Fiołek kosmaty[3] (Viola hirta L.) – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Występuje na terenie całej Europy i umiarkowanej strefy kontynentu azjatyckiego[2]. Znany też jako fiołek owłosiony[4].
Rozmieszczenie geograficzne
W Europie występuje wszędzie z wyłączeniem Islandii. W Azji zasięg występowania rozciąga się od Iranu, dalej przez Kaukaz i Syberię aż po zachodnie prowincje Chin[2]. W Polsce pospolity na niżu i pogórzu[5].
Morfologia
- Pokrój
- Bezłodygowa roślina wieloletnia, dorastająca do 15 cm wysokości. Liście i kwiaty wyrastają wprost z kłącza. Nie tworzy rozłogów.
- Liście
- Odstająco szerściste, podłużnie jajowate i zaostrzone, w nasadzie sercowate. Przylistki lekko owłosione, całobrzegie, czasami piłkowane. Ostroga czerwono-fioletowa.
- Kwiaty
- Spore w stosunku do innych gatunków. Płatki na szczycie lekko wycięte. Fioletowe lub niebieskawe, wonne[6].
- Owoce
-
Torebka pękająca trzema klapami. Wysychające po dojrzeniu nasion klapy torebki wyginają się wyrzucając nasiona.
Biologia i ekologia
Kwitnie od marca do maja w suchych zaroślach, na wzgórzach, w widnych lasach.
Zmienność
Tworzy mieszańce z fiołkiem białym, fiołkiem wonnym, fiołkiem pagórkowym i fiołkiem skalnym[6].
Zastosowanie
Jest uprawiany jako roślina ozdobna.
Przypisy
-
↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2013-04-23].
-
↑ a b c Viola hirta (ang.). W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-04-23].
-
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
-
↑ Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 143. ISBN 83-01-00129-1.
-
↑ Cervenka, Ferakova, Haber: Świat roślin skał i minerałów. Warszawa: PWRiL, 1982, s. 258. ISBN 83-09-00462-1.
-
↑ a b Szafer, Kulczyński, Pawłowski: Rośliny polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969, s. 244.