ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ (ଈଂରାଜୀରେ bonnet macaque)କୁ ଚ୍ୟାମ୍ବର୍ସ୍ ଈଂରାଜୀ ଶବ୍ଦକୋଶରେ “ଜ୍ୟାଟି” ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି । [୨] ଏହି ମାଙ୍କଡ଼ର ଜୀବବିଜ୍ଞାନ ନାମ ହେଲା ମକାକା ରେଡ଼ିଆଟା (Macaca radiata) ଓ ଏହା ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ ଦେଖାଯାଏ । ଗୋଦାବରୀ ନଦୀ ଓ ତାପ୍ତୀ ନଦୀ ଏହାର ଉତ୍ତର ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରୁଥିବା ବେଳେ, ଭାରତୀୟ ମହାସାଗର ଏହାର ବ୍ୟାପ୍ତିକ୍ଷେତ୍ରର ଦକ୍ଷିଣ ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରେ । ଭାରତରେ ଏମାନେ ନିଜର ଅଧିବାସରେ ଏମାନଙ୍କ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦୀ ନାଲିମୁହାଁ ପାତି ମାଙ୍କଡ଼ ମଧ୍ୟ ବିଚରଣ କରନ୍ତି । [୧][୩][୪] ଗତ କିଛି ଦଶନ୍ଧିରେ ଲୋକଙ୍କଦ୍ୱାରା ଭୂମିର ବ୍ୟବହାରରେ ବହୁତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଥିବାରୁ ପାତି ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ର ଓ ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରର ସୀମା ମଧ୍ୟ ବହୁ ମାତ୍ରାରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇଛି । ଏହା ଯୋଗୁଁ ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ ସଂରକ୍ଷଣ ସ୍ଥିତି ଖରାପ ହୋଇଛି । [୫][୬]
ଏହି ପ୍ରଜାତିର ଆଦି ବାନରମାନେ ଦିବାଚର । [୭] ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ ଶରୀରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ୩୫-୬୦ ସେଣ୍ଟିମିଟର୍ । ଏମାନଙ୍କ ଲାଙ୍ଗୁଡ଼ ପ୍ରାୟ ୩୫-୬୮ ସେ.ମି. ଲମ୍ବା । ଅଣ୍ଡିରା ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନେ ୫.୫-୯ କି.ଗ୍ରା. ଓ ମାଈ ମାଙ୍କଡ଼ମାନେ ୩.୫-୪.୫ କି.ଗ୍ରା. ଓଜନର ହୋଇଥାନ୍ତି । ଯନ୍ତାରେ ପାଳିତ ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନେ ୩୫ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜୀବିତ ରହିବା ଦେଖାଯାଇଛି । [୮]
ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନେ ଫଳ, ବାଦାମ୍, ମଞ୍ଜି, ଫୁଲ, ଶସ୍ୟ ଓ ଛୋଟ ଅମେରୁଦଣ୍ଡୀ ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ଖାଦ୍ୟ ଭାବେ ଆହରଣ କରିଥାନ୍ତି । ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ଅଧିକାଂଶ ସ୍ଥାନରେ ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନେ ମଣିଷମାନଙ୍କ ଆଖପାଖରେ ରହିବା ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଇଛି । ସେମାନେ ମଣିଷମାନଙ୍କଠାରୁ ମିଳୁଥିବା ଖାଦ୍ୟ ଖାଆନ୍ତି, ଖେତ ଓ ଘରେ ପଶି ଖାଦ୍ୟ ଲୁଟି ନେଇଯାନ୍ତି ମଧ୍ୟ । [୯]
ଅଦ୍ୟାବଧି ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ର M. r. radiata ଓ M. r. diluta ନାମକ ଦୁଇଟି ଉପ-ପ୍ରଜାତି ଚିହ୍ନଟ ହୋଇପାରିଛନ୍ତି । [୩]
ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଭାବଭଙ୍ଗୀ ଓ ଠାଣି ସହଜରେ ବାରିହୁଏ । ଦୁଇ ଓଠ ଓ ମାଢ଼ି ମଧ୍ୟରେ ଏମାନେ ବାରମ୍ବାର ନିଜ ଜିଭ ଭିତରକୁ ନେଇ ଓ ପଦାକୁ ବାହାର କରନ୍ତି ଯାହା ଫଳରେ ଏକ ପ୍ରକାରର ଶବ୍ଦ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ । ସଂଘର୍ଷ ପରେ ବା ଉଚ୍ଚ କ୍ରମର ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କୁ ଭୟରେ ଆନୁଗତ୍ୟ ଦେଖାଇବା ବା ମୁଣ୍ଡ ନୁଆଁଇବା ପରି ବ୍ୟବହାର ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଇଛି । ଅଜଗର ଓ କଲରାପତରିଆ ବାଘକୁ ଦୂରରୁ ଦେଖିଲେ ଏମାନେ ସତର୍କ ସୂଚକ ଶବ୍ଦ କରନ୍ତି ।[୧୦][୧୧]
ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ ଦଳରେ ଅନ୍ୟ ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ ପରି ଅନୁକ୍ରମ ରହିଥାଏ । ଦଳରେ ମୁଖ୍ୟ ଅଣ୍ଡିରା ମାଙ୍କଡ଼ (ଆଲ୍ଫା ମେଲ୍)ର ପ୍ରଭୁତ୍ୱ ରହିଥାଏ । ଆଲ୍ଫା ଅଣ୍ଡିରା ପରେ ଅନୁକ୍ରମରେ ବିଟା, ଗାମା ଏପରି ଅନ୍ୟ ଅଣ୍ଡିରା ମାଙ୍କଡ଼ ରହିଥାନ୍ତି । ମାଈ ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏପରି ଅନୁରୂପ ଅନୁକ୍ରମ ରହିଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଦଳରେ ଅଣ୍ଡିରାମାନେ ନିଜର ଅନୁକ୍ରମକୁ ଓ ମାଈମାନେ ନିଜ ଅନୁକ୍ରମକୁ ସମ୍ମାନ ଦିଅନ୍ତି । ଦଳରେ ଅଣ୍ଡିରା ମାଙ୍କଡ଼ମାନେ ମାଈ ମାଙ୍କଡ଼ଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରଭୁତ୍ୱ ରହିଥାଏ । [୧୨]
ମାଈ ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ ଅନୁକ୍ରମ ପ୍ରାୟତଃ ସବୁବେଳ ପାଇଁ ସମାନ ରହିଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଦଳର ଅଣ୍ଡିରାମାନଙ୍କ ଅନୁକ୍ରମରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଉଥାଏ । ଏକ ଅନୁକ୍ରମରେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସ୍ଥାନ ଅକ୍ତିଆର କରିବା ପାଇଁ ବା କ୍ରମୋନ୍ନତି ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ଅଣ୍ଡିରା ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦିତା ଲାଗିରହିଥାଏ । ପରିପକ୍ୱତା ଲାଭ କରିଥିବା ବା ଯୌବନାବସ୍ଥାର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ସମୟରେ ରହିଥିବା ମାଙ୍କଡ଼ମାନେ ଅନୁକ୍ରମରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ସ୍ଥାନ ହାସଲ କରିଥାନ୍ତି ଓ ଦଳର ମାଈ ମାଙ୍କଡ଼ଙ୍କ ସହିତ ପ୍ରେମ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିବାର ଏକଚାଟିଆ ସୁଯୋଗ ଓ ଅଧିକାର ଲାଭ କରନ୍ତି । ମାଈ ମାଙ୍କଡ଼ମାନେ ବର୍ଷର କିଛି ମାସ ପ୍ରଜନନକ୍ଷମ ନଥାନ୍ତି , ଯାହା ଅଣ୍ଡିରାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏପରି ପ୍ରତିଯୋଗିତାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ । ତେଣୁ ଏପରି ଅବସ୍ଥାରେ ପରସ୍ପର ସହିତ ଦ୍ୱନ୍ଦ ବା ଯୁଦ୍ଧରୁ ସାମୟିକ ଭାବେ ବିଜେତା ସ୍ଥିରୀକୃତ ହୋଇଥାଏ । ହେଲେ ପ୍ରତିଯୋଗିତା ବଜାୟ ରହିଥାଏ । ସମୟେ ସମୟେ ଏହି ସଂଘର୍ଷ ଅତି ଭୟଙ୍କର ରୂପ ନିଏ ଯେଉଁଥିରେ ଏକାଧିକ ପ୍ରତିଯୋଗୀ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିପାରନ୍ତି । ଅଣ୍ଡିରା ମାଙ୍କଡ଼ମାନେ ମୁଖିଆ ପଦ ଲାଭ କରିବା ପାଇଁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପନ୍ଥା ଆପଣେଇଥାନ୍ତି । ପଦ ଆଶାୟୀ ଦୁଇ ଅଣ୍ଡିରାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମେଣ୍ଟ ଏହାର ଏକ ଉଦାହରଣ । ପୁଣି ଅନ୍ୟ ଦଳରେ ଅନୁକ୍ରମରେ ଉପରକୁ ଉଠିବା ସହଜ ହୋଇପାରେ -ଏହି ଆଶାରେ କିଛି ଅଣ୍ଡିରାମାଙ୍କଡ଼ ବାରମ୍ବାର ଦଳ ବଦଳାଉଥାନ୍ତି । ମାଈ ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦଳ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଉନଥିବାରୁ ଗୋଟିଏ ଦଳରେ ଅନେକ ସମ୍ପର୍କୀୟ ମାଈ ରହିଯାନ୍ତି । ତେଣୁ ମାଈ ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ଅତି ନିବିଡ଼ ହୋଇଥାଏ । ସମ୍ପର୍କୀୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ନୂଆ ମାଈ ଜନ୍ମ ନିଅନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ସେହି ବୃହତ୍ ପରିବାରର ଅଂଶ ଓ ଏହି କାରଣରୁ ଅନୁକ୍ରମରେ ବେଶୀ ପରିବର୍ତ୍ତନର ସମ୍ଭାବନା ନଥାଏ । ଅବଶ୍ୟ ଅଳ୍ପ କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ନିୟମରେ ବ୍ୟତିକ୍ରମ ଘଟିବାର ଉଦାହରଣ ମଧ୍ୟ ରହିଛି ।
ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ (ଈଂରାଜୀରେ bonnet macaque)କୁ ଚ୍ୟାମ୍ବର୍ସ୍ ଈଂରାଜୀ ଶବ୍ଦକୋଶରେ “ଜ୍ୟାଟି” ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି । ଏହି ମାଙ୍କଡ଼ର ଜୀବବିଜ୍ଞାନ ନାମ ହେଲା ମକାକା ରେଡ଼ିଆଟା (Macaca radiata) ଓ ଏହା ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ ଦେଖାଯାଏ । ଗୋଦାବରୀ ନଦୀ ଓ ତାପ୍ତୀ ନଦୀ ଏହାର ଉତ୍ତର ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରୁଥିବା ବେଳେ, ଭାରତୀୟ ମହାସାଗର ଏହାର ବ୍ୟାପ୍ତିକ୍ଷେତ୍ରର ଦକ୍ଷିଣ ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରେ । ଭାରତରେ ଏମାନେ ନିଜର ଅଧିବାସରେ ଏମାନଙ୍କ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦୀ ନାଲିମୁହାଁ ପାତି ମାଙ୍କଡ଼ ମଧ୍ୟ ବିଚରଣ କରନ୍ତି । ଗତ କିଛି ଦଶନ୍ଧିରେ ଲୋକଙ୍କଦ୍ୱାରା ଭୂମିର ବ୍ୟବହାରରେ ବହୁତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଥିବାରୁ ପାତି ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ର ଓ ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରର ସୀମା ମଧ୍ୟ ବହୁ ମାତ୍ରାରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇଛି । ଏହା ଯୋଗୁଁ ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ ସଂରକ୍ଷଣ ସ୍ଥିତି ଖରାପ ହୋଇଛି ।
ଏହି ପ୍ରଜାତିର ଆଦି ବାନରମାନେ ଦିବାଚର । ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନଙ୍କ ଶରୀରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ୩୫-୬୦ ସେଣ୍ଟିମିଟର୍ । ଏମାନଙ୍କ ଲାଙ୍ଗୁଡ଼ ପ୍ରାୟ ୩୫-୬୮ ସେ.ମି. ଲମ୍ବା । ଅଣ୍ଡିରା ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନେ ୫.୫-୯ କି.ଗ୍ରା. ଓ ମାଈ ମାଙ୍କଡ଼ମାନେ ୩.୫-୪.୫ କି.ଗ୍ରା. ଓଜନର ହୋଇଥାନ୍ତି । ଯନ୍ତାରେ ପାଳିତ ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନେ ୩୫ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜୀବିତ ରହିବା ଦେଖାଯାଇଛି ।
ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନେ ଫଳ, ବାଦାମ୍, ମଞ୍ଜି, ଫୁଲ, ଶସ୍ୟ ଓ ଛୋଟ ଅମେରୁଦଣ୍ଡୀ ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ଖାଦ୍ୟ ଭାବେ ଆହରଣ କରିଥାନ୍ତି । ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ଅଧିକାଂଶ ସ୍ଥାନରେ ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ମାନେ ମଣିଷମାନଙ୍କ ଆଖପାଖରେ ରହିବା ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଇଛି । ସେମାନେ ମଣିଷମାନଙ୍କଠାରୁ ମିଳୁଥିବା ଖାଦ୍ୟ ଖାଆନ୍ତି, ଖେତ ଓ ଘରେ ପଶି ଖାଦ୍ୟ ଲୁଟି ନେଇଯାନ୍ତି ମଧ୍ୟ ।
ଅଦ୍ୟାବଧି ବୋନ୍ନେଟ୍ ମାଙ୍କଡ଼ର M. r. radiata ଓ M. r. diluta ନାମକ ଦୁଇଟି ଉପ-ପ୍ରଜାତି ଚିହ୍ନଟ ହୋଇପାରିଛନ୍ତି ।
குல்லாய் குரங்கு (Bonnet macaque) இவை தமிழகப் பகுதியான மேற்குத் தொடர்ச்சி மலைத்தொடரில் அமைந்துள்ள ஆனை மலைக் காடுகளில் காணப்படும் ஒரு குரங்கு வகையாகும். இவ்வகையான குரங்குகள் ஓரிட வாழ்வியாக உள்ளது. இக்குரங்குடன் தொடர்புடையதாகக் கருதப்படும் செம்முகக் குரங்குகள் இந்தியப் பெருங்கடல் பகுதி துவங்கி கோதாவரி நதி, தபதி ஆறு போன்ற வட இந்தியாப் பகுதிகளிலும் காணப்படுகிறது. [1][2][3] இது போக தற்போதைய காலங்களில் செம்முகக் குரங்குகளின் தொடர்புடைய இனங்கள் அழிவிற்கு உள்ளாக்கப்பட்டு வருகிறது. [4]
குல்லாய் குரங்குகள் மிகவும் பரவலான சைகைகள் மற்றும் நடத்தைகளைக் கொண்டுள்ளன. அவை எளிதில் வேறுபடுகின்றன. லிப் ஸ்மக்கிங் மிகவும் பொதுவான தொடர்புடைய நடத்தைகளில் ஒன்றாகும், ஒரு குரங்கு தனது வாயை திறந்த நிலையில் திறக்கலாம் மற்றும் அதன் வாய் திறக்கப்படலாம், அதனுடன் அதன் நாக்கு மற்றும் அதன் உதடுகள் இடையே ஒருவருக்கொருவர் எதிராக அழுத்துவதன் மூலம், ஒரு ஒலி கேட்கும். பயங்கரமான சந்திப்புகளின் போது ஒரு துணை ஆளுமைக்கு ஒரு அடிநாதமான நிகழ்ச்சியைக் காட்டும் பயம் அல்லது சமர்ப்பிப்பு மிகவும் பொதுவான சைகை ஆகும். அதன் மேல் உதடுகளை பின்னால் இழுத்து, அதன் மேல் பற்களைக் காட்டும். இது பைதான் கள் மற்றும் சிறுத்தை கள் போன்ற கொடிய உயிரினங்களிடமிருந்து தப்புவதற்காக இவ்வாறு செய்கின்றன..[5][6]
மற்ற குரங்கினங்களைப் போலவே குல்லாய் குரங்கு, ஒரு நேர்கோட்டு ஆளுமை வரிசைமுறையை பகிர்ந்து கொள்கிறது; ஆல்பா வகை ஆண் குரங்கினம் ஆண் இனங்களின் தலைமையாகவும், அதைத் தொடர்ந்து, ஒரு பீட்டா வகை ஆண் மற்றும் ஒரு காமா வகை ஆண் மற்றும் அதனதன் ஆதிக்கத்தின் படி பகிர்ந்து கொள்கின்றன. இதேபோல், பெண்களும் இந்த நேர்கோட்டைப் பின்தொடரும். ஆண் மற்றும் பெண் குரங்குகள் இந்த வகை வரிசை முறையில் தன் துணையுடன் சேர்கின்றன. பொதுவாக, வெவ்வேறு வகை இனங்களுடன் தொடர்பு கொள்வதில்லை. ஆண் குரங்கினங்கள் பொதுவாக பெண் குரங்குகளிடம் ஆதிக்கம் செலுத்துபவையாக உள்ளன.[7]
பெண்களின் இனத்தில் ஆதிக்கநிலை நிலைமாற்றம் நிலையானது. (மாற்றங்கள் அரிதாகவே காணப்படுகிறது), ஆண்களின் ஆதிக்கநிலை வரிசைமுறை மிகவும் ஆற்றல் வாய்ந்தது. ஆண் படிநிலையில், தகுதிக்கு அருகில் உள்ள ஆண் இனக் குரங்குகள் பெரும்பாலும் தன் தகுதியை அதிகரிக்க போராடும். ஒரு ஆண் தனது பிரதான வயதில் உயர்ந்த தரத்தை அடைவதற்கான சிறந்த வாய்ப்பு உள்ளது, இதன் விளைவாக இனப்பெருக்கம் செய்வதற்கு மிகப்பெரிய நன்மைகள் இருக்கின்றன. உயர்தர தகுதி பெற்ற ஆண் குரங்குகள் இனப்பெருக்கம் செய்யும் பொருட்டு, பெண்களினத்தை முதலில் அணுகுகின்றனர். பெண்கள் ஒரு வருடத்தில் ஒரு சில மாதங்களில் மட்டுமே இனப்பெருக்கம் செய்வதற்கு ஏற்றுக்கொள்கின்றனர், இதன் விளைவாக ஆண்களுக்கு இடையே போட்டி ஏற்படுகிறது. இந்த சூழ்நிலையில், ஆக்கிரோஷமான சந்திப்புகளால் ஏற்படுத்தப்பட்ட அணிகளில் போட்டி மனப்பான்மை அதிகரிக்கிறது. இந்த ஆக்கிரோஷமான சந்திப்புக்களில் பெரும்பாலானவை எளிதில் தீர்க்கப்படுகின்றன, ஆனால் இதேபோன்ற கட்டத்தில் அல்லது இதேபோன்ற ஆக்கிரோஷ ஆண்களுக்கு இடையே போட்டி மிருகத்தனமாகவும் மற்றும் சண்டை போடுவதின் விளைவாக மரணமும் ஏற்படுகிறது. பல்வேறு ஆண் இனக் குரங்குகள் தங்களது தகுதி உயர்வினைப் பல்வேறு வழிகளில் பயன்படுத்தலாம். இவ் வகையில், தொடர்பில்லாத ஆண்களுக்கு இடையிலான கூட்டாண்மை உருவாக்கமானது ஒரு மேலாதிக்க ஆண் அகற்றப்படுவதைக் காணலாம். ஆண்கள் பெரும்பாலும் ஒரு துருப்புகளிலிருந்து மற்றொரு துருப்புக்கு நகர்த்தப்படுவதால் ஏற்படும் நன்மைகளுடன் உயர் தகுதிக்கு வருகிறார்கள். இருப்பினும், ஒரு துருப்புக்களில் எஞ்சியிருக்கும் ஆண்களும் அந்தத் துருப்புக்களின் மேலாதிக்க ஆண் ஆவதற்கு முயற்சித்து வருகின்றன.
வலரா நீர்வீழ்ச்சி, கேரளம்
இந்தியா, கோயம்புத்தூர், அருகில்
குல்லாய் குரங்கு (Bonnet macaque) இவை தமிழகப் பகுதியான மேற்குத் தொடர்ச்சி மலைத்தொடரில் அமைந்துள்ள ஆனை மலைக் காடுகளில் காணப்படும் ஒரு குரங்கு வகையாகும். இவ்வகையான குரங்குகள் ஓரிட வாழ்வியாக உள்ளது. இக்குரங்குடன் தொடர்புடையதாகக் கருதப்படும் செம்முகக் குரங்குகள் இந்தியப் பெருங்கடல் பகுதி துவங்கி கோதாவரி நதி, தபதி ஆறு போன்ற வட இந்தியாப் பகுதிகளிலும் காணப்படுகிறது. இது போக தற்போதைய காலங்களில் செம்முகக் குரங்குகளின் தொடர்புடைய இனங்கள் அழிவிற்கு உள்ளாக்கப்பட்டு வருகிறது.