los romanos, donde se naturalizó.
Aed-harakputk (Anthriscus cerefolium) on sarikaliste sugukonna harakputke perekonda kuuluv ühe- või kaheaastane rohttaim.
Aed-harakputke vars on 30–60 cm kõrge, püstine ja harunev. Varred harunevad juba alusel. Õrnad, üldkujult kolmnurksed liitlehed mitmekordselt sulgjad, võivad olla pisut karvased. Väikesed, valged, ilmetud õied on koondunud sarikõisikutesse. Õitseb juunis-juulis. Vili koosneb kahest piklikust seemnest.
Kuigi aed-harakputk on algselt siledalehine taim, on aretatud ka käharalehiseid sorte.
Mulla suhtes on aed-harakputk leplik. Ideaalne on aga kerge, õhurikas ja niiskust säilitav muld. Tasakaalust väljas olevate kasvutingimuste puhul muutuvad muidu helerohelised lehed kiiresti punakaks, valgeks või kollaseks. Sellised lehed kasutamiseks ei sobi.
Seemned tuleb külvata esimesel võimalusel alates märtsist. Iga paari nädala järel tuleb teha järelkülvid, see tagab värskete taimede pideva olemasolu (külvata vähemalt 3–4 korda suve jooksul). Viimane külv võiks olla septembris, et juba järgmise aasta märtsis saaks teda taas koristada.
Seemned vajavad idanemiseks valgust ning seetõttu tuleks nad vaid kergelt mullaga katta. Aed-harakputk on lühikese kasvueaga – külvist koristuseni kulub kõigest 1–1,5 kuud.
Välimuselt meenutab aed-harakputk siledalehist peterselli, magusavõitu kerget maitset võiks võrrelda peterselli ja aniisi peene seguga. Taimele annab tema aromaatsuse eeterlik õli, mis koosneb paljudest komponentidest, sealhulgas metüülhavikool ja anetool, mis vastutab aniisimaitse eest.
Aed-harakputke kasutatakse peamiselt Kesk- ja Lääne-Euroopas, eriti austatakse teda prantsuse köögis.
Aed-harakputk kuulub koos estragoni, tüümiani ja peterselliga ka klassikalise viiest ürdist koosneva prantsuse maitsekomplekti fines herbes koosseisu. Sageli lisatakse värsket aed-harakputke bouquet garni ja kuivatatud aed-harakputke herbes de Provence'i koostisse.
Paljud teised köögid aga eelistavad talle peterselli tugevamat aroomi, kuigi aed-harakputke maitse on õrnem ja peenem.
Aed-harakputke võib kasutada köögivilja- ja hakkliharoogades, salatites, kalaroogades, samuti suppidele riputatult ja maitsestatud võisegudes. Koos vähese murulaugu ja hakitud estragoniga moodustab ta hõrgu koosluse omlettides. Aed-harakputke võib kasutada ka kastmetes, kuid see tuleb kastmele lisada viimasel hetkel, nagu petersellgi, sest keetmisel kaotab aed-harakputk oma meeldiva aroomi. Sageli kasutatakse aed-harakputke ka maitseäädikates.
Doseerimisel tuleks olla pigem kitsi kui helde, et harakputk ei hakkaks liialt domineerima. Võimaluse korral tuleks eelistada värsket ürti, sest kuivatatud ürdi maitseomadused on tunduvalt nõrgemad. Kõige intensiivsema aroomiga on enne taime õitsemist korjatud ürt.
Kuigi enamasti kasvatatakse harakputke tema lehtede pärast, on ka taime juur söödav ning seda hinnati väga Vana-Kreekas ja -Roomas.
Asendajateks sobivad mesiputk või petersell + estragon või apteegitilli lehed + petersell või fines herbes (see maitseainesegu sisaldab tavaliselt aed-harakputke, peterselli, murulauku ja estragoni) või peterselli + tilli või estragoni (sarnaselt aed-harakputkega sobib see äädikate maitsestamiseks) või murulauku (eriti munaroogades) või kuivatatud tilli (hea äädikate maitsestamisel).
Harakputk on parim värskena. Talvevarudeks kuivatamine on üsna mõttetu, sest taim kaotab kuivatamisel suurema osa aroomist. Kui seda aga siiski tehakse, tuleks ürti säilitada mitmekordselt pakituna õhu- ja niiskuskindlalt suletud paberkotis. Kuivatamisele võiks eelistada külmutamist, kuigi ka seeläbi kaotab taim palju oma maitseomadustest.
Harakputke lehtedes leidub rohkesti C-vitamiini, karoteeni, rauda ja magneesiumi.
Loodusravis kasutatakse harakputke tänu tema suurele C-vitamiini-sisaldusele kevadise vitamiinivaeguse korvamiseks. Organismi puhastava ja ainevahetust kiirendava toime tõttu on aed-harakputk leidnud traditsiooniliselt kasutamist ka pärast paastu.
Taimeteena parandab aed-harakputk seedimist, tõstab söögiisu ja leevendab vere vedeldajana vereringehäireid.
Aed-harakputk arvatakse pärinevat Kesk- ja Lõuna-Euroopast, ka Lõuna-Venemaalt ja Aasia lääneosast.
Harakputke tunti hästi juba antiikajal. Sellest ajast on pärit ka tema kreekakeelne nimi chairephyllon (kreeka keeles chairein 'rõõmustama' ja phyllon 'leht'). Ladina nimi cerefolium on tulnud põllutööjumalanna Cerese nimest ja sõnast folium 'leht'.
Keskajal kasvatati aed-harakputke laialdaselt kloostriaedades ja kasutati oskuslikult toitude maitsestamiseks.
Aed-harakputk (Anthriscus cerefolium) on sarikaliste sugukonna harakputke perekonda kuuluv ühe- või kaheaastane rohttaim.
Apoperrexila edo perraitza (Anthriscus cerefolium) Apiaceae familiako landare belarkara eta eskualde epeletan laboratzen dena da. Elikagai eta sendabelarra da. Landare belarkara eta urterokoa da, sukaldaritzan janariak ontzeko erabiltzen dena[1].
Jatorriz Kaukasokoa, erromatarrek Europa osotik zabaldu zuten.[2]
Artikulu hau biologiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. Apoperrexila edo perraitza (Anthriscus cerefolium) Apiaceae familiako landare belarkara eta eskualde epeletan laboratzen dena da. Elikagai eta sendabelarra da. Landare belarkara eta urterokoa da, sukaldaritzan janariak ontzeko erabiltzen dena.
Jatorriz Kaukasokoa, erromatarrek Europa osotik zabaldu zuten.
Maustekirveli eli kirveli (Anthriscus cerefolium) on yksivuotinen ruoho, jota käytetään ruoan maustamisessa. Sarjakukkaiskasvien heimoon kuuluva monipuolinen yrtti on kotoisin Aasian länsiosista tai Etelä-Venäjältä. Maustekirveli sisältää runsaasti A- ja C-vitamiinia, minkä vuoksi sitä suositellaan käytettäväksi tuoreena.[2]
Maustekirveli on yksi ranskalaisen keittiön fines herbes -sekoituksen yrteistä. Muut kolme sekoitukseen kuuluvaa yrttiä ovat persilja, rakuuna ja ruohosipuli. Maustekirveliä käytetään muun muassa munakkaiden sekä sieni- ja kasviruokien maustamiseen. Kirveli on nopeakasvuinen ja helppohoitoinen mausteyrtti, joka menestyy varjossakin.[3]
Maustekirveli sisältää metyylikavikolia eli 4-allyylianisolia eli estragolia (C10H12O), ja sen tiedetään kiihdyttävän aineenvaihduntaa, puhdistavan elimistöä sekä piristävän kehoa. Sen sanotaan myös lievittävän reumatismia ja edistävän ruoansulatusta.
Taimiasteella maustekirveli muistuttaa persiljaa (Petroselinum crispum) ja isompana samaan sukuun kuuluvaa koiranputkea (Anthriscus sylvestris).[2]
Sana kirveli on lainattu suomeen muinaisruotsista. Se juontuu alasaksan ja latinan kautta kreikkalaisesta nimityksestä khairéphyllon, joka tarkoittaa ”ilolehteä”. Se viittaa kasvin iloisen vihreään väriin ja miellyttävään tuoksuun.[4]
Kaalit: keräkaali | kiinankaali | kukkakaali | kyssäkaali | lehtikaali | punakaali | parsakaali | ruusukaali | kurttu- eli savoijinkaali
Kurkkukasvit: kurkku | kesäkurpitsa | kurpitsa | spagettikurpitsa
Mausteet: basilika | humala | kirveli | krassi | kumina | kurkkuyrtti | kynteli | lipstikka | meirami | minttu | persilja | rakuuna | rosmariini | salvia | sitruunamelissa | tilli | timjami
Mukulakasvit: maa-artisokka | peruna
Palkokasvit: herne | härkäpapu | tarhapapu
Sipulit: hillosipuli | ilmasipuli | jättisipuli | purjo | sipuli | ruohosipuli | ryvässipuli | valkosipuli | vihersipuli
Muut kasvikset: endiivi | fenkoli | latva-artisokka | lehtisalaatti | lehtiselleri | mangoldi | maissi | paprika | parsa | pinaatti | raparperi | tomaatti
Maustekirveli eli kirveli (Anthriscus cerefolium) on yksivuotinen ruoho, jota käytetään ruoan maustamisessa. Sarjakukkaiskasvien heimoon kuuluva monipuolinen yrtti on kotoisin Aasian länsiosista tai Etelä-Venäjältä. Maustekirveli sisältää runsaasti A- ja C-vitamiinia, minkä vuoksi sitä suositellaan käytettäväksi tuoreena.
Maustekirveli on yksi ranskalaisen keittiön fines herbes -sekoituksen yrteistä. Muut kolme sekoitukseen kuuluvaa yrttiä ovat persilja, rakuuna ja ruohosipuli. Maustekirveliä käytetään muun muassa munakkaiden sekä sieni- ja kasviruokien maustamiseen. Kirveli on nopeakasvuinen ja helppohoitoinen mausteyrtti, joka menestyy varjossakin.
Maustekirveli sisältää metyylikavikolia eli 4-allyylianisolia eli estragolia (C10H12O), ja sen tiedetään kiihdyttävän aineenvaihduntaa, puhdistavan elimistöä sekä piristävän kehoa. Sen sanotaan myös lievittävän reumatismia ja edistävän ruoansulatusta.
Taimiasteella maustekirveli muistuttaa persiljaa (Petroselinum crispum) ja isompana samaan sukuun kuuluvaa koiranputkea (Anthriscus sylvestris).
Sana kirveli on lainattu suomeen muinaisruotsista. Se juontuu alasaksan ja latinan kautta kreikkalaisesta nimityksestä khairéphyllon, joka tarkoittaa ”ilolehteä”. Se viittaa kasvin iloisen vihreään väriin ja miellyttävään tuoksuun.
Anthriscus cerefolium
Le Cerfeuil commun (Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm.) est une plante herbacée de la famille des Apiacées (ombellifères), probablement originaire de Russie, cultivée comme plante condimentaire pour ses feuilles au goût légèrement anisé.
Nom commun : cerfeuil cultivé, cerfeuil des jardins, herbe aiguillée.
Il ne faut pas confondre cette espèce avec la plante appelée Cerfeuil anisé, Cerfeuil d'Espagne ou Cerfeuil musqué (Myrrhis odorata).
Il ne faut pas non plus la confondre avec le cerfeuil tubéreux (Chaerophyllum bulbosum), cultivé pour ses racines mais dont les feuilles sont toxiques.
L'étymologie est discutée (grammatici certant) : cerfeuil vient du grec chairophyllon, qui dérive soit de chairô, « se réjouir », soit de cheir, « main », et de phyllon, « feuille ». Le nom scientifique anthriscum désignait le cerfeuil sauvage[1].
L'apport énergétique pour 100 g de cerfeuil frais est en moyenne de 38 kcal (soit 159 kJ)[2]. Du fait de sa forte proportion en eau (près de 90 %), l'apport énergétique de cet aliment est très faible.
La composition nutritionnelle générale moyenne pour 100 g de cerfeuil frais est détaillée[2] dans le tableau ci-dessous :
La composition nutritionnelle moyenne en sels minéraux, en oligo-éléments et en vitamines pour 100 g de cerfeuil frais est détaillée[2] dans les tableaux ci-dessous :
Le cerfeuil est très riche en manganèse et riche en calcium et en potassium (100 g de cerfeuil frais apportent respectivement 85 %, 34 % et 30 % des AJR)[3]. Il est également source de fer et de zinc (11 % des AJR pour chacun de ces deux oligo-éléments)[3] pouvant ainsi contribuer à prévenir l’anémie.
Le cerfeuil est riche en vitamines. Très riche en vitamine B9 (acide folique) et riche en vitamine C (100 g de cerfeuil frais apportent respectivement 110 % et 46 % des AJR)[3] permettant ainsi de prévenir les carences correspondantes. Le cerfeuil est également source de vitamines B1, B2 et E (respectivement 12 %, 24 % et 24 % des AJR)[3]. Les autres vitamines du groupe B sont aussi présentes (bien que faiblement) à l’exception de la vitamine B12, celle-ci étant absente du règne végétal provenant alors exclusivement des aliments d'origine animale (et produite exclusivement par des micro-organismes).
Le cerfeuil contient un phénylpropanoïde, l'estragol, et de l'apioside qui est un glucoside (ou hétéroside) flavonique. Ses composés se retrouvent aussi dans l'estragon et le persil.
Plante herbacée bisannuelle, cultivée comme annuelle, de 30 à 60 cm de haut. Feuilles à long pétiole, très tendres et finement divisées. Inflorescence en ombelles de fleurs blanches.
Cette plante qui ressemble au persil, présente un risque de confusion avec la petite ciguë, (Aethusa cynapium), plante toxique, qui n'a cependant pas la même odeur agréable.
Préfère un sol léger et frais, bien ameubli.
Multiplication par semis échelonnés depuis février jusqu'au début du mois de septembre.
La récolte peut commencer environ six semaines après le semis. les feuilles de la base sont cueillies au fur et à mesure des besoins, et peut continuer jusqu'à la période de montaison.
Plante peu sensible aux maladies et parasites.
Culinaire et thérapeutique.
Le cerfeuil se commercialise sous forme fraîche, séchée ou déshydratée. Les feuilles fraîches, ciselées sont employées pour aromatiser diverses préparations culinaires : sauces, potages, crudités, salades, omelettes, grillades… Il fait partie des fines herbes.
Pour les plats cuisinés, il s'ajoute au dernier moment, en fin de cuisson.
Pour conserver la saveur de manière optimale, il est préférable de le surgeler plutôt que de le déshydrater.
Le masque au cerfeuil purifie et adoucit la peau. Un cataplasme appliqué sur les paupières fermées rafraîchit les yeux fatigués.
Le suc frais serait utilisé avec du souci 
, pour traiter les ulcères.
Les sommités fleuries et semences en décoction peuvent être utilisées en bains de siège pour les hémorroïdes, en cataplasme tiède pour les douleurs rhumatismales.
Propriétés : diurétique, dépuratif.
Dans le calendrier républicain français, le 19e jour du mois de ventôse, est officiellement dénommé jour du Cerfeuil.
Le cerfeuil fait partie des plantes dont la culture est recommandée dans les domaines royaux par Charlemagne dans le capitulaire De Villis (fin du VIIIe ou début du IXe siècle).
Anthriscus cerefolium
Le Cerfeuil commun (Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm.) est une plante herbacée de la famille des Apiacées (ombellifères), probablement originaire de Russie, cultivée comme plante condimentaire pour ses feuilles au goût légèrement anisé.
Nom commun : cerfeuil cultivé, cerfeuil des jardins, herbe aiguillée.
Il ne faut pas confondre cette espèce avec la plante appelée Cerfeuil anisé, Cerfeuil d'Espagne ou Cerfeuil musqué (Myrrhis odorata).
Il ne faut pas non plus la confondre avec le cerfeuil tubéreux (Chaerophyllum bulbosum), cultivé pour ses racines mais dont les feuilles sont toxiques.
Is planda bliantúil (nó bliantóg) le gas cuasach díreach a fhásann 70 cm ar airde í an chostóg[1]. Tugtar an camán gall uirthi freisin.
Dúchasach don Oirdheisceart na hEorpa is ea an chostóg. Ach tugadh isteach i gcuid mhaith áiteanna eile í agus saothraítear go fairsing in áiteanna eile í. Bhuanaigh sí í féin mar phlanda fiáin ar thalamh díomhaoin I gcoiIlte agus faoi fhálta.
Tá an chostóg fualbhrostach spreagthach díleách allasach agus glanann sí an fhuil. Is maith an íoc earraigh í. Óltar an tiosán chun na daitheacha, an gúta agus galar ae a mhaolú. Nitear an craiceann leis freisin, rud a thugann faoiseamh ó aicídí ainsealacha craicinn ar nós na heachma.
Tá luibheanna leighis ann a bhfuil an-dealramh acu le plandaí nimhiúla. Samplaí maithe de luibheanna leighis an chostóg is an pheirsil ach tá siad an-chosúil le peirsil amaide atá fíor-nimhiúil Is furasta an Pheirsil Amaide atá nimhiúil (Aethusa cynapium) a thógáil ina hamhlachas. Is fearr mar sin an chostóg shaothraithe a úsáid.
Is planda bliantúil (nó bliantóg) le gas cuasach díreach a fhásann 70 cm ar airde í an chostóg. Tugtar an camán gall uirthi freisin.
O cerefolio[1] ou cerefollo (Anthriscus cerefolium) é unha especie do xénero Anthriscus emparentada co pirixel. É nativa do Cáucaso, pero foi diseminada por toda Europa polos romanos, onde se naturalizou.[2]
Planta herbácea cultivada, de carácter anual, crece entre 40–70 cm de altura. Os talos son de 30 a 40 cm de alto, finos, ramosos, ocos e estriados. As follas son tripinnadas, recortadas en lóbulos lanceolados, e poden ser rizadas. As diminutas flores brancas forman pequenas umbelas de 2,5 a 5 cm de diámetro. O froito, de arredor de 1 cm de longo, é oblongo, cunha delgada crista en forma de pico,[2] estriado, e cando madura adquire unha cor negra.
A planta despide un aroma agradable.
Xa era coñecida por Plinio o Vello como cerefolium. O nome pode provir do grego anthos (flor) e rischos (sebe) polo lugar onde habita, ou ben de antherix (cana) pola forma do seu pistilo.[3]
É unha planta que se emprega máis para uso culinario que medicinal. É diurética, aperitiva, tónica e estimulante. Pódese utilizar como substituto do pirixel.[3]
Indicacións: é carminativo, expectorante, diurético, aperitivo, tónico, estimulante, estomacal, antiescrofular. Afrodisíaco. Algúns autores sospeitan que pode producir dermatite de contacto e reaccións alérxicas como a febre dos feos. Ao recoller as follas tenras debe terse tino de non confundilas coas de Aethusa cynapium nin coas de Oenanthe crocata, de moi alta toxicidade.[3]
Outros usos: as follas secas úsanse como especias, e o seu sabor recorda unha mestura de anís e carvea, ou de anís e perexil. As sementes úsanse no norte de África como especia nos mesmos pratos que o coriandro. Tamén é usado como colorante amarelo.[3]
Anthriscus cerefolium foi descrita por (Carl von Linné) Hoffm. e publicado en Genera Plantarum Umbelliferarum 41–42. 1814.[4]
cerefolium: epíteto latino que significa "follas de cera".[5]
O cerefolio ou cerefollo (Anthriscus cerefolium) é unha especie do xénero Anthriscus emparentada co pirixel. É nativa do Cáucaso, pero foi diseminada por toda Europa polos romanos, onde se naturalizou.
Prava krasuljica (čerfol, krabulica, krabuljica, kračuljac, krbuljica baštenska, krvelj, krinfolj, krožulica, krosuljica, krofulica, vonjuša lat. Anthriscus cerefolium), je biljka iz porodice štitarki, klasični je začin francuske kuhinje i vrlo sliči peršinu, od kojeg se razlikuje po nešto manjem i svjetlijem lišću a njen okus je više slađi i skloniji komoraču. [1]
Krasuljica je jednogodišnja biljka s tankim, vretenastim i bjelkastim korijenom. Stabljika je okrugla 30 do 70 cm visoka, vrlo nježno uzdužno naborana, na člancima ima nježne pahuljaste bijele dlake, inače je gola. Listovi su svijetlozelene boje, dvostruko do četverostruko perasti, s gornje strane goli a s donje strane po nervaturi lista i lisnoj peteljci čekinjasto dlakavi. Donji listovi su s peteljkom, dok su gornji sjedeći. Cvijet je štitastog oblika, gotovo sjedeći a cvjetići u štitu su mali i bijeli.
Čitava biljka ima slatkasto-aromatičan miris, koji se kod sušenja gotovo posve izgubi. Okus je mirisav i vrlo sličan anisu. Cvjeta od svibnja do kraja srpnja, što ovisi o staništu i vremenskim uvjetima. Plod sazrijevanja od kolovoza do rujna. Krasuljica potječe iz zapadne Azije i južne Europe a voli sunčane položaje. To je biljka koja se odavno uzgaja, pa se iz vrtova i uzgoja često preseli i u slobodnu prirodu,u stvari danas je kod nas u pravilu nalazimo u prirodi ali uvijek blizu naselja. Uzgoj su kod nas preporučali naši stariji povrtlarski priručnici poput Kvirina Broza (Povrćarstvo,Zagreb 1910.) i Paje Kremplera (Povrćarstvo,Zagreb 1878.). Sabire se čitava biljka u cvatu a katkada i sjeme. I biljka i sjeme suše se u hladu a nakon sušenja biljku treba izrezati i spremiti u dobro zatvorene staklene posude. Sjeme treba čuvati u tamnim posudama ali ne u limenim.
Šumska krasuljica (Anthriscus sylvestris) ima slično, ali slabije ljekovito djelovanje, te ima neugodan aromatičan miris i gorko oštar okus. Često se susreće u većem mnoštvu na dobro gnojenim livadama. Korijen te biljke, ne smije se upotrebljavati kao povrće, jer uživanje tog korijena ili juhe od korijena uzrokuje glavobolju i osjećaj umora.
Biljka i sjeme sadrže eterično ulje, glikozid apiin i jednu ne pobliže imenovanu gorku tvar. Krasuljica je bila ranije vrlo cijenjena ljekovita biljka u službenoj upotrebi, no pala je u zaborav, još prije no što je moderna biokemija istražila njezine vrijednosti. Krasuljica djeluje lagano nadražujuće, rastvarajuće i potiče izlučivanje mokraće. Primjenjuje se samo u narodnoj medicini i kao začin. Listovi pomažu smiriti infekciju nakon uboda kukaca ili čak ukoliko želite očistiti ranice na koži. [2]
U narodnoj medicine svježe istiješteni sok krasuljice primjenjuje se ili sam za sebe ili pomiješan sa sokom maslačka ili stolisnika za kure s biljnim sokom protiv početne tuberkuloze pluća, vodene bolesti i za čišćenje krvi te kod ženskih bolesti. Taj se sok primjenjuje i protiv skrofuloze, ekcema, apscesa i čvorova nastalih kao posljedica gihta. Čaj od krasuljice priprema se od svježe ili osušene biljke ili iz sjemena. Spriječava nadutost, povoljno utječe na rad jetre, potiče probavu, poboljšava crikulaciju, čisti krv, snižava visoki krvni tlak.
Listovi su bogati vitaminom C, jodom i mineralnim solima. Jednom mjesečno ubirati svježe lišće. Lišće koristiti svježe, ne kuhati, jer u suprotnom gubi aromu. Ljekovitost krasuljice se dosta često zanemaruje. Čaj od krasuljice je jako dobar tonik za masnu kožu ali isto tako je vrlo dobar za ispiranje očiju od konjunktivitisa.
Na tipičan okus najviše utječe eterično ulje kojeg u sviježoj biljci ima oko 0,03 %, te oko 0,9% u plodovima. Ovo se ulje sastoji od oko 60% estragola i oko do 30% dimetoksialilbenzena a osim ovih se u ulju nalaze i manje količine isoanetola, te kavibetola. Osim eteričnog ulja biljka sadrži i gorke tvari, glikozide, karotin, vitamin C i relativno dosta željeza i magnezija. Plodovi sadrže i još oko 13 % masnog ulja.
Kao začin upotrebljavaju se sitno isjeckani listovi. Svježi listovi se dodaju salatama, juhama od povrća, umacima i omletima. Može poslužiti i kao zamjena za peršin. Često se dodaje francuskoj začinskoj mješavini fine trave (fr. fines herbes). Listovi se koriste svježi ili ih dodamo u jelo na samom kraju kuhanja. Krasuljicom se začinja namaz od maslaca i svježeg kravljeg sira. Začinska svojstva sušene krasuljice su slaba.
Krasuljica potječe iz južne Rusije i Kavkaza, u zapadnu Europu su je donijeli već u rimsko doba. Krasuljica nije pogodna za dugo skladištenje, zato je gotovo nemoguće kupiti svježu u Republici Hrvatskoj. Krasuljicu se može bez problema uzgajati kod kuće u vrtu iz sjemenki, može se rezati čak i nekoliko tjedana nakon sjetve, što češće se to radi bolje je, jer ima vrlo kratak vijek trajanja, jer nakon cvatnje nije više prikladna za uporabu u kuhinji. Uklanjanjem vanjskog lišća se potiče rast mladog lišća u sredini biljke. Najbolje da se bere neposredno prije upotrebe, inače se može i dan ili dva držati u plastičnoj vrećici u hladnjaku. Podnosi zamrzavanje, dok sušena izgubi sav miris i okus i nije je vrijedno kupovati. [3]
Prava krasuljica (čerfol, krabulica, krabuljica, kračuljac, krbuljica baštenska, krvelj, krinfolj, krožulica, krosuljica, krofulica, vonjuša lat. Anthriscus cerefolium), je biljka iz porodice štitarki, klasični je začin francuske kuhinje i vrlo sliči peršinu, od kojeg se razlikuje po nešto manjem i svjetlijem lišću a njen okus je više slađi i skloniji komoraču.
Kerfill (fræðiheiti: Anthriscus cerefolium) einnig nefndur garðakerfill er garðplöntutegund af sveipjurtaætt. Bragðið af blöðunum minnir á anís og eru þau notuð sem krydd.
Il cerfoglio (Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm.) è una pianta annuale importata in Europa dai Romani dalla Russia meridionale, dal Caucaso o dal Medio Oriente; si è ormai naturalizzata nella flora americana, nordafricana ed europea[1], cresce infatti spontaneamente nei boschi e nei prati.
La pianta può crescere dai 40 ai 70 cm. Ha foglie a lamina suddivisa che possono arricciarsi e piccoli fiori bianchi riuniti in una infiorescenza ad ombrella di circa 2,5 cm di diametro. I frutti sono diacheni oblunghi e ovali, di circa 1 cm di lunghezza.
È indicato dovunque possa essere usato il prezzemolo, al quale spesso è preferito per il suo sapore più delicato. Particolarmente indicato con le uova. È molto popolare in Francia dove è aggiunto ad omelette, insalate e zuppe; abbastanza raro da trovare in Italia.
Ha proprietà emollienti; perciò è utilizzato per curare contusioni, punture di insetto, occhi infiammati dal sole e dal vento, blefariti, geloni e nella preparazione di cataplasmi. Il decotto era usato anche per lavare le parti arrossate dei neonati.
L'infuso è utilizzato per curare idropisia, coliche epatiche, reumatismi, gotta e dolori mestruali. È considerato un purificatore del sangue.
Il cerfoglio (Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm.) è una pianta annuale importata in Europa dai Romani dalla Russia meridionale, dal Caucaso o dal Medio Oriente; si è ormai naturalizzata nella flora americana, nordafricana ed europea, cresce infatti spontaneamente nei boschi e nei prati.
Anthriscus cerefolium (nomen post Carolum Linnaeum a Georgio Hoffmann statutum), vel lingua Latina antiqua enthriscum, est annualis herba medicinalis et culinaria familiae Apiacearum. Folia concisa cibis mitioribus interdum a coquis sparguntur; cum aliis herbis condimentariis in fines herbes, mixtura Francica, includitur. In regione Caucasica, naturá crescit, unde aevo antiquo per Europam repandita est.
Situs scientifici: Tropicos • Tela Botanica • GRIN • ITIS • Plant List • NCBI • Biodiversity • Encyclopedia of Life • Plant Name Index • "Anthriscus cerefolium" apud Plants for a Future • Plantes d'Afrique • INPN France • USDA Plants Database 
Haec stipula ad biologiam spectat. Amplifica, si potes! Anthriscus cerefolium (nomen post Carolum Linnaeum a Georgio Hoffmann statutum), vel lingua Latina antiqua enthriscum, est annualis herba medicinalis et culinaria familiae Apiacearum. Folia concisa cibis mitioribus interdum a coquis sparguntur; cum aliis herbis condimentariis in fines herbes, mixtura Francica, includitur. In regione Caucasica, naturá crescit, unde aevo antiquo per Europam repandita est.
Chervil (/ˈtʃɜːrˌvɪl/; Anthriscus cerefolium), kadang-kadang dipanggil cervil taman untuk membezakannya daripada tumbuh-tumbuhan yang sama juga dipanggil cervil, atau pasli Perancis, adalah halus herba tahunan yang berkaitan dengan pasli. Ia biasanya digunakan untuk memberi perisa ringan kepada hidangan dan merupakan satu daripada komponen campuran herba fines herbes Perancis.
Ahli Apiaceae, cervil berasal dari Caucasus tetapi telah disebarkan oleh orang-orang Rom ke kebanyakan Eropah, yang telah tumbuh sebati kini.[1]
Tumbuhan ini tumbuh menjadi 40–70 cm (16–28 in), dengan daun tripinnate yang mungkin kerinting. Bunga-bunga kecil putih membentuk umbel kecil, 2.54–5 cm (1.00–1.97 in) melintang. Buahnya adalah kira-kira 1 cm panjang, bujur telur langsing dengan paruh beralun-alun.[1]
Cervil digunakan, terutamanya di Perancis, untuk memberi perisa kepada ayam, makanan laut, sayuran muda (seperti lobak merah), sup, dan sos. Lebih lembut daripada pasli, ia mempunyai sedikit rasa likuoris atau jintan manis.[2]
Cervil adalah salah satu daripada empat fines herbes tradisional Perancis, bersama-sama dengan taragon, daun kucai, dan pasli, yang penting untuk masakan Perancis.[3] Tidak seperti herba yang lebih kuat baunya dan tahan seperti thyme, rosemary, dan lain-lain yang boleh dimasak lama, fines herbes ditambah pada saat-saat akhir, untuk salad, telur dadar dan sup.
Chervil (/ˈtʃɜːrˌvɪl/; Anthriscus cerefolium), kadang-kadang dipanggil cervil taman untuk membezakannya daripada tumbuh-tumbuhan yang sama juga dipanggil cervil, atau pasli Perancis, adalah halus herba tahunan yang berkaitan dengan pasli. Ia biasanya digunakan untuk memberi perisa ringan kepada hidangan dan merupakan satu daripada komponen campuran herba fines herbes Perancis.
Echte kervel (Anthriscus cerefolium) is een eenjarige plant uit de schermbloemenfamilie (Umbelliferae of Apiaceae). De soort wordt algemeen geteeld (A. cerefolium ssp. cerefolium) en verwildert gemakkelijk (vooral A. cerefolium ssp. trichspermus Spr.). De plant heeft een opvallende anijsgeur.
De plant bloeit in april en mei. De schermen zijn samengesteld uit witte bloempjes die tamelijk vroeg bloeien. De plant kan 1 m hoog worden. De gladde stengels zijn hol en alleen boven de knopen behaard. De schermstralen zijn ook behaard.
De bloem is wit en heeft een doorsnede van 3–4 mm. Elk bloempje heeft een omwindseltje en vijf kroonblaadjes. De bloemen vormen samengestelde schermen met acht tot vijftien schermstralen. De bloeiperiode loopt van mei tot juni.
Echte kervel heeft cilindrische, onbehaarde, in rijpe toestand zwarte vruchtjes met een snavel, die half zo lang is als de vrucht. Alleen A. cerefolium ssp. trichspermus (de verwilderende ondersoort) heeft korte weerhaakjes op de vrucht. De vrucht is een tweedelige splitvrucht met eenzadige deelvruchtjes.
De bladeren zijn twee- tot drievoudig geveerd; de onderzijde is zachtbehaard.
Echte kervel groeit op voedselrijke, zonnige tot half beschaduwde plaatsen op vochtige tot natte bodem, zoals bermen van holle wegen en aanplant van robinia's.
Echte kervel wordt gebruikt als keukenkruid. In België is kervelsoep een bekende specialiteit. Voor de kruidenteelt worden meestal eenjarige planten gebruikt. Vóór de bloei zijn de bladeren het meest aromatisch.
Er zijn enkele plantensoorten die veel op kervel lijken maar giftig zijn zoals
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Anthriscus cerefolium op Wikimedia Commons. Echte kervel (Anthriscus cerefolium) is een eenjarige plant uit de schermbloemenfamilie (Umbelliferae of Apiaceae). De soort wordt algemeen geteeld (A. cerefolium ssp. cerefolium) en verwildert gemakkelijk (vooral A. cerefolium ssp. trichspermus Spr.). De plant heeft een opvallende anijsgeur.
De plant bloeit in april en mei. De schermen zijn samengesteld uit witte bloempjes die tamelijk vroeg bloeien. De plant kan 1 m hoog worden. De gladde stengels zijn hol en alleen boven de knopen behaard. De schermstralen zijn ook behaard.
De bloem is wit en heeft een doorsnede van 3–4 mm. Elk bloempje heeft een omwindseltje en vijf kroonblaadjes. De bloemen vormen samengestelde schermen met acht tot vijftien schermstralen. De bloeiperiode loopt van mei tot juni.
Echte kervel heeft cilindrische, onbehaarde, in rijpe toestand zwarte vruchtjes met een snavel, die half zo lang is als de vrucht. Alleen A. cerefolium ssp. trichspermus (de verwilderende ondersoort) heeft korte weerhaakjes op de vrucht. De vrucht is een tweedelige splitvrucht met eenzadige deelvruchtjes.
De bladeren zijn twee- tot drievoudig geveerd; de onderzijde is zachtbehaard.
Echte kervel groeit op voedselrijke, zonnige tot half beschaduwde plaatsen op vochtige tot natte bodem, zoals bermen van holle wegen en aanplant van robinia's.
Pianta erbosa anual, con reis a fiton e àuta fin a 80 cm., gambe strià e angrossà ant ij non, motobin ramificà. Feuje cite. Fior bianche, a rape.
A l'é coltivà ant j'òrt e mincatant a l'é vnùa sarvaja. A chërs dal livel dël mar fin a 1000 m., a fioriss da avril a giugn.
A l'ha ëd proprietà digestive e dij prinsipi amer.
A dà a le pitanse un savor picant dlicà. A venta giontelo a le pitanse a feu dëstiss, përchè ël calor a-j cangia ël savor.
A l'é mal ëd determiné an sël camp, e a l'é mèj pa cheujlo da sarvaj.
Pianta erbosa anual, con reis a fiton e àuta fin a 80 cm., gambe strià e angrossà ant ij non, motobin ramificà. Feuje cite. Fior bianche, a rape.
AmbientA l'é coltivà ant j'òrt e mincatant a l'é vnùa sarvaja. A chërs dal livel dël mar fin a 1000 m., a fioriss da avril a giugn.
ProprietàA l'ha ëd proprietà digestive e dij prinsipi amer.
Cusin-aA dà a le pitanse un savor picant dlicà. A venta giontelo a le pitanse a feu dëstiss, përchè ël calor a-j cangia ël savor.
A l'é mal ëd determiné an sël camp, e a l'é mèj pa cheujlo da sarvaj.
Multimedia w Wikimedia Commons Trybula ogrodowa (Anthriscus cerefolium) – gatunek rośliny z rodziny selerowatych. Pochodzi z Azji Zachodniej, Środkowej (Uzbekistan. Kirgistan), Kaukazu i południowo-wschodniej i środkowej Europy[2]. Znana już od czasów średniowiecza. W Polsce i środkowej części Europy można ją spotkać w formie dzikiej o owłosionych owocach. W Polsce rośnie w rozproszeniu na nizinach[3].
Roślina jednoroczna. Gatunek charakterystyczny zespołu Alliario-Chaerophylletum temuli[4].
Podobna do uprawy pietruszki. Młode zioła zbiera się do czasu kwitnienia rośliny.
Trybula ogrodowa (Anthriscus cerefolium) – gatunek rośliny z rodziny selerowatych. Pochodzi z Azji Zachodniej, Środkowej (Uzbekistan. Kirgistan), Kaukazu i południowo-wschodniej i środkowej Europy. Znana już od czasów średniowiecza. W Polsce i środkowej części Europy można ją spotkać w formie dzikiej o owłosionych owocach. W Polsce rośnie w rozproszeniu na nizinach.
O cerefólio ou cerefolho (Anthriscus cerefolium), é uma espécie de planta do género Anthriscus, na família Apiaceae, aparentada com a salsa. É nativa do Cáucaso, mas foi disseminada pelos romanos por toda a Europa, onde se naturalizou.[1]
Planta cultivada, de carácter anual, cresce até aos 40–70 cm de altura, com folhas tripinadas. As pequenas flores brancas formam pequenas umbelas com 2,5–5 cm de diâmetro. O fruto, com cerca de 1 cm de comprimento, é oblongo[1] e quando maduro adquire uma cor negra. A planta exala um aroma agradável.
Era já conhecida por Plínio, o Velho, como cerefolium. O nome pode provir do grego anthos (flor) e rischos (sebes) pelo local onde habita, ou então de antherix (cana) pela forma do seu pistilo.[2]
É uma planta de uso culinário e em menor grau, medicinal. É diurética, carminativa, tónica e estimulante. Pode usar-se como substituto da salsa.[2] Alguns autores suspeitam que possa causar dermatite de contato e reações alérgicas, como a rinite alérgica.[carece de fontes?] Não deve ser confundida com Aethusa cynapium e Oenanthe croccata, as quais são muito tóxicas.[2]
As folhas secas usam-se como especiarias, fazendo lembrar uma mistura de anis e alcarávia ou anis e salsa. As sementes são usadas no Norte de África como especiaria nos mesmos pratos que o coentro. Também é usado como corante amarelo.[2]
.jpg)
.jpg)
|coautores= (ajuda) O cerefólio ou cerefolho (Anthriscus cerefolium), é uma espécie de planta do género Anthriscus, na família Apiaceae, aparentada com a salsa. É nativa do Cáucaso, mas foi disseminada pelos romanos por toda a Europa, onde se naturalizou.
Hasmațuchi (asmațuchi, asmățui, hașmaciucă; Anthriscus silvestris) este o plantă erbacee, plăcut mirositoare, cu flori albe, uneori gălbui, dispuse în umbele mici. Este o plantă bianuală și face parte din familia Apiaceae, fiind înrudit cu pătrunjelul și cu morcovul. Hasmațuchi are însușirea de a diminua viscozitatea sângelui.[necesită citare] Este folosit în anumite zone din Moldova la unele preparate culinare, atât în stare proaspătă (la salate) precum și uscată (ciorbe etc.), având un gust acrișor-amărui specific. În Ardeal se numește cherval[necesită citare]; frunzele ei proaspete servesc la asezonarea ciorbelor. Se poate conserva verde în congelator, prin congelare își păstrează mai bine aroma, sau se poate conserva prin uscare, și se păstrează în săculeți de pânză sau în cutii metalice etanș închise, însă uscat își pierde din aroma și din calități.
Tulpina este ierboasă, moale, crește până la 60-70 de cm înălțime, frunzele verzi sunt fragile cu un aspect lucios, florile sunt mici albe, așezate în buchețele în vârful tulpinii.
Sub formă de infuzie, lăstarii tineri de hasmatuchi au efecte diuretice și stimulative. Universitatea Regală din Groningen și Hanzehogeschool și-au propus să producă un medicament contra cancerului bazat pe podofilotoxină, o substanță din rădăcina de hasmațuchi.[1] Acestea vor livra substanța respectivă unor companii farmaceutice, care vor scoate medicamentul pe piață.[1]
Carte · 
Categorie · 
Portal · 
WikiProiect 
Hasmațuchi (asmațuchi, asmățui, hașmaciucă; Anthriscus silvestris) este o plantă erbacee, plăcut mirositoare, cu flori albe, uneori gălbui, dispuse în umbele mici. Este o plantă bianuală și face parte din familia Apiaceae, fiind înrudit cu pătrunjelul și cu morcovul. Hasmațuchi are însușirea de a diminua viscozitatea sângelui.[necesită citare] Este folosit în anumite zone din Moldova la unele preparate culinare, atât în stare proaspătă (la salate) precum și uscată (ciorbe etc.), având un gust acrișor-amărui specific. În Ardeal se numește cherval[necesită citare]; frunzele ei proaspete servesc la asezonarea ciorbelor. Se poate conserva verde în congelator, prin congelare își păstrează mai bine aroma, sau se poate conserva prin uscare, și se păstrează în săculeți de pânză sau în cutii metalice etanș închise, însă uscat își pierde din aroma și din calități.
Práva krebúljica (znanstveno ime Anthriscus cerefolium) je nežna enoletnica, sorodna peteršilju. Uporablja se kot začimba za jedi blagega okusa. Je obvezna sestavina francoske kuhinje v mešanici finih zelišč (fines herbes). Z drobno sesekljanimi potresemo sendviče, jajčne jedi, zelenjavne juhe, ribe in kuhan krompir, dodajamo jih tudi majonezi in mnogim klasičnim omakam.
Izvira verjetno s Kavkaza, v zahodno Evropo pa so jo prinesli že v rimskih časih.
Krebuljica se od peteršilja loči po manjših in svetlejših listih, njen okus je bolj sladkast in se nagiba k janežu.
Priporočljivo je krebuljico gojiti na domačem vrtu iz semen, ker hitro ovene in kot prodajna zelenjava ni pogosta. Krebuljico vzgojimo iz semen, režemo jo pogosto, ker ima zelo kratko življenjsko dobo. Po cvetenju ni več primerna za kuhinjsko uporabo. Z odstranjevanjem zunanjih listov spodbujamo rast mladih listov v sredini rastline. Dobro prenaša zamrzovanje, posušena izgubi skoraj ves vonj in okus in je ni vredno kupovati. Krebuljico dodajamo ob koncu kuhanja, ker se med kuhanjem njen okus hitro razblini.
Pri nabiranju v naravi je potrebno biti pozoren zaradi možnosti zamenjave z nekaterimi strupenimi rastlinami, med drugim z zelo strupenim pikastim mišjakom (Conium maculatum, »Sokratov strup«) in manj strupenim navadnim steničnjakom oziroma pasjim peteršiljem (Aethusa cynapium). Strupene vrste nimajo prijetnega vonja in okusa, kot ga ima krebuljica.
Práva krebúljica (znanstveno ime Anthriscus cerefolium) je nežna enoletnica, sorodna peteršilju. Uporablja se kot začimba za jedi blagega okusa. Je obvezna sestavina francoske kuhinje v mešanici finih zelišč (fines herbes). Z drobno sesekljanimi potresemo sendviče, jajčne jedi, zelenjavne juhe, ribe in kuhan krompir, dodajamo jih tudi majonezi in mnogim klasičnim omakam.
Izvira verjetno s Kavkaza, v zahodno Evropo pa so jo prinesli že v rimskih časih.
Krebuljica se od peteršilja loči po manjših in svetlejših listih, njen okus je bolj sladkast in se nagiba k janežu.
Priporočljivo je krebuljico gojiti na domačem vrtu iz semen, ker hitro ovene in kot prodajna zelenjava ni pogosta. Krebuljico vzgojimo iz semen, režemo jo pogosto, ker ima zelo kratko življenjsko dobo. Po cvetenju ni več primerna za kuhinjsko uporabo. Z odstranjevanjem zunanjih listov spodbujamo rast mladih listov v sredini rastline. Dobro prenaša zamrzovanje, posušena izgubi skoraj ves vonj in okus in je ni vredno kupovati. Krebuljico dodajamo ob koncu kuhanja, ker se med kuhanjem njen okus hitro razblini.
Pri nabiranju v naravi je potrebno biti pozoren zaradi možnosti zamenjave z nekaterimi strupenimi rastlinami, med drugim z zelo strupenim pikastim mišjakom (Conium maculatum, »Sokratov strup«) in manj strupenim navadnim steničnjakom oziroma pasjim peteršiljem (Aethusa cynapium). Strupene vrste nimajo prijetnega vonja in okusa, kot ga ima krebuljica.
Dansk körvel (körvelkäx, trädgårdskörvel) (Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm.) är en ettårig växt.
Kromosomtal 2n = 18.
Bladen används färska, torkade eller frysta som krydda till bland annat soppa, sås, sallad, kyckling, ägg- och fiskrätter. Smaken påminner om anis.
Dansk körvel har även använts som läkeört. Läkebok 3, en handskrift från början av 1500-talet, utgiven av Gustaf Edvard Klemming anger Cerefolium thz ær kirfwil han ær mykyt hetir oc thør. Drikkir man kirwil mz winn tha dughir thz for sidhowærk.[1]
Wikimedia Commons har media som rör Dansk körvel.
Denna artikel om kryddor eller smaktillsatser saknar väsentlig information. Du kan hjälpa till genom att tillföra sådan.
Dansk körvel (körvelkäx, trädgårdskörvel) (Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm.) är en ettårig växt.
Kromosomtal 2n = 18.
Bladen används färska, torkade eller frysta som krydda till bland annat soppa, sås, sallad, kyckling, ägg- och fiskrätter. Smaken påminner om anis.
Dansk körvel har även använts som läkeört. Läkebok 3, en handskrift från början av 1500-talet, utgiven av Gustaf Edvard Klemming anger Cerefolium thz ær kirfwil han ær mykyt hetir oc thør. Drikkir man kirwil mz winn tha dughir thz for sidhowærk.
Frenk maydanozu (Anthriscus cerefolium), maydanoz ile akraba olan bir yıllık, aromatik kokulu bir bitki türü. Genelde mutfakta hafif yemeklere aroma vermek için kullanılır ve Fransız mutfağında "fines herbes" adı verilen aromatik bitki karışımının içindeki bitkilerden birisidir.
Maydanozgiller familyasından olan frenk maydanozunun ana vatanı Kafkasyadır ancak Romalılar tarafından Avrupa'nın her yerine yayılmıştır.[1]
Bitkisi 40–70 cm'ye kadar büyür ve üçlü tüysü kıvırcık yaprakları olur. Çapları 2.5–5 cm arasında olan beyaz çiçekleri bulunur. Meyvesi 1 cm olup tırtıklı ağzına doğru ince ve dikdörgensi-yumurtamsı bir şekildedir.[1]
Frenk maydanozu, batıda geleneksel olarak çeşitli şekillerde kullanılmıştır. Hamile kadınlar suyu ile yıkanırlar; losyon olarak cildi temizlemek için ve ilaç olarak kan temizleyici olarak kullanılır. Ayrıca kuvvetli bir sindirim kolaylaştırıcısı olduğu ve tansiyonu düşürdüğü söylenir. Sirke ile karıştırarak hıçkırığa karşı da kullanılır.[2]
İki çenekliler ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Frenk maydanozu (Anthriscus cerefolium), maydanoz ile akraba olan bir yıllık, aromatik kokulu bir bitki türü. Genelde mutfakta hafif yemeklere aroma vermek için kullanılır ve Fransız mutfağında "fines herbes" adı verilen aromatik bitki karışımının içindeki bitkilerden birisidir.
Батьківщиною кервеля вважається Західна Азія та Кавказ. Культивується у Криму, Молдові та Закавказзі. Розмножується кервель насінням. Невибагливий до ґрунту, найкраще росте у тінистих місцинах.
Був відомий ще у III столітті до н. е. давнім грекам та римлянам, які використовували кервель як супову приправу та додавали його у соуси. І понині кервель вважається цінною пряносмаковою рослиною за тонкий анісовий запах і великий вміст вітамінів.
Як приправу використовують молоді ніжні листя, зібрані до цвітіння. Щоб збільшити вихід листя збирачі постійно зривають квіткові бруньки. Свіже листя додають до салатів, супів, м'ясних страв, страв з яєць, сиру, баранини та смаженої риби, часто використовують для ароматизації оцту.
Широкого використання набув кервель і в народній медицині, зокрема при лікуванні розладів шлунку, хвороб нирок, запамороченні, захворюваннях дихальних шляхів, сечового міхура, туберкульозі, а також при висипах на шкірі.
Молоді листки кервеля, зібрані до цвітіння, містять ефірні олії, глікозиди, каротин, вітамін C, мінеральні солі магнію та калію.
білки 23.2 гр [6е місце]
вода 7.2 гр [116]
жири 3.9 гр [26]
вуглеводи 49.1 гр [17]
енергія (кКал) 237 кКал [32]
A (ретинол) 1755 мкг [8]
B1 (тиамін) 0.38 мг [20]
B2 (рибофлавін) 0.68 мг [4]
B3 (ніацин) 5.4 мг [8]
B6 (піридоксин) 0.93 мг [5]
B9 (фолиева к-та) 274 мкг [5]
C (аскорбинова к-та) 50 мг [19]
жирні кислоти (мононенасищені) 1,399 г [22]
жирні кислоті (полінасищені) 1,8 г [20]
насищені жирні кислоти 0,169 г [36]
залізо (Fe) 31.95 мг [3]
калій (K) 4740 мг [1]
кальцій (Ca) 1346 мг [2]
магній (Mg) 130 мг [20]
марганець (Mn) 2.1 мг [17]
мідь (Cu) 0.44 мг [27]
натрій (Na) 83 мг [4]
селен (Se) 29.3 мкг [5]
фосфор (P) 450 мг [13]
цинк (Zn) 8.8 мг [1]
Anthriscus cerefolium là một loài thực vật có hoa trong họ Hoa tán. Loài này được (L.) Hoffm. mô tả khoa học đầu tiên năm 1814.[1]
Bài viết chủ đề phân họ Cần này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. Anthriscus cerefolium là một loài thực vật có hoa trong họ Hoa tán. Loài này được (L.) Hoffm. mô tả khoa học đầu tiên năm 1814.
Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm.
Ке́рвель ажу́рный, или Купырь бутенели́стный, или Кервель обыкнове́нный (лат. Anthríscus cerefólium) — вид однолетних растений из рода Купырь (Anthriscus) семейства Зонтичные (Apiaceae).
Применяется в кулинарии и в качестве лекарственного растения.
Произрастает практически на всей территории Европы (за исключением Испании, Италии, Англии и Скандинавии), встречается в Средней Азии, Закавказье, Турции, Иране и Ираке. На территории России произрастает в Ростовской области и Краснодарском крае[2].
Растёт в светлых лесах, среди кустарников, по низменным, холмистым местам, на солнечных травянистых склонах.
Предпочитает лёгкие, хорошо дренированные, нейтральные или слабощелочные почвы.
Однолетнее растение высотой 15—50 см с веретеновидным корнем.
Стебли прямые, коротко опушённые, почти от основания ветвистые, вздутые в узлах.
Листья треугольные, триждыперисто-рассечённые.
Цветки белые.
Плоды с коротким носиком, гладкие и голые, линейно-продолговатые, длиной 7—10 мм, бурые.
Цветёт в июне—июле. Плоды созревают в августе—сентябре.
Все части растения содержат эфирное масло, основным компонентом которого является анетол, гликозиды, каротин, аскорбиновую кислоту, минеральные соли магния, калия и др.
Обладает сладковатым анисовым запахом, пряным сладковатым напоминающим петрушку вкусом, благодаря чему используется в качестве пряности. Хорошо сочетается с другими зелеными овощами — эстрагоном, петрушкой, базиликом. В Северной Америке молотый купырь используют при жарке птицы в гриле, рыбы и блюд из яиц. Употребляется он к яйцам, сваренным вкрутую, к соленым омлетам, соусам к рыбе, в зеленое масло, картофельный суп, картофельный салат, к шпинату, птице, рыбе, ягнятине и баранине.
Блюда из купыря являются хорошим витаминным и общеукрепляющим средством. В народной медицине листья и плоды растения использовали при болезнях почек, мочевого пузыря, как отхаркивающее и вяжущее при желудочно-кишечных расстройствах.
Людям плохо знакомым с ботаникой, дикий кервель собирать не следует, так как его можно легко спутать с ядовитым болиголовом. Хороший медонос.
Вид Кервель ажурный входит в род Купырь (Anthriscus) семейства Зонтичные (Apiaceae) порядка Зонтикоцветные (Apiales).
Ке́рвель ажу́рный, или Купырь бутенели́стный, или Кервель обыкнове́нный (лат. Anthríscus cerefólium) — вид однолетних растений из рода Купырь (Anthriscus) семейства Зонтичные (Apiaceae).
Применяется в кулинарии и в качестве лекарственного растения.
{{Translated page}}标签。 
车窝草（英语：chervil或garden chervil），也作山萝卜、雪维菜、峨参、细叶峨参、细叶香芹等[1]，是一种一年生香草类植物，和香芹有关。在烹饪过程中，它常常被人们用来调味，是法式混合香料fines herbes（英语：fines herbes）的组成部分。
车窝草（英语：chervil或garden chervil），也作山萝卜、雪维菜、峨参、细叶峨参、细叶香芹等，是一种一年生香草类植物，和香芹有关。在烹饪过程中，它常常被人们用来调味，是法式混合香料fines herbes（英语：fines herbes）的组成部分。
分類（APG III） 界 : 植物界 Plantae 階級なし : 被子植物 angiosperms 階級なし : 真正双子葉類 eudicots 階級なし : コア真正双子葉類 core eudicots 階級なし : キク類 asterids 階級なし : キキョウ類 campanulids 目 : セリ目 Apiales 科 : セリ科 Apiaceae 属 : シャク属 Anthriscus[1][2] 種 : チャービル A. cerefolium [3] 学名 Anthriscus cerefoliumチャービル (Anthriscus cerefolium、chervil) はセリ科シャク属に属する一年草。パセリに類似する。フレンチパセリ(French parsley)とも呼ばれる。マイルドな味わいの料理の風味付けに用いられ、フランス料理にも使用されるハーブである。仏名でセルフィーユ、和名でウイキョウゼリ（茴香芹）とも呼ばれる。花言葉は、『正直』『誠実』『慎重な恋』『真心』。
チャービルはコーカサス地方原産であるが、ローマによりヨーロッパ中に広められ、現在では自生している[5]。アメリカ北東部などにも自生する。
40-70cmまで育ち、葉は三回羽状で巻いている。白くて小さい花は散形花序で、直径2.5-5cmである。果実は約1cmの細い楕円体か卵型である[5]。 高さ12-24インチ、幅6-12インチに育つ[6]。
パセリと似ている為混同されることがあるが、パセリとは栽培条件に差異がある。直射日光と湿気を嫌うので、日陰の窓辺、ベランダが栽培環境に適している。
文献に初出するのは紀元後、ローマの時代である。チャービルはかつて生垣や荒地に自生する一年生の雑草とみなされ、注意を払われることはなかった。19世紀後半、原産地がロシア南東部、コーカサス以南からイラン北部山地であることが判った。その後、食材として注目を集めるようになった。
葉を食するチャービルとは異なるチャービル。根を芋として食べられる。 根を食するチャービルの葉には毒があり食べられない。芋用に育てられるチャービルは葉用のチャービルよりも太い根を持ち、品種が別物で19世紀には人気があったが、現在ではイギリスやアメリカではほとんど食べられず、フランス料理のスープやシチューの中でまだ使われている程度である。 現在、産地はフランスロワール地方とブルターニュ地方で年間5トンとごく僅か。 フランスのマルシェでは10月頃に出回る。 中世の頃にロワール地方の貴族が北欧から持ち帰り栽培が始まったが、第二次大戦後栽培されなくなったが、フランスロワール地方とブルターニュ地方でまた栽培が始められた。 日本でも北海道で栽培が始められているらしい。
チャービルはしばしば「グルメのパセリ」と呼ばれ、チャイブ、バジル、タラゴンなどと共に家禽、魚介、野菜等の風味付けに用いられる。フランスではオムレツ、サラダ、スープ等に加えられ、特に人気がある。パセリよりも傷みやすく、スペインカンゾウのかすかな味がある。乾燥すると香りが落ちるので生のまま使うのが望ましいとされる。キリスト教圏では復活祭前の料理の材料に使われる[7]。
チャービルはナメクジ避けに用いられることがある。
伝統的には様々な医薬用途に用いられてきた。妊娠した女性はチャービルを滲出した風呂に入り、チャービルのローションは石鹸として用いられ、また血液浄化剤としても用いられた。消化促進や血圧低下にも効果があると言われ、酢に浸出したものはしゃっくりの治療にも使われた[6]。
チャービルの根は長いため、植え替えは難しい[6]。冷涼で湿った環境を好み、それ以外の環境では薹立ちという現象を起こしてすぐに種ができてしまう[6]。葉の収穫は薹立ちを防ぐのにも役立つ[6]。
果実
果実
花
アサ · アンゼリカ · イノンド · イングリッシュラベンダー（英語版） · エパソーテ · オレガノ · カレーリーフ · クルマバソウ（英語版） · コショウソウ · コリアンダー (シアントロ) · シシリー · シソ · シソクサ（英語版） · ジンブー（英語版） · スイバ · セージ · セイボリー · タイバジリコ（英語版） · タイホーリーバジル · タイム · タラゴン · チャービル · チャイブ · ドクダミ · ナギナタコウジュ · バジル · パセリ · ヒソップ · ピペルアウリツム（英語版） · ベトナムコリアンダー（英語版） · ヘンルーダ · ボリビアンコリアンダー（英語版） · ボルド（英語版） · マジョラム · ミツバ · ミント · メキシカンコリアンダー (ロングコリアンダー)（英語版） · ルリジサ · レモンバーム · レモンバーベナ · レモンマートル · ローリエ · レモングラス · ローズマリー · ラベージ
アサフェティダ · アジョワン · アナルダナ · アニス · アムチュール (マンゴーパウダー) · アリゲーターペッパー · アレッポペッパー · イノンド · ウコン · オールスパイス · カイエンペッパー · カシア · ガジュツ · カラシナ · カホクザンショウ · カルダモン · キャラウェイ · クスノキ · クミン · クラチャイ · クローブ · クロガラシ · 黒カルダモン · ケシノミ · コクム · コショウ · ゴマ · コリアンダー · サッサフラス · サフラン · サルサパリラ · 塩 · シトラスピール シナモン · シヌスモーレ · ジュニパーベリー · ショウガ · 小ガランガル · シロガラシ · スペインカンゾウ · セリムグレイン · セロリ · タスマニアペッパー · タマリンド · チャロリー · 陳皮 · 唐辛子 · トウシキミ · トンカ豆 · ナツメグ · ナンキョウソウ · ニオイクロタネソウ · ニンニク · バーベリー · ゴルパー · バニラ · パプリカ · パラダイスグレイン · バンウコン · ヒッチョウカ · ヒハツ · ヒハツモドキ · フェヌグリーク · フェンネル · ブラジリアンペッパー · ブラッククミン · ブラックライム · ホースラディッシュ · マウラブチェリー · マラバスラム · メース · ラドゥニ · リツェアクベバ · ローズ · ワサビ
アドジカ · アドヴィエ · エルブ・ド・プロヴァンス · オールドベイシーズニング · カーメリスネリ · ガーリックソルト · ガラムマサラ · カレー粉 · キャトルエピス · クラブボイル · 五香粉 · ザーター · シーズンドソルト · 七味唐辛子 · ジャークスパイス · セイボリー · タビル · タンドリーマサラ · チャートマサラ · チャウンク · チュニジアンファイブスパイス · チリパウダー · バハラット · ハリッサ · バルバレ · ハワイジ · パンチフォロン · ファインハーブ · ブーケガルニ · ブクヌ · ペルシャード · マサラ · ミックススパイス · ミトミタ · レモンペッパー · パンプキンパイスパイス · レカードロジョ
チャービル (Anthriscus cerefolium、chervil) はセリ科シャク属に属する一年草。パセリに類似する。フレンチパセリ(French parsley)とも呼ばれる。マイルドな味わいの料理の風味付けに用いられ、フランス料理にも使用されるハーブである。仏名でセルフィーユ、和名でウイキョウゼリ（茴香芹）とも呼ばれる。花言葉は、『正直』『誠実』『慎重な恋』『真心』。
처빌 (Anthriscus cerefolium, Chervil)은 파슬리와 흡사해 보이는 1년생 허브의 일종이다. 정원용 처빌(garden chervil)로 불리기도 하며, 프랑스 요리에서 정통한 식재료로 쓰이기도 한다. 부드러운 맛을 낼 때 쓴다.
미나리과의 일종으로서 캅카스산맥 원산이나 로마인에 의해 대부분의 유럽으로 퍼져 있다.[1]
40-70cm정도로까지 자라며 3회우상복엽으로 자란다. 작은 흰 색의 꽃이 피며 2.5-5cm이다. 열매는 1cm 정도이며 타원형의 알 모양이다.
처빌의 한 종류 중 하나는 뿌리 야채이다. 이 종을 따로 turnip rooted chervil 혹은 tuberous-rooted chervil로 부른다. 다른 재배종보다 뿌리가 훨씬 굵은 것이 특징이다. 19세기에는 유럽 전역에서 널리 쓰던 재료였다. 현재는 거의 쓰지 않으며 영미권에서는 알려진 바가 거의 없다. 수프나 스튜의 경우 프랑스에서 많이 쓰는 편이다.
파스닙(설탕당근)과 비슷하게 생기긴 했지만 맛은 다르다. 미나리과의 식물 중에서는 파슬리와 가장 가까운 종이다. 철자법 상 비슷하긴 하지만 파스닙과는 별다른 관계가 없다.
때로 미식가의 파슬리로 불리는 처빌은 가금류나 해산물 혹은 다른 채소와 함께 맛을 내는 재료로 많이 쓴다. 프랑스에서 가장 많이 쓰며 감초의 맛과 흡사하다.
전통적으로 많이 쓰였던 처빌은 임산부의 목욕 시에 뿌려서 썼으며 피부 청결제로 탁월한 효과가 있다고 한다. 피를 맑게 해주는 효과가 있다고 하며 소화제 대용으로도 쓸 수 있어서 식초를 약간 타서 먹기도 한다. 딸꾹질을 멈추는 데도 쓴다.[2]
