欧石鸡

Ar glujar roc'h a zo un evn krenndev er c'herentiad Phasianidae. Alectoris graeca eo e anv skiantel.

Doareoù pennañ

Boued

Annez

Bevañ a ra al labous en Europa ar su^[1].

Notennoù ha daveennoù

La perdiu de roca (Alectoris graeca) és un ocell de la família dels fasiànids (Phasianidae) amplament utilitzat en activitats cinegètiques.

D'hàbits sedentaris, habita en països relativament àrids i sovint muntanyosos.

Fa un niu molt senzill a terra, on pon 5-21 ous.

Menja principalment llavors, afegint algun insecte a la seva dieta.

Molt semblant a la perdiu chukar, ambdues es diferencien clarament de la perdiu roja per la manca de petites taques negres al pit.

Llista de subespècies

S'han descrit tres subespècies:

• A. g. graeca (Meisner, 1804). Des de Grècia fins a Bulgària i Bòsnia, i també als Apenins.
• A. g. saxatilis (Bechstein, 1805). Des dels Alps fins a l'oest de Bòsnia.
• A. g. whitakeri Schiebel, 1934. Únicament a Sicília.

A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Perdiu de roca

Aderyn a rhywogaeth o adar yw Petrisen graig (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: petris craig) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Alectoris graeca; yr enw Saesneg arno yw Rock partridge. Mae'n perthyn i deulu'r Ffesantod (Lladin: Phasianidae) sydd yn urdd y Galliformes.^[1]

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn A. graeca, sef enw'r rhywogaeth.^[2] Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn Asia.

Teulu

Mae'r petrisen graig yn perthyn i deulu'r Ffesantod (Lladin: Phasianidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd Grugiar Lagopus lagopus Grugiar bigddu Tetrao parvirostris Grugiar Cawcasia Lyrurus mlokosiewiczi Grugiar coed Tetrao urogallus Grugiar Ddu Lyrurus tetrix Grugiar gynffonwen Lagopus leucura Grugiar wen Lagopus muta Sofliar frown Coturnix ypsilophora
Synoicus Twrci llygedynnog Meleagris ocellata

Gweler hefyd

• Rhestr Goch yr IUCN

Cyfeiriadau

Orebice horská (Alectoris graeca) je hrabavý pták, pocházející z jihovýchodní části Evropy.

Popis

Je to zavalitý pták vzhledem připomínající koroptev, dosahující délky těla okolo 35 cm a rozpětí křídel okolo 50 cm, váží 500–800 gramů (kohouti jsou zpravidla o něco větší). Peří má zbarvené převážně břidlicově šedě, na křídlech jsou příčné černobílé pruhy, břicho a ocas jsou rezavě hnědé. Spodní část hlavy a krku má orebice horská čistě bílé, ohraničené silným černým pruhem. Zobák, nohy a lem oka jsou jasně červené.

Způsob života

Obývá prosluněné kamenité stráně, v Alpách bývá zastižena i v nadmořské výšce přes 3000 metrů, na zimu se stahuje do nižších poloh. Živí se travinami, zrním, bobulemi, hmyzem a kroužkovci. Žije v hejnech, na počátku jara se rozděluje do párů, které obsazují teritoria, jejichž hranice samci vymezují potyčkami i hlasitým voláním, vyluzovaným převážně v ranních hodinách. V dubnu až červnu klade slepice osm až patnáct vajec. Zvláštností je, že snůšku mnohdy rozděluje do dvou hnízd, na jednom sedí samička a na druhém sameček, každý pak samostatně vodí mláďata, která vyseděl.^[2] Inkubace vejce trvá tři až čtyři týdny, kuřata jsou schopna létat už týden po vylíhnutí.

Rozšíření

Rozlišují se následující geografické poddruhy:

• A. g. graeca (Meisner, 1804) – východní část Balkánu, Malá Asie
• A. g. saxatilis (Bechstein, 1805) – západní část Balkánu, Alpy
• A. g. whitakeri (Schiebel, 1934) – Sicílie
• A. g. orlandoi (Priolo, 1984) – Apeninský poloostrov (status samostatného poddruhu je sporný)

Přesný rozsah rozšíření je těžké určit, protože orebice horská na hranicích areálu často vytváří mezidruhové hybridy s blízce příbuznou orebicí čukar a orebicí rudou.

Jako lovná zvěř bývá orebice horská introdukována mimo hranice přirozeného rozšíření. Již od poloviny 19. století se podnikaly pokusy s jejím uvedením na české území. Ve zdejších klimatických podmínkách se však nedokáže rozmnožovat, mláďata proto musejí být odchovávána ve voliérách.^[3]

Reference

1. ↑ Červený seznam IUCN 2018.1. 5. července 2018. Dostupné online. [cit. 2018-08-09]
2. ↑ Chov zvířat
3. ↑ Časopis Myslivost, říjen 2008

Literatura

• SVENSSON, Lars, MULLARNEY, Killian, ZETTERSTRÖM, Dan: Ptáci Evropy, severní Afriky a Blízkého Východu. Nakladatelství Ševčík. Plzeň 2012. ISBN 978-80-7291-224-7

Externí odkazy

• Obrázky, zvuky či videa k tématu orebice horská ve Wikimedia Commons
• Taxon Alectoris graeca ve Wikidruzích
• Avibirds

Das Steinhuhn (Alectoris graeca) ist eine Vogelart aus der Familie der Fasanenartigen (Phasianidae), die zur Ordnung der Hühnervögel (Galliformes) gehört. Es ist ein scheuer Bodenvogel, der geschickt und ausdauernd läuft und das gesamte Jahr über an steinigen, grasbewachsenen sonnigen Berghängen zu beobachten ist (meidet Nordlagen)^[1]. Während des Winterhalbjahrs hält er sich in tieferen Lagen auf.

Beschreibung

Das Steinhuhn ist zwischen 32 und 37 cm lang mit einer Flügelspannweite von 46 bis 53 cm. Das Gewicht der Männchen liegt zwischen 550 und 850 g, das der Weibchen zwischen 410 und 720 g.^[2]

Das Gefieder ist an Oberseite, Hals und Brust blaugrau. Die Partie an Wangen und Kehle ist weiß und mit einem schwarzen Kehl- und Stirnband eingefasst. Die Federn der Flanken sind gelbrotbraun und schwarz gebändert, die Unterseite ist rostgelb, die Schwingen schwärzlichbraun mit gelblichweißen Schäften und rostgelblich gesäumt, die äußeren Steuerfedern rostrot; das Auge ist rotbraun, der Schnabel rot, der Fuß blassrot. Die Art weist damit sehr große Ähnlichkeit zum Chukarhuhn und zum Rothuhn auf. Vom Rothuhn unterscheidet sie sich durch die schwarze Begrenzung des weißen Kehlflecks. Dieser ist beim Steinhuhn klar abgesetzt. Beim Chukarhuhn ist der Kehlfleck anders als beim Steinhuhn nicht weiß, sondern rahmfarben.

Aufgescheuchte Steinhühner fliegen in der Regel mit burrendem Fluggeräusch hangabwärts. Sie rufen dabei ein schrilles und gereihtes pitschi, dem sich ein witu anschließt. Das Steinhuhnmännchen trägt während der Balzzeit lange Strophen vor, die von einem beginnenden tsik oder zük in ein tri-wet ... tri-wet übergehen. Bei sehr erregten Vögeln erklingen sie kombiniert mit einer Serie schriller Krählaute. Der Ruf klingt dann wie ka kriwä ka wet wet.^[3]

Verbreitungsgebiet und Lebensweise

Das Steinhuhn lebt gegenwärtig in den Alpen, Italien, der Türkei, Griechenland und Vorderasien. Im Bereich der Alpen kommt es auch in Deutschland vor. Nach einem Brutnachweis aus den Allgäuer Alpen im Jahr 1979 und einer Brutzeitbeobachtung dort 1984 dauerte es bis zum Jahr 2002, als im Werdenfelser Land wieder ein Steinhuhn in Bayern beobachtet werden konnte. In den folgenden Jahren wurden in den Bayerischen Alpen regelmäßig Brutzeitbeobachtungen gemacht, so dass von regelmäßig besetzten Revieren ausgegangen wird.^[4]

In der Schweiz gibt es Brutnachweise von den Walliser- über die Berner-, Innerschweizer, Zentral- und Bündner Alpen, mit einer Population in den Schwyzer Voralpen. Im Alpstein scheinen Steinhühner zu fehlen.^[5]

Eine Varietät lebt in ganz Nordasien. Es bewohnt sonnige, etwas begraste Schutthalden zwischen Holz- und Schneegrenze, im Süden auch die Ebene aus felsigem Boden. Das Steinhuhn zeichnet sich durch Behändigkeit, Klugheit und Kampflust aus, läuft und klettert sehr gut, fliegt leicht und schnell, baumt nur im Notfall, nährt sich von allerlei Pflanzenstoffen und kleinen Tieren und frisst auch die Spitzen von jungem Getreide. Mit diesem Verhalten gleicht es weitgehend dem Chukarhuhn, die Arten unterscheiden sich jedoch in ihrem Ruf, der beim Steinhuhn eher wie Kakabi, kakabit, kakabe erklingt.

Im Winter lebt das Steinhuhn in größeren Gesellschaften, im Frühjahr isolieren sich die Paare, und das Weibchen legt im Juni oder Juli in einer Mulde unter Gesträuch oder überhängendem Fels 12 bis 15 gelblichweiße, braun gestrichelte Eier, die es in 26 Tagen ausbrütet.

Unterarten

Innerhalb des Verbreitungsgebietes des Steinhuhns werden drei Unterarten beschrieben:

• A. g. saxatilis, das in den Alpen und dem Hochapennin sowie bis nach Slowenien verbreitet ist. Diese Unterart wird auch als Alpensteinhuhn bezeichnet.
• A. g. whitakeri, das auf Sizilien vorkommt
• A. g. graeca ist die Nominatform und kommt auf dem Balkan vor

Früher wurden Steinhuhn und Chukarhuhn als eine Art beschrieben. Mittlerweile hat es sich jedoch durchgesetzt, dass beide Formen selbständige Arten sind. Ausschlaggebend dafür war vor allem das sehr unterschiedliche Stimmrepertoire der beiden Arten.

Das Steinhuhn als Jagdwild, Nutz- und Haustier

Das Steinhuhn ist sehr leicht zähmbar und seinem Halter und Standort treu, weswegen es in Indien, China, Afghanistan, der Türkei und anderen südlichen Ländern zum Teil zum Haustier geworden ist. Die Tiere werden auch wegen der Eier und des Fleischs gezüchtet, auf die Weide getrieben, laufen frei in Haus und Garten umher und werden auch zu Kampfspielen benutzt. Man hält sie wegen ihres angenehmen Gesangs in sehr engen, kegelförmigen Käfigen. In Griechenland und der Türkei glaubt man, dass sie einen Schutz gegen Zauberei bieten.

Belege

Literatur

• Heinz-Sigurd Raethel: Wachteln, Rebhühner, Steinhühner, Frankoline und Verwandte, Verlagshaus Reutlingen, Reutlingen 1996, ISBN 3-88627-155-2
• Steve Madge, Phil McGowan und Guy M. Kirwan: Pheasants, Partridges and Grouse – A Guide to the Pheasants, Partridges, Quails, Grouse, Guineafowl, Buttonquails and Sandgrouse of the world, Christopher Helm, London 2002, ISBN 0-7136-3966-0

Einzelnachweise

1. ↑ Svensson, Grant, Mullarney, Zetterström: Der neue Kosmos-Vogelführer. Franckh-Kosmos, Stuttgart 1999
2. ↑ P. J. K. Mc Gowan, Guy M. Kirwan: Rock Partridge (Alectoris graeca) (1994/2014), in: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, A. D. Christie, E. de Juana (Hg.): Handbook of the Birds of the World Alive, Lynx Edicions, Barcelona 2014
3. ↑ Hans-Heiner Bergmann; Hans-Wolfgang Helb; Sabine Baumann: Die Stimmen der Vögel Europas – 474 Vogelportraits mit 914 Rufen und Gesängen auf 2.200 Sonogrammen, Aula-Verlag, Wiesbaden 2008, ISBN 978-3-89104-710-1; S. 78. Für die lautmalerische Umschreibung der Stimmen ist diese Quelle verwendet worden.
4. ↑ Thomas Rödl, Bernd-Ulrich Rudolph, Ingrid Geiersberger, Kilian Weixler, Armin Görgen: Atlas der Brutvögel in Bayern. Verbreitung 2005 bis 2009. Verlag Eugen Ulmer, Stuttgart 2012, S. 57
5. ↑ Schweizerische Vogelwarte Srempach: Steinhuhn. In: Vogelwarte.ch. Schweizerische Vogelwarte Sempach, 2021, abgerufen am 16. Mai 2022.

'A pernice (Alectoris graeca, Meisner 1804) è n'auciello d''a famiglia d''e Phasianidae facenno parte 'e ll'ordine d''e Galliformes.

'E uommene cacciano 'e ppernice pe 'o carne sapurito lloro. È pure allevata comme anemale dumesteco.

Gjatësia

32–35 cm, krahët e hapur: 46–53 cm.

Përcaktimi

Jeton në grupe. Specia është e ngjashme me thëllëzat e tjera. Ndryshon prej tyre nga grykorja e bardhë me një bordurë ndarëse me ngjyrë të zezë midis grykës dhe qafës, nga vetullat e bardha dhe të ngushta të cilat shpesh përshkojnë pjesën ballore dhe një vijë e vogël e zezë që mund të dallohet në fund të nofullës së sipërme.

Përhapja dhe habitati

Shpend tipik i vendeve malore të pjerrëta me orientim nga jugu, maleve të zhveshur, me bimësi të pakët. Riprodhimi: Folezimi ndodh nga fundi i prillit deri në qershor. Femra lëshon 8-14 vezë dhe periudha e inkubacionit zgjat 24-26 ditë. Të vegjlit janë të aftë për fluturime të vogla në moshën 7-10 ditore dhe të aftë të fluturojnë plotësisht pas 50-60 ditësh.

Ushqimi

Bimë dhe insekte.

Zëri

Thirrjet tokësore janë zakonisht tinguj shumë të fortë grykorë, në seri të shkurtra e të çrregullta, që ndërpriten nga një seri ”çi-çekpe- ti-çek”.

Η πετροπέρδικα είναι ένα είδος πέρδικας του γένους Alectoris, που απαντάται και στον ελλαδικό χώρο. Η επιστημονική του ονομασία είναι Alectoris graeca και περιλαμβάνει 3 υποείδη.^[1]

Στην Ελλάδα απαντάται το υποείδος Alectoris graeca graeca, το οποίο είναι ενδημικό των Βαλκανίων.^[1]

Τάση παγκόσμιου πληθυσμού

• Καθοδική ↓^[2]

Ονοματολογία

Το όνομα του γένους προέρχεται από την Αρχαία Ελληνική alektoris που αναφερόταν σε οικόσιτα κοτόπουλα,^[3] ενώ η ειδική ονομασία του είδους graeca οφείλεται στον τόπο όπου περιγράφηκε.

Η ελληνική ονομασία οφείλεται στο γεγονός ότι ζει σε βραχώδεις περιοχές.

Συστηματική ταξινόμηση

Το είδος περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Μεϊσνέρ (Meisner) ως Perdix graeca (Ελλάδα, 1804).^[4]

Το είδος αυτό συνδέεται στενά με την νησιώτική πέρδικα (Alectoris chukar), τη πέρδικα του Πρζεβάλσκι (Alectoris magna), καθώς και με τις πέρδικες του Φίλμπι (Alectoris philbyi), σχηματίζοντας ένα υπερείδος (superspecies).^[5] Οι Δυτική Μεσόγειο κόκκινα πόδια και Βαρβαρίας πέρδικες με στίγματα κολάρο στο λαιμό τους είναι ελαφρώς πιο μακρινούς συγγενείς. Παρ 'όλα αυτά, αν και εύρος αυτού του είδους θα δεν συμπίπτουν φυσικά με αυτό των συγγενών του, που συν-συμβαίνουν όταν έχουν εισαχθεί ως θηράματα, για παράδειγμα, στη Βόρεια Αμερική, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νέα Ζηλανδία, και τη Ρωσία, και στη νοτιοανατολική Γαλλία, όπου έχουν κόκκινα πόδια πέρδικες έχουν κυκλοφορήσει. Σε αυτές τις περιοχές, τα υβρίδια μεταξύ αυτού του είδους, το chukar, και το κόκκινο πέρδικα βρίσκονται συνήθως (McGowan 1994).

Τρία επιζώντα υποείδη συνήθως αναγνωρίζονται (McGowan 1994), τα οποία διαφέρουν οριακά στο χρωματισμό και κάπως περισσότερο, σύμφωνα με μοριακές μελέτες (Randi 2006? δείτε παρακάτω για λεπτομέρειες).

Γεωγραφική εξάπλωση

Η πετροπέρδικα είναι ενδημικό επιδημητικό πτηνό της Ευρώπης, όπου εξαπλώνεται μόνο στις Άλπεις, τα Απέννινα, τη Σικελία και τα Βαλκάνια.

Εντός των Βαλκανίων, αναπαράγεται στην Αλβανία, τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, τη Βουλγαρία, την Κροατία, την Ελλάδα, τη Βόρεια Μακεδονία, το Μαυροβούνιο και τη Σερβία.

Άλλες περιοχές εξάπλωσης του είδους αποτελούν την Γαλλία, την Αυστρία, την Ιταλία (Απέννινα, Σικελία) και την Ελβετία. Ένας μικρός πληθυσμός επιζεί στη Σλοβενία, όπου τρέχουσα τάση είναι άγνωστη. Θεωρείται πως έχει εξαφανιστεί από το Λίχτενσταϊν, ενώ έχει εισαχθεί σε Βέλγιο, Λιβάνο και Ισπανία.

Πηγές: ^[4][7] (σημ1. Επιπλέον, υπήρχε ένα παλαιοϋποείδος (paleosubspecies), το Α. g. martelensis, το οποίο είναι γνωστό μόνο από απολιθώματα)

(σημ 2. με έντονα γράμματα το υποείδος που απαντά στον ελλαδικό χώρο)

Βιότοπος

Η πετροπέρδικα είναι είδος επιδημητικό σε βραχώδης πλαγιές, κυρίως στα βουνά, συχνά σε γρασίδι, σκόρπιους θάμνους και παραδοσιακές ορεινές καλλιέργειες σιτηρών και αποφεύγει τις βορινές πλαγιές^[8]. Όπου, πάντως, δεν υπάρχει κυνηγετική πίεση ή άλλες ενοχλήσεις απαντάται και μέχρι το επίπεδο της θαλάσσης, π.χ. στο Άγιον Όρος.

Μορφολογία

Η πετροπέρδικα είναι μια τυπική πέρδικα του γένους Αλεκτορίς και δεν διαφέρει πολύ από τις άλλες πέρδικες του ίδιου γένους, ιδίως από τη νησιώτικη πέρδικα (Alectoris chukar). Έχει γκρίζο χρώμα με καστανόγκριζη ράχη, λευκά πλευρά με μαύρες ραβδώσεις κόκκινα πόδια, ράμφος και δαχτυλίδι ματιού και λευκή τραχηλιά με μαύρο περιθώριο.

Η μόνες διαφορές από τη νησιώτικη είναι πως έχει κάτασπρη τραχηλιά, σαφώς καθορισμένο περιθώριο τραχηλίας (ποικίλει σε φάρδος, π.χ. πιο φαρδύ στο υποείδος των Άλπεων, στενό ή και σπασμένο στο υποείδος της Σικελίας), στενό λευκό φρύδι που συχνά διασχίζει και το μέτωπο, λίγο μαύρο δίπλα στη βάση του πάνω ράμφους και σαφώς περισσότερες (σχεδόν οι διπλάσιες) ραβδώσεις στα πλάγια (περίπου 10–12). Τα νεαρά πουλιά έχουν κιτρινοκάστανο χρώμα με καφετί γραμμώσεις για καμουφλάζ.

Οι διαφορά ανάμεσα στα 2 φύλα εντοπίζεται στο μέγεθος (όπου τα αρσενικά είναι μεγαλύτερα από τα θηλυκά) και στον αστράγαλο των ποδιών τους, στο αρσενικό φαίνεται έντονα ο αστράγαλος ενώ στο θηλυκό καθόλου.

Βιομετρικά στοιχεία

• Μήκος σώματος: 33 έως 36 εκατοστά
• Άνοιγμα πτερύγων: 46 έως 53 εκατοστά
• Βάρος: ♂ 550 έως 850 γραμμάρια, ♀ 410 έως 650 γραμμάρια

(Πηγές: ^[4][9][10])

Τροφή

Η τροφή της είναι κυρίως φυτική και κατά ένα μικρό μέρος ζωική. Αποτελείται από σπόρους φυτών, γράστεων, χυμώδεις καρπούς, σκουλήκια, έντομα, σαλιγκάρια κλπ. Μαζί με την τροφή καταπίνει και χαλίκια που βοηθούν στο άλεσμα αλλά γίνεται έτσι και πρόσληψη ασβεστίου.

Πτήση

Η πετροπέρδικα πετά σπάνια αλλά γρήγορα και καλύτερα από άλλα Ορνιθόμορφα. Πετάει μόνο σε ανάγκη, χαμηλά με γρήγορα φτεροκοπήματα και αερογλιστρήματα με αλύγιστες φτερούγες.

Φωνή

Το κάλεσμα στην επικράτειά της (πρωί πρωί ή σούρουπο) μια ακανόνιστη σειρά από σύντομες λαρυγγώδεις πολύ σκληρές νότες, που σποραδικά διακόπτονται από γρήγορες πνιχτές σειρές "τσι τσεκ πε–τι–τσεκ τσι–τσεκ τσικ τσι–τσεκ τσι–τσεαϊ–τσεαϊ, πε–τε–τι–τιτσεκ τσι τε..." κλπ.συχνά χωρίς το επαναλαμβανόμενο μοτίβο των συγγενών της.^[9]

• Δείγματα φωνής (εξωτερικός σύνδεσμος)

Ηθολογία

Η πετροπέρδικα είναι επιδημητικό είδος, είναι κοινωνικό και ζει κατά οικογενειακές ομάδες 10-15 ατόμων ενώ κατά τη διάρκεια του χειμώνα μπορούν να συνενωθούν δύο οι περισσότερες τέτοιες ομάδες και να φτάσουν τα 40 άτομα. Η μονογαμία το διακατέχει και τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο οι ομάδες διαλύονται και σχηματίζονται τα ζευγάρια. Συνήθως τα κοπάδια αποτελούνται από τα ζευγάρια και τα μικρά τους καθώς και από ζευγάρια που δεν είχαν επιτυχημένη αναπαραγωγή. Η κοινωνική τους οργάνωση με τη μορφή του κοπαδιού αυξάνει τις πιθανότητες να επιβιώσουν τα άτομα που το απαρτίζουν, διότι επιτυγχάνεται αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των αρπακτικών.

Χαρακτηριστικό στοιχείο της συμπεριφοράς του είδους είναι το κελάηδημα νωρίς το πρωί και αργά το απόγευμα. Πέρα από τη λήψη της τροφής ασχολούνται και αρκετή ώρα με τη περιποίηση του φτερώματος τους και με τα αμμόλουτρα. Κατά τη διάρκεια της νύχτας κουρνιάζουν σε ανοιχτά σημεία του εδάφους.

Το χειμώνα, οι πετροπέρδικες υποφέρουν από την έλλειψη τροφής και, αν είναι βαρύς, πολλές πεθαίνουν από την πείνα. Αγαπούν πολύ τον ήλιο. Στη διάρκεια της ημέρας κινούνται ελάχιστα σε μια ορισμένη περιοχή ή κάθονται στο χώμα και απολαμβάνουν τον ήλιο.^[11]

Αναπαραγωγή

Οι πέρδικες είναι μονογαμικά πουλιά. Την άνοιξη, γεννά 10–15 αυγά, σπάνια 20, σε μια φωλιά η οποία είναι χτισμένη στο έδαφος. Στις Άλπεις καταγράφηκε να γεννάνε από μέσα Μαΐου μέχρι τον Ιούνιο, ενώ στην Ελλάδα από τέλη Απριλίου μέχρι τον Ιούνιο (νωρίτερα στα Νότια απ' ότι στα Βόρεια).^[4] Τα αυγά έχουν σχήμα απιδοειδές, σκληρό και λείο κέλυφος, με πολλούς πόρους και χρώμα ωχρό κιτρινοκόκκινο με ή χωρίς κηλίδες. Το θηλυκό τα επωάζει επί τρεις εβδομάδες. Οι νεοσσοί είναι ευθείς βαδιστικοί. Ακολουθούν αμέσως τη μητέρα τους, η οποία τα φροντίζει και τα υπεραγαπά. Τα προφυλάσσει από κάθε κίνδυνο και όταν δεν βρίσκονται κοντά της τα ειδοποιεί με μια χαρακτηριστική φωνή κι εκείνα κρύβονται μέσα στα χόρτα.^[11]

Θηρευτές

Κυριότεροι εχθροί της πετροπέρδικας αποτελούν οι αλεπούδες (Vulpes vulpes), οι λύγκες (Lynx lynx), τα αρπακτικά πουλιά και κυρίως τα γεράκια. Εχθρός της είναι και ο άνθρωπος που την κυνηγά για το νόστιμο κρέας της.^[11]

Απειλές

Μελέτες σε διάφορα μέρη του φάσματος του είδους (συνοψίζονται στον Griffin 2011) δείχνουν ότι επηρεάζεται από μια ευρεία ποικιλία απειλών, συμπεριλαμβανομένου της απώλειας και υποβάθμισης των ενδιαιτημάτων (Bernard-Laurent και de Franceschi 1994), την εγκατάλειψη των παραδοσιακών δραστηριοτήτων γεωργίας (Budinski et al. 2010, Rippa et al. 2011), τη μειωμένη συνδεσιμότητα μεταξύ των μεταπληθυσμών (Cattadori et al. 2003), τη διαταραχή, τη λαθροθηρία, το μη βιώσιμο κυνήγι, τα ακραία καιρικά φαινόμενα (Bernard-Laurent και Leonard 2000), τον υβριδισμό με την εισαγωγή αιχμάλωτων νησιώτικων περδικών και κοκκινοπερδικών (Barilani et al. 2007, Randi 2008), και τη μεταφορά των παθογόνων και παρασίτων από αυτά τα είδη (Manios et al. 2002, Rosà et al. 2011). Πρόσθετες απειλές περιλαμβάνουν την αύξηση του τουρισμού στις ορεινές περιοχές, κυρίως στις γαλλικές και τις αυστριακές Άλπεις (Α Bernard-Laurent στο βιβλ. 2012).^[2]

Τοπικά στην Ελλάδα, εκτός από την έντονη θήρευση, πιθανόν επίσης να απειλείται και από υβριδισμό με νησιωτικές πέρδικες, που απελευθερώνονται ανεξέλεγκτα κατά χιλιάδες για κυνηγετική κάρπωση, όπως στα Κύθηρα, όπου όλος ο πληθυσμός χαρακτηρίζεται πλέον ως υβριδικός.^[12]

Κατάσταση πληθυσμού

Είναι ύποπτο να μειώνεται μετρίως γρήγορα, ιδιαίτερα στα Βαλκάνια που κατέχουν ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού και του εύρους του είδους, βασιζόμενο σε μια ισορροπημένη αξιολόγηση των διαθέσιμων στοιχείων (e.g. Griffin 2011, Α Bernard-Laurent στο βιβλ. 2012).

Κατάσταση πληθυσμού στην Ελλάδα

Στη χώρα μας έχει ευρεία γεωγραφική εξάπλωση. Απαντάται στην Πελοπόννησο και σε ολόκληρη την ηπειρωτική Ελλάδα, ανατολικά μέχρι την Ξάνθη, καθώς και σε ορισμένα Ιόνια Νησιά (Κεφαλλονιά, Ιθάκη, Λευκάδα και Παξοί).^[13][14] Υπήρχε επίσης στη Ζάκυνθο και στην Κέρκυρα, νησιά από τα οποία εξοντώθηκε ήδη από το τέλος του 19ου αιώνα, ενώ ο πληθυσμός των Κυθήρων έχει πρόσφατα υποστεί υβριδισμό.^[12] Ο πληθυσμός της δείχνει σαφή και συνεχή μείωση, το είδος δε είναι εξαιρετικά σπάνιο ή έχει ήδη εξαφανιστεί από αρκετές περιοχές, όπως η Αττική. Πρόσφατα όμως διευκρινίστηκε πως ο ελληνικός πληθυσμός παραμένει σταθερός. Δεν υπάρχουν ακριβή δεδομένα για τον πληθυσμό της και οι κατά καιρούς εκτιμήσεις ποικίλουν, εκτιμάται όμως ότι ανέρχεται σε 7.000-13.000 ζευγάρια (BirdLife International 2004). Όλα αυτά τα στοιχεία κατέταξαν την πετροπέρδικα στην Ελλάδα στα Τρωτά (VU) είδη.

Άλλες ονομασίες

Στον ελλαδικό χώρο, η Πετροπέρδικα απαντά και με τις ονομασίες Βουνίσια πέρδικα, Ορεινή πέρδικα^[15] ή απλώς Πέρδικα. Συνηθίζεται επίσης να ονομάζεται το αρσενικό Κώτσος από την ιδιομορφία του (κότσι).^[10]

Αναφορές στα αρχαία κείμενα

Σύμφωνα με την παράδοση της αρχαιότητας, η πέρδικα ήταν μια ψυχρή και αναίσθητη γυναίκα. Μια μέρα, όπως κάθονταν δίπλα σε ένα πουρνάρι, είδε το μυθικό Δαίδαλο την στιγμή που έθαβε τον άμοιρο γιο του, τον Ίκαρο. Αντί να λυπηθεί για το δυστύχημα αυτό, όπως θα έκανε κάθε συμπονετικός άνθρωπος, άρχισε να ειρωνεύεται. Ο Θεός τότε οργίστηκε και την μεταμόρφωσε σε πουλί.

Οι αρχαίοι Έλληνες την είχαν σε ιδιαίτερη εκτίμηση και τη θεωρούσαν ως ένα από τα πιο εκλεπτυσμένα εδέσματα, που, μάλλον, απευθυνόταν στους πλούσιους Αθηναίους. Χαρακτηριστικό είναι το το δίστιχο του «Εμπόρου» του Διφίλου (Κoch II, 550) « Μα τον Δία, για μας δεν είναι δυνατόν να δούμε την πέρδικα και τη τσίχλα ούτε στον αέρα να πετάει» και υπονοεί «πόσο, μάλλον να τη φάμε». Στην αρχαιότητα ήταν αρκετά διαδεδομένα τα περδικοτροφεία με τις οικόσιτες πέρδικες και γινόταν διάκριση από τις λιβαδοπέρδικες (ατταγας). Στους Αχαρνείς, στ. 873, αναφέρεται ότι «Βοιωτός έμπορος φέρνει ατταγάς στην αγορά της Αθήνας από την ορνιθοτρόφο Κωπαΐδα». Αν και στα αρχαία κείμενα υπάρχουν αποσπάσματα που επαινούσαν τους «Αιγύπτιους ατταγάς».

Ο γιατρός Ορειβάσιος προτείνει να μαγειρεύεται μια μέρα μετά τη σφαγή για να είναι πιο μαλακό το κρέας της. Αξιόλογες συνταγές για τη μαγειρική της πέρδικας παρέχει και ο Ρωμαίος Απίκιος (di re coquinaria, VI)

O Αριστοτέλης και ο Θεόφραστος υποστήριζαν ότι η πέρδικα παραλλάζει τη φωνή της. Γενικά, η πέρδικα εθεωρείτο πονηρό και πανούργο πτηνό. Γι αυτό ο Αριστοφάνης αποκαλεί ως «πέρδικα» κάποιον πανούργο και δόλιο έμπορο. Ακόμα και ο σοφιστής Αθήναιος (160 – 230μ.Χ., περ.) συμφωνεί για την πανουργία του πτηνού (Αθην., 388b). Τέλος, ο Αριστοφάνης (στους Όρνιθες) χαρακτηρίζει ως πέρδικες τους δειλους και άτιμους ανθρώπους.Την πονηριά της πέρδικας εξιστορεί και ο Αίσωπος σε ένα μύθο του: « Ένας κυνηγός που του πήγε αργά ένας επισκέπτης του, δεν είχε τι να τον φιλέψει και άρπαξε την ήμερη (τιθασσόν) πέρδικα του για να τη σφάξει. Το πουλί τον κατηγόρησε για αχαριστία, γιατί, ενώ είχε πολλές ωφέλειες απ αυτό, και του πρόδιδε τους ομοφύλους του καλώντας τους, αυτός ήθελε να το σφάξει. Και αυτός του λέει: «Μα γι αυτό θα σε σφάξω, γιατί δε λυπάσαι τους ομοφύλους σου» (Αισώπου Μύθοι, Τ. Βουρνά, εκδ. Τολίδη).^[10]

Παραπομπές

Πηγές

• Howard and Moore, Checklist of the Birds of the World, 2003.
• «Το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλουμένων Σπονδυλοζώων της Ελλάδας», Αθήνα 1992J
• Άννα Σουπιονά-Τσαγκόγιωργα, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια: Ζωολογία, Αθήνα 1983
• Τριανταφυλλίδης, Κ. 2007. Γενετική ταυτοποίηση και διαχείριση της Ορεινής (Alectoris graeca) και Νησιώτικης Πέρδικας (Alectoris chukar) του Ελλαδικού χώρου. Τμ. Βιολογίας, ΑΠΘ - Κυνηγ. Ομοσπονδία Στερεάς Ελλάδος.
• Jobling, James A (2010). The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. London: Christopher Helm. p. 41. ISBN 978-1-4081-2501-4.
• IUCN Red List: http://www.iucnredlist.org/
• Handrinos, G. & Akriotis, T. 1997. The Birds of Greece. C. Helm, London, 336 pp
• Hšlzinger, J. 1988. Vertikale Verbreitungmuster des Steinhuhs (Alectoris graeca) in verschiedenen Griechenland. Kartierung medit. Brutvögel 1: 25-28.
• Killian Mullarney, Lars Svensson, Dan Zetterström, Peter J. Grant, Τα Πουλιά της Ελλάδας Της Κύπρου και της Ευρώπης, ΕΟΕ, 2015 (2η Έκδοση)
• Madge, S.C. & McGowan (2002). Pheasants, Patridges and Grouse, including Buttonquails, Sandgrouse and Allies. Christopher Helm, London.
• McGowan, P.J.K. & Kirwan, G.M. (2017). Rock Partridge (Alectoris graeca). In: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive. Lynx Edicions, Barcelona. (retrieved from http://www.hbw.com/node/53379 on 12 January 2017).
• Randi E. (1996). A mitochondrian cytochrome B phylogeny of the Alectoris patridges. Mol. Phyl. & Evol. 6 (2): 214-227

Еребицата камењарка (Alectoris graeca) е од фамилијата на фазаните, редот на кокошковидните. Распространета е во југозападниот дел на Азија и југоисточна Европа. Еребицата камењарка ја има и во Македонија.

Опис

Еребицата камењарка има округол облик, а боите ѝ се слични на боите на камењата. Претежно е сива, со светлокафеав грб, сиви гради и кремава боја на стомакот. Лицето ѝ е бело со црни линии, а на крилјата има коцкасти шарки. Нозете ѝ се црвени. Кога ќе се вознемири, таа претопчита да трча повеќе отколку да лета, но ако е неопходно ќе прелета кратко растојание. Има должина до 36 см, а распонот на крилјата може да ѝ достигне до 60 см.

Живеалиште и размножување

Оваа еребица живее на суви и отворени места, често во ридест предел. Создава мали јата и не е птица преселница. По острите и бучни звуци, како „га-га-га-га-чакара-чакара-чакара“, се разликува од сличните на неа птици. Гнездото го прави на земја, едвај постилајќи некое гранче, и несе од 5 до 21 јајце. Се храни со разни семиња и инсекти.

Статус

Овој вид е во опаѓање во делови од нејзиниот опсег што се должи на загубата на живеалиштата и на претераниот лов. И покрај тоа што генерално успева да се одржи како вид, статусот на Сицилија заслужува внимание.

Систематизација

Има три подвида (McGowan 1994), кои се разликуваат претежно во боите, но и според молекуларните студии (Randi 2006):

• A. g. graeca (Meisner, 1804) - Источна еребица камењарка

Источна Босна и Херцеговина до Грција, Бугарија, Македонија.

• A. g. saxatilis (Bechstein, 1805) - Централна еребица камењарка

Јужниот дел на Алпите до западна Босна и Херцеговина.

• A. g. whitakeri Schiebel, 1934 - Сцилијанска еребица камењарка

Само на Сицилија.

Наводи

• McGowan, Philip J. K. (1994): 11. Rock Partridge. In: del Hoyo, Josep; Elliott, Andrew & Sargatal, Jordi (editors): Handbook of Birds of the World, Volume 2: New World Vultures to Guineafowl: 485, plate 43. Lynx Edicions, Barcelona. ISBN 84-87334-15-6

• Randi, Ettore (2006): Evolutionary and conservation genetics of the rock partridge, Alectoris graeca. Acta Zoologica Sinica 52(Supplement): 370–374. PDF fulltext

კოკობე (Alectoris graeca), მაფურინჯე ქოთომიშობურეფიშ რანწკიშე. ფერუან მოცაშფერო-მოტუტაშფერო რე, დუც დო ფსუალეფს მოვარდიშფერო ელფერი გინოჸუნს. ხასჷლეფს გადაბანო რუმე ზოლეფი გეთხოზჷ. მუმული ტანით დადულშე დიდი რე, კუჩხეფს უღჷ მოხამუზეფი. კოკობეშ ასა-გასაშ წონა 350-700 გრამს ოჭირინდუანს. მოდვალირი რე ბალკანეთიშ გვალეფშე ოორუე ჩინეთშახ. საქორთუოს ხე კავკაციონიშ ობჟათე კართეეფს, ცივ-გომბორიშ, გურია-აჭარაშ დო თრიალეთიშ ქჷნდჷრეფს, ქუაღორღამ, მეჯღერ ბართვონით ფორილ გვალეფიშ ფერდიეფს - გვალაშოწმოხონშე დახე თირიშ ღოზიშახ. ეთმიჯუმუაფუ ჩანარიშ თასით, შეჸელეფით, გვიგვილეფით დო ვალარეფით. სპორტული ჯინუაშ ობიექტი რე.

ლიტერატურა

• ჟორდანია რ., ქსე, ტ. 5, გვ. 323-324, თბ., 1980

The rock partridge or common rock partridge (Alectoris graeca) is a gamebird in the pheasant family, Phasianidae, of the order Galliformes (gallinaceous birds). It is native to southern Europe, and is closely related and very similar to its eastern equivalent, the chukar partridge, A. chukar.

Habitat

It is a resident breeder in dry, open and often hilly country.

Breeding

It nests in a scantily lined ground scrape laying 5-21 eggs.

Diet

The rock partridge takes a wide variety of seeds and some insect food.

Description

The rock partridge is a rotund bird, with a light brown back, grey breast and buff belly. The face is white with a black gorget. It has rufous-streaked flanks and red legs. When disturbed, it prefers to run rather than fly, but if necessary it flies a short distance on rounded wings. It is very similar to the chukar partridge, but is greyer on the back and has a white, not yellowish foreneck. The sharply defined gorget distinguishes this species from red-legged partridge. The song is a noisy ga-ga-ga-ga-chakera- chakera- chakera.

Conservation

This species is declining in parts of its range due to habitat loss and over-hunting. While populations are usually stable, the status of the Sicilian population may be more precarious, and certainly deserves attention (Randi 2006).

Taxonomy

This species is closely related to the chukar, Przevalski's, and Philby's partridges, forming a superspecies. The Western Mediterranean red-legged and Barbary partridges with their spotted neck collar are slightly more distant relatives. Nonetheless, although this species' range does not naturally overlap with that of its relatives, they co-occur where they have been introduced as gamebirds, for example in North America, the United Kingdom, New Zealand, and Russia, and in southeastern France where red-legged partridges have been released. In these areas, hybrids between this species, the chukar, and the red-legged partridge are usually found.(McGowan 1994, see also Randi 2006)

The rock partridge has four recognized subspecies:^[2]

• A. g. graeca (Meisner, 1804) - Serbia and Albania to Greece and Bulgaria
• A. g. orlandoi (Priolo, 1984) - Italy
• A. g. saxatilis (Bechstein, 1805) - Alps from France to western Croatia
• A. g. whitakeri (Schiebel, 1934) - Sicily

The proposed subspecies from the Apennines, A. g. orlandoi Priolo, 1984, is of doubtful validity. It is usually included in saxatilis, but apparently mostly derives from Albanian A. g. graeca. These probably crossed the Adriatic via a land-bridge during the last ice age, to become isolated only with the sea levels rising at the beginning of the Holocene c.12.000-10.000 years ago, with Alpine birds much less contributing to the Apennines population.(Randi 2006)

Apennine birds are not consistently recognizable by external morphology, and are only weakly differentiated with regards to mtDNA D-loop and hypervariable control region sequences and microsatellite genotyping. As they nonetheless constitute a discrete subpopulation evolving towards subspecies status, their population numbers could arguably deserve monitoring.(Randi 2006)

In addition, there was a paleosubspecies, A. g. martelensis, which is only known from fossils.

References

• McGowan, Philip J. K. (1994): 11. Rock Partridge. In: del Hoyo, Josep; Elliott, Andrew & Sargatal, Jordi (editors): Handbook of Birds of the World, Volume 2: New World Vultures to Guineafowl: 485, plate 43. Lynx Edicions, Barcelona. ISBN 84-87334-15-6
• Randi, Ettore (2006): Evolutionary and conservation genetics of the rock partridge, Alectoris graeca. Acta Zoologica Sinica 52(Supplement): 370–374. PDF fulltext

Retrieved from "https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Rock_partridge&oldid=1145394794"

La rokperdriko (Alectoris graeca) estas specio de birdo de la subfamilio de perdrikenoj en la familio de Fazanedoj.

Tiu membro de la grupo de la perdrikoj havas sian ĉefan (indiĝenan) teritorion en sudokcidenta Azio kaj sudorienta Eŭropo, kaj estas tre proksime rilata kaj tre simila al sia orienta similulo, la Ĉukaro, A. chukar.

Tiu estas specio de loĝantaj birdoj en sekaj, malfermaj kaj ofte montecaj kampoj. La rokperdriko ŝatas la rokajn, ŝtonajn montajn deklivojn, sur kiuj kreskas la arboj nur sporade. Ĝi nestumas inter la rokoj de kio devenas la komuna nomo. Ili nestumas en fuŝe kovrita grunda skrapaĵo, kie la ino demetas 5-21 ovojn. La Rokperdriko manĝas ampleksan varion de semoj kaj iome da insektoj.

Aspekto

Ĝi grandas 32–43 cm, pezas 460-770 gr., similas al la Ĉukaro kaj Ruĝa perdrikoj, sed la rokperdriko havas karakterizan vokvoĉon (vit-vit-vit). Ĝia gorĝa blanka makulo estas pli granda ol tiu de la ruĝa perdriko, kaj la nigra rando klare kontrastas kun la hela senmarka brusto. Ĝia frunto kaj krono estas cindrogrizaj, la dorsoflanko estas grizbruna.

La Rokperdriko estas diketa birdo, kun helbruna dorso, griza brusto kaj sablokolora ventro. La vizaĝo estas blanka kun nigra gorĝobordo kiu sekvas la nigran traokulan strion kiu havas blankan supran bordon. Ĝi havas ruĝecstriecajn flankojn, ruĝajn bekon kaj krurojn. Kaze de ĝenado, ili preferas kuri anstataŭ flugi, sed se necese ili elflugas mallongajn distancojn per rondoformaj flugiloj.

Ĝi estas tre simila al la Ĉukaro, sed ĝi estas pli griza dorse kaj havas blankan, ne flavecan koloareon. La klare markata gorĝorando distingas tiun specion el la Ruĝa perdriko. La kanto estas brueca ga-ga-ga-ga-ĉakera- ĉakera- ĉakera.

Sistematiko

Tiu palearktisa specio estas tre proksime rilata al la Ĉukaro, la Ruĝecstria perdriko, kaj al la Filbia perdriko, formante superspecion. La okcidentmediteranea Ruĝa perdriko kaj la Berbera perdriko kun ties punktecaj koloj estas iomete pli malproksimaj parencoj. Tamen, kvankam la teritorio de tiu specio ne koincidas nature kun tiu de siaj parencoj, ili koincidas kie ili estis enmetitaj kiel ĉasbirdoj, ekzemple en Nordameriko, Britio, Novzelando kaj Rusio, kaj en sudorienta Francio kie estis liberigitaj Ruĝaj perdrikoj. En tiuj areoj troviĝas foje hibridoj inter tiu specio, la Ĉukaro, kaj la Ruĝa perdriko. (McGowan 1994, vidu ankaŭ Randi 2006)

Subspecioj kaj populacioj

• Alectoris graeca graeca
• Alectoris graeca orlandoi
• Alectoris graeca saxatilis
• Alectoris graeca whitakeri

Oni agnoskas kutime tri vivantajn subspeciojn (McGowan 1994), kiu diferencas iome en koloro kaj iome pli taŭge laŭ molekulaj studoj (Randi 2006; vidu sube por detaloj):

• A. g. graeca (Meisner, 1804) - Orienta rokoperdriko.

Orienta Bosnio al Grekio kaj Bulgario, Apeninoj.

• A. g. saxatilis (Bechstein, 1805) - Centra rokoperdriko

Suda duono de Alpoj al okcidenta Bosnio.

• A. g. whitakeri Schiebel, 1934 - Sicilia rokoperdriko

Limigita al Sicilio.

La proponita subspecio el Apeninoj, A. g. orlandoi Priolo, 1984, estas de dubinda valideco. Ĝi estis kutime inkludata en saxatilis, sed ŝajne devenas el la de Albanio A. g. graeca. Tiuj probable trapasis la Adriatikon per terkolo dum la lasta glaciepoko, por iĝi izolata nur kiam leviĝis la marnivelo komence de la Holoceno antaŭ ĉ.12.000-10.000 jaroj, kaj la alpaj birdoj multe malpli kontribuis al la apenina populacio. (Randi 2006)

Apeninaj birdoj ne estas kohere rekoneblaj laŭ ekstera morfologio, kaj estas nur malforte diferenca pere de analizo per DNA kaj genotipo per mikrosatelito. Ĉar ili ne konstituas diskretan subpopulacion evoluanta al subspecia statuso, ties populacinombro povus diskuteble meriti kontroladon. (Randi 2006)

Tiu specio malpliiĝas en partoj de ties teritorioj pro habitatoperdo kaj troa ĉasado. Dum ĝi ĝenerale survivas sendepende, la statuso de la sicilia populacio povus esti endanĝerita kaj certe meritas atenton (Randi 2006).

Krome estis paleosubspecio, A. g. martelensis, kiu estas konata nur el fosilioj.

Referencoj

• BirdLife International (2004). Alectoris graeca. Internacia Ruĝa Listo de Endanĝeritaj Specioj, eldono de 2006. IUCN 2006. Elŝutita 11a Majo 2006. Malplej Zorgiga.
• McGowan, Philip J. K. (1994): 11. Rock Partridge. In: del Hoyo, Josep; Elliott, Andrew & Sargatal, Jordi (editors): Handbook of the Birds of the World, Volume 2: New World Vultures to Guineafowl: 485, plate 43. Lynx Edicions, Barcelona. ISBN 84-87334-15-6
• Randi, Ettore (2006): Evolutionary and conservation genetics of the rock partridge, Alectoris graeca. Acta Zoologica Sinica 52(Suplemento): 370–374. PDF plena teksto

Vidu ankaŭ

• Zagros-montara arbarstepo

La perdiz griega (Alectoris graeca) es una especie de ave galliforme de la familia Phasianidae que vive en zonas semiáridas y rocosas de los Balcanes, Alpes, península itálica y Sicilia.

Características

Mide unos 33 cm de longitud. Muy similar a la perdiz roja (Alectoris rufa), esta perdiz se diferencia por el plumaje más grisáceo del dorso y un amplio ribete negro en el cuello.

Subespecies

Se reconocen tres subespecies (McGowan 1994), que difieren ligeramente en la coloración y genéticamente según estudios moleculares (Randi 2006; ver abajo para detalles):

• Alectoris graeca graeca (Meisner, 1804) - Perdiz griega oriental. Distribuida desde el este de Bosnia a Grecia y Bulgaria y los Apeninos.
• Alectoris graeca saxatilis (Bechstein, 1805) - Perdiz griega central. Ocupa desde el sur de los Alpes al oeste de Bosnia.
• Alectoris graeca whitakeri Schiebel, 1934 - Perdiz griega de Sicilia. Restringida a Sicilia.

Las propuestas subespecies de los Apeninos, Alectoris graeca orlandoi Priolo, 1984, es de incierta validez. Usualmente se incluían en saxatilis, pero aparentemente más derivas de la de Albania A. g. graeca. Estas probablemente cruzadas por el Adriático vía un puente de tierra durante la última era glacial, para seguir aislada solamente con los niveles del mar alcanzados al comienzo del Holoceno c. 12.000-10.000 años atrás, con aves alpinas mucho menos contribuyendo a la población de los Apeninos.(Randi 2006)

Las aves de los Apeninos no son reconocibles consistentemente por la morfología externa, y solo débilmente diferenciadas por el ADN mitocondrial D-loop y la secuencia de ADN en la región de control hipervariable, y los genotipos microsatélites. Como no constituyen una subpoblación discreta evolucionando hacia estatus de subespecies, susu números poblacionales deberían monitorearse.(Randi 2006)

Además, hubo una paleosubespecie, Alectoris graeca martelensis, solo conocida por fósiles.

Véase también

• Fauna extinta de la península ibérica

Referencias

• BirdLife International (2009). «Alectoris graeca». Lista Roja de especies amenazadas de la UICN 2008 (en inglés). ISSN 2307-8235. Consultado el 25 de octubre de 2009.
• McGowan, Philip J. K. (1994): 11. Rock Partridge. En: del Hoyo, Josep; Elliott, Andrew & Sargatal, Jordi (editores): en:Handbook of Birds of the World, Vol. 2: New World Vultures to Guineafowl: 485, plate 43. Lynx Ed., Barcelona. ISBN 84-87334-15-6
• Randi, Ettore (2006): Genética evolucionaria y conservación de la perdiz griega Alectoris graeca. Acta Zoologica Sinica 52(Supplement): 370–374. PDF fulltext

Greziar eper (Alectoris graeca) Alectoris generoko animalia da. Hegaztien barruko Phasianidae familian sailkatua dago.

Erreferentziak

• World Bird Names

Ikus, gainera

• Alectoris
• Phasianidae

Kivikkopyy (Alectoris graeca) on aitokanojen heimoon kuuluva lintulaji.

Kivikkopyy kasvaa noin 34 senttimetrin mittaiseksi. Nuoria kivikkopyy-yksilöitä on vaikea erottaa sukulaislajeistaan vuoripyystä ja punapyystä. Helpoiten lajit erottaa äänen perusteella. Aikuisella kivikkopyyllä on selvä valkea kurkkutäplä, jolla on selvät mustat reunat. Niska ja selkä ovat siniharmaat. Vaaleissa kyljissä on ohuita mustia ja punaruskeita juovia.^[2]

Kivikkopyyn levinneisyysalue käsittää Alpit sekä Italian ja Balkanin vuoristoiset alueet^[3]. Kivikkopyypopulaatiot ovat vähentyneet hieman ja laji luokitellaan silmälläpidettäväksi. Lajin yksilöitä on vielä 80 000–160 000.^[1]

Lähteet

Aiheesta muualla

• Kivikkopyy Lintukuva.fi-verkkopalvelussa

Alectoris graeca

La perdrix bartavelle, ou simplement bartavelle (Alectoris graeca), est une espèce d'oiseaux de la famille des phasianidés. Ces perdrix du genre Alectoris sont originaires du sud-est de l'Europe, du sud-ouest de l'Asie et du Proche-Orient.

Morphologie

Mensurations

Elle est la plus grande des perdrix, avec une taille variant de 32 à 43 cm et un poids oscillant entre 460 et 770 grammes.

Aspect des adultes

Elle a une gorge blanche, circonscrite d'un collier noir. Chez les bartavelles, on ne peut pas différencier un mâle d'une femelle ; c'est au printemps lors de la reproduction que l'on peut les différencier, car le mâle sera un peu plus gros que la femelle et qu'il chantera pour attirer d'autres compagnes.

Espèces similaires

C'est une perdrix qui ressemble beaucoup à la perdrix rouge. La bartavelle a un plumage plus jaunâtre. La perdrix rouge a un plumage plus rouge sur le torse. Cette dernière se différencie aussi par le semis de taches noires qui descend de l'œil à la poitrine.

Comportement

Locomotion

Alimentation

Elle consiste en graines, feuilles de plantes alpines, petits invertébrés, surtout durant la période d’élevage des jeunes qui sont très friands de criquets et de coléoptères. Cette perdrix est plus active en début de matinée ou en fin d’après midi, lorsqu’elle est à la recherche de nourriture^[1].

Comportement social

Vocalisations

Le chant est moins guttural que celui de la perdrix rouge ou choukar. Il s’agit de trois ou quatre syllabes répétées rapidement, assez haut perchées chi-tititchik. Cette perdrix est plus loquace le matin. Le cri d’alerte à l’envol est très différent ; à un sifflet strident piiiyou succèdent des répétitions saccadées wittoou-wittoou-wittoou.

Parade nuptiale

La parade comporte plusieurs phases qui se suivent dans un ordre précis dès la formation du couple : la poursuite, la parade proprement dite avec attitude de soumission chez la femelle, la simulation de nourrissage, la simulation de comportement au nid, le comportement pré-copulatoire. La copulation, qui suit immédiatement la parade, dure environ trois secondes puis, alors que le mâle s’éloigne tête haute, la femelle reste couchée afin de remettre son plumage en ordre^[2].

Reproduction

Son nid est posé sur le sol dans les rochers et les zones pierreuses à végétation rare. Elle pond de 8 à 14 œufs, à des intervalles de 24 à 36 heures, qui sont couvés par la femelle de 24 à 26 jours. Les petits, nidifuges, sont élevés par les deux parents durant trois semaines. Ils atteignent leur taille adulte vers l'âge d'environ 4 mois^[3].

Répartition et habitat

Répartition

La perdrix bartavelle occupe le sud-est de l’Europe : sud-est de la France, sud de l’Allemagne (Bavière), ouest de l’Autriche, Alpes suisses, Italie centrale et du Sud, Sicile, Slovénie, Croatie, Bosnie, Yougoslavie, Albanie, Macédoine, Grèce (y compris les îles Ioniennes), sud-ouest de la Roumanie, Bulgarie.

Habitat

Cette perdrix vit surtout sur les pentes rocheuses alpines entre 1 000 et 2 000 m d'altitude. Elle vit dans des régions relativement élevées, pierreuses ou rocheuses, dans des zones montagneuses, même légèrement boisées. En hiver, elle descend à des altitudes plus basses.

Systématique

L'espèce Alectoris graeca a été décrite par l’ornithologue suisse Carl Friedrich August Meisner, en 1804, sous le nom initila de Perdix graeca^[4].

Synonyme

• Perdix graeca Meisner, 1804 (protonyme)

Nom vernaculaire

bartavelle, perdrix bartavelle, perdrix de roche, perdrix royale^[5], perdrix grecque^[5],

Liste des sous-espèces

D'après Alan P. Peterson, il existe trois sous-espèces :

• Alectoris graeca graeca (Meisner 1804)est la forme nominative qui se rencontre en Grèce, en Bulgarie et en Albanie.
• Alectoris graeca saxatilis (Bechstein, 1805)diffère par des tons d'un brun vineux plus accentué sur la couronne, le cou, le dos et les ailes. La poitrine est plus rose. Cette forme vit dans les Alpes françaises, l’Italie, la Yougoslavie.
• Alectoris graeca whitakeri Schiebel, 1934 se rencontre en Sicile. Les parties supérieures sont gris brun

La bartavelle et l'homme

Statut, conservation

La perdrix bartavelle est assez répandue localement mais sa population totale a décliné de 80 % en quarante ans. Sa survie est assurée dans les habitats les plus inaccessibles mais de plus en plus la chasse et l’écotourisme, d’été comme d’hiver, constituent des menaces sérieuses. Comme d’autres espèces de montagne, notamment les tétras, la perdrix bartavelle est sujette à des fluctuations de population annuelles marquées, lors d’étés humides détruisant les couvées, ou d’hivers rigoureux, sources de disette. Les changements de pratiques pastorales en montagne sont aussi à l’origine de mortalités hivernales plus importantes. La chasse a mené à la quasi-disparition de cette espèce dans certaines régions, notamment en Italie. Les lâchers de perdrix hybrides bartavelle X choukar issues d’élevage y a entraîné une pollution génétique des quelques populations locales résiduelles de perdrix bartavelles^[6].

Dans la fiction

En France, la bartavelle a été rendue célèbre par le récit autobiographique de Marcel Pagnol, La Gloire de mon père, dans lequel le coup double de son père qui abat deux bartavelles à la chasse en fait le héros du village provençal de La Treille.

Notes et références

Voir aussi

Références taxonomiques

• (en) Référence Zoonomen Nomenclature Resource (Alan P. Peterson) : Alectoris graeca dans Galliformes
• (en) Référence Animal Diversity Web : Alectoris graeca (consulté le 1^er août 2014)
• (fr+en) Référence Avibase : Alectoris graeca (+ répartition) (consulté le 1^er août 2014)
• (en) Référence Catalogue of Life : Alectoris graeca (Meisner, 1804) (consulté le 15 décembre 2020)
• (fr) Référence CITES : taxon Alectoris graeca (sur le site du ministère français de l'Écologie) (consulté le 29 mai 2015)
• (en) Référence Congrès ornithologique international : (consulté le 29 mai 2015)
• (en) Référence Fauna Europaea : Alectoris graeca (Meisner, 1804) (consulté le 15 mars 2022)
• (fr) Référence INPN : Alectoris graeca (Meisner, 1804) (consulté le 1^er août 2014)
• (fr+en) Référence ITIS : Alectoris graeca (Meisner, 1804) (consulté le 1^er août 2014)
• (en) Référence NCBI : Alectoris graeca (taxons inclus) (consulté le 1^er août 2014)
• (fr) Référence Oiseaux.net : Alectoris graeca (+ répartition) (consulté le 1^er août 2014)
• (en) Référence Tree of Life Web Project : Alectoris graeca (consulté le 1^er août 2014)
• (en) Référence uBio : Alectoris graeca (Meisner, 1804) (consulté le 1^er août 2014)
• (en) Référence UICN : espèce Alectoris graeca (consulté le 29 mai 2015)

Bibliographie

• Philippe Poiré, « Une perdrix bartavelle Alectoris graeca saxatilis au balcon à Névache, dans les Hautes-Alpes », Ornithos, Rochefort, Ligue pour la protection des oiseaux, vol. 15-4,‎ juillet 2008, p. 308-311 (ISSN )
• Guide vert des Oiseaux du monde, Solar
• Hennache, A. & Ottaviani, M. (2011). Cailles, Perdrix et Francolins de l’Ancien Monde, 400 pages. Editions W.P.A. France, Clères, France.
• Mensdorf, A. (1982). Social behaviour of rock partridges (Alectoris graeca). WPA Journal, VII (1981-1982): p. 70-89.

A perdiz grega (Alectoris graeca), é unha ave da familia dos faisáns (Phasianidae). É unha perdiz presente principalmente no suroeste de Asia e sueste de Europa.

Descrición

Miden ata 35 cm. de lonxitude e teñen unha envergadura de alas de entre 50 e 55 cm. Teñen a parte superior do corpo e o peito gris azulados, a gorxa branca e bandas negras nesta en na fronte. Os flancos son castaños vermellos amarelados con bandas negras, e a parte inferior do corpo é amarela ferruxenta. Os ollos son castaños ferruxentos, o bico vermello e as patas vermellas pálidas. Son máis grises polo lombo cá perdiz chucar, e teñen a testa branca e non amarelada coma esta. O colar negro ben definido permite diferencialas da perdiz.

Distribución e hábitat

Contra o século XVI as perdices gregas vivían en Europa ata o Rin, pero hoxe están presentes de xeito natural no continente nos Alpes, Italia, Turquía, Grecia e os Balcáns. A estas poboacións hai que xuntar as asiáticas. A perda de hábitats e a caza están a facer reducir os seus número nalgunhas rexións. A situación máis precaria sería a da poboación da illa de Sicilia, que merecería unha atención especial (Randi 2006).

Prefiren para vivir zonas soleadas e con algo de herba en ladeiras de montañas, entre as zonas de bosque e ó límite das neves. Na parte sur da súa distribución frecuentan tamén chairas de chans pedregosos.

Sistemática

A perdiz grega forma unha superespecie xunta coa perdiz chucar, a perdiz de Przevalski, e a perdiz de Philby. A perdiz e a perdiz moura son parentes algo máis distantes. Aínda que a súa área de distribución non se solapaba orixinalmente coa de ningunha destas especies, a introdución das perdices como aves de caza en moitas rexións coma Norteamérica, o Reino Unido, Nova Zelandia, e Rusia fíxoas compartir territorios coa perdiz e a chucar, coas que hibridan facilmente.(McGowan 1994, e Randi 2006)

Identifícanse en xeral tres subespecies de perdiz grega (McGowan 1994), que se diferencian algo pola coloración e segundo os estudios moleculares realizados. (Randi 2006;):

• A. g. graeca (Meisner, 1804), vive do leste de Bosnia-Hercegovina a Grecia e Bulgaria, e nos Apeninos.
• A. g. saxatilis (Bechstein, 1805). Espallada dende o sur do Alpes ó oeste de Bosnia-Hercegovina.
• A. g. whitakeri Schiebel, 1934 , restrinxida a illa italiana de Sicilia.

Os exemplares dos Apeninos foron propostos como pertencentes a unha subespecie separada A. g. orlandoi (Priolo, 1984), de validez dubidosa. Malia seren en xeral incluídos dentro da raza saxatilis, parecen derivar de exemplares albaneses de A. g. graeca, que terían cruzado o mar Adriático durante a derradeira glaciación, para ficaren illadas hai entre 12.000 e 10.000 anos, cando o nivel das augas marítimas subiu a principios do Holoceno. As poboacións alpínas terían contribuído menos a formación das poboacións apeninas. (Randi 2006). As perdices gregas dos Apeninos non se diferencian apenas nin externa nin xeneticamente doutras razas, malia que as características das poboacións fan sospeitar unha tendencia a separarse doutras subespecie e poderían aconsellar un seguimento das súas poboacións.(Randi 2006)

Existiu unha paleosubespecie, A. g. martelensis, só coñecida polos seus fósiles.

Costumes e bioloxía

Son aves listas e amigas de loitar, que corren e agatuñan con habilidade e teñen un voo rápido e lixeiro. Cando son molestadas prefiren correr que non voar. A súa dieta inclúe alimento vexetal de diversos tipos e animais pequenos, un espectro alimenticio cuspido ó da perdiz chucar.

No inverno forman bandos grandes, pero na primavera as parellas viven illadas. Poñen, nun niño feito debaixo da maleza ou nun sitio xeitoso nos acantilados, entre 12 e 15 ovos amarelados con manchas marróns, que chocan uns 26 días. Na zona dos Alpes crían entre xuño e xullo.

A perdiz grega e o home

A carne da perdiz grega fíxoa un obxectivo de caza habitual. Poden ser domesticadas con facilidade, malia non perderen nunca o seu carácter combativo, polo que en ocasións se organizaron loitas de machos, sobre todo en Asia. En Grecia creuse que protexían contra o mal de ollo, polo que se mantiñan presas en gaiolas esféricas moi pequenas.

Notas

Véxase tamén

Bibliografía

• McGowan, Philip J. K. (1994): 11. Rock Partridge. In: del Hoyo, Josep; Elliott, Andrew & Sargatal, Jordi (editors): Handbook of Birds of the World, Volume 2: New World Vultures to Guineafowl: 485, plate 43. Lynx Edicions, Barcelona. ISBN 84-87334-15-6
• Randi, Ettore (2006): Evolutionary and conservation genetics of the rock partridge, Alectoris graeca. Acta Zoologica Sinica 52(Supplement): 370–374. PDF fulltext
• Heinz-Sigurd Raethel; Wachteln, Rebühner, Steinhühner, Frankoline und Verwandte, Verlagshaus Reutlingen, Reutlingen 1996, ISBN 3-88627-155-2

La coturnice (Alectoris graeca Meisner, 1804) è un uccello della famiglia dei Fasianidi.^[2]

Descrizione

La coturnice è lunga 35 cm, apertura alare di 50 – 55 cm, bluastra nella parte superiore e sul petto, bianca nella gola con una striscia nera nella fronte e sulla gola, le ali degli scambi marroncini tendenti al rosso e bordati di nero, la parte inferiore color ruggine, le ali di sventolamento dal colore marroncino scuro, le penne esterne primarie di colore rosso ruggine con angoli giallastri e di colore rosso negli angoli; gli occhi sono marroncini, il becco è rosso, il piede è rosso pallido. Presenta parecchie somiglianze con il chukar. Il maschio, praticamente identico alla femmina, possiede un corto sperone al tarso ed è mediamente un poco più grande.

Distribuzione e habitat

La coturnice viveva nel XVI secolo lungo il Reno, ma attualmente il suo areale è ristretto alle Alpi, all'Italia, alla Turchia, alla Grecia ed all'Asia minore. Una varietà vive ancora nell'Asia settentrionale. Abita in cumuli di macerie al confine tra la taiga e la tundra, mentre nel sud dell'areale popola principalmente rupi montane e terreni rocciosi e scoperti. La coturnice si contraddistingue per agilità, astuzia e combattività; corre e si arrampica molto bene, vola in maniera leggiadra e veloce, recandosi sugli alberi solo in caso di pericolo. Frequenta versanti soleggiati e piuttosto ripidi dominati da vegetazione erbacea e ricchi di affioramenti rocciosi. D'estate si spinge sino alle più elevate praterie alpine interrotte da pietraie, mentre in inverno la persistenza della neve al suolo la costringe a scendere sulle balze rocciose che dominano il fondovalle. L'agricoltura montana e la pastorizia hanno fornito per secoli ambienti artificiali assai propizi alla specie, quali campi terrazzati e pascoli dovuti a disboscamento, ed il recente declino di tali attività è senz'altro negativo per questo fasianide: le praterie non pascolate con erbe alte ed i campi abbandonati invasi da alberi e cespugli sono infatti evitati dalla coturnice, che ha subito, negli ultimi decenni, una spiccata riduzione dell'areale potenziale di diffusione a livello alpino.

Biologia

È una specie monogama a differenza di specie affini. In inverno vive in grandi colonie, in primavera le coppie si isolano e la femmina depone dopo 26 giorni 12-15 uova giallastre nelle Alpi a giugno e luglio in cumuli al di sotto dei cespugli o in rupi scoscese.

Voce

Il grido della coturnice assomiglia ad un kakabi, kakabit, kakabe; il metallico e ripetuto richiamo ("ci-ci-ciak") è inconfondibile, ma viene emesso con regolarità solo in primavera, nelle prime ore del mattino e alla sera.

Alimentazione

Si nutre di tutti i tipi di sostanze derivate dalle piante e di piccoli animali e mangia anche la punta di cereali giovani. Ricerca al suolo vegetali e insetti, in particolare le cavallette; in inverno è obbligata a rifugiarsi in settori ove le fonti alimentari non siano ricoperte da neve, come balze rocciose e ripidi versanti esposti a sud.

Riproduzione

Fa una covata solo annuale in primavera inoltrata, di solito fa il nido in una buca tra le rocce, che viene imbottita con muschio e penne. Solo nel caso la prima covata non vada a buon fine, potrebbe iniziarne una seconda. Le coppie di riproduttori occupano a partire da aprile territori ampi alcune decine di ettari; vengono deposte 8-14 uova color crema debolmente chiazzate di bruno in un nido costruito al suolo al riparo di ciuffi d'erba o piccoli arbusti. La cova dura 24-26 giorni e i pulcini sono in grado di seguire immediatamente la chioccia alla ricerca del nutrimento.
Dal periodo di dispersione delle nidiate (settembre-ottobre) sino a marzo la specie è spiccatamente gregaria e forma gruppi composti da anche più di 10 soggetti.

Sistematica

La coturnice ha quattro sottospecie:^[2]

• Alectoris graeca graeca (Meisner, 1804) - si trova soprattutto nei Balcani.
• Alectoris graeca orlandoi Priolo, 1984 - diffusa nella penisola italiana.
• Alectoris graeca saxatilis (Bechstein, 1805) - vive nelle Alpi, in Slovenia e nell'Appennino settentrionale.
• Alectoris graeca whitakeri Schiebel, 1934 - endemica della Sicilia.

Conservazione

La coturnice è classificata come prossima alla minaccia dato che le sue popolazioni sono in generale decremento numerico. Le cause di questa rarefazione sono varie, come perdita dell'habitat (anche a causa dell'abbandono delle tradizionali pratiche agricole montane nelle Alpi), disturbo da parte del turismo, bracconaggio e caccia eccessiva laddove ancora consentita^[1].

Note

Bibliografia

• Heinz-Sigurd Raethel; Wachteln, Rebühner, Steinhühner, Frankoline und Verwandte, Verlagshaus Reutlingen, Reutlingen 1996, ISBN 3-88627-155-2

Vogels

De steenpatrijs (Alectoris graeca) is een vogel uit de familie van fazanten (Phasianidae) die vooral voorkomt in Zuidoost-Europa.

Herkenning

De grootte is 34 centimeter en de soort is op afstand zeer gelijkend op de Aziatische steenpatrijs en de rode patrijs. Het meest opvallende kenmerk waarin deze verschilt van de verwante soorten is de grotere witte keelvlek met een duidelijke zwarte rand eromheen. Het mannetje is veel uitgesprokener van kleur en ook groter dan het vrouwtje met bleek blauwgrijze borst en bovenkant, witachtige flanken doorstreept met dunne verticale zwarte en roodbruine aftekeningen. Het vrouwtje heeft dezelfde aftekeningen en kleur, maar dan in een doffere versie. De jonge vogels lijken qua kleuring op het vrouwtje.

Verspreiding en leefgebied

Steenpatrijzen komen voor in Italië, Griekenland en het voormalige Joegoslavië. Hun leefgebied zijn heuvel- en berggebieden waar ze zich vooral ophouden op biotopen met dwergheide, graslanden, lage bosschages en rotsige ondergronden.

De soort telt vier ondersoorten:

• Alectoris graeca saxatilis (Alpensteenpatrijs^[2]): de Alpen van Frankrijk tot westelijk Kroatië.
• Alectoris graeca graeca: van Servië en Albanië tot Griekenland en Bulgarije.
• Alectoris graeca orlandoi: Italië.
• Alectoris graeca whitakeri: Sicilië.

Voedsel

Het voedsel is overwegend plantaardig. Er worden bladeren, jonge loten, knoppen, zaden en vruchten gegeten. Het vrouwtje en kuiken eten in de broedtijd ook insecten als kevers, mieren en vliegen maar ook rupsen.

Status

De grootte van de populatie werd in 2004 geschat op 40.000 tot 78.000 broedparen. De steenpatrijs gaat in aantal achteruit door een groot aantal factoren zoals aantasting en versnippering van het leefgebied door intensivering van de landbouw en de aanleg van infrastructuur, verstoring, jacht en stroperij en hybridisatie met in gevangenschap gekweekte, uitgezette rassen die ecologisch minder vitaal zijn. Daarom staat deze soort patrijs als gevoelig op de Rode Lijst van de IUCN.^[1]

Externe link

• SoortenBank.nl beschrijving, afbeeldingen en geluid

Bronnen, noten en/of referenties

Steinhøne (vitenskapelig navn: Alectoris graeca) er en fugl i fasanfamilien. Den er en nær slektning av berghøne.

Eksterne lenker

• (en) Steinhøne i Encyclopedia of Life
• (en) Steinhøne i Global Biodiversity Information Facility
• (en) Steinhøne hos Fossilworks
• (en) Steinhøne hos Fauna Europaea
• (en) Steinhøne hos NCBI
• (en) Steinhøne hos ITIS
• (en) Kategori:Alectoris graeca – bilder, video eller lyd på Wikimedia Commons
• (en) Alectoris graeca – galleri av bilder, video eller lyd på Wikimedia Commons
• Alectoris graeca – detaljert informasjon på Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Góropatwa skalna, kuropatwa skalna^[4] (Alectoris graeca) – gatunek średniego ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae). Zamieszkuje południową Europę. Osiadły.

Systematyka

Wyróżniono kilka podgatunków A. graeca^[5][2]:

• A. graeca saxatilis – francuskie Alpy do zachodniej Chorwacji.
• A. graeca graeca – Serbia i Albania do Grecji i Bułgarii.
• A. graeca orlandoi – Włochy
• A. graeca whitakeri – Sycylia.

Może tworzyć mieszańce z góropatwą czerwoną (A. rufa) i introdukowaną do Europy góropatwą azjatycką (A. chukar) na terenach, na których zasięg tych gatunków pokrywa się z zasięgiem góropatwy skalnej.

Charakterystyka

Trudna do odróżnienia od innych gatunków góropatw, zwłaszcza od góropatwy azjatyckiej, od której różni się czysto białym, a nie kremowym gardłem, czarnym kantarkiem, gęściej pręgowanymi bokami oraz bardziej błękitnym, niż brązowym odcieniem szarego grzbietu.

Wygląd zewnętrzny: Obie płci ubarwione podobnie, ale samica nieco mniejsza od samca, z mniej wyrazistym wzorem. U samca obecne guzki na skoku. Młode mniej kontrastowo ubarwione.

Rozmiary: długość ciała 33-37 cm, rozpiętość skrzydeł 46-53 cm

Masa ciała: samiec 550-850 g, samica 410-650 g

Występowanie

Środowisko

Stoki górskie z wapiennymi skałami, niską trawą oraz pojedynczymi drzewami i krzewami. Bardziej niż góropatwa azjatycka związana z terenami wysokogórskimi.

Zasięg występowania

Alpy, półwysep Apeniński i Bałkański

Pożywienie

Dominuje pokarm roślinny: nasiona, owoce i zielone części roślin. Samice i młode chętnie uzupełniają dietę owadami, głównie konikami polnymi, chrząszczami, mrówkami, larwami muchówek i motyli.

Tryb życia i zachowanie

Gatunek osiadły, zimą może tworzyć stada i schodzić na niżej położone tereny górskie. Przed zagrożeniem często ucieka biegnąc pod górę.

Głos

Wydawane głosy to czterosylabowe "czer-ciriczi", czyste "wit wit wit" i ostre "picz-i"

Rozród

Okres godowy

Zimowe stada zaczynają się rozpadać już w lutym, od marca-kwietnia zaczyna bronić terytorium.

Gatunek monogamiczny, zazwyczaj tworzy trwałe pary, chociaż obserwowano pojedyncze przypadki bigamii.

Gniazdo: Miejsce na założenie gniazda wybiera samiec, jednak to samica wygrzebuje zagłębienie, w którym składa jaja.

Okres lęgowy

Termin składania jaj zależy od regionu, w Alpach od połowy maja do czerwca, w Grecji od kwietnia do czerwca.

Jaja: składa 8-14 jaj.

Wysiadywanie: Jaja są wysiadywane zarówno przez samicę, jak i przez samca, przez 24-26 dni. Po złożeniu połowy jaj, samica zostawia je do wysiadywania samcowi, a sama przystępuje do budowy drugiego gniazda, w którym znosi pozostałe jaja. Pisklęta wysiadywane przez samca wykluwają się szybciej. Ten typ gniazdowania jest częsty u ptaków gnieżdżących się na ziemi.^[6]

Pisklęta: kremowo-brązowy wierzch, spód jaśniejszy. Zagniazdowniki. Młode osiągają rozmiary rodziców po 90 dniach, zaś po 120 dniach ważą tyle, co osobniki dorosłe.

Status, zagrożenie i ochrona

Gatunek szeroko rozpowszechniony i liczny (szacowany na 120-234 tys. osobników^[3]. Liczebność populacji w większości zajmowanego obszaru maleje, aczkolwiek nie są to zmiany bardzo gwałtowne. Główną przyczyną jest utrata siedlisk w wyniku intensyfikacji rolnictwa i urbanizacji, poza tym jest to w wielu krajach gatunek łowny.

Kategoria zagrożenia według Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych: gatunek najmniejszej troski (LC).

Przypisy

Bibliografia

• P. J. K. McGowan: Family Phasianidae (Pheasants and Partridges). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, Jordi Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 2: New World Vultures to Guineafowl. Barcelona: Lynx Edicions, 1994, s. 485. ISBN 84-87334-15-6. (ang.)
• Lars Jonsson: Ptaki Europy i obszaru śródziemnomorskiego. Warszawa: Muza, 2003, s. 176. ISBN 83-7319395-2.
• Paul Sterry, Andrew Cleve, Andy Clements, Peter Goodfellow: Ptaki Europy: przewodnik ilustrowany. Warszawa: Świat Książki, 2007. ISBN 978-83-247-0818-5.
• Przemysław Busse (red.), Zygmunt Czarnecki, Andrzej Dyrcz, Maciej Gromadzki, Roman Hołyński, Alina Kowalska-Dyrcz, Jadwiga Machalska, Stanisław Manikowski, Bogumiła Olech: Ptaki. T. I. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0563-0.

A Perdiz-grega (Alectoris graeca) é uma ave galiforme pertencente à família Phasianidae.^[1]

Referências

Potârnichea de stâncă (Alectoris graeca) este o pasăre sedentară din familia fazianidelor (Phasianidae) ordinul galiformelor (Galliformes) răspândită în regiunile muntoase din Europa și Asia, cu o talie de 35 cm, spatele și pieptul cenușiu, bărbia și obrajii albi, laturile corpului albe cu dungi verticale întunecate. Cuibul și-l face pe sol, între bolovani înconjurați de ierburi. Se hrănește cu plante (frunze, muguri, semințe, fructe) sau nevertebrate. În România se găsește numai în zona Cazanelor, în locurile stâncoase de pe malul Dunării, fără terenuri împădurite.

Vezi și

Referințe

Păsări Anatomie Evoluție și dispariție Comportament Liste Clasificare
(29 ordine) Științe legate de păsări

Skalna jerebica (znanstveno ime Alectoris graeca) imenovana tudi kotorna je ptica ki spada v družino poljskih kur. Naseljuje Evropo, najdemo jo v Alpah, Italiji, na Balkanu in v Grčiji.

Skalna jerebica je nekoliko večja od poljske jerebice, meri 35 cm, dolžino repa ima 9 cm in tehta okoli 60 dag. Je pretežno modrikasto siva, po trebuhu svetla, na svetlih bokih pa ima prečne črte in rjasto rdeče proge. Na vratu ima belo liso, obrobljeno z močnim črnim robom, ki se nadaljuje prek oči in korena kljuna. Kljun, noge in kolobarji okrog oči so rdeči. Samec se od samice loči predvsem po bradavičastem izrastku (ostrogi) nad zadnjim prstom na nogi.

Živi v enoženstvu, paritev je v marcu in aprilu. Gnezdo je vdolbinica na tleh, skrita med skalami ali pod grmom. Samica znese 10 -15 peščenih, rjavo lisastih jajc, iz teh pa se po 25 dneh izvale kebčki, ki jih vodita samec in samica.

Hrani se z žuželkami, črvi, ličinkami, popjem in mladimi poganjki, s semenjem in podobnim.

Živi v odprtem skalnem svetu do snežne meje. Najpogostejša je na področju Alp, posebej priljubljene pa so ji kraške pokrajine obrasle s travo in gostim grmovjem. S svojo skalno modrikasto barvo se je prilagodila barvi kraškega krša.

Sklici in opombe

Stenhöna^[2] (Alectoris graeca) är en sydeuropeisk bergslevande hönsfågel i familjen fasanfåglar.^[3]

Utseende

Stenhönan är en medelstor hönsfågel, 33–36 centimeter i längd^[4], mycket lik sin nära släkting berghönan (Alectoris chukar). Den har en ljusbrun rygg, grått bröst, gulbrun buk och de för släktet vertikala bandade mönstret på flankerna. Benen är röda. Det vita ansiktet och vita hakan är inramat av en svart bård. Jämfört med berghönan är den vit på halsen snarare än gulaktig och ryggen är gråare.

Utbredning och systematik

Stenhönan förekommer i bergstrakter i södra Europa, huvudsakligen i Alperna. Den delas in i tre underarter med följande utbredning:^[3]

• graeca-gruppen
  • Alectoris graeca saxatilis – Alperna (Frankrike till Österrike) och västra Balkanhalvön
  • Alectoris graeca orlandoi – Italien (Apenninerna)
  • Alectoris graeca graeca – Balkanhalvön förutom västra delen
• Alectoris graeca whitakeri – Sicilien

Underarten whitakeri har föreslagits utgöra en egen art.

Ekologi

Stenhönan häckar på steniga alpsluttningar, gärna där det finns ris och buskar, och främst på höjder mellan 1 000 och 2 000 meters höjd.^[4] I Sicilien och i Grekland påträffas den närapå ner till havsnivån.^[1] När den störs springer den hellre iväg än tar till vingarna. Den lägger fem till 21 ägg i boet som inte är mer än en uppskrapad grop i marken. Fågeln intar olika sorters frön men också insekter.

Status och hot

Arten har ett stort utbredningsområde och en stor population, men tros minska i antal på grund av habitatförstörelse och jakt.^[1] IUCN kategoriserar därför arten som nära hotad (NT).^[1] Världspopulationen tros bestå av 41.800-73.400 par.^[1] Framför allt populationen på Sicilien tros vara extra utsatt.^[5]

Referenser

Källor

• McGowan, Philip J. K. (1994): 11. Rock Partridge. In: del Hoyo, Josep; Elliott, Andrew & Sargatal, Jordi (editors): Handbook of Birds of the World, Volume 2: New World Vultures to Guineafowl: 485, plate 43. Lynx Edicions, Barcelona. ISBN 84-87334-15-6

Noter

1. ^ [a b c d e] Birdlife International 2012 Alectoris graeca Från: IUCN 2014. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2014.3 www.iucnredlist.org. Läst 2015-01-09.
2. ^ Sveriges ornitologiska förening (2017) Officiella listan över svenska namn på världens fågelarter, läst 2017-08-14
3. ^ [a b] Clements, J. F., T. S. Schulenberg, M. J. Iliff, D. Roberson, T. A. Fredericks, B. L. Sullivan, and C. L. Wood (2017) The eBird/Clements checklist of birds of the world: Version 2017 http://www.birds.cornell.edu/clementschecklist/download, läst 2017-08-11
4. ^ [a b] Svensson, Lars; Peter J. Grant, Killian Mullarney, Dan Zetterström (2009). Fågelguiden: Europas och Medelhavsområdets fåglar i fält (andra upplagan). Stockholm: Bonnier Fakta. sid. 54-55. ISBN 978-91-7424-039-9
5. ^ Randi, Ettore (2006): Evolutionary and conservation genetics of the rock partridge, Alectoris graeca. Acta Zoologica Sinica 52(Supplement): 370–374. PDF fulltext

Externa länkar

• Wikimedia Commons har media som rör stenhöna.
  Bilder & media
• Wikispecies har information om Alectoris graeca.
  Artförteckning
• Bilder och filmer på Internet Bird Collection
• Läten på xeno-canto.org

Kaya kekliği (Alectoris graeca), sülüngiller (Phasianidae) familyasından bir kuş türü.

Kuru, açık ve çoğunlukla tepelik ülkede yerleşik bir üreyendir. 5-21 yumurta koyduğu eksik olarak çizilen bir yer kazımasında yuva yapar. Kaya kekliği, tohumlar ve bazı böceklerden oluşan geniş bir yiyecekleri vardır. Kaya kekliği, hafif kahverengi bir arka, gri göğüs ve kahverengimsi sarı karınla tombul bir kuştur. Yüz siyah bir gerdanlıkla beyazdır. Böğürleri pas rengi çizgili ve bacakları kırmızıdır. Kınalı kekliğe çok benzerdir ama arkası daha gridir ve beyazı vardır, ön boynu sarımsı değildir.

Genellikle üç yaşayan alt türü tanınır (McGowan-1994), az da olsa olarak renklilikleri ile ve daha çok moleküler çalışmalarla (Randi-2006) göre ayrılırlar:

• A. g. graeca (Meisner, 1804)
• A. g. saxatilis (Bechstein, 1805)
• A. g. whitakeri (Schiebel, 1934)

Kaynakça

BirdLife International (2004). Alectoris graeca. Tehlike altında olan türlerin 2006 IUCN Kırmızı Listesisi. IUCN 2006. 11 Mayıs 2006 tarihinde alınmıştır.

• 1 Поширення та чисельність
• 2 Опис
• 3 Спосіб життя
  • 3.1 Розмноження
• 4 Підвиди
• 5 Примітки
• 6 Посилання

1. ↑ BirdLife International (2012). Alectoris graeca: інформація на сайті МСОП (версія 2013.2) (англ.) 26 November 2013

Alectoris graeca là một loài chim trong họ Phasianidae.^[2]

Chú thích

Tham khảo

• Dữ liệu liên quan tới Alectoris graeca tại Wikispecies

Зимой птицы живут в больших стаях, весной образуются пары. Самка откладывает в Альпах в июне или июле в ямке под кустом или под выступом скалы от 12 до 15 желтовато-белых яиц с крапинами коричневого цвета, которые высиживает в течение 26 дней.

Подвиды

• A. g. saxatilis распространён в Альпах и Апеннинах, вплоть до Словении
• A. g. whitakeri обитает в Сицилии
• A. g. graeca номинативная форма, встречающаяся на Балканах

Примечания

二名法 Alectoris graeca
(Meisner, 1804) 亚种

see text

欧石鸡（Alectoris graeca），鸟纲鸡形目雉科石鸡属的一个种。全身体羽灰色，其显著特征为从前额起至上胸的黑色花纹。主要分布于欧亚大陆。

参考文献

取自“https://zh.wikipedia.org/w/index.php?title=欧石鸡&oldid=33382649”

ハイイロイワシャコ 保全状況評価 LEAST CONCERN
(IUCN Red List Ver.3.1 (2001))
分類 界 : 動物界 Animalia 門 : 脊索動物門 Chordata 亜門 : 脊椎動物亜門 Vertebrata 綱 : 鳥綱 Aves 目 : キジ目 Galliformes 科 : キジ科 Phasianidae 属 : イワシャコ属 Alectoris 種 : ハイイロイワシャコ
A. graeca 学名 Alectoris graeca 和名 ハイイロイワシャコ 英名 Rock Partridge

ハイイロイワシャコ （学名：Alectoris graeca）は、キジ目キジ科に分類される鳥類の一種。

分布[編集]

西南アジア、東南ヨーロッパ

Sibley分類上の位置[編集]

シブリー・アールキスト鳥類分類

Clements分類上の位置[編集]

Clements鳥類分類

脚注[編集]

ウィキメディア・コモンズには、ハイイロイワシャコに関連するメディアがあります。 この項目は、鳥類に関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めています（ポータル鳥類 - PJ鳥類）。

「https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=ハイイロイワシャコ&oldid=61278608」から取得