落檐属

Schismatoglottis asperata^[2]

Schismatoglottis calyptrata

Variegated Schismatoglossis calyptrata

Schismatoglottis scintillans

Schismatoglottis wallichii

Schismatoglottis is a genus of flowering plants in the family Araceae. Members of the genus are similar in appearance and growth habit to those of the genus Homalomena, but the two genera are not closely related. The primary difference is that the leaves of Schismatoglottis are not aromatic. Schismatoglottis are found primarily in tropical parts of Southeast Asia, New Guinea, and Melanesia. The majority of the species are native to the Island of Borneo.^{[1][3][4][5][6]}

Schismatoglottis prietoi, described in 2015 from the Philippines, is uniquely fully aquatic or amphibious in habitat. It forms large colonies in shallow-fast-flowing freshwater rivers in lowland forests.^[7]

Species^[1]

1. Schismatoglottis acutifolia Engl. - Borneo
2. Schismatoglottis adoceta S.Y.Wong - Sarawak
3. Schismatoglottis ahmadii A.Hay - Borneo
4. Schismatoglottis ardenii A.Hay - Sarawak
5. Schismatoglottis asperata Engl. - Borneo
6. Schismatoglottis barbata Engl. - Sarawak
7. Schismatoglottis bauensis A.Hay & C.Lee - Sarawak
8. Schismatoglottis bifasciata Engl. - Borneo
9. Schismatoglottis bogneri A.Hay - Luzon, Mindoro
10. Schismatoglottis brevicuspis Hook.f. - Thailand, Malaysia, Sumatra
11. Schismatoglottis calyptrata (Roxb.) Zoll. & Moritzi - Guangxi, Taiwan, Indochina, Philippines, Malaysia, Indonesia, New Guinea, Solomon Islands, Bismarck Archipelago, Vanuatu
12. Schismatoglottis canaliculata Engl. - Borneo
13. Schismatoglottis ciliata A.Hay - Sarawak
14. Schismatoglottis clarae A.Hay - Sarawak
15. Schismatoglottis clausula S.Y.Wong - Sarawak
16. Schismatoglottis clemensiorum A.Hay - Sabah
17. Schismatoglottis confinis S.Y.Wong & P.C.Boyce - Sarawak
18. Schismatoglottis conoidea Engl. - Sarawak
19. Schismatoglottis convolvula P.C.Boyce - Sarawak
20. Schismatoglottis corneri A.Hay - Borneo, Anambas
21. Schismatoglottis crinitissima A.Hay - Borneo
22. Schismatoglottis cyria P.C.Boyce - Brunei
23. Schismatoglottis decipiens A.Hay - Sabah
24. Schismatoglottis dilecta S.Y.Wong, P.C.Boyce & S.L.Low - Sarawak
25. Schismatoglottis dulosa S.Y.Wong - Sarawak
26. Schismatoglottis ecaudata A.Hay - Sumatra
27. Schismatoglottis edanoi A.Hay - Samar in Philippines
28. Schismatoglottis elegans A.Hay - Sarawak
29. Schismatoglottis erecta M.Hotta - Sarawak
30. Schismatoglottis eximia Engl. - Borneo
31. Schismatoglottis eymae A.Hay - Sulawesi
32. Schismatoglottis ferruginea Merr. - Sabah
33. Schismatoglottis gamoandra M.Hotta - Sarawak
34. Schismatoglottis gillianiae P.C.Boyce - Brunei
35. Schismatoglottis glauca Engl. - Borneo
36. Schismatoglottis grabowskii Engl. - Kalimantan Selatan
37. Schismatoglottis hainanensis H.Li - Hainan
38. Schismatoglottis harmandii Engl. - Laos
39. Schismatoglottis hayana Bogner & P.C.Boyce - Sarawak
40. Schismatoglottis hayi S.Y.Wong & P.C.Boyce - Sarawak
41. Schismatoglottis hottae Bogner & Nicolson - Brunei
42. Schismatoglottis ifugaoensis S.Y.Wong, Bogner & P.C.Boyce - Luzon
43. Schismatoglottis inculta Kurniawan & P.C.Boyce - Sulawesi
44. Schismatoglottis jelandii P.C.Boyce & S.Y.Wong - Sarawak
45. Schismatoglottis jepomii P.C.Boyce & S.Y.Wong - Sarawak
46. Schismatoglottis jitinae S.Y.Wong - Sarawak
47. Schismatoglottis josefii A.Hay - Sarawak
48. Schismatoglottis kurzii Hook.f. - Myanmar
49. Schismatoglottis lancifolia Hallier f. & Engl. - Borneo
50. Schismatoglottis latevaginata Engl. - Borneo
51. Schismatoglottis linae S.Y.Wong - Sarawak
52. Schismatoglottis lingua A.Hay - Sabah
53. Schismatoglottis longispatha W.Bull - Sarawak
54. Schismatoglottis luzonensis Engl. - Philippines
55. Schismatoglottis maelii P.C.Boyce & S.Y.Wong - Sarawak
56. Schismatoglottis matangensis S.Y.Wong - Sarawak
57. Schismatoglottis mayoana Bogner & M.Hotta - Sarawak
58. Schismatoglottis merrillii Engl. - Luzon
59. Schismatoglottis mindanaoana Engl. - Mindanao
60. Schismatoglottis mira S.Y.Wong, P.C.Boyce & S.L.Low - Sarawak
61. Schismatoglottis modesta Schott - Kalimantan Tengah
62. Schismatoglottis monoplacenta M.Hotta - Sarawak
63. Schismatoglottis moodii A.Hay - Sabah
64. Schismatoglottis motleyana (Schott) Engl. - Borneo
65. Schismatoglottis multiflora Ridl. - Borneo
66. Schismatoglottis multinervia M.Hotta - Sarawak
67. Schismatoglottis nervosa Ridl. - Sarawak
68. Schismatoglottis niahensis A.Hay - Sarawak
69. Schismatoglottis nicolsonii A.Hay - Sarawak
70. Schismatoglottis patentinervia Engl. - Borneo
71. Schismatoglottis pectinervia A.Hay - Brunei
72. Schismatoglottis penangensis Engl - Penang
73. Schismatoglottis petri A.Hay - Brunei
74. Schismatoglottis platystigma M.Hotta - Brunei
75. Schismatoglottis plurivenia Alderw. - Philippines, Sulawesi
76. Schismatoglottis prietoi P.C.Boyce, Medecilo & S.Y.Wong - Philippines^[7]
77. Schismatoglottis puberulipes Alderw. - Borneo
78. Schismatoglottis pudenda A.Hay - Sarawak
79. Schismatoglottis pumila Hallier f. ex Engl. - Borneo
80. Schismatoglottis pusilla Engl. - Philippines
81. Schismatoglottis pyrrhias A.Hay - Sarawak
82. Schismatoglottis retinervia Furtado - Sabah
83. Schismatoglottis roseospatha Bogner - Sarawak
84. Schismatoglottis samarensis A.Hay - Samar in Philippines
85. Schismatoglottis sarikeensis (Bogner & M.Hotta) A.Hay & Bogner - Sarawak
86. Schismatoglottis schottii Bogner & Nicolson - Borneo
87. Schismatoglottis scortechinii Hook.f. - Peninsular Malaysia
88. Schismatoglottis sejuncta A.Hay - Brunei
89. Schismatoglottis silamensis A.Hay - Sabah
90. Schismatoglottis simonii S.Y.Wong - Sarawak
91. Schismatoglottis subundulata (Zoll. ex Schott) Nicolson - Sulawesi
92. Schismatoglottis tahubangensis A.Hay & Hersc. - Sabah
93. Schismatoglottis tecturata (Schott) Engl. - Borneo, Riau Islands
94. Schismatoglottis tessellata S.Y.Wong - Sarawak
95. Schismatoglottis thelephora S.Y.Wong, P.C.Boyce & S.L.Low - Sarawak
96. Schismatoglottis trifasciata Engl. - Borneo
97. Schismatoglottis trivittata Hallier - Borneo
98. Schismatoglottis trusmadiensis A.Hay & Mood - Sabah
99. Schismatoglottis turbata S.Y.Wong - Sarawak
100. Schismatoglottis ulusarikeiensis S.Y.Wong - Sarawak
101. Schismatoglottis unifolia A.Hay & P.C.Boyce - Sabah
102. Schismatoglottis venusta A.Hay - Sabah
103. Schismatoglottis viridissima A.Hay - Sarawak
104. Schismatoglottis wahaiana Alderw. - Seram in Maluku
105. Schismatoglottis wallichii Hook.f. - Thailand, Malaysia, Borneo, Sumatra
106. Schismatoglottis warburgiana Engl. - Sagapan, Mindanao
107. Schismatoglottis wongii A.Hay - Sabah
108. Schismatoglottis zonata Hallier f. - - Borneo

See also

• Homalonema
• Adelonema

References

Schismatoglottis es un género de plantas con flores de la familia Araceae.

Es un género de 100 a 120 especies de plantas. Los miembros del género son similares en apariencia y hábito de crecimiento a los del género Homalomena, pero los dos géneros no están estrechamente relacionados. La diferencia principal es que las hojas de Schismatoglottis no son aromáticas. Se encuentran principalmente en las zonas tropicales de Asia, pero hay algunas especies autóctonas de las Américas.

Taxonomía

El género fue descrito por Zoll. & Moritzi in Heinrich Zollinger y publicado en Systematisches Verzeichniss der von H. Zollinger in den Jahren 1842--1844 83. 1846.^[2]​ La especie tipo es: Schismatoglottis calyptrata

Especies seleccionadas

• Schismatoglottis beccariana
• Schismatoglottis brevicuspis
• Schismatoglottis brevipes
• Schismatoglottis calyptrata
• Schismatoglottis homalomenoidea
• Schismatoglottis lancifolia
• Schismatoglottis longifolia
• Schismatoglottis mutata
• Schismatoglottis neoguineensis
• Schismatoglottis parviflora
• Schismatoglottis picta
• Schismatoglottis tecturata

Referencias

Schismatoglottis est un genre de plantes à fleurs de la famille des Araceae. Les membres du genre sont similaires en apparence et en mode de croissance à ceux du genre Homalomena, mais les deux genres ne sont pas étroitement liés. La principale différence est que les feuilles de Schismatoglottis ne sont pas aromatiques. Schismatoglottis se trouvent principalement dans les régions tropicales de Asie du sud est, Nouvelle Guinée, et Mélanésie. La majorité des espèces sont originaires de l'île de Bornéo.

Liste des espèces

Selon GBIF (12 juin 2021)^[1] :

Systématique

Le genre est décrit par les botaniste suisses Heinrich Zollinger et Alexandre Moritzi, en 1846^[2].

Les genres suivants sont synonymes de Schismatoglottis selon GBIF (12 juin 2021)^[1] :

• Apatemone Schott
• Nebrownia Kuntze

Notes et références

Ilustracje botaniczne

Schismatoglottis barbata

Schismatoglottis bifasciata

Schismatoglottis pusilla

Schismatoglottis trifasciata

Schismatoglottis wallichii

Schismatoglottis Zoll. et Moritzi – rodzaj roślin zielnych, należący do rodziny obrazkowatych, liczący 92 gatunki. W większości są to rośliny endemiczne dla Borneo, ale występują również w innych tropikalnych i subtropikalnych regionach Azji, na południowo-zachodnim Pacyfiku i w południowych obszarach tropikalnej Ameryki Południowej.

Morfologia

Pokrój

Rodzaj obejmuje rośliny od bardzo zdrobniałych, płożących roślin zielnych o wysokości kilku centymetrów (np. S. mindanaoana, o wysokości 2–9 cm) do masywnych, drzewiastych pachycauli (np. S. corneri, o wysokości do 230 cm). Często występują gromadnie.

Łodyga

W rodzaju Schismatoglottis wyróżnia się dwa typy budowy łodygi: hapaksantyczny (hapaxanthic), właściwy dla nieformalnej grupy S. calyptrata, i plejonantyczny (pleionanthic), w przypadku pozostałych grup. Łodygi hapaksantyczne nie kontynuują wzrostu z wierzchołka pędu po przekwitnięciu rośliny. Pierwotny pęd obumiera, a roślina kontynuuje wzrost z pąków bocznych, umieszczonych u podstawy starego pędu. Łodygi tej grupy roślin są skrócone i zwykle podziemne, kłączowate. Jedynie S. convolula tworzy łodygi wydłużone, naziemne i rozgałęzione, a S. longispatha tworzy naziemne rozłogi. Łodygi plejonantyczne, typowe dla roślin jednoliściennych, kontynuują wzrost z wierzchołka pędu. Łodygi są zwykle naziemne, bardzo skrócone (np. S. puberulipes) lub wydłużone – wzniesione lub płożące.

Liście

Rośliny tworzą od jednego do (częściej) kilku liści właściwych. Ogonki liściowe przeważnie tworzą pochwę na 1/3 – 3/5 swojej długości, jedynie w przypadku S. tecturata pochwa jest bardzo krótka, a rolę ochrony tworzących się blaszek liściowych przejmują łuskowate liście (katafile). W przypadku niektórych gatunków (np. S. roseospatha, S. schottii, S. barbata, S. erecta, S. bauensis) pochwa liściowa jest złączona z ogonkiem tylko u jego nasady, powyżej tworząc języczkowatą formę. W przypadku nieformalnej grupy S. rupestris pochwa liściowa jest całkowicie złączona z ogonkiem. Ogonek liściowy na odcinku między pochwą a blaszką jest mniej więcej zwężający się (terete) i D-kształtny w przekroju; rzadko podłużnie żeberkowany (S. nervosa). U niektórych gatunków pochwy liściowe tworzą pseudo-łodygę. Ogonek liściowy jest gładki u większości roślin z tego rodzaju, w przypadku niektórych (np. S. barbata, S. crintissima, S. ciliata, S. pyrrhias) ogonek, główne żyłki, brzeg i spód blaszki pokryte są włoskami o długości do 4 mm, przy czym np. u S. hottae) włoski występują wyłącznie na młodych liściach. Blaszka liściowa w rodzaju Schismatoglottis jest najczęściej strzałkowata, oszczepowata, sercowata lub lancetowata (głównie u gatunków reofitycznych). Wierzchołek blaszki jest często spiczasty, a czasami zakończony cylindrycznym lub rurowatym kończykiem. Młode liście są często różowe, brązowe lub zielone. Użyłkowanie pierwszorzędowe odchodzi pierzaście od głównego nerwu, przy czym najniżej położone żyłki często leżą bardzo blisko siebie lub są zrośnięte u podstawy. Użyłkowanie drugorzędowe jest prążkowane i istnieje w wielu rzędach o zmniejszającej się wielkości. Użyłkowanie dalszych rzędów składa się z żyłek krzyżujących się z żyłkami drugorzędowymi, tworząc nerwację siatkowatą. Użyłkowanie drugorzędowe i dalsze często nie jest widoczne, z uwagi na grubość skórki, jednakże w przypadku niektórych gatunków (np. S. mindanaoana, S. puberulipes, S. gamoandra) użyłkowanie trzeciorzędowe tworzy bardzo charakterystyczną, wyraźną i regularną siatkę.

Kwiaty

Rośliny jednopienne, tworzące zwykle pojedynczy (lub kilka, w przypadku większych gatunków) kwiatostan typu kolbiastego pseudancjum. Szypułka, niewiele wystająca poza otaczającą ją pochwę liściową, jest zwykle krótka w czasie kwitnienia i rośnie w trakcie dojrzewania owoców; zwykle wzniesiona, jednakże u gatunków z wydłużonymi szypułkami (np. S. longifolia, S. corneri kwiatostan lekko zwisa z szypułki. U większości gatunków szypułka jest zielona i gładka, w przypadku niektórych (np. S. barbata, S. crintissima, S. ciliata, S. ferruginea, S. pyrrhias) pokryta jest włoskami, a w przypadku S. trifasciata ma kolor czarny. Pochwa kwiatostanu, o długości od 1,5 cm (S. mindanaoana) do 36 cm (S. corneri), jest właściwie zawsze rozróżnialna na dolną, zwiniętą, jajowatą część otaczającą fragment kolby pokryty kwiatami żeńskimi i część górną, szerszą, która w okresie kwitnienia kwiatów żeńskich zwykle lekko się uchyla, a w przypadku niektórych gatunków (np. S. elegans, S. rupetris, S. corneri) szeroko rozwiera. Dolna część pochwy zwykle jest koloru i faktury szypułki. Górna część jest zielona, żółtawa, biała do różowej. Po przekwitnięciu kwiatów żeńskich, a przed rozpoczęciem kwitnienia przez kwiaty męskie, u gatunków należących do nieformalnych grup S. calyptrata i S. multiflora górna część pochwy odpada, a w przypadku grupy S. asperata rozpada się. U grup S. rupestris i S. corneri górna część pochwy pozostaje przez jakiś czas po przekwitnięciu i stopniowo zaczyna się rozkładać, opadając na dolną część. W przypadku grupy S. tecturata po przekwitnięciu schną wyłącznie wierzchołek i brzegi górnej części pochwy, a pozostały jej fragment pozostaje aż do dojrzenia owoców. Między dolną i górną częścią pochwa jest silnie zwężona, tworząc w okresie kwitnienia kwiatów żeńskich szparę, umożliwiającą dostęp zapylającym je owadom. Po zakończeniu kwitnienia kwiatów żeńskich (a przed rozpoczęciem kwitnienia męskich) szpara ta zamyka się, aby uniemożliwić samozapylenie. Jedynie w przypadku S. barbata pochwa nie jest zwężona. Kolba kwiatostanu zazwyczaj jest długości pochwy. Struktura jej budowy w rodzaju Schismatoglottis jest zróżnicowana. Generalnie kolba dzieli się na fragmenty: dolny, pokryty kwiatami żeńskimi, środkowy, pokryty kwiatami męskimi oraz szczytowy wyrostek. Odcinki kwiatów obu płci mogą do siebie przylegać, ale również mogą być oddzielone wąską szczeliną, pokrytą kwiatami jałowymi. Fragment kolby pokryty kwiatami żeńskimi u niektórych gatunków jest wolny, a u innych przyrasta do pochwy na 2/3 swojej długości lub w całości. W części dystalnej tego odcinka kwiaty ułożone są luźniej. Słupki często są nieregularnie otoczone przez prątniczki. U niektórych gatunków prątniczki tworzą jedynie pierścień u nasady kolby, pojedynczy rząd w miejscu zrośnięcia kolby z pochwą lub są nieobecne. W przypadku S. elegans prątniczki zastąpione są słupniczkami. U S. scortechinii prątniczki leżą u podstawy kolby, a szczelina między kwiatami męskimi i żeńskimi pokryta jest kwiatami męskimi ze sterylnymi pylnikami. W przypadku S. wallichii szczelina ta jest rozrośnięta i pokryta prątniczkami charakterystycznymi dla tych, które w przypadku innych gatunków pokrywają wyrostek kolby. Fragment kolby pokryty kwiatami męskimi zwykle położony jest powyżej zwężenia pochwy, jednakże w przypadku gatunku S. pudenda leży on poniżej zwężenia, a u S. motleyana i S. trifasciata zarówno poniżej, jak i powyżej tego miejsca. Strefa pręcików jest zwykle niemal cylindryczna, ale często odwrotnie stożkowata. S. barbata posiada strefę kwiatów męskich zredukowaną do grupy pręcików położonych w brzusznej części kolby, na pozostałym obszarze tego fragmentu kolby położone są prątniczki. Wyrostek kolby jest bądź wąsko cylindryczny i wydłużony, bądź hemisferyczny, u niektórych gatunków jest silnie zredukowany; zwykle pokryty jest spłaszczonymi lub zaokrąglonymi, kolumnowatymi prątniczkami. U S. wallichii wyrostek kolby jest nagi. Kwiaty żeńskie w roślinach z rodzaju Schismatoglottis są nagie, położone gęsto lub luźno, zwykle małe i liczne. Zalążnie są niemal kuliste, butelko-kształtne lub cylindryczne, zawsze jednokomorowe z 1–4 łożyskami położonymi bazalnie lub ściennie i wieloma anatropowymi lub hemianatropowymi zalążkami. Szyjki słupków są krótkie lub nieobecne. Znamiona słupków są przeważnie siedzące, niekiedy wzniesione na krótkiej szyjce, dyskowate do punktowatych, zwykle brodawkowate. Prątniczki położone między kwiatami żeńskimi są zwykle maczugowate, płasko lub okrągło zakończone, niemal siedzące do osadzonych na długim, niemal dwukrotnie dłuższym od słupków, trzonku. Kwiaty męskie są trudno rozpoznawalne jako takie, składają się z od 2 do 3 pręcików. Pręciki roślin z tego rodzaju są bardzo zróżnicowane, zwykle ścięte i dzwono-kształtne; główki pręcików wyrastają na krótkich nitkach, sporadycznie są siedzące (np. u S. platystigma). Nitki pręcików mają tendencję do zrastania się w małe grupki, od 2 do 3. W przypadku S. ciliata pręciki są w pełni zrośnięte parami, z wyjątkiem wzniesionych, wąsko piramidalnych łączników. Główki pręcików składają się z 2 pylników, mniej więcej oddzielonych szerszym lub węższym łącznikiem, czasami wzniesionym, do języczko-podobnej (np. S. bogneri) lub wąsko piramidalnej (np. S. ciliata) formy, lub opuszczonym poniżej poziomu pylników (np. grupa S. calyptrata). Pylniki zwykle składają się z dwóch komór pyłkowych, otwierających się przez wspólny otwór, aczkolwiek w przypadku S. mayoana, S. pudenda i S. schotti każda komora otwiera się przez własny otwór. U gatunku S. erecta otwory te połączone są wyżłobieniem na łączniku pylników. S. longispatha i S. motleyana posiadają złączone pylniki, otwierające się przez pojedynczy otwór. Pyłek zwykle wypuszczany jest pojedynczo, rzadziej w cienkich nitkach (np. S. asperata, S. scortechinii). Ziarna pyłku mają wielkość około 17 μm, są łódko-kształtne, eliptyczne do niemal prostokątnych, wzdłużnie symetryczne.

Owoce

Powstający owocostan ukryty jest w dolnej części pochwy kwiatostanu, która po przekwitnięciu powiększa się. Owocami są małe jagody, zwykle zielonkawe do żółtawych, aczkolwiek istnieją doniesienia o jagodach w kolorze ciemnoczerwonym. Po dojrzeniu okrywa owocostanu nieregularnie pęka i rozpada się. Jagody zawierają podłużnie żeberkowane nasiona, z niewielką ilością elajosomu.

Rośliny podobne

Przedstawiciele plemienia Schismatogllottideae, w szczególności z rodzajów^[2]:

• Apoballis, od których różnią się krótkotrwałą górną częścią pochwy kwiatostanu (u Apoballis pochwa pozostaje w całości do owocowania), trwalszą pochwą liściową oraz szczeliną między kwiatami obu płci pokrytą kwiatami jałowymi (u Apoballis szczelina ta jest naga),
• Hestia, od których różnią się masywniejszą szypułką, na której, w przypadku niektórych gatunków, kwiatostan zwisa pod kątem najwyżej 45˚ (bardzo smukła szypułka i około 180° w przypadku Hestia) oraz nie zasiedlaniem gleb bielicowych,
• Phymatarum, od których różnią się przede wszystkim brakiem rogokształtnych wyrostków na pylnikach,

a także dalej spokrewnione rośliny z rodzaju Homalomena^[3], od których różnią się jednokomorowymi zalążniami (u Homalomena zalążnie są 2-5-komorowe), 2-3-pręcikowymi kwiatami męskimi (u Homalomena kwiaty te są 2-6-pręcikowe), obecnością prątniczek (u Homalomena kwiaty jałowe są zawsze nieobecne) oraz niearomatycznymi liśćmi.

Biologia i ekologia

Rozwój

Byliny, hemikryptofity lub geofity ryzomowe. Większość gatunków to rośliny naziemne, jednakże część należy zaliczyć do reofitów (obligatoryjnych, jak S. multiflora lub fakultatywnych, jak S. tecturata) lub litofitów (w większości przypadków występujących na skałach wapiennych, np. S. venusta, S. bauensis, S. puberulipes). Wszystkie gatunki to rośliny wiecznie zielone, przy czym te, które zasiedlają obszary o sezonowej suszy, przechodzą pozorny okres spoczynku, więdnąc.

Rośliny kwitną zimą. O poranku pierwszego dnia kwitnienia kwiatostany podnoszą swoją temperaturę o około 4,5 °C powyżej temperatury otoczenia, przyciągając muchówki z rodziny wywilżankowatych^[4], po czym temperatura spada, utrzymując się na poziomie o około 1,5 °C wyższej od otoczenia. Wczesnym rankiem następnego dnia komora z kwiatami żeńskimi zamyka się (u niektórych gatunków odpada również górna część pochwy), po czym kwiaty męskie wypuszczają pyłek. Temperatura kwiatostanu opada do poziomu otoczenia, a pokryte pyłkiem owady odlatują z rośliny^[5].

Siedlisko

Wszystkie gatunki zasiedlają wilgotne lasy równikowe, na wysokości od 0 do 1700 m n.p.m. Rośliny naziemne preferują stanowiska wilgotne i dobrze przepuszczalne gleby, na krawędziach stromizn, wzgórzach i górskich zboczach oraz w wąwozach. Występują one również na brzegach rzek, strumieni i wodospadów, szczególnie wśród skał (nie będących reofitami i litofitami). Niekiedy (np. S. asperata) spotyka się je również w przydrożnych rowach. Rośliny te są słabo reprezentowane na bagnach, poza lokalnymi wzniesieniami. Gatunki litofityczne występują przeważnie w szczelinach na skałach wapiennych i ultramaficznych, na głazach narzutowych, klifach, a także na piaskowcach przy brzegach cieków wodnych. Gatunki reofityczne występują na kamieniach w strumieniach. Jedynie kilka gatunków (np. S. calyprata, S. venusta) zasiedla obszary dotykane przez okresowe susze.

Cechy fitochemiczne

Rośliny zawierają kryształy szczawianu wapnia.

Genetyka

Liczba chromosomów 2n = 26, 39, 52. Niekiedy obecne są chromosomy B.

Systematyka

Rodzaj należy do plemienia Schismatoglottideae i podrodziny Aroideae z rodziny obrazkowatych^[1][6].

Podział rodzaju według A. Hay i Yuzammi^[7]

• Grupa S. calyptrata – łodyga hapaksantyczna, górna część pochwy odpadająca w całości, pochwa liściowa w pełni złączona z ogonkiem
• Grupa S. multiflora – łodyga plejonantyczna, górna część pochwy szybko odpadająca w całości, pochwa liściowa języczkowata
• Grupa S. tecturata – łodyga plejonantyczna, górna część pochwy krusząca się wyłącznie na brzegach i wierzchołku, pochwa liściowa języczkowata, ogonek liściowy otoczony pochwą u nasady, liście z cataphylle
• Grupa S. asperata – łodyga plejonantyczna, górna część pochwy krusząca się w czasie lub niedługo po okresie kwitnienia kwiatów męskich, pochwa liściowa języczkowata, ogonek liściowy otoczony pochwą co najmniej w 1/3 długości, liście bez cataphylle
• Grupa S. corneri – łodyga plejonantyczna, górna część pochwy pozostająca po przekwitnięciu rośliny, a następnie rozkładająca się i opadająca na dolną część, pochwa liściowa języczkowata, ze stałymi skrzydełkami, ogonek liściowy otoczony pochwą co najmniej w 1/3 długości, liście bez cataphylle, szypułka z kwiatostanem zwisająca, odcinki kwiatów męskich i żeńskich przylegające na kolbie

Gatunki

• Schismatoglottis acutifolia (Engl.)
• Schismatoglottis ahmadii (A.Hay)
• Schismatoglottis ardenii (A.Hay)
• Schismatoglottis asperata (Engl.)
• Schismatoglottis barbata (Engl.)
• Schismatoglottis bauensis (A.Hay et C.Lee)
• Schismatoglottis bifasciata (Engl.)
• Schismatoglottis bogneri (A.Hay)
• Schismatoglottis brevicuspis (Hook.f.)
• Schismatoglottis calyptrata ((Roxb.) Zoll. et Moritzi)
• Schismatoglottis canaliculata (Engl.)
• Schismatoglottis ciliata (A.Hay)
• Schismatoglottis clarae (A.Hay)
• Schismatoglottis clemensiorum (A.Hay)
• Schismatoglottis conoidea (Engl.)
• Schismatoglottis convolvula (P.C.Boyce in Mayo et al.)
• Schismatoglottis corneri (A.Hay)
• Schismatoglottis crinitissima (A.Hay)
• Schismatoglottis cyria (P.C.Boyce)
• Schismatoglottis decipiens (A.Hay)
• Schismatoglottis ecaudata (A.Hay)
• Schismatoglottis edanoi (A.Hay)
• Schismatoglottis elegans (A.Hay)
• Schismatoglottis erecta (M.Hotta)
• Schismatoglottis eximia (Engl.)
• Schismatoglottis eymae (A.Hay)
• Schismatoglottis ferruginea (Merr.)
• Schismatoglottis gamoandra (M.Hotta)
• Schismatoglottis gillianiae (P.C.Boyce)
• Schismatoglottis glauca (Engl.)
• Schismatoglottis grabowskii (Engl.)
• Schismatoglottis hainanensis (H.Li)
• Schismatoglottis harmandii (Engl.)
• Schismatoglottis hottae (Bogner et Nicolson)
• Schismatoglottis jelandii (P.C.Boyce et S.Y.Wong)
• Schismatoglottis jepomii (P.C.Boyce et S.Y.Wong)
• Schismatoglottis josefii (A.Hay)
• Schismatoglottis kotoensis ((Hayata) T.C.Huang)
• Schismatoglottis kurzii (Hook.f.)
• Schismatoglottis lancifolia (Hallier f.)
• Schismatoglottis latevaginata (Engl.)
• Schismatoglottis lingua (A.Hay)
• Schismatoglottis longispatha (W.Bull)
• Schismatoglottis luzonensis (Engl.)
• Schismatoglottis maelii (P.C.Boyce et S.Y.Wong)

• Schismatoglottis mayoana (Bogner et M.Hotta)
• Schismatoglottis merrillii (Engl.)
• Schismatoglottis mindanaoana (Engl.)
• Schismatoglottis modesta (Schott)
• Schismatoglottis monoplacenta (M.Hotta)
• Schismatoglottis moodii (A.Hay)
• Schismatoglottis motleyana ((Schott) Engl.)
• Schismatoglottis multiflora (Ridl.)
• Schismatoglottis multinervia (M.Hotta)
• Schismatoglottis nervosa (Ridl.)
• Schismatoglottis niahensis (A.Hay)
• Schismatoglottis nicolsonii (A.Hay)
• Schismatoglottis patentinervia (Engl.)
• Schismatoglottis pectinervia (A.Hay)
• Schismatoglottis penangensis (Engl.)
• Schismatoglottis petri (A.Hay)
• Schismatoglottis platystigma (M.Hotta)
• Schismatoglottis plurivenia (Alderw.)
• Schismatoglottis puberulipes (Alderw.)
• Schismatoglottis pudenda (A.Hay)
• Schismatoglottis pumila (Hallier f. ex Engl.)
• Schismatoglottis pusilla (Engl.)
• Schismatoglottis pyrrhias (A.Hay)
• Schismatoglottis retinervia (Furtado)
• Schismatoglottis roseospatha (Bogner)
• Schismatoglottis samarensis (A.Hay)
• Schismatoglottis schottii (Bogner et Nicolson)
• Schismatoglottis scortechinii (Hook.f.)
• Schismatoglottis sejuncta (A.Hay)
• Schismatoglottis silamensis (A.Hay)
• Schismatoglottis subundulata ((Zoll. ex Schott) Nicolson)
• Schismatoglottis tahubangensis (A.Hay et Hersc.)
• Schismatoglottis tecturata ((Schott) Engl.)
• Schismatoglottis trifasciata (Engl.)
• Schismatoglottis trivittata (Hallier f.)
• Schismatoglottis trusmadiensis (A.Hay et J.Wood)
• Schismatoglottis unifolia (A.Hay et P.C.Boyce)
• Schismatoglottis venusta (A.Hay)
• Schismatoglottis viridissima (A.Hay)
• Schismatoglottis wahaiana (Alderw.)
• Schismatoglottis wallichii (Hook.f.)
• Schismatoglottis warburgiana (Engl.)
• Schismatoglottis wongii (A.Hay)
• Schismatoglottis zonata (Hallier f.)

W roku 2000 opublikowano pierwszą, po opracowaniu Englera z 1912 roku, rewizję rodzaju Schismatoglottis. Publikacja ta zapoczątkowała badania nad rodzajem, których wynikiem jest wyodrębnienie do osobnych (często nowych) rodzajów wielu gatunków:

• Schottariella mirifica P.C.Boyce & S.Y.Wong [≡ Schismatoglottis sarikeensis (M.Hotta & Bogner) Bogner & A. Hay]
• Hestia longifolia (Ridl.) S.Y.Wong & P.C.Boyce [≡ Schismatoglottis longifolia Ridl.)]
• Apoballis acuminatissima (Schott) S.Y.Wong & P.C.Boyce [≡ Schismatoglottis acuminatissima Schott]
• Apoballis belophylla (Alderw.) S.Y.Wong & P.C.Boyce [≡ Schismatoglottis belophylla Alderw.]
• Apoballis brevipes (Hook. f.) S.Y.Wong & P.C.Boyce [≡ Schismatoglottis brevipes Hook.f.]
• Apoballis grandiflora (Alderw.) S.Y.Wong & P.C.Boyce [≡ Schismatoglottis grandiflora Alderw.]
• Apoballis hastifolia (Hallier f. ex Engl.) S.Y.Wong & P.C.Boyce [≡ Schismatoglottis hastifolia Hallier f. ex Engl.]
• Apoballis javanica (Engl.) S.Y.Wong & P.C.Boyce [≡ Schismatoglottis javanica Engl]
• Apoballis longicaulis (Ridl.) S.Y.Wong & P.C.Boyce [≡ Schismatoglottis longicaulis Ridl.]
• Apoballis mutata (Hook. f.) S.Y.Wong & P.C.Boyce [≡ Schismatoglottis mutata Hook.f.]
• Apoballis okadae (M. Hotta) S.Y.Wong & P.C.Boyce [≡ Schismatoglottis okadae M. Hotta]
• Apoballis ovata (Schott) S.Y.Wong & P.C.Boyce [≡ Schismatoglottis ovata Schott]
• Apoballis rupestris (Zoll. & Moritzi ex Zoll.) S.Y.Wong & P.C.Boyce [≡ Schismatoglottis rupestris Zoll.]
• Apoballis sagittifolia (Alderw.) S.Y.Wong & P.C.Boyce [≡ Schismatoglottis sagittifolia Alderw.]
• Philonotion americana (A.M.E.Jonker & Jonker) S.Y.Wong & P.C.Boyce [≡ Schismatoglottis americana A.M.E.Jonker et Jonker]
• Philonotion bolivariana (Bunting & Steyerm.) S.Y.Wong & P.C.Boyce [≡ Schismatoglottis bolivariana Bunting et Steyerm.]
• Philonotion spruceanum Schott [≡ Schismatoglottis spruceana (Schott) G.S.Bunting]

Nazewnictwo

Toponimia nazwy naukowej

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów σχίσματος (schismatos – schizmatyczny, w bot. także zrzucający liście lub odpadający) i γλώττα, γλώσσα (glotta, glossa – język) i odnosi się do szybkiego więdnięcia pochwy kwiatostanu po przekwitnięciu^[8].

Nazwy zwyczajowe

Rodzaj nie posiada nazwy zwyczajowej w języku polskim. W języku angielskim rośliny te określa się jako drop tongue^[9].

Synonimy

Apatemone Schott, Colobogynium Schott

Zastosowanie

Rośliny jadalne

W Malezji liście gatunku Schismatoglottis calyptrata, zwanego dukaruk, a także innych gatunków, występujących pod nazwą pongongondog, są spożywane jako warzywo^[10][11].

Rośliny magiczne

W Papui-Nowej Gwinei kwiaty Schismatoglottis calyptrata używane są do dekorowania przedmiotów oraz osób biorących udział w ceremoniach kultu mężczyzn^[12].

Rośliny ozdobne

Niektóre gatunki z rodzaju, z uwagi na atrakcyjne liście, uprawiane są jako rośliny pokojowe. W uprawie spotyka S. calyptrata (pod nazwą painted tongue), S. lancifolia i S. scortechinii, a także rośliny nieoznaczone co do gatunku, występujące pod nazwami handlowymi, odnoszącymi się do kolorów ulistnienia, takimi jak Frosty Kiss i Green & Gold. Uprawa tych roślin nie jest jednak powszechna i są one rzadko dostępne w handlu.

Przypisy

Bibliografia

1. A. Hay i Yuzammi. Schismatoglottideae (Araceae) in Malesia I – Schismatoglottis. „Telopea”. 9 (1), s. 1-177, 2000 (ang.).
2. S.Y. Wong i P. Boyce. A Decade of Schismatoglottis Species. „IAS Newsletter”. 30 (3), 2008. The International Aroid Society (ang.).

Linki zewnętrzne

• Zdjęcia
• Mapa występowania
• Ilustracja botaniczna Schismatoglottis rupestris
• Ilustracja botaniczna Schismatoglottis mayoana

Schismatoglottis é um género botânico pertencente à família Araceae^[1].

Espécies

• Schismatoglottis calyptrata
• Schismatoglottis crispa
• Schismatoglottis neoguineensis
• Schismatoglottis picta

Referências

Schismatoglottis là một chi thực vật có hoa trong họ Ráy^[2]

Loài

Chi này gồm các loài sau:

Hình ảnh

Chú thích

Liên kết ngoài

• Phương tiện liên quan tới Schismatoglottis tại Wikimedia Commons
• Dữ liệu liên quan tới Schismatoglottis tại Wikispecies

Bài viết liên quan đến phân họ Ráy này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

• x
• t
• s

落檐属（学名：Schismatoglottis）是天南星科下的一个属，为草本植物。该属共有100种，分布于马来西亚。^[1]

参考文献

外部链接

• 維基物種中有關落檐属的數據