澳洲红盘菌

Ohnivec rakouský (Sarcoscypha austriaca (O. Beck ex Sacc.) Boud.) je nejedlá houba z čeledi ohnivcovitých. Roste nehojně až vzácně, jednotlivě nebo v malých skupinách v předjaří a začátkem jara na mrtvém dřevě listnáčů. Vyskytuje se v Evropě a Severní Americe.

Velice podobné druhy rostoucí v ČR jsou ohnivec šarlatový (Sarcoscypha coccinea) a ohnivec jurský (S. jurana). Tyto tři druhy je od sebe možno spolehlivě rozlišit v zásadě jen mikroskopicky. To samé se týká i severoamerického ohnivce Sarcoscypha dudleyi.^[1][2]

Popis

Ohnivec rakouský roste nejčastěji na padlém dřevě listnatých stromů z rodů trnovník, vrba a javor a také olše šedé^[3], většinou v mechu a spadaném listí v místech s vyšším obsahem humusu a vyšší vlhkostí. Vyvíjet se mohou i pod sněhem, odhalí je až následné tání.

Plodnice jsou 1 až 8 centimetrů široké, číšovité až miskovité, masité, křehké a posléze roztrhané. Okraj mladých plodnic bývá nadvinutý. Ohnivec rakouský je uvnitř karmínově červený, vnějšek plodnic bývá zbarven v mnoha odstínech bílé, ale i růžové, nažloutlé až krémové, je jemně pýřitý. Chloupky bývají zvlněné až spirálovité. To je také další rozlišující znak od ohnivce šarlatového a o. jurského^[4] Třeň je krátký, barvy jako vnější povrch plodnice, obyčejně v opadu či zemi ponořený, přirostlý k substrátu.

Dužnina je bílá, s tenkou červenou vrstvou na vnitřní straně. Toto zbarvení způsobují parafýzy obsahující četné červené granulky. Ty obsahují pigment plectaniaxanthin nebo beta karoten. ^[5] Výtrusný prach je bílý, výtrusy jsou elipsoidní se zploštělými konci, velikosti přibližně 30 x 10 µm. Tak jako u ostatních druhů rodu obsahují olejové kapičky.

Synonyma

• Lachnea austriaca Beck ex Sacc., 1889
• Molliardiomyces coccineus Paden, 1984
• Peziza austriaca Beck ex Mussat, 1900
• Peziza imperialis Beck, 1884

Odkazy

Reference

1. ↑ Rogers Mushrooms. www.rogersmushrooms.com [online]. [cit. 2013-03-05]. Dostupné v archivu pořízeném dne 2012-08-17.
2. ↑ Gary Emberger: Sarcoscypha austriaca
3. ↑ Grzyby Polski: Sarcoscypha austriaca
4. ↑ Leif Goodwin: Sarcoscypha austriaca
5. ↑ Arpin N. Les caroténoïdes des Discomycètes: essai chimiotaxinomique. Bulletin Mensuel de la Société Linnéenne de Lyon. 1968, s. 1–169. (anglicky) Je zde použita šablona {{Cite journal}} označená jako k „pouze dočasnému použití“.

Literatura

• ANTONÍN, Vladimír et al. Houby: česká encyklopedie: neobvyklá kniha o světě hub u nás i v cizině, praktická příručka houbaře pro určování, sběr, ochranu, pěstování a zpracování hub. Vyd. 1. Praha: Reader's Digest Výběr, 2003. 448 s. ISBN 80-86196-71-2

Externí odkazy

• Obrázky, zvuky či videa k tématu ohnivec rakouský ve Wikimedia Commons
• Ohnivec rakouský na botany.cz
• Ohnivec rakouský na houbareni.cz

Sarcoscypha austriaca is a saprobic fungus in the family Sarcoscyphaceae of the order Pezizales of Ascomycota. It is commonly known as the scarlet elfcup, pézize écarlate and scharlachroter kelchbecherling.^[1] The species name means "from Austria".

Distribution

This species is found in Europe and the Northeast of North America where it can be separated from Sarcoscypha dudleyi on spore characteristics.^[1][2]

Description

This species is found growing on fallen pieces of dead hardwood among mosses and leaf litter in damp habitats in winter and early spring. The fruiting body is cup-shaped with a scarlet smooth, shiny interior. The exterior is covered with a felted mass of short hairs in varying shades of white and pink and a stubby stem. The flesh is white and rubbery with a thin red layer lining the cup. The spore print is white and the spores are ellipsoidal with flattened ends and containing several oil droplets. On the outside of the cup the hairs are curly or corkscrew shaped. These features distinguishes this species from the rather similar Sarcoscypha coccinea and Sarcoscypha jurana^[3] It is reported to grow on the dead wood of such hosts as Alnus incana, species of Salix, Acer and Robinia.^[4] It is part of a complex of species which includes Sarcoscypha coccinea and Sarcoscypha dudleyi.

Sarcoscypha austriaca is generally considered inedible,^[5] but is considered edible by the Norwegian Association for Mycology and Foraging.^{[6] [7]}

References

Retrieved from "https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Sarcoscypha_austriaca&oldid=1146052114"

Harilik karikseen (Sarcoscypha austriaca) on karikseeneliste sugukonda kuuluv seeneliik.

Seen kasvab kõdupuidul ja esineb Eestis väga sageli.^[1]

Viited

Välislingid

• Harilik karikseen andmebaasis eElurikkus

Punamaljakas (Sarcoscypha austriaca) on sienilaji. Se ei ole myrkyllinen, mutta ei myöskään hyvä ruokasieni. Se tekee itiöemän keväällä. Sen näköislaji on kukkamaljakas (Microstoma protracta), joka eroaa punamaljakkaasta siten, että sen malja on muodoltaan ruukkumaisempi ja sen jalka on pidempi. Maljakkaita eli maljasieniä ovat myös hytymaljakas (Sarcosoma globosum) ja oranssimaljakas (Aleuria aurentia) jotka tosin kuuluvat eri sukuun kuin punamaljakas.

Ulkonäkö

Punamaljakkaan itiöemä on muodoltaan maljamainen ja sisältä ontto. Sen väri on enimmäkseen syvän karmiininpunainen, mutta ulkopinnalla on vaaleanruskeaa väriä. Ulkopinta on nukkainen.

Elinympäristö

Punamaljakas kasvaa lahoissa puun palasissa. Sitä esiintyy pensaikoissa, lehtometsissä ja villiintyneissä puutarhoissa.^[1]

Lähteet

Aiheesta muualla

• Sepon sieniopas: Punamaljakas (Sarcoscypha austriaca)
• MushroomExpert: Sarcoscypha austriaca (englanniksi)
• UniProt, Taxonomy: Sarcoscypha austriaca (englanniksi)

Caratteristiche morfologiche
Sarcoscypha austriaca
Cappello no
Imenio liscio
Lamelle no
Sporata bianca
Velo nudo
Carne immutabile
Saprofita
Non commestibile

Sarcoscypha austriaca (O. Beck ex Sacc.) Boud.

Descrizione della specie

Corpo fruttifero

Fino a circa 4 cm di diametro, non molto alto; apoteci a forma di coppa, spesso gregario, a volte forniti di gambo esile e di forma irregolare, colore scarlatto oppure aranciato, più sbiadito nella parte esterna, colore vivo all'interno.

Carne

Elastica e cartilaginea; senza odore e sapore particolare.

Spore

Allungate, ellissoidali, ruvide.
Trasparenti, bianche in massa, 30 x 10 µm.

Habitat

Cresce nei boschi e nei parchi su terreni ricchi di humus, muschio, legno e fogliame marcescente oppure marciume radicale.
Predilige legno di salice o di acero.
Non comune. Fruttifica nel tardo inverno e all'inizio della primavera.

Commestibilità

Non accertata (sospetto), comunque senza alcun valore alimentare.
Crudo è sicuramente tossico.

Etimologia

• Austriaca, per via della regione europea dove viene avvistata con maggior frequenza.

Specie simili

• Sarcoscypha coccinea.
• Raramente con Sarcosphaera coronaria (mortale).
• A volte con alcune specie del genere Peziza.

Sinonimi e binomi obsoleti

• Peziza austriaca Beck.
• Sarcoscypha coccinea (Scop. : Fr.) Lamb. ss. Auct

Binomas Sarcoscypha austriaca

Austriškoji plačiataurė (lot. Sarcoscypha austriaca) sin. skarlatininė plačiataurė – plačiataurių (Sarcoscypha) genties grybų rūšis. Ankstyvo pavasario grybas ir pranašas.

Kepurėlė 1-6 cm skersmens, plačios taurės pavidalo, viduje oranžiškai raudona, išorėje balsva, gelsva, lyg miltuota.
Kotas 1-3 x 0,3-0,5 cm, į viršų platėjantis, pereinantis į kepurėlę, balsvas.
Trama plona, rausva, be ypatingo kvapo ir skonio.
Sporos 25-38 x 10-15 μm.
Auga vos sniegui nutirpus pavieniui, grupėmis, ant lapuočių medžių liekanų, kartais net vienu galu panirusios vandeny, giraitėse, šileliuose, krūmokšniuose. Nustatyta, kad mažytis vaisiakūnis pradeda formuotis vėlyvą rudenį ir per visą žiemą vystosi toliau. Šiems grybams reikia keleto mėnesių, kad jie visiškai susiformuotų. Labai dažna. Nevalgoma.

Literatūra

• Lietuvos grybų atlasas, Vincentas Urbonas, Kaunas, Lututė, 2007, ISBN 978-9955-692-59-1, psl. 509
• Grybų žinynas, Andreas Gminder ir Tanja Böhning, Aktėja, ISBN 978-9955-21-184-6, psl. 299

Vikiteka

Czarka austriacka (Sarcoscypha austriaca (O. Beck ex Sacc.) Boud.) – gatunek grzybów należący do rodziny czarkowatych (Sarcoscyphaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Sarcoscypha, Sarcoscyphaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi^[1].

Niektóre synonimy naukowe^[2]:

Nazwę polską podali G. Fiedorowicz i D. Kubiak w 1998 r^[3].

Morfologia

Owocnik

Od 1 do 5 cm średnicy, najpierw kulisty, potem pucharkowaty, później szerzej rozpostarte, czarkowate do miseczkowatego. Dojrzały ma mniej regularne kształty – owalne bądź nerkowate. Stare owocniki mogą być talerzykowato rozpostarte. Miseczki są osadzone na wyraźnym trzonku, do 3-5 cm długim i 0,3 cm grubym, białawym. Rzadko zdarzają się owocniki siedzące. Wewnętrzna osłona owocników (hymenium) jaskrawo zabarwiona, żywoczerwona, szkarłatna, ceglastoczerwona, gładka i błyszcząca. Zewnętrzna powierzchnia jasnoróżowa, bladoczerwonawa, owłosiona, filcowata, pokryta białawymi kosmkami. Brzeg owocników długo podwinięty^[4].

Miąższ

Biały, cienki, łykowaty, bez smaku i zapachu^[5].

Zarodniki

Bezbarwne, podłużnie eliptyczne do cylindrycznych, gładkie, na końcach wgłębione, o rozmiarach 33-50 x 12-14 µm^[4].

Występowanie i siedlisko

Czarka austriacka notowana jest w Ameryce Północnej i Europie^[6]. W Polsce była gatunkiem ściśle chronionym^[7], od 9 października 2014 r. została wykreślona z listy gatunków grzybów chronionych^[8].

Saprotrof. Rośnie na gałązkach drzew liściastych, najczęściej na wierzbach, olszach, klonach, w wilgotnych lasach, głównie łęgowych, najchętniej na obszarach górskich i podgórskich. Pojawia się wczesną wiosną (luty-maj), może owocnikować także w bezśnieżne zimy^[4].

Gatunki podobne

• czarka szkarłatna (Sarcoscypha coccinea), którą można odróżnić tylko mikroskopowo. Ma proste włoski na zewnętrznej powierzchni miseczek, a jej zarodniki są na końcach zaokrąglone. Częściej występuje na terenach niżowych^[4].
• dzieżka pomarańczowa (Aleuria aurantia). Nie ma trzonu, ma nie tak jaskrawą, bardziej pomarańczową barwę i tworzy owocniki pod koniec lata^[5].

Przypisy

Латинское название Sarcoscypha austriaca (O. Beck ex Sacc.) Boud.

Систематика
на Викивидах

Изображения
на Викискладе

NCBI 47217

Саркосцифа австрийская, или «алая эльфова чаша» (лат. Sarcoscypha austriaca) — вид сумчатых грибов рода Саркосцифа (Sarcoscypha). Малоизвестный съедобный гриб низкого качества. Мякоть хрящеватая и немного жестковатая на вкус. Перед приготовлением грибы обязательно отваривают в подсоленной воде.

Ареал

Произрастает в Европе и Северной Америке.^[1][2]

Местообитание

Саркосцифа австрийская растёт в лесах и парках на земле, богатых гумусом, на мхе, гниющей древесине, прелых листьях или на корневой гнили. Предпочитает иву и клён. Плодовые тела появляются ранней весной сразу после таяния снега. В Северо-Западном регионе США — с начала апреля до середины мая (при благоприятной для её роста погоде). В Подмосковье также обычно растёт с начала апреля до середины мая. В благоприятных условиях единично может появляться и в марте. При позднем начале зимы отдельные плодовые тела могут появиться в конце ноября — начале декабря.

Описание

Плодовое тело — Шляпка 1—5 см шириной, 0,5—2 см высотой с слегка завернутым внутрь краем, ярко-красная с почти белым краем. Ножка до 3 см высотой, 4—6 мм толщиной, сужающаяся к низу. Мякоть плотная с приятным грибным запахом

Примечания